THIEKSTE
ROGRAMMA
REKENDE
AGELIJKS
KRANT.
Vissers na
zomer aan
de ketting
Bijna helft van medicijnen verkeerd gebruikt
4 meter hoog
gras ontdekt
in achtertuin
DE STEM
Efclk
Nog nooit zo heet in juni
Leen Jongewaard (69)
overleden in Spanje
Stiefvader vermoorde
Nicole aangehouden
Gebruik hasj stijgt weer in VS en Duitsland
PTT Post haalt miljoenen
zegels van 80 cent terug
in ons speciale
te-
schermingsplan.
of overlijden
emaal niets.
f5811175
'AVOND
DAGBLAD VOOR Z U I D W E S T-N E D E R L A N
jÜuivert en
Hoekstra
Sportiviteit belonen
rsporter
I vermist in Amer
Mentaliteitsverandering nodig om
geneesmiddelen betaalbaar te houden
'Hete herfst' in het verschiet
3 maanden voor f 77,50 I
se inruilauto's
- zonder garantie
1SE C ABRIO'S 1CABR10
vielen, 5 versn., digit, dashboard, stereo,
'3.16.950.- q
sportvelgen, div. extra's bj. '89 v.a.
>portwielen, bullbar, side steps, geel ken- P'm'239'
p.m. 339
ortvelgen, metallic, 5 versn., div. extra's,
v.a. 17.950.- p.m 264
oilerd, nieuw, kap, sportintr., in abs
v.a. 14.950.- n m 294
ortintr., sportvelgen, alles in kleur, bj.
Jv.a. 14.950.- p.m 2224
pn int., sportvelgen, voorz. v. alle extra's.
^50- p.m. 329,
I schakel, metallic, schuifdak, elek. ramen,
v.a. 13.950.- p.m 209
ichulfdak, voozien van alle opties, bj.
14.950.- p.m 224
Igen, get. glas, elek. ramen, schuifdak, div.
v.a. 19.950.- p.m 299-
limat, contr. stuurbekr., sportvelgen, veel
110.950.- p.m. 164 -
l, sportvelgen, 5 versn., sportintr., div.
6.950.- p.m 104 -
ersn., get. glas, div. extra's, bj. 'S7/"91 .v.a.
stallic, tr.haak, enz., bj. '87/"89 .v.a. 6.950.- pSnTiot'!
EXCLUSIEF
AIRE INRUILWAARDE
'R UW AUTO!
jw boot, motor, scooter
caravan in.
IIIJc, 7-persoons, stuurbekr., centr. vergr.,
12.950.- p.m. 194
metallic, 5 versn., sportvelgen, sportintr.,
11.950.- p.m 179
metallic. 5 versn., get. glas. div. acc. bj.
7.950.- p.m. 119'
allic, getint glas, siervelgen, div. extra's, bj.
8.950.- p.m. 134 -
5 versn., metallic, trekhaak, dubb. spiegels
8.950.- p.m. 134.-
int glas, siervelgen, benz. en/of LPG, div.
v.a. 18.950.- p.m. 284.-
k en Sedan, 5 versn., stuurbekr., benz.
v.a. 14.950.- p.m. 224/
kijkje nemen in onze verwarmde
erlichte showroom.
lel, 5 versn., stuurbekr., centr. vergr., stereo,
J v.a. 15.950.-
GT, 5 versn., sportintr., benz. en/of LPG, div.
v.a. 8.950.-
relgen, sportintr., 5 versn., digitaal dash-
v.a. 9.750.-
^ersn., schuifdak, getint glas, trekhaak, div.
I 91/*93v.a. 15.950.-
centr. vergr., stuurbekr., getint glas enz.
I'v.a. 10.950.-
5-drs., 5 versn., open dak, trekhaak, bj.
iv.a. 13.950.-
jersn., siervelgen, getint glas, diesel, bj. '95v.a.
p.m. 239.-
p.m. 134.-
p.m. 146/
p.m. 239.-
p.m. 164.-
p.m. 209.-
p.m. 314.-
p.m. 149.-
m, 5 versn. div. extra's, bj. '93.v.a. 9.950.-
portvelgen, 5 versn., getint glas, div. extra's.
