39!
59.°
»EUG
Het stellen van diagnoses
A/
m
y.
Het is weer de tijd van
de pioenrode hoofden
Een eiland in een
zee van tuberculose
'Vegetariërs hebben
minder kans
op dikke-darmkanker'
Ziekenhuisbacterie
gevreesd en lastig
'Klachten na whiplash
zitten tussen de oren'
Deens bedrijf komt met
digitaal gehoorapparaat
1443Ö UJ»
LIJF LEVEN
E2
MA GRIFFE
VAN
CARVEN
27r50-
Q95
GABRIELA
SABATINI
DUNE
VAN
CHRISTIAN
DIOR
EZIA
VENEZIA
VAN
LAURA
BIAGIOTTI
75rfltr
TRESOR
VAN A
LANCOME
IORGIO BEVERLY HILLS
*pray CQ00
/ES SAINT LAURENT
spray ££00
Binnenstebuiten
Sportkeuring
Prestaties
WOENSDAG 8 MEI 1996
eau de toilette spray
50 ml
natural apray
oa arifle
NU
da
toiletta
'■mgFM
n Qz.
r^*
eau de toilette spray
15 ml
24.95-
;|4«
eau de toilette spray
30 ml
3&M-
Blaglottl
eau de toilette spray
25 ml
TOILETTE - ILL
eau de parfum
spray
50 ml
IQÖflÖ
I
porten
p maat
Lezon schijnt en de temperatuur iets oploopt
3ze het merken. Dan komen de kriebels. Het len-
[jvoel, dartelen in de groene wei.
,rop zo'n moment hangt ook de schaduw van de
titer over het lichaam. Wintervet heeft zich links en
Lts opgehoopt en een ondraagbare traagheid remt
Loom van het vitale bestaan.
«besluit is dan ook moedig: er moet wat aan ge
in worden. Op zondagmorgen draaft de overmoed
Leen rood hoofd door het bos.
Eerste meters op weg naar blessureleed of soms
«Hans Jacobs
Cioeilijkste moment is na on-
«r anderhalf uur onderzoek.
Ut je op je fiets. De handen
fit stuur. Tientallen draden
j vanaf je lichaam naar de
Uer. Om de linkerarm zit
fband die om de minuut opge-
lt. Een klem houdt de
ï'dicht. De slang in je mond
l een tweede computerge-
jde kast in.
fisdat Mont Ventoux-gevoel.
len worden steeds zwaar-
sof je kilometers lang de
j geklommen bent en om
lisek van elke volgende bocht
fee ellende klaar ligt.
laieuw wordt het trappen au-
^atisch moeilijker gemaakt.
1 probeer je met alle macht
Jlelmetertje voor op het stuur
int te houden,
fkunt het wel," zegt de een
hap hoor. Echt waar," zegt de
ir rechts.
s rouwen staan ontspannen
t je. Met elke opmerking
jtde morele druk om door te
t, ze kunnen me wat," flitst
ir liet hoofd. Maar de benen
■«stampen. Stoempen, snot-
si en afzien.
|:deminuut pompt de band om
i zich automatisch op en
lilde bloeddruk gemeten, dan
te de computer weer en gulpt
h volgend hartfilmpje uit de
pine. Op het scherm links
lit de verwerkte lucht in een
[tt omgezet. De verzuring
idespieren is in volle gang.
Iwtdat je niets kan gebeuren.
psThus links is doktersassis
tente en houdt je goed in de ga
ten. Willemien van Teeffelen
rechts is sportarts en laat je geen
seconde uit het oog.
De bergetappe van'mijn sport-
check-up bij Sanasport, onder
deel van het Sanadome in Nijme
gen. Een paar uur deskundig bin
nenstebuiten gekeerd worden om
straks verantwoord buiten kun
nen gaan draven. Onderzoek, tes
ten, praten en een paar dagen la
ter valt een persoonlijke rappor
tage in de bus, inclusief een op je
eigen lijf gesneden trainingssche
ma.
Sporten op maat.
Het is weer de tijd van de pioen
rode hoofden die door de bossen
draven of achter het stuur van de
racefiets zwoegen. De eerste zwa
luw is nog niet thuis of de krie
bels beginnen. Het wintervet, dat
als een schaduw over het lichaam
valt, moet eraf. De lusteloosheid
moet plaats maken voor nieuwe
energie. Nog even zaterdag een
paar nieuwe loopschoenen kopen
of een racefiets en zondagmorgen
is het zo ver: rennen en racen
maar.
