Grafische sector krijgt klappen
Diana
iscretie
Tetra Pak mikt op een nieuwe markt
Horlogefabrikant
in moeilijkheden
Total buigt niet voor boycotdreiging in Birma
Resultaat KBB door
modezaken onderuit
EnergieNed vecht
vonnis schadeclaim
stroomuitval aan
Euromunt krijgt vorm
nvesteringsbank verwijt bedrijfstak gebrek aan voortvarendheid
COMMENTAAR
equenties
ECONOMIE
ENLAND KORT
ent 'rotzak'
penexporten
ies
che aanval
ECONOMIE KORT
DNB verhoogt beleningsrente
Langste non-stop vliegroute
Spijkstaal Carrosserieën failliet
Lloyd's of Londen weer op winst
Amerikanen bezorgd over Euro-OR
Chrysler behaalt prachtig resultaat
Samenwerking Schelde en Heron Exergy
RDAG 13 JULI 1996
ZATERDAG 13 JULI 1996
n worden opgepakt, heeft h»
verordonneerd. Het was vér
sche leiders mochten oparo„J
gehouden en naar Den Ha»
verantwoorden voor hun da
as echter, door Servische t#
uiver, niet mogelijk,
ezette en diepergravende nm
klachten tegen de beide heren
het daarom een international»
or het gerecht te brengen 9
Er is maar één instelling Waar
e tot arrestatie van het duo zal
snisch-Servische autoriteiten
gezag. Het is de internationale
tot nu toe de confrontatie met
ebbers uit de weg gegaan En
om het tweetal in de kraag te
„sterdam (anp) - Total gaat
"%et zijn activiteiten in
L ondanks de dreiging
een boycot. De Franse
Maatschappij liet gisteren
dat de dreigementen
actiegroepen niets aan de
l)nnen veranderen.
j heeft in Nederland circa
pompstations en beschikt
u
IC of een zelfs maar een pogino
troepenleverende naties moe
bunaal heeft in feite gezegd dat
twee van genocide beschuldia
huidige slachtoffers uit nietbii
n kosten, is de wellicht moeilijk
bare consequentie,
el betekent ook dat de interna
grond van het Dayton-akkoord
in voormalig Joegoslavië zou
n.
opgepakt zijn, kan de wereld r>
mitteren de zaak onafgemaakt
chter een reactie uit. De Bosni-
eld opnieuw naar de wapens
ens nieuwe rust kan garande
nmacht. Ifor kan dus voorlopig
n de mens gebaseerde Joego-
ewezen voor de internationale
■nis van de naam van de nieu-
ontdekt. 'Kijk daar, die rotzak'
an 'Neten Yahu'. Tot grote er-
gyptische dag- en weekbladen
peling. En dat terwijl de Neta-
gegeven' betekent,
nde week een kort bezoek aan
op 29 mei heeft tot nu toe wei-
ische landen. Het bezoek van
enigde Staten heeft nog eens
ische regering een harde lijn
le Arabische media.
landen hebben gisteren in We-
een akkoord bereikt dat zegt
n halt moet worden toeroepen,
sen van het zogenoemde 'Ak-
ber in Wassenaar werd geslo-
usland, Hongarije, Slowakije
banden leggen van de export
ogie die voor militaire doelein-
"rnwapens vallen buiten het
t vergeldingsmaatregelen voor
e Amerikaanse Cuba-politiek.
lijst opgesteld met mogelijke
opese handel met Cuba blijft
eheten Helms-Burton-wet die
'ngen die handel drijven met
landse Zaken zullen volgende
rraten over tegenmaatregelen,
s er echter altijd nog een goede
de problemen.
gisteren een luchtaanval uit-
het zuiden van Tsjetsjenië en
's werd aangevallen als vergel-
n, aldus het leger. Het was gis-
jrijk Russisch offensief op dor-
ie in handen zijn van de rebel-
in 38 burgers het leven gekost,
d geraakt.
i in Tsjetsjenië is in de afvallige
delingen op gang gekomen. De
komen in het naburige Dage-
organisatie UNHCR gisteren
ils eerste te boek stelde dacht dat
jn studie-object de dag met ge
lengde gevoelens had beleefd.
