Een volledig tuinontwerp per post
Het kind wil ook wat in de tuin
Ihinboek op basis
van kleurenleer
Kikkerdril op bestelling
Een speeltoestel kan volledig worden afgestemd op de ruimte én wensen
Vijverstichting zorgt voor verspreiding groene kikker
I RIJ DAG 29 MAART 1996
DE STEM
SURPLUS
Engels concept nu ook verkrijgbaar in Nederland
Drie jaar
PRODUKT INFORMATIE
Zelfrijdende grasmaaier
Onkruid weg in een wip
Licht wroeten in de grond
Vïjverpomp met zonnepaneeltje
Tuinspuit met méér grip
Vijverfolie met grind
Jaloezieën in de tuin
Boeiend werk van Malcolm Hillier
inf0rmatie surplus
Kikkerland
Kieskeurig
FOTO ERIK OSSEWAARDE
gemiddelde eten wij 6,8 kg cho
colade per jaar.
Volgens sommigen - chauvinisten
waarschijnlijk - maken de Belgen
de beste chocolade ter wereld.
„Onze chocolade is te herkennen
aan zijn glanzende bruine kleur,
aan het scherpe en matte breek-
vlak los van storende korrels,
kleine luchtblaasjes of witte
puntjes eigen aan goedkoop spul.
Onze chocolade smelt in de mond
als boter op de tong, niet met de
vulgaire smaak van cacaopoeder
maar van fijne tot zwoele choco
lade", schrijft culinair expert
Etienne Cocquyt in de catalogus.
De lekkerbek Cocquyt bedient
zich vervolgens ongegeneerd van
populair wetenschappelijk taal
gebruik om zijn eigen honger te
stillen. 'In het verbruik van sui
ker en of van chocolade ligt een
consequentie die teruggrijpt naar
de zoete moedermelk', schrijft hij
bijna kwijlend.
„Op de 850 geïdentificeerde com
ponenten van de chocolade,
waaronder alle klassieke, opwek
kende stoffen, hebben onderzoe
kers een stof ontdekt die amfeta
minen bevat waardoor bepaalde
mechanismen, waaronder ero
tisch getinte, in werking komen.
Om een euforische uitwerking te
halen moet je echter wel héél véél
chocolade eten.
Tentoonstelling'Chocolade'tot 2
juni 1996, ASLK-Galerij Kreupe-
lenstraat 12, 1000 Brussel, dage
lijks geopend van 10 tot 18 uur
(behalve op maandag). Toegang
gratis, catalogus 1.000 Bfr.
ïïC'iË-L-
ING HORST HAITZINGER
VRIJDAG 29 MAART 1996
Het ontwerpen van een tuin is
geen lichte opgave. Welke plan
ten passen bij elkaar? Op welke
plaatsen is de invloed van zon
stralen het grootst? Hoe kun je
een vijver aanleggen? Het zijn
allemaal factoren die een rol
spelen. Het bedenken van een
tuinplan vraagt kortom niet al
leen om fantasie, maar zeker ook
om inzicht.
Tuinontwerpbureau Uw Tuin in
Son importeerde een idee uit En-
geland, dat de inrichting van de
tuin moet vergemakkelijken.
Aan de hand van een uitgebreide
vragenlijst maakt het bedrijf een
ontwerpplan dat stap voor stap
kan worden uitgevoerd. De ont
werpers werken aan de hand van
foto's en plattegronden, zodat
alleen contact per post noodza
kelijk is. Afhankelijk van de be
hoefte kan een plan voor de hele
tuin of voor een gedeelte daar
van worden gemaakt. De tuinbe-
zitter ontvangt naar wens een
grove of gedetailleerde tekening
op schaal.
