Vogels spelen mogelijk rol in ramp Jïosko Een zwartgeblakerde grot van gescheurd staal en toch Clinton tegemo Modena onthutst na ramp met Hercules Muziekleven lijdt een gevoelig verlies Hercules kwetsbaar op een lage hoogte bestem Santer DE STEM VLIEGRAMP WELSCHAP Onderzoek naar Hercules-crash on Identificatie slachtoffers niet afgerond Dankzij autoreis aan ramp ontsnapt Politie haa rolstoelrijc van autowc Extra poli Nieuw: TeleBericht 06*930' Ruime aanvliegroute Korte aanvliegroute [irschot WilhelminakgQgjm Oirschotse Heide Wintelre Veldhoven Zandoerle MOGELIJKE AANVLIEGROUTE WOENSDAG 17 JULI 1996 /\4 Van onze redactie binnenland Eindhoven - Het onderzoek door een Belgisch-Nederlan team naar de oorzaak van de vliegramp bij Eindhoven ric zich onder meer op hinder door vogels tijdens de landing De Belgische luchtmacht sluit niet uit dat vogels een rol hebben gespeeld bij het ongeluk met de Hercules C-130. Volgens de staf chef van de Belgische lucht macht, generaal Guido van Hecke, vloog er ten tijde van het ongeluk een groot aantal vogels bij de luchthaven. In de buurt van het wrak zijn veel dode vo gels gevonden. Ook de Neder landse staatssecretaris Gmelich Meijling houdt rekening met een fatale aanvaring met vogels. Het Belgische militaire vracht vliegtuig stortte maandagavond neer op de vliegbasis Welschap. Daarbij kwamen 32 van de 41 in zittenden om het leven gekomen. Negen mensen raakten gewond. Van de negen gewonden verkeren er twee in kritieke toestand. De andere zeven zijn er ook slecht aan toe, maar hun toestand is re delijk onder controle. Voor de families is er vandaag om 11.00 uur een besloten herden king, door de NOS en RTL4 en Omroep Brabantuitgezonden. Koningin Beatrix laat zich verte genwoordigen door Prins Wil- lem-Alexander. Ook premier Kok, minister van Defensie Voor hoeve, diens staatsecretaris Gme lich Meijling en de Belgische mi nister van Defensie Poncelet wo nen de plechtigheden bij. Beatrix en koning Albert van België stuurden elkaar gisteren condo leance-telegrammen. Over de mogelijke oorzaak hullen de Nederlandse autoriteiten zich nog in een nadrukkelijk stilzwij gen. Het kan wel enkele weken duren voor de oorzaak van de ramp bekend is. Het zoeken wordt bemoeilijkt, doordat het toestel geen zwarte doos had om vluchtgegevens vast te leggen. De Hercules werd gevlogen door een jonge, maar ervaren beman ning. Op het ministerie van Defensie in Den Haag en alle bases, kazernes en legerplaatsen van de drie krijgsmachtonderdelen land macht, luchtmacht en marine werd gisteren de vlag halfstok gehangen. Ook vandaag zal dat het geval zijn. Wanneer de familie van de omge komen slachtoffers dat wenst, volgt een begrafenis met militaire eer. De hulpverlening tijdens de ramp met de Belgische Hercules op de vliegbasis Eindhoven is snel en goed op gang gekomen. Dat heb ben verschillende autoriteiten dinsdagavond verklaard tijdens een persconferentie op het mili taire vliegveld. De eigen brandweer van het vliegveld was binnen enkele mi nuten na de klap met een eerste voertuig bij het neergestorte vliegtuig. De bemanning daarvan heeft zich vooral bezig gehouden met het blussen van de hevige brand die op dat moment woed de. De civiele regionale brand weer uit Eindhoven was binnen acht minuten na de melding ter plaatse. De eerste ziekenwagens arriveerden tien minuten na de melding, die kort na 18.00 bin nenkwam. Het had volgens Welschen voor de slachtoffers geen verschil ge maakt als er sneller meer hulp verleners ter plaatse zouden zijn geweest. „De enorme hitte en de gassen die door de brand vrij kwamen, zijn hen binnen een be perkt aantal minuten fataal ge worden." Intussen is ook besloten alle mili taire muziekkorpsen uit de Vier daagse terug te trekken. De