E L
Weekend
7
M
IC
CHOIOIHDE
Bevolking gaat volgende week donderdag gelaten naar de stembus
3E
UTOCAD-
ENAAR M/V
IISTRATIEF
WERKER
Duurt eerlijk écht het langst?
INTERFACE
kSTEM
|en:
taken behoren:
nsen Installatiewerken biedt u:
E3
jmeen kwart miljoen Surina
mers mogen volgende week don-
jerdag naar de stembus om een
parlement en daarmee
indirect een nieuwe president te
Ogenschijnlijk heeft de
tnidige Nieuw Front-regering
under leiding van president
tonald Venetiaan het de afgelo-
vijf jaar niet slecht gedaan.
De hyperinflatie is vooralsnog
halt toegeroepen, de schap-
in de winkels liggen vol met
innen- en buitenlandse pro-
dukten. Maar schijn kan
bedrieglijk zijn. De betrekkelij
ke luxe is slechts weggelegd
een klein deel van de
bevolking, de meerderheid moet
dagelijks maar zien dat ze het
Gedogen
8 MEI 1996
X 52
b526168cs
erpen van onze gepersonaliseerde
Tietten zoeken wij voor spoedige in
een
n enthousiaste medewerker m/v
ileiding op MBO-niveau;
3 heeft met de volgende
ogramma's: Autocad 11Designcad 6.0.
5, Pagemaker 6.0 en Illustrator 4.0;
lorme werklust (geen 8-5 mentaliteit);
iliteit hoog in het vaandel heeft staan;
voordelijkheid wil nemen;
/aarde hecht aan hygiëne en discipline;
idig kan werken.
ud:
een ontwerp-aanvraag werkt u een
een van bovengenoemde softwarepak-
/oorstel uiteindelijk gebruikt wordt voor
van de chocolade-tabletten.
>ede primaire en secundaire
/aarden.
iresseerd in deze functie, stuur dan uw
•foto aan:
Chocolade
eelszaken
0
indert
iel van Terminix Europe, een Europees netwerk
edrijven. Terminix Europe is een volledige
n de internationaal opererende "ServiceMaster"
gevestigd. De afdeling Materiaalbescherming is
Ibeschermingvochtbeheersing en houtverzorging,
rofoberen, bestrijden van optrekkend vocht,
iiwering en applicatie van anti-graffity coatings.
•eiding zijn wij op zoek naar een:
ING MATERIAALBESCHERMING (M/V)
representatieve en zelfverzekerde kandidaat
it een afgeronde commerciële opleiding op
rbeeld MEAO. Met enthousiasme investeert
taak, waarbij initiatief, stressbestendigheid,
ien en flexibiliteit een belangrijke rol spelen.
i bestaan o.a. uit het verzorgen van
jsisteren bij de planning en het telefonisch
ontacten met relaties. Het is de bedoeling
i tijd leiding geeft aan de gehele administratie
ten voor de afdeling coördineert.
;ht uw schriftelijke sollicitatie aan:
mevr. M.J. Mensen-Bazelmans,
D DK Breda.
igsniveau HTS/HIT of gelijkwaardig
op het gebied van meet- en
chniek
it met electrotechnische installaties
uren praktische ervaring
:standig ontwerpen en calculeren van
ecten
irdineren van alle voorbereidende
amheden op een economische en
ite wijze
ferhouden van contacten met relaties
nnen, instrueren en begeleiden van
jrs
Ifstandige en uitdagende baan
ed salaris
:e secundaire arbeidsvoorwaarden
eïnteresseerd? Stuur dan binnen
itatie aan Van Dijnsen Installatiewerken
572 81 81*, postbus 2243, 4800 ce br
ZATERDAG 18 MEI 1996
'Parel' Suriname is glans kwijt
[oor onze correspondent
tand Snijders
e moeten al die negers het land uit-
M J zetten. Zij hebben Suriname naar
de verdoemenis geholpen." De
•Sen van Karam Mohamed Radja spuwen
tuur, als hij zijn betoog houdt. Volgens de 20-
jarige werkloze jongeman uit de overwegend
Moestaanse wijk Kwatta zou zijn land met
•et vertrek van het Creoolse bevolkingsdeel
'fact van alle problemen zijn verlost. „Het
land is kapot gegaan, omdat zij alleen aan
zichzelf denken."
