akhoed slaat enorme slag
s/
Onderzoek lijndienst Terneuzen-Scandinavië
Overname van Univar verdubbelt omzet Sanering in Rotterdam
Yan Dok in Australië
!U sterker'
slocèfOT
De KLM
verwacht
recordwinst
'Gedragscode actiegroepen ongewenst
COMMENTAAR
lie
DflSTEM
ECONOMIE
A5
[enland KORT
verlagen
jp de Antillen
Ig niet duurder
jBovag royeert
landelaren
die snorfietsen
opvoeren
LANCE
economie KORT
Scheepsbouw krijgt 30 miljoen steun
Avios schrapt 140 banen
Koud voorjaar helpt aspergetelers
Banen weg bij Philips in Eindhoven
Manaus stapt uit winkeldochter
IDAG4JUNI 1996 A4j
Lonze verslaggever
Ljeiizen - Op het kantoor
it havenschap Terneu-
gisteren het startschot
.((en voor een levensvat-
itttheidsonderzoek naar een
tussen Terneuzen en
g.,Voorwegen en de bouw
M,een handels-en distribu-
I ijksta liet het weer eens ziei^tnun op de Axelse
1ste syllabus van zijn bijschn*
sment de kabinetsoplossinn
prees. Vrijwel alle hoofdcom9
5p een andere stoel terecht kn
atste IRT-vuiltjes uit de wereld
hjigd tot honend. Terecht. Pe.
imiddels weliswaar ge- accep-
Isbeleid. Op topniveau, en ze,
g zelden gebruik van gemaakt,
en van deze doorschuifmetho-'
Isoplossing. Er lag nog ergens
ide aanbeveling in een bureau?
ed personeelsbeleid wordt die
Ifiiveau van hoofdcommissaris-
los van de uitkomsten van het
orden. Nu laadt het kabinet de
een paar onder vuur liggende
oplossen over de rug van alle,
Ie gezegd, van een aantal,
ssaris Straver niet goed genoeg
met hem iets te gebeuren. Het
en Amsterdam en Utrecht. Ook
:ig en kostbaar zijn van deze du-
ïbesproken hoofdcommissaris
gen niet geofferd worden, om-
Ie golf van publiciteit die een
koopsom voor de ter discussie
rzaken.
ern personeelsmanagment' een
Ie camoufleren. In goed Neder?
DINSDAG 4 JUNI 1996
Ljatiefaemer, het havenschap
(neuzen, speelt hiermee in op
.uitkomsten van een onderzoek
je ontwikkelingsmogelijk-
^5 van het industriegebied de
jelse Vlakte.
ijiruit kwam naar voren dat de
kracht van de Terneuzense haven
vooral ligt in het aantrekken van
ladingstromen van en naar Scan
dinavië.
Het onderzoek, dat in tien maan
den klaar moet zijn, kost een half
miljoen gulden en wordt opge
bracht door zeven partners, on
der wie het havenschap, de ABN-
AMRObank, Contrak, Nederland
distributieland, DGSM en Noor
se ondernemingen verenigd in
LOGMA. Adviesbureau Jonker
Advies begeleidt het project.
Het uitbouwen van de Scandina
vische connectie, - in de Terneu
zense haven worden al intensief
bos- en staalproducten vanuit de
Scandinavische landen aan- en
doorgevoerd-, richt zich vooral
op het zuiden van Noorwegen.
Als het opzetten van een lijn
dienst met Noorwegen lukt wil
het havenschap ook de rest van
de Scandinavische markt 'bewer
ken'.
Het project kreeg gisteren de
naam Scandinavia Logic Link
mee. Het is bedoeld voor Noorse
exporteurs en importeurs die hun
transport van en naar Europa
willen verbeteren en hun distri
butie in West-Europa. Het is ook
bestemd voor Noorse exporteurs
die, zonder al te veel risico de Eu
ropese markt opwillen en West-
Europese bedrijven die hun
transport naar Scandinavië beter
willen stroomlijnen.
Volgens Oddvar Eikeri van LOG
MA is de belangstelling van mid
delgrote bedrijven in Noorwegen
om via Terneuzen de West-Euro-
pese markt te penetreren groot.
