?man
Kritiek op
verkiezingen
in Albanië
996
Er is een accountmanager die
voluit voor uw zaak gaat.
n
'Chemische stof in kindervoeding blokkeert voortplanting'
DEN
'Onderzoek naar onrechtmatigheden'
Sarajevo herdenkt
RIJS
Niemand durft een voorspelling te doen
ING JÉI) BANK
POSTCODE I
0f'^
pESTBM
BUITENLAND
A4
Waarnemers ontevreden
fERDAM
EZINGEN ISRAEL
DESTEM
COMMENTAAR
Verkoopverbod tabak
BUITENLAND KORT
Akkoord over verkiezingen Mostar
Amerikaan wint Elisabeth-zangconcours
Premier Oekraïne ontslagen
Pobtie arresteert Reemtsma-ontvoerder
Doorbraak in moord op Van Noppen
Vredesmacht arriveert in Monrovia
Communisten winnen op Grieks-Cyprus
LOTERI
x 53
linden (efe/anp) - De aanwezigheid van de chemische stof fta-
e in kindervoeding in Groot-Brittannië kan leiden tot pro
blemen met de voortplanting bij volwassenen.
nit heeft de Independence on Sunday zondag gemeld. Wetenschappe-
L medewerkers van het Britse ministerie van Landbouw ontdekten
!L de chemische substantie ftaleïne, die wordt gebruikt om plastic
%t te maken, in negen Britse merken kindervoeding zit.
hoeveelheden ftaleïne in de negen soorten kindervoeding zijn ge-
die bij een experiment met mannelijke ratten die met ftaleïne
DINSDAG 28 MEI 1996
werden ingespoten en last kregen van een verminderde spermapro
ductie. Bij vrouwtjesratten traden problemen aan de voortplantings
organen op.
Wetenschapsmensen schatten dat kleine kinderen die de kindervoe
ding krijgen toegediend, per dag minstens 0,13 milligram ftaleïne per
kilogram lichaamsgewicht binnenkrijgen.
Terwijl het ministerie de producenten heeft gezegd dat die procedures
moeten ontwikkelen om vast te stellen waar de chemische stof van
daan komt, gaf het geen nadere aanduiding van de merken melk en de
niveaus ftaleïne die zijn aangetroffen, aldus de Independence on Sun
day. Het genootschap voor kindervoeding verklaarde gedetailleerde
maatregelen te nemen om de mate van ftaleïne in alle merken kinder
voeding te verminderen.
Wetenschapsmensen geloven dat ftaleïne een snelle afname van sper
maproductie kan veroorzaken.
Andere mogelijke gevolgen van ftaleïne zijn steriliteit bij vrouwen en
hermafroditisme zoals dat is waargenomen bij sommige zeemeeuwen,
vissen en andere dieren. Hermafroditisme is het voorkomen van func
tionerende mannelijke en vrouwelijke geslachtsorganen bij één en
hetzelfde wezen.
tiiana (afp/anp/efe) - Internationale waarnemers hebben gis
teren kritiek geuit op het verloop van de Albanese parlements-
rerkiezingen afgelopen zondag, die een zege voor president Sa-
liBerisha opleverden.
dere deelnemer in dezelfde postco-
outen voorbehouden.
