Latijns-Amerika: exotisch en toch verwant
Dorado
Maarten Steenmeijer en de romantische clichés van Isabel Allende
DE STEM
GROTE GIDS
D3
Beeld en expositie Nicolas Dings
Viervoudige expositie in ROSA
Vibrerende en pulserende draden
Olieverf in Galerie 't Kijkhuis
Uitleenweekend Dick Fluitsma
Steen en papier in stuART Galerie
Een ander
mensbeeld
IN BEELD
Wind
Informatie
De Verbeelding
VRIJDAG 8 MAART 1996
MART 1996
Ixicaan Homero Aridiis
een historische romaj
adentie en wreedheid: Dc
:r laatste dagen Tiit„
ïoff.
Idig is de titel van een
thriller rond Diego Mara-
geschreven door Juijj
en Fernando Niembro
eulenhoff.
ario Vargas Llosa ver-
bij Meulenhoff een lite,
autobiografie. Centrale
heeft wat een schrijver
it echt invloed op de wer.
;id?
rt Bakker komt Pablo
s jeugdwerk uit onder de
ointig liefdesgedichten en
nhoopslied.
he Guevara verschijnt bij
e Geus een biografie van
i van Jean Cormier.
bische verhalen zijn stuk-
bundeld van Cees Noote-
V.S. Naipaul en Jan Brok-
lundeld. Uitg. Atlas,
sad Naipaul, de vader van
aemde zoon V.S. Naipaul,
in De avonturen van
eva over het dorpsleven ii
id. Uitg. Atlas.
Bourgonje situeerde de
erhalen van haar bundel
tiden alle in Latijns-Ame-
Let zijn verhalen over liefde
vachting. Uitg. Atlas,
de titel Zingende eilanden
litg. De Bezige Bij verhalen
leid van o.a. Boeli van
en, Cola Debrot en Tip
;g over de Cariben.
Isabel Allende
n Harrie Geelen in 'Anne'
Anne. Je vraagt je af, waar-
.e vader niet ingrijpt. Hij is
,f en toe voor een kort
ent, zegt tegen zijn dochter
?dt ie wel, hè?' en is er weer
•00r- vil
es enige troost is Lappenüei.
;n die mag binnen in het
rere, veilige huis onder de|
Kinderen van school kun-,
nooit bij Anne komen spelen
lie geloven niet dat Annes
der altijd ziek is. Anne is
alleen thuis eenzaam, ook)
chool staat ze aan de kant.
wonder dat ze droomt over
Lappenmoes die loot wie van
:ich verdringende kinderen!
Anne mag spelen. Het
eindigt als Lappenmoes
lante van Mieke, zich Ann'
lantrekt en ervoor zorgt
moeder in het ziekent
dt opgenomen.
inne komen net als in Anne-i
de flarden van versjes voor.
van die vreemde onheilspe'ï
ie waarmee Dros de toon ze i
lau gebruikt de gewone vers
die elk kind kent en ze here
ook niet die kracht als ij
letje Lie, maar ze luchten
re sfeer op. Er zijn mo
nes tekst: 'Anne zweefde
ïer in, aan een dun draacH
als een trapezewerker in
it. Maar dan zonder var
Ontroerend vind ik ook
sage waarin Anne haar rn
s blauwe feestjurk om
idt en laat dansen om
dacht te trekken
rrie Geelen schilderde ge
'de platen bij dit verhaal flj
ouwelijk aandoende
haren die efficient door e
>rdje bijeengehouden
starre kamerinrichting 1
als achtergrond gel*ud s>
akt Anne's eenzaamheid o
roelbaarder. De platen 1
Anne voorleest, eeni 1
jijft of op een andere m J
itact heeft
zen, zijn
ichilderd. „mi
n van de mooiste Pla'e"
die waarop Anne met een P
:elt. Alleen door de^ stand
kattenpootjes aan deren
die van Anne's handen a^j
Idere kant, weet je dat
,t is, maar je ziet h |eIl|
it. Het licht blijft bi] weC(j
t sterkste Punt'°° an An»<|
ringt de afbeelding J
een brief schrijft ei klJ
,it dnnr de llcbtPhoUte»l
i Jorge-Luis Borges
Door Huub van As
Op zoek naar een thema voor de
Boekenweek stuitte de CPNB op
het feit dat Paula van Isabel
Allende en Over de liefde en ande
re duivels van Gabriel Garcia
Marquez tot de best verkochte
vertaalde titels van 1995 behoren.