Ze schudt haar hoofd. Willemien
van Teeffelen is sportarts en me
disch coördinator van Sanasport.
Ze is een van de veertig sportart
sen in Nederland. Ooit studeer
den er twee sportartsen per jaar
af, nu zijn dat er al zes. En ze ko
men niet alleen bij de KNVB, bij
Ajax, PSV of bij de Raboban-
kwielerploeg terecht. Steeds
meer ziekenhuizen of gezond
heidspaleizen als het Sanadome
maken gebruik van een sportarts
om het blessureleed aan te pak-
De eerste zwaluw is nog niet thuis of de kriebels beginnen. Het wintervet, dat als een schaduw over het lichaam valt, moet eraf. De lus
teloosheid moet plaats maken voor nieuwe energie. foto de Gelderlander
ken. „De sportgezondheid wordt
nu pas professioneel," aldus Van
Teeffelen.
Ooit was er een sportkeuring in
Nederland. Wie wilde voetballen
of een andere sport beoefenen,
moest tien keer door de knieëen
gaan en één keer op de rug van de
hand blazen. Dat was alles: gaat
u maar de wei in. Het systeem
werd afgeschaft, maar eigenlijk
is er niets voor in de plaats geko
men. Toch wordt er alleen maar
meer gesport. Vaak individueel,
maar weinig sporters in spe laten
zich van te voren keuren: „Ne
derlanders zijn het niet gewend
om geld voor gezondheid uit te
geven. Gezondheid is een recht
geworden, maar je blijft verant
woordelijk voor je eigen lijf."
Bij PSV, het Nederlands elftal en
bij wielerploegen is het goed ge
regeld, maar voor de rest wordt
elk weekend bij de Eerst Hulp
van het ziekenhuis het boete
kleed uitgespreid.
Veel blessure-ellende kan voor
komen worden: „Als je maar be
seft dat je voor je eigen gezond
heid verantwoordelijk bent."
Weken houden sporters in spe
zich bezig met de aanschaf van
een nieuwe racefiets of een paar
loopschoenen. Goede spullen zijn
heel belangrijk, aldus de sport
artsen, maar ze verbazen zich er
over dat er meer tijd wordt be
steed aan de kleur van die spullen
dan aan het belangrijkste gereed
schap: het eigen lijf.
„Die mensen die een sportcheck-
up laten doen zijn meestal be
wust met hun gezondheid bezig.
Het zijn mensen die meestal wel
een reden hebben om over hun
lichaam na te denken: ben ik zin
vol bezig?" Willemien van Teeffe
len maakt zich vooral zorgen over
die groep die zich niet laat onder
zoeken en zonder enige voorbe
reiding de schoenen aantrekt en
het bos in duikt. Die hebben vol
gens de sportartsen juist een con
trole hard nodig.
Willemien van Teeffelen: „Wat
wij doen is zoeken naar de balans
tussen wat je wilt en wat je kunt.
Wanneer loop je gevaar, wat kun-
nnen we er aan doen."
Voor iedereen is die balans an
ders. „Ik geef geen advies dat niet
haalbaar is. Anders hoef je ook
geen specifieke opleiding te vol
gen, dan laat je gewoon een paar
trainingsschema's uit je compu
ter rollen. De kunst is uit te zoe
ken van voor ieder individu be
reikbaar is. Een balans te vinden
tussen de wensen, de mogelijkhe
den en wat het lijf aan kan."
Zoeken naar een mogelijkheid
om in een druk bestaan toch een
activiteit te vinden om je fit te
voelen. „Of een oplossing zoeken
voor een man die zaken doet in
Rusland. Veel wodka, veel vet
eten. Niet meedoen is het makke
lijkste advies, maar die man moet
wel, anders kan hij zijn zaken
vergeten. Dus moet je voor zoie-
mand een zeer persoonlijk advies
maken."
Wil je prestaties leveren of ge
woon aan recreatiesport doen?
