Overheid Amerika 'draait' weer >zorging d nedag. Er wordt in Gaza geen feestje gevierd 'Proces van de eeuw' in Polen afgeblazen •ranse belastingdienst verstoort idylle van winkelier en werkloze Resident Clinton en Congres leggen hun geschillen over begroting eindelijk bij Weer straling vrij na lek in Tsjernobyl Analyse ommentaar pESTEM BUITENLAND A5 LAND KORT ger misleidend 'spanden 'pleit nk-experiment Ritzen ti de weg gehaald ;SL op 'n dinsdag. Op die dag rging en géén buslichting uw post bezorgd wordt, staand overzicht. Hebt u ;ing rond Koninginnedag, BUITENLAND KORT Spaanse premier Gonzalez gaat vrijuit Juwelen Jackie brengen 15 miljoen op China houdt nog twee kernproeven Tribunaal laat Blaskic niet vrij Belgische boeren blokkeren Franse grens Partij Peres aanvaardt Palestijnse staat Nog geen zicht op bestand in Libanon 26 APRIL 1996 A4 11111 VRIJDAG 26 APRIL 1996 kranten afgeplakt, nu gaat pers: Emmen, provincie- politieke en bestuurlid den onder het toekijkend et hele college stapte on etaalde voetbalclub in de ap van de Eerste Divisie n het anti-sportieve kooi e van experiment, bier en et ter verhoging van de lo- k te maken welke invloed ugdigen mogen op een af. i, hoe bedreven en alert 2e tot 0,8 in hun bloed. Icampagnes scoren slecht het zinvol lijkt nu eens een eren. Rijden met drank op irlijk, dat elk middel om dé dachten te doen verande- dacht? Zijn automobilisten den best nog verantwoord en, wel met een videoband zeker als op die band blijkt nige slokken best meevalt? periment aankomende de- ord gedrag7 gdrager van Justitie over Amsterdam met kroonge- snde drugsl aror. Johan V. dend. Dat stellen de straf- een brief aan de Tweede V. en Spong treedt op als de Hakkelaar, nsdag in een brief aan de A. K., die in het verleden del, komt erop neer dat het houden in ruil voor waar- an V.. Sorgdrager stelt in inhoudt dat deze complete mogelijkheid is opengela- Iboete en met het gedwon- nogelijk met drugshandel it niet. 1 bevoegheid drugspanden at is de kern van een wets- ewet, dat de staatssecreta- 'oort van Binnenlandse Za- hebben gestuurd. Nu is het erlast drugspanden te slui- leeftijd moet geleidelijk en maand per jaar. Daarbij mderen aan het arbeidspro- 1 een rapport van Nyfer, het de universiteit Nijenrode, en congres in Amersfoort. geen moeite met het Arn- n onder toezicht in een spe- dA en D66 zijn positief over sceptisch, maar 'wil er niet ekend, dat sinds begin april edeweten van politie en de en in een speciale ruimte in opheldering van minister ment, dat hij maatregelen eiten, als ze studenten hel- t zou kunnen door studen- al vöör 1 september in 1 het nu lopende studie- regime van de mildere n jaar langer op een beurs, an van de Hogeschool van gewezen. ij Duiven een vrachtwagen- I van de weg gehaald, omdat ien aan zijn laars lapte. De line, hoewel transporten van ;edaan moeten worden. Bo- ijf en een half uur rust gehad erdoor vormde de chauffeur lus de politie. De man kreeg van 3100 gulden. een besluit genomen over de 5L). Het probleem in het ka- i, PvdA) geen flitsspoor door orritsma (Verkeer,WD) wel. eren an het TIE) Bezorgd op": naandag 29 april voensdag 1 mei ionderdag 2 mei ionderdag 2 mei blijkt dat wij 96% van a'lehP°o}gen. nstaand schema zullen be ..„rWilkoVoordouw ■:s Heel Frankrijk is begaan f t het lot van fietshandelaar Ray- Lid Cloarec en de werkloze Ber nard Georges-Molland. Jfloarec, inwoner van Nice, geeft op 1 juli ÉL rinkel aan de gewezen fietsamateur |t Albertville. Gratis en voor niets. Om it Cloarec het geld van de verkoop van Éu winkel niet nodig heeft en omdat hij fits aan de werkloosheid wil doen." Haarde fiscus dreigt roet in het eten te «ien. 