'Winst bij Phibps daalt fors' Heineken peinst niet over vertrek uit Burundi SSSÖKm De Belgische bond wil Nederlandse sleper weren E Plastics positief ver nieuwe fabriek Geschillencommissie voor postorderbranche Trage start PolyGram DE STEM ECONOMIE A6 inaiisten over kwartaalcijfers: Correctie maakt beurswatchers niet bang iliconenfabriek in Bergen op Zoom ECONOMIE KORT Benzine cent goedkoper Bank of England verscherpt toezicht Hans Anders in handen van Vendex Clinton negeert Europese bezwaren Kort geding over cd-import 'Geen subsidie meer voor Air France' 'Nederland uit schaduw Duitsland' I I I I DONDERDAG 25 JULI 1996 Rplsische Transportarbei- O tosbond BTB wil met alle Middelen verhinderen dat het Nederlandse sleepbedrijf Ko- !gin Antwerpen aan de slag >t in Rotterdam gevestigde Ko- is van plan om begin volgend jr met minimaal vier sleepbo- •n op de Schelde te gaan wer- Met aanzienlijk lagere tarie- m wil het Rotterdamse sleepbe- jjijf de concurrentie aangaan Jt de Antwerpse firma's Unie Redding- en Sleepdiensten |UBS) en het Schelde Sleepvaart- bedrijf (SBB). De bond is bang voor de sociale gevolgen van de dreigende con currentieslag. Volgens die bond kunnen de Antwerpse sleepbe drijven bij een dergelijke concur rentieslag alleen maar overleven als ze danig het mes zetten in bij voorbeeld de personele bezetting. Kotug werkt namelijk met af- roepkrachten. De bemanning komt pas opdraven als er werk aan de winkel is. Daardoor is de salarispost aanzienlijk minder dan bij de Antwerpse concurren ten bij wie het personeel in vaste dienst is. Ook als er geen schip te slepen is, moet het personeel uit betaald worden. Kotug kan de prijs ook drukken omdat het de klanten voor alle havens waar ze komen, hetzelfde tarief berekend. Een 'sleep' naar de Antwerpse haven kost evenveel als een 'sleep' in Rotterdam of Hamburg. Bovendien werkt Kotug voorna melijk met Oosteuropese beman ningen. Aan de zeelieden uit vooral Rusland en Polen moet minder betaald worden dan aan Westeuropees personeel. In Rotterdam doorbrak Kotug eind jaren tachtig het monopolie van Smit. De komst van de con current leidde toen tot een ware slepersoorlog. Ook in Hamburg is de Rotterdamse sleper inmiddels actief met technisch geavanceer de boten en lagere tarieven. Ook daar leidde de komst tot een oor log waarbij blokkades niet ge schuwd werden. Het bestuur van de Belgische vakbond stelt nu dat het sleepbe drijf niet welkom is in Antwer pen, omdat Kotug zich in Rotter dam en Hamburg heeft schuldig gemaakt aan 'sociale dumping- politiek', waarbij het personeel tegen elkaar is uitgespeeld. De bond roept op ervoor te waken dat er in de Antwerpse haven ar beidsonrust ontstaat. Volgens directeur T. Kooren van Kotug is de opstelling van de bond 'pure stemmingmakerij'. „Wij leven gewoon de CAO's na. Er is geen sprake van dat wij voor dumpprijzen werken. Door met moderne, sterke schepen te varen hebben wij een efficiëntere kost prijs." Kooren zegt zelfs niet op een ta- rievenslag uit te zijn. Hij wil zijn bestaande klanten ook in Ant werpen van dienst zijn. „Alleen als we genoeg contracten binnen krijgen doen we het." Het gaat Kooren in Antwerpen alleen om het sleepwerk buiten de dokken, dus op de Schelde en het slepen van zeeschepen tot in of vanuit de zeesluizen. In de haven zelf, ach ter de sluizen, heeft het gemeen telijk havenbedrijf van Antwer pen het monopolie en daar wil Kooren niet aankomen. USR heeft inmiddels uit voorzorg de tarieven al met 15 procent ver laagd. Of dat echter genoeg is om Kotug uit de buurt te houden, wordt in Belgische sleepvaart- kringen betwijfeld. jmsterdam (anp) - Analisten van de Nederlandse effectenhui- n verwachten dat Philips vandaag bij de presentatie