de stem
Duo brengt akoestische blues tijdens Jazz Festival Breda
Ürers die met hun °n"
Roadshow
Proef
-nationale*
POSTCODE
LOTERI J*j
leerleed
Griezelig
Puurheid
Effect
Rechtlijniger
/AN
G?
ru?
16 mei
Aarle-Rixtel
17 mei
Bruinisse
Speelt u nog niet mee in de
Postcode Loterij? Geniet u dan
vooral van de laatste 1-2-3
Postcode Show. En vult u voor
de zekerheid vandaag nog de
bon op deze pagina in en stuur
hem op. Dan kunt ook u vol
gende maand een miljoenen
winnaar zijn!
ITl
i/HLJOEIM-BON
rationale Postcode Loterij inclusief
lekpot.
pzegging eenmaal per maana nei
staande rekening af te schrijven,
verder invullen in blokletters.
ig van het reglement, op aanvraag
If 8.
20,- (twee lotnummers)
10,- (één lotnummer)
dhr. mevr.
Banknummer:
j j j j I jTH
ii111
131.96.05
élop
haar:
DE
UiT
GIDS
DINSDAG 14 MEI 1996 DEEL
De tere toon van Kaz en Frankie
LleoNierse
la - „Leuk, hè. Gewoon
I„je gitaren en wat liedjes,
leen het kampvuur ont-
ijelit nog." Kaz Lux valt
r gewoon met de deur in
Zeker, de Oosterhoutse
ertet-veteraan had de
je van het ingetogen
ijestische snarenspel lang
lieden al ontdekt.
Kaarde artistieke samenwer-
jjag met Bredanaar Frank
landen Bergh is toch niette-
i een regelrechte openba-
g voor hem. En voor de zich
igic Frankie noemende Bre-
,e bluesmuzikant eveneens.
I tweetal presenteert zich
pdens het komende Jazz Fes-
Ijlopen haast letterlijk over van
iltousiasme over hun - eigenlijk
ral - geboren samenwer-
i willen niets liever dan
n over hun eerste gezamen-
iealbum, Hearts In Sorrow. De
,is juist uitgebracht als het op 't
e oog onwaarschijnlijke duo
«ten met de verslaggever neer-
1 in een volstrekt uitgestor-
i' Breda's café op een steen-
ip tan het stadshart,
is vrijdagmiddag. De middel-
heeft massaal
fait genomen van de Grote
er wordt gestreden om
;e barkruk. Hier aan de
fsbaan vechten de stoelen om de
s en is de eenzame bar
louw blij met de aanloop. Het
feen metafoor voor de grillig-
ii van de showbusiness en de
rgankelijkheid van de roem.
in kwart eeuw geleden was Lux
ii een jeugdidool als zanger van
f topgroep Brainbox (met Jan
herman op gitaar) en compo-
van Nederbeat-klassiekers
js Down Man en Sea of Delight.
!ere veertiger en vijftiger her-
jit zijn karakteristieke stemge-
d uit duizenden; die hoge vi
gerende uithalen, ijl en toch
scherp, in de rockversie van
ishwins Summertime.
klder
par de 48-jarige artiest heeft de
e, de hoogste po
lsende vernuftigste geluidsstu-
p achter zich gelaten. Samen
jet Frankie, het 34-jarige Breda-
jblueswonder, heeft hij de afge-
nmaanden vooral veel op de
van zijn Oosterhoutse rij-
s doorgebracht. Hele avon-
uiooipingelend op hun akoes-
'te gitaren, heeft het tweetal
i door een lange reeks van
folk- en countryblues bal-
Wcengewerkt.
|mmers van de oude aartsva-
1 van de gitzwarte Ameri
ca iownhome blues uit de
sissippi-delta. Repertoire van
(door de Depressiejaren zwer-
ps troubadours: Mississippi
i Hurt, Leroy Carr, Sonny
V Brownie McGhee. Die
i ze op terwijl ze ze
i- Namen ook eigen reper-
'"P, zoals de ragtime getinte
tnimentals van Magie Frankie
feen aantal omgewerkte oudere
T®posities van Kaz Lux. Mooi
Peeld van dat laatste: Cruel
I "i, ooit de b-kant vaan een
Trambox-single, maar in feite
af veel ouder.
B ®ijn allereerste compo-
®S®veer even oud als
Lj n, onthult bijna-vijfti-
|n®Lai,n tienerleed. „Als 18-
L; "k het op de ukelele ge-
Zf'Jk was verschrikkelijk
1 '0 Had mijn meisje naar de
tJ cht; moest naar
dam en in kon niet mee."
