Voorcontract Stork
Fokker Aviation
en
„Hoe kom
ik makkelijk aan
een hoge rente?"
ORANJE OP WEG NAAR WEMBLEY?!
Waterleidingbedrijven eisen staken campagne Philip Morris
Nederlander koopt
minder auto's dan
andere Europeanen
Verliescijfers Tulip volkomen verrassing
mijdt ruzie
desmacht
EEN SPECIAAL VADERDAGNUMMER
COMMENTAAR
DËSTEM
ECONOMIE
A5
ITENLAND KORT
ongeluk Japan
Suriname bevestigd
oppen kregen geld
ester vermoord
traf volledig af
ladesh niet in orde
en verzet aan
Overname bij bevredigend boekenonderzoek
Bouwvak wil
njf procent
meer loon
ECONOMIE KORT
'Ziekteverzuim zal niet dalen'
Voormalige top Barings niet vervolgd
Vraag naar nieuwe woningen stijgt
Staking scheepswerf Gdansk afgelopen
Een thuisbankier spaart op
de Kapitaalrekening en pakt 4,25%.
U
Sparen doe je gewoon bij de Postbank.
VOOR VADER EN VADERLAND!
NU OVERAL TE KOOP!
RIJDAG 14 JUNI 1996 A4
11111
VRIJDAG 14 JUNI 1996
lw(jnze verslaggeefster
=JJ""De Nederlandse
kt in eigen tuin of op eigen erf ris
ver een paar maanden een builtje
olwassen zeventienjarigen, is ern-
zich te verantwoorden tegenover
escheiden carport aan zijn huiswil
cratie van welstand en gemeente-
'e ding twintig centimeter van de-
is zo vrij als een vogel in de lucht
geld, gereglementeerd en in ver-
vastgelegd, En wat niet officieel in
dergebracht in een systeem van
ken.
telefoneert, dus de beide handen
ikbaar heeft en mogelijk afgeleid:
een ongeluk veroorzaakt, op geen
zo'n bestuurder de kans op onge-
rhoogt, doet blijkbaar niet ter zake
tientallen slachtoffers moeten val-
ht wetenschappelijk onderzoek ge-
rdat de overheid ingrijpt en regels
Moet het kalf eerst verdronken zijn
leder die nadenkt, weet dat auto-
beide handen nodig hebben voor
e. Slachtofferstatistieken zijn daar
e feiten zijn al bekend. Vorige week
utomobilist in Halsteren een rood
nd niet gezien.
voldoende zijn voor maatregelen,
veel.
I ..terleidingb edrij ven, waaronder
uit Breda en DELTA uit
jelburg, eisen dat tabaksgigant
Gjp Morris zijn huidige adverten-
jjjampagne onmiddellijk staakt.
„„paginagrote advertentie, die afge-
1(I1 weekeinde in diverse dagbladen
jJjiJ, stelt Philip Morris dat meeroken
jér risico's op longkanker met zich
Inbrengt dan bijvoorbeeld het drinken
suiverd water. „Uiterst suggestief
en volstrekt uit den boze," vindt
WNWB-voorlichter I. van Oudheusden.
Haar Philip Morris-collega J. Wilhelmus
reageert koel op de kritiek van de water
leidingbedrijven. „We gaan gewoon door
met deze campagne. Tot juli blijven de
advertenties in de dagbladen verschij
nen. Ik kan er ook niets aan doen dat
buitenstaanders wetenschappelijk on
derzoek verkeerd interpreteren," aldus
Wilhelmus.
Volgens de waterleidingbedrijven wekt
de omstreden advertentie de indruk dat
het drinken van met chloor gezuiverd
water gevaarlijker zou zijn voor de ge
zondheid dan passief roken. H. de Kraa,
adjunct-directeur Gas/Water van
DELTA, vindt dat de producent van ta
baksartikelen daarmee 'uitermate sug
gestieve onjuistheden' verspreidt. „Ons
drinkwater wordt sinds de jaren zeven
tig al niet meer met chloor gezuiverd. Te
genwoordig wordt er ozon gebruikt om
de laatste bacterieën uit het water te ha
len."
De waterleidingbedrijven vinden de uit
spraken van Philip Morris vooral verve
lend voor de consument. „Die maakt zich
weer onnodig ongerust," aldus Van Oud
heusden.