Het verweer dat de Hindoestaanse machtheb-
•ers er de afgelopen 40 jaar ook niet veel van
(•bakken hebben, en toch vooral zichzelf
•ebben verrijkt, wuift hij met een theatraal
(•baar weg. „Nou ja, maar dan zijn we in ie-
der geval alleen met onze eigen mensen. Dan
Widen we het wél."
ergens het racisme is uitgevonden, dan
®°et dat in Suriname zijn gebeurd', is een
veelgehoorde uitdrukking in de straten van
«amaribo. Want naar buiten toe lijkt de
«ïnaamse gemeenschap een homogene sa-
oenleving, een smeltkroes van culturen, de
werkelijkheid is anders.
Een verkiezingsbelofte tegen het afbladderend decor van een alsmaar verder in de versukkeling rakend land.
Je verschillende groeperingen gedogen el-
,aar' maar ook niet meer dan dat. Vooral in
v Politiek komt dat duidelijk tot uitdruk-
ng' De meeste partijen zijn etnisch gestoeld,
Proberen de leiders dat te weerspreken.
aar nog altijd stemmen veel mensen op een
j °P basis van een etnische achtergrond.
Zonder toppen geen dalen. Ik mag dan wel meerde-
Men op het punt gestaan hebben die computer-
ma a r"0P"en"dT-aan u't bet raam te keilen,
™ar staan toch ook mooie momenten van in-
W tevredenheid tegenover. Zoals afgelopen dins-
prond, toen ik er voor de eerste keer in slaagde
i, j6n paar HTML-pagina's op een server gepar-
IjI te hijgen, die er daarna zowaar normaal uit
slaakt"te Z'en' ^ven een 'an9e 'yéèèèèèèsssss' ge-
linke ^dansje gemaakt, en mezelf op de
We| der geslagen: 'Goed zo jochie, je leert het
d?enh n.u wol een paar lezers zijn die twee schou-
diej n'zo van 'pffff. is dat nou alles?', maar
'in dan wel een beetje blasé. Ze zijn het zeker
„Ik woon hier al 40 jaar mijnheer, er is in die
tijd veel veranderd. Het is vooral de verkeer
de kant opgegaan toen al die bos-creolen hier
kwamen wonen. Die mensen stelen, daar
moet je mee oppassen. Ik zou het liefst zien
dat ze vertrekken. Maar ze willen niet. Ze
hebben het in de stad veel beter dan in het re
genwoud."
De 71-jarige Ricardo Patricks kijkt wat mee
warig voor zich uit, als hij het over vroeger
heeft, de tijd voor de binnenlandse oorlog van
de jaren tachtig. Het was de tijd dat zijn
volkswijk Latour volgens zijn zeggen nog
echt gezellig én veilig was. Met de komst van
de vluchtelingen uit het binnenland was het
gedaan met die gezelligheid.
Patricks, zelf een licht gekleurde neger, runt
een bar-dancing aan de Menckendam in het
hartje van Latour. De gelegenheid is eigenlijk
van zijn zoon, maar die vertrok vijf jaar gele
den naar Nederland voor vakantie en is
sindsdien niet teruggekeerd. „Dus ik hou de
tent een beetje draaiende, maar om zes uur 's
middags gaat de deur dicht, dus voor het don
ker. Want je weet nooit wat er kan gebeuren.