8 )aar na dato staat het op-
°P de plaat, omdat de beste
iri °ver simpele dingen
"dfflinjf6 emot*es als leven,
lBo!tC'aente'e begeleiding van
j, ffdamse multi-instrumen-
|j; Van der Zalm ontstond
IJ. v rhoutse zolder 'The
■"«uburrough Nr.l Stud' - in
maanden tijd een even
lifli.78 als krachtig album.
aat,S°n®f met de onmiddel-
Kt m prekende charme van
re drioes en grooves
Sferk nodig hebben om
te latandermans composi-
IWenriio T*en' Verrassend
lit van IU twee vol~
fcHst J® e'kaar verschillende
Pden ^8n armoniëren.
i en ,,e 2e'f °ok," erkennen
an den Bergh bijna
unisono. Maar hun 'eenstemmig
heid' gaat verder dan hun voca
len. Ook qua genre, mentaliteit,
achtergrond en werkwijze zijn fle
verschillen groot. Kaz Lux, de
rocker en prima donna van de Ne
derlandse pre-punk 'elpee-pop',
heeft zijn muzikale wortels in de
Indo-rock van rond 1960. „Ik loop
zelfs nu nog op mijn rock-schoe-
nen rond," zegt ie, terwijl hij met
een illustratief gebaar een
broekspijp optrekt om een hoog
gehakt zwart laarsje te tonen.
Magie Frankie, solist en bandlei
der van The Blues Disease, wor
telt daarentegen op wonderbaar
lijke wijze in de zwarte Ameri-
Het Nationale
Toneel komt
op 21 mei naar
Roosendaal en
op 22 en 23 mei
naar Breda met
de boeiende
monoloog Else van
Arthur Schnitzler.
Mini Maxi komen
van 18 tot en met
21 mei terug naar
het Chassé Theater
in Breda met hun
internationaal
toegejuichte
programma Scherzo.
Caligula van Albert
Camus door
Het Zuidelijk Toneel
komt naar Bergen op
Zoom en Breda.
PARA in Breda
heeft vrijdagavond
de Engelse band
China Crisis op
het podium staan.
kaanse blues. Gezien
zijn muzikale oriën
tatie zou hij veel
ouder moeten moe
ten zijn dan zijn 34
levensjaren. En met
zijn opzettelijk ge
dateerde dracht als
Chicago-style
gangster oogt hij
ook zeker alsof
hij vijftig jaar
geleden uit een
zwartwit-film
van, John Hus
ton is gestapt.
Waar Frankie
het vandaan
heeft, weet ie
zelf ook niet.
Maar reeds als klein
kind was ie gefascineerd door de
emoties van de zwarte man die
zijn leed uitschreeuwde in het be
perkte raamwerkje van twaalf
maten en een handjevol primitie
ve akkoorden. Het maakte hem
tot niets minder dan een vleesge
worden anachronisme.
„Ik zat liever thuis naar de platen
van mijn vader en mijn oudere
broer te luisteren, dan dat ik met
leeftijdgenoten naar de disco
ging. Deep Purple, ik vond er niks
aan; dat soort muziek gaf mij
niets." Liever dan bij Saturday
Night Fever in de bioscoop te zit
ten, zat hij in zijn uppie met die
onbekende zwarte muzikanten
mee te pingelen.
Toen Frank 16 was nam hij gi
taarles bij de Bredase musicus en
popdocent Hans de Vos. Maar zo
als De Vos niet moe wordt te be
vestigen, was zijn leerling hem al
na enkele lessen voorbij ge
streefd. Magie Frankie, het is in
middels bekend, heeft zich zo
griezelig sterk ingeleefd in de
electrische Chicago-blues van na
1945, dat hij zelfs B.B. King tot
zijn fans mag rekenen. Dat dit
geen praatje voor de vaak is van 's
werelds grootste bluesmuzikant,
bewees 'BB' twee maanden gele
den in Groningen, toen hij Frank
'boekte' voor een gezamenlijk
concert in de Martinihal, een eer
die slechts voorbehouden is aan
topmuzikanten van het niveau
Eric Clapton of Buddy Guy.
Het ogenschijnlijk onverenigbare
duo Lux-Van den Bergh maakte
vorig jaar terloops met elkaar
kennis in De
Nieuwe Veste, waar ze elk voor
een kort solo-optreden waren ge
boekt. Maar het was aan de per
soneelsvereniging van psychiatri
sche instelling 't Hooghuys te
danken dat zij begonnen met sa
menspelen. De vereniging wilde
weieens wat anders, bedacht de
onwaarschijnlijke combinatie en
stelde de niet enkel medisch maar
ook artistiek verantwoorde diag
nose 'zo gek nog niet'.
