chade landbouw door vogels
DE STEM
voor nieuwe Zeelandkaart
4Veel vangen is niet het belangrijkste
Arbeidsbureau Hulst
lELTA-nutsbedrijven
rijgt geen vrij spel
Franse taal vaak handicap voor bedrijfsleven
maakt Promotieblits
Voortbestaan Zeeuwse
onderwijsdag wankelt
Fietsend de boer op
jkkerbouwers: 'Jachtfonds doet steeds moeilijker bij uitkeren van claims'
4 Wachtgeldbeleid in het
onderwijs moet anders'
L die 'chipkaartenoorlog' gaan alle
rikkelingen namelijk veel sneller en
„1 de consument eerder de beschik-
over een goede kaart met meer
[Buitenlandse dief
[verzilvert pinpas
Ulster Good Company in Sluis
KVO op vijfde Zeeuwse onderwijsdag:
Agressieve
fietsendief
Zeeland
DONDERDAG 25 APRIL 1996 DEEL
L onze verslaggever
liddelburg - De strijd tussen de
Lken en PTT Telecom over de
Lering van chipkaarten in Neder-
L is zeer voordelig voor de nieuwe
upkaart 'die binnenkort in Zeeland
jschijnt: de Zeelandkaart.
mogelijkheden. Althans, dat veronder
stelt de Zeeuwse WD-gedeputeerde Van
Zwieten (Recreatie), die gisteren in een
commissievergadering van de Staten
enthousiast deed over het voortgaande
succes van de Zeelandkaart. Die speciale
chipkaart wordt in mei ingevoerd en kan
gebruikt worden voor parkeren, telefone
ren, busritten en als toegangsbewijs voor
attracties.
Van Zwieten werd gisteren aan zijn jasje
getrokken door het WD-Statenlid Pol
derman met vragen over de landelijke
strijd over de kaart en nog aarzele'nde
deelnemers in Zeeland. „Mij dunkt dat
het goed gaat met de Zeelandkaart," ant
woordde Van Zwieten. En somde daarna
een rijtje vorderingen op. Naast Goes
doen nu vijf of zes grote Midden- en
Noord-Zeeuwse gemeenten mee met hun
parkeerautomaten. Alle lijnbussen in
Zeeland krijgen binnenkort een automaat
en ook alle Zeeuwse loketten van de NS.
Wegens een storing in 'de software is de
introductie van de kaart verschoven van
15 mei naar 20 mei, maar op 7 mei krijgen
alle Zeeuwen een folder met een bestel
formulier in de brievenbus.
Van de Zeeuws-Vlaamse gemeenten die
eerder te kennen gaven nog niet mee te
willen doen en de kat voorlopig uit de
boom kijken, is nog niets vernomen. De
gemeenten zijn huiverig, omdat het
ombouwen van de lokale parkeerautoma
ten tonnen gaat kosten.
Nadat een beperkte proef in 1995 in Mid
den-Zeeland uitwees dat de kaart levens
vatbaar is, werd drie jaar uitgetrokken
om publiek en deelnemers vertrouwd te
maken met de kaart. Voor dit project stelt
het ministerie van Landbouw in het
kader van de openlucht-recreatie een bij
drage van ton beschikbaar, Economische
Zaken een half miljoen in het kader van
de ontwikkeling van informatie-techno
logie en de provincie Zeeland drie ton. Bij
het project hebben zich inmiddels ANWB
en vervoersmaatschapij ZWN aangeslo
ten, die eveneens een (nog onbekende)
duit in het zakje gedaan hebben. De rest
van de investeringen komt ten laste van
de deelnemers.
|n onze verslaggever
luist - Ganzen en eenden berokkenen de landbouw in
leeland een in hoog tempo oplopende schade. Dat stelt
Joorzitter J. IJsebaert van de kring Zeeland van de
■oord-Brabantse Christelijke Boerenbond. Zijn collega,
|CB-bestuurder J. van Waes, spreekt van een verdrievou-
l van de schade in vijf jaar tijd.
toover de toenemende schade
kat een overheid die steeds
nghoudender wordt om de
te vergoeden. Voorzitter
jstbaert, zelf akkerbouwer in
pist, begint er langzamerhand
pisth over te worden: „Zeeland
li zijn deuren wagenwijd open
por alles wat vliegt. Maar de
Iselverstrekking wordt over-
llaten aan de landbouw."