De Boekenweek kreeg daarom dit
jaar als motto Eeuwig El Dorado,
waarmee de literatuur van
Latijns-Amerika en het Caraï-
bisch gebied onder de aandacht
wordt gebracht.
Maarten Steenmeijer, hoofddo
cent moderne Spaanstalige letter
kunde aan de Katholieke Univer
siteit Nijmegen en vertaler, kan
het er alleen maar mee eens zijn
dat, ter gelegenheid van de Boe
kenweek, oude titels nog eens
onder de aandacht worden
gebracht: „Er wordt momenteel
niet minder geschreven en niet
minder verkocht dan gedurende
de topjaren, de zogenaamde boom,
beginjaren zeventig in Nederland.
Op dat moment waren Borges en
Cortazar al in het Nederlands ver
schenen en ook meteen succesvol.
De eerste vertalingen van Mar
quez en Vargas Llosa, die in de
jaren zestig verschenen, kenden
dat succes niet. Dat veranderde in
1972 toen Honderd jaar eenzaam
heid van Garcia Marquez hier uit
kwam.
«Toen begon één grote inhaal
manoeuvre. Het succes van dat
boek vormde min of meer het sein
om ook andere Spaans-Ameri
kaanse schrijvers te gaan vertalen.
Dat wil niet zeggen dat er in de
jaren zeventig plotseling zo'n gro
te oogst was, maar dat er toen veel
boeken uit de jaren veertig, vijftig
en zestig alsnog werden vertaald.
Het heeft lang geduurd voordat de
belangstelling er kwam. En er
fappelt nog heel veel na.
Steenmeijer noemt minder beken
de schrijvers, zoals Aridjis, Arlt,
Ponce de León, Esquivel,
Edwards, Garcia Ponce, Posse,
Saer. Een rijtje dat deels bestaat
mt mensen die tientallen jaren
pteden schreven, zoals de rond
1930 werkzame Arlt, en deels uit
foto anp
schrijvers van recentere datum.
Maar deze schrijvers hebben toch
niet zo'n grote naam en ondervin
den bijgevolg ook niet zoveel
belangstelling als de groten Mar
quez, Vargas Llosa, Fuentes, Bor
ges en Cortazar?
Steenmeijer: „Misschien is het
meeste van die nieuwe literatuur
niet zo goed als de literatuur van
de zogenaamde boom. Maar een
deel van deze auteurs heeft zeker
wel een publiek gevonden in
Nederland. Laura Esquivel is
daar een voorbeeld van, met haar
boek Rode rozen en tortilla's."
Wie over Latijns-Amerikaanse
schrijvers spreekt, kan onmogelijk
om Isabel Allende heen. Alleen al
vanwege de verkoopcijfers van
titels als Het huis met de geesten,
Eva Luna en momenteel Paula die
die van Marquez zo langzamer
hand overtreffen.
Is die interesse voor Allende
terecht? In uw boek 'Mythenbou-
wers van de Nieuwe Wereld'
schrijft u dat haar werk allure
heeft, maar ook dat ze, zodra lief
de en politiek om de hoek komen
kijken, de gemeenplaatsen van
respectievelijk de damesroman en
het politiek pamflettisme niet
schuwt. Maar dat verklaart, vol
gens mij, haar succes niet.
„Juist dat damesroman-achtige is
de verklaring. De voorspelbaar
heid en de consumeerbaarheid
van haar romans. Allende kan
heel goed een verhaal vertellen.
Dat is het probleem niet. Maar ze
gebruikt veel romantische clichés.