Kaz en Frank zijn ze er dankbaar
voor. De eerste begon gaandeweg
toch al meer interesse in blue-
grass te ontwikkelen, terwijl
Frank zich ook in de akoestisch
gespeelde blues verder wilde ont
wikkelen. „Als je in de pubertijd
komt," herinnert Frank zich,
„vertellen je hormonen je dat je
electrisch versterkte muziek wilt
spelen, Maar je vaardigheden
houd je toch het beste op peil door
daarnaast akoestisch te blijven
spelen, Dat heeft niets met de
huidige unplugged-rage te ma
ken, want dat is eigenlijk volks
verlakkerij. Alle muziek is in we
zen akoestisch." Kaz: „Akoesti
sche muziek is al zo oud als de
wereld. Electrische muziek is nog
maar vijftig jaar oud."
De puurheid van hun spel en de
oprechtheid van de registratie
van hun repertoire woog zo zwaar
dat het duo zijn zolder-sessies
met (kleine) foutjes en ai opnam.
Lux: „We wilden vooral niet te
gladjes opnemen. Zelf heb ik een
behoorlijk grote hekel gekregen
niek in
die ge
luidspa
leizen,
waar alles
opgepoetst
en opgebla
zen wordt en
waar je door
producers en
begeleiders
opgejut wordt
om de boel nog
eens extra
zwaar aan te
zetten."
Tussen hen
tweeën brachten
ze het eenvoudige
speelplezier terug
en het onbekommerde hobbyisme
van liefhebbers die er niet genoeg
van kunnen krijgen om in eikaars
platencollectie te snuffelen. „Mu
ziek maken, dat is op de aller
eerste plaats: luisteren naar el
kaar." Geen van tweeën voelt zich
met de ander in competitie. De
voor de Rock and Roll zo karakte
ristieke ego-spelletjes ontbreken
geheel; Kaz en Frank lopen over
van wederzijdse bewondering.
„We hebben geen enkel moment
gehad dat we elkaar de loef wil
den afsteken met een solo of met
een of ander stukje vuurwerk,"
zegt Kaz Lux. Verbaasd wijst hij
de suggestie van zelfs maar 'ge
zonde rivaliteit' van de hand. „We
vonden het gewoon veel te lekker
om ontspannen aan het werk te
zijn."
Frank: „Je hoeft niet per se har
der te werken als je met z'n
tweeën bent. Vaak bleek juist dat
als we minder speelden, we een
groter effect sorteerden. Het was
dus niet zo dat we aan het werk
gingen met het idee: kijk hier
eens, de grote solisten maken een
belangrijke plaat. Integendeel,
wij voelden ons geheel onderge
schikt aan het liedje dat we speel
den," verzekert Frank. „In diep
ste wezen gaat het dan weer om
de emotie en in ons geval is dat: de
melancholie. Dan maakt het zelfs
helemaal niet meer uit of je de
blues speelt. De gevoelige snaar,
die tere toon, die hoor je net zo
goed in een Argentijnse tango,
een Mexicaanse mariachi of een
Ierse jig. Wat dacht je van onze ei
gen oerhollandse Zuiderzee Bal
lade Dat is een van de meest me
lancholische nummers die ik ken.
Die melocjie is waanzinnig. De
meeste mensen doen daar spot
tend over, maar als (de Mexicaan
se accordeonist) Flaco Jimenez
het nummer zou opnemen, zou ie
dereen het geweldig vinden."
Veel begrip voor het puristische
standpunt heeft het tweetal dan
ook niet. „We hebben er zelf nog
niet bij stilgestaan," erkent Lux,
„maar de mogelijkheid bestaat
inderdaad dat de wat rechtlijni
gere jazz- en bluesliefhebbers
niets van onze muziek willen we
ten. Omdat we ons zogezegd ver
grijpen aan de originelen. Nou
jammer dan, maar wij zijn muzi
kanten. Als we bij al die overwe
gingen eerst uitvoerig zouden
moeten stilstaan, kwamen we aan
muziek maken helemaal niet
meer toe. We hebben dit album
ook helemaal niet gemaakt met de
bedoeling de originelen te over
treffen. Die originelen zijn wat
ons betreft ook helemaal niet te
overtreffen, daarin hebben de pu
risten gewoon het grootste ge
lijk."