'pit land rent met een gigantische snel- 'idop de afgrond af. Er is geen souples- I Individuele oplossingen worden on- "„eiijk gemaakt," luidt de sombere itfetie van Raymond Cloarec. Hij staat in zijn winkel in Nice. Tussen zijn fietsen. De naar Nice uitgeweken Breton is plotseling het centrum gewor den van een polemiek, die tot de hoogste politieke kringen gaat. Want Raymond Cloarec gaat met pen sioen. Op 1 juli stopt hij met werken. Het is mooi geweest, plaats voor een ander. Maar de gewezen militair wilde met zijn pensionering een daad stellen. „Ik ga mijn winkel niet verkopen. Ik heb een prachtig huis en krijg na 1 juli een keurig pensioen. Het geld van de verkoop heb ik dus niet nodig. Bovendien wil ik dat mijn winkel een fietsenzaak blijft. Dus heb ik besloten om mijn winkel te geven aan de eerste de beste werkloze, die me bewijst dat hij wat van fietsen weet en die gemo tiveerd is." Cloarec plaatste enkele advertenties. Hij werd gefilmd in het regionale televisie journaal. Het nieuws drong door tot de Parijse redacties. Eind maart 'haalde' de man, die al tientallen bizarre fietsen uit vond, het journaal van het nationale tweede net. Zo maakte Frankrijk kennis met een ge nereuze bijna-gepensioneerde. Cloarec kreeg in de dagen na de televisie-uitzen ding vele honderden brieven en telefoon tjes. Uiteindelijk viel zijn keuze op de 39-ja- rige Bernard Georges-Molland uit Al- penstad Albertville. De man was ooit een zeer verdienstelijk amateurrenner. Weet hoe je aan een fiets moet sleutelen. Cloarec was gecharmeerd van de man, die sinds eind 1993 werkloos is, na het failliet van zijn koffiebranderij. En koos hem uit als zijn opvolger. „Het is mijn bescheiden bijdrage aan de strijd tegen de werkloosheid. Door mijn handelwijze geef ik werk aan één van de ruim 3 miljoen mensen zonder werk in dit land." De positieve reacties stroomden toe. Cloarec werd op straat aangesproken en geprezen voor zijn initiatief. Maar de Breton rekende buiten de Fran se belastingdienst. Dié legde de fiscale meetlat langs het plan en kwam tot de volgende rekensom: het winkelpand van Cloarec is 640.000 francs (215.000 gul den) waard. De heer Georges-Molland is geen familie van de eigenaar. En moet dus 60 procent overdrachtsbelasting be talen, zijnde een bedrag van 384.000 francs (bijna 130.000 gulden). Een be drag dat de werkloze uit Albertville na tuurlijk niet tot zijn beschikking heeft. Nadat Raymond Cloarec van zijn woede was bekomen schreef hij brieven aan de burgemeester van Nice, de Franse pre mier Juppé en president Chirac. Brieven, waar hij tot nu toe geen antwoord op heeft gekregen. Op het belastingkantoor van de Alpes- Maritimes blijft men op de strepen staan. „De wet is nu eenmaal de wet. Een over dracht van mensen die geen familieban den hebben wordt belast met 60 procent van de waarde van het goed." Maar Raymond Cloarec is nog niet uitge speeld, belooft hij. „Op 1 juli krijgt Ber nard mijn winkel. Dat is zeker. Er zijn advocaten voor me aan het werk. Ik re ken op clementie via de president of de premier. En als dat allemaal niet werkt, dan heb ik nog een oplossing. Maar die maak ik nu niet bekend." Van onze correspondent Bert Ummelen Washington - Het Witte Huis en het in meerderheid Repu- [likeinse Congres hebben hun geschillen over de begro- igvoor het lopende jaar bijgelegd. Het compromis bete- lent dat de Amerikaanse overheid voor het eerst in zeven Landen weer normaal kan functioneren. :nservice: 06-0417 (§ratis |let presidentsverkiezingen in intocht begonnen beide par eren direct het