Weekend Een ongeluk komt nooit alleen 3E INTERFACE E2|! deSTEM E3 nhammed Haschoui, een 23- jarige chauffeur van Cannaerts' Belgisch bedrijf is chauffeur en bus van miljoen kwijt 'Marokkaanse wet maakt beroepschauffeurs vogelvrij' RT 1996 ZATERDAG 2 MAART 1996 Elke dag, als Florent Cannaerts en zijn gezin zich in Willebroek (B) aan tafel zetten, is de eerste 1 gedachte: Wat eet Mohammed vandaag?. FOTO HOLLANDSE HOOGTE tje busbedrijf Excelsior, zucht sinds november vorig jaar in een Ma rokkaanse cel. Hij is tot acht jaar veroordeeld voor een hasj- smokkel waaraan hij volgens zijn baas part noch deel had. Het kost Cannaerts niet alleen een goede chauffeur. Zijn vlag- i geschip, een ruim een miljoen gulden kostende dubbeldekker waarin de Marokkaanse douane 116 kilo hasj vond, doet nu dienst als vervoermiddel voor het nationale Marokkaanse voetbalelftal. „Ons bedrijf is I slachtoffer geworden van een geraffineerd misdadig spelletje. En wij staan volkomen machte- loos, want volgens de Marok kaanse wet klopt alles als een bus," zegt een mismoedige Can naerts. Door Rein van der Helm htelijk groen worden offieshop. De grens tus- is daardoor behoorlijk 1 iedere gemeentelijke komt bijvoorbeeld het klanten van de koffies- baar urineren. „Dat 'gesignaleerd en dendert. Stadhuizen van het land. ';f ieshop een toilet heeft," :n jaarlijks meer 'gewo- pgens lawaai-overlast koffieshops. Uit een in 1995 hield, blijkt le gemeenten waar kof- naai geen sprake is van k zijn de hoge percenta- tuurders die zeggen niet j overlast veroorzaken of 1 dan de omschrijving igheid bij omwonenden', nverbiddelijk gezet; dt n alle kwaad, ook al con- dere onderzoeker in zijn rtwerk van Nederlandse n blokkade heeft opge- (innend heroïnegebruik irsiteit van Amsterdam, tegenwoordig niet meer onkelap volkomen uitge- Maar als ze iemand een ien glippen of een junkie :en ze gelijk in paniek, reldwerkster Marie-Loui- d tijdens een lokaal drug- de al dan niet terechte ardiging over de koffies- jvan politiek en politie ziek vooral gericht op de zicht- fan het druggebruik; de mindere mate de tippelen- rees. Het publieke debat g een tijdje bezig met de jtrekking van heroïne aan den. Maar in feite zijn j» degevechten. De werkehj- ian het druggebruik komt aan de orde in de openbare Ien slecht in het politie» Jners en andere professio- ivan drugs maken zich veel le verdere marginaliseren gebruikers; de vele ver- ïuislozen; de opkomst va' de verwoestende effent» i ('Nederlandse crack); tije verstrekking ('als je1 Et, kunnen ze al hun cru® chten op de verwerving va de massale terugkeer va d), vermomd als xtc-pu uikers die soms tot nege delen op één dag 1 en; de onbenaderbaar!®» ware gebruikers; de stee scene; het misbruik va 'Rohypnol, Seresta F° de gevaarlijke kanten van hallucinaten als Isa lestoelen'). e druppels gekregen waar -vachtten en eigenlijk e ïadden," zo vatte de Axi® Joke van Doorne onhW iver het 'nieuwe' drugbe® lijk ben ik wel blij dat het i» allemaal weer over itiveert Noorlander van 'k. „Ons werk gaat meneer Chirac zich ni«, iar hebben we in ieder g FOTO WIM KOOYMAN Achter zijn opgeruimde bureau in een van de reisbureaus die deel uitmaakt van zijn bedrijf, strijkt Florent Cannaerts liefkozend over de folder van autocarbedrijf Excelsior, waarop de in beslag genomen dubbeldekker prominent Florent Cannaerts van busbedrijf Excelsior: "Wij werken de volgende acht jaar voor onbekende Marokkanen. Want dan pas is de dure bus afbetaald.' 