jlatuurgebieden
jsebaert doelt op planologische
aatregelen die trekvogels in de
part spelen. Hij zegt: „Er ont-
i steeds meer natuurgebie-
jn. Maar die zijn traditioneel
:t erg voedselrijk voor "water
bek. Ze slapen daar wel, maar
[tomen bij ons eten. Het gaat
teen olievlek. Want eerst moet
I een paar jaar knarsetandend
I St.-Jansteen - Een inwoner
St.-Jansteen deed aan-
Jgifte bij de politie dat twee
■jaarna diefstal van zijn pin-
Ipss en cheques, tijdens zijn
I vakantie in Portugal, de dief
pijn buit nu pas had verzil
verd.
r was voor een paar dui-
Izend gulden van zijn reke-
Iting afgeschreven. De
Indertijd ontvreemde che-
Mies waren in Frankrijk uit
geschreven.
aanzien hoe je akker wordt kaal
gevreten door ganzen uit een
naastgelegen natuurgebieden
vervolgens moet je lijdzaam toe
zien hoe de fourageergelegenheid
planologisch wordt vastgelegd,
met als gevolg beperkingen voor
het landbouwkundig gebruik van
je eigen akker."
Tot ergernis van IJsebaert remt
het ministerie van Landbouw de
jacht af: „Terwijl je op je vingers
kunt natellen dat de wildstand
meegroeit met de groeiende hoe
veelheid natuurgebied in ons
land. In die natuurgebieden mag
niet gejaagd worden, dus daar is
geen enkele belemmering op de
groei."
Moeilijk
Voor vergoeding van schade,
aangericht door vogels en ander
wild, kunnen boeren een beroep
doen op het Jachtfonds, een potje
dat gevuld wordt door overheid
en jagers. De heer Van Waes,
akkerbouwer in Philippine:
„Maar dat fonds doet steeds
moeilijker bij het uitkeren van
schadevergoedingen." Zijn col
lega-bestuurder IJsebaert: „Het
wordt tijd dat de beheerders van
die natuurterreinen ook eens
gaan meebetalen in het Jacht
fonds. Of ze zouden de vogels die
ze in hun gebieden ontvangen
zelf eens moeten voeren." Van
Waes weer: „Tegen die eenden
valt helemaal niet te vechten. Ze
komen pas eten in de schemering.
Dan kan een jager ook amper
meer iets uitrichten. Bij mijn huis
zitten de eenden 's avonds onge
veer tot aan de achterdeur."
In onze verslaggever
Jjostburg - B en W van Oostburg voelen er niets voor om
l'LTA Nutsbedrijven bij het oppakken van meer commerciële
"volledig de vrije hand te geven.
taakverbreding van het nuts-
™jf mag in ieder geval niet
I® tot hogere tarieven voor
ler6ie en water.
Jj DELTA zich op terrein van
r wije bedrijfsleven wil bege-
r "'enen die activiteiten eerst
goedkeuring aan de aandeel-
persvergadering (gemeenten
f Provincie) te worden voorge-
I bestuurscollege van Oost-
V? w" wethouder A. Rosen-
r aet deze uitgangspunten
de aandeelhouders vergade-
f - !"n DELTA op 6 mei stu-
v. e koers van DELTA, dat
f "er afhankelijk wil zijn van
f Pnmaire taken (de levering
energie, water en omroep-
JMen), is het eni nt
I® agenda staat.
ostburgse college sluit zich
j e aan bij het aanzetje van
fnSeente Borsele over hoe
JA m de toekomst moet
functioneren. DELTA moet haar
weg zien te vinden in een vrijko
mende, zeer concurrentiegevoe
lige, energiemarkt. Dat in een
periode dat het verbruik van
energie en water, door energie
besparende maatregelen, onder
druk staat. Oostburg is het met
Borsele eens dat DELTA geen
activiteiten mag ontplooien die
een verhoging van lasten van de
burger met zich meebrengen.