vergelijk fceen politieke overwinning op (eisen. lepiiblikeinse voormannen we en op belangrijke bezuinigin- ea, van de kant van het Witte 5 werd benadrukt dat Clin ks zijn prioriteiten met succes Wind heeft gehouden. ■mijl opnieuw, voor de derde delen van het federale Weidsapparaat op slot dreig- i te gaan, werden onderhan delaars het gisteravond na twee pagen intensief overleg eens. Bezuinigingen r verwachting zouden Huis a Senaat vanmorgen vroeg in me meerderheid hun fiat aan let compromis geven, waarna de ■resident de begrotingswet van- laag nog kan tekenen, let 160 miljard dollar omvat- |ende begrotingsplan honoreert ide, door de Republi keinse oppositie bepleite bezui- 1 (23 miljard dollar), laar ook de wens van president pinten oni méér geld uit te trek pen voor gezondheidszorg, on- lieiwijs, milieu en banenplannen li miljard dollar). ^Daaronder ook de aanstelling n honderdduizend extra poli- en, een anti-misdaadi- faiet waar de president graag pee pronkt. loketten dicht p Republikeinen zijn ook te- Mekomen op hun eis dat sero- Tositieven uit de krijgsmacht loeten worden ontslagen, pet compromis maakt een eind a de langdurigste begrotings- nsis in de Amerikaanse ge- pedenis. laag, bijna zeven maan- |en na het begin (1 oktober) van |ft begrotingsjaar, functioneer den departementen en jffltallen agentschappen nog al- Pldop basis van tijdelijke finan- i patstelling was een jtat gevolg van de strategie "o de Republikeinse meerder heid in het Congres om de begro ting voor 1996 te gebruiken als een hefboom: eerst om president Clinton te dwingen tot een fi nancieel beleid dat de federale begroting binnen zeven jaar in evenwicht moet brengen en ver volgens om politieke hervormin gen af te dwingen. Het is een strategie die alles be halve voordelig heeft uitgepakt. Toen tot tweemaal toe over heidsdiensten de loketten moes ten sluiten en duizenden ambte naren, in onzekerheid over hun inkomen, thuis zaten, bleken de Amerikanen in grote meerder heid de Republikeinen verant woordelijk te houden. De president versterkte de stem ming zo veel mogelijk door zich zelf, onder andere in zijn State of the Union-rede van januari, nadrukkelijk als man van het midden en bruggebouwer te pre senteren. Steun verloren Volgens opinie-onderzoek heb ben de Republikeinen, die twee jaar geleden bij een denderende verkiezingsoverwinning de meerderheid in beide kamers van het Congres, Huis eri Senaat, veroverden, het afgelopen half jaar aanzienlijk aan steun verlo ren. En gezaghebbende politieke analisten achten het niet langer uitgesloten dat de Democraten in november de meerderheid in het Huis van Afgevaardigden heroveren. Een ander effect werd onlangs zichtbaar in een onderzoek in opdracht van de New York Ti mes. Hoewel de meeste kiezers, als het gaat om specifieke politieke kwesties en karaktereigenschap pen, meer op hebben met de Re publikeinse presidentskandi daat Bob Dole dan met Clinton, wint in hun eindafweging toch de zittende president. En het belangrijkste motief daarvoor is dat zij een man in het Witte Huis willen zien, die de Republikeinse meerderheid in het Congres 'afremt'. Een Oekraïnse arbeider voorziet de beschermlaag, die tien jaar geleden rond de ontplofte vier de reactor van de kerncentrale in Tsjernobyl werd aangebracht, van een nieuw verfje. De man liep gisteren samen met andere werknemers een lichte radio-actieve besmetting op, nadat in de gesloten reactor een lek was ontstaan. foto reuter Kiev (afp/anp) - Bij een onge luk in de kerncentrale van Tsjernobyl is in de nacht van woensdag op donderdag een kleine hoeveelheid radio-ac tieve