Hoop tot het allerlaatste moment
Bonden verbitterd
over faillissement
Job-centrum Dordt
staat klaar voor
F okker-werknemers
iedereen is schuldig en veegt straatje schoon
Outplacement
en Loopbaanbegeleiding
DE STEM
ECONOMIE
4Met meer lef was Fokker gered'
Ontslagbrieven
vandaag in bus
andelenmarktprijsl
Jeurs New York eindi
\ardappeltermijnmai
ECONOMIE KORT
Srepvaartberichteï
ZATERDAG 16 MAART 1996
iëSTEM
Door Willem Reijn en Paul Verlinden
Schiphol - Om zes uur 's morgens viel de bijl voor Fokker. De
laatste brief van Samsung was om kwart over vijf uit het fax
apparaat gerold. De Chinezen waren al afgehaakt. De Korea-
nen waren de enige hoop, want ook de Nederlandse oplossing
was in rook opgegaan, toen de banken niet wilden meedoen
zonder sterke industriële partner.
Tot diepe teleurstelling van de
bewindvoerders Deterink, Leuf-
tink en Schimmelpenninck, de
Raad van Bestuur met Ben van
Schaik, Reinhart Volk en Bert
Dijkhuijzen en alle anderen was
de inhoud mogelijk nog vager
dan de eerste brief van zes weken
terug.
Ook minister Wijers kon er geen
aanknopingspunten in ontdek
ken. Na drie kwartier overleg
was het lot duidelijk. Het was
over en uit.
Het voorkeur-scenario was de
overname door een sterke part
ner. Dat lukte niet. Het tweede
scenario betrof een doorstart met
Nederlandse partijen. Dat script
kon wegens gebrek aan werkelij
ke belangstelling vorige week al
in de prullenbak.
Geen indruk
Dat machinebouwer en indus
triële dienstverlener Stork van
Fokker-commissaris Hovers wil
de meedoen, had geen indruk ge
maakt op de banken en pensioen
fondsen.
Aan Fokker wensten zij hun vin
gers niet te branden: de lucht
vaart is vol risico's en de condui-
te-staat van Fokker staat vol met
niet-gehaalde prognoses. Boven
dien vreesden zij dat over vijf
jaar Fokker opnieuw in proble
men zou komen als het bedrijf
weer miljarden nodig zou hebben
voor nieuwe vliegtuigen.
„Een gebrek aan lef en durf,"
noemde een verbitterde Peter van
Bers van de Industriebond FNV
de houding van de financiële
partners gisteren. Bleef over het
derde scenario: „Redden wat er te
redden viel," zoals Deterink het
noemt.
De plaats om het dramatische
nieuws wereldkundig te maken is
zorgvuldig gekozen: het lucht
vaartmuseum Aviodome op
Schiphol, met het meest succes
volle toestel de Fokker Friend
ship voor de deur en talloze Fok-
ker-requisieten in de tentoonstel
lingshal.
Woensdrecht
Het noodplan behelst het bijeen
houden van de drie dochters die
buiten de surseance vielen (Fok
ker Aircraft Services, Fokker El
mo in Woensdrecht en Fokker
Special Products in Hoogeveen)
en het daaraan toevoegen van een
after-sales-organisatie Product
Support op Schiphol en delen
van onderdelenproducent Fokker
Aerostructures in Papendrecht.
Totaal mogen er straks 2500
mensen van de huidige 7900
werknemers werken. Ook de ge
zonde dochters moeten daarbij
saneren, omdat Fokker Aircraft
als belangrijke klant wegvalt.
Fokker Aviation, omzet een mil
jard, zal snel winst maken, te
meer daar het bedrijf een miljard
aan compensabele verliezen mee
krijgt. Fokker Aviation wordt be
stuurd door een stichting. In het
bestuur zitten ir. M. Ververs, ex-
bestuursvoorzitter van uitgever
Wolters-Kluwer, J. Konings, ex-
lid Raad van Bestuur van voe
dingsconcern Sarah Lee en H.
Neeleman, voormalig voorzitter
van accountant Moret Ernst
Young. Voorlopig neemt bedrijfs-
Een geëmotioneerde Ben van Schaik kondigt het einde van Fokker aan.
adviseur E. de Vries de dagelijkse
leiding in handen. Fokker-top
man B. van Schaik keert zeker
niet terug bij het nieuwe Fokker.
„Ook ik krijg morgen een ont
slagbrief en ik ben niet beschik
baar voor Fokker Aviation," al
dus Van Schaik.