marsleiding van de wandel tocht heeft dat gisteren in met het ministerie van besloten uit respect voor slachtoffers van de vliegramp 1 de vliegbasis in Eindhoven In het verongelukte Hercules-vliegt, zat vrijwel het hele fanfarekoi van de landmacht uit Vught. Tijdens de Vierdaagse zullen de vlaggen op het militaire kan» Heumensoord en op alle plaatsen halfstok blijven hang» zittëT Jacques Santi tot na de begrafenis van alle slachtoffers. Bovendien is beslo ten dat Nederlandse militairen vrijdag niet zullen deelnemen aan de feestelijke intocht door het centrum van Nijmegen. Bovendien zullen tijdens de her- denkingsdienst in Eindhoven alle Nederlandse 'militairen op de route van de Vierdaagse twee mi- nuten in stilte in acht nemen en de militaire groet brengen. De Koninklijke Luchtmachtkape) die aanvankelijk vandaag in Nij megen zou optreden tijdens de taptoe, zal nu in Eindhoven tij. dens de herdenkingsdienst spe len. popnieuw onde opstandelingen - „1 zal'terrorisme premier Tsjernomyrdin 1 verklaard tijdens e< ^conferentie met de P resident Gore va- u'oskou houdt de Tsje| ÏÏeUjk voor de b, Jolleybussen in Mosk poor Bert Schampers Straatsburg - De Ei VERVOLG VAN VOORPAGINA Penningmeester J. Norbart vaii de harmonie: „Hij was een heel talentvolle muzikant. Nam deel aan topconcoursen en speelde mee in tal van gezelschappen. Hij leefde voor de muziek." Vast staat dat ook de dirigent vi het landmachtkorps, Tom Beek man uit Arnhem, onder de dodei is, evenals de 27-jarige Sjef van Sambeeck uit Bladel en Maurits Kossink uit Gelselaar. Onder de negen gewonden zijn twee vrouwen. Twee van hen ver keren nog in kritieke toestand. Het Rampen Identificatie Team was gisteravond nog steeds bezig met de identificatie van slachtoffers. Volgens staatssecretaris Gmelich Meijling van Defensie is de iden titeit van een aantal slachtoffers nog niet met zekerheid vastge steld. „We hebben bij allen een vermoeden, maar we moeten het honderd procent zeker we ten. Om die reden zijn de namen van de Nederlandse slachtoffers nog niet vrijgegeven. Defensie hoopt de identificatie vanochtend afgerond te hebben, voordat op de basis Welschap een herdenkingsdienst begint. Premier Kok en minister Voor hoeve van Defensie zullen woord voeren tijdens deze dienst. De Koninklijke Militaire Kapel en de Kapel van de Koninklijke Luchtmacht verlenen hun muzi kale medewerking. Vught - Door met de auto vanuit Italië naar Nederland te reizen zijn vier leden van het fanfare korps van de Koninklijke Land macht aan de dood ontsnapt. Patrick van Zutven (23) uit Beek en Donk was een van de vier» sici die met de auto reisden. heeft een hekel aan Daarom nam hij de auto," een broer van Patrick. „Het is niet te beschrijven het voor hen betekende toe vernamen wat er met de was gebeurd," aldus kolonel T. Koppers. verband met de gf het Europees Parlej Straatsburg ontkende S; teren met klem dat de vanaf 1990, op advies ambtenaar, opzettelijk je heeft achtergehou vrees voor de politieke gi Berichten over een gehei: waarin werd aangedronf mghoudendheid, circu. enige tijd. In het Europel ment erkende Santer voor het eerst hetbestaai geschrift. Volgens de Coi voorzitter betrof het eet nota, in 1990 geschreven inmiddels gepensioneerd naar en gericht aan zijn ren. Het stuk had volge: geen enkele officiële sta' Hij beklemtoonde dat missie steeds heeft aangi op de grootst mogelijke in de gekke-koeienziel maand nadat op een ver| de nota ter sprake kwal een desinformatie-ci werd voorgesteld, heeft missie volgens Santer eel Wiesbaden (ap) - De politie heeft gistero<| een Slowaakse rolstoe van de autoweg Frah Keulen afgehaald. De rige man was op weg Rome. De politie werd rond uur gewaarschuwd t zich in de buurt van V den een rolstoelrijder