In haar werk is een duidelijke
scheiding tussen mensen die deu
gen en mensen die niet deugen. Bij
de mensen die deugen speelt de
liefde altijd een grote rol, terwijl
dat bij de foute mensen niet het
geval is. Met de eersten loopt het
meestal goed af. Met de slechteri
ken doorgaans niet.
Het ontbreekt haar ook aan de
capaciteit om te analyseren. Voor
al in het autobiografische Paula
Maarten Steenmeijer: „Ik zit veel in de trein tussen Nijmegen en
Leiden. Wat me dan opvalt is dat de enige Spaans-Amerikaanse
auteur die in de trein wordt gelezen, Isabel Allende is.
foto wereldbibliotheek
wreekt zich dat. Dat babbelt maar
door. Haar werk is in ieder geval
geen uitdaging voor mijn eigen
fantasie. Het heeft ook geen raffi
nement, in tegenstelling tot het
werk van Marquez."
Gedurende een korte stilte over
denkt Steenmeijer zijn oordeel
over Isabel Allende, om er vervol
gens nog een schepje bovenop te
doen door zich hardop af te vra
gen of haar werk eigenlijk wel
literatuur genoemd kan worden.
Daarmee staat de Spaans-Ameri
kaanse literatuur er gekleurd op.
Als een van haar boegbeelden zo'n
reputatie heeft.
„Oh, maar ik vind het goed dat ze
er is, hoor. Als opstapje. Als een
mogelijkheid om bij lezers belang
stelling voor andere auteurs van
dat continent te wekken."
Welke mensen lezen Isabel Allen
de?
„Ik zit veel in de trein tussen Nij
megen en Leiden. Wat me dan
opvalt is dat de enige Spaans-
Amerikaanse auteur die in de
trein wordt gelezen Allende is.
Dat zijn dus mensen die voor hun
plezier lezen. Maar ik wil niet zeg
gen dat het van slechte smaak
getuigt als iemand Isabel Allende
leest."
Wat heeft de Latijns-Amerikaanse
literatuur de Nederlandse lezer te
bieden? Alles wat we hier niet
kennen, het mythische, het
magisch-realistisch aspect van die
literatuur, waarmee Vargas Llosa
en Marquez in verband worden
gebracht?
„Ik zou zeggen dat het succes
ervan te maken heeft met het
andere, het exotische. Maar het
mag niet te exotisch zijn. Het moet
een beetje herkenbaar blijven. De
meeste Spaans-Amerikaanse
schrijvers sluiten aan bij de
modernistische en postmodernis
tische traditie van het Westen.
Een mooi tegenvoorbeeld is de
Afrikaanse literatuur. De laatste
decennia is er veel voor gedaan om
belangstelling voor die literatuur
te wekken, maar die wordt toch
minder verkocht. De Afrikaanse
cultuur staat kennelijk toch te ver
van ons af.
De meeste Spaans-Amerikaanse
schrijvers zijn daarentegen ver
want met onze moderne litera-
Gabriel Garcia Marquez
tuur. De auteurs die deze ver
wantschap tonen, zijn het meest
succesrijk. Schrijvers die niet
noodzakelijk indiaans zijn, maar
die wel vanuit een indiaans per
spectief schrijven, zoals Asturias
en Arguedas, hebben hier veel
minder lezers getrokken. Wat zij
schrijven staat te ver van onze
belevingswereld."
Garcia Marquez heeft altijd
gezegd dat hij de verhalen die hij
later in roman- dan wel verhaal
vorm heeft gegoten van zijn groot
moeder had gehoord. Het ont
breekt hem, zegt hij van zichzelf,
aan de fantasie om die verhalen
zelf te bedenken. Hoe moet je de
Nederlandse lezer dat uitleggen?
Die gelooft daar niets van. Die
lezer houdt Marquez toch juist
voor een man met een geweldige
fantasie. En moeten de liefhebbers
van Marquez niet Marquez maar
zijn grootmoeder dankbaar zijn?