Ik ben ook maar alleen, dus ben ik geen partij
voor een groepje bosnegers. Ik voel mij echt
niet veilig meer. Ik weet niet wiens schuld het
allemaal is. Ik hou mij niet zo met politiek be
zig. Je kunt stemmen op een bepaalde partij,
maar achteraf blijkt altijd dat ze hun beloften
toch niet waarmaken. Dus dan verlies je het
geloof in de politiek."
Ongedierte
Op de centrale markt in het hartje van Para
maribo is de stemming al niet veel anders.
Daar is dan ook alle reden toe. De Hal, jaren
lang een must voor toeristen, heeft zijn beste
tijd allang achter de rug. Van tijd tot tijd
wordt het enorme twee verdiepingen tellende
gebouw, waar een bonte mengeling van
etenswaren, kleding en andere goederen te
vinden is, gesloten omdat de stank echt niet
meer te harden is en het ongedierte de klan
ten weg jaagt. In deze entourage proberen
honderden standhouders een schamele boter
ham te verdienen.
En dat valt niet altijd mee, zo beaamt ook As-
hok Ramdin, die een kledingstalletje runt.
„De concurrentie is groot, te groot. Wat ik
verkoop, verkoopt mijn buurman ook. Hij
duikt onder mijn prijs, ik weer onder de zijne
en uiteindelijk lijden we allemaal verlies.
Maar het ergste is dat veel klanten wegblij
ven, ze voelen zich niet veilig. De omgeving is
te beangstigend geworden. Slechte binnen-
verlichting, veel overvallen en vooral het ach
terstallige onderhoud doen de zaak geen
goed. Het geheel moet over in particuliere
handen. De overheid is niet in staat gebleken
de boel te draaien. Het standgeld is de laatste
jaren drastisch verhoogd, maar wij krijgen er
niets voor terug."
Broeinest
De inwoners van Paramaribo zuchten. De pa
rel van Zuid-Amerika is in ruim 20 jaar onaf
hankelijkheid van de republiek Suriname
verworden tot een broeinest van criminaliteit
en verval, waar je met een modaal maandsa
laris van 200 tot 300 Nederlandse guldens
nauwelijks rond kunt komen. Mirjam Vroom
weet hoe moeilijk dat is. De Creoolse woont
met haar vijf kinderen in bij haar moeder,
want een eigen huis kan ze niet vinden.
„Als je tegenwoordig wat wilt huren, vragen
ze al snel 400 Nederlandse guldens. Dat is
toch waanzin. Ik verdien 40.000 Surinaamse
guldens per maand, nog geen 200 Nederland
se guldens. Die buitenlanders hebben het
voor ons Surinamers verpest. Die lui van am
bassades tellen met gemak 500 Nederlandse
guldens voor een woning neer. Dus als huisei
genaar zal je wel gek zijn, als je die woning
voor een paar duizend Surinaamse guldens
verhuurt. Maar wij, de gewone Surinamers,
zijn de dupe. Voor ons blijven alleen de krot
woningen betaalbaar."
Toch zijn er ook positieve ontwikkelingen te
bespeuren. Hier en daar worden monumenta
le panden opgeknapt en dicht openbare wer
ken provisorisch een van vele gaten in de we
gen. Het meeste gebeurt weliswaar met Ne
derlands geld uit verdragsmiddelen.
Ambassade
En Nederland draagt zelf ook een steentje bij
aan de verandering van het straatbeeld in Pa
ramaribo. Nabij de palmentuin wordt deze
week een prestigieus nieuw ambassadege
bouw in gebruik genomen dat schril afsteekt
tegen de historische omgeving. Het is een
doorn in het oog van menig Surinamer en het
wordt door president Ronald Venetiaan ver
vloekt. Hij vindt het een uiting van machts
vertoon, die te vergelijken is met de diploma
tieke Sovjet-aanwezigheid in Afrika in de ja
ren zeventig. De Nederlandse ambassadeur,
Schelto baron van Heemstra, en zijn mede
werkers hebben een storm van kritiek over
zich heen laten komen. „Overdreven," noemt
hij het commentaar van politiek Paramaribo.
