De postbezorging
rond
Hemelvaartsdag-
Weg in
voor li
kabine
Het feest der majesteiten
Beveiliging op Hezbollah-niveau
Opvaren
Liberia vv
Igor Roma wint het
Liszt Pianoconcours
6Ik heb d'r rug gezien
en half d'r gezicht
Gedoogsteun Cor
'Bandit Queen'
in Indiase
parlement
25 mei
ji*p Zeevaart
"O Transport
HTS - AOT-Techniek
DE STEM
BINNENLAND
PESTEM
Prinses Juliana stapt in ferme pas de Nieuwe Kerk in Middelburg uit.
FOTO 'S CAMILE SCHELSTRAETE
Koningin Beatrix reikt koning Juan Carlos zijn award uit.
Door Cees Maas
Middelburg - Zijn stem is
donker, een beetje hees. Hij
bedankt Zeeland voor de
gastvrijheid. Dan volgt een
ernstige toespraak over het
belang van internationale vre
de. Koning Juan Carlos van
Spanje maakt de Nieuwe
Kerk in Middelburg doodstil.
Een hard applaus volgt op zijn
woorden. De vorst neemt het wat
verlegen in ontvangst en staat op
uit zijn stoel, hij buigt. Zeshon
derd mensen in de kerk staan ook
op-
Het applaus, nog luider nu, lijkt
niet te stoppen. Koningin Beatrix
straalt en lacht naar Juan Carlos
als naar een dierbare vriend. Het
is het feest van de majesteiten
vandaag.
Altijd, als de groten der aarde
naar Middelburg komen om on
der elkaar onderscheidingen uit
te delen en gewichtige toespra
ken over mensenrechten en we
reldvrede te houden, is de Nieu
we Kerk in zijn zondagse pak ge
stoken.
Ook vandaag, de zevende keer
dat de Four Freedoms Awards
van het Roosevelt Instituut hier
worden uitgereikt, hangen wer
kelijk prachtige bloemstukken
aan de stenen pilaren en maken
een sfeer die wat toverigs heeft.
De kerk is zo hoog dat je hoogte
vrees krijgt als je naar het pla
fond kijkt.
En in die geweldige ruimte zwe
ven de stemmen van de laureaten
en de hoge jongenstonen van de
Zeeuwse Koorschool.
IJl gezang en zenuwachtige vei
ligheidsmannetjes met porto
foons en bulten in de oksels. Bui
ten ook.
Vrede
Het is een feest van de vrede,
maar ik heb nog nooit zoveel po
litie, militairen, vuurwapens en
kogelvrije vesten gezien als hier.
Misschien juist daarom.
Er gebeuren grote dingen om me
heen. De Israëlische premier Shi
mon Peres, kon niet komen van
wege de staatsveiligheid, maar
heeft een video gestuurd met zijn
bedankwoord voor de onder
scheiding. Dat wordt op video
schermen in de kerk afgespeeld.
Peres heeft de award 'vrijwaring
van vrees' gekregen, zijn televi-
siestem is zacht: „Deze onder
scheiding zegt mij, Shimon Peres
wees niet bang. Vrede is vrijheid,
en vrede is de morele plicht die de
geschiedenis ons oplegt. Daarom
zeg ik nu tegen onze nabuurlan
den Syrië en Libanon, kom, laat
ons praten."
Applaus voor een afwezige laure
aat. Peres noemt zijn vermoorde
voorganger Yitzak Rabin 'iemand
die met zijn leven voor de vrede
heeft betaald.'
Prins Bernhard, op de voorste rij,
tuit de lippen en knikt instem
mend. Prinses Juliana raakt even
zijn arm aan. Koningin Beatrix
kijkt somber. In 1986 is Olof Pal-
me hier op dezelfde plek postuum
onderscheiden. De Zweedse so
ciaal-democraat werd ook ver
moord. Het is een beetje als met
de steden waar de andere laure
aat Jacques de Milliano van Art
sen zonder Grenzen het straks
over zal hebben. In de brand
haarden van de wereld. De grote
tragiek: niemand kent de namen
van die steden tot ze verwoest
zijn. Vermoorde staatslieden en
verloren steden, het past allemaal
in het thema van vandaag.
Oude film
Een oude film wordt vertoond.