'Wat eet Mohammed vandaag?' ,Het neusje van de zalm op het gebied van touringcars," zegt hij. Voorzien van airco, bar, video, toilet en 89 zitplaatsen. Nu een aan het been, want op de bus, twee jaar aangeschaft, moet bij de bank nog gulden worden afgelost. Sinds eind november vorig leeft Cannaerts in een soort nachtmerrie. In één klap was hij een zijn beste chauffeurs en de Megaliner - van het bedrijf - kwijt. Hoe is dat in zijn werk kunnen gaan? Cannaerts gaat terug naar juni vorig jaar. Een Marokkaans reisbureau in Brussel, Fly Tra vel, huurt de bus voor een trip naar Marokko. Een lange reis, veel kilometers, dus veel inkomsten voor het busbedrijf. De opdracht gever zwaaide met een schriftelijk bewijs van voorlopige toelating als reisbureau. De trip bevait kennelijk want in juni wordt de bus nogmaals afgehuurd. Dan komt de eerste zeperd voor Cannaerts. Bij betaling door Fly Travel blijkt een cheque van 150.000 BF ongedekt. Vervolgens lost het reisbureau in nevelen op. „Bij die reizen in juni van Fly Travel was een betrokken, die zich bezighield met in- en uitladen van de bagage. Ik kende hem dus van gezicht en hij meldde zich in november bij mij namens reisbureau Blaw Reizn, merk waardige naam, de bus te huren voor een trip naar Marokko. Hoe zit dat met die ongedekte raeque was het eerste wat ik vroeg. De man aai hiermee niets te maken te hebben en gaf mij financiële zekerheid door vooraf - in con tant geld te betalen. Ik was vol vertrouwen an ik ging met hem in zee,zegt Cannaerts. Oe eerste reis in november verliep vlekkeloos. Bli de tweede ging het mis. De reis naar Marokko, met een bus Parijse Marokkanen, verliep gewoon. Bedoeling was dat de bus leeg zou terugkeren naar België. Het voertuig kwam niet verder dan de grens bij Bab Sebta. Daar werd door de douane de hasj gevonden. Stukje bij beetje denkt Cannaerts de zaak te kunnen reconstrueren. „Ik denk dat de trips in juni bedoeld waren om iemand in Marokko de bus als het ware te laten keuren. Op een van die reizen verdwenen ook de reservesleu tels," zegt Cannaerts. Half november begint de tweede, contant voorafbetaalde, trip naar Marokko. Drie chauffeurs op de bus, twee van Excelsior, en een die geleverd is door Blaw Reizn. Daar naast is de man, die Cannaerts alleen bij voornaam kent, aanwezig als reisleider. Een van de vaste chauffeurs van Excelsior blijft, zoals hij ook in juni had gedaan, in Spanje achter voor de oversteek naar Marok ko wordt gemaakt. „Die man handelde op advies van zijn vakbond, die regelmatig waarschuwt voor de gevaren die beroeps chauffeurs lopen in Marokko," zegt Canna erts. De bus wordt nu gereden door Moham med Haschoui. De chauffeur die door het reisbureau is 'geleverd', stapt onderweg in Marokko uit, evenals de passagiers uit Parijs. Alleen Haschoui en de reisleider zijn nog bij de bus. Donderdagmiddag 23 november krijgt Can naerts een telefoontje van Haschoui. Die meldt dat de reisleider, die mee terug zou rei zen naar België, vanuit de grensplaats was teruggegaan naar Rabat om zijn vergeten reispas op te halen. Hij was nog niet terug. „Wat moet ik doen", vraagt Mohammed want als hij nog langer moet wachten, zal de laatste boot naar Spanje al vertrokken zijn. „Blijven wachten", adviseert Cannaerts. Uit de (ver taalde) processen-verbaal blijkt dat de reis leider toch te laat kwam, reden waarom Haschoui met de bus weer terugrijdt naar Rabat om in een hotel te overnachten. Een hotel met een bewaakte parking. „Haschoui wordt pas de andere morgen om elf uur wak ker gemaakt. Voor mij is het duidelijk, hij heeft iets in zijn drinken gekregen waardoor hij als een blok in slaap