Diana is treurig over de verspil-
Ie jaren in koninklijke familie.
&an de ander kan zal ze blij Ajn
at ze eindelijk bevrijd is van wat
mijn gevangenis' heeft ge-
oemd.
Woordvoerders van Buckingham
[jalace maakten geen geheim van
hun opluchting. Het was konm-
[ing Elizabeth zelf die haar over-
ipelige zoon en eveneens over
spelige schoondochter maande
mei een punt te zetten achter hun
luwelijkse gedonder. Vooral
Diana's sensationele ontboeze
mingen in een BBC-televisiein-
serview werden teveel voor he
paleisprotocol. Koningin Eliza
beth vreesde langdurige schade
oor de reputatie monarch!
vanneer Diana meer van di
:oort stunts zou plegen.
Juckinghamologen smulden gis'
eren al van toekomstige con-
rontaties tussen Diana en de reS
'an de Windsors. Zonder haa
coninklijke titel zal Diana voo
lllen een beleefd knikje moete
naken.
daarmee over een marktaandeel
van zo'n 4 procent.
Actiegroepen gaan oproepen tot
een Europese boycot van Total
wegens de investeringen van de
Franse oliemaatschappij in Bir
ma. „Wij gaan ons vanaf nu rich
ten op Total," aldus G. Hillenius
van het Burma Centrum. „We
hoeven niet eerst te gaan praten.
We weten al dat het ze niets kan
schelen."
Europese actiegroepen zullen
hun oproep over anderhalve
week in Straatsburg lanceren,
wanneer ook het Europees Parle
ment zich over de situatie in het
Zuidoost-Aziatische land buigt.
De Birmese oppositieleidster
Aung San Suu Kyi, die onder
huisarrest staat, zal het Europees
Parlement vanaf een videoband
toespreken. Onder druk van ac
tiegroepen besloten Heineken en
Carlsberg eerder deze week zich
terug te trekken uit Birma.
Ondanks de verslechtering van
de mensenrechtensituatie in Bir
ma neemt Europa geen nieuwe
strafmaatregelen tegen het mili
taire regime. Zolang de VN-Vei-
ligheidsraad niet oproept tot een
handelsembargo, kondigt de Eu
ropese Unie niet eenzijdig zulke
sancties af, zo is uit bronnen in
Brussel vernomen.
Denemarken wil dat het embargo
tegen Rangoon wordt aange
scherpt. Kopenhagen heeft de
kwestie op de agenda van de Eu
ropese ministers van Buitenland
se Zaken gezet. Zij komen maan
dag in Brussel bijeen. De Denen
zijn woedend, omdat het militai
re regime weigert opheldering te
geven over de omstandigheden
rond de dood in gevangenschap
van hun honorair consul.
Pea
Haag (anp) - De grafische industrie in Nederland
j een totale omwenteling. Het aantal bedrijven zal
tkomende jaren drastisch inkrimpen. Veel middelgrote
j kleinere ondernemingen zullen plaats moeten maken
tor grotere bedrijven of samenwerkingsverbanden.
Irukkerijen die willen overleven, moeten omschakelen
an een productgerichte naar een meer markt- en klant-
trichte benadering. Dagbladuitgevers zouden bovendien
Ètand doen van hun eigen drukwerkfabrieken.
jji verwachting uit de Nationale
jssteringsbank (NIB) in het pas
"(schenen rapport 'Nederlandse
afjsche industrie'. De bank is
jttsch over de bedrijfstak, die
ialgelopen jaren niet heeft uit
blonken in voortvarendheid,
je Nederlandse grafische in-
heeft in het algemeen te
reinig dan wel te traag géïnves-
„,„in de heatset-offsetsector,
nar rotatie-offsetpersen en vel-
j-offsetpersen vooral folders,
oeken en tijdschriften drukken,
len zware klappen vallen. In
Be sector zijn veel ondernemin-
III actief, die met dezelfde pro-
Jucten op te kleine schaal wer-
de invoering van nieuwe
die veel sneller kun-
itn produceren, is er inmiddels
van een flinke onderbe-
Een optimaal gebruik
au de kostbare kapitaalgoede-
b noopt de drukkerijen tot
schaalvergroting. Binnen vijf tot
reven jaar zal het aantal bedrij-
ren in deze branche dan ook zijn
jehalveerd. „Samenvoeging van
jachten is geen optie meer, maar
absolute noodzaak voor de
omstige bedrijfsstrategie,"
aldus het rapport.