Volgens Wilhelmus heeft het 'gewone'
publiek de advertentie echter beter be
grepen dan bijvoorbeeld het Vewin, de
overkoepelende Vereniging van Exploi
tanten van Waterleidingbedrijven in Ne
derland.
Het Vewin laat in een schriftelijke ver
klaring weten woedend te zijn over de
reclame-uiting van Philip Morris. „Dit is
schadelijk voor de goede naam van het
Nederlandse drinkwater, misleidend
voor het publiek en in strijd met de Ne
derlandse Reclame Code."
Wilhelmus beweert echter dat de adver
tentie geen productvergelijking is. „We
zeggen helemaal niet dat het ongezond is
om een glas water te drinken. De weten
schap stelt als schadelijk gezondheidsri
sico een waarde van twee. Een glas water
komt ver onder die waarde uit en heeft
dus geen schadelijke gevolgen voor de
gezondheid. Datzelfde geldt voor passief
roken. Dat baseren we op onderzoeken
van allerlei wetenschappelijke bureaus,
die lang niet allemaal tot onze vrienden
kring behoren," aldus Wilhelmus.
ssagiersvliegtuig is gisteren in Ja-
rt en in brand gevlogen. Drie inzit-
et leven. De Japanse politie beves-
eluk hebben overleefd. Ruim hon
en gewond. De meesten wisten van
oestel, een DC-10 van Garuda, uit-
oofdstembureau (CHS) heeft de 867
iging in Suriname officieel gekozen
verkiezingen van 23 mei is hiermee
tels in het parlement, de Nationale
et Democratisch Alternatief '91
'gen elk vier en de Alliantie mag er
door de Belgische en Franse politie
met de moord op de veearts Karei
un ondervraging gezegd dat de vee
zen hun elk omgerekend 35.000 gul-
Dat is gisteren bekend geworden.
'11a opgepakt, samen met zijn secre-
hij gescheiden leefde, werd later ge-
rdacht de twee mannen de opdracht
te hebben gegeven.
an de stad Zjoekovski op twintig ki-
slachtoffer geworden van een huur-
eren bekendgemaakt. Boris Jeltsin
rdaad' om de bevolking te intimide-
e verkiezingen van aanstaande zon-
d Novokoeznetsk is gisteren een po-
vrijdag raakte Valeri Sjantsev, die
van loco-burgemeester van Moskou,
nslag.
oodstraf af. Daartoe heeft een ruime
van Volksvertegenwoordigers giste-
em-rechtse partijen Vlaams Blok en
en het wetsvoorstel. Zij vinden de
aften te kort.
Europese Unie waar de doodstraf of-
nder druk van de Europese partners
nu echter een einde aan.
an de einduitslagen van de woensdag
.rlementsverkiezingen is opgehouden,
heeft besloten dat op sommige plaat-
:r de stembus moeten in verband met
ïidatie. De progressieve Awami Liga
lagen uit 271 districten bekend waren
ntszetels waar om werd gestreden. De
adesh (BNP) van ex-premier Khaleda
>e Jatiyapartij, een mogelijke coalitie-
stond op 29 zetels en de moslim-fun-
Islami op twee.
trijders zullen zich met alle middelen
van lokale verkiezingen zondag, zo
ev gisteren verklaard. Het pro-Russi-
wil de verkiezingen juist doorzetten,
„We zullen ons daar met alle midde-
mdarbijev nabij de Zuid-Tsjetsjeense
of dat ook het gebruik van geweld in-
„Ik herhaal het: met alle middelen".
:n de Russische autoriteiten hadden
dat de verkiezingen voor een Tsjetsj-
den uitgesteld tot na de terugtrekking
Tsjetsjenen hadden dit als voorwaar-
d gesteld.
fert - De bouwvakkers in de
Brabant en Limburg
in in hun volgende CAO
lijf procent loonsverhoging.