straling vrijgekomen. Het ongeval deed zich voor toen personeelsleden de filters van een luchtpomp vervingen. Gebruikte filters voor de lucht uit het binnenste van de zogehe ten sarcofaag, die om de in 1986 ontplofte reactor 4 is geplaatst, werden afgevoerd zonder vol gens voorschrift te zijn ingepakt. Zij verloren daardoor radio-ac tief stof. Het personeel liep een straling van 10 millirem op, de helft van het toegestane maximum van 20 millirem. Bij het ongeval is radio-activiteit terechtgekomen in de machine kamer van de derde reactor. De ze ruimte is 's nachts schoonge maakt. De straling was tijdens het onge val ruim boven de norm. Vandaag is het precies tien jaar geleden dat reactor vier van de kerncentrale in Tsjernobyl ont plofte en het grootste nucleaire ongeluk in de geschiedenis in leidde. Oekraïne heeft beloofd de kerncentrale over enkele jaren te sluiten. Reactor 4 werd na de ramp voor zien van een betonnen omhulsel en doet geen dienst meer. Het omhulsel begint echter steeds meer scheuren en gaten te verto nen, waardoor radio-actief ma teriaal naar buiten komt. De an dere reactoren van de centrale functioneren nog wel. Het voorlaatste incident in Tsjer nobyl deed zich in november voor, toen er straling ontsnapte. Aanvankelijk werd daar geen melding van gemaakt. Later bleek het echter om een ernstig incident te gaan, waarbij een werknemer werd blootgesteld aan de hoeveelheid straling die slechts verspreid over een heel jaar is toegestaan. Madrid - De onderzoeker van het Spaanse Hooggerechtshof heeft geen bewijzen gevonden dat de demissionaire premier Gonzalez betrokken is geweest bij de vuile oorlog tegen de Baskische ter reurorganisatie ETA in de jaren tachtig. Het Hof zal niet om de opheffing van Gonzalez' parlementaire on schendbaarheid vragen zodat hij kan worden ondervraagd. Gon zalez zal 'waarschijnlijk' worden vrijgepleit van alle aanklachten tegen hem. Tegen de voormalige vice-premier Narcis Serra en de socialistische partijfunctionaris José Maria Benegas zijn evenmin bewijzen gevonden. De drie socialistische politici werden ervan verdacht de Anti-ter roristische Bevrijdingsgroepen (GAL) te hebben ingezet tegen Baskische strijders. De GAL vermoordde tussen 1983 en 1987 28 mensen die verdacht werden terrorist van de ETA te zijn. New York - De juwelen van Jackie Kennedy Onassis hebben bijna 15 miljoen gulden opgeleverd. Een veertigkaraatsdiamant, die ze ooit als verlovingscadeau kreeg van Aristoteles Onassis, veran derde voor 4,3 miljoen gulden van eigenaar. Bij de veiling van het huis Sotheby's in New York, die dinsdag be gon, blijken de bezittingen van de vermoorde president John Ken nedy en zijn toenmalige vrouw Jackie exorbitante prijzen op te le veren. Het bureau waarop Kennedy in 1963 het verdrag over het verbod op kernproeven ondertekende, ging voor ongeveer 4,3 mil joen gulden van de hand. Bijna alle artikelen die onder de hamer kwamen, brachten het tien- tot twintigvoudige op van de catalo gusprijzen. De komende dagen zijn onder meer topstukken als haar trouwja pon en haar BMW aan de beurt. De opbrengst van de veiling gaat naar haar nalatenschap. Peking - China zal dit jaar een verbod op kernproeven onderteke nen na eerst nog twee laatste nucleaire tests te hebben gehouden. Dat heeft een woordvoerder van de Russische president Jeltsin, die Peking bezoekt, meegedeeld. Een zegsman van het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken sprak de belofte van China echter tegen. Hij zei dat de details van de besprekingen over een verbod op kernproeven eerst 'nader on derzocht en besproken' moeten worden. Den