De beroemde toespraak uit 1941,
waarin de Amerikaanse presi
dent Roosevelt de vier essentiële
vrijheden opnoemde waarop een
naoorlogse wereld gefundeerd zal
moeten zijn: de vrijheid van me
ningsuiting, van godsdienst, de
vrijwaring van gebrek en de vrij
waring van vrees. Het klinkt als
het Polygoonjournaal in blik,
maar hier draait alles om van-
„Ik zie dit niet als een prijs voor
mezelf, maar een blijk van grote
interesse van een gerespecteerd
internationaal gezelschap voor
het vredesproces van Noord-Ier-
land," zegt de andere laureaat de
Ierse sociaal-democraat John
Hume. Spanje, Israël, Noord-Ier-
land, het komt hier allemaal
voorbij vandaag. En dan heb ik
het nog niet gehad over Breskens.
De hyperactieve ceremoniemees
ter van dit feest heet William J,
VandenHeuvel. Hij is Ameri
kaans ambassadeur en president
van het Roosevelt Instituut. Hij is
het kind van ouders die in 1923
uit Breskens naar Amerika ver
trokken, en kondigt nu een on
derscheiding aan voor een andere
oud-Bressiaander, Jacques de
Milliano, van Artsen zonder
Grenzen. De man, verrassend
veel kleiner dan ik verwachtte, is
tot tranen geroerd. VandenHeu
vel noemt het werk van Artsen
zonder Grenzen 'het historisch
fatsoen van deze natie'.
Wanhopig
De Milliano heeft een goed, maar
wanhopig verhaal. Veertig mil
joen vluchtelingen en ontheem
den telt deze wereld. Er is een
enorme toename van handvuur
wapens en landmijnen, en de
nieuwe mode is dat ook hulpver
leners volop onder vuur liggen.
Er moet een internationaal tribu
naal voor berechting van oorlogs
misdadigers komen. Personele
landmijnen moeten verboden
worden, zoals ook de ongebrei
delde handel in vuurwapens. Er
moet een internationaal verbod
komen op radio- en tv-stations
die etnische zuiveringen propag-
anderen. We kunnen niet neu
traal blijven, we moeten voor de
slachtoffers kiezen.
De woorden dwalen door de gro
te kerk, de tv-camera's snorren
en de alt Gretchen Reed staal
klaar om een machtige The Batt
le Hymn of the Republic te zin
gen. Dan is het feest van de ma
jesteiten zowat klaar. Ik drom me
naar buiten. Langs een haag van
kogelvrije vesten, oortelefoontjes
en handvuurwapens. Iedereen is
nerveus en kijkt argwanend naar
het perspasje rond mijn hals. Het
feest van de vrijheid in een ring
van wapens.
Door Paul de Schipper
Middelburg - Meneer Blommers trekt zijn vrouw mee:
„Kom we gaan naar de tv, dan zien we het beter." Het echt
paar rept zich naar huis, naar Arnemuiden.
Anderhalf uur stonden ze za
terdagmorgen met honderden
andere 'koninginne-kijkers' te
wachten op de Balans, het
sfeervolle plein bij een van de
Abdijpoorten in Middelburg.
Ze zagen eerst veel notabelen
en Zeeuwse chique uit glim
mende automobielen stappen,
maar toen het moment van
aankomst daar was, leek het
meer op een operatie van Geld-
net dan op de aankomst van
een vorstin.
De koninklijke bus reed zo
dicht mogelijk voor de Balans
poort en ontnam het publiek
bijna elk uitzicht op de hoge
gasten.
„Ik heb d'r rug gezien en half
d'r gezicht," aldus een moppe
rende Blommers. De aankomst
van de hoogheden ontging der
halve het publiek. Wie ze dan
wel zagen? Een gehaaste oud
WEU-secretaris Van Eekelen
met zijn vrouw, pijprokende
heren met breekbare dames in
het lang en met breedgerande
hoeden op. En als laatkomer,
maar alleen al door zijn volume
indrukwekkend: de veelbe
sproken procureur-generaal
van het ministerie van Justitie,
mr. Docters-van Leeuwen. Ie
mand uit het publiek: „Da's die
van de geheime agenten."
De ex-BVD-chef hijst zich van
af de achterbank van een mo
numentaal automobiel aan het
portier naar buiten en laat zich
daar voor het oog van het ge
wone volk door een toegescho
ten politieman pontificaal in
zijn colbertje sjorren om ver
volgens onverstoorbaar maar
met gezwinde spoed het afge
sloten Abdij-fort te betreden.
Daarbinnen is de plechtige uit
reiking van de Freedom
Awards gaande. Buiten krijgen
de honderden agenten, brood
jes en koffie. Een aantal vol
hardende toeschouwers keert
in de vroege namiddag terug,
gokkend op de kans om bij het
vertrek van de gasten meer dan
een glimp koninklijkheid op te
vangen.