Hoeveel tijd heb je? Wat is een
leuke tak van sport? De vraag ligt
op tafel: ik wil na de winter weer
gaan sporten, conditie op doen en
het winterspek onderweg achter
me laten. De check-up bestaat uit
diverse onderdelen en start bij
honderd gulden en is met diverse
mogelijkheden uit te breiden tot
rond de driehonderd gulden. De
test begint met het invullen van
een vragenlijst. Dan worden de
ogen gecontroleerd, de longfunc
tie, de bloeddruk opgemeten, uri
ne nagekeken en een paar buisjes
bloed afgetapt voor nader onder
zoek. Na het eerste kennisma
kingsgesprek met de sportarts
volgt een uitgebreid onderzoek.
Elk botje en elke spier wordt be
keken, betast, gecontroleerd.
Daarna is het tijd om de conditie
te meten. Eerst wordt een rust-
ECG gemaakt en staat de fiets
klaar voor de inspanningstest en
worden de benen, het hart en de
longen de Mont Ventoux op ge
jaagd.
Moe zit je op de stoel en worden
de eerste resultaten van het on
derzoek besproken. „Ik zou niet
gaan hardlopen, want je linker
archillespees is dik. Dat kan een
hele hoop blessure-ellende ople
veren." Uitgebreid gaat de sport
arts op de resultaten in en een
paar dagen later volgt een uitge
breide schriftelijke rapportage
inclusief mijn eigen persoonlijke
trainingsschema. De lente kan
beginnen.
liter Jan Paalman
|t maart 1993 verklaarde de
IJwld Gezondheids Organisa-
|t((WH0) tuberculose tot een
feereldwijde medische ramp'.
I« krasse uitspraak had de
|™0 nooit eerder gedaan.
;t jaar kon de WHO melden
''er in 1995 meer mensen aan
I'!™'culose zijn dood gegaan
I®i ooit eerder in de geschiede-
l!s»ande mensheid. Als men
IPw maatregelen neemt - zo
l'asehuwt de WHO - zal de
de komende tien jaar
;ns 30 miljoen mensen
aar het graf slepen. En midden
IJlleze zee van tuberculose ligt
1*1 veilige Nederland. Het
- winder veilige Neder-
|i„ 1 t'at golfjes tubercu-
L'e,steeds vaker over Neder-
■Tr^llen spoelen is onvermij-
I 'k in acht jaar is het aantal
Ijaiwe gevallen van tuberculo
id® ook bijna verdubbeld.
I im g l106! fu om twee rede-
L bang te zijn voor een
P. Op de eerste plaats is on-
.Söondheidszorg, heel be-
J gezegd, een van de be-
m de wereld. Bovendien is
Ifi.,6® typische armoeiziekte.
Isin 'n Nederland rond de
I «wisseling zo vreselijk heeft
Inhouden komt door de al
v«geten, maar ten hemel
lende armoede van die
'iv de weerstand van de
IhJlSI drastische onder
lij t sterftecijfer aan tbc
Ltjaa" 10'000 doden
IfeëntenL
Lakt k aan toe- Ze hadden
1% Wrflng'de legende tering
li J!1 wn ziektebeeld dat je
nooit meer ziet.
»»«ono0 Je 's 'n Nederland be
lli wij11 r welvaart, gezon-
14})» „ngen en waakzame me
ldt nire,vei?tie- In die volgor-
Is» Roe/rf gezond bent en
ewa doorvoede weerstand
t waren er vaak ver-
bezit dan maakt de tbc-bacil
weinig kans. Je loopt het pas op
als iemand met een 'open tbc'
zeer nadrukkelijk tegen je aan
heeft staan hoesten.
Die kans is het grootst op die
plekken waar het volk bij her
haling uren-, desnoods nach
tenlang dicht opeengepakt
staat: in disco's dus. Daarom
komen die 'explosies' bijna zon
der uitzondering voor onder het
jonge disco-volkje.
Maar goed, je bent besmet, wat
dan? Dan gebeurt er in de mees
te gevallen helemaal niets. In
negen van de tien gevallen
ruimt het afweerapparaat van
het lichaam het infectiehaardje
op en dat is dan dat. Maar als
dat haardje door de verdediging,
van het lichaam breekt dan kan
dat het begin zijn van een ziek
makende cirkelgang.