Hordt het een tweejarig con-
dan moet er tien procent
ïtis de uitkomst uit ledenverga-
ierüigen in de regio Limburg en
liabant van de Bouw- en Hout-
ad FNV.
bijeenkomsten vormen de ba-
jsvoor het eisenpakket voor een
ieawe CAO, die begin volgend
ar ingaat. In de twee zuidelijke
's zit een vijfde deel van de
tien van de FNV-bond.
lolgens districthoofd N. Schot-
willen de leden gewoon
«en hebben. „Ze willen minder
«nruimte besteden aan werkge-
ijenheidsmaatregelen, zoals atv
rat.
mensen worden dagelijks ge-
«nfronteerd met stijgende ge-
leentelijke belastingen, zoals de
en allerlei milieuheffingen,
liezitten niet in de prijscompen-
flhe, dus daar willen ze geld voor
sin."
Houwvakkers willen hun ver-
lorte arbeidstijd niet in roosters
tin vier keer negen uur hebben.
Met reistijden erbij worden de
lagen dan veel te lang. Ze willen
:woon werkweken van veertig
if en de vrije tijd in atv-dagen
lijgen," aldus Schotanus. In het
oorjaar van 1995 is in de bouw
angdurig gestaakt om de werk-
reet gemiddeld op 36 uur te krij-
|en.
ichotanus verwacht overigens
iet dat de bond met deze hoge
isffl de onderhandelingen in-
pat,
e onderhandelingsruimte be
at uit de productiviteitsstij-
igplus de winstgroei die de be
kijven hebben geboekt. Die som
al niet op vijf procent per jaar
ftomen, zo simpel ligt dat."
"het najaar beslissen de kader
over de precieze invulling
m het eisenpakket.
Aotanus: „Maar wel binnen de
Ars die de FNV aangeeft. Zul-
1 dwarsliggers zijn we nou ook
'ter niet."
vakbondsbestuurder ver-
Wit dat de looneis zal uitko-
„ergens tussen de twee en
®e procent,"
Van onze verslaggever
Amsterdam - De curatoren van het failliete Fokker gaan exclu
sief met machinebouwer Stork verder praten over overname
van Fokker Aviation. Stork mag de komende weken de boeken
onderzoeken van Fokker Aviation.
Dat hebben de curatoren, de
Stichting Hoogoord, die Fokker
Aviation beheert, en Stork giste
ren bekendgemaakt.
Als bij het boekenonderzoek geen
Tijken uit de kast vallen', zal
Stork Fokker Aviation overne
men, zo is in een intentieverkla
ring vastgelegd.
„Stork heeft de meeste serieuze
interesse en de beste plannen,"
verklaart een woordvoerder na
mens de curatoren. Hij weet niet
of de overname consequenties
voor de werkgelegenheid zal heb
ben. „Daar is het te vroeg voor."
Rendabele onderdelen
In Fokker Aviation zitten de ren
dabele onderdelen van het oude
Fokker: Fokker Services (voor
heen FAS) en Elmo in Woens-
drecht, Aerostructures in Papen-
drecht en Special Products in
Hoogeveen.
Totaal werken er 2200 mensen
voor deze bedrijven, die samen
goed zijn voor een omzet van cir
ca 600 miljoen gulden.
Stork heeft wereldwijd 18.500
mensen in dienst en zet 4,7 mil
jard gulden om.
Stork ziet de verschillende Fok
ker-bedrijven als een welkome
aanvulling op drie van de vijf
hoofddivisies: Technical Servi
ces, Industrial Components en
Contracting, waarin 13.000
werknemers 3,2 miljard gulden
omzet genereren.
De machinebouwer en technische
service-verlener heeft meteen bij
de ondergang van het oude Fok
ker aangegeven belangstelling
voor overname van deze delen te
hebben.
Het bedrijf leverde al decennia
een commissaris aan de vlieg
tuigfabriek. Stork-topman J. Ho-
vers was commissaris op het mo
ment dat Fokker failliet ging. Om
een schijnbare belangen-tegen-
stelling zoveel mogelijk te ver
mijden, zat Hovers niet aan tafel
bij de onderhandelingen.
Afspraken
Stork heeft toegezegd dat de
koop van Fokker Aviation een
doorstart van de vliegtuigbouw
door Fokker Aircraft niet zal be
lemmeren.
Welke afspraken daarvoor pre
cies zijn gemaakt, willen partijen
niet toelichten.
Eerder toonde Stork belangstel
ling om deel te nemen in de over
name van de vliegtuigbouw van
Fokker. Op het laatste moment
strandde de poging van Stork,
Saab en Samsung.