~1v.a. 19.950.- p.m. 299.-
open dak, getint glas, div. extra's, bj. '95 .v.a.
6.950.-
p.m. 374/
p.m. 104,-
ortvelgen, verlaagd,
24.950.- p.m. 374.-
■elek. ramen, dure stereo,
20.950.- p.m. 314.-
fgr., elek. ramen, div.. acc.,
34.950.- p.m. 524.-
ortvelgen, elek. ramen,
17.950.- p.m. 194.-
I.B.S. stuurbekr., centr. ver-
I19.950.- p.m. 299.-
Nieuwprijs 29.950.-nu
1 p.m. 299.-
fekr., 4x elek. ramen, schuif-
l25.950.- p.m. 389.-
PG ond.bouw, in nw. St., bj.
v.a. 19.950.- p.m. 299.-
uise control, LPG-
-v.a. 32.950.- p.m. 487.-
fcr., sportv. board comp., bj.
1 v.a. 35.950.- p.m. 539.-
Bv.a. 22.950.- p.m. 344.-
|i, schuifdak, div. acc., bj.
130.950.- p.m. 464.-
ramen, div. opties, bj.
J14.950.- p.m. 224.-
■tenbout, div. opties, bj.
118.950.- p.nj.283.-
Jairco, airbag, elek. ramen
irgr., trekhaak, voorzien van
I32.950.- p.m. 494.-
Juise contr., 4x elek. ramen,
ilete uitvoering,
26.950.- p.m. 404.-
fnen, alarm,
v.a. 16.950.- p.m. 344.-
[er, stuurbekr., div extra's bj.
J p.m. 248.-
ektr. veel extra's bj. '88
J p.m. 248.-
Iien, cruise contr., alle opties
p.m. 389.-
int glas, zeer veel extra's bj.
p.m. 370.-
XCLUSIEF EXCLUSIEF
jog. Even een klein half uurtje alleen
sport, de achtergronden, maar natuur
de buis, ach, die mag best aan blijven,
nd. Cefouco////
DE STEM
git JAARGANG
6 katernen
jeBinnenkrant
jinrenland
luitenland
A2
A3
A4
A5
A6
BI t/m B3
C1 t/m C4
01
(Jv'programma's D2/D3
lioaui DA
Weekend E1 t/m E3
t Kleintjeskrant
iwrs
Economie
Sport
Zealand
Aanvoerder
Ronald de Boer
heeft zin
in het EK
.peelklaar
Sampras
roemloos
ten onder
Samenwerking
toerisme faalt
in Zeeland
pagina
pagina
Schotten
gaan Oranje
aanpakken
Bromet zoekt
met camera
conflicten op
pagina
pagina
pagina
Jongeren zijn
'super
belangrijk'
voor
sportmerken
pagina
Saint Albans - Patrick Kluivert en Peter Hoekstra, beiden hadden
last van een knieblessure, zijn fit genoeg om maandag in Birming
ham tegen Schotland te spelen. De twee Ajacieden trainden giste
ren op het trainingscomplex van St. Albans voluit mee, maar zul
len maandag niet vanaf de aftrap worden ingezet. Dat bleek uit
het traditionele onderlinge partijtje. Het tweetal speelde bij de B-
jkverwachte basis-elf: Van der Sar; Reiziger, De Koek, Davids en Bo-
de; Ronald de Boer, Seedorf en Witschge; Taument, Bergkamp en
i.
Londen - Sportiviteit kan een beslissende factor worden op het
EK. Wanneer twee ploegen na de groepswedstrijden in een poule
gelijk eindigen en ook de doel cijfers (doelsaldo en eventueel hoog
ste aantal goals) hetzelfde zijn, wordt de fair-play-ranglijst bepa
lend. Na elke wedstrijd krijgen de teams waarderingen voor spor
tief gedrag en positieve spelopvatting. Scheidsrechter en grens
rechters plus een lid van de f air-play-commissie zullen de punten
Amsterdam (anp) - De acteur Leen Jongewaard is afgelopen
dinsdag tijdens een vakantie in Zuid-Spanje overleden. Jonge
waard is 69 jaar geworden.