Voorlopig kan Fokker Aviation
gewoon doorwerken. De komen
de maanden moet een ander be
drijf FA overnemen. Daarvoor is
Stork een belangrijke kandidaat,
maar het lijstje van de curatoren
vermeldt nog zeker vijftien ande
re namen. De opbrengsten van de
verkoop komt ten goede aan de
boedel, die onder de schuldeisers
wordt verdeeld. Het is interes
sant te zien of Bombardier,
Samsung of de Chinezen van
Avic nog terugkomen om uit de
boedel nog zaken te pikken, die
hun ambities om mee te spelen op
de wereldmarkt voor regionale
vliegtuigen kunnen bevredigen.
Het verkopen van patenten en de
technische kennis van Fokker
bijvoorbeeld.
Schuldeisers
De schulden die achterblijven lo
pen boven de drie miljard gulden.
De obligatiehouders moeten 1,7
miljard afboeken, Dasa 1,3 mil
jard. De Nederlandse overheid
gaat voor 800 miljoen het schip
in. Duizenden kleinere schuld
eisers hebben honderden miljoe
nen te goed.
Wat tijdens de persconferentie
onbeantwoord blijft is de vraag
of de vliegtuigbouwer Fokker
echt niet te redden was geweest.
Van Schaik meent dat het belang
van zijn bedrijf voor Nederland
onderschat is geweest in Den
Haag. „De consequenties zijn
dramatisch," zegt Ben van
Schaik. Hij hekelt Wijers niet,
maar toch ligt er een ondertoon
in zijn antwoorden: „De staat
heeft alles gedaan wat in haar
vermogen lag." Hij lijkt gefrus
treerd over het daadwerkelijke
onbegrip voor het belang van
Fokker voor Nederland. „De on
dergang van deze industrie is
zeer schadelijk voor de naam van
Nederland in de wereld."
Van Schaik zegt dat hij met de
bewindvoerders dag en nacht tot
het laatste uur heeft gestreden
om Fokker overeind te houden.
„Er zijn meerdere momenten ge
weest dat we hoopvol aan de dag
begonnen en de dag ook weer
hoopvol beëindigden. Maar uit
eindelijk zijn we niet geslaagd."
Klanten
Geen kwaad woord over de ban
ken en financiële instellingen, die
weigerden de benodigde honder
den miljoenen op tafel te leggen,
die nodig waren voor een zelf
standige doorstart van Fokker.
Wel indirect: hij zegt dat er een
zeer goed business-plan op tafel
lag, waarbij toeleveranciers als
Dasa (rompen), Roll Royce (mo
toren) en Shorts (vleugels) be
langrijke kortingen hebben ver
strekt, waardoor de zekerheden
toenamen.
En geen klant heeft ook maar één
toestel afbesteld. Bij Fokker Air
craft mogen de komende drie
maanden nog 300 mensen door
werken om 15 van de zeventig be
stelde vliegtuigen af te bouwen.
Moed der wanhoop
Bewindvoerder Deterink spreekt
van de 'moed der wanhoop'
waarmee tot het einde is gewerkt
aan een oplossing. „Toen het niet
lukte om een integraal Fokker in
stand te houden, moesten we red
den wat er te redden viel."
Kan er na het faillissement toch
nog een bedrijf komen dat de
vliegtuigbouw oppakt, wil een
journalist weten. Geruchten als
zou het Canadese Bonbardier te
rugkeren nu de nood het hoogst
is, doen al weken de ronde.
Van onze verslaggever
Schiphol - De vakbonden zijn
verbitterd over het faillisse
ment van Fokker. „Dit is geen
dag om trots te zijn op Neder
land," zegt Peter van Bers,
Vd Nieuwenhuyzen
verkoopt aandelen
Breda (anp) - Joep van den Nieu
wenhuyzen, de gewezen topman
van Begemann, verkoopt al zijn
aandelen in dit bedrijf, inclusief
de prioriteitsaandelen. Daarmee
zijn de banden tussen de zaken
man en het bedrijf definitief ver
broken.
Begemann maakte gisteren tij
dens een buitengewone aandeel
houdersvergadering tevens be
kend, dat de overgang van een in
dustrieel bedrijf naar een partici
patiemaatschappij het bedrijf vo
rig jaar met een verlies heeft op
gezadeld van 197 miljoen gulden.
In 1994 was er nog een winst van
35,2 miljoen gulden.
Joep van den Nieuwenhuyzen en
broer Jeroen zijn ieder voor de
helft eigenaar van de beleggings
maatschappij Begebel, die 46,6
procent van de aandelen Bege
mann bezit. De huidige bestuurs
voorzitter, A. Deleye, koopt het
belang van Joep.
Verder verwerven Deleye en
Jeroen van den Nieuwenhuyzen
ieder 50 procent van de priori
teitsaandelen in Begemann, die
momenteel in het bezit zijn van
de voormalige bedrijvendokter.
Begebel wil een deel van het be
lang in Begemann doorplaatsen
bij 'een derde', mogelijk in com
binatie met de prioriteitsaande
len.