„Natuurlijk is het spreken met de
doden aantoonbaar onmogelijk,
zoals zijn grootmoeder bijvoor
beeld deed. Maar haar verhalen
zijn wel echt en die heeft Marquez
verwerkt in zijn boeken. Wat
Marquez daarnaast gedaan heeft
is die historische feiten uitvergro
ten, liever gezegd, mythologise
ren. Zo heeft hij de oorlog van de
duizend dagen van Aureliano
Buendia in Honderd jaar een
zaamheid uitgesponnen tot een
serie burgeroorlogen die enkele
tientallen jaren duurden, in plaats
van die drie jaar. Van Die Ver-
wandlung van Kafka leerde hij
dat je van iemand die op een mor
gen ontdekt die hij in een groot,
wanstaltig insect is veranderd,
literatuur kunt maken."
Hebben Spaans-Amerikaanse
auteurs invloed op de Nederland
se literatuur?
„Schrijvers als Borges en Cortazar
hebben een veel grotere invloed op
de Nederlandse literatuur dan
Marquez en Vargas Llosa. Borges
en Cortazar zijn exponenten van
literatuur die overal geschreven
zou kunnen worden. Een litera
tuur die niet per se Latijns Ameri
ka als decor heeft en die ook niet
onder de magisch-realistische
noemer valt. Hun invloed is aan te
tonen bij Mulisch, Nooteboom en
Doeschka Meijsing. Mulisch zou
op zijn werkkamer twee portret
ten van schrijvers hebben hangen.
Goethe en Borges. Dat zegt wel
iets. De invloed van Marquez vind
je wel terug bij Caribische schrij
vers als Boeli van Leeuwen en Tip
Marugg. En bij Jan Brokken,
vooral als het gaat om het verwe
ven van journalistiek en fictie."
In uw boek typeert u Marquez als
een schrijver van historische
romans, zoals in 'Liefde in tijden
van cholera' en 'De generaal in
zijn labyrint'. Maar dat hoofdstuk
zult u wat moeten herschrijven,
nu bekend is dat zijn nieuwe
roman in de wereld van de Colom
biaanse cocaïnemaffia speelt.
„Marquez heeft hiermee een
opmerkelijk onderwerp opgepakt.
Het betekent een omslag in zijn
thematiek. In zijn laatste vier
romans ging hij steeds verder
terug in de tijd. Het is dan ook
verrassend dat hij opeens weer in
het heden is teruggekeerd. In
vroege werken als De kolonel
krijgt nooit post en Het kwade
uurdie ook in de tijd speelden
waarin ze werden geschreven, was
de invloed van Hemingway aan
wezig, met name in de realisti
sche, sobere, haast journalistieke
stijl.
Opmerkelijk is ook dat Marquez
ten behoeve van zijn nieuwe
roman ditmaal heel veel mensen
heeft geïnterviewd. In het verle
den deed hij dat alleen om op
basis daarvan documentaire,
journalistieke boeken te schrijven.
Nu gebruikt hij de interviews voor
een roman. Dat is een andere aan
pak dan we van hem gewend
zijn."
Maarten Steenmeijer: 'Mythen-
bouwers van de Nieuwe Wereld',
uitg. Wereldbibliotheek, prijs
34,50.
Wethouder Borghans van de gemeente Roosendaal Nispen onthult
vanavond (vrijdag) het kunstwerk Octogon van Nicolas Dings op het
Tongerloplein voor Schouwburg De Kring in Roosendaal. Na de ont
hulling, die plaats vindt om 19.00 uur, volgt om 19.30 uur de opening
van een tentoonstelling van beelden en werk op papier van diezelfde
Nicolaas Dings in de nabijgelegen expositiezaal van het Tongerlo-
huys. Die expositie loopt tot 15 april. Openingstijden dinsdag t/m zon
dag 14.00-17.00 uur (Eerste Paasdag gesloten)
In ROSA, gevestigd aan de Catharinastraat 93 te Breda (hoek Kenne-
dylaan), is vanaf vanavond (vrijdag 8 maart) een tentoonstelling te
zien met werk van vier Vlaamse kunstenaars: Claude Dendauw-Imbo,
Lieve d'Hondt, Michael Schepens en Joost Cottenier. De samenstel
ling is in handen van gastcurator, de eveneens Vlaamse Mark Cloet.