inhaalstrook bevond, veillerende agenten k hun ogen niet gelovei dit inderdaad waar bl zijn. De man was rustpauze vanuit eenji wegrestaurant weer 0 gegaan naar de heilig toen hij merkte dat verkeerde kant op ginj Hij besloot daarom stroken tellende ap over te steken om de kant op te kunnen gaai gens de verkeersdrukti hij echter in de midde steken. De politie bet hem uit zijn benarde s nadat het verkeer wet Washington (afp/krf/d I 's Europa tegemoetgé j Cuba. I heeft gisteren beslote: I stel met zes maanden val I langnjk onderdeel van I Europa gewraakte Hei I 'onwet. Het gaat om eei I waarvan buit, I ^drijven voor de Ame I echter kunnen worden I TOidat zij bemoeienissen I met genaaste Amerikaan I «ngeninCuba. e wet treedt op 1 augui I maal in werking, maar I an Amerikanen om eet I ,a aan te spannen te I nlandse bedrijven wi I as maanden opgescl, I te eeri functionaris] I rjmsterie van Buitenla: j nin Washington bekei 1 1 ^°n (dpa) - De Franse!) Ze r ?atrouiHes op de bl hui* iZ0 voorkomen da> In j n'andse toeristen. I van tnac'lt van maandag 1„ et ^°rp Andeche in p.f maakten slechts 28 g' heof1 jero°W, die bij Ly Eenri jZ6 maand is OP d lamf toeristen ui Belgische en Nederlandse militaire specialisten onderzoeken het uiteengereten karkas van de neer gestorte Hercules. foto reuter Door Ed van de Kerkhof BUITEN HET busraam schuiven lege grasvelden voorbij. Vervolgens een perceel graan. Een straat naambordje: Spottersweg. Groene eiken. Bermen vol gele veldbloemen, paars van distels. De natuur is onverstoorbaar - alsof hier niets gebeurd is. Alsof hier nóóit iets gebeurt. Verderop wat bejaarde bun kers in het struweel, grijsgrauw - ooit huisden hier F 16's. Dan komt de bocht in de weg. Even is er geen ander geluid dan het gezoem en gek lik van fototoestellen. Een Duitse journaliste vraagt geagiteerd iets in het Engels. De voorlichter in luchtmachtblauw draait zijn ongeschoren en ver moeide hoofd richting klapdeur. „Niet voorbij het rode lint," zegt hij. Zijn stem klinkt toonloos. Hij was maandagavond precies vijf minuten thuis toen de telefoon ging. Vanaf dat moment is hij in touw. Fotografen en cameralieden verspreiden zich over de berm. Ze richten hun toestellen allemaal op het zelfde punt. Even later praten journalisten tegen in beschermend schuim verpakte microfoons. Flarden Duits en Frans drijven weg in de wind. Twee zakte lefoons beginnen zowat tegelijkertijd te rinkelen. Een rode brandweerwagen trekt een streep stof door het gras. Voor de rest is het stil. Dit is vliegbasis Eindhoven, dinsdag, middaguur. EERST LIJKT hij op een grote, aangeschoten vogel - midden in een wei neergekomen en daar verstijfd in de dood. De ongeschonden staart helt naar rechts. Enkele passen verder wordt de gruwelijke vermin king steeds meer zichtbaar. De rechter vleugel rust geknakt tegen de grond, de restanten van de linker steken hulpeloos omhoog, halverwege plotseling ophoudend - in plaats van een glad uiteinde een slordige rand van stalen rafels. Een botte stomp geeft de plek aan waar ooit een propeller heeft geze ten. De cockpit is van gebrand en geblakerd staal. Er ligt een ladder op de grond. Dan vertoont zich dat wat inmiddels uren geleden de hel geweest moet zijn. Een in al zijn verschrik king mismaakte en kapotgereten romp, een zwart geblakerde grot van gescheurd staal - verstard nu en stil en zonder enig geluid. Op de grijze staart letters en cijfers: CH-06. En een zwijgende cirkel op het achterstuk van de romp: rood en geel en een zwarte stip in het midden. Om en in het wrak minimale beweging van groene en zwarte menselijke figuren. Sommigen dragen witte handschoenen. De meesten bewegen niet. Ze staan met de handen op de rug. Of met de handen in de zakken. Of met de armen over elkaar