Er is volgens Eikeri een groot
voordeel in transportkosten te
boeken.
Het transport tussen Scandinavië
en het vasteland van Europa ver
loopt nu veelal via een ferry
dienst naar Denemarken en over
land door vaste routes door
Duitsland. Transport over de weg
is duur en wordt door allerlei mi
lieumaatregelen ontmoedigd. De
optie om lading via een lijndienst
naar Terneuzen aan het vaste
land te brengen spreekt derhalve
aan, zei Eikeri gisteren.
Aan een voorspelling over de
hoeveelheden lading die in Ter
neuzen verhandeld zal worden
durfde niemand zich te wagen.
„Het is best mogelijk dat we goe
derenstromen van Rotterdam
zullen afpakken. Noorse onder
nemers verwachten in Terneuzen
een betere service te krijgen," al
dus Eikeri. Hoeveel banen de
Scandinavische connectie zal op
leveren bleeg gistermiddag ook in
het midden.
Aan Nederlandse zijde is er al be
langstelling voor het project ge
toond door van Elocoat en het
overslag- en transportbedrijf
Verbrugge International. Scan
dinavische bosprodukten is een
belangrijke trafiek voor Verbrug
ge-
De schepen die in Terneuzen ge
lost worden gaan bijna allemaal
zonder retourlading terug. Een
van de doelen van Scandinavia
Logi Link is volgens projectbege
leider R. Martens meer evenwicht
te brengen in de in- en uitgaande
goederenstroom.
Gorbatsjov
FOTO ANP
Raïsa heen en ze lopen samen
naar de auto die met geopende
portieren en draaiende motor
klaarstaat.
De tragiek van Michaïl Gor
batsjov is dat hij ondanks alle
uitleg en inspanningen in de
opiniepeilingen niet meer dan
een schamele 1 a 2 procent
haalt. Andere kandidaten zijn
zelfs niet bereid om een coalitie
met hem aan te gaan. Zoals een
Russische schrijver het na een
bijeenkomst met Gorbatsjov on
langs uitdrukte: „Als ik wist dat
hij een kans maakte zou ik op
hem stemmen. Want hij is wel de
meest aardige en fatsoenlijke
van het hele stel."
[ju onze verslaggever
otterdam - Transport en opslagconcern Pakhoed heeft
iet de aankoop van het Amerikaanse bedrijf Univar een
oorme slag geslagen. Pakhoed wordt met de 520 miljoen
jden kostende acquisitie naast het Duitse Brenntag we-
eldwijd marktleider op het gebied van chemische distri-
komende vijf jaar de belasting
^rvan kunnen de Fransen reeds
premier Alain Juppé gisteren
Iing wordt evenwel gekoppeld
'heidsuitgaven. De Franse con-
;eren wanneer de helft van alle
is hoeft af te staan, gaf Juppé
[slaren die 800 kilo cocaïne bij
n zondag op maandag gearres-
van de eilanden van de Franse
anen, verbleven op het Neder-
,se politiemensen op dit eiland
bij de arrestatie van de hande-
lerteelt kan waarschijnlijk tot de
p van het lage btw-tarief van 6
(Financiën) bestaat hierover een
Ijdt dat en wil via het Europees
i aan de volgens onze zuiderbu-
i Europese ministers van Finan-
J; nog maar eens over de snijbloe-
Fnden hebben een lager btw-ta-
nonisering van de btw kan nog
de Europese Commissie namens
1 het Europees Hof van Justitie
duren voordat er een uitspraak
hebben een eind gemaakt aan de
gedachte dat je met een eigen Eu
ropese defensie het bondgenoot
schap schaadt," aldus Van Mier;
lo, „maar met deze oplossing zijn
zowel de Navo als Europa ver
sterkt."