De spanning begint zich op te
bouwen als even voor twee uur
een paar regelmannen zwaai
end met papieren de agenten
bij de Balanspoort instrueren.
Rechercheurs in burger men
gen zich tussen het publiek, ze
vallen op door 'onherkenbaar
heid': oordopjes, korte jacks en
rusteloos zoekende ogen. De
gewerenbrigade posteert zich
met veel vuurkracht aan
weerszijden van de poort en de
koninklijke bus schuift er ach
teruitrijdend voor.
In de lucht ronkt weer de ob
servatie-helikopter. Agent
Bommelje van de Zeeuwse po
litie zwaait met zijn armen en
houdt een toespraakje: „Ze ko
men eraan, achteruit mensen,
achteruit, ja, goed zo mensen!
Het vertrek van de koningin is
een. strak geleid theaterstuk
met losse einden: een doortim
merd veiligheidsprotocol maar
ook die ene agent die improvi
serend met slechts zijn gezag
als wapen het publiek in het
gareel houdt.
„Daar komen ze."
Rekkende halzen, maar weer
laten de hoogheden zich nau
welijks zien. Koningin Beatrix
zwaait een keer vanuit de veili
ge luwte van de bus.
De jongen met de bos bloemen
die hij aan Beatrix wilden ge
ven, krijgt geen kans, evenmin
de mevrouw die al uren een fo
to van Hare Majesteit aan haar
boezem klemt.
Ook de koning Juan Carlos
blijft buiten beeld. Bijna even
schielijk als zijn verre voorgan
ger Philips II lang geleden van
uit Vlissingen, vertrekt deze
koning van Hispanje van
Zeeuwse bodem. Onder de toe
schouwers een diepgegriefde
Antonio, Spanjaard en eerste
generatie gastarbeider, sinds
zesentwintig jaar werkzaam bij
de scheepswerf De Schelde.
Met gebaren vol dramatiek
staat hij te mopperen: „Schan
delijk, ik wil de koning zien.
Hem vragen of hij iets wil doen
voor Spanjaarden die willen
repatriëren. Ik wil in Spanje
sterven, maar hij doet niks voor
ons, laat alleen zijn rug zien."
Alleen prinses Juliana, voor
haar leeftijd uitzonderlijk
kwiek, geeft het volk wat het
wil. Ze komt uitgebreid van
achter de bus om breed wui
vend contact met het wachten
de publiek te zoeken. Dank
baar neemt ze het applaus in
ontvangst.
Een ontroerde Zeeuwse, die
zelf ook al een paar jaar van
Drees trekt, reageert: „Kiek
noe toch, daar heb je 't ouwe
mense 'ok.. wat is ze nog vief
ee!"
Door Hans Rooseboom
Utrecht - Met groot vertoon
van macht heeft de Italiaanse
pianist Igor Roma (27) zater
dagavond het 4e Internatio
naal Franz Liszt Pianocon
cours in Utrecht gewonnen.
Igor Roma wordt zonder enige
twijfel een naam van betekenis
op de internationale concertpo
dia. Een vol muziekcentrum Vre-
denburg juichte met een ovatio
neel applaus de keuze van de jury
toe.
Drie finalisten (uit 42 deelne
mers) streden zaterdag in Utrecht
om de eerste prijs. De twee ande
re finalisten staken zo mager af
bij de glorieuze winnaar dat jury
zijn toevlucht moest nemen tot
een noodgreep: er werden twee
derde prijzen toegekend, en géén
tweede prijs. En dat terwijl die
onfortuinlijke afvallers, Chi Wu
(16) en Tomoko Narata (26), alle
bei pianisten van uitzonderlijk
hoog niveau zijn. Maar de inter
nationale jury onder leiding van
Ton Hartsuiker wilde per se dui
delijk maken dat er een groot
verschil bestond tussen winnaar
Igor Roma en eigenlijk alle ande
re deelnemers aan het concours.
„Het is altijd afwachten of de
winnaar van een groot interna
tionaal concours ook werkelijk
carrière maakt," aldus voorzitter
Hartsuijker. „Alles hangt af van
de macht van de persoonlijkheid
van de kunstenaar. Igor Roma
heeft ons de afgelopen twee we
ken de macht van zijn persoon
lijkheid getoond." Met andere
woorden: die grote carrière komt
er wel.