Uitgangspunt van de expositie is 'het tekenen'. De opening is van
avond om 20.00 uur. De expositie is tot en met 24 maart te bezoeken
op vrijdag, zaterdag en zondag van 13.00 tot 17.00 uur.
Schilderijen van de Twentse kunstenaar Gerard Polhuis worden ten
toongesteld in de Chassé Galerie, gevestigd in het gelijknamige
theater in Breda. De opening van de tentoonstelling zal geschieden op
zaterdag 9 maart door de kunstcriticus van het Financieel Dagblad,
Bert Jansen. Op Polhuis' schilderijen zien we vibrerende en pulseren
de draden als levenslijnen in een zwart universum. De Chassé Galerie
is toegankelijk van maandag t/m zaterdag 13.00-18.00 uur. (t/m 5
mei).
Burgemeester W. R. Ligtvoet van Oosterhout opent op zondag 10
maart in Galerie 't Kijkhuis een tentoonstelling van olieverfschilderij
en van Marianne Dessing-Oomen. Op zondag 24 maart zal de Ooster-
houtse exposante in de galerie worden geïnterviewd door de kunsthis
torica Edith Deutman. Openingstijden van de gakerie (Heuvel 23 a)
zijn dinsdag t/m vrijdag 10.00-12.00 en 14.00-17.00 uur, vrijdag 19.00-
21.00 uur, zondag 14.00-17.00 uur.
Kunstuitleen Dick Fluitsma in Breda organiseert een uitleenweekein-
de op zaterdag 9 en zondag 10 maart, op beide dagen van 12.00 tot
18.00 uur. Tijdens het weekeinde zal de tentoonstelling 'Susanna of de
eindeloze ruimte uit een biels' te zien zijn. En tevens 'Tekeningen,
vroeg in het jaar'. Het adres is Ginnekenweg 10 Breda.
Annet Kemperman: 'Staande Vorm', te zien in stuART Galerie,
Bergen op Zoom foto peter van zaanen
Onder de titel 'Storm en stilte' wordt op zaterdag 9 maart in stuART
Galerie in Bergen op Zoom een expositie geopend. Beelden in steen
van Annet Kemperman en werken op papier van Ad van Tiel zullen te
zien zijn tot en met 6 april. De opening vindt plaats om 15.00 uur door
René Bastiaanse, directeur van Het Markiezenhof, het Bergse gemeen
temuseum. stuART Galerie is gevestigd aan de Zuidzijde Haven 7.
Openingstijden vrijdag 11.00-18.00 uur, zaterdag 11.00-17.00 uur,
zondag 14.00-17.00 uur.
met een leven,l
veel levendige
de rarne"!
ecu
llijk uit door de
door de ramen op
ïer vallen, maar van„jj f
je alleen de vensterba
n heel klein stukje ruit.
