Logement
oplossing
daklozen
»1
Daklozen schrijven boek
Wdrijkskundeleraar Ben K.'Ik ben uit hel verlost'
Vooral niet te
slijmerig doen
Douane in Rotterdam
wil containerscanners
Middeleeuwse kades
in Tiel blootgelegd
X
SM
710
ekeringen
•{STEM
BINNENLAND
Uit onderzoek blijkt:
Ex-docent van scholengemeenschap Guido de Bres heeft spijt van zijn ontucht
'Ik denk dat
ik een paar
chippies mis'
'Ik rotzooide
het liefst met
jongens van 15
El 1996
en....
flUNICATIE
■RSONENAUTO'S
ABANT
W.A.:
All-Risks:
211,-
422,-
268,-
563,-
325,-
752,-
382,-
941,-
439,-
1.130,-
W.A.:
All-Risks:
168,-
339,-
213,-
453,-
258,-
603,-
303,-
753,-
348,-
903,-
met 70% korting, zonder
surantiebelasting)
Hingen
kunt u natuurlijk ook uw
nhuis, aansprakelijkheid,
bij ons verzekeren,
g veel meer, jaar in jaar uit.
9604
n goed geregeld
MAANDAG 6 MEI 1996
Vroeger heette hij Ger-
Ji, Een nette meneer, keurig ge
bot, die in zijn favoriete kroeg zon-
Jproblemen zijn borrel op rekening
weg. Tot het noodlot toesloeg en hij
.p straat belandde. Uit nostalgische
Jerffegingen ging hij - 'inmiddels
jjp clochard met een tweedehands
jiptNicolaasbaard' - in de lente terug
jaar zij15 stamkroeg. Niemand her-
iende hem. Een borrel kreeg hij pas
als hij eerst betaalde. Hij was geen
«eneer meer. Hij was 'jij' geworden,
gue moeilijk het is om als dakloze je
jgenwaarde te bewaren. Dat vormt
de rode lijn door het boek 'Dus schrijf
ik opdat ik niet dol word', de eerste
uitgave van de Amsterdamse schrij
versclub voor daklozen.
De schrijversclub begon in september
1995 heel bescheiden met twee deel
nemers. Na vier weken waren het er
acht en een half jaar later kwamen er
al vijftien mensen wekelijks bij elkaar
om te schrijven. Over fantasieën, ver
leden, maar bovenal over de eigen er
varingen als dakloze. Het bracht on
vermoede talenten aan het licht en
bleek de daklozen een houvast te bie
den in een onzeker bestaan.
„Het is een bij uitstek geschikt middel
om de gedachten te ordenen", schrijft
Hercules. „Onze vaak dieptreurige er
varingen kunnen ons gemakkelijk
verleiden tot chaotisch denken. En
waartoe dat kan leiden weten wij
allen!"
Niet alleen daklozen hebben baat bij
schrijven, zegt Hercules. „Hulpverle
ners hebben aan de schrijversclub een
kostelijke bron van directe informa
tie. Zij kunnen de gerezen wensen en
kritiek vers oppakken en in hun beleid
verwerken."
Een gewoon leven, met een eigen dak
boven het hoofd en respect van de sa
menleving. Dat is wat veel van de
schrijvers wensen. Maar zolang dat
nog toekomstmuziek is zijn er in ieder
geval methoden om het daklozenbe-
staan dragelijker te maken. De schrij
vers doen lotgenoten zeventien tips
aan de hand. Over het fruit dat na 4
uur voor het oprapen ligt op de dage
lijkse Dappermarkt, de douche in de
hal van het Amstelstation die slechts
4,50 gulden kost. „Zien mogen ze je
altijd, ruiken is kwalijk." En mis
schien de belangrijkste raad: „Lever
je zelfstandigheid nimmer in. Doe niet
zielig of onmondig bij instanties of
hulpverleners. Kop op en blijf bij je
mening."