Igor Roma is een formidabele
persoonlijkheid. De wijze waarop
hij aan het klavier zit is een lust
voor het oog. De bijna onmense
lijk zware Liszt-materie beheerst
hij spelenderwijs. Hij staat erbo
ven, hij speelt ermee. Technische
perfectie paart hij aan intense
muzikaliteit, intelligente zwier
en barse ernst. Met zijn uitvoe
ring van Liszts Totentanz voor
piano en orkest - een monstrum
dat alles met de vleugel doet wat
menselijk voorstelbaar is - kreeg
Igor Roma de grote zaal van Vre-
denburg ademloos aan zijn voe
ten.
Roma houdt aan zijn overwin
ning ƒ30.000 over, te weten de
hoofdprijs van het Franz Liszt
Pianoconcours 25.000), aange
vuld met de prijs van de muziek
critici, die hij ook nog eens toege
kend kreeg 5000). Voor de lief
hebbers: de nieuw ster speelt op
maandag 20 mei in het Theater
aan het Vrijthof Maastricht, op
vrijdag 24 mei in de Concertzaal
Middelburg, op maandag 3 juni
in Musis Sacrum Arnhem en op
woensdag 19 juni in het Chasse
Theater Breda.
(ADVERTENTIE)
i Zwaar bewapende politiemensen maken het Four Freedoms-fort tot een onneembare vesting.
FOTO CAMILE SCHELSTRAETE
Door Paul de Schipper
Middelburg - Boven het feestelijk glimmende
haantje van de Lange Jan cirkelt waakzaam
spiedend en dreigend ronkend een helikopter.
Aan de voet van de aloude Middelburgse to
ren lopen mannen met kogelvrije vesten.
Over hun schouder slingeren nonchalant
zwarte Heckler en Koch-machinepistolen,
aan de heup hangt een gewoon pistool.
Ze praten met elkaar via krakende doosjes:
„Hallo Post Alfa, ik heb hier twee genodigden
die te laat zijn: Mogen ze door?" „Nee post
Zero, geen toegang, ik herhaal geen toegang."
„Geen uitzonderingen, sorry meneer."
Een Haagse notabel met zijn dame keert zich
boos om.
Hetzelfde geldt voor verslaggevers. Wie na
vier maal een pasjecontrole en het doorzoe
ken van zijn tas de binnenste ring van het
Four Freedoms-fort betreedt, zit vast. Je mag
er wel uit maar er niet meer in.
„Geen uitzonderingen, sorry meneer, er gaat
niemand in of uit."
Zaterdag werden er in Middelburg ritueel
Vrijheidsmedailles uitgedeeld maar nooit eer
der in vredestijd was de bewegingsvrijheid in
het hart van de Zeeuwse hoofdstad zo be
perkt.
In een verkeersvrij gemaakte cirkel rond de
Abdij opereerden 350 Nederlandse politie
agenten plus een particuliere beveiligings
dienst plus een aantal leden van de Israëli
sche geheime dienst die hun ambassadeur be
waakten.
„Een rottige stad om te beveiligen, allemaal
nauwe straatjes, geen overzicht", zo reageer
de een van de Israëli's toen hij afgelopen week
Middelburg verkende om een veiligheidsstra
tegie voor te bereiden voor het geval zijn am
bassadeur uit wandelen zou willen gaan.
„We hebben goede contacten gehad met de Is
raëli's," aldus Henk Kramer, woordvoerder
van de Zeeuwse politie net voor de aankomst
van de veiligheidsgevoelige gasten.
Kramer: „Middelburg is inderdaad een moei
lijk geval als het om beveiliging gaat, maar
we hebben al onze krachten geconcentreerd
op het gebied rond de Abdij. Dat is verkeers
vrij. Mocht het nodig zijn, dan maken we het
ook mensvrij."
'Mensvrij', dat was nodig, zij het maar heel
even, want de Israëlische ambassadeur Y. Gal
ging daadwerkelijk uit wandelen. Zaterdag
ochtend bracht hij een snel bezoek aan de
Middelburgse synagoge. In het door de
Zeeuwse autoriteiten opgestelde veiligheids
plan was ambassadeur Gal de man met het
hoogste veiligheidsrisico.
Kramer: „Dat houdt verband met de oplopen
de spanning in Israël en ook met de kans op
aanslagen door de Hamas of de Hezbollah.
Daarom hebben we het niveau van de beveili
ging onverkort gehandhaafd, ook al is Peres
zelf niet gekomen."
Na de Israëlische ambassadeur was de
Spaanse koning Juan Carlos een goede twee
de op het lijstje van aanslaggevoelige gasten.
