DE STEM
'Tommy' opnieuw ontdekt
Joop van den Ende bezit Europese rechten van succesvolle musical
1x 5R
M. 1
aison du Lin
Hoofdrol Liesbeth List
in musical 'Eindeloos!'
Tien solo-optredens van
Toon Hermans op video
Gerard van Maasakkers
blijft braaf dicht bij huis
'SSHpV*
OPEL-0-
-a
ITSLUITEND VOOR
ARTICUL1EREN
3 x plaatsen
2 x betalen
I Door Tom Smeets
Anne Sofie
von Otter
Salieri
Haydn
World Liberty
Concert naar
Gouden Roos
fa
Ap
I verstelbare veiligheidsgordels
I Opel Credit. Uw partner in
wewijzigingen voorbehouden.
leurdecoratie Vlaslinnen
|or maatwerk in tafellinnen
niet linnen interieurstoffen
5 KOEWACHT TEL. 0114 -361818
zakelijke
ieksadvertenties
r6-5.312.313
76-5.312.340
afd. Rubrieksadvertenties
i uw tekst 3 x binnen
jen ongewijzigd laat
tsen hoeft u slechts
vertenties te betalen,
ar in deze serie een
rdag voorkomt, wordt die
der geval berekend.
Prijs incl. BTW voor plaatsing
op zaterdag
ariefgroep 1
Tariefgroep 2
Tariefgroep^
10.05
13.40
20.09
13.40
17.86
ƒ26T9__
16.74
22.33
ƒ3349,.
20.09
26.79
40.19
23.44
31.26
46.88
26.79
35.72
/53j>8_
ƒ30.14
40.19
6028_
33.49
44.65
f66Al
ondernummer 14.70
d Stuur mij een rekening
I800 VB Breda,
zegel nodig).
Veel muziek is te ingewikkeld,
terwijl het simpele juist mooi is."
jan Rietman, muzikant-presentator
sdÊÊKÊÊË P
Gids
De liefhebbers van musi
cals hebben weer iets om
i zich op te verheugen. Tom-
m de klassieker van The
Wjio is omgetoverd tot mu-
|sjcal. Het kan weliswaar
i 'nog lang duren voordat we
jn Nederland mogen mee
genieten, maar Tommy
d komt er aan. Daar staat
joop van den Ende borg
8 voor. Dankzij de even suc-
I cesvolle als productieve
joop is Tommy er inmid-
dels al, maar je moet er
ivoor naar Londen.
I Londen mag als eerste genieten
van Tommy als musical. Terecht
I natuurlijk, want dat is ook de
stad waar Tommy lang geleden
I werd geboren. Als Londen is uit-
I gekeken komt de rest van Groot
1 Brittannië aan de beurt en pas
I daarna het vasteland van Euro-
1 pa. Maar mocht dat allemaal te
I iang duren, dan komen er mis-
I schien in elk land eigen versies.
De beslissing daarover is nog niet
Öp naar Londen, dus. Vlak voor
het begin van de voorstelling
word je er even aan herinnerd dat
I jein een stad bent die niet hele-
I maal zonder risico's is. De garde-
I robe is buiten bedrijf gesteld en
or de geluidsinstallatie wordt
leefd doch dringend omgeroe-
ndat iedereen z'n persoonlijke
I bezittingen bij zich moet houden.
I Het Shaftesbury Theatre dateert
luit 1911 en biedt dus weinig
I beenruimte. En dan ook nog met
I je jas op schoot...
Roek-opera
I Het is overigens een theater met
I een rijke geschiedenis. Fred
Astaire trad er op, maar dat is al
j geleden. Edith Piaf, Peter
I O'Toole, Anthony Hopkins, Eart-
ha Kitt zijn andere grote namen
hier op de planken stonden,
nd jaren zestig was Hair er te
m. De geruchtmakende musi-
I cal haalde er bijna tweeduizend
voorstellingen. Bijna, want op
een gedenkwaardige dag in 1973
I raam een deel van het plafond
Baar beneden.
risico loopt het theater nu
I weer, want Tommy is wat ge-
1 luidssterkte betreft ook niet ge-
I ring. Tommy heeft inmiddels een
indrukwekkende staat van
I dienst. Het was 1968 toen Pete
ïownshend, het boegbeeld van de
i legendarische pop-
Who, aankondigde een
I »ck-opera te zullen gaan schrij-
I ven, In maart 1969 verscheen het
eerste nummer op single, Pinball
I irózard.
bi mei '69 voerde The Who Tom
my voor het eerst helemaal uit.