Verboden zijn tevens activiteiten
die ook door het vrije bedrijf
worden uitgeoefend en die geen
relatie hebben met de kernacti
viteiten. Wat DELTA nu precies
tot haar kernactiviteiten mag
rekenen, is maandag 6 mei
onderdeel van de aandeelhou
dersvergadering. De commissie
Financiën en Economische Aan
gelegenheden van Oostburg
praat morgen over de inbreng
van de gemeente Oostburg in die
discussie.
s«ie Raadhuis koffieconcerten in Sluis.
Vissertjes bij de Terneuzense Guido Gezellelaan
Door Martijn de Meulder
Terneuzen - De zomer nadert en je hoort
het steeds vaker: „Nog wat gevangen
Het antwoord op deze vraag is in de
Zeeuws-Vlaamse wateren vaak positief.
Toch gaat het sportvissers niet alleen
om het vangen. Plezier staat voorop, ook
bij de vissende jeugd. Al moeten zij vaak
nog het een en ander leren.
Zeeuws-Vlaanderen biedt volgens G. J. Bos,
jeugdcommissielid van de Terneuzense hen
gelsportvereniging 'Ontspanning Na Inspan
ning' enorm goede vismogelijkheden. Hij ver
telt: „In de steden heb je een heleboel water
tjes waar je heel gemakkelijk in kunt vissen
en buiten de stad vind je de kreken. Het kre
kenlandschap is uniek in Nederland. Die
wateren zitten barstensvol vis."
In het weekend is het legioen sportvissers het
grootst. Door de week zijn het vaak ouderen
en kinderen die de waterkant bevolken. Kin
deren, die met hun hengel op jacht gaan naar
die mysterieuze dieren onder de waterspie
gel. Die jacht bevalt ze soms slecht.
Bos: „Als je ziet hoe kinderen soms beginnen:
ze krijgen van hun vader een hengeltje en die
stuurt ze met een doosje wormen naar de
waterkant. Ze weten dan niet precies wat ze
moeten doen, vangen niets en stoppen met
vissen, dat is doodzonde."
Goede start
Het kan volgens Bos veel beter. De hengel
sportvereniging geeft daarom vanaf morgen
een jeugdhengelcursus. Bos: „Sportvissen
draait echt niet alleen om vangen. Het is
vooral plezier hebben en omgaan met de
natuur. Wij proberen de kinderen een goede
start te geven en ze zo te behouden voor de
hengelsport."
De cursus, voor kinderen vanaf acht jaar,
bestaat uit twee weekends; op de vrijdag
avonden krijgen de deelnemers theorie en op
zaterdag trekt het cursusgezelschap de
natuur in. De eerste vrijdag gebruiken de
kinderen dia's, videofilm en een cursus
boekje. Ze leren zo hoe ze flora en fauna aan
de waterkant kunnen herkennen en hoe ze
daar het best mee om kunnen gaan. Op zater
dag doen ze hetzelfde, maar dan aan de
waterkant. Daarbij gebruiken ze onder meer
met een microscoop.
FOTO WIM KOOYMAN
Het weekend erna komt de vistechniek aan
bod. De deelnemertjes leren hoe ze een
vistuigje maken, hun hengel hanteren en hoe
ze brasems, voorns en baars het beste kunnen
vangen. De volgende ochtend mogen ze onder
begeleiding zelf gaan vissen.
Resultaat
Dit jaar beleeft de cursus zijn tweede editie.
Bos vertelt enthousiast over het resultaat van
vorig jaar. „Het is prachtig om te zien hoe blij
en trots die kinderen zijn als ze een vis van
gen. Ze krijgen ontzettend veel plezier in het
vissen. Als dat weer lukt, dan is de cursus
volgens mij geslaagd. Alle 28 deelnemers van
vorig jaar vissen nog steeds."
De hengelsportvereniging biedt de deelne
mers ook een vervolgcursus aan. Eind mei
kunnen ze de fijne kneepjes van het wed-
strijdvissen leren zodat ze begin juni aan de
Zeeuws-Vlaamse sportviskampioenschappen
'kunnen meedoen. „Ook daar draait het niet
om de prestatie," benadrukt Bos. „Als die
kinderen tijdens de wedstrijd een visje kun
nen vangen dan vinden ze dat hartstikke
leuk. En daar draait het toch om Plezier is
het belangrijkst."