Haag - Het Joegoslavië-Tribunaal heeft het verzoek van de Kroatische generaal Tihomir Blaskic om voorlopige vrijlating af gewezen. De drie rechters van de strafkamer sluiten zich aan bij de argumentatie van de aanklager, dat voorlopige vrijlating maar onder buitengewone omstandigheden mag gebeuren. Dat was bij voorbeeld woensdag het geval, toen de Servische generaal Djord- je Djukic werd vrijgelaten omdat hij doodziek is. President Cassese van het Joegoslavië-Tribunaal heeft in Straats burg om sancties gevraagd tegen de Serviërs. Hij sprak daar voor de parlementaire vergadering van de Raad van Europa. Cassese wil dat er sancties komen tegen Federale Republiek Joegoslavië (FRJ) en de Servische republiek (Srpska) in Bosnië-Herzegowina, omdat ze weigeren mee te werken met het internationale Joego slavië-Tribunaal. De FRJ bestaat uit Servië en Montenegro. Brussel - Belgische boeren hebben gisteren een drukke grensover gang met Frankrijk enkele uren geblokkeerd. Zij protesteren te gen de invoering in Frankrijk van een kwaliteitslabel voor rund vlees. De export van Belgische vlees naar Frankrijk is door de maatregel nagenoeg stilgevallen. De boeren controleerden Franse koelwagens. Vijf keer werd een vleestransport teruggestuurd. De invoering van het kwaliteitsla bel in Frankrijk is een reactie op de gekke-koeienziekte en het wereldwijde uitvoerverbod van Brits rundvlees. Maar volgens de Belgische rundveehouders suggereert het Franse label dat ook vlees uit andere landen besmet is of gevaar oplevert voor de volksgezondheid. Tel Aviv - De Israëlische Arbeidspartij heeft haar verzet tegen een Palestijnse staat opgegeven. Dit gebeurde tijdens een buiten gewoon congres waar de partij van premier Peres het programma vaststelde voor de algemene verkiezingen van 29 mei. De aanpassing van het partijstandpunt volgt een dag nadat de PLO haar artikel over de noodzaak tot vernietiging van Israël uit haar handvest had geschrapt. Het verkiezingsprogramma beveelt verder de annexatie aan van bepaalde delen van de Westelijke Jordaanoever, in het bijzonder de gebieden ten noordwesten van de Dode Zee en rond Jeruzalem. Damascus/Jeruzalem - Op de vijftiende dag van wederzijdse be schietingen door Israël en de moslim-fundamentalistische Hez bollah is nog geen bestand overeengekomen. De Amerikanen stuitten bij hun onderhandelingen voor een staakt-het-vuren tussen Israël en de Hezbollah op onoplosbare problemen. Dat maakte de Amerikaanse woordvoerder Burns gisteren bekend na overleg in de Syrische hoofdstad Damascus. Ook de Israëlische premier Peres liet zich eerder op de dag pessi mistisch uit, en sprak van zeer ernstige kwesties die nog niet wa ren opgelost. De Israëlische staatstelevisie meldde gisteravond echter dat de Amerikaanse onderhandelingsdelegatie mogelijk diezelfde avond nog een overeenkomst zou bereiken over een vijfpuntenplan. l touzalem - Israël is niet voor niets blij wthet besluit om het Palestijnse Hand- I vest te veranderen. Het beruchte docu- I ®®t, waarin tenminste de helft van de J '3 paragrafen het bestaan van de staat I ®aël ontkent, zal nu moeten worden aangepast of vervangen. Maar of de 'historische verandering', zoals Premier Shimon Peres het besluit van de ™C. de Palestijnse Nationale Raad, noem- J!i 'eel meer betekenis heeftdaneen politie- en ook emotionele genoegdoening voor de ®aeli's, is zeer de vraag. Want de 'histori- wandering' is symbolisch. Niet een ®P waarmee iets wezenlijks verandert. Palestijnse Handvest werd in 1964 ge weven en in 1968 aangepast. Het is een •rpijsd document uit de beginperiode van Palestijnse