Leen Jongewaard was een zeer
veelzijdige theaterpersoonlijk
heid, die meer dan honderd rollen
heeft gespeeld in allerlei vormen
van theater en film. In de jaren
zestig verwierf hij bij het publiek
een grote populariteit dank zij
rollen in televisie-series als Ja
Zuster, Nee Zuster en 't Schaep
net de Vijf Poten. Daaraan was
een toneelcarrière voorafgegaan.
Inde jaren zeventig trad Jonge
waard behalve in toneelstukken
ineen reeks musicals op.
Zijn shows samen met Robert
Long werden als baanbrekend
beschouwd. Daarnaast bleef hij
regelmatig te zien in televisiese-
nes en werkte hij mee aan hoor
spelen en cabaret op de radio. Be
gin jaren negentig brak hij met
het theater en wijdde hij zich al-
nog aan de film. Op dat
had hij er overigens al
Leen Jongewaard. foto anp
zo'n twintig op zijn naam staan.
Daaronder waren Help, de dokter
verzuipt, Pastorale 1943 en Hoge
hakken, echte liefde.
VERVOLG OP BINNENLAND - A3;
Grote carrière, maar wel faalangst
De temperatuur
bereikte gisteren
plaatselijk een re
cordhoogte voor be
gin juni. Onze weer
man Hugo van den
Elshout noteerde
bijvoorbeeld in Don
gen een temperatuur
van 34,8 graden. Bij
zo'n hitte is het leuk
spelen met water,
zoals op het plein
van de Japinta-
school in Ulvenhout.
De leerkrachten
hadden de brand
slang uitgerold en de
kraan wijd open ge
zet. Werken op het
land is minder aan
genaam, al biedt een
parasol enige be
scherming. En op
het zinderende asfalt
van de wegen verlo
ren auto's hun vorm
onder invloed van de
hete lucht.
I Eindhoven (anp) - De politie
keelt gisteren de 43-jarige stief
vader van het vermoorde Eindho-
vense meisje Nicole van den Hurk
aangehouden.
De politie vermoedt dat hij be-
jrokken is bij de dood van het
hnd, aldus een woordvoerder. In
verband met 'zwaarwegende op-
onze verslaggever
"aamsdonksveer - Brandweer,
politie en politie te water zijn gis-
zonder resultaat op zoek
geweest naar een vermiste wa
tersporter. De identiteit van de
'•jarige man is nog niet vrijge
ven, omdat de familie nog niet
braht '1°°®';e k°n worc'en ëe"
Je,,man was 's middags tussen
vijf en vijf uur op de Amer
waterskiën met drie
menden voor hem in de boot. Op
I Sneven moment viel de man
tt b°ot om het touw
rag. De vrienden zagen de man
'7 water verdwijnen en dach-
a dat hij een koprol maakte. De
ri kwam echter niet meer bo-
water.
)Iuien^en hebben eerst zelf ge
en hebben toen alarm ge-
i j «f- Met assistentie van een
,m van he Bredase brand-
r, heeft de Raamsdonkse
I*® in een deel van de
r„A,e hergsehe Maas en het
zmf ^aasJe gedregd. Er is tot
«"«ondergang gezocht, maar er
zona Sw°nden. Ook is men
naarl waUterski'sP Z°6k gSWeeSt
Pffffff
sporingsbelangen' weigert de po
litie verdere informatie te ver
schaffen. Nicole van den Hurk
verdween vorig jaar oktober,
toen ze in alle vroegte op weg was
naar een bijbaantje in een bakke
rij. Eind november vond een
wandelaar haar stoffelijk over
schot in de bossen in Lierop, en
kele tientallen kilometers ooste
lijk van Eindhoven. Eerder al
was een tasje van haar terugge
vonden, vlakbij het Eindhovens
Kanaal. Uit sectie bleek dat het
meisje met geweld om het leven
was gebracht.
ZIE OOK BINNENLAND - A3:
Gedrag Ad van den Hurk
riep vanaf Nicole's
vermissing vragen op
Amsterdam (anp) - Het ge
bruik van cannabis (hasj,
wiet) in de Verenigde Staten
en' in Duitsland vertoont
sinds enkele jaren weer een
stijgende lijn, nadat het ja
renlang redelijk stabiel was.