van de kwartaalcijfers een forse winstdaling bekend moet maken. De prognoses variëren van 359 miljoen tot 463 miljoen gulden. Vo rig jaar boekte Philips in het tweede kwartaal nog een winst van 583 miljoen. Voor de grote divisie consumen tenproducten zit er nog geen her stel van de winstgevendheid in de pijplijn. Analisten menen dat het verlies opnieuw op ongeveer 50 a uitkomt, net als in het eerste kwartaal. Het Europees kampioenschap voetbal en de Olympische Spelen zouden slechts geringe invloed hebben op ie verkoop van televisies en videorecorders. Grundig k verliezen van Grundig blij- rni waarschijnlijk drukken op de resultaten van de divisie. „De msument wil gewoon niet," zegt ;t van Beek van Van Meer Ja- ns Capel. De consumentenelek tronica kampt al jaren met prijs- en overcapaciteit. Philips besloot onlangs nog tot een reor- tie bij Sound Vision, de sector die verantwoordelijk is r televisies en audio-appara- De resultaten van Philips staan r onder druk door de prijs- ;en van chips, waardoor de fate winstgevendheid van de di- i componenten en halfgelei- ders wordt afgeroomd. In het eer ste kwartaal viel de schade nog tee, omdat de prijzen voor com ponenten goed standhielden. De visie was toen nog goed voor 72 meent van het bedrijfsresultaat. s is minder kwetsbaar voor de scherpe prijsdalingen, omdat het elektronicaconcern zich toe legt op klantspecifieke chips. „Bij geheugenchips kunnen klan ten gemakkelijker shoppen. Maar bij specifieke chips ontkom je ook niet aan prijsdruk, omdat af nemers ook scherpere prijzen be dingen als ze hun orders plaat sen," aldus Van Beek. Andere divisies kunnen niet zor gen voor compensatie. De divisie verlichting was al goed winstge vend. Amusementsdochter Poly gram, belangrijk onderdeel van de divisie software services, maakte woensdag haar cijfers al bekend: de winst over het eerste halfjaar bleef vrijwel gelijk op 272 miljoen gulden. Herstel Philips, kondigde zelf bij de pre sentatie van de slechte cijfers over het eerste kwartaal al aan dat een herstel pas in de tweede helft van dit jaar is te verwach ten. Het concern zei toen 'al het mo gelijke te doen' om de winst over heel 1996 te handhaven op het ni veau van vorig jaar. Gezien de investeringen die Phi lips moet doen in de productie van halfgeleiders en de verove ring van de Aziatische markt, is die belofte 'dus niet haalbaar', meent Miek Heyblom van finan ciële diensten Amsterdam. in onze verslaggever «gen op Zoom - Een investering van een paar honderd mil- te gulden in een nieuwe siliconenfabriek van GE Plastics in «gen op Zoom is weer een stapje dichterbij gekomen, blijkt 'liet sociaal jaarverslag van West-Brabants grootste werkge el- En die positieve ontwikkeling is niet in de laatste plaats te ®ten aan 'de beschikbaarheid van hoogopgeleide arbeids- achten' in het gebied. s belangrijke vestigingsfactor Wnt het verslag ook de 'syner- 1 wet andere plastics-fabrie- «Met andere woorden en I concreet: wanneer de Raad Bestuur (in Amerika, red.) woord gaat, kan een enorme bemische productiefaciliteit 'jea onmiddellijk na oplevering IIswing draaien, omdat kennis, anng en getrainde medewer- beschikbaar zijn. (ze frase bevat meteen ook de Perking: het plan ligt op het wje van de Amerikaanse con- ®-top en die heeft nog geen n licht gegeven. GEP Bergen P Zoom is echter optimistisch '«ue kansen daarop. «kopen «touwen spreekt bijvoorbeeld "e mededeling dat het bedrijf fwa capaciteit dit jaar al wil en. Tot de nieuwe fabriek akelijk draait, laat men e siliconen aanrukken uit «enigde Staten en Japan, «e investering, in Bergen ,-at, betekent dat een niet e impuls voor de werkgele- <L 'Eerder boven dan bene is honderd mensen extra', het bedrijf