IBIS
LAK,
SCHE
ING,
Oplawaai
pE STEM
1
.onna
Evenementencomité Smalstad over
lusten en lasten koninklijk bezoek
celaer"
Kleintje
icreatiepark
Proef
de sterkste
van Europa!
Pilijft.
iMPUTER
Sint-Maartensdijk
Bergen op Zoom
Margriet
Markt
Slecht nieuws
Tegenvallers
Onkruid
*53
ft!
nffl
arlies lijdende
ïine stuntzaakjes
ben één ding
,s dat ze volgend
ir bestaan.
ITAXI
FREE
Zolang de voorraad strekt.
gt/m9mei 1996.
"jjzigingen voorbehouden.
V Vobis BBS: 0347 37 5462
l>://www.Vobis.nl
79 01 Fax: 0347 37 35 66
f lur, di. t/m vrij. 10.00-18.00 uur,
[eindhoven, Ede, Rotterdam en
ge steden donderdag.
DE
,rse mogelijkheden voor
n 400.000,- v.o.n.
jssen 10.00 en 15.00 uur
park, gelegen aan de
prang-Capelle.
DENBOSCH Zoutlaan
T.k. middenwoning.
entree m. toilet, gr.
onkmr, open keuken.
L: 3 sl.kmrs, badkmr m.
en douche, 2e verd.: sl.
ir en zolder m. o.v. en
[ibb.gl. Vr.pr./ 225.000,- k
Tel. 0165-314862.
maten en inde-
27.990,- of vanaf
i compleet repara-
fl. 156,- per
le speciale finan-
it Nederland,
zaken te doen!
:paratie/onderhouds-
L. 076 - 5222533
0165-566744
UiT
GIDS
DONDERDAG 25 APRIL 1996 DEEL
De gemeente Tholen bestaat uit tien
kernen, sinds 1 januari 1996 wordt
ook St Philipsland meegerekend en
telt bijna 23.000 inwoners.
Het gemeentehuis is, sinds de
herindeling in 1971, gevestigd in
Sint-Maartensdijk.
Programma
10.00 uur
Begin bezoek met het afnemen van
de aubade.
10.05 uur
Korte toespraak van burgemeester
HAvanderMunnik.
10.07 uur
Wandeling met de koninklijke familie langs
de taferelen en (spel-)activrteiten.
1. Hofleven in de tijd van Jacoba van
Beieren en Firantk van Borsselen.
2. Stadsschool uit 1900.
3. Activiteiten door
vertegenwoordigingen van
gehandicapten uit de gemeente
Tholen, Hieraan wordt een
muzikaal element toegevoegd.
4. Van middeleeuwse brandemmer
tot tankautospuit.
5. Bedijkingen.
S. Spelactiviteiten uit de agrarische
sector.
7. Spelactiviteiten uit de recreatieve
sector.
S. Muzikale uiting.
9. Spelactiviteiten uit de industriële
sector.
10. Traditonele
Koninginnedag-kinderspelen.
11. Koorpresentatie.
12. De negen dorpen van de
gemeente Tholen in beeld
10.59 uur
Muzikale afscheid.
11.00 uur
Vertrek naar Bergen op Zoon.
Het eiland Tholen was en is een agrarisch gebied. Door de voortgaande
mechanisatie in de landbouw waren stee® minder landarbeiders nodig.
Velen zochten werk in dé grote steden in Zuid-Holland en Brabant.
Het grootste industrieterrein in de gemeente ligt bij het stadje Tholen.
De bevolking van de gemeente Tholen is voor voorzieningen zoals een ziekenhuis en
voortgezet onderwijs aangewezen op Bergen op Zoom.
De recreatie op het eiland is van groot belang geworden.