De Verenigde Staten spannen
de kroon. Eén op de drie
Amerikanen van 12 jaar en
ouder - in totaal 69 miljoen
mensen - gebruikte minstens
één keer in zijn leven canna
bis.
Dat is aanzienlijk meer dan in
Duitsland. Ook in Nederland ligt
het precentage veel lager. In 1994
had 38 procent van de Ameri
kaanse leerlingen van 17 of 18
jaar minstens één keer cannabis
gebruikt.
In Amsterdam was dat in die
leeftijdscategorie volgens een
onderzoek van de Universiteit
van Amsterdam (UvA) 28,7 pro
cent.
Dat blijkt uit een omvangrijk on
derzoek naar het gebruik, het be
leid en de reactie van justitie op
cannabis in Duitsland, Frankrijk
en de Verenigde Staten. De uni
versiteiten van Delaware, Bre
men en Amsterdam voerden het
uit.
In de onderzochte drie landen
maakt de overheid geen onder
scheid tussen soft- en harddrugs,
zoals dat in Nederland wel het
geval is. Cannabis is voor de wet
gelijk aan heroïne of cocaïne,
hoewel de reactie op het bezit en
gebruik per land sterk verschilt.
In de Verenigde Staten is het be
leid sterk repressief.
In Frankrijk geldt hetzelfde op
regeringsniveau, maar de uit
werking verschilt per landsdeel,
omdat officieren van justitie in
de regio's een grote invloed heb
ben op de concrete uitwerking
van het beleid. Ook in Duitsland
is er sprake van regionale varia
tie. In vergelijking met Frankrijk
en de Verenigde Staten is de
Duitse praktijk echter zeer tole
rant. Het bezit van een kleine
hoeveelheid cannabis vervolgt
men doorgaans niet.
Opvallend is dat in het land met
het meest tolerante klimaat,
Duitsland, het gebruik van can
nabis veel lager is dan in het re
pressieve Amerika. In het voor
malige West-Duitsland had in
1994 14 procent van de bevolking
van 16 jaar en ouder ooit canna
bis gebruikt. In het voormalige
Oost-Duitsland was dat zelfs
slechts 2 procent. Van de jonge
ren tussen de 16 en 29 jaar ge
bruikte een derde ooit cannabis.
Frankrijk neemt een middenpo
sitie in tussen Duitsland en de
Door Nico Schapendonk
Breda - Bijna veertig procent
van de geneesmiddelen die in
Nederland wordt uitgeschre
ven, wordt verkeerd of niet
gebruikt. Zo wordt veel geld
verspild in een tijd, dat de
betaalbaarheid van de ge
zondheidszorg in Nederland
zwaar onder druk staat. Er
moet dan ook een mentali
teitsverandering bij de ge
bruikers komen om het mis
bruik van geneesmiddelen te
gen te gaan. Een eigen bij
drage mag eveneens niet
worden uitgesloten.
De Nederlandse apothekers,
verenigd in de Koninklijke Ne
derlandse Maatschappij ter be
vordering der Pharmacie (KN-
MP), zijn een actie gestart om
vooral ouderen te laten naden
ken over de manier waarop ze
met geneesmiddelen omgaan. Op
dit moment wordt een derde deel
van de medicijnen gebruikt door
mensen ouder dan 65 jaar, ter
wijl ze slechts dertien procent
van de bevolking uitmaken.
Betaalbaar
De Oosterhoutse apotheker G.
van der Wijst is betrokken bij de
actie 'Ouderenwerk in uw apo
theek' van de KNMP. „Er gaan
te veel geneesmiddelen verloren
door verkeerd gebruik en dat
kost te veel. Om de medicijnen in
opstellen en even niet nadenken
over het vergroten van hun om
zet," aldus Van der Wijst.
„Zeventig procent van de pa
tiënten die ik over de vloer krijg,
is alleen gelaten in de gezond
heidszorg. Veel mensen weten
helemaal niet eens waarom ze
iets slikken, of gebruiken het
niet goed. We moeten als apo
thekers kritischer worden. Als
zal duren voordat er weer een ei
gen bijdrage zal worden ge
vraagd voor medicijnen."