daar - tot vreug- ah toute sociaal-economisch ■Brabant - eerder over ge- GEP denkt volgend jaar e bouw te kunnen beginnen, al omdat alle betrokken jen v°or de volle honderd t meewerken aan het pro- "'Sttis GEP-traditie bevat het Door Walter Devenijns (anp) Amsterdam - Echt onder de indruk van de correctie op Beursplein 5 en Wall Street zijn analisten en handelaren niet. De dip is logisch en werd verwacht. „Vooral in de VS is de stijging te hard gegaan," concludeert Ph. Menco, hoofd strategie ING Barings Re search desgevraagd. Terwijl hij spreekt, is de AEX op Beursplein 5 bij de opening gisteren net tien punten gezakt. Later op de dag volgt een verdere daling. De Dow Jones-index op Wall Street kelderde gisteroch tend meteen al zeventig punten. Een uitspraak van de bekende Amerikaanse marktanaliste E. Garzarelli versterkte daar nog eens extra de mineurstemming. Zij rekent op een correctie van vijftien tot twintig procent. Gar zarelli heeft veel aanhangers, want zij voorspelde immers de krach van 1987. Toen zakte de Dow Jones-index op Zwarte Maandag met ruim 22 procent. Beursplein 5 volgde met een min van ruim elf procent. Menco is niet onder de indruk van de Garzarelli-profetie. „Ze had toen die krach op een geluk kig moment voorspeld. Daar zat ook een portie geluk bij. Ik wil weten waar ze de huidige ver wachting op baseert. Erg duide lijk is het niet, het is meer een ge rucht dat zij dat gezegd heeft," zegt hij. Wel vindt de analist het typerend voor deze markt dat op dit bericht extreem gereageerd wordt. Ook J. Koelewijn, strategist bij Rabo-Robeco-onderzoeksbureau Iris, is niet echt onder de indruk van Garzarelli. „Zij voorspelde de krach in 1987. Daarna is haar faam minder geworden." Wel ziet hij enige ruimte voor een correctie op Wall Street en Beursplein 5. „De koersen zijn al acht procent omlaag gegaan. De Dow Jones is sinds begin juni van haar hoogste niveau van 5700 punten binnen enkele weken ge daald naar ongeveer 5300. Een verdere achteruitgang van deze Amerikaanse index met nog eens acht procent lijkt mogelijk." De Dow Jones duikt dan onder de grens van 5000 punten. Natuurlijk heeft de neergang op Wall Street gevolgen voor de Am sterdamse en Europese beurzen. Maar Koelewijn denkt dat die achteruitgang minder sterk zal zijn dan in de VS. „In Europa groeit de economie en blijven de bedrijfswinsten op peil. Ook is het mogelijk dat de rente in Duitsland verder omlaag kan gaan. Dat zorgt ervoor dat de cri sis minder sterk is in Europa," meent de Iris-strategist. Wel kan de lagere dollar op termijn roet in Overal ter wereld daalden de beurskoersen. Ook deze Japanse aandelenverkopers zagen op de beurs in Tokyo de Nikkei-index kelderen. foto reuter het eten gooien. Ook Menco ziet geen reden voor paniek, tenzij er een calamiteit optreedt. Ook zijn de aandelen in tegenstelling tot 1987 minder overgewaardeerd. „De aandelen op de Nederlandse beurs zijn op een paar uitzonderingen na niet te duur," vindt hij. In de Verenig de Staten daarentegen was de stijging wel te sterk. Daarop moet natuurlijk een correctie vol gen. Menco: „Of het tien, vijftien of twintig procent omlaag gaat, valt moeilijk te voorspellen. De mees te correcties hebben een sterkte van minus tien tot twintig pro cent. Bij een crash van ruim twintig procent moet de rente in de VS wel eerst fors omhoog zijn gegaan." Echt goedkoop is de beurs, on danks de al enkele weken aan houdende mineurstemming, nog steeds niet. „De aandelen zijn nog niet tot het niveau gezakt waarop ze te goedkoop zijn. De AEX moet bij de huidige rentes tand tot de 470 punten-grens da len. Dan pas zijn ze zwaar onder gewaardeerd en schreeuwt de markt dat je ze moet kopen. Dan is de kans weer groter