Onderdirecteur L. de Graaff van
le NIB, tevens hoofd van de be-
drij/skundige adviesgroep van de
en onderzoeker en adviseur
1; Dorr van de NIB hekelen de
van veel grafische on-
leraemers, die de problemen in
le branche wijten aan overcapa-
eiteit. „Wie klaagt over overca-
jaciteit, geeft de buren de schuld,
fc het ziet als bezettingspro-
i, ziet het als eigen pro-
i. Die gaat zelf aan de slag,"
aldus De Graaff.
Uitspraken over de werkgelegen-
leidvande circa 50.000 grafici in
Nederland, doet het NIB niet. De
te verwachten overnames hoeven
niet direct tot banenverlies te lei
den.
to de schaalvergroting zal het
aantal persen fors afnemen. Aan
le andere kant neemt het volume
an drukwerk naar verwachting
:oe en zijn er kansen om de be-
drijtsactiviteiten uit te breiden
f de fabricage van nieuwe
lelia, zoals cd-rom en cd-i.
tor het oude hoofdbedrijf, het
drukken, moet dan wel op orde
zijn," vindt De Graaff.
In de diepdruksector, waar op
grote schaal bijvoorbeeld pu
bliekstijdschriften en tv-gidsen
worden gemaakt, is al het nodige
gesaneerd. Inmiddels zijn er nog
maar twee bedrijven over (Roto
Smeets De Boer en Biechelaar
Jansen), die binnen Europa de
concurrentiestrijd zijn aange
gaan. In vergelijking met een
aantal andere spelers op deze
markt zijn de Nederlanders klein.
„De vraag is dan: kan ik door
gaan in dit veld?", aldus De
Graaff. In het rapport pleit de
NIB voor verdere schaalvergro
ting, dat wil zeggen, opgaan in
een Europese onderneming of
zelf Europese concurrenten over
nemen.
Opmerkelijk is de visie van de
NIB op de ontwikkeling van de
cold-offsetsector, de tak die
krantachtig papier bedrukt. Veel
van deze persen zijn hog eigen
dom van dagbladuitgevers, maar
ook hier komt een einde aan. Ge
specialiseerde bedrijven zullen
dit werk op zich nemen, zodat de
uitgevers zich op hun kerntaken
kunnen concentreren. „Dat ijzer
is voor hen alleen maar een kos
tenpost," aldus Dorr.
Tot nu toe beschouwen dagblad
uitgevers het drukken en distri
bueren van de krant onlosmake
lijk verbonden met het uitgeven
ervan. Uitbesteden aan een derde
partij zou de redacties bij voor
beeld minder flexibel maken en
zou ten koste gaan van de
nieuwsvoorziening. Bij belang
rijk nieuws moet de verslaggever
„Stop de persen!" kunnen roe
pen.
De Graaff en Dorr kennen de ar
gumenten, maar zijn niet onder
de indruk. „Ook hier neemt de
schaal toe en komen dagbladuit
gevers voor de keuze te staan: of
op de eigen pers duurder drukken
of op andersmans pers goedko
per," aldus Dorr.
Hok denkt, dat binnen tien jaar
de uitbesteding zal zijn voltooid.
Teken aan de wand is bijvoor
beeld de beslissing van PCM Uit
gevers (onder meer Volkskrant,
Trouw, NRC Handelsblad en het
Algemeen Dagblad) om de bouw
van een nieuwe drukkerij in Dui-
vendrecht op te schorten.