Joep van den Nieuwenhuyzen,
inmiddels directeur/eigenaar van
RDM Technology, maakte al op 9
februari bekend af te treden als
adviseur van het voormalige con
glomeraat. Daarvoor was hij ja
renlang bestuursvoorzitter.
De zakenman bouwde Begemann
binnen vijf jaar vanuit het niets
uit tot een miljardenbedrijf.
Door zijn verdenking van mis
bruik van voorwetenschap viel
het concern begin jaren negentig
weer uiteen. Inmiddels is Van den
Nieuwenhuyzen van alle blaam
gezuiverd.
Na de vrijspraak in de HCS-af-
faire, een week geleden, kondigde
de RDM-directeur aan samen
met Begemann schadeclaims van
enkele honderden miljoenen gul
dens te deponeren bij het Open
baar Ministerie en de Amster
damse Effectenbeurs.
Hij schatte de totale schade als
gevolg van de beursfraude-affai
res tussen de 1,5 miljard en 2 mil
jard gulden. Begemann wil bin
nen enkele weken bekendmaken
welk deel van de claim volgens
het bedrijf ten goede zou moeten
komen aan de aandeelhouders.
Momenteel verricht de onderne
ming daarnaar samen met haar
voormalige bestuursvoorzitter
onderzoek.
districtsbestuurder van de In
dustriebond FNV namens de
bonden. „Met meer lef had
Fokker kunnen worden ge
red."
Hij wijst op de zware offers dië
het Fokker-personeel de afgelo
pen jaren heeft gebracht: vijfdui
zend ontslagen bij reorganisaties,
het inleveren van loonsverhogin
gen en de bereidheid om de ar
beidstijdverkorting zonder ver
goeding in te leveren. „Dan is dit
faillissement een zeer droevige
mislukking."
Van Bers vindt dat de Nederland
se staat Fokker te weinig heeft
gesteund. „Op zich begrijp ik de
filosofie dat private bedrijven de
eigen broek moeten ophouden.
Maar in de vliegtuigindustrie be
tekent het dat Fokker steeds
moest opboksen tegen concurren
ten die wel werden gesteund.
Neem Aerospatiale: die krijgen
stevige steun van de overheid.
Daar ben ik wel jaloers op. Daar
houden ze aan het eind van zo'n
rit een bedrijf wel overeind."
Minister Wijers en het paarse ka
binet hadden meer lef moeten to
nen en de kaders en paden van de
markt-politiek moeten verlaten
om Fokker te redden, zegt hij.
Vooral omdat er een goed plan
lag, renderend bij reëel lage kos
ten en verkoopprijzen, die vol
gens de verkoopstaf zelfs bela-
cheljk laag waren ingeschat.
Maar lef en durf kwamen volgens
Van Bers niet voor bij de doem
denkers in Den Haag en bij de
banken. „Nu is de vliegtuigin
dustrie omgevallen en die komt
nooit meer overeind." Over een
jaar zal blijken dat Fokker II een
prima toekomst had, voorspelt
hij.
Fokker-werknemers op Schiphol-Oost worden bij het verlaten
van het bedrijf gecontroleerd. foto anp
(ADVERTENTIE)
VAN EDE PARTNERS
PERSOONLIJKE ONTWIKKELING EN INZETBAARHEID
Eindhoven: telefoon 040 245 72 20, ir W.H.M. van Lange
Rotterdam: telefoon OIO 412 00 22, mw E.S.H. van Eerde
VERVOLG VAN VOORPAGINA
Volgens de 41-jarige voorman
van FAS vallen de grootste klap
pen bij de civiele en ondersteu
nende afdelingen.
„Voor de mensen die in de mili
taire hoek werken, om het zo
maar te noemen, is werk genoeg.
Ik werk bij de civiele afdeling,
ongeveer 600 mensen werken
daar. Betekent toch dat straks
een op de drie werknemers te ho
ren krijgt dat het afgelopen is."
De afgelopen periode heeft hij
links en rechts wat rond geneusd.
„Maar waar moet je in dit gebied
naar toe? Zo dik ligt het allemaal
niet gezaaid. En ik ben 41, dat
speelt ook al mee. Afwachten en
maar het beste hopen, dat is het
enige wat we kunnen doen."
Hij stapt in zijn auto en het par
keerterrein ligt er weer stil bij. In
de microfoon van Omroep Bra
bant zegt Woensdrechts burge
meester H. Klitsie dat het een
sombere dag is voor de Zuid-
Westhoek.
„Sociaal-economisch is dit al een
wat minder sterk gebied. We
moeten er met zijn allen keihard
voor vechten dat er straks twee
gezonde bedrijven staan."