De vragenlijst gaat ondermeer in
op de grondsoort, de woonplaats
en de aanwezigheid van een mo
gelijke afscheiding. Daarnaast
moet ook aangegeven worden
waar de leidingen lopen, of er
een garage is en hoe het huis er
uit ziet. Vervolgens bevat de lijst
allerlei vragen over specifieke
wensen. Wat voor type tuin wilt
u? Wat zijn uw lievelingskleu
ren? Aan welke kleuren hebt u
een hekel? Welke planten wilt u
beslist in uw tuin?
Met de gegeven informatie
wordt tenslotte het ontwerp ge
maakt. Daarmee kan de tuinbe-
zitter zelf aan de slag, maar er
kan voor de uitvoering ook een
beroep worden gedaan op het
bureau.
Poor Paul Geerts
Dat jonge ouders steeds meer
geld uitgeven aan dingen voor
de kinderen staat vast. Maar
ook bij de inrichting van tui
nen wordt steeds meer geke
ken naar de wensen van het
kroost.
Toine van Grinsven is eigenaar
van een tuincentrum in Den Dun-
gen. Sinds veertien jaar verkoopt
hij speeltoestellen voor in de tuin.
Hij ziet dan ook dat beide ont
wikkelingen in elkaar grijpen.
„De toestellen zijn de afgelopen
jaren aanzienlijk groter gewor
den." Hij ontwerpt ze samen met
timmerman Henk van Alebeek
(35), die een dagtaak heeft aan de
produktie ervan.
En steeds vaker heeft de klant
een stem. Want dat is de trend.
Zelfs een speeltoestel kan tegen
woordig volledig worden afge
stemd op de beschikbare ruimte
én dus op de wensen van de klant.
Een eenvoudige schommel is al
verkrijgbaar vanaf 275 gulden,
maar daarna zijn de mogelijkhe
den vrijwel onbeperkt. „Wat we
kunnen maken is natuurlijk af
hankelijk van het beschikbare
budget", aldus Van Grinsven.
Een meubelontwerper zou het
niet mooier kunnen zeggen.
Hutten
Vroeger was het allemaal anders.
Toen trokken kinderen de straat
op of de bossen in, om daar com
plete hutten te bouwen. Ze maak
ten hun eigen speeltoestel. Of een
eenvoudige schommel aan een
tak. Tegenwoordig Ionken telev
isie en computer. Bovendien zijn
bossen niet snel meer naast de
deur en zijn échte speeltuinen in
de wijk vrijwel verdwenen. Een
speeltoestel in de tuin is dus een
eigentijds alternatief. 'Om de mo
torische vaardigheden te stimule
ren,' heet dat dan sjiek.
Het ontwerpen ervan is een vak
apart. Dat heeft vooral te maken
met de eisen die eraan worden
gesteld. De toestellen van grote
producenten als Creative Play
things en Hout-land worden uit
gebreid gekeurd en voldoen aan
de strenge veiligheidsnormen.
Maar klussers die zelf met hout,
hamer en spijkers in de weer
gaan, willen veiligheid nog wel
Kinderspeeltoestellen zijn er in allerlei soorten en maten. Ze kunnen tegenwoordig zelfs volledig op maat worden gemaakt.
eens uit het oog verliezen. Dat is
ook de ervaring van Van Grins
ven, die stelt dat er daardoor veel
onveilige toestellen op de markt
zijn. De produkten die hij stan
daard levert, voldoen aan de Eu
ropese veiligheidsnormen. De
toestellen zijn onder meer ge
keurd op de stevigheid van de
constructie, het materiaalgebruik
en de weersbestendigheid.
„De veiligheid van het kind staat
voorop," stelt Van Alebeek. Maar
wordt het toestel op maat ge
maakt, dan moet de opdrachtge
ver de kosten van de keuring voor
rekening nemen. „Het risico ligt
dan volledig bij de klant," aldus
de timmerman, die de ervaring
heeft dat de meeste ouders alles
voor de veiligheid van hun kind
overhebben.