Minister Hans van Mierlo is diezelfde mening
toegedaan en vliegt medio juni speciaal over
naar de Surinaamse hoofdstad om het ge
bouw officieel te openen.
De zwervers die op enkele honderden meters
afstand van de nieuwbouw langs de water
kant hun kostje bij elkaar proberen te bede
len, hebben andere zorgen aan hun hoofd. De
regering loopt al jaren te roepen dat ze een
eind zal maken aan het probleem dat aardig
de pan uit begint te rijzen. Maar beloften
worden in Suriname meestal gedaan zonder
dat er uitvoering aan wordt gegeven.
„Alles wat ik wil, is werk en een huis om in te
wonen," zegt Marcus die sinds twee jaar dak
loos is en op straat leeft. „Maar sociale zaken
zegt dat ik pas voor een huis in aanmerking
kom, als ik werk heb. Bedrijven willen je pas
in dienst nemen als je een vast woonadres
kunt opgeven. Ik weet ook niet meer wat ik
moet doen hoor. Trouwens, wil je een portie
nasi voor me kopen, nog?"
Veel Surinamers, maar ook toeristen, komt
het zwerversprobleem de strot uit. „Je strui
kelt over geestelijk gestoorden en ander ge
spuis. Dat was tijdens de militaire periode
van Desi Bouterse ondenkbaar," meent Max
van Riel zich te herinneren. De in Amsterdam
wonende Surinamer is op vakantie in zijn ge
boorteland 'om de sfeer tijdens de verkiezin
gen mee te maken'.
FOTO HOLLANDSE HOOGTE
„Ik zat laatst op een terrasje langs de water
kant. Loopt er een zwerver op mij af, grijpt
mijn half volle beker bier en loopt weg, zon
der wat te zeggen. Ik was te verbouwereerd
om wat te doen. Die brutaliteit is toch on
denkbaar. En de overheid doet niets aan het
probleem. Kijk naar het Land Psychiatrisch
Instituut, daar kan iedere gek zo in en uit lo
pen."
Dictatuur
Van Riel heeft een uitgesproken mening over
het hedendaagse Suriname. „Ze noemen het
een rechtsstaat. Wat nou rechtsstaat? Als
mijn buurman zegt dat ik duizend gulden van
hem heb gestolen, sluit de politie mij zo twee
weken of een maand op, zonder dat er ook
maar een onderzoek plaatsvindt. Als dan la
ter blijkt dat dat niet waar is, zetten ze je
weer op straat, zonder een woord van excuus.
En mijn buurman laten ze vervolgens onge
moeid. Dat heeft toch niets met rechtsstaat te
maken, dat is dictatuur."
Die rechtsstaat is voor menig Surinamer anno
1996 niet de eerste zorg. Brood op de plank,
daar draait het dagelijks leven om. „Het kost
ons iedere dag weer moeite om de eindjes aan
elkaar te knopen," zegt Mirjam Vroom. „Het
gebeurt regelmatig dat de kinderen alleen
maar droog rijst te eten krijgen. Of ik haal af-
valgroente bij de markt, dan hebben ze nog
iets. Doodhongeren doen we nog net niet,
maar het scheelt soms niet veel. Wie de ver
kiezingen wint, zal mij daarom een grote zorg
zijn. Als de tijd van pinaren maar voorbij
gaat."
zelf n W'"en 9ewoon n'et weten hoe ze
geglommen hebben toen ze hun eerste HTML-
den uverle9en naar zo'n moeder-computer stuur-
ODstPi i 'S een -eetie zo n 9evoe' a'so' ie ie eerste
oens m'n evert bij de bovenmeester, die het vervol
gt en h6011 ^epe *rons 'n ziin V00rb0°fd even be-
stjpe| ijjjj riaarna met een achteloos gebaar op een
enerzuii00^ ^et eerste HTML-schaap is over de dam
Voor ie ri 6r' 8'S ^et aan m'i ''91, no9 ve'e v0'9en-
schout 8araan bent, nog maar eens even op die
niukJ sm°et je er overigens wél wat voor
Waan kTl 1 eL le er overl9ens wei wat voor
schaa» u Het '5 net a's met leren fietsen, of
He duim "a 'e eenmaal een Paar kunstjes onder
0m m'l an 's er inderdaad geen kunst meer aan.