Binnen valt het toch wel mee met
de sfeer, meldt even later een
werknemer van de buitendienst.
„Je bent natuurlijk wel met je ge
dachten bij je collega's in Am
sterdam. Dit is toch verschrikke
lijk man. Al die ontslagen mensen
en dan ook nog eens het verlies
van de technologie voor Neder
land. Want geloof me, dit komt
nooit meer terug. Over en slui
ten."
Dinsdag wordt er gepraat over de
ontslagen die ook Elmo en FAS in
Woensdrecht treffen. „Dan gaan
we praten over het plan van aan-
VERVOLG ANALYSE VOORPAGINA
Van Bers is daarover bitter. De
blauwe overalls in de fabrieken
hebben de zware last gedragen
van reorganisatie op reorganisa
tie.
Van de dertienduizend mensen
die in 1992 nog bij Fokker werk
ten, waren er al vijfduizend ver
dwenen. En nu volgen er nog
eens vijfduizend. De vliegtuig
bouw komt nooit meer terug.
Fokker-topman Ben van Schaik
gaf gisteren toe dat 'achteraf'
gesproken eerder had moeten
worden ingegrepen toen het fout
ging. Het is tamelijk uitzonder
lijk dat een Fokker-baas toe
geeft een fout te hebben ge
maakt.
Want liefst wees Fokker altijd
op de boze wereld buiten die
markt heet: de ineenstortende
markt, de ineenstortende prij
zen, de ineenstortende dollar.
Factoren van buitenaf, waarop
Fokker wel reageerde, maar te
langzaam en te laks.
Fokker maakte mooie vliegtui
gen, maar was lang te arrogant.
Toen launching customer Swis
sair na twee weken aan Amster
dam enkele storingen in hun
spiksplinternieuwe Fokkers 100
meldde, kregen de Zwitsers sim
pelweg te horen: 'Dat kan niet'.
Toen gevraagd werd dat toch
maar eens na te kijken, belde de
Fokker-ingenieur veertien da
gen later terug met de medede
ling: „Ik heb het er met een col
lega over gehad, maar uw klacht
is niet mogelijk." De gisteroch
tend overleden patiënt leidde
bepaald geen gezond leven. Fok
ker gedroeg zich al decennia als
een verwende prima donna. Bij
Fokker kon alles. Het kostenbe
wustzijn lag op het niveau van
een coma-patiënt.
Wie voor Fokker naar het bui
tenland werd uitgezonden, wist
zich rijk door de grenze-, bijna
bandeloze declaratiemogelijk
heden. „Wie naar het buitenland
ging kon met declareren zijn in
komen verdubbelen," zegt een
ingewijde. Toen Daimler Fokker
kocht, moest opeens iedereen in
een Mercedes. Geen gevoelig
signaal als de verliezen in de
honderden miljoenen lopen.
Waar (ex-)voorzitter Vinken van
succes-beursfonds Elsevier zelf
een Ford Scorpio reed opdat
niemand zich aan luxe limousi
nes vergreep, kochten de staats-
gesubsidieerden van Fokker du
re Duitse auto's.
Wie zag dat ingrijpen noodzake
lijk was, liep zich dood op de
Fokker-cultuur. Erik-Jan Ne-
derkoorn, ook al zo'n voorbeeld
van bijna kwetsende arrogantie,
wilde het bedrijf markt- en kos
tenbewuster maken. Maar door
zijn ruzies met de twee andere
leden van de Raad van Bestuur
liet de Raad van Commissaris
sen hem vallen als een baksteen.
Ook Van Schaik liep stuk op de
Raad van Commissarissen. An
derhalf jaar terug lag er al een
plan op tafel om zeventig pro
cent van de managers te ont
slaan en de ontwerpafdeling te
saneren. „Maar die mensen heb
ben hun afdeling als een burcht
verdedigd. Ze mochten zelf
voorstellen doen en dat is uit
eindelijk in bureaucratie ver
zand," zegt vakbondsman Van
Bers.Zo verdwenen er op het
hoofdkantoor en bij de inge
nieurs van engineering nauwe
lijks mensen. De tweede helft
van de Fokker 2000-operatie en
de management-slag zijn ge
woon blijven liggen, waardoor
Fokker het laatste jaar tenmin
ste duizend mensen te veel in
dienst heeft gehouden.
De val van Fokker betekent het
einde van een complete indus
trietak in Nederland, juist op
een moment dat de markt aan
trekt en Fokker eindelijk klaar
leek voor de toekomst.
Een onderzoek naar de gang van
zaken bij het concern, de ver
antwoordelijke betrokkenen en
de rol van de politiek zou een in
teressant licht kunnen werpen
op het omvallen van een van de
weinige grote pijlers van de Ne
derlandse industrie.
pak," zegt Ton van der Biezen
van het Regionaal Arbeids Bu
reau. „We moeten zo snel moge
lijk aan de slag."
