)E STEM Een monumentaal Requiem 'Muziek moet geen competitie zijn' Leuk F Muziekfestival West-Brabant: breed en aangenaam programma Kijkje in de keuken van de filmmuziek in Chassé ^DIENSTEN Vijfhonderd deelnemers brengen vier maal Berlioz Roma, winnaar van Franz Liszt Pianoconcours, naar Breda D1 Tijdens Muziekfestival West-Brabant /RIJDAG 7 JUNI 1996 Q/ llVeekGu^%po^K«5. zond. 10-10.30 en 17-17 "ou 01 Hontenisse en Kloosterzande Van vrijd. 17 u. tot maand a dokter M. v. Kalmthout Groen» dijk 52, Kloosterzande tel on?' 681377. Spreekuur voor spoedt vallen op zaterdag om 11.30 u^ de praktijk Groenendijk 52 Heinkenszand, 's Heer Arendsker ke, Nieuwdorp en VVolphaartsd ik - De praktijk van de artsen Hal If,"rn ^nel' Aarn°titse en vd" Vlugt wordt van vrijd. 17.30 u tot maand. 8 u. waargenomen ri»? dokter D. v. Driel, Vermetstr. 23 's Heer Arendskerke, tel 011% e561202.) (boodschappen Hulst, Clinge, Koewacht en Si Jansteen - Van vrijd. 17 u tót maand. 8 u. dokter Voorbrood »n Dokter den Ouden, Grote BagS' nestr. 16, Hulst, tel. 0114-3l3ja Spreekuur spoedgevallen za en zo adres. °P V6rmeld Prakt'Jk- Sas van Gent en Westdorpe - Van vrijd. 18 u tot maand. 8 u. dokter L. Feyen, Stationsstr. 26, Sas van Gent, tel. 0115-452525. Visk" aanvragen 9-10 u. Spreekuur uit sluitend voor spoedgevallen- zat om 10.00 uur op Bolwerk Oranie?' Sluiskil, Philippine en Dokter Jongsma, Julïanastr 2 Hoek, tel. 0115-441356. Spreekuuó spoedgevallen zat. en zond om 1? uur.] Terneuzen - Van, zat. 8 uur tot zond 8 uur dokter Zuiderbaan Anna Bijnstr. 25, tel. 0115-612324' Van zond. 8 uur tot maand. 8 uur dokter Vercauteren, Beethovenhof 3b, tel. 0115-613768. Spreekuur spoedgevallen zat. en zond. 11 30 en 17 uur. CAMBRAI Samenspel Hulst/St.-Jansteen, duiven, 1198,17mpm: 1. J. Goos- sen, 2 en 3. F. Janssen, beiden Hulst, 4 en 6. A. van Daalen er zoon, St.-Jansteen, 5. Th. Casteels Hulst, 7 en 8. J. van Daele, 9. l! Thijs, 10. G. van Overloop, allen St.-Jansteen. Met Moed Vooruit Boschkapelle, 101 duiven, 1200,04mpm: 1 en 5. C. de Cock, 2 en 3. Th. van Vlie- berghe, 4, 6, 8 en 9. R. de Koek, 7. A. Wauters, 10. W. Devolder. Sluiskilse Reisduif, 1207,38mpm: 1, 2 en 8. J. Harms, 3. Joh. Harms, 4. B. de Koeijer, 5 en 9. R. Dhaene, 6. J. de Ritter, 7. Comb. Nachte gaal, 10. F. de Beule. De Eendracht Terneuzen, 168 dui ven, 1215,52mpm: 1. R. de School meester, 2, 4 en 5. P. de Blaeij, 3. J. van de Berg, 6, 7 en 10. A. Diele- man, 8. F. van Cleemputte, 9. J. Zegers. De Vrede Sas van Gent, 120 dui ven, 1187,03mpm: 1. P. Goossen, 2, 7 en 10. B. van de Berghe, 3, 8 en 9. G. Dellaert, 4. M. van Dam, 5. E. en L. Breepoel, 6. R. van de Berg he. Volharding Westdorpe, 98 duiven, 1210,20mpm: 1, 4, 8 en 9. P. Bae- cke, 2, 3 en 7. Am. van Paemel, 5. J. de Visser, 6 en 10. A. de Krijger. VZV Hoofdplaat, 169 duiven, 1156,95mpm: 1. H. de Poorter, 2, 5 en 9. G. van Grol, 3 en 10. A. Ger- naert, 4. N. Provoost, 6. J. dëRuys- scher, 7. J. de Poorter, 8. C. Tem merman. De Snel vliegers Oostburg, 83 dui ven, 1154,85mpm: 1, 2, 3, 4 en 5. R. van Hee, 6. D. Goossen, 7. L. Ris- seeuw, 8. W. Prenen, 9. J. de Smet, 10. J. Bakker. De Getrouwe Duif Cadzand, 123 duiven, 1103,69mpm: 1, 2, 3, 4 en 10. C. Riemens, 5. Aart Vasseur, 6, 8 en 9. J. van de Plasse. Steeds Sneller IJzendijke, 131 dui ven, 1109,03mpm: 1, 3, 7, 8, 9 en 10. P. de Smet, 2. G. de Boevere, 4. Comb. Groosman, 5. L. van de Vel de, 6. M. Kuijl. Strijd in Vrede Groede, 183 dui ven, 1120,38mpm: 1. G. Schaut- teet, 2. A. Beun, 3 en 