Texas bloeit op door nieuwe gevangenissen 'Urine aan: uit de hele A Cent (PrerA&efKf- -DE STEM- HET WEER Vooral aan de kust zon Zwartboek voe< DE STEM DE BINNENK ANT ROCKVIEW HEIGHTS liil liil liil liil liil liil liil liil Huismeester BEZORGKLACHTEN - LEZERSSERVICE ABONNEMENTENADMINISTRATIE BEL LEZERSCONTACT 076 - 5 312 312 Zon en maan Hoogwater DE STEM keukensystemen WOENSDAG 24 APRIL 1995 Brian, de huismeester van Rockview Heights, doet me aan Catweazle den ken: een magere lat met een lange baard en gemeen kijken de oogjes. Maar zijn motoriek verschilt. In tegenstelling tot de hoofdpersoon uit de kinderserie beweegt hij zich voort met een statige tred, de rug gestrekt, de handen op zijn rug. Zijn hu meur wisselt hevig: de ene dag slaat hij Bonginkosi, de portier, of Eliot, de schoonmaker, jo viaal op de rug, de andere dag hoor je hem schreeuwen op de binnenplaats of in de hal van het gebouw. Ik woonde hier pas drie dagen toen ik hem een van de werkne mers voor fokken kaffer hoorde uitmaken. Toen ik bleef staan en vroeg wat hij daarmee be doelde, snauwde Brian: 'Jullie buitenlanders, jullie denken al les beter te weten!en liep weg. Met zijn humeur wisselen zijn sociale vaardigheden. Op het ene moment groet hij me vrien delijk, op het andere wendt hij zijn hoofd af. De huismeester heeft een over zichtelijk takenpakket. Hij is verantwoordelijk voor de dage lijkse gang van zaken in het ge bouw. Als de lift het weer eens niet doet, belt hij de reparateur. Wie de elektriciteitsnota niet op tijd betaalt, wordt door hem hoogstpersoonlijk van het licht- net afgesneden. Er doen over de huismeester veel verhalen de ronde. Als hij dronken is, en dat is hij vaak, slaat hij zijn vrouw. Bonginko si, wiens portiersloge zich naast Brians woning bevindt, is daar al enige keren getuige van ge weest. Hij zou in goederen han delen, die hij van de zwarte dakbewoners steelt. In woede-uitbarstingen heeft hij het regelmatig over 'mijn ge bouw', alsof het zijn eigendom is. Op zijn 'betere' dagen staat hij zich voor op een oorlogsver leden. In de jaren zeventig vocht hij met de Selous Scouts, een blanke elite-eenheid in het voormalige Rhodesië, tegen het zwarte onafhankelijkheidsstre ven. De eenheid schijnt er een gewoonte van te hebben ge maakt om zwarten te skalpe- ren. Na de stichting van Zim babwe zakte Brian af naar het laatste bastion van blanke su prematie: Zuid-Afrika. Eigen lijk is hij dus zelf ook een bui tenlander. 'Waarom wordt die man ge handhaafd?,' vraag ik op een dag aan Bonginkosi. 'De blanke mevrouwen voelen zich veilig bij hem,' antwoordt de portier. Maar het verzet groeit! Op een dag zie ik de portier een stukje uit de krant knippen. Meele zend over zijn schouder neem ik kennis van een actie van werk nemers in een vergelijkbaar flatgebouw. Uit onvrede met de gang van zaken staken ze de Vanuit zijn flat in Rockview Heights, nabij het centrum van Johannesburg, ziet onze Zuid-Afrikaanse correspondent Bart Luirink hoe snel de veranderingen zich in Zuid-Afrika voltrekken. De flat is een wereld op zich, maar weerspiegelt niettemin in het klein wat zich buiten in het groot voltrekt. Vandaag de tweede aflevering. auto's van het bestuur in brand, die in de garage onder het ge bouw geparkeerd stonden. Bonginkosi onderstreept de be wuste zin, schrijft zijn naam onder het artikel, stopt het in een envelop en adresseert het aan de voorzitter van de bewo nerscommissie. Door Bart Luirink Geantwoord wordt er nooit. 