Sofie Mileau: 'Ann® A'^Holjf
Harrie Geelen Uitg. .Mf 2l5
ma en Warendorf, P"J
vanaf 5 jaar
Verspreid over de tentoonstel
lingsruimte in De Pont in Til
burg staan de nieuwe aanwin
sten. Beelden die zich uitspre
ien over de mens, op verschil
lende manieren, op verschillen
de niveaus, vanuit verschillende
standpunten. Een ding hebben
se gemeen: ze onderzoeken het
eeld dat de mens van zichzelf
eett, niet meer via omwegen
an vorm, materiaal en verwij
sing maar op een fysieke manier
'e een directe betrokkenheid
maakt k^ker no°dzakelijk
Het beeld dat Thierry de Cor-
n'.f'i Thomas Schütte, Tony
ïtJ n Bi" Viola aan de orde
'en, is het beeld van de mens
•een situatie Dat is geen beeld
P een sokkel, dat is geen schil-
DJ.af de muur, dat is een
en ri In museum die je opeist
I le je dwingt tot stellingna-
itn?d°°r De Pont stuit je op
dint die een mentale hou-
van H^ken. In die zin is er
SDmrnJemeenscllaPPebj'{heid
niet v-%ar de beelden horen
nahiiu -j ar' zouden eikaars
omftd °ok niet verdragen,
ker in r8 ^eg waar'angs de kij-
verwvn ,g Stomen wordt zo
zoS ",d is' Het aai'dige van
versn nadrukkelijke opstelling
Is dat °Ver diverse plekken
J- ervaringen als losse
-•Pas in het hoofd van de
Door Frits de Coninck
kijker tot een structuur geweven
worden. Uit die mêlee van
indrukken en ervaringen komt
een patroon tevoorschijn van
beelden die inhoudelijk met
elkaar te maken hebben,
ondanks alle verschillen. Kij
kend en denkend bij het volgen
de krijg je als beschouwer een
beter inzicht in het vorige beeld.
Dingen sluiten onzichtbaar en
onuitgesproken bij elkaar aan.
Ook een collectie blijkt een
zekere mentaliteit te hebben. De
mens in communicatie met zijn
zelf geschapen wereldbeeld van
de Duitser Thomas Schütte
wordt door de Amerikaan Tony
Oursler teruggebracht tot een
stem en een gelaatsuitdrukking,
door de Amerikaan Bill Viola tot
geluidloos communicerende
houdingen en door de Vlaming
Thierry de Cordier tot een nood
kreet van de mens die zich een
bestaan zoekt in zijn eigen
milieu. Een existentiële thema
tiek overigens die je in de
Nederlands kunst niet zoveel
tegen komt.
De sterk verhalende beelden van
Schütte en De Cordier zijn al
wat langer in het bezit van De
Pont en zijn al eerder op deze
plaats besproken. In de nieuwe
opstelling hebben ze een bedui
dend betere plaats gekregen. De
poëtische beelden van De Cor
dier staan nu in de bakstenen
gang naast de grote zaal en krij
gen veel meer kans in het sferi-
sche licht en de natuurlijke
schaduw dan voorheen tussen de
steriele witte schotten. Het grote
uitdijende beeld van Schütte is
naar een plek voorin de grote
zaal gehaald, minder vrijblij
vend, meer eigenzinnig.
De video-installatie van Bill
Viola (1951) was afgelopen
zomer te zien op de Biënnale van
Venetië. The Greeting, gemaakt
in 1995, is een projectie op groot
formaat. De situatie is die van
een ontmoeting van aanvanke
lijk twee, en later drie dames op
een punt waar een paar straten
samenkomen. Het is valavond,
langzaam duisterende straten en
een door de laatste zonnestralen
van de dag verlichte hemel. De
onwerkelijke atmosfeer wordt
verder bepaald door het geluid
van de wind en de projectie in
slow motion. Een gebeurtenis
van vijfenveertig seconden
wordt uitgerekt tot tien minu
ten.
De combinatie van de wind en
de vertraagde beweging maakt
dat we de stof van de lange jur
ken met meer dan normale aan
dacht kunnen volgen. Langzaam
wordt de stof opgenomen door
de wind en vormt zo onverwach
te plooien. Deze levendige plooi
val en de uitgesproken stofuit
drukking zijn een opvallend ele
ment in dit videobeeld die de
gedachte oproepen van een
maniëristisch of barok schilde
rij. Net zo goed als de driehoeks
compositie waarin de figuren
geplaatst zijn.
De vrouwen ontmoeten en
begroeten elkaar, maar wat ze
zeggen horen we niet. Ons is
alleen het beeld van de hande
ling. Een van de twee is zwanger
en meldt dat, zo zou de interpre
tatie kunnen luiden, aan de
ander. De scène heeft zo gezegd
veel weg van de bijbelse visitatie
van Maria aan Elisabeth, met
een andere Maria als toeschou
wer.