„De Navo," zegt secretaris-gene
raal van de Navo Javier Solana,
„blijft de belangrijkste garantie
voor de Europese veiligheid." Hij
wenste in de taak van de WEU
geen Europese defensiepijler te
zien, de Franse minister van Bui
tenlandse Zaken De Charette
echter wel. Zijn Amerikaanse
collega Warren Christopher zei
gisteravond verheugd te zijn
'over een versterking van dé Éüt
ropese defensie binnen het bond
genootschap'.
|egeli]Kertijd wil Pakhoed de
istgevendheid van de activi
sten in de Rotterdamse haven
1. Bij de tankopslag van
|iie en eetbare oliën en bij het
j Seaport zullen volgens
je bonden circa tweehonderd van
e totaal duizend banen verdwij-
Jen.
Be omvang van Pakhoed zal door
|e overname van Univar meer
n verdubbelen. Univar boekte
|ver 1995 een omzet van 3,6 mil-
1 gulden tegen Pakhoed krap
1,5 miljard gulden. Bestuurs-
ooratter mr. N. Westdijk sprak
listeren tijdens de bekendma-
|üg van de acquisitie van 'een
:he dag voor Pakhoed',
flnivar is gespecialiseerd op de
parkt van chemische distributie,
jaar Pakhoed vorig jaar zijn po
litie versterkte met de overname
Iran het Franse Lambert Rivière.
fchemische distributie is een inte-
pssante groeimarkt, zei West-
met attractieve rendemen-
t:n. Univar sluit zowel met haar
ctiviteiten als geografisch goed
an bij het huidige Pakhoed.
Iet Rotterdamse concern had al
8 procent van de aandelen van
Inivar.
)pde resterende 72 procent doet
'akhoed, met instemming van de
lirectie van Univar, een bod van
19,45 per aandeel, hetgeen een
s van circa zeven dollar bo-
hen de huidige koers op Wall
ptreet betekent.
Dow Chemical en enkele kleinere
landeelhouders hebben al be-
oofd voor die prijs de aandelen
aan Pakhoed te zullen verkopen.
Pakhoed is daardoor verzekerd
ran een controlerend belang van
51 procent van Univar, zal de fu
sie doorvoeren en het bedrijf van
de Amerikaanse beurs halen,
fan de aankoopprijs van 520 mil
joen gulden gaat 300 miljoen op
aan goodwill. Topman Westdijk
zei dat de financiering zal in eer
ste instantie zal geschieden door
Ie putten uit eigen liquide midde
len (136 miljoen gulden eind
en het aantrekken van
vreemd vermogen. In het najaar
zal Pakhoed preferente aandelen
aantrekken, omdat de enorme
omvang van de overname de ba
lans van het gezonde bedrijf te
zwaar belast.
Westdijk beloofde dat Univar al
meteen zal bijdragen aan het be
drijfsresultaat van Pakhoed.
Univar maakte in 1995 als totaal
een uitermate bescheiden winst
van 6 miljoen. De winst werd
gedrukt door de lasten van mis
lukte jarenlang voortslepende re
organisatie in de VS. Canada
(winst negentien miljoen dollar)
en Europa (tien miljoen dollar)
laten 'prachtige resultaten' zien,
zo zei Westdijk.
Pakhoed vertrouwt volledig op
het vorig najaar aangetreden ma
nagement bij Univar, dat het be
drijf door decentralisatie weer op
het goede spoor moet krijgen. De
Pakhoed-top rekent snel op een
winst van veertig miljoen dollar
bij Univar.
Westdijk sprak over een bijdrage
van twee dollar per aandeel Pak
hoed, wat nagenoeg een verdub
beling inhoudt. De beleggers rea
geerde gisteren niet overdreven
enthousiast over deze voorspel
ling: het aandeel Pakhoed steeg
met acht dubbeltjes naar 44 gul
den.
Op korte termijn zal de netto
winst namelijk lager uitvallen
dan de 121 miljoen gulden van
vorig jaar. De reorganisaties bij
de tankopslag in Rotterdam en
bij Seaport leiden tot eenmalige
kosten.
Pakhoed heeft in Rotterdam de
capaciteit voor grote piekvoorra-
den olie, maar de rafffinaderijen
maken daar door de ruime olie-
markt geen gebruik van. Pakhoed
zoekt zijn heil dan ook in het op
komende Verre Oosten, waar sa
men met partners voor 800 mil
joen gulden wordt geïnvesteerd.