Het voorstel om Stork, als indus
triële trekker van een cluster van
alleen Nederlandse bedrijven de
vliegtuigbouw te laten redden,
mislukte op voorhand, omdat de
financiële wereld deze construc
tie te mager vond.
Nu zijn er nog drie partijen in de
markt: Rosen Jacobson, Joep van
den Nieuwenhuyzen en een groep
Russische bedrijven. De eerste
kan zijn financiering nog niet
rondkrijgen, de tweede zegt zeker
nog de zomer nodig te hebben
voordat hij tot een bod kan ko
men en van de Russen wordt wei
nig meer vernomen.
Doorstart
Rosen Jacobson vindt dat de
hoogstwaarschijnlijke overname
van Fokker Aviation door Stork
de kans op een doorstart van de
vliegtuigbouwer verkleint. „Het
is een slechte oplossing voor een
doorstart.
Als Fokker Aviation niet in één
pakket met de vliegtuigbouwer
wordt verkocht, dan is de kans op
zo'n herstart zeer klein. Beide
hebben elkaar nodig."
Een doorstart van Fokker Air
craft zou Fokker Aviation ten
goede komen, zo zegt een woord
voerder van de curatoren. Het
Woensdrechtse bedrijf Elmo, dat
kabelbomen voor het Fokker
programma produceert, was bij
de val van Fokker voor veertig
procent afhankelijk van de toele
vering aan de Fokkers 50, 70 en
100.
Aerostructures bouwt vrijwel de
complete romp en staart, alsmede
het middenvleugeldeel van de
Fokker 50, delen van de romp van
de Fokkers 70 en 100 en cockpit
secties van deze vliegtuigen.
Extra werk
De verlengde productie van Fok
kers voor onder meer KLM bete
kende voor deze bedrijven extra
werk, zegt een woordvoerder.
„Aerostructures heeft alternatief
werk gevonden voor onder meer
de midlife-update van de F16, de
staartstukken van de Gulfstream
V, werk voor de NA90-helicopter
en voor Airbus."
Als Fokker doorstart, hebben de
bedrijven weer meer werknemers
nodig voor dit extra werkpakket,
aldus de woordvoerder.
Breda - De meerderheid van de werkgevers is negatief over de te
rugtreding van de overheid als het gaat om werknemersverzeke
ringen. Dit concludeert OZ Zorgverzekeringen uit een onderzoek
dat zij heeft gehouden onder tweehonderd personeelsmanagers
van bedrijven met meer dan twintig werknemers in West-Bra
bant, Zeeland en op de Zuid-Hollandse eilanden. Een opvallend
groot deel van de ondervraagden (81 procent) gaf aan niet te ver
wachten dat het ziekteverzuim als gevolg van de overheidsmaat
regelen zal dalen. De meeste werkgevers (69 procent) blijken niet
van plan te zijn' een strengere medische selectie toe te passen bij
het aannemen van personeel.
Singapore - De regering van Singapore heeft besloten af te zien
van strafvervolging tegen twee voormalige topbestuurders van de
Britse Barings Bank. Na zorgvuldige bestudering van alle bewijs
materiaal heeft de politie het Openbaar Ministerie geadviseerd
dat er 'onvoldoende grond' is om de twee ex-directeuren, James
Bax en Simon Jones, strafrechtelijk te vervolgen. Barings ging in
februari 1995 failliet door toedoen van effectenhandelaar Leeson.
Voorburg - De vraag naar nieuwe woningen lag in het eerste
kwartaal van dit jaar 7 procent hoger dan in dezelfde periode vo
rig jaar. De afgelopen jaren nam de vraag juist af. De stijgende
tendens is eind vorig jaar ingezet, aldus het Centraal Bureau voor
de Statistiek. De afgelopen maanden zijn minder woningen opge
leverd dan vorig jaar. Oorzaak is de langdurige koude. In de eer
ste vier maanden zijn ruim 15.000 woningen opgeleverd, 6000
minder dan vorig jaar.
Gdansk - Werknemers van de scheepswerf in Gdansk hebben gis
termiddag hun tweedaagse bezettingsactie en staking beëindigd.