I De belangrijkste song See me,
IM me zou een dikke hit worden
I maanden lang de hitparade
domineren, ook in ons land. Een
I jj®Vffling van Toppop zonder
I ®ze Who-hit was lange tijd uit
laten. In juni 1970 was The
I dankzij Tommy de eerste
jjWoep die een concert gaf in
«et Metropolitain Opera House in
New York.
Tommy zou nog vele malen op-
opduiken. Op het inmid-
sls legendarische Woodstock
Voorbeeld, maar ook als bal-
I etversie (1971). Er kwam een
Wonische versie met onder
j Jw Rod Stewart en Steve Win-
I fii *975 een bioscoop-
I mm met Who-zanger Roger Dal-
,y in de titelrol en verder een
record sneuvelde opnieuw op de
dag na de uitreiking van de Tony
Awards. Toen steeg de dagomzet
tot een hoogte van $548.569,50.
Het is dan ook nauwelijks ver
wonderlijk te noemen dat er veel
gegadigden waren voor de Euro
pese rechten van Tommy.
Die race werd gewonnen door de
theatergroep van Endemol. Op
Duitsland na kan Joop van den
Ende elk Europees land met
Tommy gaan veroveren. Londen
beet het spits af.
Het debuut van Joop van den En
de in het Londense uitgaansmek-
ka West End kan al bijna niet
meer stuk. Op een na schreven al
le kranten jubelende recensies.
En wat nog belangrijker is: de
zaal zit elke avond stampvol. Dat
zijn belangrijke strohalmen voor
Joop en z'n medewerkers, want
de concurrentie in Londen is
moordend.
Zeven jaar
Alleen al elk hotel van een beetje
omvang heeft een eigen be-
spreekbureautje in de hal. De
keus uit enige tientallen musicals
is heel gewoon. Zoals Oh boy, het
verhaal van Buddy Holly. Die
show loopt al zeven jaar! Miss
Saigon is ook een trekpleister van
de eerste orde. Maar daarvoor
hoeft niemand meer naar Londen
te reizen. Miss Saigon is het vol
gende Scheveningse parade
paardje van Joop van den Ende.
De Nederlandse premièreF is 24
november.
Tommy speelt zich af aan het
eind van de Tweede Wereldoor
log en aan het begin van de jaren
zestig. Het verhaal gaat over het
leven van de jonge Tommy Wal
ker. Z'n moeder leeft in de veron
derstelling dat Tommy's vader
niet meer uit de oorlog zal terug
keren. Als dat toch gebeurt, ver
moordt deze de man waarmee ze
inmiddels samenwoont.
Tommy is daar getuige van en
trekt zich na deze traumatische
ervaring helemaal in z'n eigen
wereldje terug. Hij lijkt volledig
doof, stom en blind te zijn. Toch
wordt hij plotseling een jeugd
held als blijkt dat hij als geen an
der de flipperautomaat kan be
spelen. Hij is de tovenaar van de
flipperkast, de pinball wizard.
Dat lied behoort terecht tot de
klassiekers uit de popgeschiede
nis en zorgt nu voor een dave
rende pauzefinale.
Veel muziek uit Tommy zal ver
trouwd in de oren klinken. Toch
is dat nog geen garantie voor suc
ces. De muziek kan nog zo sterk
zijn, als de enscenering tegenvalt
blijft het eindresultaat een te
leurstelling. Maar daar is geen
sprake van. De musical Tommy is
een regelrechte en overrompelen
de sensatie.
Kippenvel
Het begin is al meteen overdon
derend. Met in wezen simpele
middelen wordt een optimaal vi
sueel effect bewerktstelligd. In
luttele minuten wordt de Tweede
Wereldoorlog neergezet. Met pro
jectie op een doorzichtig voor-
scherm, licht- en geluideffecten
is het bombardement van Londen
voor iedereen herkenbaar, ook
voor degenen die er geen herinne
ring aan hebben.
