A.
EN
Auto's in Nederland peperduur'
Wie is wie
V 1
Een
Amerikaanse
ontwerper
is vooral
creatief
met geld
SURPLUS
E2
Stileren
Simpel
Hip-hop
Prijzenslag remt handel
in tweedehands auto's
^FORMATIE SURPLUS
Smoelen
BPM
Leeftijd
-Xjj
deStem
VRIJDAG 26 APRIL 1996
OE
N!
el Bad Huis
jsdijk 69
Oosterhout
162-492544
62-457399
iingstijden:
iag t/m vrijdag
7.00 uur.
ag koopavond
[.00 uur
dag 9.00-16.00 uur.
T R U M
LEUR TEL. 076-5034150
Seventh Avenue is modehoofdstraat van New York. Hier zitten de
hoofdkantoren van de meest toonaangevende ontwerpers van Ameri
ka. De top drie is al sinds de jaren tachtig onveranderd, al varieert de
positie in het rijtje naar gelang de jaarlijkse verkoopcijfers. In 1994
voegde zich een vierde succesnummer aan het drietal toe.
Ralph Lauren: 57 jaar, succesvol ontwerper van diverse collecties die
een nostalgische sfeer uitstralen. Het begon met stropdassen, maar in
middels verschijnen onder zijn naam kleding, meubels, accessoires,
parfums. In Laurens advertenties figureren altijd mensen die blaken
van gezondheid, betrokken ogen en deel uit lijken te maken van een
sportieve, verleidelijke wereld waarin normen en waarden boven alles
gaan. Amerikaanser kan niet.
Calvin Klein: 53 jaar, berucht om z'n advertenties en beroemd om z'n
ondergoed. De stijl van Calvin Klein is grofweg te omschrijven als
simpel, minimalistisch en puur. De ontwerper zette als eerste in de ja
ren zeventig zijn naam op een jeanslabel, 200.000 broeken werden in
de week na de introductie verkocht. Zijn laatste succesnummer: het
parfum CK One voor mannen en vrouwen. Een van de vele voorbeel
den van de American Dream.
Donna Karan: 47 jaar, de Lieve Lita van de mode. Zij gaf de Ameri
kaanse, werkende vrouw het uniform van de jaren tachtig waarin ze
tegelijkertijd moeder, vrouw en werkneemster kon zijn. Hillary Clin
ton en Barbra Streisand zijn haar beroemdste en trouwste klanten.
Onlangs opende ze een winkel in Amsterdam, waar haar goedkopere
DKNY-collectie te koop is.
Anna Sui: 47 jaar, voormalig moderedactrice van de Vogue en nu de
meest trendy ontwerpster in New York. Onder haar fans kan ze Julia
Roberts, Winona Ryder, Kim Basinger, Anthony Keidis (zanger van
The Red Hot Chili Peppers) en Mick Jagger
rekenen. Haar collecties ademen een sfeer
van jaren zestig en zeventig met een mo
derne toets. Provocerend, sexy en energiek
zijn haar stijlkenmerken.
\tetsey Johnson, punkinvloeden uit de jaren zeventig.
FOTO'S PETER STIGTER
ode zonder spirit
jnerika. Op mode-ge-
led het land van de ba
lies, zoals jeans en T-
fcirts. Maar ook van li-
lestyle en image. Het
land van Oscar-uitreikin-
n die uitmonden in mo-
leshows en kledingcon-
lulentes die bepalen wat
Iemand draagt. Het mo-
feakmanschap vindt
Jan wel z'n oorsprong in
let arrogante Parijs, de
Trends en verkooptrucs
lomen van de andere
|ant van de oceaan.
oor Jetty Ferwerda
ns moderedactrice Amy
lier van de gezaghebbende
mt The New York Times zijn er
[rie soorten mode-ontwerpers in
imerika. De copycats die
|chaamteloos de succesvolle Eu-
ontwerpers imiteren, de
|liMari)oys die vips voorzien
meest uiteenlopende
«stjurken voor elk denkbaar
Jiaende Ontwerpers die probe-
Iffl een eigen stijl te handhaven
'i in zekere mate origineel
ïjven. Verrassend creatief zijn
(een van allen, behalve met
(iM verdienen.