Vooral de watersportmogelijkheden ïn de Oosterschelde
trekken veel mensen. Ten zuiden van Scherpenisse
en Sint-Maartensdijk en bij Staven isse liggen
Koningin Beatrix en familie
bréngen dit jaar op
Koninginnedag een
bezoek aan het Zeeuwse
Sint-Maartensdijk in de
gemeente Tholen
en het Noord-Brabantse
Bergen op Zoom.
Schelde-Rijnkanaal ligt de Bergse industriehaven. De waterweg vormt een goede
aan- en afvoermogelijkheid voor de ondernemingen die in dit gebied gevestigd
zijn.
De stad telt thans ongeveer 48.000 inwoners en heeft een groeiende
centrumfunctie voor de regio. Ruim 100.000 inwoners uit de wijde omgeving
maken gebruik van de Bergse voorzieningen als winkelsscholen en
gezondheidszorg. Van nature beschikt de stad over prachtige recreatiegebieden,
gelegen ten zuidoosten van de stad.
Mark
f|
f i
PROGRAMMA
11.35 uur
Aankomst koninklijke familie vanuit
Sint-Maartensdijk.
Begroeting door burgemeester
A. van den Berg
Het koninklijk gezelschap begeeft zich
te voet door het centrum van
Bergen op Zoom.
Optreden verschillende
muziekgezelschappen.
creatieve handvaardigheid en
kunstbeoefening.
Vreugdedans stadsreuzen.
Middeleeuwse jaarmarkt op grote
binnenplaats van het Markiezenhof.
Presentatie Bergse bedrijfsleven.
Beeld van de traditionele vrijmarkt
op Koninginnedag.
Sportdemonstraties met o.a.
optreden "cascadeurs".
Presentatie schuttersgilde "Sint
Sebastiaan".
Traditiegetrouw zal de Koningin
worden uitgenodigd over het
gildevaandel te wandelen.
Optreden Turkse dansgroep
Bouwclubs laten zien hoe wagens
voor de vastenavendoptocht
worden gebouwd.
Optreden Mega-orkest.
13.00 uur
De koninklijke familie neemt afscheid
en begeeft zich per bus naar
de Cort Heyligerskazerne.
li
Gemeentehuis in Sint-Maartensdijk
Gevangenpoort in Bergen op Zoom
Oei, oei, wat komt daar veel bij kijken'
«i Jan Jansen
int Maartensdijk - Achter de
gevel aan de
een wirwar van
tjes schuil. Het stad-
i van Sint Maartensdijk
zich ingevreten in de
tawing, wat van pas komt
i het Evenementencomité
ad absoluut een eigen
plek nodig heeft. Hier,
idden van met vlag en
impel versierde kantoortjes,
'opt het hart van het comité
1 de koningin op 30 april
owarm welkom zal berei-
sin het Thoolse stadje.
hadden ze vier maanden ge-
a nog geen flauwe notie van.
'rfachten zijn nog bij Sinter-
i, laatste activiteit van het
i jaar, als de kone-
F» ertussen komt. Ze hadden
vergadering gepland voor 24
pari: de evenementen in het
T»we jaar eens op een rijtje zet-
1 Koninginnedag komt het
st Het is een klassieker die ze
r dels wel op routine kunnen
liseren.
- Op 5 januari om vier
s middags roept burgemees-
f "an de Munnik voorzitter
2 de Feijter van het Evene-
prcomité Smalstad bij zich.