Amsterdam (anp) - De modewinkels blijven in de problemen
alten, Het detailhandelsconcern KBB constateert een tegen-
rallende omzetontwikkeling bij zijn modespeciaalzaken (M&S
Mode en Amici). Ze lijden sinds het eerste halfjaar verlies.
h de eerste helft van vorig jaar
•raaiden ze nog met winst. Daar-
en ondanks het herstel bij
warenhuizen Bijenkorf en He-
'n liet eerste half-
geen of nauwelijks winst
deeft het bedrijf giste-
n bekendgemaakt.
"«definitieve halfjaarcijfers van
boekjaar 1996/97 worden op
augustus bekendgemaakt. In
eerste zes maanden van het af-
i boekjaar behaalde KBB
positief resultaat van 12,7
2?' V°lgens een KBB-
wordvoerder worden de oorza-
„pi "Dat kan voor maatre
en zorgen." Vooral M&S Mode
»iJi 1 ,zijn verantwoordelijk
Bffi k6 uk> zo vertelde hij.
ciaaii, !Zit °°k n°g modespe-
On a n Signature Jeans.
beurstt0? 2wak gestemde
borgde de negatieve bijstel-
laarIt°trrS) domPer- De hande-
u KBB maakte na het be-
»ifm<f°r?en van ^et nieuws een
5Ti, ag6re ^vieskoers op
Daar» \een min van ƒ5,40.
weg tr>t e koers verder
Detmluenvedies van/8,90.
Subere boodschap van KBB
van r?.iigeVPIgen voor de kersen
ollega s Vendex en Macin-
dsicnu X International, net
dineVTiT ei§enaar van veel kle-
"Szaken, het 1,40 liggen op
56,90, terwijl de beleggers detail
reus Macintosh (Superconfex en
Bentex) omlaagdrukten naar een
verlies van zes dubbeltjes op
38,30.
Vendex komt op tien september
met de halfjaarcijfers. Volgens
een zegsman van het concern
komt zijn concern vóór tien sep
tember niet met een tussentijds
bericht. „Er is op dit moment
geen reden om de voorspelling in
ons jaarverslag aan te passen. We
zijn veel minder afhankelijk van
de kledingsector dan anderen.
Ongeveer 15 tot 20 procent van
het totaal komt uit die sector."
Macintosh rapporteerde enkele
dagen geleden over tegenvallers
bij de textieldivisie. Vielen de
verkopen vorig jaar al tegen, ook
in de eerste maanden van 1996
stonden de consumentenbeste
dingen opnieuw onder druk, zo
meldde de in Limburg gevestige
onderneming.
De kledingsector zit al jaren in de
problemen. Veel consumenten
houden hun hand op de knip bij
de aankoop van kleren en geven
liever geld uit aan bijvoorbeeld
vakanties en andere vormen van
ontspanning. In de eerste vier
maanden van dit jaar nam de kle-
dingverkoop wel toe, maar daal
den de prijzen, verklaarde het
Centraal Bureau voor de Statis
tiek (CBS) in mei.
Tetra Pak Moerdijk maakt jaarlijks 3 miljard kartonnen verpakkingen
Door Paul Verlinden
Moerdijk - 'Gematigd positief'. Zo rea
geren volgens financieel directeur C.
van Zundert van Tetra Pak Moerdijk de
klanten op de nieuwe kunststof verpak
kingen, die het bedijf momenteel aan
het uittesten is in de markt.
Nu produceert Tetra Pak voornamelijk kar
tonnen verpakkingen voor frisdranken en
melkproducten. Het Zweedse concern, dat
veertig vestigingen over hele wereld heeft,
produceert jaarlijks zo'n 80 miljard verpak
kingen, waarvan er 3 miljard uit de Neder-
lande fabriek in Moerdijk komen.
In Moerdijk en in een Zweedse fabriek heeft
Tetra Pak nu productielijnen voor kunststof
verpakkingen opgestart. In feite gaat het om
de productie van korrels (samengesteld uit
polypropyleen en talk) die daarna op locatie
bij de klanten via speciale machines worden
gevormd tot verpakkingen. „Dat is efficiën
ter. Als we hier al flessen gaan maken, zou
den we bij het transport naar de klanten
voornamelijk lucht vervoeren," legt Van
Zundert uit.