'Het probleem is dat hij precies weet hoever hij gaan kan. Hij weet dat hij niet zomaar ontsla gen kan worden, dat daar min stens drie waarschuwingen aan vooraf moeten gaan. En hij kent alle huisregels,' zegt Hugh, die als lid van de bewonerscommis sie een eenzame strijd tegen het onbegrip van zijn medebe stuurders voert. Als ik op een avond thuiskom, opent een blanke, dronken man de deur van de flat naast me. Hij houdt een pistool in zijn hand. Als ik langs hem heen naar binnenkijk, zie ik een zwarte vrouw op haar hurken in een hoekje van de kamer zit ten. Ze kijkt me angstig aan. De man zegt, met dubbele tong: 'Wil je zien hoe ik Marina ver moord?' Ik ren naar beneden, klop aan bij Brian en vertel hem wat ik zojuist gezien heb. Wat moeten we doen, vraag ik? 'Wil hij haar in huis of op de galerij yqnnporden?,' vraagt Brianj 'Ik*èKik geloof binnen,' zeg ik aarzelend. 'Dan is het zijn zaak,' zegt Brian en sluit de deur. Als ik bovenkom, is mijn buurman inmiddels door ande re bewoners tot bedaren gebracht. De tasjesdief heeft zijn slag geslagen. Het slachtoffer, een goed van de tongriem gesneden, jeugdige weduwe, meldt zich op het politiebu reau, krijgt slachtofferhulp aangeboden en tips hoe haar verloren ge- gane papieren, abonnementen en pasjes te vernieuwen. Oom agent als sociaal functionaris. Aan de balie van de Openbare Bibliotheek reageert de bibliothecares se begrijpend en produceert zonder kosten een nieuwe lidmaat schapskaart. Ook Tante Post is vol begrip en mededogen, net als de bewaker van het instituut waar mevrouw werkt. Ieder wil graag helpen, behalve de lokettist van de spoorwegen. 'Een duplicaat van een railactief-kaart, die nog maar zeven maanden gel dig is? Geen sprake van, daar kunnen we niet aan beginnen. En voor die paar cent hebt u toch zo een nieuwe?' Paar cent? Een som van de rond de honderd gulden, blijkt bij aanschaf van het vervangende exemplaar. (CH) Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem B.V. Directie: D.H. Ahles. Hoofdredactie: A. Verplancke - hoofdredacteur. C. Hamans en H. Vermeulen - adjunct-hoofdredacteuren. Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda. Postadres: Postbus 3229,4800 MB Breda. 076-5312311 Telefax 076-5312355. Telefax redactie 076-5312512. Rayonkantoren in Hulst, Terneuzen, Goes, Bergen op Zoom, Roosendaal, Etten-Leur en Oosterhout. Zie voor meer informatie het colofon in het editie-deel van deze krant. Abonnementsprijzen via automatische incasso: (tussen haakjes de prijs via acceptgiro) maand 31,15 n.v.t. kwartaal 91,25 93,75) halfjaar 181,00 186,00) jaar 358,00 369,00) Voor posttoezending geldt een toeslag. Fotoservice S 076-5312573. Advertenties (tijdens kantooruren 8.30 - 17.00 uur): Rubrieksadvertenties 't Kleintje S 076-5312313 en bij Teuben, Ginnekenweg 7, Breda. Grote advertenties uitsluitend 076-5312300, telefax 076-5312310. Geboorte- en overlijdensadvertenties: maandag t/m vrijdag tot 16.00 uur S 076-5312300, telefax 076-5312310. zondag van 18.30 tot 20.30 uur S 076-5312242 5312311, telefax 076-5312310. Alle advertentie-opdrachten worden uitgevoerd onder toepassing van de Algemene Voorwaarden van Uitgeversmaatschappij De Stem B.V. alsmede de Regelen voor het Advertentiewezen. Bankrelaties: Postgiro 1114111 - ABN/AMRO rek. 520538447 De Stem op band: Centrum voor gesproken lektuur S 0486-482345. De Stem op internet: http://www.dse.nl/stem Copyright 0 1996 Uitgeversmaatschappij De Stem B.V. Breda MA. T/M VRIJ. 8.00 17.00 UUR ZAT. 8.00 -12.00 UUR Beëindiging abonnementen: uitsluitend schriftelijk, 1 maand vóór het einde van de betaalperiode, bij voorkeur met vermelding van reden beëindiging. (Anders automatische verlenging met de voor u geldende betaalperiode) In Texas heeft het bouwen van gevangenissen zich tot een lucratieve bedrijfstak ontwikkeld, die ste den en gemeenten aan arbeidsplaatsen en welstand kan helpen. foto ap Fort Worth (dpa) - Na de olieboom kwam de gevan- genisbooTO. In de Amerikaanse staat Texas heeft de nieuwbouw van gevangenissen zich tot een lucra tieve bedrijfstak ontwikkeld, die steden en gemeen ten aan arbeidsplaatsen en welstand kan helpen. Alleen in de afgelopen vijf jaar heeft Texas het aan tal gevangenissen van 40 naar 114 uitgebreid. Deze nieuwe gebouwen kostten meer dan een miljard dollar. Het aantal plaatsen voor gevangenen werd op die manier van 48.000 in het jaar 1991 naar nu 145.000 opgevoerd. Alleen in Californië is het aantal gevangenissen nog groter dan in Texas. Het bouwprogramma was no dig geworden, omdat de gevangenissen van de staat hopeloos overbevolkt waren. „In onze omgeving werden bij elkaar vier gevange nissen gebouwd," zei Lisa Rice van de Kamer van Koophandel en Industrie in Port Arthur. „Dat bete kent meer dan 1000 nieuwe arbeidsplaatsen. Bewa kingspersoneel, docenten en medische krachten. Bovendien komen er opdrachten voor lokale onder nemers, want de gevangenissen hebben immers le vensmiddelen, gas, stroom, handarbeiders enzo voort nodig." Dringen tF itn i -a—cu Geen wonder dat steden en gemeenten elkaar ver dringen om vestigingsplaats van een nieuwe gevan genis te worden. Vooral nadat de ontslaggolven in de olie- en bouwindustrie in de jaren tachtig Texas aan de rand van een economische crisis hadden ge bracht en hele landstreken ontvolkten. „Voor Port Arthur met zijn ongeveer 59.000 inwoners zijn de gevangenissen in de regio tot één van de belangrijk ste bedrijfstakken geworden," zegt Lisa Rice. Texas beroemt zich erom dat het intussen het effec tiefste en modernste strafsysteem bezit. In de laat ste tien jaar zijn de misdaadcijfers geëxplodeerd. Anno 1996 zitten 145.000 mensen in deze staat ach- SUSKE EN WISKE: HET GROTE GAT ter de tralies. Nog eens 125.000 zijn voortijdig ont slagen, gegratieerde misdadigers en meer dan 400.000 zijn slechts voorwaardelijk vrij. In Texas zijn daarmee ongeveer 700.000 mensen aan enige vorm van bewaking door de justitie onder worpen, op een totale bevolking van 16,8 miljoen inwoners. Tot de moderniseringen in het Texaanse strafsysteem behoren de inrichting van speciale in stituten voor verslaafden en werkprogramma's voor alle gevangenen zonder uitzondering. Op één bewa ker komen in Texas maar vier gevangenen, terwijl de norm over de gehele VS 1:6 is. Bedrijven In de gevangenissen van de staat Texas werden daarenboven fokkerijen en bedrijven ingericht, die van zeep tot kleding een veelvoud aan producten fa briceren. Volgens de justitiële autoriteiten in Austin kost een gevangene in een instelling met de laagste veiligheidsdrempel 30 dollar per dag, maar in een strenger beveiligde gevangenis kan het tot 57 dollar oplopen. In de toekomst mogen nog meer delen van Texas een stimulans van nieuw te bouwen gevangenissen ver wachten. Want de kiezers hebben al toestemming gegeven voor het besteden van nog eens ruim een miljard dollar aan de uitbreiding van het,aantal.cel- lén." Zo nu en dan waarschuwen critici dat de bouw van steeds meer gevangenissen alleen de