De ontslagen Fokker-mensen
kunnen straks terecht bij het job
centrum in Dordrecht.
„We moeten er keihard aan wer
ken om de mensen aan de slag te
houden. Voordeel is wel dat het
in Woensdrecht om wat hoger op
geleid personeel gaat."
Steun komt er ook vanuit de Ka
mer van Koophandel die zich
zorgen maakt over de toeleveran
ciers. Samen met het Rewin, het
Innovatiecentrum en het Insti
tuut voor het Midden-en Klein
bedrijf willen we alles doen wat
in ons vermogen ligt om de con-
tinuiteit van die bedrijven te
waarborgen.
Het klinkt allemaal mooi, sympa
thiek ook. „Maar wat moet je als
je straks te horen krijgt, bedankt
voor de bewezen diensten, helaas
is er voor jou geen plek meer,"
wordt er aan de Woensdrechtse
poort verzucht.
VERVOLG VAN VOORPAGINA
„De ondergang van deze indus
trie is zeer schadelijk voor het
aanzien van Nederland in de we
reld," aldus Van Schaik.
Schouder aan schouder is ge
zocht naar een oplossing, zei be
windvoerder mr. A. Deterink.
„We hebben zeven weken lang
gehoopt, soms met de moed der
wanhoop."
Met tranen in de ogen kregen
5664 werknemers gistermorgen
om half tien te horen dat het af
gelopen is. Vandaag brengt een
koerier bij ieder de ontslagbrief
aan huis. Van hen krijgen 950 een
uitnodiging om in dienst te tre
den van Fokker II, dat zich onder
de naam Fokker Aviation zal toe
leggen op onderhoud en toeleve
ring aan de vliegtuigbouw.
Aan 350 mensen vragen de be
windvoerders nog drie maanden
te blijven werken aan de afleve
ring van vijftien in aanbouw zijn
de vliegtuigen op Schiphol. Nog
eens 300 andere werknemers
(schoonmakers, brandweer, be
veiliging) zullen bij andere be
drijven worden herplaatst.
Bij Fokker Aircraft Services
(FAS) en Elmo in Woensdrecht en
Fokker Special Products in
Hoogeveen verdwijnen nog eens
350 banen. Deze bedrijven zijn in
de kern gezond, maar zien met1
Fokker Aircraft een belangrijke
klant verdwijnen. De bedrijven
vormen de kern van het nieuwe,
kleine Fokker II, dat uit de as
verrijst van het failliete Fokker.
Tot het nieuwe bedrijf behoort
verder de after-sales-afdeling
Product Support en onderdelen-
fabrikant Fokker Aerostructures
te Papendrecht. Het bedrijf, Fok
ker Aviation, zal 2500 werkne
mers tellen en een een omzet van
een miljard gulden.
Na de zeperds in een
reeks van voorkennis
zaken vindt minister
Zalm het blijkbaar welletjes.
Op zijn ministerie wordt aan
een verscherping van de wette
lijke regels voor de effecten
handel gewerkt, die de handel
met voorkennis zonder meer
verbiedt.
Of de koers nu daalt of stijgt
als gevolg van die handel, of de
'dader' er nu per saldo aan
verdient of verliest, de onder
nemer die meer weet dan 'de
markt' kan weten, mag niet
handelen. Dat geldt ook voor
commissarissen en onderne
mingsraadsleden.
Wie toch op een gevoelig mo
ment wil kopen of verkopen,
kan alleen aan strafvervolging
ontkomen, als de transactie
wordt aangemeld. Dat bete
kent niet, dat aan de grote
klok wordt gehangen dat - om
maar een voorbeeld te noe
men - Joep van den Nieuwen
huyzen op enig moment hon
derdduizend aandelen RDM
koopt.
Zalm is blijkbaar gevoelig
voor het privacy-argument,
dat eerder uit de kring van ver
mogende beleggers is geko
men tegen het openbaar ma
ken van grote aandelenbelan-
gen. Een beetje ontvoerder en
afperser leest immers ook de
financiële pagina's. De minis
ter wil, anders dan bijvoor
beeld in de Verenigde Staten
gebruikelijk is, de aanmelding
van gevoelige transacties bin
nenskamers houden.
Dat de leiders van beursgeno
teerde ondernemingen wat
doen met de aandelen van hun
eigen bedrijf, is op zichzelf niet
zo omstreden. De Vereniging
van Effectenbezitters, wier
achterban meestal het gelag
betaalt als een ondernemer
met-voorkennis zijn slag slaat,
is er een warm voorstander
van. Een ondernemer met
aandelen denkt ook een beetje
als een aandeelhouder en dat
kan nooit kwaad. Althans van
uit het belang van de belegger
geredeneerd.