De nieuwe lijn in Moerdijk is productiege-
reed. Maar de verpakkingen worden nog
niet verkocht. Van Zundert: „Op dit mo
ment produceren we wel korrels waarvan
we producten maken, die we uittesten in de
markt. Dan doen we met name in Engeland,
omdat men daar pas sinds kort over aan het
gaan is van traditionele glazen flessen op
andersoortige verpakkingen."
Prototype
Volgens Van Zundert zijn de klanten gema
tigd positief. „Ze vinden het een aantrekke
lijke verpakking, waarmee men zich kan on
derscheiden. Alleen denken ze dan aan an
dere producten dan sappen en melk." De re
den daarvoor is, dat het om een witte, on-
doorzichte verpakking gaat. Zo doet een
prototype dat Van Zundert laat zien - een
witte fles met een handvat - inderdaad eer
der denken aan een fles voor bakolie dan
aan een verpakking voor melk.
Tetra Pak mikt met de nieuwe verpakking
dan ook niet alleen op fruitsappen en melk,
maar vooral ook op levensmiddelen die de
klanten nu nog door concurrenten laten ver
pakken. „Kartonnen verpakkingen zijn niet
geschikt voor koolzuurhoudende frisdran
ken. Dat is deze fles wel. Maar je moet niet
alleen aan flessen denken. Dit materiaal is
ook zeer geschikt voor bijvoorbeeld boter-
kuipjes."
Het gote voordeel van de nieuwe verpakkin
gen van Tetrapak ten opzichte van bijvoor
beeld PET-flessen is, volgens Van Zundert,
dat de productiekosten lager zijn, omdat de
grondstoffen goedkoper zijn. Verder is het
een milieuvriendelijk product. „Talk wordt
gemaakt van kalk en dat is een natuurpro
duct."
Wanneer Tetra Pak overgaat op commercië
le productie van de korreltjes, is nog niet
duidelijk. „Dan moeten we eerst voldoende
volume kunnen maken." Volgens Van Zun
dert zal dat op zijn vroegst in 1997 zijn.
„Maar het kan ook best 1998 worden."
Marginaal
De productie van de kunstof korrels blijft
vooralsnog dan ook een marginale activiteit
voor Tetra Pak Moerdijk. Zeker als het afge
zet wordt tegen de grote hoeveelheid kar
tonnen verpakkingen die er gemaakt wor-
FOfÖWStEM/BEN STEFfEN
den: jaarlijks 1,2 miljard verpakkingen voor
melk en 1,8 miljard verpakkingen voor fris
dranken/sappen.
Wel is het totaal van 3 miljard minder dan
enkele jaren geleden, toen in de Moerdijkse
fabriek nog één miljard verpakkingen meer
werden gemaakt. In 1992 besloot het moe
derconcern echter tot specialisatie en stand-
daardisatie.
Voor de melkverpakkingen veranderderde
niets in Moerdijk, maar het nieuwe beleid
had grote gevolgen voor de frisdrankver
pakkingen. Die werden tot dan vervaardigd
met behulp van drie druktechnieken: offset,
flexo en diepdruk. Maar door het specialisa-
tie-beleid, moest men in Moerdijk afscheid
nemen van zowel flexo als diepdruk. Die
productie liep met een kwart terug. Een re
organisatie was het gevolg, waardoor in
1992/93 het aantal banen terugliep van 480
naar 380.
Inschatting
Sinds de reorganisatie is het aantal arbeids
plaatsen ongeveer gelijk gebleven. Enige
groei is pas te verwachten als de nieuwe
productielijn voor de kunstof verpakkingen
draait. „Dat zou 20 nieuwe banen op kun
nen leveren," is de voorzichtige inschatting
van Van Zundert.
De winstgevendheid van Tetrapak blijft on
dertussen goed. Op een omzet van 80 mil
joen gulden werd in 1995 een winst voor be
lastingen van 9 miljoen gulden geboekt.
Winst is echter een betrekkelijk begrip voor
Tetrapak Moerdijk, zegt Van Zundert. „We
krijgen van het moederconcern een gega
randeerd winstpercentage op onze kosten.
Dus we kunnen eigenlijk geen verlies ma
ken."