hoge criminali teitscijfers niet omlaag kan krijgen. Men moet veel eer proberen, het ontstaan van misdaden door so ciale programma's te verhinderen. Maar vooralsnog betekent vooruitgang in Texas het bouwen van ge vangenissen. Voor de misdadigers heeft het reusachtige bouw programma vooral één uitwerking. Anders dan vroeger moeten alle veroordeelden hun straf van daag de dag ook echt uitzitten, omdat er voldoende plaatsen zijn. HAMBONE Het wordt een typische voor jaarsdag. Voor al aan de kust schijnt de zon frequent, land inwaarts ont staan stapel wolken. Een paar van deze wolken groeien later op de dag uit tot een lo kale bui. De wind waait uit het zuidwesten en is meest ma tig van kracht. Het wordt on geveer 14 gra den. Op lange re termijn krijgt het weer op vele fronten een iets vrien delijker karakter. Zo krijgt de zon vanaf donderdag nog wat meer ruimte, hetgeen resulteert in een waarschijnlijk vrij zonnig week einde. Bovendien zwakt de wind de komende dagen enigszins af. Verder blijft het (vrijwel overal) droog en de temperatuur vertoont een licht stijgende lijn; donderdag en vrijdag wordt het een graad of 15, daarna gaat het richting 17 of 18 graden. Het geschetste weer beeld hangt samen met de nadering van een hogedrukgebied. Via de Golf van Biskaje koerst dit hoog richting Nederland; het arriveert tegen het weekeinde boven de Noordzee. Regengebieden worden daardoor gedwongen ver van ons land te blijven; het noorden en zuidwesten van Europa evenals het noorden van Afrika krijgen er mee te maken. Groot-Brittannië en lei, Geleidelijk overgang naatd! ger weer. Woensdag naast! ook kans op een enkele Donderdag vooral in Ierlar Schotland nog een bui. v( steeds meer zon. Middag peratuur ongeveer 13 België en Luxemburg: Af m'J., zon en kans op een enkele k, In de nacht en ochtend hier daar een mistbank. Dondert meer zon en vrijwel Middagtemperatuur 15 graden. Noord- en Midden-Frank,; Af en toe zon. Met name in met Weerrapporten 23 april 20 uur Amsterdam onbewolkt20 gr Luxemburg De Bilt regenbui20 gr Madrid Deelen zwaar bew20 gr Malaga Eelde zwaar bew22 gr Mallorca Eindhoven regenbui20 gr Malta Den Helder licht bew18 gr Moskou Rotterdam onbewolkt19 gr München Twente half bew21 gr Nice Vlissingen onbewolkt17 gr Oslo Maastricht licht bew18 gr Parijs Aberdeen regen14 gr Praag Athene onbewolkt22 gr Rome Barcelona onbewolkt22 gr Split Berlijn licht bew29 gr Stockholm Boedapest licht bew25 gr Warschau Bordeaux onbewolkt17 gr Wenen Brussel half bew19 gr Zürich Cyprus onbewolkt18 gr Bangkok Dublin regenbui15 gr Buenos Aires Frankfurt regen22 gr Casablanca Genève regenbui21 gr Johannesburg Helsinki zwaar bew14 gr Los Angeles Innsbruck half bew23 gr New Orleans Istanbul half bewgr New York Klagenfurt licht bew22 gr Tel Aviv Kopenhagen half bew23 gr Tokyo Las Palmas zwaar bew20 gr Toronto Lissabon licht bew19 gr Tunis Locarno regen15 gr Vancouver Londen regenbui14 gr Weersvooruitzichten van het KNMI, gemiddeld over Nederland: voor zonneschijn in proc.: neerslagkans: minimumtemp.: -middagtemp.:111 wind: (Windrichting en windsnelheid gelden voor overdag boven open gebieden) VANDAAG/ Zon op: 06.23. Zon onder: 20.53. Maan op: 11.14. Maan onder: 02.03. MORGEN/ Zon op: 06.21. Zon onder: 20.55. Maan op: 12.12. Maan onder: 02.39. VANDAAG/ Bath: 09.05-21.26. Dordrecht: 10.50-22.45. Hansweert: 08.42-20.59. Hoek van Holland: 08.24-20.44. Terneuzen: 08.16-20.35. Vlissingen: 07.52-20.15. MORGEN/ Bath: 09.50-22.16. Dordrecht: 