Vertrouwen
Op dit moment gebruikt de ge
middelde Nederlander voor 394
gulden per jaar aan geneesmid
delen. De gemiddelde 65-plusser
kost jaarlijks 1171 gulden aan
farmaceutische hulp.
de toekomst betaalbaar te hou
den, moeten we nu iets verzin
nen om ervoor te zorgen dat
mensen er zuiniger mee om
gaan," zegt Van der Wijst.
Kritischer
De Oosterhouter betrekt deze
gedachte ook op zijn eigen be
roepsgroep. „De apothekers
moeten zich wat kwetsbaarder
iemand niet de discipline op kan
brengen om de medicijnen vol
gens de bijsluiter in te nemen,
moeten we ons afvragen of we
dan met zo'n kuur moeten door
gaan. Zo iemand wordt er niet
beter van en het kost alleen
maar geld. En ik denk dat de sa
menleving daar niet voor op
moet draaien. Wat dat betreft
denk ik dat het niet lang meer
Van der Wijst: „We moeten meer
en beter advies geven. Op dit
moment vertrouwen de meeste
patiënten vooral op hun huisarts
als het gaat om medicijnen. Dat
vertrouwen moet worden ver
breed naar de apotheker, maar
dan moet die apotheker wel toe
gankelijker worden en meer tijd
nemen voor de patiënten."
In verhouding valt het in Neder
land nog wel mee met het medi
cijngebruik. Zijn er hier onge
veer achtduizend medicijnen
voorhahden, in Duitsland kan al
worden gekozen uit een arsenaal
van zestigduizend geneesmidde
len. Italië spant de kroon met
honderdduizend verschillende
geneesmiddelen.
'Slikgedrag'
Toch moet het in Nederland met
minder kunnen, aldus de apo
thekers. „Het is natuurlijk vrij
moeilijk om mensen te controle
ren op hun 'slikgedrag'," zegt de
Oosterhoutse huisarts F. van
Geel. „We moeten de patiënten
leren dat ze medicijnen niet als
een soort ontbijt zien. En dat is
alleen maar mogelijk door de
mensen er steeds maar weer op
te wijzen dat ze voorzichtig
moeten omgaan met hun pillen."
De Oosterhouters zijn bang dat
het probleem in de toekomst al
leen maar zwaarder gaat tellen,
wanneer er niets wordt gedaan.
Per slot van rekening worden de
mensen steeds ouder.
8 "7
1031
000225
I I II I
ZATERDAG 8 JUNI1996
LOS EXEMPLAAR: MAANDAG T/M VRIJDAG: 2,00 - ZATERDAG: 2,50
'Ik voel me
kaal, dus
ben ik kaal'
foto de stem/johan van gurp
17/30
I ZONDAS f/
/if/IH/
Onweerachtig
Het wordt een drukkend warm weekeinde. Er is weinig
wind. Onder deze omstandigheden kunnen gemakkelijk
onweersbuien tot ontwikkeling komen.
pagina
Door Servaas Smulders
Den Bosch - Een belangrijk deel van de Nederlandse vissers
vloot dreigt na de zomer verplicht te worden aan de kades te
blijven liggen. Voor het eerst sinds het begin van de jaren ne
gentig worden de vissers zeer waarschijnlijk weer met absolute
vangstverboden voor kabeljauw, tong, wijting, makreel en
schol bedreigd.
Verenigde Staten, hoewel de
UvA vraagtekens plaatst bij de
betrouwbaarheid van de cijfers.
De Fransen baseerden hun con
clusies op onderzoek onder een
kleine groep van 719 mensen van
tussen de 12 en 50 jaar oud. Van
de 12 tot 17-jarigen gebruikte 4
procent ooit cannabis, van de 18
tot 24-jarigen is dat 32 procent
en van de 25 tot 34-jarigen 31
procent.
De onderzoekers denken dat li
beralisering van het beleid in de
Verenigde Staten het minst voor
de hand ligt. In Frankrijk laat de
regering zich graag in stevige be
woordingen uit, maar de tegen
beweging wint aan kracht. Het
noorden van Duitsland lijkt het
meest op Nederland. De onder
zoekers verwachten echter dat
protesten uit het zuiden een
daadwerkelijke decriminalise
ring tegenhouden.