Wanneer de bacillen de bron-
chieën aanvreten kan de inhoud
van de ontsteking - omdat die
lijkt op oude kaas hebben dok
ters daar de onsmakelijke naam
'kaas' voor bedacht - worden
opgehoest en andere mensen be
smetten. Dit heet 'open tb'. Als
de bacillen de bloedvaten aan
vreten kan de ziekte zich le
vensgevaarlijk over het hele
lichaam verspreiden. Een ande
re mogelijkheid is een wapen
stilstand tussen tb-bacil en
lichaam: de ziektekiem is door
de afweer van het lichaam op
gesloten in een 'verkalkte
haard', maar kan bij verminder
de weerstand na tientallen jaren
toch uitbreken.
De echte klassieke teringlijer -
met die typische rode blosjes, de
schitterende ogen en het raspe
rige hoestje - wordt zelden of
nooit meer gezien. In 1987
waarschuwde de Geneeskundi
ge Hoofdinspectie alle dokters
van Nederland dat tuberculose
vaak milder verloopt dan de
dokters hadden geleerd.
Meestal is het enige symptoom
een maandenlang en hardnek
kige hoest die ondanks medicij
nen maar niet overgaat. Dat is
de reden waarom bij een kwart
van alle besmettelijke patiënten
- met een 'open tb' dus - pas na
een maand of vijf de juiste diag
nose wordt gesteld. Intussen
kan hij of zij, als het een beetje
tegenzit, tientallen mensen heb
ben besmet. Men zal dan als de
sodemieter proberen vast te
stellen wie door die ene hoester
is besmet. Dat kan met de zoge
heten Mantoux, een onderhuids
prikje met onschuldig tubercu
leus materiaal. Iedereen die an
tistoffen heeft tegen tbc, dus ie
dereen die ooit met de bacil in
aanraking is geweest, reageert
op de Mantoux met een rode
vlek. Nader onderzoek moet
dan uitwijzen of er sprake is
van een actieve tuberculose. Zo
ja, dan kan de dokter de ziekte
heel effectief behandelen met
een reeks aan medicijnen.
Na de oorlog daalde het aantal
patiënten elk jaar met 6 pro
cent. Maar vanaf 1986, bijna op
de kop af honderd jaar nadat
Robert Koch de oorzaak van tu
berculose had ontdekt, begon
het aantal patiënten ineens te
stijgen van 1200 nieuwe geval
len in 1987 tot 1900 nieuwe ge
vallen per jaar nu. Niet onver
klaarbaar. Want tuberculose is
geen ziekte uit grootmoeders
tijd. Tuberculose is eigenlijk
een heel moderne ziekte.
Infectieziekten zijn net als de
economie globaal geworden: er
is een vrij verkeer van produc
ten, diensten en personen, en
door de gigantisch toegenomen
reizerigheid is er nu ook een vrij
verkeer van infectieziekten.
Door Jan Verhulst
Het lijkt allemaal zo eenvoudig:
je hebt problemen op een be
paald gebied (werk, relatie,
moeilijke jeugd etc.) en je gaat
naar een hulpverlener. Deze
luistert naar je verhaal en na
een of meerdere gesprekken
stelt hij een diagnose. Dat wil
zeggen: hij formuleert een in
zicht over het ontstaan en het
beloop van de klacht. Vervol
gens deelt deze hulpverlener je
klacht in, in een bepaald classi
ficatiesysteem, waarover zo
meteen meer.
De behandeling kan nu begin
nen. Na verloop van tijd echter
blijkt de behandeling niet te
werken. De klachten verdwij
nen niet, maar blijken integen
deel te verslechteren. Ten einde
raad besluit je naar een andere
hulpverlener te gaan. Weer de
zelfde procedure: jij vertelt je
verhaal en de hulpverlener luis
tert. En tot je grote verbazing
komt deze tweede hulpverlener
tot een heel andere diagnose en
classificatie. Hoe kan dat?
De reden hiervoor is vrij een
voudig: het stellen van een diag
nose is voor een groot deel geba
seerd op intuïtie en ervaring. En
deze zijn bij geen twee hulpver
leners exact hetzelfde (een pro
bleem dat zich overigens net zo
sterk in de medische wereld
doet gelden). Als cliënt zit je
dan natuurlijk wel met nog een
probleem erbij: neem je uitein
delijk de stap om naar een 'ex
pert' te gaan, blijkt die in veel
gevallen ook al niet precies te
kunnen aangeven waar de
schoen wringt.