Van Alebeek maakt gebruik van
Noors vurenhout, omdat dat zich
gemakkelijk laat bewerken. Het
hout is onder druk geïmpreg
neerd met een onschadelijk mid
del. De speeltoestellen worden in
de grond op een diepte van zo'n
zeventig centimeter vastgezet. Is
er sprake van een schommel, dan
gaat het toestel in verband met de
stabiliteit negentig centimeter de
grond in.
De ondergrond kan variëren.
„Wit zand is het veiligste," aldus
Van Alebeek. Regelmatig bijvul
len is raadzaam, want kuilen
kunnen rugblessures tot gevolg
hebben. Rubberen tegels zijn een
goed, maar duurder alternatief.
Van Alebeek maakt speeltoestel
len voor kinderen vanaf drie jaar.
De eisen zijn dan nog strenger.
De mogelijke 'verdiepingen' zijn
bijvoorbeeld standaard voorzien
FOTO MARC BOLSIUS
van een hekje dat hoog genoeg is.
Boven de glijbaan is een balk
aangebracht, zodat jonge kinde
ren gedwongen worden te gaan
zitten, zodat ze er niet af kunnen
vallen.
Op die manier worden de risico's
verkleind, maar uiteindelijk
komt het toch aan op de ouders.
Want écht veilig is een toestel pas
als een van de ouders voortdu
rend toezicht houdt.
Het is een heel karwei om een groot gazon te maaien. De meeste
grasmaaiers zijn daarvoor niet geschikt, omdat ze te zwaar of te
traag zijn. Wolf Garten brengt daarom een speciale maaier op de
markt die wel geschikt is voor grote grasoppervlaktes. Het wer
ken met deze grasmaaier met een maaibreedte van veertig centi
meter, kost weinig energie. Het nieuwe model (6.42 ACA) kan
door de wielaandrijving namelijk zelf rijden. Met de bijgeleverde
accu kan een oppervlakte van zevenhonderd vierkante meter in
één keer worden gemaaid. Met een tweede accu, die apart moet
worden aangeschaft, kan de capaciteit van de maaier worden ver
dubbeld. Het gemaaide gras wordt opgevangen in een ruim reser
voir.
In de tuin werken mag dan ontspannend zijn, maar menigeen
heeft een broertje dood aan onkruid verwijderen. Gardena bracht
onlangs een trekker op de markt die het verwijderen van onkruid
aanzienlijk plezieriger maakt. Volgens het bedrijf trekt dit ge
reedschap paardebloemen, distels en ander onkruid met penwor-
tels in een handomdraai uit het gras. Door de lengte van de steel
kan de gebruiker rechtop blijven staan. Het is daarom niet meer
dan een kwestie van neerzetten, in de grond steken en er weer uit
trekken. Het tuinafval wordt opgeslagen in de steel. Door een
opening aan de bovenkant kan die worden geleegd.
Het kost soms nogal wat energie om de grond van de tuin los te
woelen. Sinds kort is een eenvoudig hulpmiddel op de markt dat
daarmee afrekent: de tuinwoeler. Dit gereedschap is door de lan
ge steel vooral vriendelijk voor het lichaam. De woeler wordt in
de grond geplaatst en vervolgens een halve slag gedraaid, waar
door de grond loskomt. De gebruiker hoeft hierbij niet te bukken
en spaart zo de rug. De tuinwoeler van Hendrik Jan de Tuinman
is verkrijgbaar in twee uitvoeringen. Het brede type (vijftien cen
timeter) is geschikt voor het bewerken van grote tuinoppervlak-
tes, terwijl met het smalle type (12,5 centimeter) bedoeld is voor
het fijnere werk. De tuinwoeler is te koop bij tuincentra en bouw
markten.
Een aardig produkt voor tuinbezitters die de meterstand nauw
keurig in de gaten houden, is de Auquasolar van Oase Pumpen.
De Aquasolar is een vijverpomp die werkt op zonlicht. Met een
bijgeleverd zonnepaneel kan het licht worden opgevangen. De
pomp kan dus ook worden gebruikt op plaatsen waar geen stop
contact in de buurt is. Volgens de leverancier is de pomp geschikt
voor zuurstofverrijking in visvijvers of voor de aandrijving van
kleine fonteinen en spuitfiguren.