nationalisme, waarvan de eeste Palestijnen de inhoud allang niet kennen. ®van de paragrafen zegt bijvoorbeeld, dat j S'ina, met de grenzen die bestonden tij- la periode van het Britse mandaat, een teelbare territoriale eenheid' is. Isch l^er arti^el spreekt over de 'Zionisti- je bezetting, die een geografische basis is |tc vvereldimperialisme'. In feite is het kV«en met de vroege werken van I nf l ,or erzl. de stichter van het Zionisme, t die van Israël's eerste premier, David oerion. van Oslo, waarin de staat Israël officieel is erkend. Yasser Arafat noemde na de Palestijnse On afhankelijkheidsverklaring het Handvest 'caduc', kapot. Met de afronding van het eer ste Oslo-akkoord noemde hij het 'nul and void', onwettig. Toch was het voor de Israëlische regering zo belangrijk het Palestijnse Handvest te zien verdwijnen, dat Yasser Arafat zich moest verplichten om binnen twee maanden na de benoeming van zijn nieuwe Palestijnse par lement in Gaza juist voor dit doel de PNC bijeen te roepen. «tv111 Seworden door de historische ont- üp'ingen Van de afgelopen 50 jaar heeft tiis'ant*V8st voor Israël echter altijd als 'be- |J.ile^end voor de Palestijnse wens de I OnV te vernietigen. IW3toen 'n dezelfde PNC die deze een ?aza bijeen Is, het besluit viel dat er I kom°na Hike Palestijnse staat moest l'-esti01' naast lsraël- En ook na de twee Pa- jns-Israëlische verzoeningsakkoorden Door Willy Werkman En om er zeker van te zijn dat Arafat een meerderheid zou krijgen voor de 'historische verandering', besloot premier Peres zelfs ra dicale leden van de PNC, zoals vliegtuig- kaapster Laila Khaled en Mahmoed Abbas, de kaper van het Italiaanse schip 'Achille Lauro', toestemming te geven naar Gaza te reizen. Arafat deed onder zware druk van Israël wat er van hem gevraagd was. Hij riep de PNC - niet het parlement van zijn nieuwe zelfbe stuur, maar dat van de nauwelijks meer be staande PLO - in Gaza bijeen. Met op de achtergrond de belofte van pre mier Peres dat - als het vereiste besluit zou vallen - Israël 'spoedig' haar troepen zou te rugtrekken uit Hebron, zoals dat overigens al in de Oslo-akkoorden was vastgesteld. Arafat heeft daartoe al zijn invloed en zijn manipulatie-methodes moeten toepassen. Hij stond geen geheime stemming toe en stuurde ook op het cruciale moment de pers naar buiten. De tekst van de resolutie was overigens van tevoren ter goedkeuring naar Jeruzalem gestuurd. Israël kan dus nu tevreden zijn en premier Peres in het bijzonder. Hij kan het PNC-be- sluit als politieke overwinning gebruiken in de strijd voor de komende algemene verkie zingen. Maar hij heeft daarbij misschien geen reke ning gehouden met zijn rechts-denkende on derdanen, die er op wijzen dat de PNC-be- sluiten alleen nog maar een intentie-verkla ring inhouden over een verandering van het Handvest. De joodse kolonisten in en bij Hebron heb ben ook al met de voorgenomen Israëlische ontruiming van Hebron een nieuwe golf van Hamasterreur voorspeld. Peres heeft waarschijnlijk ook niet stilge staan bij de nu nog meer gegroeide ergernis van de Palestijnen over Arafats zwakke po sitie tegenover de Israëli's. Al sinds de Hamas-aanvallen op Israël's ste den opgesloten in de steeds armer wordende zelfbestuurgebieden, is er van hun bewonde ring voor de Palestijnse leider weinig meer over en van hun vredesgevoelens tegenover Israël nog minder. Zeker niet nu Israël zich nog steeds niet ge houden heeft aan haar eigen Oslo-verplich tingen. Zoals het vrijlaten van Palestijnse gevangenen en het verzekeren van onbelem merd Palestijns verkeer tussen de Ga- zastrook en de Westelijke