Om deze diagnostische proble
men wat in te dammen, hebben
wetenschappers een soort hand
leiding geschreven die hulpver
leners moet helpen om een diag
nose te stellen. De ellende is
echter dat weer andere onder
zoekers een andere handleiding
hebben geschreven. De eerste
handleiding is de zogenoemde
ICD-10, de tweede de DSM-4
(de getallen verwijzen naar de
bepaalde versie). De ICD (De
International Classifications of
Diseases) is uitgegeven door de
WHO (de World Health Organi
zation).
In dat boek staan allerlei ru
brieken die te maken hebben
met de geestelijke en lichamelij
ke gezondheid, letsels en onge
vallen.
Sectie F gaat met name over
psychische en psychiatrische
aandoeningen. Elke aandoening
heeft een eigen codenummer,
een label en een korte omschrij
ving van de aandoening. In
principe zou de hulpverlener
met behulp van de ICD vrij een
voudig de klacht van de cliënt
moeten kunnen herkennen en
indelen.
De DSM (Diagnostic en Statis
tical Manual) is speciaal ont
wikkeld om psychologische en
psychiatrische klachten te her
kennen en in te delen. De DSM
maakt daarbij gebruik van een
vijftal assen', waarmee je de
cliënt kunt beoordelen op een
aantal punten: zijn ontwikke
lingsstoornissen, zijn persoon
lijkheidsstoornissen, zijn licha
melijke aandoeningen, zijn so
ciale problemen en zijn algehele
functioneren.
Niets lijkt eenvoudiger dan deze
twee systemen (ICD en DSM) op
te laten gaan in één classifica
tiesysteem voor psychologische
en psychiatrische aandoenin
gen, zodat voortaan elke hulp
verlener weet waar hij het over
heeft. Maar nee hoor, overal ter
wereld blijven er onderzoekers
en hulpverleners overtuigd van
de meerwaarde van ,hun' sys
teem (de ICD of de DSM). Dat
dit kan leiden tot een grote ver
warring bij zowel hulpverlener
als hulpvrager zal duidelijk
zijn.
Om aan deze verwarring (al
thans voor zover mogelijk) en
einde te maken, hebben de Ne
derlandse psychologen Van
Yperen en Giel een boek ge
schreven met als titel .Classifi
catiesystemen' (uitgeverij Swets
Zeitlinger, 1996). In dat boek
worden de achtergronden en de
doelstellingen van vooral de
ICD en DSM naast elkaar gezet.
Om een lang verhaal kort te ma
ken: ze concluderen dat er ook
heden ten dage nog (te)veel
ruimte is voor verschillen van
smaak in de geestelijke gezond
heidszorg.
Beide systemen hebben zowel
voor- als nadelen en zeker ook
hun beperkingen. Geen van bei
de systemen heeft de waarheid
volledig in pacht.
Dat komt vooral omdat van veel
psychiatrische en psychische
aandoeningen nog niet bekend
is hoe ze ontstaan. De systemen
moeten zich daardoor noodge
dwongen beperken tot een be
schrijving van de symptomen.
En daarop kan elke hulpverle
ner, zoals we zagen, zijn eigen
kijk hebben. De hulpverlener is
in beide systemen degene die
uitmaakt wat de cliënt scheelt.
Dat is uiteraard erg eenzijdig en
kan tot grote fouten leiden (met
name een verkeerde behande
ling).
Het lijkt mij daarom zinnig als
de hulpvrager (de cliënt) zelf
mondiger wordt en kennis
neemt van de verschillende
classificatiesystemen. Zodat hij
na lezing de schoen aantrekt die
hem past en daarover in gesprek
gaat met de hulpverlener. Want
de cliënt weet als geen ander
wat hij denkt, voelt of heeft
meegemaakt.
Mensen die minder vlees en eieren eten, hebben minder kans op djk-
ke-darmkanker. Dat blijkt uit een promotie-onderzoek van mevrouw
drs. A. van Faassen, die op 10 mei haar proefschrift verdedigt aan de
Rijksuniversiteit Limburg.
