DE STEM
Klanten DELTA profiteren niet
IEKSTE
XNDE
IE
ÏELIJKS
NT.
)obai
De leeuw en de haas van
elektravon
(ELTA Nutsbedrijven stapt in bedrijf Verbrugge Terneuzen Politie schrikt van
hoge snelheden
auto's bij controle
Plan voor verbetering leefbaarheid Groede
ijler van Neeltje Jans
ordt klim-attractie
Tbc-onderzoek onder
bezoekers polikliniek
Bedrijven vaker naar
het Innovatiecentrum
)irectie wil winst van vijftig miljoen gulden niet gebruiken om tarieven te drukken
Jaar
7.1.00 uur
nderen
Jntsnaple Duitser
|pgepakt
oor autodiefstal
-Namen zetten ze
i Rabobank is nu
p zaterdag!
Besmette man behandeld in Goes
Kapper Ottjes
wint prijzen
1990
cc. 1993
1993
1988
1992
1991
1990
1991
1988
1991
1989
1988
1986
1989
1987
1984
1986
km 1992
ELEKTRISCHE INSTALLATIES
SCHAKELPANEELBOUW
INDUSTRIËLE AUTOMATISERING
BREDA 076-5422822 0174-625733 NAALDWIJK
Zeeland
DONDERDAG 18 APRIL 1996 DEEL 1
lan onze verslaggever
Leiburg - DELTA Nutsbe-
Len stapt in het transport
|eu. en overslagbedrijf
Sjjugge International bv in
neuzen.
de aandeelhouders (ge-
Uten en provincie), die op
aandaS 6 mei op verzoek van de
leente Noord-Beveland in een
■deisende vergadering praten
fde kerntaken van het nuts-
njf kunnen daar geen stokje
meer voor steken. De aandeel
houders kunnen in het uiterste
geval de Raad van Commissaris
sen (RvC) en de directie naar huis
sturen maar zo heet zal de soep
niet worden gegeten verwacht
RvC-voorzitter J. Hennekeij. „Ze
kunnen altijd nee zeggen, maar
daarmee draaien ze in mijn bele
ving de participatie niet terug
omdat de commissarissen zich
daar inmiddels aan verbonden
hebben."
De RvC stemde maandag in met
de deal met Verbrugge. De uit
komst van de onderhandelingen,
die een half jaar in beslag namen,
is dat DELTA voor 25 procent
gaat deelnemen in de milieu- en
havenactiviteiten van Verbrugge.
Het aandeel van DELTA in de
milieupoot van Verbrugge groeit
in drie jaar tot 50 procent, terwijl
het belang in de havenactivitei
ten (door DELTA niet zo gewild)
in dezelfde periode mag terugval
len naar minder dan 25 procent.
Verbrugge eistte van DELTA
deelname in beide activiteiten.
„Dat hebben we voor lief moeten
nemen," aldus Hennekeij giste
ren. Welke bedragen DELTA in
Verbrugge stopt wordt niet be
kend gemaakt.
De deelname van DELTA in Ver
brugge vloeit voort uit de bedrijs
strategie om het takenpakket van
DELTA te verbreden, met name
op milieugebied. DELTA wil zo
de positie van het bedrijf en
daarmee de werkgelegenheid van
de 981 werknemers veilig te stel
len. Over die koers van DELTA,
waarbij risicodragend geld in an
dere, vooral Zeeuwse onderne
mingen wordt gestopt, bestaat bij
een aantal aandeelhouders twij
fel. Dit soort avontuurtjes kan
wel eens ten koste van de tarie
ven gaan, is de vrees. Om die
angst weg te nemen garandeert
de RvC voor de komende vijf jaar
een maximum stijging van de ta
rieven. Ze zullen in die periode
niet meer stijgen dan de jaarlijk
se stijging van de kosten van le
vensonderhoud. Zaken waar
DELTA geen invloed op heeft,
zoals de ontwikkeling van brand
stofkosten en belastingen, vallen
daar buiten. „De deelname in
Verbrugge gaat dus niet ten koste
van tariefstijging voor de klein
verbruikers," aldus Hennekeij.