eijter moet weten dat een
1 uur later, op zijn nieuw-
"""ceptie in Middelburg, de
ssaris van de koningin be-
zal maken dat Beatrix op 30
naar Sint Maartensdijk
pwerk
burgemeester zei: ik mag je
Peren, je krijgt, er een hoop
®1- Nou, dat had ik al ge-
Macht ik. Maar hij ging ver-
fwordt er niet voor betaald,
L voor het evenementenco-
2»» de koningin op
l 8 Ik had twee seconden no
kt it t l e me nou voor de 8e^i
r toch geen 1 april?? Maar er
L °°r teruggedeinsd ben ik
tl oment. Alle bedenkingen
t 74 hebben, vallen weg te-
iL„ feit: ie mag koningin-
,8 oor de koningin organise-
't^en 's Koos de Feij-
Btj 11?3® het gemeentelijk bu-
N «shuisvesting, milieu en
C?en- Maar hij heeft geen
laat«r yat z'in manschappen
tk h- f ï1^ mtspoken, vorige
i.® mj de planten in zijn
7r dood aan en toen hij
Koos de Feijter en Tonny Breure van het Evenementencomité Smalstad voor het zenuwcentrum in
het gemeentehuis: 'Ze wil dat uur onder de m'ènsen doorbrengen hè.' foto de stem/ben steffen
kortgeleden op een avond thuis
kwam en de deur open duwde zei
zijn vrouw: kijk kinderen, dat is
nou jullie vader.
Net als secretaresse Tonny Breu
re, die haar favoriete patch-work
al maanden laat rusten, kan De
Feijter er nog om lachen, maar
zwaar en tijdrovend is het.
Toch was bij geen van de elf le
den van het evenementencomité
enige aarzeling te bespeuren toen
ze er op 8 januari voor het eerst
over vergaderden. „Iedereen zei
direct ja," weet Tonny Breure
nog. Een bezoekje aan de plaatse
lijke bibliotheek had haar toen al
geleerd wat 'Smerdiek' te wach
ten stond. „Toen ik die verslagen
zag, was mijn eerste gedachte:
goh, waar moeten we al die men
sen laten in zo'n klein dorp?"
Dat de majesteit uitgerekend bij
hen langs wilde komen, daar kon
Koos de Feijter de logica zo gauw
niet van inzien. „Ik heb het jaren
geleden al eens op een B en W-
agenda zien staan. Ze wilden
Beatrix naar Tholen halen. Maar
ik dacht dat het dan zeker niet
Sint Maartensdijk zou worden,
want wij hebben bij het 500-jarig
bestaan van Smalstad in 1985 al
koninklijk bezoek gehad. Mar
griet en Pieter waren toen hier.
Waaróm dan toch Smerdiek?
Geen idee. Die keuze maakt de
koningin zelf."
Een paar scheve gezichten gaf het
wel op het eiland. De dag na de
bekendmaking al liep Tonny
Breure mensen tegen het lijf, die
zeiden: waarom komt ze nou niet
eens naar St. Annaland. „Maar
ja, dat weten wij niet, daar gaan
we niet over." Is Tholen mis
schien Oranjegezinder dan overig
Nederland, en steekt Smerdiek
daar weer boven uit? „Nee hoor,
niet meer dan gemiddeld," zegt
de secretaresse. „Het is wel zo dat
mensen uit het dorp die niet zo
voor het koningshuis zijn, toch
vereerd zijn met het bezoek."
Het evenementencomité ging niet
opzij voor de klus, maar kreeg
wel versterking. De twee school
hoofden uit het dorp namen er
plaats in, en de burgemeester
stelde prompt enkele ambtenaren
vrij. Dit kun je niet allemaal in
vrije tijd doen, al was het maar
omdat veel dingen gewoon over
dag moeten gebeuren, weet Koos
de Feijter inmiddels.
Op 11 januari brengen ze een
werkbezoek aan Urk en Emme-
loord, qua grootte vergelijkbare
plaatsen waar de koningin twee
jaar geleden koninginnedag vier
de. „Veel van opgestoken," zegt
de Feijter. „Maar een fase verder
heb ik ook wel eens gedacht: oei,
oei, oei, wat komt daar veel bij
kijken. Toch was dat uitstapje
nuttig. Vergeet niet dat wij hier
altijd zelf koninginnedag organi
seren. Wij zien die viering nooit
op tv, dan staan we op de markt."