Of er eenmalige meevallers te
verwachten zijn door de verkoop
van het havenoverslagbedrijf
Furness is nog niet duidelijk.
Over Furness zijn concrete ge
sprekken met verschillende par
tijen gaande. Pakhoed hoopt dat
de besprekingen deze zomer re
sultaten afwerpen.
Staatssecretaris Van Dok (Economische Zaken) sprak gisteren met haar Australische collega Tim
Fischer in Sydney. Ze is op handelsmissie in Australië. foto reuter
Den Haag - De branche-organi-
[saties Rai, Bovag en NCBRM (rij-
TOhandelarenbond) dreigen rij
wielhandelaren, die opvoersetjes
poor snorfietsen verkopen en
monteren, te royeren als lid.
Ifoorzitter J. Hoekzema van de
povag stelde dat gisteren tijdens
Pe presentatie in Den Haag van
et Meerjarenprogramma Ver
keersveiligheid 1996-2000.
Pe branche hecht grote waarde
|an het convenant met ANWB en
Pinister Jorritsma van Verkeer
|o Waterstaat. Hierin is afge-
gfoken dat er sind 1 juni geen
toevoerde snorfietsen meer op
I Nederlandse markt mogen
(schijnen. Jorritsma dreigde
fder alle snorfietsen te verbie-
of een helmplicht in te stellen
f it branche geen maatregelen
Ju nemen.
plgens Hoekzema overtreedt de
ftailhandel echter niet de wet
Is ze opvoersets voor snorfietsen
I fkoopt. Ook het monteren er-
n is geen strafbaar feit. Alleen
1 berijder van een opgevoerde
orfiets is strafbaar.
(ADVERTENTIES)
Bilance is de nieuwe naam die vanaf heden staat
voor de katholieke ontwikkelingsorganisatie
Vastenaktie|Cebemo. Een organisatie die met hart
en ziel betrokken is bij het ontwikkelen van een
andere wereld.
Bilance komt op voor gemeenschappen in
Afrika, Azië, Latijns Amerika en Midden- en
Oost-Europa. Gemeenschappen waar mensen
zich actief inzetten voor een beter en
menswaardiger bestaan.
Bilance doet dat door zorgvuldig geselecteerde
projecten te steunen. Projecten van vrouwen, vissers
en veehoeders. Van landloze boeren, theepluksters,
jongeren in sloppenwijken en inheemse volken.
Projecten die werken. En resultaten die tellen.
Bilance Is een nieuwe naam die staat voor een
andere wereld. U kunt daar achter gaan staan.
Door Bilance te steunen. Via giro 934.
Eerst meer informatie? Bel dan 071 - 515 9 515
voor de gratis folder.
ONTWIKKELT
Postbus 77 2340 AS Oegstqeest tel 071 - 515 9 515
Geldig vanaf 1 juni 1996, zolang de voorraad strekt, tot uiterlijk 30 juni !99ó.
Slips in alle modellen en kleuren. Bij aankoop van drie Sloggi slips - van één model - is de vierde gratis.
Amstelveen (anp) - Luchtvaart
maatschappij KLM zal vanmid
dag naar verwachting een netto
winst bekendmaken van circa 520
miljoen gulden, dat is 10 procent
meer dan de 470 miljoen in het
boekjaar 1994/95. Vooral een rela
tief goed laatste kwartaal - bij
KLM zijn dit de maanden januari,
februari en maart - moet voor dit
recordresultaat zorgen.
Het was de KLM-directie zelf die
deze winstverwachting bekend
maakte. Dat was eind januari bij
de presentatie van de derde
kwartaalcijfers. Beursanalisten
zien aan de vooravond van de de
finitieve cijfers geen reden van de
ze voorspelling af te wijken en
houden rekening met een netto
winst van 519 a 525 miljoen, ofwel
f 5,50 a f 5,60 per aandeel.