De actie was begonnen op woensdagochtend, vier dagen nadat de
Poolse regering had besloten de vijftig jaar oude werf, waar in
1980 het vrije vakverbond Solidariteit werd opgericht, te sluiten.
Brussel (anp) - De verkoop van personenauto's in West-Europa
is in de eerste vijf maanden van dit jaar ten opzichte van de
zelfde periode van 1995 met 7,5 procent toegenomen tot 5,81
miljoen stuks. In Nederland was er een duidelijk geringere
groei van 4,2 procent tot 241.400 wagens. Dat blijkt uit gisteren
gepubliceerde cijfers voor zeventien landen van de vereniging
van Europese autofabrikanten (ACEA).
In Peking zijn dagelijks duizenden mensen in touw om de straten, pleinen en parken schoon te hou
den. Het overgrote deel van hen moet het stellen met een ouderwetse driewieler om het vuil op te ha
len, maar de eerste moderne schoonmaak-machines verschijnen in het straatbeeld. En dat leidt tot be
wonderende blikken. foto reuter
In mei zat Nederland ruim boven
het gemiddelde. De verkoop in
ons land nam toen toe met 9,4
procent tot 44.200 auto's, terwijl
de afzet in geheel West-Europa
met 5,8 procent omhoog ging
naar 1,17 miljoen stuks.
Over de eerste vijf maanden van
het jaar werden de hoogste groei
cijfers geboekt in Noorwegen
(40,5 procent), Ierland (35,7 pro
cent), Oostenrijk (21,9 procent),
Finland (18,8 procent) en België
(18,1 procent). De enige landen
waar de verkoop verminderde,
waren Zweden (2,6 procent) en
Italië (0,-2 procent).
De cijfers voor de eerste vijf
maanden van dit jaar steken gun
stig af bij de marktontwikkeling
in 1995. Toen groeide de autover-
Van onze verslaggever
Den Bosch - Tulip Computers
heeft de eerste helft van het
jaar met een fors verlies moe
ten afsluiten. Het Bossche be
drijf voorziet winst in de rest
van het jaar, maar durft niet
de verwachting uit te spreken
dat de geleden verliezen daar
mee gecompenseerd kunnen
worden.
Het teleurstellende resultaat van
Tulip is een volkomen verrassing.
Tijdens de aandeelhoudersverga
dering in april voorzag directeur
F. Hetzenauer nog een 'gunstige
winstontwikkeling' over 1996.
Bovendien verliep 1995 voor de
computerproducent zeer voor
spoedig: de winst steeg met 27
procent naar 9,2 miljoen gulden.
Beleggers op de Amsterdamse
beurs reageerden gisteren dan
ook ontsteld op het slechte
nieuws uit Den Bosch. Het com
puterbedrijf was de grootste ver
liezer. Het aandeel sloot 2,40 gul
den lager op 16,90 gulden.
Het verlies komt volgens Hetze
nauer voort uit een enorme prijs
daling van met name micropro
cessors en geheugenchips. Die
deed zich in april en mei voor en
noodzaakte Tulip de waarde van
de voorraden naar beneden bij te
stellen. Over de omvang van het
verlies dat hierdoor optrad, wil
Hetzenauer geen uitlatingen
doen.
De tegenvaller wordt enigszins
goedgemaakt door de gunstige
omzet-ontwikkeling. Ondanks
het feit dat de markt voor pc's
slechts met 9 procent groeide,
wist Tulip de omzet met 17 pro
cent op te trekken.
Hetzenauer gaf gisteren desge
vraagd toe dat het verlies extra
ongelegen komt, nu Tulip in ge
sprek is met een partner voor
strategische samenwerking. De
rode cijfers over het eerste half
jaar doen de onderhandelingspo
sitie van Tulip geen goed. Op het
verloop van de gesprekken, die
half mei zijn gestart, wilde de di
recteur niet ingaan. „Het zijn se
rieuze, omvangrijke en gecompli
ceerde besprekingen. Wanneer
we tot een afronding komen, weet
ik niet. De time-table wordt
voortdurend aangepast."
Tulip heeft in Europa en delen
van Azië en Afrika een goede po
sitie opgebouwd in de zakelijke
markt.
Vorig jaar heeft het bedrijf zich
teruggetrokken van de particu
liere computermarkt. Tulip, één
van de weinige overgebleven
zelfstandige computerfabrikan
ten in Europa, kon niet mee met
de prijzenslag die op deze markt
woedt.