10. Mevrouw Buijze, 4 en 8. I. Verhage, 5 en 9. M. Koenen, 6. A. Schaap, 7. Me vrouw Scheele. Eerste de Beste Schoondijke, 109 duiven, 1135,70mpm: 1 en 9. A. de Wever, 2, 3 en 8. J. Huigh, 4, 6 en 10. W. van de Velde en zoon, 5. W. Tanghe, 7. L. van de Leije. Nog Sneller Breskens, 75 duiven, 1177,01mpm: 1.1. Notebaart, 2 en 9. J. Stokkerman, 3 en 7. W. Vinjé, 4. J. van de Velde, 5. Comb. Mul- ken/Mookhoek, 6 en 8. Gebrs. Pij- cke, 10. J. Quaars. QUIEVRAIN De Snelle Duif Clinge, 49 oude duiven, 1350,3 lmpm: 1, 4 wn 10. P. Bolsens, 2 en 5. C, van Landeg- hem, 3. D. van de Bergen, 6. I. Bracke, 7. W. Vergauwen, 8. P- Goosens, 9. W. de Cock. "vxtwvvaAV Lezers reageren op De Stem K"iZnv°orde"rubr^ v°Hed,g ondertekenen. J"Zr'efnu>9 "iet langer "jn dan 200 woorden. her. !Ctiebehoudt*c'> in L i 00r een b"ef te k°ten en te j ^werken. I Puhr br'even °P rijm. ant 16 betckent niet I uJornatisch dat de I ltaVehetrnetuw I star*dpunt eens is. ject wordt rondgestuurd, moet de geldkraan flink open gestaan hebben. De waarde van deze folders is zeer matig; de naam van de organiserende vereniging staat er niet op, wel die van alle sponsors. Voor evene menten op meerdere dagen wordt voor iedere datum apart een pakket folders op gestuurd, combinatie is niet mogelijk. Allemaal geld- en papierverspilling, gesponsord door een fabrikant van puur vergif. Natuurbeleid anno 1996? Terneuzen, J. Flagge Zomer-Gicfls ien maanden zijn ze „overal bij elkaar gekomen, Lderd Brabantse ijtisici zangers gaan uitvoeren tij- Muziekfestival West- ^bereidingen voor deze ijieming zijn al anderhalf kleden begonnen en moeten j,Bende weken leiden tot vier van deze zelden te gigantische doden- gronde Messe des Morts - zo- jtriioz' Requiem in het Frans f.js vier maal te horen tij- s het derde Muziekfestival st-Brabant dat op 12 juni be- Koordirigent en -repetitor Paul van Gulick heeft uit een aantal Westbrabantse koren een festi valkoor van driehonderd zangers samengesteld, met als solist de Nederlandse tenor Robert Bruins, die voornamelijk in de Duitssprekende wereld actief is. Deelnemende koren zijn het Toonkunstkoor Aurora, het Ge mengd Zangkoor Oosterheide, Princenhage's Mannenkoor en het Projectkoor Bergen op Zoom. Het Philips Symphonie Orkest is voor deze gelegenheid uitgebreid met leden van het Brabants Fan fare Orkest (ingestudeerd door Frans van Dun) en speelt met een tweehonderdkoppige bezetting. Extra medewerking wordt ver leend door het Siberische koor Tjebe Pojem, dat voor het Mu ziekfestival West-Brabant over komt voor een aantal concerten. Hector Berlioz schreef zijn do denmis in 1837 en hij maakte er de luidste compositie van die tot dan toe ooit had geklonken. Het stuk, in opdracht van de Franse regering geschreven, zit vol con trasten. Tedere passages wisselen heftige gedeelten af. Doordat de koper- instrumenten rondom koor en or kest zijn geplaatst ontstaat een groot ruimtelijk effect. Berlioz' dodenmis was voor het laatst in Nederland te horen in 1981 in een uitvoering van het Radio Filharmonisch Orkest en het Groot Omroepkoor. Repetitor Van Gulick is razend enthousiast, zo 'verschrikkelijk mooi' vindt hij het. „Vanwege de massaliteit en de emotionaliteit die het losmaakt, is het een ge weldige uitdaging eraan mee te werken. Als je op een gegeven ogenblik uit vier delen van de zaal zestien pauken hoort roffe len, dan gaat er wat door je heen. Het geeft een effect dat je zelden bereikt." Logistiek en organisatorisch zijn er veel problemen te overwinnen