„Daarmee willen wij ook het ver
trouwen over de deelname uit
drukken." De extra aandeelhou
dersvergadering, met als enige
agendapunt 'de koers van Delta',
is maandag 6 mei om 10.00 uur.
1992
1986
1990
irantiebewijs
jurgeopend
en klein half uurtje alleen
Jchtergronden, maar natuur-
die mag best aan blijven,
CebucoftH
■ELTA sloot 1995 af met een
jtet van bijna vijftig miljoen
Lden, 14,4 miljoen meer dan het
Waande jaar. De omzet steeg
L 4,8 procent tot 779,4 miljoen
Lden. Toch wil directeur P.
Jtoter niet meer dan de al reeds
istgestelde negen miljoen van
winst aanwenden om de tarie-
n te drukken. DELTA gebruikt
tgeld om de stijging van de in-
Kjpprijzen voor energie structu-
elniet aan de verbruikers door
berekenen. Bij de overweging
iniet zomaar te gaan potverte-
n speelt ook de doelstelling van
Baad van Commissarissen een
I. Die gaat er vanuit dat een
fast van vijftig miljoen gulden
«lig is voor een gezonde be-
ij/svoering en het versterken
ei de concurrentiepositie.
ilieuheffmg
nutsbedrijf, de Provin-
ile Noordbrabantse Energie-
aatschappij Pnem kondigde
toen aan vanaf 1 juli de mi-
uheffing op elektriciteit en gas
schaffen. De zogenaamde
iP-heffing is ingevoerd om
ojecten voor energiebesparing,
als wind energie, te bekostigen,
it Brabantse nutsbedrijf vindt
milieutoeslag niet langer no-
g, omdat de overheid sinds 1 j a-
ari dit jaar de energiebelasting
fco-tax) heeft ingevoerd.
zag de nettowinst vorig
r met 111 procent stijgen tot
|,S miljoen gulden en trekt dit
onze verslaggever
De politie heeft dinsdag-
1 in Midden-Zeeland een
ge man uit Frankfurt aan
konden, die eerder uit een ge-
tgenis in Munster (D) was ont-
|apt.
verdachte bestuurde een auto
»P 13 april gestolen was in
endaal. Hoe hij aan de auto
gekomen, bleef tijdens het
•«oor onduidelijk, en dus is hij
verdachte van autodiefstal
Ier slot en grendel gezet. Vol-
Duitse politie is het niet
eerste keer dat de man voor
.vergrijp is aangehouden. De
tachte heeft nog geen beken-
jaar 35 miljoen gulden uit om de
energieprijzen te verlagen. DEL
TA volgt dit voorbeeld voor 1996
nog niet omdat, aldus Stoter,
DELTA nog niet aan alle MAP-
verplichtingen heeft voldaan.
Sinds 1990 maken distributiebe
drijven milieu-actieplannen
(MAP's) die energiegebruikers
moeten overhalen tot energiebe
sparing. In Zeeland geldt een toe
slag van 1,5 procent op de ener
gierekening.
Afwachten
DELTA wil eerst het standpunt
van EnergieNed, de koepel van
energiedistributiebedrijven, af
wachten. Temeer omdat er lande
lijk over een nieuwe ronde van
milieu-actieplannen wordt ge
sproken. „We hebben er binnen
de Raad van Commissarissen
over gesproken. Voor 1996 hand
haven we de heffing om onze
MAP-doelstellingen te realise
ren."
Daarnaast zet DELTA 15 miljoen
gulden van de winst opzij om de
bodemsanering van voormalige
gasfabrieken te bekostigen. Voor
heel Zeeland komt die sanering
op 150 miljoen gulden. De ver
wachting is dat Den Haag voor de
financiering daarvan bij de ener
giebedrijven aanklopt. Stoter ziet
die reservering ook als een tege
moetkoming aan de verbruikers.