De volgende scène speelt in een
vliegtuig. Parachutisten springen
eruit en verdwijnen in een gat in
de vloer om op hetzelfde moment
aan parachutes vanaf het plafond
neer te dalen. Het effect is in
drukwekkend. Maar geen tijd om
er bij stil te staan en zeker niet
om iets complimenteus tegen de
buurman te zeggen. De
volgende vondsten zou
den je in dat geval ge
garandeerd ontgaan.
Nog sterker. Voor twin
tig pence kun je bij je
stoel een toneelkijker
uit een houdertje halen.
Maar daar krijg je de
kans niet voor. Je moet
volledig bij de les blij
ven. Veel meer dan
ademloos en gebiolo
geerd naar het toneel
staren zit er echt niet
in. Als een niet te stui
ten lawine dendert het
spektakel met veel
vuurwerk voort. Er is
van het begin tot het
eind altijd iets te zien.
Veel te zien. Het eind is trouwens
een schoolvoorbeeld van een kip
penvel-apotheose.
Attributen komen in razend tem
po uit de lucht, sommige ver
schijnen uit de toneelvloer: Het
zijn allemaal elementen die de
dynamiek extra versterken. De
technische trucendoos blijft nooit
ongebruikt maar wordt voortdu
rend ver opengetrokken. Tommy
duikelt zelfs door de lucht. Twee
staalkabels verlenen hem alle
vrijheid.
Kim Wilde
In totaal staan er 27 acteurs en
actrices op het toneel. De rol van
DINSDAG 19 MAART 1996 DEEL I
Amsterdam (anp) - Liesbeth List speelt de hoofdrol in de nieuwe
musical Eindeloos! De productie van Ger Beukenkamp (tekst),
Rob Hauser (muziek) en Dick Hauser (regie) gaat in april volgend
jaar in première. Producent Bergen heeft dat gisteren bekendge
maakt.
Liesbeth List, die dit seizoen weer in de theaters staat, speelt de
rol van een moeder die in de jaren zeventig zwanger is geworden
toen zij met een popbandje de wereld afreisde. Wie van de band
leden de vader is van haar dochter weet ze niet. Haar dochter, ge
speeld door Lottie Hellingman, gaat jaren later naar hem op zoek.
Coen van Vrijberghe de Coningh speelt de rol van alle mogelijke
vaders. De 18-jarige Lottie Hellingman speelde in diverse pro
ducties van het Nederlands Kindertheater, waaronder Toffe Tom
mie Zorgeloos. Dit jaar begon zij een studie geneeskunde aan de
Universiteit van Amsterdam. Coen van Vrijberghe de Coningh
speelde de rol van Johnny in de televisieserie Flodder. In Kats
Co was hij inspecteur Kats. Ook maakt hij deel uit van de muziek-
theatergroep The Shooting Party.
Hilversum (anp) - PolyGram Vi
deo brengt tien onemanshows
van Toon Hermans op video uit.
Het vroegste optreden dateert uit
1958, de laatste is uit 1993. Iede
re band bevat één show. Een deel
van het materiaal is nog nooit op
plaat of cd verschenen. De caba
retier staat momenteel weer op
de planken met een nieuwepro-
gramma.
De eerste drie programma's zijn
op 16 mm film geregistreerd. Ze
werden live uitgezonden op
televisie en vanaf een monitor
met een 16 mm camera opgeno
men (elerecording). Een techni
cus heeft de opnamen gerestau
reerd en geschikt gemaakt voor
video.
De eerste vier banden liggen van
af 11 april in de winkel. Te zien
zijn de shows uit 1958 met liedjes
als Mediterranée en Een ballon.
De andere dateren uit 1961,1965
en 1967. Die laatste twee werden
opgenomen in Carré in Amster
dam. De overige banden, met
shows uit de periode 1973-1993,
komen in het najaar op de markt.
Tommy's moeder wordt vertolkt
door Kim Wilde. Zij maakt daar
mee haar musicaldebuut. De in
middels 35-jarige zangeres kreeg
bekendheid met pophits als Cam
bodia, Four letter word en vooral
Kids in America. Ze nam in to
taal tien albums op en scoorde in
vijftien jaar tijds met 25 singles.
De titelrol wordt vertolkt door de
negentienjarige Paul Keating.
Het afgelopen half jaar werden er
met het oog op Tommy open au
dities gehouden.