Het laatste kwartaal van het ge
broken boekjaar geldt in de lucht
vaart traditioneel als de moeilijk
ste periode. Slechts een enkele
maatschappij slaagt er dan in
winst, te maken, de meeste schrij
ven rode cijfers. Vorig jaar leed
KLM in dit tijdvak bijvoorbeeld
een verlies van 89 miljoen guiden,
maar in 1996 zal het verlies in de
maanden januari tot en met maart
beperkt blijven tot ongeveer 20
miljoen gulden. Zodoende kan de
inde eerste negen maanden opge
lopen achterstand ten opzichte
van het vorig boekjaar (20 mil
joen) ruimschoots worden ingelo
pen. De toestellen waren in de
slappe periode in ieder geval goed
bezet en dat was niet alleen te
danken aan de prijsacties (de su-
perzwaanzinnige aanbiedingen).
KLM slaagde er namelijk ook in
meer dure business class-stoelen
te verkopen.
De maatschappij heeft in het laat
ste kwartaal bovendien geprofi
teerd van lagere belastingaf
drachten en een hogere bijdrage
van de Amerikaanse partner
Northwest Airlines. Vooral de sa
menwerking met Northwest is
profijtelijk. Door de goede resul
taten van de Amerikanen is het 25
procents belang van KLM in
Northwest aanzienlijk meer
waard geworden. KLM past de
hogere waarde van dit aandelen
pakket sinds het derde kwartaal
van het boekjaar 1995/96 stapsge
wijs aan. Per kwartaal levert dit
een extra bate van 50 miljoen op.
Den Haag - De Nederlandse scheepsbouw krijgt dit jaar 30 mil
joen gulden steun van de Nederlandse overheid. Dit schrijft mi
nister Wijers van Economische Zaken in een brief aan de Tweede
Kamer. De VNSI (Vereniging Nederlandse Scheepsbouw Indus
trie) had de minister in februari om steun gevraagd. Wijers stelt
dat de steun die andere overheden aan him scheepsbouw geven,
rechtvaardigt dat ook Nederland nog met hulp over de brug komt.
Het bedrag geldt voor negen maanden. Na 1 oktober zal Wijers de
Kamer verder informeren. Dat is afhankelijk van besluiten die
het Europese Uriie moet nemen over verdere steunverlening. De
minister stelt dat de Nederlandse scheepsbouw efficiënt en con
currerend werkt, maar toch niet zonder een steuntje in de rug
kan. „Het blijkt dat Nederlandse werven nauwelijks meer in staat
zijn te concurreren tegen de wel gesubsidieerde concurrentie." De
werven hebben voor het tweede kwartaal van 1997 hun orderboe
ken voor de helft gevuld. De grote werven hebben voor het kwar
taal daarop pas voor 20 procent schepen op de helling staan.
Zeist - De arbodienst Avios, waar bijna vierhonderd mensen wer
ken, gaat 84 vaste banen schrappen. Ook 55 mensen met een tijde
lijk contract zullen het bedrijf moeten verlaten. Avios heeft daar
toe besloten, omdat de markt voor arbodiensten verzadigd is. En
kele maanden eerder moest Detam Arbo om dezelfde reden banen
schrappen. Avios, voortgekomen uit de bedrijfsvereniging voor de
zorg BVG, is een van de grootste arbodiensten. Arbodiensten voe
ren op commerciële basis controles uit op personeel, dat zich ziek
heeft gemeld. Avios verzorgt de arbodienstverlening voor 420.000
mensen.
Tilburg - Het koude voorjaar heeft de aspergeteelt behoorlijk in
de kaart gespeeld. Het witte goud kwam zou langzaam op dat as
pergetelers zich niet in gekke bochten hoeven wringen om mens
kracht te mobiliseren voor de oogst. Dat zei voorzitter A. Latijn
houwers van de Noordbrabantse Christelijke Boerenbond (NCB)
gistermorgen tijdens een ontmoeting met de media.
Latijnhouwers maakte ook gebruik van de gelegenheid om zijn
teleurstelling uit te spreken over het feit dat de leden van de RBT-
veiling in Breda vorige week hebben besloten om niet mee te doen
aan de landelijke veiling-fusie VTN. Zes van de dertien grote vei
lingen in Nederland, waaronder de Bredase, stemden het VTN-
plan weg. Latijnhouwers: „Dat is erg teleurstellend. Deze situatie
draagt het risico in zich van stijgende onderlinge concurrentie,
terwijl het nou net de bedoeling was om die concurrentie uit te
bannen. Anderzijds moet je ook bedenken dat er nog maar een
jaar geleden vol ongeloof zou zijn gereageerd als er gesproken zou
zijn over zo'n mega-fusie in veilingland. Uiteindelijk hebben nu
zes veilingen de koppen bij elkaar gestoken. Wellicht volgen er
binnenkort nog een paar."