Ereschuld
„Als je praat over wat DELTA nu
aan de verbruikers teruggeeft,
mag je toch ook wel de vijftien
miljoen gulden voor bodemsane
ring noemen. Dat is een vuiltje
uit het verleden van de gasbedrij
ven, waarvoor we juridisch niet
verantwoordelijk zijn. Maar na
tuurlijk de gemeenschap wel. En
die gemeenschap waren toen
voornamelijk de kleinverbrui
kers. Je hebt dan wel een ere
schuld. En daar reserven we toch
vijftien miljoen gulden voor."
DELTA verwacht volgend jaar
opnieuw een forse winst te boe
ken. De prognose nu is 35 miljoen
gulden. De resultaten van het
eerste kwartaal geven volgens
Stoter aanleiding daar optimis
tisch over te zijn. „We hebben
nog geen tegenvallers gehad." De
kans dat DELTA veel hoger uit
komt, is niet denkbeeldig. Het
ondernemingsplan voor 1995
ging uit van een winst van 28 mil
joen gulden. Dat is bijna vijftig
geworden.
servepijler die niet nodig
1, Weren gebombardeerd
,-1?attl'ac''e. Bezoekers die
daalders achterlaten bij
f3, weden er per bootje
KtoiiJi en bunnen naar
L en dt en op de betonnen
ihtat jen' En ze moet™
n dat het een sinecure
£?ddelde klauteraar heeft
Jimmi!en UUr nodië voor een
'■"Delta rVan de reservepij-
fcïv ExP°. die alle belang
en van°r,i bezienswaardig-
Ninpn a l ®osterscheldeke-
at»Lbm nkidt'isdatte
«esvali m een korte en
^periode.
L Po beheert de nieuwe
SSZ6l£' maar laat dat
l' uit c. ,rt>anisatie in Bewe-
bchouwen-Duiveland.
teD ffle' klimnetten en
iikhpiri Verschülende, in
««dsgraad variërende
De gemeente wil onder meer de verbetering van ■particuliere woningen stimulieren.
Van onze verslaggever
Groede - De Stichting Bouwwinkel Zee
land gaat samen met de gemeente Oost
burg een plan maken om de leefbaarheid
van Groede te verbeteren. Dit project
wordt gezien als een eerste uitwerking
van een onderdeel van het gemeentelijk
volkshuisvestingsplan.
„We hebben de gemeente een aantal voorstel
len gedaan om de leefbaarheid van Groede te
bevorderen," aldus directeur W. Kooiman
van de Bouwwinkel. „Het gaat erom dat bij
voorbeeld inwoners worden gestimuleerd om
het dorp leefbaar te maken en te houden."
De gemeente noemt een projectmatige aan
pak van particuliere woningverbetering een
manier om de leefbaarheid aan te pakken.
Volgens Kooiman is deze woningverbetering
een onderdeel van het plan. „Je moet denken
aan een breed scala van mogelijkheden. We
gaan eerst onderzoeken wat de doelgroepen
zijn. Het gaat om iedereen die bij de leefbaar
heid is betrokken. We hebben hiermee goede
ervaringen in Brouwershaven. De bevolking
wordt nadrukkelijk betrokken bij de plannen.
Daarna stellen we een plan van aanpak op.
We willen hier ook de recreatie bij betrek
ken." Volgens Kooiman gaat het om een plan
FOTO CAMILE SCHELSTRAETE
waar de komende drie tot vier jaar aan wordt
gewerkt. Hij verwacht dat binnen een maand
of acht bekend is welke stimuleringsmaatre
gelen getroffen kunnen worden om particu
liere woningen te verbeteren.
B en W van Oostburg willen veertigduizend
gulden uittrekken voor de nadere uitvoering
van het volkshuisvestingsplan. Het is nog niet
bekend welk deel van dit bedrag voor Groede
wordt gebruikt. „Er moeten nog diverse prio
riteiten worden aangegeven," aldus een
woordvoerder van de gemeente. Ook bij de
provincie is subsidie aangevraagd voor de na
dere uitwerking van het volkshuisvestings
plan.
wJan Jansen
Jans - Pijler nummer 66. Tot voor kort stond hij er een
je verl°ren bij, middenin de voormalige werkhaven op
!e ,'ans- Als een reserve die geen speelbeurt krijgt. Maar
■s verandering in gekomen.
