perking
ensen
Als er
maar niet
verlengd
wordt...
DE STEM
OUWEN
De Stem maakt zijn drukpersen klaar voor de volgende eeuw
SORRY!
abo
ARI
BOUW
gratis 06-0703
SNS Teleshopper
3452
e Menen
Persrevisie stelt redactie
voor problemen
I
De krant wordt een kleurentele
visie. Net als in de begindagen
van de gekleurde beeldbuis ziet
de lezer nu elke dag een paar
kleurrijke voor- en achterpagi
na's in deze krant. Maar het zal
niet lang meer duren of de
zwart-wit pagina's zullen opval
len omdat ze in de minderheid
zijn. De klant wil kleur in de
krant en die gaat hij krijgen.
DE LOOP VAN DË
11996
X 82
het zijn om dat eigen geld in 4
vorm van een premiedepot (bi
een spaar- of levenhypotheek i
Is te brengen. Uit zo'n premiedepni
lp kunnen vervolgens extra PV
1- miestortingen worden gedaan
fct Immers, eigen geld in het huis
levert geen enkel extra rende
ment op, eigen geld als extra
premiestortingen in de aan eet
ld spaar- of levenhypotheek gekon
|p pelde polis levert een hoog nettd
rendement op!
Dat rendement is vaak zelfs der
mate hoog dat het niet makkelijk
zal zijn om eigen geld op zodani.
ge manier te beleggen dat et
ie (over een lange periode) eet
ie minstens even hoog rendemen
op gehaald zal worden! Anden
gezegd: als er eigen geld is, is he
sowieso aan te raden om dat in
is de hypotheek te investeren. Dan
1- worden twee vliegen in 1 klai
- geslagen: risicobeperking plus
extra vermogensvorming!
SIMS hypotheektoets*. U kunt
Ian de kantoren van de SNS bank
0703) van maandag t/m vrijdag
op zaterdag van 10.00 uur tot
thuisgestuurd.
L Karolinastraat 27
fj met uitgebouwde keuken, garage en
legen nabij centrum. Ind.: hal, L-
moderne plavuizenvloer, keuken,
overloop, 3 sik. en douche. Hardhouten
Jn. Grondopp. 291 m2.
Fl. 249.000,- k.k.
Burg, Berettastraat 31
berging en achterzijde uitgebouwd. Ind.:
uizenvloer, doorzonwoonkamer met
;uken. 1° Verd. overloop, 3 sik. en
te bereiken via vaste trap waar 4* sik. is
rdhouten kozijnen en dubbelglas.
199.000,- k.k.
UWE Groningenlaan 34
èn grote garage. Gelegen aan mooie brede
ld. hal, L-woonkamer met parket, keuken,
t en 3 sik., badkamer met ligbad en 2'
bereiken via vaste trap waar 4' sik. is.
pn goede staat van onderhoud. Grondopp.
I 259.000,- k.k.
5CH Watergraaflaan 68
Itype semibungalow, namelijk slaapkamer
eden. Bj. 1992. Gelegen aan brede rustige
veel groter dan van buiten lijkt. Ind.: hal,
40 m2 met plavuizenvloer en gezellige
mer, badkamer, keuken en bijkeuken. 1
ïers met laminaatvloer, waarvan een met
r juiste indruk moet U deze woning van
1 298.000,- k.k.
i'savonds
3EZWALUWE
Moorselestraat 206 8930 Menen (B.)
n t a t i e i
Open iedere dag,
Item Kijk Bouw. I ()0|( week-endS
van 14 tot 18 uur
De redactie van De Stem gaat een paar
spannende Europacup-avondjes tege
moet. Niet eens zozeer, omdat we gek
van voetbal zijn, maar omdat we midden
ineen ingrijpende operatie zitten die
meteen eufemistisch woord persrevisie
beet,
Tijdens die ongeveer een jaar durende
operatie zijn de afsluittijden voor de
actuele pagina's dusdanig vervroegd dat,
teer tijdens een Europacup-finale ver
lengd moet worden, we in een aantal
edities weinig meer dan de kale uitslag
kunnen presenteren.