Eindhoven - Philips bereidt ingrijpende maatregelen voor om de
divisie Sound Vision structureel gezond te maken. Uit overleg
tussen Philips en de vakbonden leidt Unie-bestuurder Ad Verhoe
ven af, dat daardoor in Eindhoven tussen de 150 en 200 van de
resterende 1200 arbeidsplaatsen verdwijnen. Wereldwijd zouden
enkele duizenden van de in totaal 40.000 banen op de tocht staan.
Jan Cuperus van de Industriebond FNV bevestigt desgevraagd,
dat de maatregelen in voorbereiding zijn. „Inhoud en omvang
kennen we nog niet. Wel weten we, dat het de bedoeling is om de
kosten met 25% te beperken. Dat is nodig om de doelstelling voor
dit jaar te realiseren."
Volgens een Philips-woordvoerder is gisteren niet meer gebeurd
dan dat de vakbonden en de ondernemingsraad zijn bijgepraat
over een proces dat al jaren loopt. „Zolang de prijzen blijven da
len, gaan wij door met het verlagen van onze kosten. Over concre
te maatregelen is niet gesproken. Die komen er wel, maar dan zal
het vooral gaan om kleine stappen."
Bij de bekendmaking van de cijfers over het eerste kwartaal van
dit jaar bleek dat de sector Consumentenproducten, waarvan
Sound Vision de veruit grootste divisie is, opnieuw in de rode
cijfers is gekomen. Het verlies wordt grotendeels veroorzaakt
door de slechte gang van zaken bij de Duitse dochter Grundig.
Volgens ingewijden speelde Sound Vision exclusief Grundig in
het eerste kwartaal quitte, maar zijn de vooruitzichten somber
door de slechte marktsituatie in Europa en de Verenigde Staten.
Philips heeft aangekondigd dat het de vakbonden op 20 juni con
crete plannen voorlegt voor het hoofdkantoor van Sound Vision
(450 werknemers) en de in Eindhoven gevestigde ondersteunende
afdelingen (300 medewerkers). Volgens Verhoeven wil Philips on
der meer afdelingen op het gebied van audio, logistiek, kwaliteit
en service verplaatsen van Eindhoven naar Wenen en Singapore.
Amsterdam - Investeringsmaatschappij Manaus stapt groten
deels uit detailhandelsdochter Hollands Winkel Bezit (HBW). Na
verkoop van aandelen aan Beleggingsmij Observer, Euretco, di
recteur M. Witteveen en overig management houdt Manaus
slechts 8,3 procent over. Tegelijkertijd werd bekend dat HBW de
in Assen gevestigde winkels van Marianne Mode overneemt. Bij
Marianne werken zeventig werknemers in 18 filialen. Dit heeft
Manaus gisteren bekendgemaakt.
Manaus vond dat het tijd was om uit de winkelgroep te stappen.
Er waren partners opgedoken die tijd in de zaak wilden stoppen.
Daarnaast kon er op de investering verdiend worden. Inkoopor
ganisatie Euretco, de grootste van Nederland, neemt een belang
van bijna 20 procent. Beleggingsmaatschappij Observer," die eer
der een belang nam in high-techleverancier Management Share,
krijgt ruim 30 procent in handen. Witteveen is goed voor ongeveer
20 procent.
Den Haag (anp) - Het Neder
landse bedrijfsleven voelt niet
veel voor de suggestie van
Shell om actiegroepen te vra
gen om een eigen gedragscode.
„Het is min of meer van tafel",
zegt directeur communicatie
H. Klooster van de werkge
versorganisatie VNO-NCW.
„Een gedragscode is niet de
juiste manier om actiegroepen
om tafel te krijgen."