Door Jan Jansen
Sint Maartensdijk - Een oranje vlaggenzee is het nog niet, maar
de voortekenen zijn onmiskenbaar: met het oog op het konink
lijk bezoek van 30 april hult Sint Maartensdijk zich langzaam
maar zeker in oranje, rood, wit en blauw. Een Thoolse plaats in
het teken van de leeuw; en natuurlijk ook van de haas uit het'
oude gemeentewapen.
routes langs de pijlerwand uitge
zet, waarbij bezoekers soms bo
ven het water zweven.
Het meest spectaculair is een af
daling in het gewelf van de reus
achtige pijler. „Als een speleo
loog daalt de ervaren klimmer
vanaf de top, via een schacht af
naar de bodem, waar vijftien me
ter onder zeeniveau een enorme
ruimte wordt bereikt," jubelt
Delta-Expo, daarmee ook aange
vend dat deze sensatie niet voor
iedereen is weggelegd.
Pijler 66 was al eens in beeld als
topattractie. Cineast Louis van
Gasteren liet er een oogje op la
ten vallen toen hij zijn ambitieu
ze, artistieke plan op papier zette
om Neeltje Jans tot wereldwon
der te verheffen. Het is er nooit
van gekomen. Zeeland vond het
veel te duur. En sindsdien pro
beert Delta-Expo er met veel be
scheidener middelen de loop naar
het Deltawerk in te houden.
Menig etalage is al versierd.
FOTO DE STEM/BEN STEFFEN
Kampioen-versierder is op het
ogenblik Modehuis Morelli aan
de Haven. Aan de gevel is een ze
ker vijf vierkante meter grote af
beelding van de Nederlandse
leeuw bevestigd. 'Ik zal handha
ven', beweert hij, maar de con
currentie neemt dagelijks toe.
Van de vishandel aan de Markt
bijvoorbeeld, met de koninklijke
portretten in de etalage, uiter
aard ook van de fleurige bloe-
menshop, en van de Stadsherberg
met een 'Menu van Oranje'
Aanvankelijk had de Smerdiekse
horeca trouwens nog een heel an
der grapje in petto. Er waren al
kaarten in wording waarop voor
luttele guldens een grote en een
kleine boodschap prijkten, dit als
ludiek protest tegen het ontbre
ken van voldoende openbare toi
letten voor de duizenden bezoe
kers. Nu de organisatie in de be
hoefte heeft voorzien door meer
toiletwagens te laten aanrukken,
is het grapje van de baan.
Qua versiering doen ook steeds
meer particulieren een duit in het
zakje, waarbij één overal opdoe
mend plaatje opvalt: een gevel
bord in rood, wit, blauw met
daarop twee oranje leeuwen, die
het oude wapen van de Smalstad
-met de rechtopstaande haas-
tussen zich in klemmen.
Sint Maartensdijk moet nog wel
een paar vlekjes wegwerken. De
uienstank die opstijgt van het in
dustrieterrein zal koninklijke
walging oproepen, en zouden de
Thoolse boeren eens een paar we
ken geen mest willen uitrijden?
Als het Oranjecomité op 30 april
maar niet vergeet de koningin op
een paar puntjes te attenderen.
Op de schitterende scheve kerk
bijvoorbeeld, die wedijvert met
Pisa. En zo mag het koninklijk
escorte ook niet zonder woorden
voorbijgaan aan de oude zeedijk
tussen Sint Maartensdijk en
Scherpenisse. Op de dijk, die toch
echt een paar kilometer van de
Oosterschelde af ligt, prijken nog
de Muralt-muurtjes, ooit uitge
vonden door de gelijknamige in
genieur om de zeewering een hal
ve meter op te hogen. Tastbaar
der kan Zeeuws verleden niet
zijn. En natuurlijk, als de bus met
hoogheden stapvoets langs
Scherpenisse rijdt, dan zal ie
mand haar toch wel wijzen op die
oude watertoren, monumentaal
genoeg om voortaan Beatrix-to-
ren te heten. Een betere kans om
deze Thoolse ambitie waar te ma
ken, krijgen ze op het eiland
nooit meer...