In de professionele markt bieden
de marges op pc's en netwerken
nog wel perspectief.
koop in West-Europa met slechts
0,6 procent tot ruim 12 miljoen
stuks.
De grootste winnaars bij de fa
brikanten waren de Koreaanse
merken. Zij wisten hun afzet in
de eerste vijf maanden van het
jaar met ruim 65 procent te ver
groten tot meer dan 106.000 wa
gens. Behoorlijke groeicijfers wa
ren er ook voor Mitsubishi (29,3
procent), Alfa Romeo (16,8), Mer
cedes (15,8), Skoda (15,6), Volks
wagen (14,1) en Fiat (13,7).
Volvo was de grote verliezer. De
verkoop van het Zweedse con
cern kelderde met 20,7 procent
tot bijna 81.000 wagens. Dat had
te maken met de zwakte van de
thuismarkt en de omschakeling
op nieuwe modellen. Ook de
tweede Zweedse fabrikant, Saab,
behoorde tot de weinige merken
die de verkoop zagen verminde
ren (6,6 procent). De Franse fa
brikanten deden het ook niet
best.
De afzet van Renault nam af met
0,1 procent, terwijl de groeicij
fers van Peugeot (6,6 procent) en
Citroën (5,6 procent) onder het
gemiddelde lagen.
De Japanse fabrikanten wisten
hun marktaandeel in West-Euro
pa licht te vergroten van 10,7 tot
10.8 procent.
De Koreanen gingen van 1,2 naar
1,8 procent. Het Volkswagen
concern (met de merken Volks
wagen, Audi, Seat en Skoda) ver
sterkte zijn leidende positie door
een vergroting van het marktaan
deel van 16,5 tot 17 procent. Ge
neral Motors (Opel, Vauxhall en
Saab) ging omlaag van 13,3 naar
12.9 procent.
(ADVERTENTIE)
(ADVERTENTIE)
;se Navo-landen voelen er niets voor
n debat te gaan over verlenging van
ationale vredesmacht in Bosnië-Her-
eble-
in de
n de
ngst
■n de
ver-
^n de
uit.
lister
t rijp
e ne-
;ht in
'ffici-
.aafd.
<trek-
in, zo
die fase de oorlog weer oplaat-
Van essentieel belang is.
Verenigde Staten bereid zijn nwj
soldaten ook volgend jaar deel
laten nemen aan de vredesmacrr
De Amerikaanse minister va
Defensie, Perry, zinspeelde ee
der deze week op verlenging va
het verblijf. h
President Clinton haastte zi
woensdag echter te zeggen o
daar geen sprake van kan z'L
Hij is bang dat de kwestie ste
men gaat kosten bij de pre
dentsverkiezingen.
De Navo-ministers van Delen
overleggen eind september W
Noorse stad Bergen opnieuw o
verlenging van het Ifor-manda
lat in verlenging
van tevoren reserveert. Als giroreke
ninghouder kunt u vandaag nog
thuis een Kapitaalrekening openen.
opent al een Postbank Kapitaal
rekeni:
•ng met een minimum inleg van
f 25.000,-. Daarmee profiteert u van de
Meale combinatie van een hoge rente (nu
^5% en alle opnamevrijheid.
Elk willekeurig bedrag is van deze
rekening op te nemen zonder dat u
daarvoor kosten betaalt. Ook bedragen
boven de f50.000,- zijn kosteloos op te
nemen, mits u dit minstens één maand
•Rentevergoeding per 28 mei 1996.
Gewoon via uw Giroboekje
of door even te bellen met Postbank
Sparen: (020) 591 82 20.
Dit nummer kunt u ook bellen voor
meer informatie over de Kapitaalrekening
of over andere girospaarrekeningen zoals
de Leeuw-, Ster- JÜ)
en Plusrekening. POSTBANK
Hoe word ik i
PILOOT?
BANKZITTERS
van Oranje.
Het dagboek
van autocoureur
J0S VERSTAPPEN
Het Oranjegevoel
van FRANK RIJKAARD
Deel 1 van het
EK-DAGB0EK
BARRY HUGHES:
Nederland wint
van Engeland