voor deze uitvoering van het Re quiem. Het vervoer van 500 men sen plus instrumenten en de rest vergt alleen al tientallen bussen. oiHans Rooseboom [jet «innen van een interna- pianoconcours is een mchtige start van een carriè- is verreweg de beste snier om door te breken, ei- ijk de enige manier." i kleine maand geleden won |jjr Roma het Internationaal Liszt Pianoconcours in (tocht. Hij stak volgens de jury, (tpubliek en de pers met kop en houders boven alle andere kan- tón uit. let Franz Liszt Pianoconcours |ïeeaheel belangrijk concours, al t het pas tien jaar" aldus iRoma, die nog altijd op een in Bilthoven verblijft. |k in het kielzog van zijn over- j moet hij overal in Ne- ind optreden. Zoals volgende ïsdag in Breda in kader |ra het Muziekfestival West- Irabant. |üet belangrijke van dit con- s is dat het een intematio- karakter heeft," vervolgt de |2ï-jange Italiaanse pianist. „Het Liszt Concours begint am het prestige te krijgen lm het Chopin Concours in War- laau en het Tchaikovski Con- l«rs in Moskou. De waarde van Inconcours kun je ook aflezen la de samenstelling van de jury. iDie bestond in Utrecht uit echte De carrière van Igor Roma is een I zorgvuldig uitgestippelde aange- fenheid. Die planning wordt I uitgedokterd op de Accademia in Ih Italiaanse Imola, een soort [paistenhemel die is bestemd Iwde besten der besten uit de Ihe.e wereld. Een post-conserva- Ifcrium-opleiding voor aanko pende wereldsterien. Igor Roma |dinog altijd op die school. eb me vijf, zes maanden uit- nd op het Franz Liszt Pia- I Woncours voorbereid. Zes panden alleen maar muziek van pst gespeeld. Mijn leraar Fran je» Scala heeft mij intensief bege- ""l 's Morgens vroeg moest ik m, 's avonds laat, midden in I® nacht, repeteren onder alle j cmstandigheclen, zodat ik die pordende voorronden van het Igor Roma, een van de sterren van het Muziekfestival West-Brabant: „Er stond bij ons thuis geen piano. Maar toen ik eenmaal vijftien was, wist ik dat hiermee door wilde gaan.foto marco borggreve concours goed zou doorkomen. Echt topsport." Behalve fabel achtig spelen komt er voor het winnen van een concours nog meer kijken. „Je kunt je kansen vergroten door goed te calcure- ren. Het is een soort wiskunde. Je merkt bijvoorbeeld dat andere kandidaten allemaal op dezelfde wijze spelen en dan weet je dat jij het nét even anders moet doen. Of ze spelen allemaal de Mephisto- wals van Liszt, dus kies jij voor diens Tarantella. Om de jury wakker te schudden." Het komt erop neer, zegt Igor Roma, dat je tijdens een groot concours anders speelt dan je normaal speelt. Om op te vallen, om te winnen. Maar verder: „Zo'n concours is nu een maal onontbeerlijk om een inter nationale carrière te beginnen, maar muziek moet geen competi tie zijn. Muziek moet gevoelens overbrengen. Ik hoop dat dit mijn laatste concours geweest is." Wat wil Igor Roma met zijn le ven? „Ik heb nog niet echt een idee. Ik ben pas 27 en heb weinig ervaring. Ik weet wel dat ik al leen concertpianist wil zijn, en niet bijvoorbeeld leraar. Om mijn doel te bereiken moet ik enerzijds puur pianistisch werken, een evenwichtige combinatie van studeren, optreden en uitrusten. Daarnaast moet je je smaak en intellect ontwikkelen, je moet ook Dante en Proust lezen. En Rembrandt en Vermeer zien." Is hij al vroeg begonnen met pia no spelen? Igor: „Integendeel, ik ben pas laat met piano begonnen. Ik was elf jaar. Er stond bij ons thuis geen piano. Maar toen ik eenmaal vijftien was, wist ik dat hiermee door wilde