Van onze verslaggever
Biervliet - 'Schrikbarend'. Zo noemt politiewoordvoerder
C. Verdoorn de resultaten van een snelheidscontrole, afge
lopen dinsdagmiddag bij buurtschap Driewegen in Bier
vliet.
Het stuk weg ligt binnen de be
bouwde kom en dus geldt er
een maximumsnelheid van
vijftig kilometer per uur. Van
de 285 bestuurders die de poli
tiepost passeerden, reden er 96
(ruim eenderde) harder. En niet
een beetje, maar heel veel har
der, zo blijkt uit de resultaten.
De hoogst gemeten snelheid
bedroeg 105 kilometer per uur.
„We zijn er echt van geschrok
ken," zegt Verdoorn. „Wanneer
ruim eenderde van het aantal
passanten te hard rijdt, dan is
dat natuurlijk schrikbarend.
Dat is veel meer dan normaal.
Bovendien heeft het grootste
gedeelte van de overtreders
echt veel te hard gereden. En
dan bedoel ik dus niet op het
randje, maar tachtig, negentig,
honderd kilometer per uur, dik
erboven."
De politie heeft de snelheids
controle gehouden op verzoek
van de buurtbewoners. „We
kunnen natuurlijk niet bij elke
klacht gaan controleren, maar
er waren er meerdere binnen
gekomen. Daar is gehoor aan
gegeven. Ik kan me niet heugen
dat bij Driewegen de laatste
tijd nog controles zijn uitge
voerd, maar ik wil wel dit zeg
gen: we zullen er vanaf nu va
ker staan. Dit kan natuurlijk
niet," aldus Verdoorn.
Van onze correspondent
Goes - Ongeveer honderd bezoekers van de polikliniek in het
Oosterschelde-ziekenhuis in Goes krijgen binnenkort een op
roep om te controleren of zij besmet zijn geraakt door een in
woner van Kruiningen die aan open tbc lijdt.
De man bezocht ongeveer vier
maanden geleden de polikliniek
en zat toen in de wachtruimte.
Het onderzoek maakt deel uit van
het zogeheten 'ringonderzoek'
dat de GGD-Zeeland is begonnen
naar aanleiding van de tbc-be-
smetting, in Kruiningen, in fe
bruari van dit jaar. Bij dat ring
onderzoek werden eerst de direc
te relaties van de man, vervolgens
directe contacten en nu dus de
contacten onderzocht die de man
bij zijn bezoek aan het ziekenhuis
heeft opgedaan. Overigens geldt
het ringonderzoek dat nu wordt
verricht niet alleen voor de be
zoekers van de poli, maar even
eens voor verpleegkundigen.
Volgens GGD-directeur drs V.
Slenter is het onderzoek voorna
melijk om elk risico uit te sluiten.
„Zeker in een ziekenhuis, waar
ook mensen rondlopen met min
der weerstand dan gezonde men
sen nemen we geen enkel risico."
Omdat volgens Slenter bij het af-
sprakenbureau bekend is wie er
die dag de poli hebben bezocht is
het vrij eenvoudig om de mensen
met wie de Kruininger contact
heeft gehad te achterhalen.
De kans dat er inderdaad mensen
door de Kruininger besmet zijn
geraakt, schat Slenter op maxi
maal twee personen. Het onder
zoek naar de tbc-besmetting in
Kruiningen heeft tot dusver in
totaal 21 besmette personen
opgeleverd.
Van onze correspondent
Middelburg - Ruim 360 individuele bedrijven in het Zeeuwse
hebben het afgelopen jaar een beroep gedaan op de kennis van
het Innovatiecentrum in Middelburg. Het ging daarbij in
hoofdzaak om adviezen met betrekking tot vernieuwings- of
verbeteringsprocessen.