«copycats zijn het vermelden
(et waard, daar zijn ze te onbe-
pgrijk voor. De glamourboys
Sdeuk om van naam te kennen,
«staan namelijk vaak in de
taerikaanse roddelbladen: BUI
jiss, Oscar de la Renta en Ri-
ï'ird Tyler. De Ontwerpers ten-
Pte representeren de typische
perikaanse manier van mode
Meen en big business.
Je Amerikanen mogen dan door
suis het meeste geld uitgeven
'i modieuze kleding, de roots
Ji mode en couture liggen nog
Ms in Parijs. Daar werkten
een Christian Dior en een Coco
Chanel, daar zijn nog steeds Yves
St. Laurent en Karl Lagerfeld.
Ontwerpers met visie, een eigen
stijl en creativiteit. Een ander
soort ontwerpers dan hun colle
ga's in New York. Die niet zozeer
in mode doen als wel in lifestyle.
Waar uitgekiende marketingstra
tegieën ten grondslag liggen aan
hun succes, iets waar de arrogan
te Fransen tot voor kort nog van
gruwelden maar nu niet meer on
deruit kunnen.
Want eerlijk is eerlijk. De meeste
Franse modehuizen hebben lange
tijd gedacht dat de klant wel naar
hun toekwam, terwijl de Ameri
kanen een andere mening had
den. Die zoeken de klant op, vra
gen zich af wat die wil en wie die
is en ontwerpen of beter gezegd
stileren op basis daarvan Hun
kleding. Ze weten zich van elkaar
te onderscheiden door elk een an
dere lifestyle uit te dragen.
Ralph Lauren is voor de conser
vatieve chique. Donna Karan
voor de carrièrevrouw. Calvin
Klein voor de gearriveerde recla
memaker. Het marktgericht den
ken zit hen letterlijk in het bloed,
want alle drie zijn ze kruide
niers-kinderen en het klassieke
voorbeeld van The American
Dream.
Deze ontwerpers promoten hun
imago en lifestyle in miljoenen-
verslindende media-campagnes
en diverse producten die onder
hun naam verkocht worden, zoals
parfums, zonnebrillen, schoenen
en ondergoed. Hun winkels zijn
warenhuizen. Calvin Klein en
Ralph Lauren steken elkaar op
Madison Avenue/New York de
loef af met hun mega-stores,
waar ze meubels, handdoeken,
kop en schotels, kaarsen,'tapijten
en beddegoed verkopen. Terwijl
ze ooit begonnen met jeans.
„Succes," zegt Calvin Klein,
Anna Sui, nieuwkomer in de Amerikaanse mode.
„krijg je door slimme mensen aan
de top van het bedrijf te hebben.
Mensen die iets willen bereiken.
Dat is het prettige van Amerika.
Het is het land van de mogelijk
heden. De kansen liggen er. Als je
maar talent hebt en er hard voor
wilt werken, dan kun je net zo ver
komen als ik."
Donna Karan pakt het persoon
lijker aan. In onderonsjes met
klanten praat ze over haar werk
wijze, presenteert ze haar nieuwe
collectie en hoort ze klachten
aan. Die imtimiteit wil ze ook be
reiken met de nieuwsbrieven die
ze naar haar fans stuurt, com
pleet met vakantiekiekjes en re
cepten. Ze zegt de problemen van
vrouwen en hun lichaam te be
grijpen. Iedere collectie is op
haar eigen leven en behoefte ge
baseerd: „Ik vraag mezelf af wel
ke kledingstukken ik mis en wel
ke mijn leven makkelijker ma
ken. Meer hebben vrouwen niet
nodig."
Ze wil vrouwen met zo weinig
mogelijk middelen aankleden,
hun positieve delen accentueren
en hun negatieve camoufleren.