Helvoirt (anp) - Horlogefabrikant Verco International in het
Brabantse Helvoirt verkeert in ernstige financiële moeilijkhe
den. Het bedrijf heeft uitstel van betaling.
Bewindvoerder mr. J. Weehuizen
onderzoekt momenteel of er mo
gelijkheden zijn om het bedrijf in
afgeslankte vorm voort te zetten.
De 20 personeelsleden hebben al
enkele maanden geen loon ont
vangen.
Verco neemt op de horlogemarkt
een bijzondere plaats in. Het pro
duceert voor bedrijven, instellin
gen en particulieren horloges in
talloze variëteiten. De meeste
klokjes zijn bedoeld als relatiege
schenk. Het merendeel van de
omzet, in 1995 ongeveer zeven
miljoen gulden, gaat naar het
buitenland.
De problemen zijn ontstaan door
het onverwacht wegvallen van
een grote order uit Spanje. Ge
lijktijdig moest het bedrijf stevig
in de buidel tasten in verband
met een afvloeiingsregeling voor
twee werknemers. „Daardoor is
de liquiditeit ernstig op de tocht
komen te staan," aldus Weehui
zen.
Omdat de werknemers geen loon
meer ontvingen, vroegen ze vori
ge week het faillissement aan.
Voor het bedrijf was dat reden
om uitstel van betaling te vragen.
De Bossche rechtbank honoreer
de dat laatste verzoek. Bij een
faillissement zou de bedrijfsvere
niging de betaling van de salaris
sen overnemen. Nu moeten de
werknemers zichzelf zien te red
den. „Een reden te meer om snel
een oplossing te vinden," aldus
mr. Weehuizen.
Volgens hem hebben zich al fir
ma's gemeld die zijn geïnteres
seerd in een overname. „In hoe
verre die serieus zijn, moet ik nog
bezien. Het bedrijf heeft nog een
orderportefeuille. Misschien kan
het zelf de draad weer oppakken.
Op korte termijn moet daarover
duidelijkheid komen."
Van onze redactie economie
Arnhem - EnergieNed legt zich niet neer bij de uitspraak
van het Haagse Gerechtshof, dat energiebedrijven burgers
en kleine bedrijven in bepaalde gevallen de schade moeten
vergoeden die is ontstaan door stroomuitval. De koepel van
energiedistributiebedrijven gaat in cassatie bij de Hoge
Raad.
Totdat die zich heeft uitgespro
ken, moeten de distributiebe
drijven zich richten naar de
uitspraak van het hof. Energie
Ned zal haar leden daarom ad
viseren een tijdelijke vergoe
dingsregeling te hanteren. Die
komt erop neer dat alleen scha
de wordt vergoed, als het ener
giebedrijf zelf de veroorzaker
is. Het is aan de getroffen con
sument om dat aan te tonen.
Deze kan wel desgewenst van
zijn energiebedrijf nadere in
lichtingen krijgen over de sto
ring. Wat EnergieNed betreft
wordt alleen schade vanaf
driehonderd gulden vergoed.
De Consumentenbond is het
niet eens met de omkering van
de bewijslast.
De bond kwam eerder juist tot
de conclusie dat de energiebe
drijven moeten bewijzen, dat
de stroom buiten hun schuld
uitviel. Ook valt ze over het ei
gen risico van driehonderd gul
den. Overigens overweegt de
Consumentenbond ook in cas
satie te gaan.
Amsterdam - De Nederlandsche Bank (DNB) heeft voor het eerst
sinds 1992 de rente op de speciale beleningen verhoogd. Het tarief
ging omhoog van 2,6 naar 2,7 procent. Volgens een woordvoerder
van DNB is het slechts een technische aanpassing. Het gat tussen
de rente op de speciale beleningen en de geldmarkttarieven dreig
de te groot te worden, zo verklaarde hij gisteren desgevraagd. De
geldmarkt is momenteel goed voor een rente van 3 procent.De
laatste verhoging van de rente op de speciale beleningen dateert
van eind 1991. „Sinds september 1992 hebben we de belenings
rente voordurend verlaagd. Nu is de rente fractioneel verhoogd,"
aldus de zegsman van DNB.