gaan. In die tijd ben ik als een gek techniek gaan studeren. Ik wilde later geen technische problemen krij gen. Uiteindelijk ging ik naast de middelbare school naar het con servatorium in Vicenza, ongeveer 80 kilometer van Venetië." Na het conservatorium werd Igor Roma uitverkoren om verder te gaan aan de genoemde Accade- mia in Imola. „Daar kwam ik on der de hoede van een fantastische leraar, Franco Scala. Die heeft een complete pianist van me ge maakt. De hele studie is erop ge richt om bij de student alles in evenwicht te krijgen. Franco Scala heeft me ook geleerd mijn lichaam te gebruiken. Je moet een symbiose met de piano berei ken. Op de Accademia is alles er op gericht om kunstenaars te creëren, om mensen voor te berei den op grote concoursen, op een carrière, op werk." Maakt het uit op welk instrument je speelt. Je hebt hier in Biltho ven een Yamaha-vleugel tot je be schikking, en in de zalen waar je optreedt moet je maar afwachten wat voor instrument er staat. „Yamaha is een ideaal instru ment om te studeren, maar ook voor concerten. Het is een neu traal instrument, dat alles terug geeft wat je met je handen creëert. Thuis heb ik een Petroff, die speelt enigszins zwaar, maar ik zou het liefst een Yamaha C7 hebben. Een instrument hoeft he lemaal niet zo bijzonder te zijn, als het mechaniek maar goed en soepel loopt. Voor de rest zorgt de pianist. Tijdens optredens word ik natuurlijk veel geconfronteerd met Steinway en Bösendorfer. Die hebben een sterke eigen per soonlijkheid. Maar als ik voor een concert een halfuurtje van te vo ren krijg, dan lukt het me altijd om een symbiose met het instru ment te bereiken." Een vorig Franz Liszt Concours in Utrecht werd eveneens door een Italiaan gewonnen, ook af komstig van de Accademia in lm- I 'Duo Semjonov I in?6 kunstredactie Ik,L lekfestival West-Bra- j 'p-19 juni) wordt voor tede maal gehouden. Eer lij ket festival plaats in ij, en 1992. Het evenement g»j,„ ,aan een bepaald thema Jen. Het Muziekfestival Im n betekent twee "7 klassieke muziek voor I8® toed publiek. beroemdheden en af talent wisselen elkaar I dia il 43 concerten op 12 po- I Symwr W.estbrabantse steden. I *mbleslel sten' Meine en" I Muziek uitTnd so}lsten- duo's> I hek en barok, de roman- eriim? eeuw: de Program- 8ls zodanig dat er voor ie- foto muziekfestival west-brabant dere liefhebber iets te halen valt. Er is wat minder piano-aanbod dan in de twee voorafgaande af leveringen van het Muziekfesti val, maar de pianisten die zijn uitgenodigd mogen er zijn. De namen van Christina Ortiz en Anna Malikova zeggen genoeg. Waar en wanneer zij optreden is gemakkelijk op te zoeken in de gratis festivalkrant die overal verkrijgbaar is. Ronald Brautigam speelt drie maal tijdens het festival. Eerst bijt hij de spits af met een open luchtconcert in park Valkenberg, op woensdag 12 juni, met een programma vol populaire stuk ken. Op zaterdag 15 juni komt Brautigam naar De Bussel in Oosterhout met zeer ongebruike- Ronald Brautigam lijk. repertoire. Want wanneer hoor je ooit een Sonate van Cra mer, de 33 Variaties over een the ma van Beethoven door Stefan Heller, Beethovens 12 Variaties over een Russische dans en de Fantasie over Zweedse liederen van Kuhlau, en óók nog eens de Pathétique en de Appassionato van Beethoven. Datzelfde overvolle programma herhaalt Ronald Brautigam op vrijdag 21 juni in Het Markiezen- foto marco borggreve hof in Bergen op Zoom. Iets bijzonders is dit jaar het Stravinsky-project. Op één avond in