Rotterdam (anp) - Voor veel dak- en thuislozen in Rotter-
dam betekenen zogeheten logementen dikwijls het verschil
lussen een leven op straat en een dak boven het hoofd. In
specteurs van Bouw- en Woningtoezicht creëren soms meer
problemen dan ze oplossen omdat ze geen goed zicht heb-
taiop de relatie tussen kamerverhuurders en 'zwervers'.
ks een autopolis met prima
n service tegen de laagst
Dat is een van de conclusies
ran de Rotterdamse onderzoe-
ter F. Spierings, die in op-
dracht van de dienst Sociale
Zaken en Werkgelegenheid
(SoZaWe) de particuliere
markt van kamerverhuur in de
Maasstad onder de loep heeft
genomen. Spierings is onlangs
aan de Erasmus Universiteit
Eotterdam gepromoveerd op
lijn onderzoek, dat de titel 'Op
eigen kracht' meekreeg,
in opdracht,,van het -Rotter-
damse gemeentebestuur be-
sloot de dienst SoZaWe de par
ticuliere verhuur aan met name
dak- en thuislozen in Rotter
dam in kaart te brengen. Aan
leiding vormde de fatale brand
in pension De Vogel in Den
Haag, die in 1992 aan elf ka
merbewoners het leven kostte.
Be brand maakte duidelijk dat
tok m andere steden geen goed
richt bestond op het aantal ka
merbewoners en hun levenstijl.
In zijn rapport concludeert
Spierings ondermeer dat pro-
Hemen rond de particuliere
kamerverhuur kunnen worden
voorkomen als de overheid en
woningcorporaties meer met
kamerverhuurders zouden sa
menwerken. Zo is inmiddels,
naar aanleiding van
[s onderzoek, al een be-
to samenwerking ontstaan
teen verschillende betrokken
instanties in Rotterdam. Te
noemen vallen de diensten Ste-
debouw en Volkshuisvesting,
Bouw- en Woningtoezicht en
SoZaWe, de GGD, maar ook de
Rotterdamse woningcorpora
ties en het Woningbedrijf Rot
terdam.
Logementbewoners
Spiering heeft met zijn onder
zoek geprobeerd de leefwereld
van logementbewoners in kaart
te brengen. Daartoe sprak hij
met 33 bewoners, 57 verhuur
ders en een groep ambtenaren.
„Uit de interviews blijkt dat
logementbewoners geen weer
loze slachtoffers van hun om
standigheden zijn. Zij proberen
zich te redden in een schijn
baar uitzichtloze situatie van
armoede, slechte woonruimte,
en beperkte toegang tot sociale
voorzieningen," schrijft Spie
rings.
De onderzoeker adviseert de
gemeente Rotterdam en de wo
ningcorporaties om meer goed
kope, toegankelijke woonruim
te dienen te creëren. Zo zou be
ter kunnen worden voorkomen
dat mensen dakloos raken.
Een woordvoerder van het Rot
terdamse college reageert ver
baasd op die aanbeveling om
dat volgens B en W dat al in
hun beleidsvoornemens hebben
opgenomen.
Een luxe hotel is voor daklozen onbereikbaar, maar kamers of 'logementen' kunnen een oplossing zijn voor mensen die op straat leven.
Dat blijkt uit wetenschappelijk onderzoek. foto dijkstra
Bij het Leger des Heils in Rotterdam is alcohol verboden, daarom drinken de zwervers het buiten. Soms moeten ze uren wachten voor
dat ze naar binnen mogen om er de nacht door te brengen. foto archief de stem
ra Donker en Johan
woeneveld (anp)
Amersfoort - Berouw komt na
zonde, ook voor aardrijks-
raideleraar Ben K. „Er zijn
Jwrdaad dingen gebeurd die
!als leraar nooit had mogen
«n, Daar heb ik spijt van. Ik
J™ °°k dat ik celstraf ver
te, al hoop ik dat het niet al
;'_'ang duurt. Mensen zoals ik
1° de gevangenis hele-
*1 onderaan de ladder."
45-i;
'lange ex-docent van de
Wormeerd-vrijgemaakte
"^gemeenschap Guido
s 111 Amers-
rt is sinds een
1 weken de
81 Esproken
i.AarvanNeder-
Aanleiding
ïk ontucht die
tonlang had
de
Mannelijke
Mgen. Hij werd in 1993
'oor ontslagen, maar pas on-
'Pak je tandenborstel en je pyja
ma', zeiden ze. 'Dit gaat niet goed
hier. Jij gaat een tijdje naar ken
nissen'."