Zij meent, dat bij deze mensen giftige stoffen minder lang op de darm-
wand kunnen inwerken. Bovendien zijn minder giftige stoffen in de
darm aanwezig dan bij mensen die de gebruikelijke Westerse voeding
- lap vlees, beetje groente en aardappelen - eten.
„Mijn onderzoek toont aan dat de aanbeveling van het Koningin Wil-
helminafonds en het Voorlichtingsbureau voor de Voeding juist zijn.
Met mate vlees en eieren, vezelrijk voedsel en veel groente en fruit, dat
is het beste," licht Faassen toe.
Dikke-darmkanker is in de Westerse landen een van de meest voorko
mende vormen van kanker: bij vrouwen na borstkanker, bij mannen
na long- en prostaatkanker. In 1993 overleden 2000 mannen en 2200
vrouwen aan dikke-darmkanker. Het risico op dikke darmkanker is
ook erfelijk bepaald, maar voedingsgewoonten spelen mede een rol.
Vast staat, dat bij mensen met voedingsgewoonten die sterk verschil
len van de gemiddelde bevolking - zoals vegetariërs en Mormomen die
heel bewust eten, met veel fruit en groente - minder sterfte door dik
ke-darmkanker voorkomt.
Een voeding met veel vlees, weinig voedingsvezel en weinig calcium
(uit met name zuivelprodukten) lijkt gepaard te gaan met een hoog ri
sico op dikke darmkanker. Van Faassen onderzocht het effect van
voeding op ontlastingskenmerken die samenhangen met het risico op
dikke-darmkanker. Een grotere hoeveelheid ontlasting per dag en een
lager gehalte aan galzuren (door veel calcium, vezels en langzaam ver
teerbaar zetmeel) lijkt een lager risico op te leveren. Mensen die al ja
ren vegetariër zijn, bleken ook vaker ontlasting te hebben.
Waarschijnlijk werken daardoor giftige stoffen slechts korte tijd in op
de darmwand. Toxische stoffen worden beïnvloed door de voeding. Bij
patiënten met poliepen - goedaardige darmgezwellen en vaak een
voorbode van kanker - bleken meer toxische stoffen te hebben. De
snelheid van de darmpassage van de voedselresten is niet van invloed
op het kankerrisico, zo is al uit eerder onderzoek gebleken.
„Nee, ik ben niet vegetarisch. Wel een tijdje geweest. Maar het hoeft
ook niet, als je maar met mate vlees en eieren gebruikt," zegt mevr.
Faassen.
Van onze verslaggever
In zijn ergste vorm kan een besmetting met de multi-resistente Stap
hylococcus Aureus (MRSA) levensbedreigend zijn, vooral voor mensen
die al een verminderde weerstand hebben. In een ziekenhuis vreest
men daarom een epidemie. Vorige week werd het ziekenhuis in Veghel
door zo'n besmetting.
Afdelingen worden gesloten, personeel en patiënten worden aan
strenge voorzorgsmaatregelen onderworpen. Bezoekers moeten be
schermende kledij dragen, om verdere verspreiding van de bacterie te
voorkomen. Meestal zijn het intensive-careafdelingen waar de S. Au
reus toeslaat, in zijn meest gevreesde vorm: de multi-resistente. Dit
beestje laat zich niet meer uitschakelen door een simpele anti-biotica-
kuur. Tegen tenministe twee antibiotica heeft de bacterie afweer op
gebouwd, vandaar de term multi-resistent.
Dit type S.Areus woekert in veel Zuid-Europese landen. De oorzaak
ligt in het andere voorschrijfgedrag van de lokale artsen. Veel sneller
dan in Nederland wordt in de zuidelijke landen antibiotica voorge
schreven, bijvoorbeeld voor een griepje of een verkoudheid. Mensen
maken hun kuur niet af, waarna de overlevende bacterie 'went' aan
het antibioticum. Deze stam vermenigvuldigt zich vervolgens, en een
nieuwe stam multi-resistente bacteriën is geboren. Niet alleen bij de
S.Aureus doet zich dit probleem gelden, ook de TB-bacil vertoont in
het buitenland dezelfde kuren.