geslagen. Alsof elke beweging hier zinloos is. Wat dichterbij staat een witgehelmde militair met een herders hond. De hond kijkt omhoog naar zijn baas. Die kijkt echter niet terug. Hij staart naar ergens in de verte. Dit is een stilleven van de dood, gevat in plastic lin ten, rood en wit en met stukjes tekst, „Politie, niet betreden, sporen...". EEN BERM. Gele bloemen. Paarse distels. Er ligt een kapotte plastic kleerhanger in het gras. Even zinloos als het verwrongen staal verderop. Plotseling klinkt er een vogel boven dit lege land schap, even maar, om vervolgens verschrikt en even abrupt als hij begon weer te zwijgen. In een hoekje van het veld liggen enkele opgerolde brancards. Ongebruikt. Nutteloos. Dan maant de ongeschoren voorlichter de pers ver moeid in twee talen de bus weer in. Bij terugkomst wacht hem aan de poort van de basis een nieuwe groep van zojuist gearriveerde camera's - uit Duits land en België en Limburg. Handtelefoons rinkelen. Hun nerveuze geluid verwaait echter in het decor van verbijsterd zwijgen. Niets helpt hier nog. Door Aart Heering Modena - De tragische dood van de Nederlandse militairen heeft een diepe indruk nagelaten in de Italiaanse stad Modena, waar ze hadden deelgenomen aan het vijfde internationale Fes tival van Militaire Muziekkorpsen. In deze stad, waar de prestigieuze Italiaanse Militaire Academie is gevestigd, hadden de Nederlan ders na een verblijf van een week een uitstekende reputatie opge bouwd. Op woensdagavond, een dag na hun aankomst in Modena, gaven zij een gastconeert voor meer dan duizenden mensen in de middel eeuwse abdij van het nabijgele gen stadje Nonantola. De Neder landers waren daarvoor uitgeno digd door het plaatselijke bejaar dentehuis en gebruikten na het concert met de bewoners daarvan de maaltijd. „Het is verschrikke lijk," zegt directeur Zironi met een door tranen verstikte stem. „Het waren zulke aardige jongens en meisjes. Ze stonden open voor iedereen en ze hielden van een goed glas." Donderdag, vrijdag en zaterdag deden zij samen met mi litaire corpsen uit de hele wereld mee aan de optredens en parades van het Festival. Zondagavond woonden de Neder landse militairen in de Romeinse Arena van Verona een uitvoering bij van de opera Carmen en de dag daarop volgde de rampzalige terugreis. Gabriella Fabbri, die de Nederlanders al die dagen ver gezelde als tolk, herinnert zich dat enkelen van hen vrijdagnacht om half vier naar het strand van Rimini vertrokken om de dag daarop net op tijd terug te komen voor een succesvol optreden op de sluitingsdag van het Festival. Ook zij kan haar tranen niet bedwingen: „Ik ben er wanhopig van. Ze waren werkelijk schattig om mee te werken en toen we afscheid namen bij hun ver trek liet hun commandant speciaal voor mij het regi mentslied spelen." „Heel vrolijk waren ze en hun commandant, kapitein Beekman, was een uitzon derlijk goedlachse man," zegt ook luitenant Luigi Ca- tino, een cavalerieofficier die de Nederlanders vrij dagavond na de discotheek vergezelde. Remo Buccafoli, de direc teur van het gemeentelijk gastencentrum waar de Neder landse musici waren onderge bracht, vertelt dat zij ook nog van de gelegenheid gebruik maakten om de Ferrari-fabrieken in het bij Modena gelegen plaatsje Mara- nello te bezoeken. Hij herinnert zich hen als bijzonder sympathiek en levenslustig en is naar eigen zeggen 'volkomen van de kaart' door de ramp. „De dood van de Nederlandse mi litairen heeft hier inderdaad veel indruk gemaakt. Tenslotte heb ben veel mensen hier hen in de af gelopen week aan het werk gezien of persoonlijk leren kennen," zegt ook redacteur Alberto Mattioli van het plaatselijke dagblad II Resto del Carlino, dat vandaag uitgebreid aandacht schenkt aan de ramp. Namens