Maar de VEB heeft wel voort
durend gepleit voor openheid,
het eens per maand melden
van potentieel gevoelige trans
acties, met naam en toenaam.
Tegelijk wil de club effecten
bezitters de kans op voorken
nis beperken door beursgeno
teerde ondernemingen te ver
plichten hun resultaten eens
per kwartaal te publiceren en
de controle op het direct vrij
geven van koersgevoelige in
formatie te verscherpen.
Wat ondernemers zelf op de
beurs doen. is tot dusver niet
of nauwelijks te traceren. In
zoverre het gaat om opties die
zij als onderdeel van hun se. li
cundaire arbeidsvoorwaarde
krijgen toegeschoven, m„J
het jaarverslag een verzamel
post bevatten waaruit af te lei I
den is, of de bestuurders hm I
verkooprecht in de loop y,
het jaar hebben verzilverd.
Aan die wetenschap heelt de L
belegger achteraf betrekkelijk I
weinig. Hooguit kan hij bij
vaststellen (zoals indertijd tij 9
DAF) dat het managen^
wel een heel gelukkige timjJ
had. Aanmelding van gevoelf
ge transacties helpen de beleg. l
ger ook ai niet veel, omdat dit
niet openbaar gemaakt vvor-1
den. Het is uiteraard wel een I
preventief middel, omdat al. I
leen die aanmelding de onder-
nemer-in-kwestie vrijwaart.
Zalm repareert
een lekke wet
De vraag is wel, of er geduw l
de het jaar periodes zijn waai-1
in een directeur of een co®. I
missaris niet over kennis be-1
schikt, die de markt ook i
had willen hebben. Een onder-1
nemer die absoluut geen dis-
cussies wil over zijn normbe-1
sef, zou er goed aan doen elke I
transactie aan te melden of-1
liever nog - zijn geld in een
veilig beleggingsfonds te ste-
ken in plaats van in 'eigen
aandelen.
Hij krijgt meestal immers a
voldoende salaris om van hen
te verwachten, dat hij optimaal I
presteert? Het is met de
delenhandel door ondeme-1
mers ongeveer zo gesteld a
met alcohol in het verkeer.
Het veiligst is en blijft:
druppel.
Zalm repareert nu de wt
ving van zijn voorganger, die
in de praktijk inmiddels i
aantal keren (HCS, RDM, I
Borsumij Wehry) pijnlijk Ie I
kort is geschoten. Joep van
den Nieuwenhuyzen zou i
der het nieuwe regime a
waarschijnlijk hebben moeien I
brommen. Maar inlossen I
dreigt hij bij de minister hon-
derden miljoenen leergeld op
te eisen.
Veel orders op komst voor Boskalis
Papendrecht - Het baggerconcern Boskalis is zeer optimlstisci I
over het verwerven van orders, zowel internationaal als in Neder-
land. In het kielzog van de zojuist verkregen order - samen i
Ballast Nedam en het Zuid-Koreaanse Hyundai voor uitbreid
van het vliegveld in Singapore - aast Boskalis op een landaanwin-1
ningsproject in Singapore, een containerterminal in Hongkongeil
projecten in Taiwan, Israël, Libanon, Brazilië en de
Staten.
De nettowinst is vorig jaar gedaald van 88,4 miljoen tot 70,9 mil-l
joen gulden. De werkbezetting was goed, maar de prijzen stonde! I
onder druk. De orderportefeuille is thans rond een miljard guide!
groot.
Winstgroei Heineken 10 procent
Amsterdam - Bierbrouwer Heineken heeft de nettowinst uit ge-I
wone bedrijfsuitoefening in 1995 met 10,1 procent opgevoerd tól
664 miljoen gulden. Het bedrijfsresultaat steeg met 12,4 procent I
en kwam voor het eerst in de Heineken-geschiedenis boven de 11
miljard gulden uit: om precies te zijn 1,006 miljard gulden. De I
omzet steeg met 4,7 procent tot 10,443 miljard gulden.
Het bedrijf zegt aanzienlijk getroffen te zijn door de harde koers I
van de gulden ten opzichte van de munteenheden die voor Heine-1
ken het meest van belang zijn. Bij gelijkblijvende wisselkoersver-1
houdingen zou het bedrijfsresultaat twee keer zou hard zi|«|
gegroeid.