8121 PL so,-
8121 ZG 25,-
8152 AA 25,-
8181 PL 100,-
8225 AP 25,-
8226 ML tOO,-
8231 CT
8243 XL
8256 CH
8265 BK
8265 HV
8307 PC
8317 RC
8321 BU
8321 HN
8331 CZ
8331 XN
8431 ME
8446 JL
8601 HA
8771 SJ
8841 KH
8881 EK
8915 AM
8921 HL
8921 JM
8932 GX
9054 KW
9104 CV
9134 PC
9203 AP
9207 CL
9231 JS
9244 AK
25,-
25.-
25,-
25,-
50O,-
500.-
1000,-
25,-
50,-
50,-
25,-
1000,-
25,-
100,-
50,-
50,~
100,-
1000,-
25,-
25,-
25,-
50,-
25,-
50,-
soo,-
100,-
25.-
50.-
9251
9251
9541
9561
9671
9671
9751
9781
9811
9901
9901
BG
25,-
RT
25,-
.ID
25,-
JM
100,-
MJ
50,-
AG
500,-
,IH
100,-
EV
100,-
CT
25,-
TG
50,-
GZ
50,-
RR
1000,-
HT
25,-
JB
50,-
PA
25,-
TB
25,-
BS
50,-
RP
50,-
PH
25,-
PL
25,-
MZ
50,-
BR
50,-
PÜ
25,-
500,-
AM
KA
500,-
JM
25,-
NG
50,-
JO
25,-
RR
25,-
RL
25,-
HC
25,-
KG
50,-
FK
100,-
RN
50,-
RJ
25,-
PA
25,-
TD
500,-
PK
25,-
AK
50,-
BW
25,-
PR
25,-
PT
50,-
PD
25,-
VM
100,-
BV
100,-
oppositie riep haar aanhan-
Ips op tot een massaal protest
Vgen de gang van zaken bij de
Jtrde stembusronde in de Bal-
i-staat sinds de val van het
lommunisme in 1990.
ïaarnemers van het Europees
'parlement zijn onder meer onte-
mden over de manier waarop de
ifcenregerende Democratische
Partij (DP) van de conservatieve
Berisha de staatsgebonden media
Idomineerde. Sommige parlemen
tariërs spreken over fraude in de
Stemlokalen, het verwisselen van
Ijlembussen en de willekeurige
arrestatie en intimidatie van op-
Ipositionele militanten.
.De verkiezingen waren niet eer-
lijk. Zij zouden in Frankrijk door
lie rechter nietig worden ver-
ilaard", aldus de Franse Euro
parlementariër Jean-Fran?ois
Tallin. Slechts in één van de tien
stembureaus die hij bezocht, was
vertegenwoordiger van de
loppositie aanwezig.
[Óe Organisatie voor Veiligheid
ia Samenwerking in Europa
IOVSE) is in haar voorlopig rap
port gematigder in haar kritiek.
Zij wijst op de aanzienlijke voor-
itgang bij de democratische ont-
sikkelingen in de voormalige
ictatuur.
té erkent de organisatie onre-
elmatigheden en technische te-
lortkomingen, die zij over enkele
in een definitief rapport
|«il formuleren.
Volgens de belangrijkste Albane
se oppositiepartijen waren de
Iterkiezingen een farce. Volgens
tea intimideerde de DP de kie
zers. Zij willen dat hun aanhan
gers vandaag protesteren in het
centrum van de hoofdstad Tira
na. De politie verbood de demon
straties echter. „Het gaat om een
staatsgreep. Als we het vrije kies
recht niet verdedigen is het over
morgen te laat," aldus een geza
menlijke verklaring van onder
meer de Socialistische Partij
(SP), de grootste oppositiepartij,
en de centrumrechtse Democrati
sche Alliantie, een verbond van
DP-dissidenten.
Uit protest trokken de ex-com
munistische socialisten en acht
andere oppositiepartijen zich
zondag terug. Zij verzochten de
kiescommissie en het Constitu
tionele Hof de verkiezingen te
annuleren en 'onder democrati
sche omstandigheden' nieuwe
verkiezingen te organiseren.
De Albanese president Berisha
wees de beschuldigingen van de
hand. Hij verzekerde de kiezers
dat de uitgebrachte stemmen bij
de parlementsverkiezingen eer
lijk worden geteld.
Ondanks de boycotoproep ging
van de ruim twee miljoen kiesge
rechtigde Albanezen ongeveer
tachtig procent naar de stembus,
aldus de kiescommissie. De Alba
nese regering besloot zondag de
stembussen twee uur langer open
te laten dan aanvankelijk de be
doeling was. De president gaf
geen reden voor het speciaal de
creet. Op 2 juni volgt de tweede
ronde van de verkiezingen in de
districten waar geen van de kan
didaten een absolute meerder
heid behaalde.