Topman J. Slechte van Shell Ne
derland kwam begin dit jaar met
het verzoek aan actiegroepen als
Greenpeace en Milieudefensie aan
te geven welke actiemiddelen zij
toelaatbaar vinden. De suggestie
was aanleiding voor informeel
overleg van een aantal Neder
landse multinationals. Heineken
gaf daar direct te kennen dat het
een verzoek om een gedragscode
beschouwt als een valse start voor
een dialoog.
Binnen het overleg in VNO-NCW-
verband vond Shell weinig steun,
waarna aan een gedragscode 'lage
prioriteit' is toegekend. „Het
voorstel werd niet alom onder
schreven. De discussie zijn we nu
voorbij. Het gaat nu meer over de
achterliggende zaak, een gesprek
over de rol van actiegroepen", al
dus Klooster. Ook Philips en DSM
nemen aan het overleg deel.
De Nederlandse ondernemingen
proberen nu onder hoede van de
Stichting Maatschappij en Onder
nemingen (SMO) de neuzen de
zelfde kant op te zetten. De stich
ting biedt volgens de ondernemers
een betere ingang naar actiegroe
pen omdat VNO-NCW primair
wordt beschouwd als een belan
genbehartiger.
De werkgroep Dialoog met actie
groepen van de SMO lijkt te kie
zen voor een voorzichtiger aan
pak. „Wij houden ondernemers
voor actiegroepen serieus te ne
men", zegt directeur W. de Ridder
van de stichting. „Probeer de dia
loog zo intensief mogelijk te voe
ren. Regelmatig overleg kan voor
komen dat actiegroepen de publi
citeit zoeken met feiten die later
onjuist blijken."
Wetenschappers die in opdracht
van de SMO een onderzoek uit
voerden, waarschuwen het be
drijfsleven ook dat actiegroepen
hen steeds vaker op hun maat
schappelijke verantwoordelijk
heid zullen aanspreken. „Over
heid en politiek treden terug,
waardoor nieuwe spanningsvel
den ontstaan", aldus De Ridder.
Nu al worstelen steeds meer Ne
derlandse bedrijven met de vraag
hoe ze moeten reageren op eisen
van critici. Het voedingsmidde
lenconcern Nutricia daagde vorig
week de dierenbescherming voor
de rechter nadat het bedrijf eerder
al had besloten voorlopig te stop
pen met genetische manipulatie
met nazaten van de stier Herman.
Na een boycot aan de 'pomp was
Shell vorig jaar gedwongen af te
zien van het afzinken van het olie
platform Brent Spar. Heineken
ligt onder vuur van actiegroepen
wegens de plannen om een bier
brouwerij te openen in Birma, in
samenwerking met de militaire
machthebbers daar.
Opvallend is dat Heineken een an
dere aanpak kiest dan Shell en
zich bij voorbeeld harder uit
spreekt over schendingen van de
mensenrechten in landen waar zij
actief is. De bierbrouwer is nu van
plan ook een eigen overlegronde te
starten. Los van de.SMO-werk-
groep is daarvoor een tiental be
drijven uitgenodigd. Welke on
dernemingen dat zijn, wil Heine
ken niet kwijt.
„Ons probleem is de vraag hoe je
de stappen die je zet controleer
baar maakt", zegt Heineken-
woordvoerder K. Woltjes. De
bierbrouwer wil kunnen aantonen
dat de onderneming tijdens be
sprekingen met de Birmese
machthebbers nadrukkelijk zijn
verontrusting uitspreekt over
schendingen van de mensenrech
ten. Heineken bestudeert de mo
gelijkheid om na afloop van zo'n
overleg een openbare verklaring
uit te geven of een 'geloofwaardi
ge derde partij' als waarnemer uit
te nodigen.
Shell onderstreept dat topman
Slechte nooit heeft gesuggereerd
dat het bedrijfsleven een gedrags
code aan de actiegroepen moest
opleggen.
De oliemaatschappij meent dat in
Nederland al sprake is van een
goed begrip tussen de twee par
tijen. In internationaal verband
zou het wel 'wenselijk zijn als ac
tiegroepen helderheid scheppen
over wat ze wel en niet toelaat
baar achten'.