stadsschouwburg De Maagd in Bergen op Zoom wor den Les Noces, Le Sacre du Prin- temps, l'Histoire du soldat en het Ebony Concerto uitgevoerd, ter nagedachtenis aan de grote mees ter die 25 jaar geleden overleed. Om de contrasten binnen dit fes tival te illustreren: het aloude Metropole Orkest viert zijn 50e Anna Malikova verjaardag, en wel als begelei dingsorkest voor de Britse King's Singers - vaste gasten op het Mu ziekfestival West-Brabant. Sa men zorgen ze voor een primeur, want de King's Singers hebben nog nooit met instrumentale be geleiding gezongen. Dat is zo iets bijzonders dat de Britse ambas sadeur in Nederland, Sir David Miers, tijdens het concert op .14 juni in het Chassé Theater aan wezig zal zijn. Terugkerende succesnummers van eerdere festivals zijn de slag werkgroep Attacca en het Russi sche accordeonduo Vjatjeslav Semjonov en Natalia Semjonova. Op symfonisch gebied is er het Rotterdams Filharmonisch Or kest onder leiding van Neder- VRIJDAG 7 JUNI 1996 Algemeen dirigent is Jules van Hessen. „Het is niet echt een complex stuk, wat dat betreft valt het wel mee. De moeilijkheid zit hem in de massaliteit. Ik hoop over die vijfhonderd mensen het overzicht te houden dat nodig is." De bezetting bestaat uit onder meer 52 koperblazers, 12 hoorn blazers, 80 strijkers en 16 pauke- nisten. Het Requiem van Berlioz wordt uitgevoerd op 19 juni in de Sint Jansbasiliek in Oosterhout, op 20 juni in de Sint Gertrudis- kerk in Bergen op Zoom en op 26 juni in het Chassé Theater in Bre da. Buiten het Muziekfestival West-Brabant vindt er op 21 juni een uitvoering plaats in het beursgebouw in Eindhoven. mola. Dat was Enrico Pace. Heb ben Italianen iets speciaals met Liszt? „Enrico Pace is een van mijn gro te voorbeelden. Ik heb veel ge leerd door alleen maar naar hem te kijken. Hij zit als een adelaar achter de vleugel. Maar of wij iets speciaals met Liszt hebben? Ik weet het niet. Italië heeft zelf geen romantische pianocompo nisten gehad. In de 19e eeuw wer den er bij ons alleen opera's ge schreven, geen pianomuziek van het grote gebaar, zoals in Duits land, Frankrijk en Rusland. Maar er zijn wel veel grote Italiaanse romantische pianisten in deze eeuw, Michelangeli, Pollini, Pace. Ik denk dat we er feeling voor hebben." Tijdens de huidige serie concer ten speel je alleen Liszt. Heb je meer repertoire? „Ik speel ook heel andere muziek, eigenlijk alles. Mozart vind ik heerlijk, Bach, Beethoven, Rach- maninov. Alleen voor heden daagse muziek heb ik geen ge voel, die is voor mij een raadsel. Misschien komt dat nog." Een hoofdstuk apart voor iedere pianist is Chopin. „Ik ben bang om Chopin te spelen. Chopin vind ik nog te moeilijk, daar heb ik tijd voor nodig. Liszt is natuur lijk ook moeilijk, maar op een an dere manier. Liszt is een sterke persoonlijkheid. Die vergt een granieten aanslag. Liszt was een duivel, Chopin een engel. Om Chopin te kunnen spelen moet je je voelen zoals hij. Chopin had tbc. Men zei indertijd dat Chopin alleen door Chopin gespeeld kon worden. En door Liszt, want die kon alles." Igor Roma neemt na zijn optreden in Breda op 19 juni, in het kader van het Muziekfesti val West-Brabant, een periode van rust. „De rest van de zomer speel ik niet meer. Ik ben doodop. Ik heb na het Franz Liszt Con cours geen rust gehad, en een reeks van 15 concerten in Neder land gehad. Ik heb maanden aan een stuk gewerkt, mijn energie is bijna op." Van onze filmredactie Mensen realiseren zich het niet altijd, maar een speelfilm zonder