Die Lieve Lita-rol bleek de sleu
tel tot haar succes.
Nieuwkomer An
na Sui keek de
kunst van ontwer
pen af tijdens haar
werk voor mode
glossy Vogue. Als
ex-moderedactri-
ce weet ze feilloos
wat aanslaat, wat
trendy is en wat
het leuk op een fo
to doet. Geen
wonder dat vooral
popsterren haar
wat extravagante
kleding leuk vin
den.
Amerikaanse de
signerkleding is
vooral comfortabel
en simpel. Geen
wonder, in een
land waar de telefoon, de gloei
lamp en de Hush Puppies zijn
uitgevonden. De presentaties van
de modecollecties najaar
1996/1997 in New York waren
navenant. Weinig spektakel,
soms puur slaapverwekkend. De
Amerikaanse toppers deden waar
ze goed in waren, niets meer en
niets minder. Draagbare kleding,
niet te extravagant en met het
zelfde sausje overgoten als de
collecties van hun Europese col
lega's. Een beetje jaren zeventig
stijl, hier en daar een uniform en
het langgerekte, sluike silhouet.
De kleuren: oranje, paars en
houtskoolzwart.
Mooie kleding, draagbaar ook,
maar zonder spirit. Geen wonder,
als het meeste geld verdiend
wordt met nevenactiviteiten als
parfum, jeans en interieuracces-
soires. Calvin Kleins hoogge
prijsde vrouwenmode is een Idem
stukje van het bedrijf (tien pro
cent). Maar, zo geeft hij toe, het
geeft zijn naam extra cachet en
zet samen met de gelikte adver
tenties de toon voor zijn succes
volle winkelketen. „Ik wil niet
uitsluitend kleren voor een kleine
groep maken. Ik wil een image
van Amerikaanse luxe kweken,
maar ook jonge mensen aanspre
ken."
Maar wat je van ver haalt, wordt
meestal als beter, mooier of lek
kerder gezien. Zo ook met de
Amerikaanse ontwerpers. Wor
den in de Verenigde Staten de
Europese couturiers als status
verhogend gezien, in Europa is
het andersom. Hoe interessant
stond het niet om in de jaren
tachtig ondergoed van Calvin
Klein uit Amerika te laten ko
men? Net zoals dat nu geldt voor
de kleding van Tommy Hilfiger,
een ontwerper waar de echte hip
hopper niet omheen kan. Vooral
Europese jongeren zien de sobe
re, simpele stijl van de Ameri
kaanse merken zitten.
Om hen te bereiken, lanceerden
onder meer Calvin Klein en Don
na Karan begin jaren negentig
goedkopere collecties: CK en
DKNY. Klein ging verder en pre
senteerde vorig jaar de uniseks
geur CK One, die voor een re
cordomzet van 500 miljoen dollar
zorgde.
Calvin Klein: „Jongeren van nu
haten opzichtig en overdreven
kleedgedrag met toeters en bel
len. De mensen die in mijn adver
tenties figureren en waar ik de
CK-lijn voor maak, willen simpe
le kleren. Ik ook. De jaren tachtig
hebben me wat dat betreft nooit
aangesproken. Gelukkig zijn din
gen drastisch veranderd in de ja
ren negentig. Je kunt niet langer
meer rondlopen in kleren die
schreeuwen 'ik ben rijk, ik ben
rijk'."
Het zal niet de eerste keer zijn
dat de Amerikanen hun invloed
uitoefenen op het kleedgedrag
van Europese jongeren. Het lijkt
op de voorgaande decennia, toen
ideeën opverwaaiden samen met
de muziek, film en sport. En waar
we nu klassiekers als jeans, T-
shirts, gympen en panty'saan
over hebben gehouden.