Het zijn niet alleen de vervroegde af
sluittijden die ons op Europacup-avon
den, tijdens het EK-voetbal en geduren
de de Olympische Spelen parten zullen
"en, ook de krant ziet er een jaar lang
wat anders uit. Omdat we maar een
ihelft tot onze beschikking hebben,
kunnen we een jaar lang minder kleu-
'oto's afdrukken en dat heeft bijvoor
beeld tot gevolg dat we genoemde sport
evenementen minder nadrukkelijk in
beeld kunnen brengen dan we eigenlijk
zouden willen. Daarnaast is het zo dat
we als regionale krant in onze West-Bra-
tse en Zeeuwse edities tijdelijk wat
minder actueel kunnen zijn dan onze
concurrenten het Brabants Nieuwsblad
endePZC. Verslaggevers van De Stem
in die contreien zullen bijvoorbeeld bij
gemeenteraadsvergaderingen eerder weg
moeten dan hun collega's van die andere
kranten, omdat het vervroegde druk
pers-schema hen daartoe dwingt. Dat
heeft tot gevolg dat de lezer van De
Stem soms berichten mist die in de con
currerende krant wel staan te lezen.
Een merkwaardige bijkomstigheid hier
bij is dat de revisie van De Stem-persen
er voor moet zorgen dat onze huidige
concurrent het Brabants Nieuwsblad
straks als zusterkrant onder optimale
omstandigheden in Breda gedrukt kan
worden.
Aan vervroegde sluittijden wen je snel,
omdat ze nou eenmaal onontkoombaar
djnen met wat extra inspanning en
st- en vliegwerk slagen we er vaak
s in om laat nieuws toch nog te bren-
Waar we moeilijker aan kunnen wennen,
is het gegeven dat die ene pershelft,
waarop de krant gedrukt wordt, tijdens
sou ingrijpende revisie wel eens dienst
®u kunnen weigeren. De wetenschap
«t het hier in huis momenteel wemelt
wilde Zwitserse en Limburgse druk-
""ts-deskundigen die A la minute om
id én ingrijpen kan worden gevraagd,
lt ons enigszins gerust, maar het kan
voorkomen dat er NIET gedrukt kan
worden.
"Mat onheilsscenario hebben we al in-
oeeld via een rampenplan. Daarin
saat precies beschreven wat we moeten
«Offials op een bepaald tijdstip duide
rs wordt dat we in Breda niet kunnen
wikken. We wijken dan uit naar Best,
"aarde drukkerij van Brabant Pers en
eventueel voor onze Zeeuwse en West-
ibantse edities naar de pers van de
set in Antwerpen. Koeriersdiensten
'oen de te rijden routes al beproefd en
®Niteurs, verdeelpunten en bezorgers
eveneens op de hoogte van wat. er bij
"n ramP moet gebeuren.
'we elders een normale krant kunnen
Wikken ot alleen maar een noodeditie,
Wgt af van het tijdstip, waarop in Bre-
ahet eventuele onheil plaats
fjpt.
het allerergste ge-
j krijgt u als lezer
ochtend emaal-
j-Wmaar een kaartje
"we bus, waarop
"at dat er, helaas,
"'aas, helaas, geen
m in uw brieven-
Jis gestopt,
ij doen er alles aan
ervoor te zorgen
f j dat kaartje alleen
gag als illustratie
J dit verhaal onder
"n krijgt
Weekend
ZATERDAG 4 MEM 996 DEEL
Krant wordt kleuren-tv
Door Frank Lambregts
Bij De Stem in Breda ligt een van
de twee drukpersen er momenteel
ontmanteld bij. Blauwe overals
met zwarte vegen doen inge
wikkelde dingen met kilometers bedrading.
Ze overleggen in het Duits met een Zwitsers
accent. Ze zijn druk bezig met het uitbreiden
en moderniseren van de drukpersen waarop
dagblad De Stem, de weekbladen van De
Stem en, in de nabije toekomst, het Brabants
Nieuwsblad worden gedrukt.
In april hebben de Zwitsers de eerste pers
van De Stem stilgelegd. In september wordt
de tweede drukpers op non-actief gesteld.
Het is vanzelfsprekend de bedoeling dat de
eerste pers tegen die tijd weer kranten kan
drukken. In maart 1997 moeten beide persen
weer draaien.
„De lezer zal vooral opmerken dat er staks
meer kleur in de krant staat," legt Ron Clae-
ssen, de coördinator van dit pers-project, uit.
Hij regelt namens de VNU-dagbladengroep
de persrenovatie in Breda.
„Uitgaande van een krant van 48 pagina's
kunnen we met de huidige pers 8 pagina's
full-color (kleurenfoto's) drukken, 16 pagi
na's met één kleur (steunkleur) erop en 24
pagina's in zwart-wit. Als dit project is afge
rond, draaien we twee maal zoveel full-color
pagina's. Volgend jaar bestaat de krant uit 16
full-color pagina's, 16 met steunkleur en 16
in zwart-wit."