Amsterdam - De Amerikaanse luchtvaartmaatschappij United
Airlines start met een lijndienst tussen Chicago en Hongkong. De
reis is met een afstand van 12.530 kilometer de langste non-stop
route uit de geschiedenis van de luchtvaart. Vanaf Hongkong
duurt de vlucht 15 uur.
Op de terugreis moeten de passagiers 15.55 uur in het vliegtuig,
een Boeing 747-400, zitten. De extreem lange reis is mogelijk ge
worden dankzij een nieuwe navigatietechniek, waarbij gebruik
wordt gemaakt van satellieten. Op de route Chicago-Hongkong
bedraagt de besparing één uur. Tot nu toe was de langste non
stop vlucht die van United tussen San Francisco en de Australi
sche stad Sidney, waarbij de passagiers 14.35 uur in het vliegtuig
zitten.
Weert - Bij Spijkstaal Carrosserieën in Weert is voor zestig werk
nemers ontslag aangevraagd. Het bedrijf is failliet verklaard. Vol
gens directeur M. Stroucken is de deconfiture veroorzaakt door
dat door de concurrentie onder de kostprijs moest worden ge
werkt. Spijkstaal maakt carrosserieën voor wisselcontainers, rij
dende winkels en vrachtauto's. De onderneming heeft een schuld
van vele miljoenen guldens.
Londen - Er gloort weer licht aan de einder voor Lloyd's of Lon
den. Bestuursvoorzitter David Rowland maakte gisteren bekend
dat de Britse verzekeringsmarkt na vijf jaar zware verliezen over
het tekenjaar 1993 een winst heeft behaald van 1,08 miljard pond
2,87 miljard). De vorige vijf tekenjaren (1988-1992) boekte Llo
yd's in totaal 8 miljard pond 21,3 miljard) aan verliezen. Vol
gens Rowland was 1993 een van de meest winstgevende jaren in
Lloyd's 308-jarige geschiedenis. De assurantiebeurs maakt zijn
resultaten altijd pas drie jaar na dato bekend, dit in verband met
de afhandeling van claims die doorgaans enkele jaren in beslag
neemt.
Den Haag - Minister Melkert van Sociale Zaken nodigt de Ameri
kaanse en Japanse Kamers van Koophandel uit voor een gesprek
met de bedoeling de bezorgdheid bij Amerikaanse en Japanse
multinationals over een wetsontwerp over de oprichting van Eu
ropese ondernemingsraden weg te nemen. Dat heeft een woord
voerder van het ministerie gisteren meegedeeld, nadat de Ameri
kaanse Kamer van Koophandel in ons land (American Chamber
of Commerce, Amcham) in een brief aan de Tweede Kamer had
aangedrongen op een gesprek. Grote Amerikaanse en Japanse on
dernemingen maken zich ernstig zorgen, omdat het wetsontwerp
op een aantal punten verder gaat dan een Europese Richtlijn
voorschrijft.
Detroit - Chrysler, het op twee na grootste autoconcern van de
Verenigde Staten, heeft in het tweede kwartaal van dit jaar een
winst behaald van 1 miljard dollar. Dat is het beste tweede-kwar
taalresultaat in het bestaan van de onderneming. In de overeen
komstige periode vorig jaar verdiende het bedrijf slechts 135 mil
joen dollar.
De explosieve verbetering van het tweede-kwartaalresultaat is
enigszins vertekend. In het tweede kwartaal vorig jaar werd het
concern getroffen door högë introductiekosten voor nieuwe be
drijfswagens en tegenvallende verkopen in Mexico. De omzet
steeg van 12,5 naar 15,8 miljard dollar. Het marktaandeel van de
autoproducent steeg met 1,5 proeent tot 17,6 procent. Volgens
topman Robert J. Eaton houdt de stijgend populariteit van Chrys
ler verband met de aantrekkelijkheid van de modellen.