""ze correspondente
sVSluis - Het Hulster gemengd koor Good Company treedt zondag
rer»rtre*>eteert en werlrt °nder leiding van Filips Pieters en heeft
'eert 116 afSel°P«n iaren fl'nk uitgebreid. Tijdens het koffie
lt vemÏÏj0111 11-00 uur begint en gratis toegankelijk is, wordt werk
'"It va i Ae muziekperioden vertolkt. Op het programma staat
'ziientt'^res °Arwafl> Vm Nees, Adriano Banchieri en Paul van
njte instrumentale gedeelte wordt verzorgd door Sabine de
lam» n lana Gelderland. Er wordt van het optreden ook een
Jtne gemaakt.
Door Frank Deij
'PARLEZ-VOUS Fran?ais
'Eeeeh, oui, oui...un petit peu.
Le chat est sur le piano.' Veel
verder komt de doorsnee
Zeeuws-Vlaming niet. Op
vakantie in 'La douce France'
is dat zelden een probleem. Op
het terras heeft de ober aan
twee vingers genoeg. Maar in
het bedrijfsleven blijkt het
gebrek aan kennis van het
Frans vaak een grote handi
cap, concludeert de Kamer
van Koophandel in Zeeuws-
Vlaanderen..
„Het belang van de Franse taal
voor het bedrijfsleven en de eco
nomie wordt onderschat," aldus
de Kamer, die in de jongste uit
gave van de Kamerkrant de cij
fers voor zich laat spreken. Vol
gens berekeningen van de Fede
ratie voor de Nederlandse Export
namelijk loopt het Nederlandse
bedrijfsleven naar schatting per
jaar twintig miljard gulden aan
orders uit Frankrijk mis vanwege
de taalbarrière. Uit onderzoek
van de Economische Voorlich-
tingsdient (EVD) blijkt dat han-
delsaanvragen uit Franstalige
landen veel minder vaak (minder
dan de helft) antwoord krijgen
dan aanvragen uit Duits- en
Engelstalige landen.
De Kamer zelf constateerde
onlangs een toenemende inte
resse van het Zeeuws-Vlaamse
bedrijfsleven om zaken te doen
met België. Een kwart van de
Zeeuws-Vlaamse bedrijven (in
totaal 1500) doet al zaken met
collega's over de grens. Van deze
groep wil de helft de activiteiten
over de grens uitbreiden. Een
maal thuis in Vlaanderen is Wal
lonië een logische stap en ook
Noord-Frankrijk, redeneert de
Kamer. Maar die laatste logische
stap is wel de moeilijkste. Van de
vierduizend Nederlandse bedrij
ven die vestigingen in België, en
Luxemburg hebben, is slechts
een kwart actief in Wallonië.
„De Franse markt wordt steeds
interessanter," bevestigt woord
voerder Vuillemin van de Neder
lands-Franse Kamer van Koop
handel. „Regels en formaliteiten
verminderen en de investeringen
nemen toe. Echter, kennis van de
Franse taal en bedrijfscultuur is
essentieel in het zakendoen. De
Franse overheid verplicht nu
eenmaal om de Franse taal te
hanteren, bijvoorbeeld bij factu
ratie, bij het uitschrijven van
cheques en bij bepaalde etikette
ringsvoorschriften. De taal is in
Nederland lange tijd veronacht
zaamd. De jongere generatie toon
hernieuwde interesse, doch de
huidige 'decision makers' laten
het nogal eens afweten."
Tweetalig (Frans-Nederlands)
personeel is op de arbeidsmarkt
in Zeeuws-Vlaanderen moeilijk
te vinden. Bleijko Betonindustrie
in Walsoorden haalt zeventig
procent van de omzet in België en
Frankrijk. „Voor ons is het
belangrijk dat ons verkoopperso
neel tweetalig is. Binnen Zeeuws-
Vlaanderen zijn die mensen
schaars. We werven daarom al
jaren in Vlaanderen," aldus tech
nisch directeur J. de Koning. Het
erotisch postorderbedrijf Pabo
heeft dezelfde ervaring. Het
bedrijf probeert de Franse markt
te penetreren en zocht voor het
schrijven van een Franstalige
catalogus een copy-writer die de
Franse taal perfect beheerst. Ook
Pabo komt dan in België terecht.