muziek is als een boek zonder letters. Spanning en emoties wor den immers niet zelden door de muziek opgeroepen of er soms zelfs helemaal door bepaald. Denk maar aan de verontrustende werking van de muziek in de thrillers van Hitchcock. Zonder Bernard Herrmans sinistere klanken zou de douchemoord in Psycho bijvoorbeeld nooit die angstaanjagendheid hebben ge had die deze scène zo onvergetelijk heeft gemaakt. Tijdens het Muziekfestival West-Brabant (12-29 juni) besteedt Chassé Cine ma in Breda aandacht aan de rol van de muziek in films en aan die van de filmcomponist. Buitenaards Van 13 tot en met 19 juni wordt een filmprogramma gedraaid, waarin speciaal gecomponeerde of bestaande muziek de betref fende film een geheel eigen karakter gaf. Zoals de 'buitenaardse' muziek van de Poolse componist Zbigniew Preisner La double vie de Véronique van Kieslowski en de meeslepende, droefgeestige muziek van Gustav Mahler Dood in Venetië van Visconti. De Bredase animatiefilmer Ties Poeth opent dit speciale pro gramma op 13 juni met een korte inleiding, waarna twee van zijn films, Caravan en Mission Ville (bij muziek van Jo van den Booren) worden vertoond. Gevolgd door Ik hou van lawaai van Bob Entrop en SolFilm waarvoor Toon Plasman de muziek com poneerde. Joelfeest van Ties Poeth, met muziek van Erik Visser, wordt als voorfilm gedraaid bij Kieslowski. Toon Plasman Op 18 juni staat De andere kant van de tunnel van Bob Entrop op het programma, waarna op 19 juni ter afsluiting een avondvul lend programma volgt, waarin de Bredase cineast Bob Entrop en diens vaste componist Toon Plasman met een lezing, filmfrag menten en levende muziek een kijkje bieden in de muziekkeuken van het filmbedrijf. De filmcomponist Toon Plasman, oorspronkelijk ook afkomstig uit Breda, maakte alle scores bij de 35 jongerenfilms van Bob En trop. Zijn vlotte popnummertjes fungeren niet zelden als muzika le trekpleister in deze films, terwijl de kortere fragmenten sfeer vol de stemming illustrerenen. Helaas wilde Plasman zich liever niet laten interviewen door de krant. Samenwerking Leerlingen van de Stedelijke Muziekschool hebben muziek ge componeerd bij een bepaalde scène uit De andere kant van de tunnel, die zij op deze avond uitvoeren. Vervolgens zal dezelfde scène vertoond worden met muziek van Plasman. Samen zullen Entrop en Plasman over hun samenwerking vertellen bij onder meer de productie van hun tv-serie Tussen eten en afwas, die we kelijks door de IKON wordt uitgezonden. Kinderen In het kader van het Muziekfestival West-Brabant organiseert De Nieuwe Veste twee voorstellingen voor kinderen. Op zondag 16 juni behandelt Theo Wouters de geluiden die dieren voortbren gen, en hoe die geluiden in muziekstukken terug te horen zijn. De ze voorstelling voor kinderen van 4-8 jaar gaat twee maal, om 14.00 uur en om 15.30 uur. Toegang 5. j Op zondag 23 juni wprdt een film getoond waarbij, kindpren film muziek kunnen maken. Aanvang 14.00 uur en 15.30 uur. Leeftijd 9-12 jaar. Toegang 5. foto muziekfestival west-brabant lands jongste dirigent Lawrence Renes. Zij spelen o.a. Beethovens Zevende Symfonie. Het Brabants Orkest o.l.v. Jacques Mercier brengt twee maal een Frans pro gramma met orgel (Poulenc, Saint-Saëns). Daarnaast wordt door HBO Haydns oratorium Die Jahreszeiten uitgevoerd. Een greep uit andere ensembles: Ru bin Kwartet, Orlando Kwartet, Sexteto Canyengue, Musica Clas- siea, Octuor a Vent Paris Bastille, kamerkoor Tjebe Pojem, Corelli Ensemble, Ensemble Amadé (Godelieve Schrama), Mariniers kapel, Pianotrio New Names, etc. Het allerduurste concert kost 45, de meeste concerten zijn toe gankelijk voor de prijs van 22,50 of/32,50. Kunst is kak. Een piccolootje Sekt op het zalmkleurig tapijt van de pauze, een als kostbaarheid verzekerde bontstola over een blote rug op een première of een te luid gevoerd gesprek over winstgevende op- ties op een vernissage. Kunst is voor de betere standen. Om je te laten:s zien en te imponeren. Om te figureren in de roddelrubrieken van de grote wereld. De sfeer is daarom een van luxe en geld speelt geen rol. Sandwiches gerookte zalm in de Stopera, een standje met Concertgebouwman chetknopen, dito champagneglazen en een Chailly-lijn reukwaters en daar tussen door publiek in keurige deux pieces met bijkleurende handtas en schoenen. Dat het desondanks mensen zijn die de zaal be volken blijkt pas, als het warm wordt. Jasjes gaan uit bij de Holland Festival-première van het Nederlands Dans Theater en een mevrouw, wier onderdanen opgezwollen zijn door de tropische temperatuur, loopt blootsvooets met haar rode pumps tegen haar borst geklemd verkoeling te zoeken op het balcon. n* Toch kan kunst ook gewoon, eenvoudig en leuk zijn. Maar daarvoor,-j moet men niet naar Muziektheaters, Concertgebouwen of Stads schouwburgen. Naar een straatje als de Amsterdamse Nes bijvoor beeld. In het ene theatertje gaat een overzicht Arrabal, in het andere staat een proefvoorstelling, half mime, half toneel van een simpel bij belverhaal en in het derde gaan 'De Jantjes'. Lol, verbazing en inte resse in wat er geboden wordt, is de sfeer. Geen uitgaan om gezien te worden, maar om te zien. Kaartjes van een bereikbare prijs, namen zonder sterallure en geen society-journa list om te rapporteren over de kwaliteit van de oesters, de kaviaar en het overspel. Neem bijvoorbeeld zo'n aardig uurtje uit van Poelstra, Van Brakel Claes met 'Even weg, zo terug'. Geen krant die er werk van maakt, maar wel een meer dan genoeglijk vertellinkje in oud-testamentische stijl. Of Jongewaard, Kas De Wolf met hun versie van 'De Jantjes', het kapot gespeelde volksige boulevardsucces. Een krankzinnige avond. De oude rode zaal van De Brakke Grond is omgebouwd tot bruiloftszaal. Geen rijen fauteuils, maar dwars op de speelvloer gezette schragen met klapstoelen, leverworst, Amster damse uien, augurken en vaasjes met sigaretten op tafel. In de hoek een Cor Stein-figuur met André Hazes-repertoire. Gratis en veel bier tijdens de voorstelling. En de drie spelers in marinebaadjes. Geen reconstructie van de Boubersfeer. Lange scheldmonologen op de wijze van Céline, de stem van Poncke Princen en majoor Bos- hardt per zaktelefoon. Onverbloemde kritiek op recensenten en spraakmakende collegae en nog wat wijsheid over ons lndië, de poli tionele acties en het heldendom. Aan het eind een schlagerfestival, meezingers en polonaise. De zaal staat op, danst, zingt en loopt mee. Wie als beschaafd geremde toeschouwer zwijgend zitten blijft, wordt uitgedaagd: „Als je hier allemaal niks aanvindt, zeg dan verdomme een gedicht van Pessoa op. Met society, kunst als glijmiddel voor export en black tie-sponsor- avondjes heeft het allemaal niets van doen. Om de uitnodigingen wordt niet gevochten, zaken worden er in de Nes niet gedaan, maar leuk en tegelijk schokkend is het wel. Adviseurs en leden van Raden voor Cultuur kom je er niet tegen, dat is wel zo rustig. mam

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1996 | | pagina 17