11 jaar verwisselen in
■«Ierland een miljoen
tweedehands auto's van
Isenaar. De meeste wor-
I® verkocht via de mer-
®dealers: ongeveer 55
'ocent (565.000). De
-iversele autobedrijven
pen officiële dealers -
J®ien 21 procent
l'S-OOO) voor hun reke-
n>en de particulieren
pkopen onderling altijd
p24 procent (248.000).
tien van der Steen
ik particulier was, kocht ik
In ,,an.m'in 'even een nieuwe
eel te duur. De afschrij
ft je de das om, hè? Auto's
egenwoordig zo goed, dat je
.r'een gebruikte uit de voe-
,.l„ Uitspraak van een ga-
ÈlnUier' Die voor een deel
irnivtwaarom de handel in
te auto's zo'n enorme
it'inuere ini°rmatie wil omtrent
y. ,n ln deze bijlage, kan
Ci,",?oruren dei'en naar
- 5312344 of 076-5312272.
C!Sea9eren kan ook.
ü*es daarvoor is:
[factie Surplus,
#b"s 3229,4800 MB Breda,
"actie: Wim van Leest.
vlucht genomen heeft.
In Nederland worden jaarlijks
meer dan een miljoen gebruikte
auto's verkocht. Inruilen via de
dealer is in Nederland veel ge
bruikelijker dan in andere Euro
pese landen.
Normaal daalt een nieuwe auto
gedurende het eerste levensjaar
met 15 tot 20 procent in waarde.
Het tweede jaar daalt de prijs
met nog eens 10 tot 12 procent
van de nieuwwaarde. Net als in
het derde jaar. En dan hangt het
eindresultaat van de onderhan
delingen met de verkoper sterk af
van type, kilometerstand en de
staat van de auto. En of het mo
del intussen vernieuwd is of niet.
Bovendien is de inruilprijs van
een auto beduidend anders dan
de handelswaarde.
Een gebruikte auto moet er netjes
bij staan. Binnenin fris ruiken.
De banden moeten mooi zwart
zijn. Een auto moet 'smoelen'.
Nissan-dealer A. Hoevenaars in
Berlicum vindt zichzelf een ma
kelaar. „Normaal heeft een
dealer tegenover honderd nieuwe
auto's zo'n honderddertig occa
sions staan. Ik heb er meer, om
dat ik gebruikte auto's bij colle
ga's inkoop. Ik wil namelijk niet
alleen auto's van twintig mille,
maar ook wagens die de helft
kosten. De klant moet een grote
keuze hebben. Uit verschillende
merken ook. Mijn credo is: 'Een
klant binnen, daar is aan te win
nen. Loopt hij naar buiten kun je
ernaar fluiten'."
Volgens Hoevenaars is de handel
in gebruikte auto's voor de ene
een last, voor de ander een lust.
„Voor mij geldt het laatste. De
klant wil vertrouwen. Als hij
koopt, moet hij het gevoel hebben
een uitstekende deal gesloten te
hebben. Geen gezeur over garan-
tievoorwaarden dus, niet moei
lijk doen over een leenauto. Han
delen vereist dat je inventief en
creatief bent. De klant zelf is nog
steeds mijn beste verkoper. Als
die tegen zijn buurman zegt dat
hij bij ons prima behandeld is, zal
die buurman misschien ook eens
binnenlopen."
De kleur. Met een witte blijf je
toch zitten? Hoevenaars: „Ook
witte gebruikte auto's zijn goed
te verkopen. Soms moeten daar
fraaie wielen bij of een frisse stri
ping. Dat oogt meteen veel beter.
Het probleem is, dat enkele jaren
geleden auto's in grijs of zilver
erg gewild waren. Moderne au
to's zijn vaak wat vrolijker ge
kleurd. De inruilers van nu zijn
dus wel vaak grijs of zilver."
Nieuwe auto's zakken momenteel
in prijs. De prijs van de tweede
handsjes gaat met eenzelfde per
centage omlaag. Maar er is nog
wat: een nieuwe auto heeft vaak
airco aan boord of een ander
voordelig accessoire. De klant zal
dus eerder naar de showroom
gaan om te kijken of hij toch niet
beter een nieuwe kan aanschaf
fen.