VERVOLG VOORPAGINA
De Pendawa Lima en DA'91 eindigden op 4
zetels, de Alliantie wordt met 3 vertegen
woordigers de kleinste partijcombinatie in de
Nationale Assemblee.
De lijsttrekker van de NDP, oud-vice-presi-
dent Jules Wijdenbosch heeft nogmaals bena
drukt de legitimiteit van de verkiezingen in
twijfel te trekken, maar dé uitslag wel te zul
len respecteren. „We willen echter wel dat er
een onderzoek plaatsvindt naar de door ons
geconstateerde onrechtmatigheden." Bouter-
se toonde zich teleurgesteld over de uitslag
van de verkiezingen. „Wij hadden op 24 zetels
gerekend, maar er zijn door onze kandidaten
fouten gemaakt die niet gemaakt hadden mo
gen worden."
De NDP-voorzitter pleit voor de vorming van
de nationale regering. Hij zet daarmee de
deur open naar het Nieuw Front, maar daar
hebben de leiders die deur met een grote klap
weer dichtgegooid. „Het Nieuw Front zal zo
lang de VHP er deel van uitmaakt niet met de
NDP samenwerken", zo liet de Hindoestaan-
se Lachmon weten.
President Venetiaan heeft zich in diezelfde
bewoordingen uitgelaten. „Als het front in
zee gaat met de NDP dan gebeurt dat zonder
mij."
Zijn voorkeur gaat uit naar een combinatie
met de Javaanse Pendawa Lima van de wis
pelturige Salam Somohardjo, die in het verre
verleden is voortgekomen uit de MPS.
Mocht het Nieuw Front er in slagen een nieu
we regering te vormen dan zal er binnen de
coalitie nog stevig moeten worden gestreden
om de verdeling van de ministers-posten en
de invulling van de vacature van president.
I/IILJOEN-BON
Nationale Postcode Loterij inclusief
□zegging eenmaal per maand het
rstaande rekening af te schrijve
verder invullen in blokletters.
ïg van het reglement, op aanvra y
58.
20,- (twee lotnummers)
10,- (één lotnummer)
dhr. mevr-
Door Willy Werkman
M Aviv - Ze zijn er weer, die
enge muuropschriften. 'Peres
moet dood', staat er op een
van de pilaren van het stad
huis in Kyriat Yam. En er
naast: 'Het volk is met Bibi
(Netanyahu)'. De politie, zo
wordt gemeld, doet een
onderzoek.
En waar er gezocht moet wor
den, is wel duidelijk. In al die
weken van Israel's verkiezings
strijd is de politieke moord op
Peres' voorganger, Yitschak Ra
tel, vrijwel vergeten.
Het feit, dat de dodelijke schoten
van de extreem-rechts religieuze
student Yigal Amir de aanlei
ding zijn geweest voor de mor-
8® te houden verkiezingen
evenzeer. Amir, inmiddels tot le
venslang veroordeeld, mag trou
wens in de gevangenis zijn stem
vitbrengen.
En met hem bijna vier miljoen
andere Israëli's, die morgen niet
alleen zullen moeten stemmen
'oor hun partij, maar ook voor
de nieuwe premier. Benjamin
Netanyahu van het Likoedblok
ff Shimon Peres van de Ar-
'rspartijEen spannende
strijd, omdat ze in de opiniepei
lingen nog steeds bijna gelijk
staan. Ook na het weinig opwin
dende verkiezingsdebat, dat de
Israëlische televisie afgelopen
zondagavond uitzond. Niemand
durft dus een serieuze voorspel
ling te doen, behalve de astrolo
gen, de kaartleggers en de kof
fiedikkijkers, van wie de mees
ten Peres als overwinnaar heb
ben aangewezen.
Sommigen van hen hebben het
zelfs over een klinkklaar succes
voor de huidige premier.
Omdat de kiezers dit keer, voor
het eerst, twee briefjes in de
stembus moeten gooien, zal de
uitslag van de verkiezingen pas
overmorgen duidelijk zijn. En de
officiële cijfers worden niet eer
der dan vrijdagmiddag of zelfs
zondagmorgen verwacht. Op
Shabbat, de heilige joodse rust
dag, mag er niet geteld worden.