Banken hebben eveneens met het
probleem te maken. Vooral in de
commerciële en buitendienst
functies schiet de taalvaardig
heid tekort. Banken in Zeeuws-
Vlaanderen sturen hun personeel
al enkele jaren op een cursus
'bancair Frans' om Franse en
Waalse klanten beter te kunnen
bedienen.
Niet alleen bedrijven in de grens
streek hebben hiermee een pro
bleem. Ook de Zeeuws-Vlaming
die de vleugels wil uitslaan,
wordt in zijn mogelijkheden
beperkt. Euroconsulent Frans
Buter van het Arbeidsbureau in
Terneuzen, die vacatures uitwis
selt met collega arbeidsbureaus
in het Belgische, krijgt er regel
matig mee te maken. Buter: „In
de dienstensector, maar ook bij
voorbeeld in de transportsector,
wordt in Vlaanderen meestal
tweetaligheid geëist. Zeeuws-
Vlamingen komen daarom vaak
niet eens door een voorselectie."
Voor Zeeuws-Vlamingen die bij
Franstalig geörienteerde bedrij
ven aan de slag willen zit er der
halve maar een ding op: étudier
(studeren). Bedrijven die wat
meer willen weten over handel
drijven met Frankrijk kunnen 21
mei in Terneuzen terecht. De
Kamer houdt dan een spreekdag
over Frankrijk,
Van onze verslaggever
Hulst— Het Hulster arbeidsbureau laat 8 mei zijn gezicht
aan bedrijven zien. Tijdens een 'Promotieblits' bezoeken
consulenten van het arbeidsbureau bedrijven in Hulst en
omgeving. Op die manier moeten ze bet contact tussen de
werkgevers en het arbeidsbureau verbeteren.
Met de bliksembezoeken wil
het arbeidsbureau de onderne
mers informeren over de ser
vice die het hen kan bieden.
Volgens het arbeidsbureau
denken ondernemers bij het
horen van die naam te veel aan
vast werk.
Ze weten vaak niet dat ze er
ook terecht kunnen voor tijde
lijke krachten en informatie
over personeel op de regionale
arbeidsmarkt.
Kortom, het arbeidsbureau wil
zijn extra diensten bekender
maken.-Het is niet de eerste
keer dat de consulenten op pad
gaan om contacten te leggen. In
voorgaande jaren leverde de
'Promotieblits' bruikbare
informatie op; de werkgevers
leerden meer over het arbeids
bureau en het arbeidsbureau
werd bekend met- eventuele
veranderingen binnen de
bedrijven. Vaak gaven de blik
sembezoeken aanleiding tot
een nader gesprek. Dat leidde
tot een betere samenwerking
tussen beide partijen. Zo
schoolde het arbeidsbureau
werknemers bij en hielp bij het
werven en selecteren van
nieuw personeel.
Van onze verslaggever
Terneuzen - „Het gaat er bij mij niet in dat van de veertig- tot
vijftigduizend wachtgelders in het onderwijs niemand bemid
delbaar is. De één miljard gulden die daar voor nodig is, valt
zeker zo goed te besteden door die mensen op de een of andere
manier in het onderwijs aan het werk te helpen."
Dat betoogde F. de Vries, regiomanager van het district Brabant en
Zeeland van de Katholieke Onderwijs Vakorganisatie (KVO) gisteren
op de vijfde Zeeuwse Onderwijsdag in het gebouw aan de Axelsestraat
van de stedelijke scholengemeenschap De Rede in Terneuzen.
De Vries wees erop dat oplossing van de grote problemen op het
gebied van de wachtgelden en de vervangingen in het onderwijs een
gezamenlijke verantwoordelijkheid was. Het onderwijs is volgens hem
veel beter gediend bij een deugdelijk werkgelegenheidsbeleid dan bij
een goed ontslagbeleid. Wat dat laatste betreft, dreef hij de spot met
het gemak waarmee de mensen die het voor het zeggen hebben onder
wijskrachten op wachtgeld sturen. „Dat beleid moet op de helling. Er
is beleid nodig dat erop gericht is de mensen aan het werk te houden."