fame-page met tekst én grafische grappen
te maken, over geluid zwijg ik nog maar even, heb je
een paar programma's nodig en daar moet je ook
mee om leren gaan. Om te beginnen natuurlijk de
voor de hand liggende gereedschappen om Internet
op te kunnen. Dus een abonnement bij een provi
der, een browser, een programma dat de verbinding
maakt en meer van dat soort beginners-tools. Met
dat speelgoed heb ik me het eerste jaar vaak aardig
vermaakt en me er bijna net zo vaak gruwelijk aan
geërgerd.
Over mijn ergernissen betreffende leveranciers van
diensten en programma's, die volgens mij het leeu
wendeel van het gedonder te verwijten valt, heb ik
al vaak genoeg gerapporteerd. Ik wil nu wel weer
eens een vrolijk stukkie schrijven, maar ik wil nog wel
even kwijt dat ten aanzien van software-makers de
zelfde normen zouden moeten gelden als voor auto
mobiel-fabrikanten.
Stel dat een automerk een model op de markt brengt
met een nieuw soort remmen en besturing. Na vijf
honderdduizend aanrijdingen en crashes blijkt het
niet allemaal zo'n succes te zijn. Zouden dan ook al
le bezitters van zo'n model netjes een schep geld op
tafel leggen teneinde de mankementen te laten ver
beteren? Ik denk het niet, maar toch is dat precies
wat er steeds blijft gebeuren in computerland.
Software-huizen struikelen over eikaars benen in de
haast weer iets op de plank te hebben vóór de con
current. Klaar is zo'n product bijna nooit, laat staan
zonder problemen, maar dat maakt niet uit. Een half
jaar later volgt er immers een upgrade met nieuwe
Door Léon Krijnen
Reacties: E-mail: 100445.2062@compuserve.com
en veelbelovende eigenschappen. Die hadden er al
lang in moeten zitten, maar dan wordt er maar één
keer voor betaald. Nu twee, drie of vier keer, en het
allermooiste is dat wij, stommelingen die wij zijn, via
ons gekanker bij de helpdesks, als die voor de veran
dering de telefoon eens een keer opnemen, ook nog
betalende proefpersonen zijn.
Genoeg gemopperd alweer, ik blijf bij de enige goe
de raad die ik u kan geven: koop nóóit een nieuw
programma. Blijf altijd één en liefst twee releases
achterlopen bij de nieuwst beschikbare versie en de
kwaliteit van u vrije tijd gaat met sprongen vooruit.
Echt waar, laat die vrienden die zo nodig als eerste al
het nieuwe moeten hebben op verjaardagsfeestjes
maar lekker in de ruimte lullen over hun nieuwe
speelgoed en wacht rustig af. Uw tijd komt.
Waar waren we? Oh ja, die tools die je allemaal no
dig hebt. Twee ervan, Paint Shop Pro (PSP) en Hot-
Dog, zou ik niet meer kunnen missen, en alleen al
daarom zal Ik lang wachten voor ik ze ga upgraden,
ook al zijn voor beiden inmiddels 32-bitters beschik
baar. Maar tot ik Linux helemaal beheers, hou ik me
noodgedwongen nog maar even bezig met DOS
6.22 en Windows 3.11 en dat is 16-bits.
Ik moet overigens de eerste Pentium 133 met Win
dows 95 erop nog zien die sneller loopt dan mijn
Pentiumpje 60, maar dat komt natuurlijk alleen maar
door die overdosis geheugen die ik erin heb zitten.