Kramer: „De man heeft moeten knokken om
de democratie in Spanje van de grond te krij
gen. Dat is niet zonder slag of stoot gegaan.
De ETA-factor speelt bij zijn beveiliging een
rol. Ook anderen zoals Terry Waite en Helmut
Schmidt vormen een risico en hebben recht
op maximale beveiliging."
En onze koningin dan?
„Koningin Beatrix is geen risico-factor," al
dus zaterdag een van de bevelvoerende poli-
tie-officieren bij de Abdij.
Op Hemelvaartsdag, donderdag 16 mei, zal er gé®
postbezorging en géén buslichting plaatsvinden
De dag waarop uw post bezorgd wordt, kunt u terug
vinden in onderstaand overzicht. Hebt u vragen over
de postbezorging rond Hemelvaartsdag, bel dan ®e
PTT Post Klantenservice: 06-0417 (gratis).
Gepost voor de buslichting op:
dinsdag 14 mei
woensdag 15 mei
donderdag 16 mei (geen buslichting)
vrijdag 17 mei
Bezorgd op":
woensdag 15 mei
vrijdag 17 mei
zaterdag 18 mei
zaterdag 18 mei
'Uit continu extern kwaliteitsonderzoek blijkt dat wij 96% van alle
vóór de lichting is gepost volgens bovenstaand schema zullen
New Delhi (rtr) - De Congrespa
macht door een zware verkiezi
kwijtgeraakt, heeft gisteren besl
coalitie NF-LF (Nationaal Front
een regering te vormen.
Pe Congrespartij wil echter geen r
deel uitmaken van die regering,
zei een vooraanstaand partijlid, c
Rajesh Pilot, na afloop van een v
vergadering van nieuwgekozen 1
collega's. Het blok schoof giste- B
New Delhi (rtr) - De Indiase
ex-bendeleidster Phoolan
Devi, beter bekend als 'Ban
dit Queen', komt als afge
vaardigde in het Indiase par
lement. Ze is met een ruime
meerderheid gekozen in het
district Mirzapur in de noor
delijke deelstaat Uttar Pra
desh.
Devi was kandidaat voor de
Samajwadi Party (Socialis
tische Partij) die opkomt
voor de belangen van de la
gere kasten. Haar tegenstan
der was van de radicale hin
doe-partij Bharatiya Janata
Party (BJP).
Als meisje was Devi diverse
keren slachtoffer van
groepsverkrachtingen door
leden van een hogere kaste.
Als bendeleidster vermoord
de ze uit wraak 22 hogere-
kaste-leden, onder wie haar
eerste echtgenoot, en ze werd
heldin van de paria's.
VERVOLG VAN VOORPAGINA
Eerder weigerde Ghana het
wachtschip toe te laten. De auto
riteiten blokkeerden de haven
Met grote drijvende kranen. Die
werden ingezet nadat er volgens 1
hulpverleners aan boord van het
rampschip was geschoten en
wanhopige vluchtelingen de ka
pitein hadden gedwongen de ha
ven van Takoradi binnen te va-
Üm ?hanese demonstranten op
oe kade riepen „Rebellen, ga naar
huis. Wij hebben geen eten voor
jullie."
^ood reparaties
Het Nigeriaanse vrachtschip ver
trok vorige week uit het door
burgeroorlog geteisterde Liberia.
indsdien hebben de opvarenden
vergeefs geprobeerd toegang te
Jf* tot een West-Afrikaans
u. Zij waren eerder geweigerd
jvoorkust, dat al ongeveer
T,e™n,derdduizend Liberiaanse
vluchtelingen telt.
no°dreparaties verliet
Ran Challenge de haven van
Ghana 611 Z6tte k°ers naar
na w°0r k"st van Sierra Leo-
vlimkt scbip met Liberiaanse
viuchtehngen. Volgens het Rode
s zijn er 1500, volgens de
-vluchtelingenorganisatie
(ADVERTENTIE)"
Technische en Maritieme
Faculteit "De Ruyter"
<u Boulevard
Bankert 156
Vlissingen
11 00 uur
MAANDAG 13 MEI 1996 A4
Miami (rtr) - Reddingswer
kers hebben gisteren het zoe
ken naar overlevenden van
Lu vliegramp met een Ameri
kaanse DC-9 in de Everglades
i Florida gestaakt. De 109
inzittenden zijn vrijwel zeker
allemaal dood.
gen woordvoerder van de red
dingsorganisaties zei dat het zoe
ken is gestopt toen duidelijk
k
st
re
gi
b
gl
h
si