Zeeuwse bedrijven weten het In
novatie-centrum steeds beter te
vinden. In 1994 schakelden 277
bedrijven het centrum in, in 1993
nog maar 234.
In het afgelopen jaar kregen ruim
200 bedrijven kregen een telefo
nisch advies of werden doorver
wezen. Daarnaast kregen circa
950 personen voorlichting over
technologische ontwikkelingen.
De meeste adviezen gingen naar
de industriële bedrijven (41 pro
cent), met als uitschieters de voe-
dings-, genotmiddelen- en me
taalindustrie.
Onderverdeeld in het aantal per
soneelsleden van de bedrijven
gingen de meeste adviezen naar
bedrijven met een tot vijf werk
nemers (43 procent). Het Innova
tiecentrum Zeeland zelf weet ui
teraard ook niet alles en ter on
dersteuning werd 120 keer een
externe deskundige ingehuurd
voor een totaalbedrag van
220.000 gulden. Op zoek naar
kennis raadpleegde het Innova
tiecentrum 139 keer de commer
ciële advieswereld, werd er 15
keer in databanken gesnuffeld en
werd in tien gevallen een beroep
gedaan op het TNO en andere
grote technologische instituten.
In totaal ging het Innovatiecen-
tum 374 keer 'buiten de deur' op
zoek naar externe kennis.
Een kleine greep uit de activitei
ten die het Innovatiecentrum het
afgelopen jaar in samenwerking
met het bedrijfsleven ontplooide.
Met zes bedrijven in de schelp
diersector is op individuele basis
gekeken hoe vistechnieken kun
nen worden verbeterd en hoe de
kwaliteit van de verwerking aan
wal beter en efficiënter kan.
Veertien bedrijven trokken aan
de Innovatie-bel om een advies te
krijgen over de verwerking van
zuiveringsslib, kunststofrecy-
cling en houtafval. Ook werden
er 16 bedrijven doorgelicht op het
gebied van de milieuaspecten bij
de bedrijfsvoering en waren er
diverse voorlichtingsbijeenkom
sten over 'Reinigen in de grafi
sche industrie' en de 'Verwerking
van houtafval'. Studenten en do
centen van de Hogeschool Zee
land kregen voorlichting over
Europees Ondernemen en bij vijf
bedrijven werd een zogeheten
'Euro-bedrijfsanalyse' uitge
voerd. Ook kregen diverse bedrij
ven alle ins- en outs te horen over
de 'machinerichtlijn', de 'richt
lijn levensmiddelenhygiëne' en
de 'laagspanningsrichtlijn'.
Het meest in de publiciteit kwam
het project Zeesla uit het Veerse
Meer met als doel de consument
te laten genieten van het drabbe-
rige spul. Daar hielden zich
twaalf bedrijven mee bezig. In
samenhang met dat project
kwam er een receptenboekje uit,
was er een zeewier-diner en werd
er een videoband gemaakt. Ove
rigens kostte het Zeesla-project
een ton aan externe deskundigen
en kwam de eerste 'lading' niet
uit het Veerse Meer maar uit
Frankrijk.
Van onze verslaggever
St.Jansteen - Bernie Ottjes uit
St.Jansteen, die tegenwoordig
een kapperszaak runt in Tilburg,
heeft de laate weken bijna alle
kappersprijzen gewonnen die er
maar te winnen zijn. Met als
hoopgtepunt de Neerlandse kam
pioenstitel. Ottjes ging een
maand geleden met de eerste
prijs strijken tijdens de Limburg
Bokaal in Maastricht, won ver
volgens de Grote Prijs van Rot
terdam en veroverde in Utrecht
de Gouden Tulp. Deze kampioen
stitel, in zijn geval in de categorie
'damesvak', is het hoogst haalba
re voor een kapper. Tenslotte
won hij afgelopen weekend ook
nog de Brabant Trofee in Tilburg.