Toch zullen morgenavond al bei
de Israëlische televisiekanalen
hun kijkers trakteren op cijfers,
die ze vergaren van hun eigen
dummyverkiezingen in enkele
honderden van de bijna 7000
stemlokalen over het hele land.
De kiezers daar zal gevraagd
worden terwille van de tv-pei-
ling dezelfde briefjes in de stem
bus te gooien als ze daarvoor of
ficieel hebben gebruikt.
Het was een slappe campagne
dit keer. Zonder echt vuur, zoals
in het verleden. In feite, zoals
deskundigen al hebben vastge
steld, de eerste post-ideologische
verkiezingsstrijd. Want ook al
verschilt de politieke lijn van de
beide kandidaten voor het pre
mierschap wezenlijk, aan het
echte nationale debat over het
wel of niet afstaan van de in
1967 veroverde Palestijnse ge
bieden is bijna drie jaar geleden,
met de verzoeningsakkoorden
van Oslo al een einde gekomen.
De strijd gaat nu over de afron
ding van die akkoorden. Volgens
de vredes-ideologie van Peres of
volgens het terreurrealisme van
Netanyahu. Zelfs de meest ex
treme joodse kolonisten op de
Westelijke Jordaanoever weten,
dat het Palestijnse zelfbestuur
van Yasser Arafat er is om te
blijven.
Interessant genoeg blijkt uit een
recent onderzoek van de univer
siteit van Tel Aviv, dat de Israë
li's in toenemende mate optimis
tisch zijn over het vredesproces
in het Midden Oosten.
Tweederde van de ondervraagde
joodse bevolking van Israël
blijkt de Israëlisch-Palestijnse
akkoorden te steunen. Zelfs na
de eerste in de reeks van Hamas-
terreuraanslagen, eind februari,
gaf 44 procent van de Israëli's de
huidige Peres-regering zijn
goedkeuring. En het vredes- in
stituut van de Tel Avivse univer
siteit, dat al sinds 1991 de gevoe
lens onder de bevolking peilt,
heeft nog een ander interessant
gegeven.
Vijf jaar geleden nog antwoord
de 49 procent, dat „de Arabieren
Israël willen vernietigen en zo
veel mogelijk joden willen do
den". Nu vindt niet meer dan 28
procent dat nog.
Met deze gegevens zal ook Ben
jamin Netanyuahu, als hij de
verkiezingsstrijd wint, rekening
moeten houden.
Hij zal, als hij de steun van het
Israël staat voor de keuze.
Op 29 mei worden er misschien wel
de belangrijkste verkiezingen in de
geschiedenis van de joodse staat ge
houden. Het volk kan zich uitspre
ken vóór of tegen voortzetting van
het vredesproces.
Vandaag deel 7 in een serie
artikelen over deze verkiezingen.
parlement wil houden, zijn anti-
Palestijnse gevoelens moeten
wegslikken. Hij zal uiteindelijk
zelfs de hand moeten uitsteken
naar Yasser Arafat, de man die
door Menachem Begin, de in
middels overleden Likoedleider
nog 'de super-terrorist' werd ge
noemd.
En, hoe moeilijk hem dat ook zal
vallen, hij zal ook moeten erken
nen, dat de Westelijke Jordaan
oever, indertijd door Begin om
gedoopt tot het Bijbelse 'Judea
en Samaria', niet meer onder Is
raëlisch bestuur valt.
Shimon Peres is die psychologi
sche barrière allang voorbij. Hij
heeft het over het 'Nieuwe Mid
den Oosten'.
Als hij premier blijft, zal hij zelfs
een minister voor de Vrede be
noemen. En hoewel velen in zijn
land het met Netanyahu eens
zijn, dat de Harnas- en Islamiti
sche Jihadterreur, die met die
vrede samengaat, het gevoel van
de persoonlijke veiligheid heeft
aangetast, gemeten nu alle Is
raëli's van de politieke en econo
mische vruchten, die de overeen
komsten met de 'super-terrorist'
hen gegeven hebben.