Chipknip krijgt flinke oppepper
Zaamdam - Albert Heijn, Shell en Vroom Dreesmann I
samen met ABN Amro begin 1997 een eigen klantenkaart met be-1
taalfunctie op de markt. Het elektronische pasje is te gebra®"!
voor spaarprogramma's als air miles en Shell-zegels maarteve»!
voor kleine betalingen. De kaart wordt namelijk voorzien van e»|
chipknip. f
Met de klantenkaart, die begin volgend jaar op de markt koud
kan de klant behalve air miles ook andere dingen sparen, zo® I
Shell-zegels en kristalzegels. Bovendien kan de kaart als chip-1
knip gebruikt worden voor kleine, elektronische betalingen.
Uitstel van betaling Safari aangevraagd
Etten-Leur - Producent Safari van honden- en kattenvoer in
ten-Leur heeft uitstel van betaling aangevraagd. Volgens
rectie niet omdat het slecht gaat met het bedrijf, maar omi
op korte termijn liquiditeitsproblemen zijn. Directeur Dm l
hoopt dat het uitstel van betaling slechts enkele weken zal te
ren. Bewindvoerder Verhallen werkt in die periode een pan
voor de nabije toekomst. jji
De markt voor honden- en kattenvoer wordt door de directi
een groeimarkt omschreven. Zij staat daar positief tegenove r. I
Safari werken in Nederland 130 personeelsleden en in het ou
land nog eens 34.
Benzine maandag cent duurder
Rotterdam - Benzine wordt maandag een cent per liter duur
De adviesprijs per liter is dan voor super plus loodvrij tfi ?j|
den, voor euro loodvrij 1,96 sulden en voor superbenzine me
2,13 gulden.
NS Cargo gaat snel reorganiseren
Utrecht - NS Cargo, het goederenbedrijf van de ui:-1
Spoorwegen, gaat de voorgenomen reorganisatie met sp I
voeren. Hierdoor komen ongeveer 600 van de 1600 arbei
sen te vervallen. moet|
De operatie, die de komende twee jaar wordt uitgevoe
uiteindelijk een besparing opleveren van 100 miljoen ff>
jaarbasis. De reorganisatie is nodig om als zelfstandig ong
dieerd bedrijf zijn marktpositie te kunnen handhaven-
vend vervoer zal worden afgestoten.
2 3 4 5 6 7 1 2 3 4 5
woensdag donderdag
msterdam (anp) - De aandelenmarkt ir|
eursgraadmeter AEX eindigde vrijdag
.tijgers waren Koninklijke Olie, maar zef
jaarcijfers bekendmaakte. De markt had
liet in beweging, terwijl de obligatiemarl
Jist-brocades kreeg er f 2,30 bij om te
Lf meldde vrijdagochtend een kleii
intimistisch over 1996. Er wordt een
bijzondere baten en lasten verwacht. 01
L f2,40 op f229,90.
Opmerkelijk was de schuiver die het Rol
bp donderdag, wegens het bericht over
[250 miljoen), zakte vrijdag f 1,70 tot f 37,
asultaten in de toekomst door de verki
Lenvallen", aldus een handelaar,
jeineken maakte vrijdag een winstgroi
achter f 0,50 omlaag tot f 326,40. In de ch]
bent beter op f 154,40 en Akzo Nobel woi
jiarkt werd ook pvc-producent EVC vijftii
Haast de winst voor Akzo en Olies zi
dubbeltjes tot f 224,80, Philips minderde
jrie dubbeljes bij op f 56,60.
)p de lokale markt viel het verlies van d|
het forse negatieve saldo van f 197 miljo]
1. Scheepsbouwer Van der Giessen
jrontmij kreeg ook wat vertrouwen
herstructurering en hogere rendements'
tn adviesbureau uit De Bilt steeg f
neerderde negen dubbeltjes tot f 19,50.
14,70 wegens lagere winstcijfers over von:
jdewYork (anp/krf) - De effectenbeurs vi
[en daling van de aandelenkoersen. De
1,09 punt lager dan op donderdag. In j
VelI Street de beleggers de schrik op I
bas de beursindex ongeveer 115 punten
[let uiteindelijke verlies van vrijdag viel r
sursindex 35 punten in de min. Dat kwl
bloed daarvan werd echter later op dj
jch op de technologiefondsen stortten.!
evolg van het aflopen van drie soorten|
jiime 532 miljoen aandelen. De eerder
[dustriële produktie en consumentenpJ
ndat ze binnen de verwachtingen vielen
isterdam - In Bintje 50mm levering a
igen f 29,90-29,10, voor levering mei '99
[1,80-31,20, voor levering juni '96 we
,10-33,00, voor levering april '97 w|
,00-24,90. De stemming was flauw.