Vlissingen - De Koninklijke Schelde Groep gaat met Heron Exer
gy samenwerken. De twee ondernemingen hebben de gezamenlij
ke vennootschap Schelde Heron opgericht voor de verkoop van de
Heron gasturbine, bestemd voor de markt voor kleinschalige
energieopwekking.
De gasturbine, die is ontwikkeld met steun van de Nederlandse
staat, wordt nu rijp geacht voor commerciële introductie. De twee
ondernemingen spreken van 'een technologische doorbraak',
dankzij het gunstige rendement, de goede milieu-eigenschappen
en de grote flexibiliteit. De samenwerking moet ook versnelling
van de industriële productie van de gasturbine mogelijk maken.
Van onze verslaggever
Utrecht - Komende maandag opent de inschrijving voor het
ontwerp van de euro. De ontwerpwedstrijd gaat uit van van het
Ministerie van Financiën en De Nederlandse Munt. Middels
advertenties in een aantal dagbladen worden kunstenaars op
geroepen een ontwerp te maken voor een muntenserie van acht
exemplaren. Hoe de euro er uiteindelijk uit gaat zien, wordt in
Brussel bepaald. Een internationale jury beoordeeld de drie
beste ontwerpen uit veertien EG-landen.
De invoerdatum van de euro is
nog door de nodige politieke on
zekerheid omgeven. De Europese
centrale banken en ministeries
van financiën wachten een defi
nitief besluit evenwel niet af. Om
aan de verwachte vraag te vol
doen willen zij de nieuwe munt
eenheid al voor de geplande in
voerdatum in ruime mate voorra
dig hebben.
De eerste stap naar het in gebruik
nemen van de nieuwe munt is het
ontwerp.
Een half jaar geleden startte
daarom de ontwerpwedstrijd
voor de eurobiljetten. Nu is de
euromunt aan de beurt.
Voorbarig vindt muntmeester
Chris van Draanen van De Ne
derlandse Munt de ontwerpwed
strijd allerminst. „Wanneer het
definitieve ontwerp gekozen is, is
het al midden 1997. Dan volgt
nog een ontwerpwedstrijd voor
de nationale zijde van de munt en
voor de productie moet je ook
zo'n drie jaar uittrekken. Wordt
de euro in 2002 in gebruik geno
men, dan is dit tijdsschema dus
beslist niet zo royaal."
Bij hun ontwerp kunnen de kun
stenaars kiezen uit een drietal
thema's, te weten Europese
bouwstijlen, Europese idealen of
Europese persoonlijkheden. „Dat
laatste is voor Nederland een las
tig punt," stelt Van Draanen.
„Wanneer je op de ene zijde de
koningin hebt en op de andere
Hammerskjold of Adenauer, dat
werkt niet. Gezien de aard van
V
het materiaal is zo'n dubbele af
beelding ook technisch lastig te
realiseren."
Ondanks deze handicap ver
wacht Van Draanen Nederlandse
inzendingen van hoge kwaliteit.
„Nederland loopt met zijn geld-
ontwerpen internationaal voor
op. Dat zie je bij de bankbiljet
ten, maar ook bij de nieuwe Ne
derlandse munten. Dat zijn stijl
volle, echte jaren negentig mun
ten. Of dat Europees geaccep-
teeerd wordt is nog maar de
vraag. Wereldwijd wordt er veel
conservatiever gedacht over
geldontwerpen."
Op de vraag waar een goed ont
werp aan moet voldoen, heeft
Van Draanen een duidelijke ant
woord. „Als directeur van een
productiebedrijf vind ik het van
belang dat de kunstenaar al eens
een munt ontworpen heeft. We
zoeken dus kunstenaars die crea
tief zijn, maar ook vertrouwd zijn
met de technische kant van de
zaak. Een ontwerpschets van
twintig centimeter moet ook wer
ken als die wordt teruggebracht
tot een doorsnee van twee centi
meter."
Dit is de reden dat De Munt en
het Ministerie van Financiën
hebben afgezien van een volledig
open inschrijving. Van Draanen:
„Persoonlijk had ik graag gezien
dat heel Nederland kon meedin
gen, maar munten ontwerpen
blijft toch heel specifiek vakwerk
dat niet voor Jan en alleman is
weggelegd."