Daarop kwamen zevenduizend
kandidaten af, waaronder twaalf
popsterren. Onder meer leden
van Take That, Wet Wet Wet en
Bros dongen naar de titelrol. Uit
eindelijk werd aan de onbekende
Paul Keating, zoon van een Lon
dense politieman, de voorkeur
gegeven.
Hij komt niet uit het vak, al heeft
hij toch al enige musicalervaring.
Op elfjarige leeftijd speelde hij de
rol van Gavroche in Les miséra-
bles. Bovendien speelde hij de
hoofdrol in de BBC-kinderserie
Troublemakers. Maar daarna zat
hij zonder werk. Op het moment
van zijn auditie werkte hij als
vakkenvuller in de plaatselijke
supermarkt.
Pete Townshend is vol lof over
zijn nieuwste Tommy-vertolker.
Hij zegt: „We hebben gedurende
het auditieproces enige buitenge
wone mensen gezien. Maar ik
weet zeker dat Paul de juiste man
voor deze rol is. We hebben een
briljante nieuwe ster ontdekt,
daar twijfel ik niet aan."
I U ;v, me* onder meer El-
I lm t n' Bon W°0(L Eric Clap-
Tma Turner en Jack Ni-
son. De twintigste verjaar-
I VmrVan ommy werd in New
nm ®ev'erd met een versie die
I »tleuw st°nd van de grote
1 bflien' Zoa's Wol, Patti La-
Me en Phil Collins
Stampvol
Tm.!,UiiS er dan de musical. Pete
CTnd Paste waar nodig z'n
I Am»aan' Stolpen door de
ISaan Des McAnuff. De
I J'ere was op 9 juli 1992 in La
Californië- In april '93
on R lTmy aan een zegetocht
v ni adwaY- Behalve zeer lo-
tal rensies ontving de musi-
I Wa5.„ ,een reSen aan prijzen,
rijf Tony Awards, zeg
g de theater-Oscar. In tótaal
too»?. mmV 24, veelal zeer
- n "gevende onderscheidin-
e™ u3®, dat he kaartverkoop
#av I1 Tommy het Broad-
[fy-r cord kaartverkoop met
aarde van $494.897,50. Dit
WAT KENNERS en liefhebbers
al jaren weten en koesteren, en
wat op deze plaats al zeker drie
maal in gloedvolle woorden is
uitgedragen, dat moet nu kenne
lijk ook het grote publiek einde
lijk eens weten. De gouden stem
van de Zweedse mezzo-sopraan
Anne Sofie von Otter wordt de
zer dagen tot in de STER-blok-
jes op de radio aangeprezen. Als
er ooit een publiciteitscampagne
op zijn plaats was, dan wel deze.
Immers, de mensen mogen best
eens weten dat er naast de be
kende tenor-schreeuwelijken
ook nog een andere manier van
zingen bestaat: een intelligente,
doordachte en tekstgerichte wij
ze van interpreteren. Anne Sofie
von Otter brengt al jaren de lief
hebbers in verrukking met haar
oor- en zielstrelende stem.
De nieuwste cd in de rij heet
Wings in the Night, bestaande
uit 31 romantische liederen van
zes Zweedse componisten van
rond 1900: Wilhelm Peterson-
Berger, Sigurd von Koch, Wil
helm Stenhammer, Ture
Rangström, Hugo Alfvén en
Emil Sjogren.
Zweden heeft, met zijn geringe
bevolkingsaantal, verhoudings
gewijs veel wereldberoemde
zangers opgeleverd: Jenny Lind,
Jussi Björling, Birgit Nilsson.
Klaarblijkelijk is Zweden een
land waar veel gezongen wordt.
Dat verklaart het grote aantal
componisten dat zulke prachtige
liederen als op deze cd heeft ge
schreven: er was veel vraag
naar. Overigens schreef ook de
buurman, de Noorse componist
Edvard Grieg, een grote hoe
veelheid liederen - met een keu
ze waaruit Anne Sofie von Otter
een paar jaar geleden al verplet
terend scoorde.
Von Otter staat dus in een rijke
Skandinavische vocale traditie.