Heilzame werking
Achteraf is het goed dat het alle
maal is uitgekomen, meent K. nu.
Terwijl hij de ene zware Van Nel-
le na de andere opsteekt, doet hij
zijn verhaal. „Het heeft gek ge
noeg een heilzame werking. In
het begin las ik alles wat erover
in de kranten verscheen. Daar
ben ik mee gestopt op advies van
mijn psychiater. 'Dan hang je
binnen de kortste keren tussen de
hanenbalken', voorspelde hij.
Het ergste is dat
door de hele
kwestie de naam
van de Here en de
hele kerkelijke
gemeenschap is
bezoedeld. En
voor slachtoffers
en hun ouders is
ook heel verve-
ue uoofpot open.
as,!? ^ing altijd als een
ito Jan Damocles boven mijn
oen die affaire-Rijssen in
Sn /Ti kwam, dacht ik met-
'd we^ g°ed?"
Maart barstte de bom. „Ik
U1» de was te doen, toen
iiin oeiJer belde. Ze wist van
'"feWemen. 'Ben, moet je
at J Joumaal kijken, je
k»art. °Pnep ze. Binnen drie
«rij ?nden de dominee en
"TOuderling op de stoep.
het uiteraard
lend."
Hoeveel slachtoffers er precies
zijn, wil Ben K. niet kwijt. „Het
zijn er meer dan de achttien die
op de lijstjes van de rector staan.
Maar niet gigantisch veel meer.
Ik heb zelf ook een lijst opgesteld
omdat ik graag schoon schip wil
maken. Ik voel er weinig voor dat
de zaak over vijf jaar weer wordt
opgerakeld. Jongens die te ken
nen geven dat ze er niets mee te
maken willen hebben, schrap ik
voordat de politie het document
krijgt.
Een aantal van hen is getrouwd,
heeft er geen last van of wil niet
meer aan het verleden herinnerd
worden. Maar zo'n opsomming is
arbitrair: moet je er bij voorbeeld
ook een jongen van twintig op
zetten die je via het pastorale cir
cuit hebt leren kennen?"
Vrijen
Hoewel het vrijen met jongens
ook na zijn ontslag doorging, ont
kent de leraar pertinent seksueel
contact te hebben gehad met spe
lers van het B2-volleybalteam
van de Amersfoortse club Voll-
kei. Die had hij het afgelopen
jaar onder zijn hoede. Minder
stellig is hij over contacten met
pupillen van de gereformeerde
volleybalclub Mintonet, die hij in
de jaren daarvoor coachte. „Daar
speelden ook jongens die ik van
school en de kerk kende. Verder
wil ik er niets over kwijt."
Bij de politie heeft de docent tot
nu toe seks met vier scholieren
bekend. Met een van hen had hij
meer keren gemeenschap. Verha
len over verkrachtingen zijn vol
gens K. uit de lucht gegrepen.
„Daar is absoluut geen sprake
van. De contacten waren altijd
vrijwillig. Maar misschien durfde
zo'n jongen op dat moment geen
nee te zeggen omdat ik zijn leer
kracht was. Nooit heb ik echter
geweld of fysieke dwang toege
past."
Hij noemt zichzelf seksueel neu
traal, geen pedofiel. „Er is bij mij
sprake van een emotionele ont
wikkelingsstoornis. Ik heb een
enorme angst voor de volwassen
wereld. Ik had wel eens contacten
in de homowereld, maar rotzooi
de het liefst met jongens van rond
de vijftien. Al sinds mijn jeugd.
Ik heb m'n eigen puberteit nog
niet beleefd. Ik voelde me een van
de jongens en nodigde ze daarom
bij mij thuis uit. Er was lang niet
altijd seks. Soms keken we samen
porno en als zij wilden masturbe
ren, was dat goed. Ook bedreven
we wel anale en orale seks."