Mercedes
Er blijven in de toekomst dus zwart-wit pa
gina's in de krant liggen, maar het zal niet
meer zo zijn dat alle pagina's binnenin de
krant het per definitie zonder kleur moeten
stellen. De kleuren nestelen zich nu ook bin
nen in de krant.
„En dat is hard nodig," zegt Ron Claessen.
„Vooral commercieel. De behoefte aan full-
color-advertenties stijgt enorm."
Technisch behoort ook een volledig gekleur
de krant tot de mogelijkheden. Claessen:
„Maar dan moet je een compleet nieuwe pers
aanschaffen en dat kost zeventig miljoen gul
den. Daar is om financiële redenen niet voor
gekozen. Deze renovatie kost 17,5 miljoen
gulden. Als deze pers is uitgebreid en gemo
derniseerd, kan De Stem er weer vijftien jaar
mee vooruit. Op een heel behoorlijk niveau,
want deze pers is wel zo'n beetje het beste
wat er op de wereld te krijgen is. Deze offset
rotatiepers van Wifag uit Zwitserland kan
worden beschouwd als de Mercedes of de
BMW onder de drukpersen."
De elektronische besturing wordt geleverd
door het Duitse bedrijf Ewert Ahrensburg
Electronica.
Druktorens
Op het Spinveld in Breda staan twee persen,
die in principe allebei hetzelfde drukwerk
doen. Elke pers bestaat momenteel uit drie
druk-units, die elk worden aangedreven door
een elektromotor van 150 kilowatt. In die
metershoge druktorens worden in een razend
tempo kilometerslange papierbaneri bedrukt
met tekst, illustraties en advertenties. Aan
het eind van die drukgang wacht een vouw-
ooobthch^
j KRANT WORD 11 gN0G ggzoRGO
CR re VOORKOMEN.
WIJ DOEN ER ALLES A
TTP. STEM,
machine waarin de krant gevouwen en ver
volgens gesneden wordt. Origami voor ge
vorderden.
Elke pers krijgt er dit jaar een vierde unit bij.
Geen nieuwe unit, maar een tweedehandsje
uit Roermond, waar hij twaalf jaar dienst
heeft gedaan bij dagblad De Limburger, ook
een VNU-bedrijf.
Het aantal kleurmogelijkheden in de krant
wordt beperkt door de betrekkelijke ruimte
in de pers. In elke druk-unit is slechts plaats
voor 32 drukplaten. En omdat één full-color
pagina vier drukplaten nodig heeft, voor elke
kleur één, zijn de mogelijkheden snel op.
Door het plaatsen van een vierde druk-
unit krijgt de pers meer ruimte, kunnen er
meer platen in en dus extra kleuren in de
krant.
Elektronica
Wat de lezer van de krant minder zal opval
len is dat de nieuwe pers geheel elektronisch
gestuurd zal zijn. Volgens Claessen wordt de
pers 'intelligenter'. Voor de drukkers van De
Stem zal het een kleine revqlutie betekenen.
Minder handwerk en meer controle-moge
lijkheden. Ze hoeven straks minder op hun
eigen ogen te vertrouwen dan op allerlei
elektronische ogen op hun pers. Ze kunnen
op beeldschermen zien wat er met de pers
aan de hand is.
Claessen legt het eenvoudig uit: „Als er str
aks een propje papier dwars zit, wordt dat
veel eerder gedetecteerd. Voordat er iets he
lemaal fout gaat."
Het is nu nog zo dat de drukpers even op re
latief hoge snelheid (15.000 omwentelingen
per uur) tweeduizend kranten moet draaien,
voordat bekend is of alle instellingen goed
staan. En dat is een flinke stapel. De contro
le kan in de toekomst op veel lagere snelheid
en met veel minder kranten in de voorloop.
Dankzij die computergestuurde techniek
krijgt de pers er zelfs een geheugen bij. Een
voordeel daarvan is dat de drukker in de toe
komst niet alles meer met de hand hoeft in te
stellen. Hij roept uit het geheugen de instel
lingen van de vorige keer op en de pers stelt
zich automatisch in. Zo weet de computer
bijvoorbeeld precies hoeveel inkt er precies
op een bepaalde plaat moet voor het beste
resultaat.
Beeldscherm
Volgens Cees Stijlen, chef-drukkerij van De
Stem, zal de drukker echter nog steeds niet
zonder zijn eigen ogen kunnen. „Hij blijft re
gelmatig de krant van de transportband ha
len om te zien of alles nog goed staat en of het
niet beter kan."
De zegeningen van de nieuwe elektronische
besturing bevinden zich volgens Stijlen al
lereerst op het gebied van preventie.