De Brabants/Zeeuwse regiomanager van de KVO sprak in dat ver
band over afvloeiingsregelingen als een uiterste redmiddel. „Als het
allemaal niet meer werkt en niets lukt om iemand aan de slag te hou
den, moet je pas gaan nadenken over een nette en sociaal verant
woorde manier om mensen te ontslaan."
Van onze verslaggever
Terneuzen - Het voortbestaan van de Katholieke Onderwijsdag
Zeeland staat op de tocht. De tegenvallende belangstelling is
voor de organisatie in ieder geval reden zich te buigen over een
gewijzigde opzet van het programma.
De voorzitter van de stichting
Katholieke Onderwijsdag Zee
land, A. Martens, kondigde het
mogelijke verscheiden van het
evenement aan in zijn openings
woord van de vijfde Zeeuwse
onderwijsdag, die plaatsvond in
het gebouw van scholengemeen
schap De Rede aan de Axels
estraat in Terneuzen.
Martens stond gisterochtend met
gemengde gevoelens achter het
spreekgestoelte. „Enerzijds is er
het goede gevoel dat we er na een
half jaar hard werken weer in
zijn geslaagd een programma te
maken. Aan de andere kant is er
het slechte gevoel over de te lage
inschrijving. Twintig procent
minder inschrijvingen ten
opzichte van vorige keer. Dat
maakt me somber over de toe
komst van de onderwijsdag."
Voor een van de twee uitgeno
digde sprekers, regiomanager F.
de Vries van de Katholieke
Onderwijs Vakorganisatie, was
de noodkreet van Martens even
later reden voor een oproep de
dag te blijven bezoeken. „Ik
hoorde bijna een soort afscheids
rede en wil de organisatie steu
nen op weg naar een volgend lus
trum. Ik ben overtuigd van de
waarde van deze dag. Die mag
niet verloren gaan." Bij de evalu
atie van de vorige editie van de
onderwijsdag bezon het stich
tingsbestuur zich ook al op de
toekomst ervan. Toen maakten
de leden de afspraak dat de
belangstelling voor de vijfde
onderwijsdag bepalend zou zijn
voor een volgende. Die blijft, zo
bleek gisteren met ruim honderd
deelnemers, onder de maat, vin
den de organisatoren. Dit
ondanks de waardering bij dege
nen die de vorige onderwijsda-
gen trouw 'bezochten.
Van onze verslaggever
Hulst - Een veertienjarig meisje
uit Hulst heeft het dinsdag aan de
stok gehad met een hondsbrutale
en agressieve fietsendief. Toen ze
uit een winkel aan de Zoetevaart
kwam, deed ze haar fiets van het
slot. Op hetzelfde moment stapte
er een jongen op haar af die een
integraalhelm met een getint
scherm droeg. Hij gaf het meisje
een klap in het gezicht, rukte het
rijwiel uit haar handen en fietste
er op weg. De waarde van de fiets
is zeshonderd gulden.
Hulst - Zuivel proeven, kuieren over een erf, kalveren aaien
of genieten van fruitbomen. Dat kan zaterdag 11 mei in
Zeeland tijdens de Landelijke Fietsdag, als tussen 9.00 en
16.00 uur een aantal land- en tuinbouwbedrijven is open
gesteld voor het publiek.
In Zeeuws-Vlaanderen doen de
agrarische bedrijven van de
familie Mangnus-Tieleman aan
de Willem Hendrikstraat 12 in
Graauw en de familie Scheele
aan de Maatstraat 1 in Zaam-
slag mee. In Zaamslag gaat het
om een puur akkerbouwbe
drijf. De schuren kunnen wor
den bekeken en ook het uitge
breide machinepark. De fami
lie Mangnus-Tieleman in
Graauw heeft een gemengd
bedrijf met akkerbouw en
scharrelkippen. Er is te zien
hoe verschillende gewassen
worden vebouwd. Ook kunnen
bezoekers een kijkje nemen in
de stal waar de scharrelkippen
gehuisvest zijn.
Voor informatie over de bijbe
horende fietsroutes kunnen
belangstellenden het beste con
tact opnemen met de VW's in
resprectievelijk Hulst en Ter
neuzen.