dat de no teringen omhoog gaan." Beurshandelaren zijn niet echt verbaasd over de neergang. „Ik had het al veel eerder verwacht. We zijn tot begin juni vrij hard gestegen. Toen haalden we een hoogste AEX-notering van bijna 573 punten. Deze neergang is vrij gezond. Je moet niet vergeten dat de index begin dit jaar nog op een stand van 485 stond. De ver wachting is nog steeds dat de AEX aan het eind van het jaar met een positief saldo zal eindi gen op 550 of 560," zegt een han delaar van effectenkantoor Van Meer James Capel uit Amster dam. Ook Menco ziet de AEX aan het eind van dit jaar hoger eindigen: „Een jaarslot van ongeveer 540 punten is nog steeds haalbaar." sociaal jaarverslag geen cijfers. Maar er spreekt wel grote tevre denheid uit over de resultaten. 'We mogen erover naar huis schrijven', heet het in het jaar verslag. Ergens tussen de regels door valt te lezen dat de netto winst over 1995 met maar liefst veertig procent is gestegen. Het bedrijf heeft dat vooral te danken aan hogere prijzen en een nog steeds verbeterende arbeidspro ductiviteit. Milieu Dit alles is bereikt ondanks in zakkende verkopen in het vierde kwartaal van '95, toen veel klan ten hun magazijnvoorraden op gebruikten. Ruime aandacht besteedt het jaarverslag ook aan het milieu, een factor die GEP in Bergen op Zoom en omgeving lange tijd een slechte reputatie bezorgde. Daar is het bedrijf nu wel overheen, ook dankzij miljoeneninvesterin gen in de afgelopen jaren. 'Per jaar gaat ongeveer een kwart van alle investeringen naar veiligheid en milieu'. Toch zijn er nog wel een paar in cidenten te melden. In de zomer van '95 is ongeveer vijftig ton dichloormethaan uit een fabriek ontsnapt. En GEP had veel last van de warme zomer, die het aan tal vervuilingseenheden, waar voor het bedrijf werd aangesla gen opschroefde van 5.715 in 1994 naar 6.642 vorig jaar. Door de hitte werkte de biologische af- valwaterzuivering niet optimaal. Van onze verslaggever Sint-Jansteen/Den Haag - Sinds 1 juli kunnen klanten van postorderbedrijven, die niet tevreden zijn over de af wikkeling van hun klachten, terecht bij de onafhankelijke Geschillencommissie Thuis winkel. De Nederlandse Postorderbond, waarvan nagenoeg alle in deze branche werkzame bedrijven lid zijn, en de Consumentenbond hebben over het instellen van de geschillencommissie overeen stemming bereikt. De toegang tot de commissie is laagdrempelig. Een klager moet bij het indienen van de klacht vijftig gulden op tafel leggen. Die krijgt men weer terug als de klacht door de commissie als te recht is bestempeld. Een uit spraak van de commissie is bin dend, zowel voor klant als voor postorderbedrijf. „Het zal niet stormlopen," voorspelt B. Kleppe van Neckermann Nederland in Sint-Jansteen. „Wij verwachten dat er per jaar 100 tot hooguit 125 klachten aan de commissie worden voorgelegd. Afgezet te gen de 20 miljoen artikelen die onze branche jaarlijks levert, is dat minimaal. Hoewel: elke klacht is er een te veel. Daarom doen wij altijd onze uiterste best om met een ontevreden klant tot een vergelijk te komen. In feite hebben de leden van de Postor derbond zich hiertoe verplicht. Het lukt lukt bijna altijd. En voor de uitzonderlijke gevallen is dan nu een commissie." Woordvoer der Koen van Tankeren van de Consumentenbond zegt dat in stellen van deze geschillencom missie geen speerpunt van beleid was. „Wij juichen echter de komst van dit soort onafhankelijke commis sies wel toe, reden waarom wij aan de totstandkoming van deze commissie graag hebben meege werkt. En ik denk dat de postor derbedrijven het wel chique vin den een heuse onafhankelijke ge schillencommissie te hebben. Klachten over postorderbedrij ven bereiken de Consumenten