Zij is als het ware het schitte
rende sluitstuk van een lange
ontwikkeling. Ook deze cd is
weer een schot in de roos, mede
door de naadloze muzikale sym
biose van Von Otter en haar vas
te pianist Bengt Forsberg. (DG
449 189-2)
HANS ROOSEBOOM
ZONDER DE verbinding met
Mozart zou de naam Antonio
Salieri waarschijnlijk na 1825
vergeten zijn. In dat jaar stierf
de componist die de vroegtijdige
dood van Mozart op zijn gewe
ten zou hebben.
Al direct na Salieri's dood werd
het moordverhaal gelanceerd
door de Russische schrijver
Alexander Poesjkin in zijn to
neelstuk Mozart en Salieri. Tot
en met de film Amadeus van Mi-
los Forman is de legende van Sa-
lerie als moordenaar blijven be-
Mezzo-sopraan Anne Sofie von Otter en pianist Bengt Fors
berg FOTO DG
staan. Terwijl er historisch nooit
iets bewezen is.
De naam Antonio Salieri is blij
ven bestaan, maar dat geldt niet
voor zijn veertig opera's, die de
toets der kritiek niet meer kun
nen doorstaan. Indertijd scoorde
hij er danig mee: al op 24-jarige
leeftijd (1774) was hij keizerlijk
hofcomponist in Wenen. De
komst van het aandachttrekken
de genie Mozart naar Wenen,
een paar jaar later, betekende
voor Salieri de artistieke nek
slag.
Salieri schreef ook een klein
aantal instrumentale werken,
waarvan er een paar op een cd
zijn gebundeld. Luisterend naar
deze pretentieloze muziek hoor
je hoe een doorsnee componist,
een talentvol vakman, de superi
eure en vanzelfsprekende greep
op de materie ontbeert die Mo
zart bij zijn geboorte was ge
schonken. Salieri's muziek is
maakwerk, die met hard werk
en doorzettingsvermogen tot een
goed einde wordt gebracht.
Toch valt er best iets te genieten
bij Salieri. Het Concert voor pia
noforte en orkest eindigt bij
voorbeeld met een buitenge
woon charmant Tempo di mi-
nuetto, vol tintelfrisse 18e-
eeuwse delicatessen. Nog veel
beter blijkt het Concert voor
fluit en hobo te
zijn, een uitste
kend werk, dat
boven het 18e-
eeuwse gemid
delde staat. (Er
ato 0630-12987-
2)
HR
DRIE CON
CERTANTE
werken van Jo
seph Haydn zijn
op een cd sa
mengebracht: de twee cellocon
certen en de Sinfonia Concert
ante.
In het onvolprezen Celloconcert
in D ontmoeten een rijpe Haydn,
rustig voortschrijdend door de
beginnende herfst, kalm en re
gelmatig ademhalend, maar met
de mooiste gedachten en mijme
ringen in het hoofd. De uitvoe
ring door cellist Frédéric
Lodéon en de Bournemouth Sin-
In zijn liedjes maakt Van Maasak
kers veelal kleine prentjes van het
alledaagse leven. Hij bezingt stee
vast in Oostbrabantse tongval het
vallen van de avond, de goede
raad van zijn vader ('ge krijget nie
van eiges'), het verhaal van de
dorpsgekkin, griep en een echte
lijke ruzie op zondagmiddag. Ver
der zijn steeds weer terugkerende
thema's de liefde (uiteraard), de
regen en de zon, de lente, de zomer
en feestvieren.
Van Maasakkers stapt nauwelijks
uit dat toch ietwat bekrompen
wereldje. In De foto bezingt hij de
ommekeer in het leven van een
heroïne-hoertje. En in Bange
blanke man heeft hij het over bui
tenlanders in ons land. In weer
een ander liedje beschrijft hij het
verlangen om over de wereld te
reizen. Maar hij voegt er tussen de
liedjes door gauw aan toe: Het is
mooi om te dromen, maar nu weer
terug naar de realiteit van alledag.
Liever nog is hij namelijk brug
wachter in Brabant dan te wande
len door de straten van New York.
Bij Gerard van Maasakkers dus
geen scherpe maatschappijkri
tiek, geen politiek en geen cynis
me. Het is een en al vriendelijk
heid wat de klok slaat. Deze be
scheiden levensgenieter droomt af
en toe melancholiek weg. Maar
dan heb je het wel gehad.