Jordaanoever. In Gaza dus is geen feest gevierd over de 'be langrijke stap in het vredesproces', zoals Is raël de PNC-besluiten over het Handvest noemde. En er is ook geen feest gevierd om Arafat's belofte, dat de „onderhandelingen met Israël zouden leiden tot een Palestijnse staat, met Jeruzalem als hoofdstad." Ze kennen de slogans. En ze kennen ook hun eigen, grimmige realiteit. Gdansk (rtr/dpa) - Aan het 'proces van de eeuw' tegen de Poolse ex-president Jaruzels- ki is gisteren een abrupt einde gekomen. Een regionale rechtbank in Gdansk achtte zich niet bevoegd te oordelen over het voormalige communistische kopstuk, dat in 1970 als minister van Defensie betrokken was bij het geweldda dige neerslaan van een staking op de Lenin-scheepswerf in de havenstad. Generaal Jaruzelski was onder meer aangeklaagd wegens de schending van de grondwet. Maar de rechter in Gdansk kwam tot de conclusie dat niet een ge wone rechtbank, maar uitslui tend het speciale Staatstribunaal bevoegd is daarover te oordelen. Het Staatstribunaal beslist in opdracht van het parlement of de president over de politieke ver antwoordelijkheid van hoge functionarissen. In het parlement domineren de ex-communisten, ook de president is afkomstig uit de voormalige partij van Jaru zelski. Het proces tegen Jaruzelski be gon een maand geleden. Behalve tegen de ex-president is ook te gen een andere hooggeplaatste communist de aanklacht inge trokken. Het proces tegen een groep andere functionarissen gaat verder. Het vooronderzoek nam vijf jaar in beslag. Vierduizend personen legden een verklaring af. Bij het bloedbad in Gdansk en in Jaruzelski andere havensteden aan de Pool se Oostzeekust kwamen minstens 44 personen om, honderden ar beiders raakten gewond. De com munisten lieten tanks en speciale politie-eenheden aanrukken om de protesten te bedwingen. Jaruzelski moest op 28 maart sa men met elf andere voormalige communistische functionarissen foto reuter voorkomen. De zaak werd toen om procedurele redenen verscho ven naar 27 juni, maar intussen hadden advocaten van'Jaruzelski en diens medebeklaagde Kazi- mierz Switala, de toenmalige mi nister van Binnenlandse Zaken, bezwaar gemaakt tegen behan deling door de rechtbank van Gdansk. Eenzelfde verzoek van de be klaagde Stanislaw Kociolek, die in 1970 de functie van ondermi nister bekleedde, werd niet geho noreerd. Kociolek zal samen met negen voormalige leden van de strijdkrachten en de geheime po litie wel in Gdansk terecht moe ten staan. Jaruzelski zei in een reactie dat hij blij is met de uitspraak. Het Staatstribunaal kan de gebeurte nissen van 1970 in een breder en complexer perspectief bekijken dan alleen in het kader van het strafrecht, zei hij. Het is echter onwaarschijnlijk dat Jaruzelski ooit voor het tri bunaal zal moeten verschijnen, omdat het door oud-communis ten gedomineerde parlement daar goedkeuring aan zou moe ten verlenen. Jaruzelski heeft de aanklacht steeds ontkend. Hij beweert dat de toenmalige partij- en rege ringsleider, Wladyslaw Gomul- ka, een hekel aan hem had en hem buiten de besluitvorming hield. De anderen ontkennen even hard dat zij enige hand hebben gehad in de beslissing om het leger op de stakers af te sturen. In februari heeft een parlemen taire commissie Jaruzelski vrij gesproken van beschuldigingen dat hij de grondwet heeft ge schonden door in december 1981 de staat van beleg af te kondigen. Er wordt ook nog een proces te gen hem voorbereid inzake de dood van negen mijnwerkers die tegen de staat van beleg hadden geprotesteerd.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1996 | | pagina 5