Blinde vlek
Maar heeft hij zich dan nooit be
dacht dat dat fout was? „Ik reali
seerde me niet dat voor sommige
jongens die do-
cent-leerlingver
houding altijd
bleef bestaan,
ook al gingen we
op een joviale
manier met el
kaar om. Ik had
een blinde vlek,
zag toen niet dat zoiets echt niet
kan."
Na een aangifte bij de onderwijs
inspectie, werd K. in 1993 ontsla
gen. Drie jaar eerder, toen voor
het eerst bekend werd dat hij met
jongens rommelde, had hij van de
rector nog één kans gekregen.
„Een jaar lang had ik geen enkel
seksueel contact. Ik had me voor
genomen: dit gebeurt nooit meer.
Maar ik verviel toch in de oude
fout." Het ontslag luchtte hem
enorm op. „Ik voelde me als uit
de hel verlost. Werd er eigenlijk
gek van iedere dag les te moeten
geven aan een bak vol pubers."
Niet dat hij het als excuus wil
aanvoeren, beklemtoont K., maar
zijn ontucht mag niet los worden
gezien van complexe psychische
problemen. Sinds eind jaren
tachtig raadpleegde hij een ein
deloze rij psychiaters, trauma
deskundigen en regressiethera
peuten.
Wonderdokters
Nadat hij in het reguliere circuit
zijn neus keer op keer had gesto
ten, wendde hij zich tot alterna
tieve wonderdokters. Zo at hij op
advies van een homeopaat een
tijdje 'niets van onder de grond'.
Aardappelen,
suiker en worte
len verdwenen
van het menu,
maar de emotio
nele blokkade
bleef. „Ik heb al
jaren het gevoel
dat er iets in mij
zit dat er niet uitkan. Achteraf
denk ik dat veel eerder had moe
ten stoppen met het onderwijs."
De oorsprong van zijn klachten
ligt in zijn vroegste jeugd, weet
de ex-leraar nu. „Mijn vader
sloeg me de vinketering. Die er
kende mij niet als zijn zoon. Ik
vermoed ook dat ik op vroege
leeftijd door hem ben misbruikt.
Verder is er sprake van een ge
boortetrauma, bracht een thera
pie aan het licht.
„De kans is groot dat ik toen door
zuurstofgebrek een hersenbe
schadiging heb opgelopen. Daar-
Door Aad Luymes (anp)
Amsterdam - Stel, u zit in een sollicitatieprocedure en weet
niet wat u moet aantrekken om een goede indruk te maken
tijdens het gesprek. U kunt zich de moeite en kosten voor
de aanschaf van een nieuw mantelpakje of kostuum bespa
ren. Beoordelaars kijken bij personeelsselectie niet of nau
welijks naar de nieuwe creatie en laten het zeker niet mee
wegen. Dat constateert onderzoekster Karen van Dam in
haar proefschrift Dansende Beren waarin ze de beoorde
lingsprocessen bij personeelsselectie onder de loep neemt.
zware functie krijgt."
Baantjeszoekers die denken dat
ze de beoordelaars met een mooi
uiterlijk of vlotte babbel om de
vinger kunnen winden, komen
volgens de onderzoekster be
drogen uit. De testresultaten
wegen veel zwaarder mee. Zo
worden vrouwen die een baan
als caissière ambiëren in de eer
ste plaats geselecteerd op intel
ligentie. „Een mooie mascara of
een lekker luchtje is niet vol
doende", aldus de psychologe.
Hierover kan ze vanuit haar ei
gen ervaring bij een consultan
cy bureau meepraten. „Een keer
kwam er een buschauffeur in
driedelig pak. Dat werd nega
tief geïnterpreteerd, omdat dat
niet bij de functie zou passen.
Toen zei ik 'dat komt omdat hij
die baan juist zo graag wil'. „Hij
probeerde zich aan te passen,
maar wist alleen niet waaraan."
Van Dam adviseert sollicitanten
overigens wel er toch maar ver
zorgd uit te zien. „Je moet na
tuurlijk niet met stinkvoeten
naar binnengaan."
Uit het onderzoek blijkt dat een
levendig gesprek een positieve
invloed heeft op het eindoordeel
van de selecteur. Van Dam
raadt sollicitanten in spé daar
om aan tijdens het gesprek goed
te luisteren en alert te reageren.