Misschien is Gerard van Maasak
kers een beetje te veel blijven han
gen in het veilige wereldje van zijn
jeugd. Misschien is het hem te ver
wijten dat hij als volwassene
naast al het moois in het leven te
weinig oog heeft voor nog meer
zaken die misgaan. Maar mis
schien is hij ook wel de broodno
dige tegenhanger van de steeds
grover confronterende cabaretiers
en liedjeszangers. Als je als toe
schouwer geen prikkelende analy
se verwacht van onze leefomge
ving (of dat nou wereldwijd is of
dicht bij huis), dan moet je zeker
naar de integere en muzikaal vak
kundige zanger gaan kijken en
luisteren.
Oudenbosch - Theater Fideï et
Arti. 'Gerard van Maasakkers'
zingt, door Gerard van Maas
akkers en de Vaste Mannen.
Gezien op 17 maart. Nog te
zien op 29 maart in Breda, 20
april in Geertruidenberg en 24
mei in Roosendaal.
Door Theo van Drunen
Zijn verschijning is er een van
vriendelijke bescheidenheid. Zijn
uitstraling is braaf met een heel
klein ondeugend knipoogje. Zijn
repertoire is niet sensationeel en
de themas zijn dicht bij huis ge
vonden. Dat is een korte schets
van de in Nuenen geboren en in
Budel woonachtige Brabantse
troubadour Gerard van Maasak
kers. Hij trad zondagavond op in
een gemoedelijk bezet Fideï et Ar
ti in Oudenbosch.
Bij binnenkomst in de zaal is er bij
veel artiesten al een achtergrond
muziekje te horen dat iets ver
klapt van wat er die avond volgen
gaat. Bij Gerard van Maasakkers
hoor je alleen vogeltjes fluiten.
Dat tekent meteen het karakter
van het programma Gerard van
Maasakkers zingt.
Gerard van Maasakkers is niet
meer en niet minder dan een lied
jeszanger, een troubadour pur
sang. Hij speelt zelf gitaar en laat
zich verder begeleiden door De
Vaste Mannen: Hein Mandos op
piano en accordeon en Rinus
Raaymakers op contrabas; Cor
Mutsers speelt gitaar en neemt de
percussie hier en daar voor zijn
rekening.
fonietta o.l.v. Theodor Guschl-
bauer houdt zich aan het uitge
wogen wandeltempo dat voor
dit werk vereist is. Voor de lief
hebbers: het eerste deel van dit
celloconert bevat een lange, op
zienbare cadens geschreven
door de cellist Maurice Gen-
dron.
Groots opgezet is de Sinfonia
Concertante voor hobo, fagot,
viool, cello en orkest. Haydn
schreef dit op het toppunt van
zijn carrière, tij
dens zijn verblijf
in Londen (1792).
In Londen had
men de rode loper
voor de beroemde
man uit Wenen
uitgelegd: alles
wat hij wenste
kon geregeld wor
den. Zo had hij
een enorm symfo
nie-orkest tot zijn
beschikking, in
clusief ruim koper
en slagwerk: attri
buten waarvan Haydn dankbaar
gebruik maakte in de symfo
nieën die hij in Londen compo
neerde.
Ook de Sinfonia Concertante is
geschreven voor een mooi volle
dig orkest. Vooral in het eerste
deel horen we lang uitgesponnen
thema's, die in alle rust worden
uitgewerkt. (Erato 0630-12985-
2)
HR
Den Haag (anp) - Het World Li
berty Concert in Arnhem, dat vo
rig jaar rechtstreeks in 29 landen
op tv te zien was, dingt als enige
Nederlandse programma mee
naar de Gouden Roos van Mont-
reux. Op 30 april kiest een jury
uit zes programma's de beste
inzending.
Centrale thema van het concert
was de herdenking van vijftig
jaar bevrijding van Europa. Be
roemde artiesten, zoals Joe Coc
ker, Wet Wet Wet, Cyndi Lauper
en Alan Parsons verleenden
hun medewerking, begeleid door
een immense lasershow, water
kanonnen en stunts van parachu
tisten. De befaamde Amerikaan
se nieuwspresentator Walter
Cronkite presenteerde het spek
takel.
De producent overweegt volgend
jaar een tweede World Liberty
Concert in Jeruzalem.