Een week later stonden de eerste
ideeën al op papier, de route, de
activiteiten. „Het was al dusda
nig concreet dat mevrouw Van
Kamebeek, hofdame, zei: u heeft
er in korte tijd al heel veel aan
gedaan. Ze kan morgen bijna ko
men. Dat was overdreven natuur
lijk, maar het vorderde lekker."
'Tegenstrijdige belangen vereni
gen', dat heeft het comité als
grootste struikelblok ervaren.
Activiteiten organiseren is tot
daar aan toe, maar het moet wel
sporen met veiligheidseisen die
rond Oranje gelden, met het in
goede banen leiden van de ver
wachte bezoekersstromen, met de
eisen van het media-spektakel,
dat zo'n viering nu eenmaal is.
„De pers wil natuurlijk mooie
plekjes langs de route, maar an
derzijds mag je het publiek langs
de kant het zicht op de koningin
ook niet ontnemen."
Met het media-spektakel hebben
ze in Smalstad op voorhand ken
nis gemaakt, en niet altijd tot ge
noegen. Zo'n eis van de NOS, dat
ze, voor het onwaarschijnlijke
geval van regen op koninginne
dag, doorzichtige paraplu's moe
ten aanschaffen - want anders
kijken de camera's tegen een dak
van paraplu's aan -, daar kunnen
ze mee leven.
Anders ligt het soms met sensa-
tiegerichte voorbeschouwingen.
„AJs ze maar opschrijven wat je
zegt, maar dat gebeurt lang niet
altijd. Er zijn nogal wat publica
ties geweest met een eigen in
kleuring van wat men wilde ho
ren. Alleen slecht nieuws is ken
nelijk nieuws. Ze hebben er din
gen uitgelicht en uitvergroot, die
niet zo'n belang hebben," vindt
Koos de Feijter.
Neem de breed uitgemeten
'drooglegging' van Smerdiek op
30 april. Ze hebben alleen gedaan
wat zo'n beetje gebruikelijk is:
als de koningin er is, wordt bui
ten geen drank geschonken.
Daarna, en ook binnen, kan ie
dereen drinken wat hij wil. Met
de vermeende oppositie tegen de
hoge kosten ging het ook al zo. De
gemeente besloot 175.00 gulden
uit te trekken, waarop in de pu
bliciteit de indruk ontstond dat
heel Tholen ertegen te hoop liep.
„In de gemeenteraad was alleen
het AOV tegen. Anderen hadden
wel vragen, maar dat was logisch.
Wij konden de kosten nog niet
precies begroten, maar moesten
wel geld beschikbaar hebben.
Dat we het niet zomaar opmaken,
blijkt wel uit de stand van zaken
van dit moment. Het ziet ernaar
uit dat we met 50.000 gulden
minder toe kunnen."
Tegenvallers waren er, maar
wanhoop zul je volgens voorzitter
en secretaresse in geen enkel dag
boek over de voorbije maanden
aantreffen.
Dat het allemaal in één uur moet
worden geperst, stelt natuurlijk
zijn beperkingen, net zo goed als
het koninklijk uitgangspunt dat.
Beatrix koninginnedag 'mee
komt vieren' met de bevolking
van Smerdiek. Ze hadden haar
graag bezienswaardigheden ge
toond als de oude scheve kerk, de
Muralt-muurtjes op een oude
zeedijk, maar sigth-seeing is er
niet bij. „Ze wil dat uur onder de
mensen doorbrengen hè."
Tijd voor afkicken is er na 30
april niet bij, vreest hij. Z'n agen
da zegt hem dat er veel gewoon
werk valt in te halen, en de tuin is
nodig toe aan een grote beurt.
„Maar goed dat het zo lang koud
is geweest. Anders stond het on
kruid een halve meter hoog."
Tonny Breure zal haar patch
work weer oppakken. „Ik ga een
heleboel achterstallige dingen
doen."