„Heel open staan. Dat betekent
niet dat je je hele hebben en
houden op tafel moet gooien,
maar wel dat je goed inspeelt op
wat er wordt gezegd." Volgens
haar kan de werkzoekende
hierbij best kritisch zijn over
zichzelf. „Als dan enkele zwak
ke plekken naar voren komen,
moet je gewoon zeggen dat je
bereid bent daar iets aan te
doen. Vooral niet te slijmerig
doen."
Zij onderzoekt de arbeids- en
organisatiepsychologe de wijze
waarop selecteurs tot hun oor
deel over een kandidaat komen.
Bij een selectieprocedure blij
ken de uitkomsten van persoon
lijkheids- en intelligentietesten
een veel grotere rol te spelen
dan de presentatie van de kan
didaat. De selecteur gebruikt
deze testgegevens onder meer
om een kader op te stellen,
meent Van Dam. Op basis hier
van wordt informatie die later
bij een gesprek naar voren
komt, geïnterpreteerd.
Of een reflectant vriendelijk
overkomt, speelt geen enkele
rol, zo constateert de promo
vendus. De selecteurs die bij het
onderzoek betrokken waren,
lieten hun sympathiegevoelens
niet meespelen in hun eindoor
deel. Ze waren professioneel ge
noeg om zich niet door dit soort
subjectieve waarnemingen te
laten beïnvloeden. Factoren als
stabiliteit, zorgvuldigheid en de
bereidheid open te staan voor
nieuwe ervaringen scoren daar
entegen wel hoog.
Van Dam haalt een citaat aan
van de Amerikaanse persoon
lijkheidspsycholoog Funder
over dansende beren. Niet het
feit dat een beer goed danst is
van belang, maar het feit dat hij
kan dansen. Volgens Funder en
Van Dam, die ooit danseres was
bij het Scapino-ballet, geldt dit
ook voor de beoordelaars. Het
oordeel van de selecteurs is mis
schien niet perfect, maar ze
doen het toch redelijk goed.
„Het is ook belangrijk dat de
beoordelaar het goed doet. Het
is voor een sollicitant niet leuk
als hij te laag wordt ingeschat.
Anderzijds is een reflectant er
niet bij gebaat als hij een te
Rotterdam (anp) - Het ministerie van Financiën zal binnen en
kele maanden een besluit nemen over de aanschaf van een of
meer scanners, waarmee de inhoud van containers kan worden
gecontroleerd.
om wil ik een hersenscan laten
maken. Ik denk dat ik een paar
chippies mis. Liefhebben kan ik
niet. Seks is voor mij puur con
sumptief."
Na jarenlang vruchteloos bin
nenstebuiten te zijn gekeerd in
het psychotherapeutische circuit,
heeft Ben K. intussen wel het ge
voel op de goede weg te zijn. Zijn
stille wens: „Gelukkig getrouwd
zijn en wonen in Lutjegast, met
een baan bij Van Gend en Loos."
Hij moet maar niet meer voor de
klas staan, beseft hij, hooguit in
het volwassenonderwijs.
Graag zou K. zijn oud-leerlingen
nog een keer ontmoeten, voor zo
ver zij daar behoefte aan hebben.
„Het liefst wil ik alles uitpraten
en dan handen schudden. Zodat
we dat hoofdstuk kunnen afslui
ten."
Viezerik
Zijn omgeving heeft hem niet als
een baksteen laten vallen. Leden
van de kerkgemeente en zelfs
ouders stuurden post. „Gelukkig
denkt niet iedereen: bah, met die
viezerik wil ik niets meer te ma
ken hebben." Ook met de domi
nee en de wijkouderling heeft hij
goed contact. Zijn relatie met
God heeft een gevoelige knauw
opgelopen.
„Maar die was altijd al proble
matisch. God is je vader, maar
mijn vaderbeeld is volkomen
naar de knoppen. Het is voor mij
moeilijk de Here Jezus lief te
hebben, want ik weet niet wat
liefhebben is."
Met deze apparatuur kan de
douane in de Rotterdamse haven
illegale goederen als wapens,
drugs en chemicaliën opsporen.