Want als er iets is waardoor de prestaties van Win
dows omhoog schieten, dan is het wel de beschikba
re hoeveelheid memory en met 24 megabyte loopt
de mijne als een gesmeerde bliksem. Lekker, even
opscheppen.
Met PSP kun je op het gebied van afbeeldingen, of
het nou om foto's dan wel om tekeningen gaat, ver
zinnen en uitvoeren wat je maar wilt. Het program
ma is eigenlijk een kleiner broertje of neefje van Ado
be Foto Shop, veel gebruikt in zware grafische omge
vingen. Wat je met PSP gemaakt hebt, en kwijt wil
op je home-page's, daar kun je HotDog goed voor
gebruiken, een perfect tooltje voor het aanmaken
van HTML-pagina's. Het is ook met dat programma
net zo als met auto's: de één zweert bij BMW, de an
der bij Mercedes. Het is maar net waar je ooit aan ge
wend geraakt bent en als je dat bevalt, dan blijf je
daar bij.
Hoe dan ook, HotDog is zó'n lekker programma dat
ik deze week besloot om me maar eens heel netjes te
gedragen en het te laten registreren. Al was het al
leen maar omdat de evaluatie-periode van dertig da
gen verstreken was en het programma het daarna
verdomde om op te starten. Dan kan je het wel voor
de gek houden door de datum van je computer een
maand, of voor mijn part een jaar, terug te zetten,
maar dat heeft ook enkele nadelen. De meeste tekst
verwerkers bijvoorbeeld kunnen automatisch aanhef
en datum boven een briefje zetten en dat zou dus tot
enige verwarring kunnen leiden.
Registreren dus maar op het E-mail-adressa/esê'sau-
sage.com. De makers van HotDog bleken Australiërs
te zijn, dus dat was voor mij des te meer reden tot af
fectie. Ik kon op het registratie-formulier kiezen tus
sen standard en pro-version, en ik had gekozen voor
de laatste. Bijna honderd Australische dollars in
plaats van vijftig, en met veel meer mogelijkheden.
Toen ik 's morgens mijn computer aanzette, bleek er
een sleutel gearriveerd te zijn vanuit Newcastle, New
South Wales, waar ik in februari onderweg nog een
kop cappuccino gedronken heb. Een vriendelijk
briefje van de afdeling sales, en een hele trits cijfers
en letters, zoiets als 0IYUTTRFKVCGN8UYT5TY-
RIT3JGFD3W.
Nadat ik die key ergens ingevuld had, werkte mijn
hondje weer als vanouds, maar de extra's die aan de
pro version verbonden zouden zijn, kon ik niet ont
dekken. Waarom niet, daar kwam ik twee dagen la
ter achter. Weer een briefje, nu van de afdeling tech-
support, en weer een ander sleutelwoord. Ik had ge
dacht dat zowel standard als pro in één en hetzelfde
programma verpakt waren en dat de sleutel zou uit
maken welke faciliteiten zich zouden uitpakken. Dat
was dus niet zo, want Marc, die me de nieuwe sleu
tel stuurde, attendeerde me er in weer een heel
vriendelijk briefje op, dat ik, hen voor zover bekend,
nog geen professionele versie gedownload had. Of
er misschien iets mis gegaan was?
Die gang van zaken intrigeert me in hoge mate. Als
zij daar aan de andere kant van de wereld zeker we
ten, en ze hebben gelijk, dat ik die file nog niet naar
mij toegehaald heb, dan moeten ze toch helemaal
zeker weten wie dat allemaal wél gedaan hebben.
Maar waarom dan die eerste sleutel? Nu zit ik met
Twee sleutels waarmee ik zowel de standard als de
pro officieel en onbeperkt kan laten draaien, terwijl
ik maar voor eentje betaald heb. Wil ik eens een keer
eerlijk zijn, krijg ik er een dilemma voor terug: die ene
sleutel vernietigen of niet? Duurt eerlijk écht het
langst? Het is ook altijd wat....