11.34-23.56. Hansweert: 09.28-21.51. Hoek van Holland: 09.13-21.44. Terneuzen: 09.06-21.26. Vlissingen: 08.40-21.06. zwaar bew17 g half bew17 g licht bew20 g licht bew23 g half bew18 g zwaar bew24 g half bew28 g regen18 g half bew17 half bew18 g licht bew26 g zwaar bew21 g niet ontvg half bew11 g onbewolkt25 g onbewolkt25 g half bew22 g licht bew38 g licht bew17 g half bew19 g onbewolkt25 g onbewolkt23 g zwaar bew23 g licht bew25 g licht bew19 g onbewolkt19 g regen7 g zwaar bew21 g regen10 g woensdag donderdag vrijdag zaterdag zondag .1W>1 vrr ptc -rnTr 30 40 40 50 50 40 30 20 10 10 m 5-fu nu 4 It* JtSu JHJJ2ÖO 4 14 14 15 16 17 ZW 4 W 3 NW 3 NO 3 NO 3 oostelijke departement® aaj houdende kans op een bj. Donderdag flinke zonnige nt. rioden, droog. Maxima van n langs de Bretonse kust tot r plaatselijk in het binnenland Zuid-Frankrijk: In het oo enkele stevige regen- of weersbuien. Plaatselijk is neerslag mogelijk. Van ta westen uit opklaringen rioden met zon. Vrijwel droog. Middagtemperatuur^ 16 graden in het noorden tol circa 22 langs de Middellands, Zeekust. Portugal: Flinke zonnige peri,; den en droog weer. Maxima rond 22 graden, u het noorden frisser. Spanje: Perioden Woensdag vooral in donderdag ook aan de Cost? in het oosten enkele regen- o onweersbuien, langs de oost kust neemt de wind dan toe. Middagtemperatuur circa 15 in het noorden tot on geveer 24 plaatselijk inhetzui den. Canarische Eilanden: aan de zuidstranden zon. Woensdag op de eilanden in het westen nog enkele bui. Middagtempera tuur ongeveer 23 graden. Mallorca en Ibiza: met zon. Woensdag droog. Donderdag buien, mogelijk onweer. Toene mende wind. Maxima rond 1! graden. Italië: Afwisselend zon ken. Met name in het noorden kans op een regen- of omvem- bui. Middagtemperatuur inhet noorden rond 18 graden, op Si cilieën langs de zuidoostkust plaatselijk 25 graden. Griekenland en Kreta: Fttt zonnige perioden en Maxima oplopend tot graden. Op Kreta en den minder warm. Duitsland: Wolkenvelden en een enkele regen- of onweeis bui. Donderdag eerst kans Voora vnjwei en toe zon en vrijwel dn Middagtemperatuur van graden langs de Waddenl tot circa 20 plaatselijk in oosten. Zwitserland: Woensdag eers veel bewolking en een bui. In de loop van de dag op klaringen. Donderdag perioto met zon maar vooral in zuidoosten nog kans op eenon weersbui. MiddagtemperatB ongeveer 18. EVEN PIEKEREN Horizontaal: 1. Horizontaal, bevervilt; 2. lange boor, familielid, een zekere; 3. troef kaart, wijnmaat, koraaleiland, hei- demeertje; 4. deel v.e. jas, knevel, hier of daar; 5. loofboom, verdriet, viseter, knaagdier; 6. mondrand, eenmaal, buidelbeertje, Turkse titel; 7. roofdier, chaos, gelijkmatig; 8. mestvocht, samenhang, pruimpje tabak; 9. dokter, liever, zuidvrucht; 10. deel v.e. bijenkorf, kerkelijk gebruik, droogvloer, uitroep; 11. Duits kaartspel, volksvermaak, moesplant; 12. treuzelaar, verslag, niet doen; 13. wandelweg, groente, Ind. dakbedekking, mollegang; 14. lichte bedwelming, familielid, hof feest, rivier in Frankrijk; 15. laatste wilsbeschikking, beroep. Vertikaal: 1.Labiel, vertrek; 2. afkeer, rijstbran dewijn, sierplant; 3. ogenblik, vrucht, bepaalde les op school; 4. landbouwwerktuig, vis, delfstof, gedwee, Oosteuropeaan; 5. beroep, deelteken; 6. kostuum, Spaanse titel, boomvrucht, voor de middag; 7. roofvogel, verdriet, lofrede; 8. reep, wijnsoort, bewonderaar; 9. toegangsbewijs, waterzucht, mest vocht; 10. wandpilaster, hard vet, valies; 11. zonne blind, stad