Op een tuinspuit zit vaak veel kracht, met als gevolg dat de slang
kan ontglippen uit de handen van de tuinier. Om die reden is het
Gardena-assortiment tuinspuiten en bijbehorende koppelingen
ingrijpend verbeterd. De nieuwe tuinspuit zou door de verlengde
schacht beter in de hand liggen. Bovendien is de spuit voorzien
van een geïntegreerd reguleerventiel voor de waterdoorvoer. De
waterstraal is traploos instelbaar. De twee nieuwe koppelingen
(met of zonder waterstop) zijn volgens de producent Markt Hol
land voorzien van 'een ergonomisch doordacht nopjesprofiel'. Die
zouden zorgen voor méér grip en hebben een verbeterde slangver
binding. Ze zouden zelfs dunwandige slangen beter op hun plaats
houden. Een kunststof ring beschermt de bovenste afsluitrand.
De meeste vijvers worden aangelegd met vijverfolie. Nadeel is dat
dit materiaal niet decoratief is en dat randen moeten worden af
gewerkt om de lelijke folierand aan het oog te onttrekken. Genap
brengt Stoneflex op de markt. Dit is een kunststoffolie waarop
een grind-print is aangebracht. Het materiaal heeft een gebub
beld oppervlak, waardoor de indruk wordt versterkt dat er echt
grind op de vijverbodem ligt. De Stoneflex is volgens de produ
cent zowel geschikt voor vijvers als voor watervallen. De Ston
eflex is leverbaar in zeilen van verschillende afmetingen.
De houten schutting is erg gewild en de vele producenten ervan
doen hun uiterste best om met iets nieuws te komen. HillHout
Bergenco brengt een tuinschutting op de markt, waarvan de plan
ken niet recht maar onder een hoek van 45 graden op de ingekeep
te onderregels zijn geschroefd. Zo ontstaat hetzelfde effect als bij
jaloezieën. Het bedrijf levert pakketten waarin veertien van deze
jaloezie-elementen zitten. Naast de oorspronkelijk bedoelde toe
passing als tuinscherm doen de elementen het ook goed als over
kapping van een terras of bovenop een pergola. „Deze jaloezie
elementen geven bij elke toepassing een bijzonder lichteffect",
laat HillHout weten.
Door Anja Sparidaans
Nederlanders worden steeds kleurbewuster. In huis is inmid
dels ontdekt dat er met kleuren eenvoudig een bepaalde sfeer te
creëren is. Ook in de tuin kunnen met bepaalde kleuren en
Kleurencombinaties bijzondere effecten worden bereikt.
Hoe dat zoal in zijn werk gaat,
"ordt beschreven in Meer kleur
de tuin. Het boek laat zich le
zen als een handleiding om het
We jaar door fantasievolle kleu
rencombinaties in de tuin te heb
ben.
De auteur van het boek, Malcolm
Hillier, is kleurenexpert. Hij be-
S'nt dan ook met uit te leggen
wat de basisprincipes zijn van de
deurentheorie. Bloemen, bloem
blaadjes en plantenblad zijn op
Kleur gesorteerd in de zogenaam-
aetuin-kleurencirkel. Hillier legt
aan de hand van die cirkel het
onderscheid uit tussen primaire,
secundaire en tertiaire kleuren en
laat de effecten van bepaalde
combinaties zien. Aardig is dat
een ingewikkeld onderwerp als
Kleurenleer dankzij zijn aanpak
oor de leek handen en voeten
tajgt.
ovendien gaat hij uitgebreid in
P deeigenschappen van de kleu-
en; Zo is geel zonnig en vrolijk
oisblauw koel, kalm en afstan-
h! Oranje is een kleur met
ee gezichten; enerzijds opwin-
We nadere informatie wil omtrent
artikelen in deze bijlage, kan
ijuens kantooruren bellen naar
076-5312344 of 076-5312272.
u„h!ift,el'ik reageren kan ook.