Een woordvoerder van het minis
terie verklaarde desgevraagd dat
het departement al geruime tijd
in gesprek is met diverse fabri
kanten.
De mogelijke aanschaf staat vol
gens de woordvoerder los van de
Franse kritiek, dat Rotterdam de
doorvoerhaven van drugs in Eu
ropa is. De Franse senator Mas-
son klaagde onlangs nog dat er in
de haven van Le Havre wel een
containerscanner staat, maar in
Rotterdam, de grootste contai
nerhaven van Europa, niet.
„Voorlopig gaat het om één scan
ner, die naar verwachting in Rot
terdam zal komen", zegt de
woordvoerder. „Het valt te ver
wachten dat binnen enkele
maanden de gesprekken worden
afgerond. Daarna zal op het de
partement een besluit over de
aanschaf moeten volgen".
Namen van de gesprekspartners
wil de zegsman niet noemen. Het
zou onder meer gaan om dochter
onderneming Heimann van het
Duitse concern Siemens, waar
mee het ministerie al contacten
onderhoudt.
De kosten van een containerscan
ner liggen volgens een woord
voerder van Siemens-Nederland
in de orde van 30 miljoen gulden.
Hamburg installeert momenteel
een scanner in zijn haven. Ook in
de haven van het Amerikaanse
Seattle staat er een.
De installatie bestaat uit een
bunker, waar opleggers doorheen
worden gereden. In de scanner
wordt de lading van de container
met een röntgenapparaat doorge
licht. De inhoud is dan zichtbaar
op een monitor, net als bij de ba
gagecontrole op luchthavens. De
vracht wordt zo geanalyseerd op
organisch en anorganisch materi
aal. Behalve wapens zijn zo ook
chemicaliën, explosieven en
drugs op te sporen. Nu worden
containers in Rotterdam steek
proefsgewijs geopend, waarbij
soms een hasjhond komt opdra
ven. Deze controle is tijdrovend.
Ook met een scanner kan de
douane alleen steekproefsgewijs
containers inspecteren. Controle
van alle aangevoerde vrachtkis-
ten is niet haalbaar met één ap
paraat, dat een capaciteit heeft
van 130.000 containers per jaar
(350 per dag). Nu worden in Rot
terdam jaarlijks ruim 3 miljoen
containers overgeslagen. Dat
aantal is naar verwachting in
2010 verdubbeld.
De woordvoerder van het minis
terie erkent dat een enkele scan
ner voor de Rotterdamse haven
onvoldoende is. „Voor een water
dichte controle zouden alle zee
havens van Nederland met derge
lijke apparatuur moeten worden
uitgerust", zegt hij.
Het Havenbedrijf Rotterdam
weet niets van de onderhandelin
gen over de controle-apparatuur.
„In principe gaat het om een zaak
van de douane. We gaan ervan uit
dat extra controles in ieder geval
geen belemmering mogen opleve
ren voor de doorstroming in de
Rotterdamse haven. De ervaring
leert dat de douane oog voor
heeft de belangen op dat punt",
zegt een woordvoerder.
Tiel (anp) - Archeologen hebben in Tiel de resten blootgelegd
van twee middeleeuwse kades. De beschoeiingen zijn in de elf
de eeuw aangelegd en behoren daarmee tot de oudste van
Nederland.
De houten wanden staan in de ri
vier de Linge. Tiel groeide na de
verwoesting van Dorestad (Wijk
bij Duurstede) door de Noorman
nen in de tiende eeuw uit tot een
belangrijke stad met'vermoede
lijk een grote haven. Er werd
handel gevoerd met het Rijnland,
Scandinavië en Engeland. Zelf
werd Tiel in 1006 en 1007 ook
door de Noormannen geplun
derd.
Tijdens de wederopbouw moeten
de nu gevonden handelskades
zijn geslagen. Voor die tijd wer
den de schepen op het strand ge
sleept.
De beschoeiingen zijn voor
oudheidkundigen extra interes
sant omdat ze gemaakt zijn van
hergebruikte houten scheeps
wanden. Die geven informatie
over scheepsbouw en scheepvaart
in de Middeleeuwen.
i