Dat komt omdat de vissers de
voor dit jaar toegestane vangst
quota veel sneller dan verwacht
al bijna hebben opgevist.
Verder vissen tot de jaarwisseling
leidt volgens biologen tot uitroei
ing van sommige vissoorten in de
Noordzee. De visstanden van ka
beljauw, schelvis en schol zien er
volgens hen nog veel beroerder
uit dan de haringstand, waarvoor
enkele weken geleden nadrukke
lijk werd gewaarschuwd.
Enkele voormannen van vissers
bonden hebben al laten weten dat
ze, om het hoofd boven water te
kunnen houden, door moeten
gaan met vissen. Negeren van
vangstverboden duidt op een 'he
te herfst', met conflicten tussen
vissers en controleurs van de Al
gemene Inspectie Dienst (AID),
zoals in 1992. De Mobiele Een
heid van de politie moest destijds
meermalen tussenbeiden komen
om handgemeen tussen vissers en
inspecteurs op te lossen. Deze
'visserij-oorlog' leidde tot de val
van de toenmalige minister
Braks,
Voorzitter D. Langstraat van het
Produktschap Vis noemt het ver
plicht aan de wal liggen van vis
serschepen 'een bittere pil voor
de ondernemers'. Hij erkent dat
het 'binnen de visserij knelt'. In
samenwerking met de vissers en
de AID ziet het produktschap ko
mende maanden nauw toe op het
naleven van opgelegde vangst
verboden.
Binnen de visserij-sector valt te
beluisteren dat, zodra minister
Aartsen (Landbouw en Visserij)
geld voor sanering beschikbaar
stelt, tal van vissers zich met gro
te spoed zullen melden. Een flink
aantal vissers verkeert volgens
deskundigen 'in grote financiële
problemen'.
De dreiging van het geheel 'weg-
vissen' van sommige vissoorten in
de Noordzee, is volgens biologen
het gevolg van verkeerd over
heidsbeleid. Er is volgens hen in
de vorige kabinetsperiode, onder
leiding van minister Bukman,
enorm geblunderd. Het parle
ment is toen ook misleid, omdat
een rapport van het Rivo (Rijks
instituut voor visserij-onderzoek)
pas na de parlementaire discussie
werd opgesteld in plaats van er
voor. De nota week daardoor
sterk af van de gewenste prak
tijk.
Den Haag (anp) - PTT Post haalt miljoenen exemplaren van de Bea-
trix-postzegel van 80 cent terug, omdat ze niet kunnen worden gele
zen door de sorteermachines.
De zegels, van het type inversie, zijn gedrukt op papier zonder fosfor-
escerende laag. De apparatuur die de post verwerkt, kan die zegels
daardoor niet 'herkennen'. Met het blote oog is het verschil met de ge
wone zegel van 80 cent niet te zien.
In totaal zijn er ongeveer 3,6 miljoen verkeerde zegels uitgegeven.
Hoeveel er daarvan zijn verkocht, is niet bekend. De verkoop is inmid
dels gestaakt en nog aanwezige zegels worden teruggehaald.
De klant kan de misdrukken overigens gewoon gebruiken. PTT Post
heeft extra maatregelen getroffen om geen vertraging te laten ont
staan.
Verzamelaars zullen ongetwijfeld veel belangstelling hebben voor de
gemankeerde zegels. Hoeveel ze uiteindelijk waard worden, durft de
woordvoerster van KPN niet te zeggen. Wat de misdruk het bedrijf
kost, blijft geheim.
De partij betreft overigens maar een fractie van de honderden miljoe
nen zegels die de PTTijaarlijks uitgeeft.
(ADVERTENTIE)
Met een sportabonnement op De Stem
kom je nergens meer aan toe
Ik neem een sportabonnement:
Naam:
Adres:
Postcode:
Plaats:
Telefoon (voor controle bezorging):
O
i
Stuur deze bon in een open envelop zonder postzegel naar
Dagblad De Stem, Antwoordnummer 112,4800 VB Breda. 2
DAGBLAD VOOR ZUIDWEST-NEDERLAND
J