Terneuzen
25 jaar
P. LOOF
neuzen
530216
na, Terneuzen
Daar is het water. Daar is de haven. Zeeuwse zakelijkheid onder
een grijs-grauwe lucht. Geen onzin en geen woord te veel. Dus heet
tat hier Schependijk waar de schepen liggen en Stationstraat waar
het treintje langskomt. Het zwaar mishandelde kasseienweggetje
langs het spoor heet Langs het spoor, dat spreekt vanzelf.
ZATERDAG 22 JUNI 1996
en van een project
ON), woningbouw,
•novatie en onder-
foto wim kooijman
Het goederenspoor bij
Kolenoverslag Ovet:
van zwarte bergen.
foto wim kooijman
Op weg naar de wereld.
foto wim kooijman
de V'""m
foto wim koouman
Nissenhutten vormen een opvallend stukje architectuur in de Terneuzensih!!Z.
foto camile schelstraete
Peter Nissen en de Terneuzense haven
Door Ronald Verstraten
■jjjLer van de stad, in zuidelijke richting langs het kanaal, heeft de Terneuzense haven
l'sti tf p ^er !aren uitgereid. Hier krijgt zij internationale allure, want het gebouw
i e Port Authority Terneuzen staat aan de Noorwegenweg. Zweden, Engeland, Frankrijk
en nog wat buren hebben hun eigen straat, terwijl Oslo daar als enige stad een uitzondering op
maakt. Bedrijvigheid hoort bij haven als krant bij ontbijt. Grote en kleine kranen houden al
les wat beneden gebeurt in de gaten, terwijl vrachtwagens af en aan rijden. 'Kraanverhuur',,
'Scheepsbetimmeringen en stuurhutten' en 'Douaneloods 5' flankeren de weg naar de wereld,
omzoomd door uitbundig fluitenkruid, kweekgras en opschietend wilgenhout. In een poging
tot groen heeft een enkel bedrijf coniferen geplant.
Twee bouviers versperren de weg. Ze passen op de oplegger van hun baas, maar gaan toch,
nieuwsgierig kijkend, opzij. Vreemde bordjes gaan voorbij. Er is een ingang voor haalklanten
en verderop is er een loopdeur. Uit de nissenhut naast het Kantoor, puilt afval. Milieutempel
staat er met grote letters en zin voor humor op vermeld. Traag zet het treintje met op reusach
tige zetpillen lijkende wagons zich in beweging.
Een bord met een stoomlocomotief je uit de tijd van de kinderlokker, waarschuwt dat het eraan
komt. Links een nissenhut, rechts een nissenhut. Dan het spoor over, het zand tegemoet dat
geel en wit op het haventerrein van De Hoop ligt opgeslagen. Een keten van zwarte bergen
zorgt op de achtergrond voor somber contrast. Wat is dat toch met die nissenhutten? De een na
de ander nu, en allesbehalve verleden tijd, want Broomchemie heeft acht betrekkelijk nieuwe
op zijn terrein staan. Ze lijken op de noodwoningen van na de oorlog. Groter, dat wel, maar
nog steeds goedkoop. Niks te maken met 'nis', de uitholling of holle ruimte die we van de Fran
sen kregen.
Alles van doen met Peter N. Nissen, een Engelsman die leefde van 1871 tot 1930. Hij was de
ontwerper van de 'halfronde barak uit gegolfd plaatstaal' en als zodanig verantwoordelijk
voor een opvallend stukje architectuur in de Terneuzense haven.
De hutten vallen echter in het niet bij al het ijzer, de onvermijdelijke pijpen en cilinders, waar
mee de alchemisten van de twintigste eeuw goud maken. Stopborden vertellen je waar je niet
mag, pijlen waar je moet gaan. Allemaal in het Engels: bulk terminal, containers. Trucks en
cranes naar links,parking naar rechts.
Terug bij de Schependijk ligt Elly in het water, 'ke' is 'Rins' kwijt geraakt en Marco zit op een
bok te roesten. Barbara uit Hoorn straalt als je langs haar rijdt, maar ze wordt afgetroefd door
de beta's en latino's: Deseo, Speranza, Najade en Mariposa. Gezichtsbedrog, want allemaal
'Hollanders'. Vertwijfeld zoek ik naar verre oorden, vreemde landen.
Dan steekt een campertje met toeristen voorbij. 'California' verklapt de kentekenplaat. Rijdt
vast de nissenhut-route.
Afe#