6t adres daarvoor is:
0e Stem, redactie Surplus,
Postbus 3229,4800 MB Breda,
redactie: Wim van Leest.
dend en dynamisch, anderzijds
kan het andere kleuren dof ma
ken. Hoewel rood nog altijd een
populaire kleur in de tuin is,
waarschuwt Hillier ervoor dat
deze kleur in combinatie met
groen bijna altijd te nadrukkelijk
aanwezig is. „Het is geen kleur
die uitnodigt om even rustig te
gaan zitten, maar een schreeuwe
rige invitatie om 'hier te komen",
schrijft hij.
Met de gewenste sfeer in het ach
terhoofd maken deze uitgebreide
beschrijvingen het een stuk een
voudiger om een keuze te maken
voor bepaalde kleuren of kleu
rencombinaties in de eigen tuin.
Hillier beperkt zich niet tot
woorden. Prachtige kleurenfoto's
van gestyleerde bloemblaadjes en
plantenblad maken de theorie
van de kleurenleer in één opslag
duidelijk.
Daarnaast geven tuinfoto's in
zicht in hoe vorm, afstand, ver
houdingen en lichtval de reactie
van het menselijk oog beïnvloe
den.
Een overzicht van planten, per
kleur én per seizoen, maakt het
naslagwerk compleet. De tuinbe-
zitter die een kleurige leefomge
ving wil scheppen, kan uit dit
boek veel inspiratie halen. En het
prikkelt bovenal tot verandering,
al is het maar doordat er bijvoor
beeld een foto van een klassieke
witte tuin is geplaatst naast de
zelfde tuin die is ingericht met de
gewaagde kleurencombinaties
van Malcolm Hillier.
Malcolm Hillier - Meer kleur in de
tuin, uitgeverij Terra, prijs 49,90.
Voor veel vijverbezitters
is een vijver niet com
pleet zonder kikkers.
Maar omdat dit be
schermde dieren zijn, is
het moeilijk om eraan te
komen. Ze zijn niet te
koop en wie met een
schepnet de natuur in
gaat, loopt kans op een
bekeuring. Vijverstich
ting Nuphar heeft dé op
lossing gevonden: kikker
drilbemiddeling.
Door Anja Sparidaans
'Kikkerdief betrapt', 'Partij kik
kers gestolen'. Koppen boven
krantenartikelen die Gerda Uyt-
tenbroek laat zien. Zij is secreta
ris van de Stichting Nuphar.
Handelen in kikkers is verboden,
omdat ze bij wet beschermd zijn.
Wie zelf met een vangnet de na
tuur ingaat is ook strafbaar.
Daarom doet Nuphar in kikker
drilbemiddeling. Uyttenbroek:
„Daardoor willen wij voorkomen
dat vijverbezitters kikkers stelen
uit de natuur of uit show- en
heemtuinen." „De mensen die dat
doen, weten niet waarmee ze be
zig zijn. Het is verboden en bo
vendien zal een volwassen kikker
zeker niet aarden in een nieuwe
omgeving en weer verdwijnen."
Een probleem dat niet opgaat
voor kikkereitjes. „Ze zijn niet
verboden en de kans op slagen is
veel groter." Er zit volgens haar
één addertje onder het gras. Kik
kerdril mag volgens de wet alleen
vervoerd worden vanwege educa
tieve doeleinden. „Daarom ver
spreiden wij dril alleen op kleine
schaal onder onze leden. Dat zijn
allemaal mensen die zich door
hun vijver méér voor de natuur
zijn gaan interesseren. Zij vinden
het interessant om te volgen hoe
zich uit de dril kikkers ontwikke
len. Vroeger kon je dat in ons wa
terrijke 'kikkerland' overal om je
heen zien, maar sinds de kikker is
teruggedrongen ontbreekt het
Via drilbemiddeling krijgen vijverbezitters de kans om de groene kikker in de vijver te halen.
ons aan kennis over deze amfi
bieën."