bond overigens wel. „Niet over dreven veel, waarbij het opmer kelijk is dat er nooit een klacht komt over de kwaliteit van de ge leverde produkten. Klachten gaan altijd over de administratie ve afhandelingen. Zoals het als nog sturen van een rekening na dat een artikel is teruggezon den," aldus Van Tankeren. Mo menteel vinden weer miljoenen catalogussen de weg naar de klant thuis. Hierin is melding ge maakt van het Keurmerk Thuis winkel-Waarborg, evenals van de algemene leverings- en betalings voorwaarden. Daarin is vastge legd welke zekerheden de klant geniet en waarop hij moet letten. Den Haag - Ongelode benzine wordt 1 cent goedkoper. De advies prijzen van Shell bedragen vanaf vrijdag 1,99 gulden voor een li ter Euro Loodvrij en 2,04 gulden voor een liter Super Plus Lood vrij. De prijs van superbenzine met lood blijft ongewijzigd op 2,19 gulden. De dieselprijs blijft onveranderd 1,41 gulden. Londen - De Britse centrale bank verscherpt het toezicht op het bankwezen als uitvloeisel van de ondergang van de zakenbank Barings. De desbetreffende afdeling wordt uitgebreid met onge veer honderd werknemers. Er komt ook een adviesraad bestaande uit net gepensioneerde bankiers. De Bank of England (BOE) volgt daarmee de aanbevelingen van het adviesbureau Arthur Andersen. Vice-president Howard Da- vies waarschuwt wel dat de ingrepen geen garantie vormen tegen een tweede Barings-affaire. De bank is intussen in handen van de Nederlandse bank/verzekeraar ING. De zakenbank ging in mei 1995 onderuit na riskante transacties door Nick Leeson, een jon ge Britse effectenhandelaar die voor Barings in Singapore werkte. Amsterdam - Opticiën Hans Anders is geheel in handen van Ven dex International gekomen. Samen met enkele andere optiekke tens maakt Hans Anders deel uit van de Optische Exploitatie Maatschappij (OEM). Vendex was al sinds het voorjaar van 1995 voor eenderde eigenaar van OEM en heeft gisteren de overige aandelen gekocht. Die waren eigendom van de Melchior Groep. Vendex verwacht dat de overname in het lopende boekjaar 1996/97 een positief effect op het resultaat heeft. OEM omvat de in het hele land actieve optiekketens Hans Anders, Rinck, de meer regionaal georiënteerde formules Havelaer, Strauss de Ruiter en de in februari 1996 overgenomen winkels van Van Maaren. De groep is met 240 optiekzaken goed voor een omzet van 200 miljoen gulden en daarmee volgens Vendex duide lijk marktleider. De combinatie telt 800 werknemers. Washington - President Clinton zet zijn handtekening onder de door het Congres aanvaarde wet die buitenlandse investeerders in Iran en Libië straft. De wet stuit net als de Helms-Burtonwet te gen Cuba op internationaal protest. Italië, Frankrijk en Japan hebben al bezwaar gemaakt. Volgens Witte-Huiswoordvoerder Mike McCurry is Clinton des ondanks van plan de wet te ondertekenen. Japanse regeringsfunc tionarissen noemden de wet gisteren in strijd met het internatio naal recht en een gevaar voor de wereldhandel. Utrecht - Zeven platenmaatschappijen en de Nederlandse Vere niging van Producenten en Importeurs van beeld en geluidsdra gers (NVPI) willen voor eens en altijd afrekenen met de winkeliers die cd's tegen stuntprijzen aanbieden. Gisteren eisten zij in een kort geding voor de Utrechtse rechtbank dat de Amersfoortse de taillist T. de Haard de verkoop van zeven uit Amerika en Canada geïmporteerde titels staakt. Wanneer de maatschappijen winnen, zullen zij meer handelaren voor de rechter slepen. Een wetswijziging die vorig jaar december in werking trad, maakt het mogelijk dat de platenmaatschappijen optreden tegen de zogenoemde parallelle import van compact discs wegens oneerlijke concurrentie. De eisers schatten dat De Haard