de organisatie van het militaire muziekfestival hebben de Modenese burgemeester Gian- franco Baldini, de directeur van de militaire academie, generaal Bruno Loi en zijn collega's van de plaatselijke schouwburg en een als sponsor optredende bank een condoleancetelegram naar de Ne derlandse ambassade gestuurd. In een ander telegram aan zijn collega van Vught verklaart de burgemeester van Modena zich nog eens 'diep geschokt met het lot dat uw stad heeft getroffen'. Namens de gemeente Modena zal wethouder van cultuur, Gianni Cottafavi, vandaag de rouwbij- eenkomst voor de dode militairen bijwonen. Het orkest van de Italiaanse Ca rabinieri zal een krans sturen evenals de band van het Oosten rijkse leger, waar de Nederlan ders in Modena veel mee optrok ken, dankzij de persoonlijke vriendschap tussen kapitein Beekman en de Oostenrijkse com mandant, kolonel Spirk. Een heel wat koelere reactie komt tenslotte van het militaire vlieg veld van Villafranca, waar de noodlottige vlucht begon. Woordvoerder luitenant kolonel Mucchia verklaart ongevraagd dat de C-130 weliswaar om 15.04 uur is vertrokken vanuit Villaf ranca (waar de Nederlanders op de basis hadden geluncht) maar een half uur daarna een tussen stop in Rimini had gemaakt. „Luchthavencommandant Vero nese spreekt daarom categorisch tegen dat de vlucht hier is begon nen," zegt de woordvoerder. „Na tuurlijk spijt het ons ook wat er is gebeurt, maar voor ons was het niet meer dan een tussenstop, zo als er dagelijks tientallen zijn. Het is een tragisch toeval waar over wij verder niets kunnen zeg gen." De wacht van de Lunettenka- zeme is zichtbaar ontdaan als hij een bos bloemen in ont vangst heeft genomen, foto anp Leden van de fanfare van de Koninklijke Landmacht tijdens een optreden in januari dit jaar. De meesten zijn maandag omgekomen tijdens de vliegramp. foto anp Van onze verslaggever Breda - In één klap is het muziekleven in Zuid-Nederland een belangrijke groep muzikanten en leraren verloren. Het ver ongelukken van de Fanfare van de Ko ninklijke Landmacht is niet alleen een verlies voor de militaire muziek maar wordt ook daarbuiten gevoeld. De leden van de Fanfare vervulden ook bui ten de kazerne tal van functies in de muziek wereld. „Ik kende zeker tien van hen persoon lijk," zegt de Bredase dirigent Frans van Dun. „Drie speelden er in mijn eigen Brabants Fanfare Orkest." Frans van Dun, die harmonie-orkesten diri geert in Prinsenbeek, Breda en Deume, is diep onder de indruk van de dood van de on geveer dertig beroepsmuzikanten, wier dood de wereld van harmonie en fanfare treft. Veel van hen gaven les bij plaatselijke muziekver enigingen in Brabant, Limburg en Zeeuws- Vlaanderen en op muziekscholen. Velen speelden zelf in de betere harmonie- en fanfa re-orkesten. Het meest tragisch aan de ramp met de Her cules C-130 op de vliegbasis Eindhoven is volgens Frans van Dun het feit dat het orkest nog maar nét bestond, en dat het geheel was samengesteld uit jonge musici. „Het orkest was nog maar net op poten gezet, in het kader van de bezuinigingen van vorig jaar. Het was een fusie van twee bestaande bands. Het was dus een jong orkest, bestaan de uit jonge muzikanten. Er waren zo'n dertig mensen van het conservatorium aangetrok ken, mensen aan het begin van hun muzikale loopbaan. Dat juist deze mensen omgekomen zijn maakt het ongeluk extra wrang." Onder de ongeveer 40 leden van het orkest, bijna allen professionals, bevonden zich zes dienstplichtigen, behorend tot de allerlaatste groep dienstplichtigen. Binnenkort zouden ze afgezwaaid zijn. De onfortuinlijke Fanfare van de Koninklijke Landmacht is een voort zetting van het Fanfarekorps der Genie, dat in de 19e eeuw ontstond, aangevuld met de Fanfare der Limburgse Jagers, die