in Engeland, bladgroente, item; 12. nako meling, bevlieging, onheilsgodin, Tibetaans leeuw hondje; 13. soort haft, pel, lust; 14. Engels telwoord, brilslang, legervoertuig, Ierland; 15. combinatie van autocoureurs, bijbelse naam, éénjarig dier. 9 10 11 12 13 14 10 14 15 Behoefte aan een wige slok koffie en tegelijk n flinke haal aan een siga- p Steek een Guarana-siga- S0p en beleef in één keerde netelde sensatie van cafeï- 'p en nicotine. De nieuwste riant op de eco-drugs be looft een 'bijzondere smaak- •ensatie' van het Zuidameri kaans energiekruid gecombi neerd met verbrande tabak. Pen soort Gauloise met de jp,acht van vijf bakken zwar te koffie- FNV Nieuwegein (anp) - De Voeding! WAO-herkeuringen worden stopg iet nu gaat leidt er niet toe dat veer aan het werk komen. Volge mensen de dupe van een verkeerd| De bond concludeert dit op basis afha| van een zwartboek dat gisteren ook a werd gepresenteerd. Daarin tisch staan negatieve ervaringen met De de uitvoeringsinstanties als GAK makl en GUO. De groep uitkeringsge- duidl rechtigden van de bond heeft die nisatf verzameld. „Het zijn zeker geen krijg incidenten. Het is representatief gen i voor wat onze kaderleden tegen- tie ir] komen", aldus een woordvoerder, vrour De Voedingsbond zet zich al lan- weeif actief in voor de leden met hoev een uitkering. discH Volgens de bond is het duidelijk huis dat de uitvoeringsinstanties niet met J effectief werken. Het lukt ze ook mim| te weinig mensen weer aan een ging betaalde baan te helpen. Zolang nog f de organisaties dit niet op orde ring: hebben wil de bond dat er een Ook eind komt aan de herkeuringen, ontn Het zou, aldus de bond, ook hel- te kd ien als uitkeringsgerechtigden word rij één loket al hun zaken kunnen den VERVOLG VAN VOORPAGINA Humegon van Organon is opge nomen in het Geneesmiddelen Vergoeding Systeem van de Ne- een enkele mistbank. Verderi derlandse overheid en het wordt dus door het ziekenfonds ver- Het medicijn Metrodin HF van Serono heeft die status niet omdat het wat duurder is. Voor Metrodin HF moet achttien gulden per ampul betaald wor- en volgens de gynaecologen ieb je er minstens twintig nodig. Als een vrouw met de IVF-me- thode (via de reageerbuis) zwan ger wil worden kan dat aantal iplopen tot vijftig. De eerste be- landeling duurt meestal zes naanden en die kost gemiddeld !5C gulden per maand. Bisschop: „Maar ik heb ook een patiënt gehad die per maand voor zevenhonderd gulden aan Metro din nodig had. Pogingen om in verwachting te raken kunnen zo in de duizenden guldens lopen." Bij Organon in Oss realiseren ze zich dat onvruchtbaar Nederland :r een probleem bij gekregen leeft. „Wij kunnen humegon niet aangesleept krijgen," zegt mana gerH. van Leeuwe. „Dat komt imdat de behoefte aan hormonen Ie afgelopen tijd gigantisch ge stegen is. Er worden steeds meer onvruchtbare paren behandeld, bet probleem is vooral ontstaan omdat mensen op steeds latere (ADVERTENTIE) Oplossingen van gisteren Cryptogram: Horizontaal: 1. Schoot; 4. ongewild; 6. vlo; 7. wet»- ver; 11. spuit. Vertikaal: 1. Stok; 2. hagel; 3. ouwe; 5. loeren, »-1 mini; 10. tap. Letterraadsel: Het gezochte woord luidt: "v-in-v-is". DJ Bijl Ovl de grq de van Wurg KEUKENS irvpkov, o 9o Schouwbiug. tussen welseweg en Schouwburgring) k vestigingen in Helmond uanoq uauajs '|aza uba doj 'uiapnaojq 's>|u!| Mnoui 'ueiu uba pjooq 'uaoqos 'siqoaj jua|d 'sno>| 'awep iieM'l w1

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1996 | | pagina 2