een ton heeft verdiend met de verkoop van schijfjes van Lou Reed, Luysh, Sting, Stone Tempel Pilots, Iggy Pop, Nick Ca ve, Sepultura. Dat bedrag willen ze terugzien, samen met de cd's die nog in De Haards winkel liggen. Omdat de schijfjes in veel landen buiten de Europese Gemeen schap stukken goedkoper zijn, kunnen slimme handelaren ze te gen dumpprijzen aanbieden. Brussel - Europees transportcommissaris Neil Kinnock gaat er van uit dat Air France voortaan niet meer hoeft te rekenen op overheidssubsidie. Hij herinnerde gisteren nadrukkelijk aan een plechtige belofte van de Franse regering in die richting. De Commissie gaf gisteren toestemming voor de derde en laatste portie van 1,65 miljard gulden staatssteun aan de Franse maat schappij. Een deel daarvan moet op een speciale rekening worden gezet die geblokkeerd blijft totdat de reorganisatie bij Air France is afgerond. De Franse regering moet uiterlijk maart volgend jaar daarover Brussel inlichten. KLM, Lufthansa, SAS en British Air ways hadden in mei geklaagd bij de Commissie over de prijscon currentie die ze te verduren hebben van Air France. Daarmee zouden de Fransen zich niet houden aan de voorwaarden waaron der de Commissie twee jaar geleden instemde met een financiële injectie van bijna 7,3 miljard gulden aan de maatschappij. Keulen - De Nederlandse economie is de afgelopen vijf jaar uit de schaduw van grote buur Duitsland getreden. Die conclusie trekt het Keulse onderzoeksinstituut IW. Volgens dit Institut der deut- schen Wirtschaft ontwikkelt de economische groei in Nederland zich in de jaren negentig gunstiger dan in Duitsland. Na een stij ging van het bruto binnenlands product van 1,5 procent dit jaar is voor 1997 zelfs een groei van ruim 2,5 procent te verwachten. Het IW steekt ook de loftrompet over de bezuinigingspolitiek van de regering-Kok. Ook het arbeidsmarktbeleid noemt het instituut sterk, vooral wat betreft de integratie van probleemgroepen en langdurig werklozen in het arbeidsproces. Van onze verslaggever Londen - PolyGram heeft het in februari voorspelde langzame be gin van het jaar gestalte gegeven in een minimale winststijging van 1 proeent over de eerste zes maanden. De nettowinst steeg in de afgelopen zes maanden van 270 tot 272 miljoen gulden. De om zet liep met 7 procent op tot 4,3 miljard. PolyGram borduurt daarmee voort op de zwakke resultaten van het laatste deel van vorig jaar. Het later dan gepland uitbrengen van nieuwe albums van topverkopers als Sting, Bryan Adams en U2 deed zich ook in de eerste helft van 1996 nog voelen. De muziekverkopen stegen met 4 procent en kampen volgens topman Levy met 'moeilijke om standigheden op enkele belangrijke markten'; de pop-omzet kwam niet verder dan een stijging van 2 procent. Teken aan de wand waren ook de resultaten van de millionsellers: het aantal al bums waarvan er meer dan een miljoen zijn verkocht steeg van 12 tot 15, maar de top-vijf bleef met een gezamenlijk totaal van 13 miljoen exemplaren onder de 17 miljoen van de eerste helft van 1995. ne toegang tot ae commissie is aoen wij amja onze uiterste oest aen een neuse onafhankelijke ge- voorwaarden. Daarin is vastge- miljoen exemplaren onder de 17 miljoen van de eerste helft van laagdrempelig. Een klager moet om met een ontevreden klant tot schillencommissie te hebben." legd welke zekerheden de klant 1995. bij het indienen van de klacht een vergelijk te komen. In feite Klachten over postorderbedrij- geniet en waarop hij moet letten. Opnieuw is Heineken op de „Het is alsof Heineken medeverantwoor- landen waar wat aan de hand is, maakt ren vaker een bron van zorg voor de Ne- gende rente en dalende koopkracht korrel genomen wegens activi- delijkheid draagt