gelegerd waren in Seedorf. Na de bezuinigingen van vorig jaar beschikt het leger nog over zes pro fessionele muziekgezelschappen. Dat zijn de vier harmonie-orkesten die al bestonden (Ma rinierskapel, Koninklijke Militaire Kapel, Luchtmachtkapel, Johan Willem Friso Kapel) en twee nieuw gevormde professionele fanfa re-orkesten (de getroffen Fanfare van de Ko ninklijke Landmacht en het Fanfarekorps der Bereden Wapens). Een fanfare-orkest onderscheidt zich van een harmonie-orkest doordat het alleen uit ko per-instrumenten bestaat. Vooral bugels zijn bepalend voor de sound. „En gekwalificieer- de bugelspelers op conservatoriumniveau zijn niet zo dik gezaaid," aldus Frans van Dun. „Die moet je echt zoeken. „Ik verwacht dat het, advertenties en audities inbegrepen, ze ker een half jaar zal duren voordat een derge lijk orkest opnieuw is opgezet." Militaire orkesten hebben twee functies, ten eerste een militair-ceremoniële, zoals staats bezoeken, beëdigingen, dodenherdenking. Ten tweede een publieke, de link naar de bur gerwereld: concerten geven, cd's maken. De Fanfare van de Koninklijke Landmacht kwam juist terug van een reeks concerten in Italië, bedoeld als tegenwicht tegen de over last van militaire vluchten rond de basis Vil lafranca. „En wat altijd heel belangrijk is geweest is dat de militaire orkesten een voorbeeldfunc tie hebben voor de amateurwereld van har monie- en fanfare-orkesten," aldus Frans van Dun. „Ze hebben een grote uitstraling naar de burgerwereld." Het tragische verlies van de Fanfare van de Koninklijke Landmacht heeft ook gevolgen voor dirigent Frans van Dun zelf. „In januari zou ik met mijn harmonie-orkest Amor Mu- sae uit Prinsenbeek én met het verongelukte orkest een concert voor de radio opnemen in de nieuwe concertzaal in Tilburg." De Landmachtfanfare was overigens juist aan het repeteren voor een optreden bij de Bredase Taptoe. Ze zouden een uitvoering van de West Side Story verzorgen. Van onze verslaggever Meisbroek - „Zoals er geen auto's zijn zonder ongevallen, zijn er cok geen vliegtuigen zonder crashes." „Hoe veilig een vliegtuig ook is, toch kan je niet alle risico's uitslui ten. Ook niet voor de C-130," zegt Pierre Plisnier, boordcomman- dant van een C-130 Hercules van de Belgische Luchtmacht, het soort vrachtvliegtuig waarvan er eergisteren één verongelukte op vliegba sis Welschap. Een C-130 kan ondanks zijn grote afmetingen heel traag vliegen. Dat is nodig om parachutisten en goederen te kunnen droppen zonder dat deze te ver van het doel neerkomen. Maar bij een vlucht op lage hoogte en tegen een beperkte snelheid mag er absoluut niets fout gaan. „Het zwakke punt van de C-130 is wellicht de constructie van de motor. Het toestel beschikt over vier turbo-propellormotoren. Bij een turbo-prop drijft een turbinemotor de vierbladige schroef aan. Bij het laden en opstijgen bepaalt de positie van het schroefblad, in het jargon de pas van de schroef, de manoeuvre. Wanneer de pas van de schroef niet in de ideale positie staat, kan deze het toestel in een gevaarlijke onbalans brengen. Op lage hoogte kan een verstoord evenwicht van het vliegtuig fataal zijn," vertelt de pilooot. (ADVERTENTIE) Eindelijk, je hebt toch nog twee kaartjes voor het concert van vanavond kunnen bemachtigen. Maar als je je vriendin wilt uitnodigen, is ze voortdurend in gesprek. In zo'n geval biedt TeleBericht® uitkomst. Je belt gewoon 06-9303 (60 ct. p/min.), toetst haar telefoonnummer in èn het tijd stip waarop het TeleBericht afgegeven moet worden. Nu alleen nog het goede nieuws inspreken en daarna gaat TeleBericht voor jou bellen. Handig toch? Bel voor meer informatie gratis 06-0402. In gesprek bereikbaar.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1996 | | pagina 4