Maar twee keer komen ze kort na
het grote feest zeker nog bij el
kaar. Op 2 mei voor een evalua
tie. Zonder etentje, zegt Koos de
Feijter. „Er volgt zeker nog iets
in de natafelsfeer. De burgemees
ter heeft ook al gezegd: ik wil jul
lie bedanken. Maar eerst moeten
we evalueren. De zwartepieten
moeten eruit. Als ze er al zijn..."
Dinsdag 30 april, koninginnedag,
koninklijk bezoek aan St. Maar
tensdijk en Bergen op Zoom.
Nog steeds ben ik er niet uit. Is het nu een schitterende vondst van
de kok of passen hier ernstige bedenkingen? Er is in ieder geval
sprake van een culinaire oplawaai.
Van een daar in de buurt wonende collega had ik vernomen dat in
gasterij De Jonckvrouwe aan de Haagse Markt in Breda meerval
23,50) op de kaart stond. En dus wendden we onze hongerige
steven daarheen. Want meerval is een zoetwatervis die ik nooit
eerder had gegeten. Hij wordt in Nederland gekweekt, maar in
winkels noch op de markt is die te koop. Reden te meer om eens te
kijken wat kok Richard daarmee doet.
Hij kookt daar nu zo'n vier jaar in zijn bruine eetcafé. Ook op
zondag. Dan is De Jonckvrouwe het enige horecabedrijf dat open
is in het stadsdeel Princenhage. „Verder is het op die dag hier
maar een dooie boel," verzucht de bediening.
Hij heeft er een stoot zoetzure chutney bij bedacht. Richard
maakt die chutney van vruchten zélf. En op zich smaakt die ook
voortreffelijk. Maar de combinatie met de iewat gronderige en
van nature wat flauwe meerval brengt een smaakopdonder op
mijn tong teweeg. Het is of de werkzame zones op dit lichaams
deel een stroomstoot ondergaan.
Het is even wennen, zeg ik voorzichtig tegen mijn'vaste gezel
schap tegenover mij. Het wordt langzaam lekker, voeg ik er onbe
holpen aan toe. Goeie kok, zegt zij terwijl ze haar zalm in krui
denboter 26,50) verlekkerd aan haar spijsverteringsstelsel toe
vertrouwt.
Richard ziet het zo.
„Ik ben in Thailand op vakantie geweest en daar heb ik zoetwa
tervis gegeten die erg veel leek op meerval. Je kreeg er chutney
bij. De combinatie beviel mij zo goed dat ik besloot om in Neder
land iets soortgelijks aan mijn gasten voor te schotelen."
Hij laat nog weten dat zoetwatervis altijd wel een opkikker nodig
heeft in de vorm van kruiden of saus of van allebei. Hij heeft
daarom naast die chutney gekozen voor een marinade met pepe-
sankruiden, een oosters en pittig mengsel van diverse specerijen,
speciaal samengesteld voor vis. „Daar heb ik maar weinig van
gebruikt want die kruiden mogen beslist niet overheersen," zegt
hij nog. Dat klopt.
Pas halverwege het gerecht probeer ik een stukje meerval waar de
chutney op het bord geen toegang toe heeft gekregen. Maar te
laat. De sterke chutney heeft zijn werk al gedaan. De tong is nog
in verwarring.
Misschien komt het door het zoet. Zoetwatervis met zoet lijkt
water en vuur te zijn. Tegen het eind, als mijn eerste kennisma
king met dit familielid van de karper is voltooid, is die verwarring
er nog steeds.
Ik had iets anders kunnen nemen. Er is een verrassingsmenu van
vijf gangen 49,50) en op maandag mag er één gang af 35). Je
kunt spareribs bestellen 20,50) of gebakken mosselen 22,50)
en er is ook een kindermenu voor een tientje. De kaart vermeldt
nog meer.
Toch ben ik blij dat ik van dat alles de meerval eruit heb gepikt.
Dagen later immers denk ik nog steeds aan die opvallende creatie.
Wat is het nou?
Dinsdag gesloten.
H.S.
■i