De stijgende salarissen. De
prachtige nieuwe winkelcentra.
De vakantiereisjes, zelfs tegen
woordig naar de Arabische Golf
staat Oman.
Deze week wordt duidelijk, hoe
zwaar dat weegt.
Inwoners van Sarajevo herdachten gisteren de aanslag in hun stad vier jaar geleden waarbij zeventien mensen de dood vonden. De
slachtoffers van toen stonden in de rij voor brood. Nu stonden de mensen ook in de rij. Om te herdenken. foto epa
Venetiaan wil wel een nieuw termijn van vijf
jaar, maar de VHP wil als compensatie het
ministerie van Financiën, dat nu nog in han
den is van de NPS. De NPSD wil dit sleutel
departement echter niet inleveren en zou zelfs
bereid zijn hiervoor het presidentsschap op te
geven.
Dat zou betekenen dat de Javaanse deelnemer
binnen de coalitie de KTPI de president mag
leveren in de persoon van, de niet geheel on
omstreden, voorzitter Willy Soemita, de hui
dige minister vari Sociale Zaken. Soemita zat
in de zeventiger jaren een jaar achter de tra
lies, omdat hij als minister van Volkshuisves
ting steekpenningen had aangenomen. En
twee jaar geleden kwam hij opnieuw in op
spraak, omdat hij niet gebruikte daggeldver
goedingen voor buitenlandse reizen in zijn ei
gen zak had gestoken.
VOOROPGESTELD: roken is slecht voor de gezondheid. Daar
twijfelt inmiddels niemand meer aan. De overheid doet er
goed aan het roken tegen te gaan en ze heeft ook het grootste
gelijk van de wereld als ze jongeren ontmoedigt te beginnen
met roken. Voorlichtingscampagnes en prijsverhogingen pas
sen prima in een ontmoedigingsbeleid.
Maar met verbodsbepalingen, gekoppeld aan een willekeurige
leeftijd, gaat het kabinet te ver; sterker nog: overschreeuwt het
zichzelf. Want iedereen kan op zijn vingers natellen dat een
verbod om sigaretten en shag te verkopen aan jongeren onder
de achttien jaar, niet zal worden nageleefd en zich ook niet laat
controleren.
Hoe komt een regeringsploeg, die de verkoop van soft drugs
nog steeds oogluikend gedoogt met onder andere het argu
ment dat gebruik en handel toch niet uit te bannen zijn, op het
idee om het roken van sigaretten door bijvoorbeeld middelba
re scholieren wel te kunnen uitroeien? Als het al niet lukt jon
gelui af te schermen van soft drugs en XTC - middelen die veel
minder door de samenleving worden geaccepteerd - zou het
plotseling wel lukken met sigaretten? Dit plan kan alleen zijn
bedacht door mensen die te veel achter een bureau of een ver
gadertafel zitten en te weinig buiten komen.
De praktijk: tabak is in Nederland op ongeveer 42.000 verkoop
punten verkrijgbaar. Wie moet daar gaan controleren of de
pakjes sigaretten en shag alleen in handen komen van jonge
ren boven de 18 jaar? Premier Kok heeft gelukkig onmiddellijk
gezegd dat hij daarmee niet die arme politiemannen wil opza
delen. Terecht, die hebben al geen tijd om de nieuwe vijf-
gramsnorm in koffieshops te controleren, of opgevoerde
bromscooters van de weg te halen.
Verwacht het kabinet dat sigarettenverkopers, cassières en au
tomaten zelf de jongeren gaan vragen om hun identiteitsbe
wijs als ze er een beetje jong uitzien?
PvdA en VVD hebben al eerder laten weten sceptisch te staan
tegenover het kabinetsvoornemen. Laten ze het plan maar zo
snel mogelijk afschieten. Zeventienjarigen mogen wel in mili
taire dienst, alcohol kopen, eventueel trouwen, maar geen
pakje shag kopen? Onzin.