Amsterdamse wisselmarkt
franse frank 1100)
I griekse dr. (100)
I hongk-dollar (100)
rerse pond
«al.lire 110.000)
j iap.yen 110.000)
noorse kroon (100)
oostenr.sch.1100)
Port escudos (100)
e pes. (100)
e rand
l iweedse kr. (100)
zwits.frank 100)
ecu
14-03
15-031
1,64575-1,64825
1,6482
0,91250-0,94250
0,9125j
1,2730-1,2830
1,2710]
5,4445-5,4495
5,4435j
1,20175-1,20425
1,2031
28,955-29,005
28,92cJ
111,920-111,970
111,9ll
2,5100-2,5150
2,5150
32,655-32,705
32,639
0,6330-0,7330
0,63301
21,225-21,475
21,189
2,5850-2,5950
2,5929
10,475-10,525
10,511
156,500-156,600
155,99
1,1330-1,1430
1,123d
25,675-25,725
25,689
15,9150-15,9250
15,919
10630-1,1030
1,0619
1,3270-1,3370
1,3259
0,4125-0,4325
0,4109
24,275-24,325
24,349
138,765-138,815
138,69
2,0655-2,0705
2,0679
ACHT ia ™ACHT 14 300 0 New Yor'-
akané ai cdxI? Madeira nr Motril, All
Cana'rk h -i z0 Ooessant nr (3
APDvik Apni nr Rotterdam!
ÊKk' APOLLöGRACHT 15 te Kashitf
Kite Dat n?^ACHT 14 pas Galapagc
P te Dakar, ATLASGRACHT 14 te Inchd
"AAroeRArHTE1N/,TrGRACHT 15 5001
Holland n Stl Vlncente|
P Z MeiakaAnrTr1R In 130 zo Ma"orca nj
Wtrfam ?®raldt°n. CHRISTINA-11
Whelms!, 5 te Balboa, COLDSTR8
Comna nVre|n' C0,NSTANCE 15 te Bot
elfborg in -Hsab0J' ,90RM0 expre|
80 Shrunn uZW Xokkola nr Antwerp!
UTCH Engincrr3, OOGGERSBAN
irragona nr R i z0 Wight nr1
VHBailor ri! °o1:a' DUTCH NAVIG/
[rrierick Fni2r,Mr-2r? nw West-Capelll
^SGfiACHT nn?A 15 650 I
1 "o Momi IcMr? nw Admiralty Isl!
RACHT i5ri4nEENDRACHT 14 vn Lal
20 Cairne "e"'- Finisterre n J
Mane, falltl 1eV ERASMUSC|
huiden nr 0 ono Aden I
JK 15 200 pV' FEINTERBORG 151
NERMAR i^QRe^lon' FLINTERLAlJ
fit- FRpqu (A/ATrnLivorno nr Salerno,!
ivan9arSR WATERBAY 14 400 zo Mu
i°DUWEBORG 14rSnrd' GEOPOTES-9 li
aPPY BUCCANFFRS?,i ?Penhagen nrl
Men nr vaiia un! i n0 Algiers,
I^AJJAH 14 bi o ND KLIPPER 14
t R'ga, IKIENAEortam°uth nr ValA
Humber nr ImJ- 1LCancun nr Ho:
is' J0 CAM mm A Tlngharri, JO ASPEN
[ekkanrSuez KAT ia i?->z Tenerife nr
FHV^U5oTRGfHW"5^d30r°4
ljD.EBORG -,?r E®bu- LIJNBAANSGRA
Ih.'minato B°,z Taranto nr Ravef
|p?ln9en- MAASFFnnr^?c LOOIERSl
RS° Caldera7MAGn!u cm 1?° n0 Sundl
i?ïon° Cuba DALENA 15 5 z Gibr
ftlRlLDE 15 "r LJ®aab°n, MARIETJE
"sRTY SERVANT 3 i4nSfc MENNA 15
;naPPoro nr YnVoh no Puiairah r.
iuLriLcLEMENT i4 „7na' ^EDLL ASIA
ES Ven nr Sin„ 0 w Azoren nr Bill
UROPAn9,atf?rebNEDLL DEJIMi'
i 3nn"nedlal nifri said. nedi
bo3p°0nrz Rome n^p^DIAJAvn Le
K"uRn^raP-e NETOejIma
Jnnar' nedlal nIfri aaflsaid- NEDl[
300 Rome nr pnilAoND'A 14 vn Le I
?Dlinr,lLissabon NE°LL Rf
tkeliii LANDIA lil rqc NOORTl
fin r?ad' NICKFR.c ,59? ono Fortale:
l|Da °uessant nr Rn 1 no Sel'ze Cl
lini nova fr?«?!?' northern L
na??* Zo Oran Canfri 14 700 n Pue|
TnJ.Vado. mTCS "r Vado, OCI
'n-aria.nr Vado P&rlaarin„nr Vad°, OCÏ
4 vn p'o^GRACHT 14 lOd
hrun;" '5 45 zw 1|!,dland nr Niiham|
na br Genua PR N(?cS«rand nr A
prince of seas il