Bill Viola heeft een schilderij
gemaakt met de middelen van de
video, zonder geluid en een
minimale verandering van situ
atie. De afwezigheid van geluid
scherpt het beeld aan. We kijken
vanuit de behoefte aan informa
tie. We willen weten wat er
gezegd wordt en als het geluid
ontbreekt dan moet het beeld
ons informeren. Het menselijke
contact is tot het visuele
beperkt. Des te meer nadruk
krijgen de bewegingen van
gezicht en hand en de vorm van
het lichaam. We zien hoe ze
eikaars hand beetpakken en
weer loslaten, hoe hun gezichten
'The Greeting' van Billy Viola, te zien in Tilburg
beurtelings ernst, blijdschap,
verontrusting en vertrouwelijk
heid uitdrukken, hoe de wind
waait en de tijd verstrijkt. Maar
we weten niet alles, onze waar
neming blijft steken in het visu
ele en dat werkt ook vervreem
dend. We zijn er bijna lijfelijk
bij en toch weten we niet.
In de stille afzondering van een
wolhok staat de opstelling
Director (1994) van Tony Ours
ler (1957). Een voddenpop op
een statief en vlak daarvoor een
kleine videoprojector, ook op
een statief. Op de grond een
recorder. Langs een andere weg
zet Oursler ons op een spoor dat
vergelijkbaar is met dat van
Viola. Hij heeft sprekende
gezichten opgenomen die hij
projecteert op de witte kop van
de pop, die zo dood is als een
pier maar het gezicht van een
levende krijgt. Met het geluid
van uitgesproken woorden. Een
vervreemdende scheiding van
beeld en werkelijkheid.
Probeerde je bij Viola aan de
hand van stomme beelden het
gesprek te construeren, Oursler
voert ons naar ons eigen beeld
bij een gegeven geluid. Bij bei
den geldt, net als bij Schütte en
De Cordier, dat er een beeld ter
discussie wordt gesteld dat wij
ons van onszelf vormen.
De Pont, Wilhelminapark 1, Til
burg. Elke dag open van 11 tot 5
uur, behalve op maandag.
Doosjes zijn altijd leuk en intri
gerend, om alles wat er aan te
ontdekken valt. De buitenvorm
heeft een zelfstandig karakter
en is in de letterlijke zin een
object. Een ding. Met de belofte
van een inhoud, iets waarvan je
mag aannemen dat het er is, ter
wijl het zonder verdere actie aan
je oog onttrokken blijft. De sen
satie van het uitpakken, het ope
nen, het onthullen is deel van de
vorm die doos heet. Je doet het
omdat je uiteindelijk altijd wilt
weten wat er achter de vorm
steekt. Zo kom je terecht in de
binnenwereld.
De Maastrichtse kunstenaar
Hans van der Weijden maakt je
bewust van alle gewaarwordin
gen en gedachten die de doos
oproepen. Hij heeft er een tien
tal op een grote tafel gelegd in
galerie De Verbeelding. Kleine,
platte, vierkante, zinken doos
jes. Gesloten, beter gezegd afge
sloten van de wereld, zoals een
slak zich in zijn huis verschanst.
Het is aan de kijker om ze te
openen. Het zijn eigenlijk twee
zinken deksels die scharnieren
als een wafelijzer. Eenmaal
open, onthullen de doosjes een
schitterende miniatuurwereld.
Geheimzinnig en toch vrolijk,
tekenachtig en kleurrijk. We
zien ingelegde stenen, schilde
rijtjes, kleine teksten van een
archetypische herkomst, snuis
terijen, poëzie.
Een doosje van Hans van der
Weijden is een soort reliquiari-
um dat een botje of een stukje
kleding van een vereerde heilige
bewaart. Of een schatkamer van
de archeoloog, een vorser, een
dromer. Beperkt als artistiek
medium, wellicht wat opper
vlakkig van betekenis, maar wel
intrigerend. Een ding om te heb
ben.
Galerie De Verbeelding, Klok-
kenstraat 12, Baarle-Nassau; tot
24 maart. Open donderdag t/m
zondaa