De prijzenslag houdt in de ogen
van algemeen directeur Cees
Hermanns van Peugeot Neder
land niet lang stand. „Op deze
manier keert de wal het schip.
Dat staat vast. In Denemarken
lijden fabrikant en importeur al
verlies. En bij ons is het rende
ment marginaal geworden."
Hermanns, bijna dertig jaar 'in
het vak', heeft nog nooit meege
maakt wat er momenteel in de
branche aan de hand is. „De
Duitse merken zitten in de lift.
Marktleider Opel heeft veel last
van VW en nieuwkomers als Dae
woo. Daewoo zorgt trouwens
voor problemen op de markt van
gebruikte auto's, omdat het goed
koop auto's met veel uitrusting
aanbiedt."
De prijsverlagingen hebben in de
ogen van sommige branche-
watchers kwalijke gevolgen: de
overheid derft belastinginkom
sten en dat zou best eens tot
BPM-verhoging kunnen leiden.
Een fabriek als Volkswagen
schijnt de laatste jaren slechts
200 Mark op elke geproduceerde
Per jaar verwisselen in Nederland een miljoen tweedehands auto's van eigenaar.
nieuwe auto verdiend te hebben.
Hermanns: „Een importeur die
enkele honderden auto's minder
afzet, draait vaak al met verlies.
De marges zijn enorm smal ge
worden. Een goede dealer kan
nog wel wat verdienen, maar dan
moet hij verdraaid goed weten
wat hij doet. Met zijn inruil bij
voorbeeld."
Hermanns werkte een aantal ja
ren voor Peugeot in Duitsland.
„De auto-industrie is daar enorm
sterk. En kan ook een potje bre
ken als je beseft wat voor werk
gelegenheid ermee gemoeid is. De
Bondsdag zal zich wel twee keer
bedenken voor ze het de automo
bilist moeilijk gaat maken. Ne
derland kent geen sterke auto
lobby. „Wij hebben hier alleen
NedCar en Volvo/Mitsubishi in
Born. Dat is geen factor van be
lang voor de politieke besluitvor-
FOTO ARCHIEF DE STEM
ming. De overheid permitteert
zich hier dus van alles. Kijk naar
wat er met het grijs kenteken ge
beurd is. Als de overheid plotse
ling een derde remlicht voor
schrijft, genereert ze door belas
tingheffing daar zelf weer in
komsten uit. Want ook op veilig-
heidsaccessoires als remlicht en
airbags wordt belasting geheven.
Op 450.000 nieuwe auto's per
jaar tikt dat lekker aan".
Nederlanders zijn prijskopers,
constateert Hermanns. „Logisch
ook, want de auto's zijn hier pe
perduur. Voor de prijs van een
Peugeot 306 in Nederland koop je
in Duitsland bijvoorbeeld een
406."
De automarkt viel in 1993 met 20
procent terug en is daar niet meer
van hersteld. Importeurs krom
pen in, dealerbedrijven gingen op
de fles, schakelden over naar an
dere merken of werden overgeno
men door de grote jongens. In de
particuliere markt is geen eer
meer te behalen. In de leasemarkt
nog wel.
De handel in gebruikte auto's is
in Nederland anders dan in de
rest van Europa.
Het kalenderjaar bijvoorbeeld. In
andere landen wordt gerekend in
maanden en dat is aanzienlijk
reëler.
De Nederlander vindt een auto
van 31 december 1994 eind 1996
drie jaar oud.
Vandaar dat er tegen het einde
van het jaar zo weinig nieuwe au
to's voor de klant op kenteken
komen. Die wacht liever tot ja
nuari.
Bovendien blijven gebruikte au
to's in Nederland tien jaar in het
circuit. Dat komt door de BPM,
die pas na acht jaar vervalt.
„Daarom komen er zo weinig au
to's vanuit het buitenland naar
hier. En van verhalen dat er een
stroom gebruikte auto's naar het
Oostblok gaat geloof ik niks. Dat
was even zo toen de Muur net ge
vallen was," zegt Peugeot-direc-
.teur Hermanns.