Sarajevo - Tijdens de lokale verkiezingen die in Mostar moeten
worden gehouden worden bussen ingezet om ervoor te zorgen dat
vluchtelingen die in Mostar hun stem willen uitbrengen in de stad
kunnen komen: Dat zijn Servische, Kroatische en Bosnische afge
vaardigden afgelopen weekend met de Europese Unie overeenge
komen. De verkiezingen moeten uiterlijk 30 juni gehouden wor
den.
Brussel - De Amerikaanse bariton Stephen Salters (26) heeft vrij
dag in Brussel het internationaal Elisabeth-concours voor jonge
talentvoile musici gewonnen. De Nederlandse sopraan Anja Vin-
cken (30) uit het Zuid-Limburgse Mechelen, die donderdag haar
finale zong in het Brusselse Paleis van Schone Kunsten, eindigde
op de zesde plaats.
Kiev - President Koetsjma van Oekraïne heeft zijn premier Jevge-
ni Martsjoek ontslagen, zo meldde het persbureau Interfax-Uk
raine gisteren. In een verklaring gaf Koetsjma hem de schuld voor
de groeiende economische problemen in het land. „De laatste tijd
heeft hij al zijn energie besteed aan het promoten van zijn eigen
politieke imago," aldus de verklaring van de presidentiële pers
dienst.
Hamburg/Murcia - De Spaanse Guardia Civel heeft een van de
vermoedelijke ontvoerders van de Hamburgse multimiljonair
Reemtsma gearresteerd.
Agenten hielden W. Koszics gisterochtend aan, nadat zijn huur
wagen de avond ervoor in beslag was genomen. Na zijn arrestatie
probeerde de 54-jarige man zich van het leven te beroven door
zijn polsen door te snijden. Hij is naar een ziekenhuis overge
bracht en verkeert buiten levensgevaar.
Reemtsma werd op 25 maart ontvoerd. Hij kwam ruim een maand
later vrij na betaling van dertig miljoen mark, het hoogste losgeld
ooit in Duitsland betaald.
Brussel Met de arrestatie van een 30-jarige Belg in Zuid-
Frankrijk denkt de Belgische justitie een van de moordenaars in
handen te hebben van veearts Karei Van Noppen. Een andere ver
dachte zit sinds enkele maanden in een Belgische cel.
De Belg, een wapenhandelaar uit de grensgemeente Essen, werd
vrijdag door de Franse politie aangehouden in een villa in Sainte-
Maxime. De opdrachtgevers voor de moord moeten worden ge
zocht in het milieu van de zogenoemde hormonenmaffia.
Monrovia - Liberiaanse milities hebben gisteren hun terugtrek
king uit het centrum van de hoofdstad Monrovia voltooid. Daar
mee lijkt een einde te zijn gekomen aan zeven weken onderlinge
strijd, waarbij honderden doden vielen en de hoofdstad werd ge
plunderd. De Liberiaanse militieleider Charles Taylor en andere
leden van de regerende Staatsraad gaven eerder afgelopen week
einde hun troepen bevel het centrum te ontruimen en plaats te
maken voor de West-Afrikaanse vredesmacht Ecomog.
Nicosia - De communisten hebben bij de parlementsverkiezingen
die zondag op het Griekse deel van Cyprus zijn gehouden, winst
geboekt op hun centrum-rechtse tegenstanders. Maar de rechtse
Democratische Beweging (DISY) blijft de grootste partij in het
parlement.
De opkomst onder de meer dan 400.000 kiesgerechtigde Grieks-
Cyprioten was 93 procent, mede door de kiesplicht. Er waren 413
kandidaten, die acht partijen vertegenwoordigden, in de race
voor de 56 zetels in het Huis van Afgevaardigden.
(ADVERTENTIE)
Banknummer:
"l3Ï.9®-°6
op NATIONALE'I
U gaat voor de volle 100% voor uw zaak. Dus verwacht Bank begrijpt dat als geen ander, en gaat onmiddellijk voor maken. Dan merkt u precies wat het is om een bank te
o hetzelfde van uw bank. Uw accountmanager van de ING u aan de slag. Loop eens bij ons binnen om een afspraak te hebben die net zo ondernemend is als u.