Frank - die zichzelf toch als 'mu
zikaal wat rechtlijniger dan Kaz'
omschrijft - verzucht dat 'de pu
risten mij vaak als fundamenta
listen voorkomen'. Een eenvoudi
ge manier om je te beklagen over
de verlammende werking van een
in feite a-muzikale dogmatiek,
waarin de liefhebber de rolverde
ling tussen artiest en publiek in
essentie omdraait tot: de luiste
raar boeit de muzikant.
Kaz Lux, de rocker, strijkt dat re
gelrecht tegen de haren in. „Ik
doe mijn hele leven al waar ik zin
in heb en mijn fans zijn daaraan
gewend. Het is niet mijn oogmerk
om te scoren, als artiest moet je
zélf tevreden zijn over wat je doet.
Voor hetzelfde geld sta ik morgen
op een podium met heavy funk
mijn onderbroek nat te swingen.
Dat maakt me helemaal niks uit."
Magie Frankie en Kaz Lux bren
gen hun 'acoustic blues' op vrij
dag 17 mei tijdens het Jazz Festi
val Breda in De Nieuwe Veste,
14.00-17.00 uur.
Kaz Lux en Magie Frankie in het Oosterhoutse Slotpark: „Mu
ziek maken is allereerst naar elkaar luisteren Inzet: Kaz Lux liet
zich al in 1978 voor zijn elpee 'Luxury' fotograferen in dezelfde
spookstoelen van Paul Elshout. foto de stem/johan van gurp
Er valt een klein hobbeltje te nemen alvorens je het restaurant
kunt betreden. Bij de telefonische reservering wordt beleefd geïn
formeerd, of je op de hoogte bent van de voorwaarden. Je kunt res
taurant La Perle in het futuristisch gebouwde Holland Casino in
Breda alleen 'correct gekleed' bezoeken.
Nou ja, bedoeld is eigenlijk dat je niet in sportkleding verschijnt.
Een stropdas hoeft niet, zo blijkt later. Die eis ten aanzien van je
persoonlijke uitmonstering is echter niet de enige.
Je moet je ook kunnen legitimeren. En als je met zijn tweeën bent;
moet je dat allebei. Paspoort soms? Nee, rijbewijs is ook goed. Een
derde beding is, dat je niet jonger mag zijn dan achttien jaar. Dat
was in dit geval voor ons, samen al een eindje boven de honderd,
natuurlijk even een opluchting.
Je krijgt voor al die moeite ook wat terug. Je hebt gratis toegang
tot de speelzaal. Maar die hebben we gelaten voor wat die was. Al
is er volop gelegenheid om wat van de sfeer te proeven in de enigs
zins voorname gokruimte. Het restaurant bevindt zich namelijk in
die zaal. Weliswaar aan de rand en op een podium, maar van daar
uit kun je alles volgen. Je zit er met je neus bovenop.
Er zijn op deze door-de-weekse avond naar schatting honderd
mensen die veelal zwijgzaam aan het goochelen zijn met hun fi
ches. En het zijn die fiches die hier nog het meeste geluid veroor
zaken. Toch kijken al die dames en heren gokkers nu öok weer niet
op je bord omdat hun aandacht uiteraard op wat anders is gericht.
Hoewel er voldoende variatie op de kaart is te vinden, hebben we
beiden toch wel zin in dat aspergemenu 57,50). Alleen raar dat
een zaak die inmiddels een reputatie geniet, geen typische asper
gewijn kan bieden zoals bijvoorbeeld een Pinot Blanc of een Ries
ling uit de Elzas. Och, het gaat met die witte Bergerac als huiswijn
24 per fles of 4 per glas) ook wel goed.
De wijnkaart geeft trouwens best aardige adviezen waar elke gast
wat aan kan hebben. Ofschoon de keuken officieel Frans georiën
teerd is, komen lang niet alle wijnen van Franse bodem. Spanje en
Zuid-Afrika doen er dapper aan mee.
De hoofdschotel is klassiek ontworpen met zalm. De flinke portie
gestoomde vis is voor een klein deel nog rauw, wat ik best kan
waarderen, maar zij ziet dat niet zo zitten.
De verrassing in het menu zit in het voorgerecht. De aangekondig
de salade blijkt een heuse halve kreeft te bevatten. Altijd lekker
met asperges. In het menu komt nog soep voor en het toetje volgt
ook het seizoen met gegratineerde aardbeien. Om het eens een
keer kort met een cijfer uit te drukken: ons eten en drinken krijgen
eén kleine acht. We blijven hardnekkig geloven dat uit de andere
gerechten op de kaart ergens een nog hogere score te halen valt.
Maar dat is natuurlijk een gok. H.S.
Alle dagen open van 14.00 tot 02.00 uur.