„We hebben straks bijvoorbeeld veel eer
der in de gaten, wanneer de spanning op de
papierbaan niet goed is. Als het papier te
slap hangt kan het scheuren en dan duurt het
weer een tijd voordat we weer op volle toeren
draaien. We worden dankzij die apparatuur
veel eerder gewaarschuwd. En we kunnen op
het beeldscherm bovendien zien, hoeveel pa
pier er nog op een rol zit en hoeveel kranten
we ermee kunnen drukken. We weten nu pas
heel laat als er een volgende papierrol aange
plakt moet worden. Dat is een heel secuur
De drukpers van De Stem ondergaat momen
teel een ingrijpende revisie. De pers wordt
met twee units uitgebreid en is volgend voor
jaar na de verbouwing in staat om nog meer
pagina's met kleuren-foto's en -advertenties
te drukken.
Op die aangepaste pers moet vanaf medio
1997 naast De Stem ook het Brabants Nieuws
blad worden gedrukt.
In deze weekend-bijlage besteden we niet al
leen aandacht aan da technische veranderin
gen bij De Stem, maar bok aan de veranderin
gen die zich in het media-landschap van Zuid-
West-Nederland voltrekken.
Daarnaast blikken we om naar 'die goeie
ouwe tijd' toen lood en ratelende zetmachi
nes het beeld van een krantenbedrijf bepaal
den.
De inhoud:
PAGINA 2
- 'De krant blijft'
- Het lood was heilig
PAGINA 3
- De krant op Internet, lang leve de krant
PAGINA'S 4 EN 5
- Een grafische weergave van de pers in bedrijf
werkje en je kunt maar beter op tijd weten
dat dat er aan komt."
Stijlen voorspelt dat er uiteindelijk een beter
product van de persen rolt: „Er is minder
fluctuatie in de kwaliteit. De productie
wordt stabieler."
Expeditie
Als de krant gevouwen en gesneden is, wor
den er stapeltjes van gemaakt, die op de ex
peditie-afdeling in vrachtwagens verdwijnen
om in Zuid-Nederland bezorgd te worden
door de nieuwe helden van de krant. Bij die
expeditie gaat zo af en toe wel eens wat fout.
Er verdwijnt wel eens een pak kranten in de
verkeerde vrachtwagen, waardoor een bezor
ger in Breda een stapeltje kranten te kort
komt, terwijl de Bavelse bezorger er een over
houdt. Menselijke fout, verkeerd geteld door
de chauffeur van de vrachtwagen.
Dat kan straks niet meer, want De Stem be
schikt dan over een van de modernste com
putergestuurde expeditie-hallen die in de
krantenwereld denkbaar zijn.
„Straks krijgt elk pak kranten een eigen
streepjescode," legt Claessen uit. „Met elek
tronische ogen wordt elk pakket naar de juis
te vrachtwagen gestuurd, terwijl de compu
ter onthoudt waar elk pak gebleven is. Het
nabezorgen van kranten zal daardoor groten
deels tot het verleden gaan behoren."
Topsnelheid
Cees Stijlen toont zich enthousiast over de
hypermoderne expeditie-afdeling die hij ter
beschikking krijgt. „Daarmee staan we str
aks helemaal vooraan," meent hij.
Omdat die expeditie-afdeling twee keer zo
groot wordt mogen er straks achttien kran
ten per seconde van de pers afkomen. Die
snelheid kan de huidige expeditie nog lang
niet aan.
„De pers wel," zegt Stijlen. „De pers draait
nu eigenlijk te langzaam. Als die nieuwe ex
peditiehal er is, kunnen we de snelheid flink
opvoeren. Dat moet ook wel, want het Bra
bants Nieuwsblad komt erbij. Dat betekent
elke avond 55.000 kranten extra, op de
110.000 die we nu al drukken. We moeten dus
in dezelfde tijd anderhalf zoveel kranten
drukken."
De pers in zijn oude constellatie draait maxi
maal 27.500 omwentelingen per uur. Daar
mee kunnen in een uur tijd maximaal 55.000
kranten worden gedrukt. Straks moeten
snelheden van 35.000 omwentelingen per uur
tot de mogelijkheden behoren, een topsnel
heid waarbij elke uur maximaal 70.000 kran
ten van de persen afrollen. Elke pers jaagt er
dan in een uur 175 kilometer papier door
heen.
Meer kleur, hogere snelheden, efficiëntere
bedrijfsvoering en een constante drukkwali
teit, dat zijn de doelen die de VNU-dagbla
dengroep met deze investering van 17,5 mil
joen wil bereiken. En De Stem zal er de ko
mende vijftien jaar mee vooruit moeten.
1.