Bovendien krijgen de leden voor
zien gedegen informatie over het
wel en wee van kikkers en van
een kikkerbiotoop. „Het is dus
zeker niet zo dat wij de dril licht
zinnig verspreiden," aldus Uyt
tenbroek.
Deze stichting, die samenwer
king tussen vijverbezitters én
kennis van tuinvijvers op ecolo
gische, biologische en milieu
technische grondslag wil bevor
deren, doet voor het tweede jaar
aan kikkerdrilbemiddeiing. Uyt
tenbroek. „Er wordt informeel
ook al volop dril uitgewisseld,
maar wij willen dat meer structu
reren en ervoor zorgen dat het op
een meer verantwoorde manier
gebeurt."
Degene die kikkers in zijn vijver
wil, vult een inschrijfformulier in
waarin hij zijn kikkerwens dui
delijk maakt. „De groene kikker
is het meest gewild, maar omdat
die nogal veel herrie maakt, kie
zen veel mensen bewust voor
bruine kikkers," aldus Uytten
broek.
Op de achterkant van het in
schrijfformulier staat een verkla-
FOTO ADA HOFMAN
ring waarmee de ondergetekende
zich rekenschap geeft van zijn
verantwoordelijkheid. Ook be
looft hij zorg te dragen voor een
gezonde kikkerbiotoop. „Om de
mensen er nogmaals op te wijzen
dat ze wel de verantwoording
voor levende have op zich ne
men." Vervolgens moet drie gul
den portokosten worden betaald.
In april-mei, als de kikkers gaan
paren, verzamelen enkele leden
van Nuphar, die volop kikkers in
hun eigen vijver hebben, de ge
wilde kikkerdril. Die wordt inge
zameld op eencentraal punt.
Daar worden zo'n tien eitjes per
persoon gereserveerd en in een
potje via de post verstuurd nadat
er eerst een telefoontje naar de
ontvanger is gegaan. Die hoeft de
dril de volgende dag alleen maar
in de vijver te doen en af te wach
ten.
Toch zijn er volgens Uyttenbroek
wel een aantal zaken waar op ge
let moet worden. „Wij wijzen de
mensen erop dat kikkervisjes het
nauwelijks overleven in een vis
rijke vijver. Het beste is een plan-
tenvijver zonder vis of een moe
ras met een hoge waterstand
waar vissen niet kunnen komen.
Veel mensen denken dat je alleen
in een grote vijver kikkers kunt
houden. Maar het is veel belang
rijker dat het water van goede
kwaliteit is. Vooral de groene
kikker is kieskeurig; die ver
dwijnt als het water vervuild is.
Voor voedsel hoeven mensen niet
te zorgen. Kikkervisjes leven van
voedingsstoffen die ze in het wa
ter aantreffen."
De stichting Nuphar kan niet ga
randeren dat de eitjes ook daad
werkelijk kikkertjes opleveren.
„Het is levende have en daarmee
kan altijd iets mis gaan." Ze
wijdt uit over katten die het ook
voorzien hebben op kikkervisjes
en over de reiger die ook kikkers
eet. „Zo werkt het in de natuur.
Ook in de vijver is het eten of ge
geten worden", stelt ze. Maar
volgens Uyttenbroek gaat het in
de meeste gevallen wel goed en
groeien er uit de tien eitjes zo'n
drie tot vijf kikkers.
Achteraf dienen zich ook weieens
'spijtoptanten' aan. „Die hebben
de zeer luide stem van de groene
kikker onderschat, terwijl we
daar vooraf voor waarschuwen.
Maar wij haler) kikkers beslist
niet meer terug, dat staat ook in
de verklaring die ze vooraf moe
ten tekenen. Want het is onver
antwoord om volwassen kikkers
uit hun omgeving te halen."