voor de slachtpar- Woltjes snel duidelijk. Woltjes: „Wij zit- derlandse brouwer geweest. In 1994 Veel landen waar Heineken zit zijn ge- ii->tu tiien." zeet een woedende woordvoerder ten al ianr in Tliirnnrli on VioKhon „„jj-J ,6 Opnieuw is Heineken op de korrel genomen wegens activi teiten in een Derde Wereld land. Na de terugtrekking uit Birma, richt de aandacht zich op be langen van Heineken in het door stammenstrijd verscheur de Burundi. Ook al moet er dik geld bij in het straatarme Afri kaanse land, Heineken peinst niet over vertrekken. Door Mieske van Eek BIERBROUWER Heineken denkt er niet over het door stammenstrijd verscheurde Burundi te verlaten. „Het is alsof Heineken medeverantwoor delijkheid draagt voor de slachtpar tijen," zegt een woedende woordvoerder Koos Woltjes van Heineken. De berichtgeving dat de Nederlandse bierbrouwer met zijn aandeel in de Brarudi-brouwerij in de hoofdstad Bu jumbura de regeringsleger van Burundi overeind houdt, noemt hij 'te gek voor woorden'. Voor zover Woltjes weet, heeft ook geen enkel comité of actiegroep het vertrek van Heineken uit Burundi geëist. Twee weken geleden maakte Woltjes openbaar dat zijn concern Birma de rug heeft toegekeerd. Blijven in Birma had het imago van Heineken enorm veel schade kunnen berokkenen. Het onverwacht snelle besluit over Bir ma betekent niet dat Heineken met de staart tussen de benen vertrekt uit alle landen waar wat aan de hand is, maakt Woltjes snel duidelijk. Woltjes: „Wij zit ten al 45 jaar in Burundi en hebben ons als ondernemer altijd keurig gedragen, Natuurlijk betalen we overal belasting. Dat wordt ons nu nagedragen als steun aan het leger. Als wij zouden vertrekken, zou de bodem onder de al slechte econo mie van het land wegvallen. De chaos die dan zou ontstaan, is pas echt een voe dingsbodem voor een bloedbad." „Bovendien voelen wij ons verantwoor delijk voor onze 1300 werknemers in Bu jumbura," vertelt Woltjes. Veel vreugde beleeft Heineken toch al niet in wat nu ongeveer het armste land van de wereld moet zijn. „We maken absoluut geen winst daar. We draaien op minimumcapaciteit en proberen de slechte tijd uit te zitten." Afrikaanse landen zijn de afgelopen ja ren vaker een bron van zorg voor de Ne derlandse brouwer geweest. In 1994 moest Heineken gedwongen door het oorlogsgeweld tussen Hutu's en Tutsi's in Ruanda de productie in de brouwerij in Kigali enige maanden stilleggen. Hei neken zit al heel lang in Afrika. Zo'n twaalf procent van de omzet in hec toliters komt er vandaan. Veel groei zit er de laatste jaren niet in voor Heineken op dit door economische en politieke tegenslag geteisterde conti nent. Daar waar de omzetten in Azië zich de afgelopen zes jaar ruim verdubbeld heb ben, blijft de omzet in Afrika rond de 8.000.000 hectoliter schommelen. In die zes jaar is Afrika dan ook bijna door Azië voorbijgestreefd. Dat komt vooral doordat Afrika al jaren geplaagd wordt door hoge inflatie, stij gende rente en dalende koopkracht. Veel landen waar Heineken zit, zijn ge woon te arm om veel bier te drinken. Voor Heineken is dat geen reden voor vertrek. De felle concurrentiestrijd op de wereld biermarkt, gedoogt geen vermindering van inspanningen in landen waar het minder gaat. Een eenmaal verloren marktaandeel krijg je niet makkelijk terug. Blijven in Burundi is voor Heineken investeren in de toekomst. Burundi is met zijn zes mil joen inwoners voor 90 procent een agra risch land. Voor de burgeroorlog zorgde de koffie- export voor 80 procent van het nationaal inkomen. Nu is de koffie-oogst en de handel in koffie behoorlijk ingezakt. Het land valt terug op een primitieve land bouw.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1996 | | pagina 7