Op zich is de S.Aureus een vrij ongevaarlijke bacterie. Staphylococcen
komen als groep bij iedereen op de huid en op de slijmvliezen voor. De
S.Aureus is van zijn familie de meest kv rdige, veroorzaakt
steenpuisten of in ernstige gevallen bij bim.....gen van de bloed
baan beenmergontstekingen. In combinatie met griep kan de S.Aureus
nog wel eens gevaarlijke complicaties geven, zoals longontstekingen.
MRSA is voor Nederlandse ziekenhuizen meer lastig en kostbaar in
het opruimen dan gevaarlijk. Vakantiegangers die na een behandeling
in het buitenland terugkeren, ondergaan dan ook steeds een controle
op MRSA voordat ze opnieuw worden opgenomen. 'Risicogroepen' uit
het buitenland worden meestal eerst enkele dagen gescheiden ver
pleegd.
Langdurige lichamelijke klach
ten na een whiplash zijn niet zo
zeer het gevolg van de zweepslag,
maar zijn vooral een psychisch
verschijnsel. Dat stelt een Noorse
onderzoeker in het medische tijd
schrift The Lancet. Hij heeft geen
bewijzen gevonden dat een whip
lash blijvende schade veroor
zaakt.
Whiplash is de term voor een
'zweepslag' die optreedt wanneer
een auto van achter wordt aange
reden. De nek- en halsspieren
krijgen dan een opdonder en dat
kan leiden tot klachten, in elk ge
val voor korte tijd.
Deskundigen zijn het er echter
niet over eens hoe lang die klach
ten kunnen aanhouden. Neuro
loog Harald Schrader van het
academisch ziekenhuis in Trond-
heim heeft in dat kader in Litou
wen 200 automobilisten onder
zocht die de afgelopen drie jaar
bij kop-staartbotsingen waren
betrokken.
De Noorse arts constateerde bij
35 procent van die verkeers
slachtoffers nekklachten. Maar
bij 33 procent van een andere
groep die géén verkeersongeluk
had meegemaakt, was sprake van
dezelfde nekklachten. Van beide
groepen had ongeveer de helft
last van hoofdpijn. De onderzoe
ker concludeert dat het voor deze
lichamelijke klachten kennelijk
niet uitmaakt of iemand bij een
kop-staartbotsing betrokken is
geweest of niet.
In Litouwen bestaan volgens de
arts bijna geen verzekeringen te
gen lichamelijk letsel, waardoor
er voor verkeersslachtoffers geen
financiële drijfveer is hun letsel
te overdrijven. Ook is de bevol
king nauwelijks bekend met het
verschijnsel. Schrader: „De on
derzoeksresultaten tonen aan dat
de chronische klachten niet zijn
terug te voeren op een verkeer
songeluk."
Volgens hem spelen andere facto
ren, zoals al langer bestaande
klachten, een grotere rol bij het
ontstaan van blijvend letsel na
een whiplash.
De Vereniging Veilig Verkeer Ne
derland voert op dit moment
campagne om door het aanbren
gen van hoofdsteunen op auto
stoelen de whiplash bij verkeers
ongevallen te voorkomen.
Door Hennie Zetteler
Voor het leger van ruim 1 miljoen slechthorenden in ons land, lijkt
verlichting nabij. De Deense toonaangevende fabrikant van hoortoe-
stellen Widex in Kopenhagen, presenteerde onlangs het eerste en
kleinste digitale in-het-oor gehoorapparaat. Er zijn vijf jaar research
en zeker 20 miljoen gulden in de ontwikkeling gestoken. Het appa
raatje dat ongeveer 2800 gulden gaat kosten, is nu in Nederland ver
krijgbaar. Ziekenfondspatiënten krijgen in principe een bedrag van
1237,50 gulden vergoed. De prijs is vergelijkbaar met huidige hoortoe-
stellen.Widex heeft met haar vinding de eerste slag om het digitale ge
hoorapparaat gewonnen. Grote fabrikanten als Siemens (Philips), het
Amerikaanse Starky, het Zwitserse Phonak en Oticon zijn al jaren be
zig met de ontwikkeling daarvan en zullen binnenkort ook met digita
le toestellen op de markt komen. Het anderhalve gram wegende toe
stelletje, de senso, wordt gedragen en rekent af met het grootste pro
bleem van slechthorenden, lawaai in grote ruimten.