viel. En waarschijn lijk is toen de hasj in de bus geladen," zegt Cannaerts. Samen met de reisleider vertrekt Haschoui richting grens. Vlak voor de grensovergang stapt de reisleider uit om sigaretten te halen. „Rij maar door, ik zie je straks wel," blijkt uit het proces-verbaal. Haschoui rijdt de bus door de douane, moet stoppen, een ploeg dou aniers komt aan boord en vindt in een mum van tijd 176 kilo hasj in het dak van de bus. Vanaf dat moment blijkt de reisleider spoor loos. Intussen wacht in Spanje de tweede chauffeur tevergeefs op de dubbeldekker. „Wij horen vrijdags niets, zaterdags niets. Zondags bel ik weer onze chauffeur in Span je en geef hem opdracht de bus te gaan zoe ken. Op maandag ben ik naar de politie hier in Willebroek gegaan om aangifte van de ver dwijning van de bus en mijn chauffeur te doen." Vervolgens hoort Cannaerts maandagnamid dag eindelijk iets van wat zich heeft afge speeld. Van de tweede chauffeur. Die blijkt na aankomst in Marokko ook te zijn vastge zet, maar mocht na verhoor weer weg. In Marokko vindt inmiddels het recht zijn Marokkaanse loop. De wet daar zegt eenvou digweg dat wie achter het stuur zit verant woordelijk is voor alles wat zich in de bus bevindt. Haschoui, die uiteraard in alle toon aarden ontkent, is kansloos. Hem wordt ook verweten dat hij gratis in dure hotels had geslapen en - volgens eigen zeggen - mét de reisleider had gesproken over verdovende middelen en de risico's die daaraan waren verbonden. In zijn nadeel spreekt ook dat hij een oogje zou hebben dichtgeknepen toen buspassagiers vanuit Frankrijk en België góe deren als- video's en fototoestellen en zelfs versnellingsbakken Marokko binnensmok kelden. Als chauffeur werdihij hiervoor ook verantwoordelijk gesteld. Hij wordt in december veroordeeld tot een gigantische geldboete en acht jaar cel. De bus wordt als transportmiddel waarmee is gesmokkeld door de douanedienst in beslag genomen. Een maand later in hoger beroep valt hetzelfde vonnis. „Via onze federatie van autocarbedrijven, die het weer van collega's in Marokko gehoord heeft, rijdt nu de Marokkaanse voetbalselec tie rond in onze bus. Het moet de mooiste bus van Noord-Afrika zijn," zegt Cannaerts bit ter. Volgens hem gaat het om een vooropgezette zaak, waar men nog aardig in geïnvesteerd heeft ook. „Er zijn twee nep-reisbureaus voor opgericht en een paar dure reizen betaald. Opbrengst: een bus van 18 miljoen frank. Haschoui is door zijn werkgever niet in de steek gelaten. Hij werkt daar al vier jaar, tot volle tevredenheid. „Een goudeerlijke jongen, iemand met cachet, een deftig persoon, zoals wij zeggen. Ik steek mijn handen voor hem in het vuur. Hij is dan ook niet ontslagen, staat gewoon nog bij ons op de loonlijst," zegt een bedroefde Cannaerts. Haschoui spreekt of schrijft geen Marokkaans, maar moest wel een in Arabisch schrift gesteld proces-verbaal ondertekenen. De busondernemer is niet van plan zich bij de situatie neer te leggen al weet hij niet wat hij moet doen. Voelt zich zelfs door zijn eigen ministerie van Buitenlandse Zaken in de steek gelaten. „Als ik suggereer van probeer eens dit, of doe eens dat, krijg ik te horen: 'Marokko is een soeverein land. Wij kunnen ons niet mengen in de binnenlandse aangele genheden van een andere staat'. Daar komt bij dat Haschoui, die op 7-jarige leeftijd met zijn familie naar België kwam, nog steeds de Marokkaanse nationaliteit heeft. „De natio nalisatie-procedure liep, maar hij was nog geen Belg." Toch gaat Cannaerts binnenkort nogmaals in Marokko proberen in ieder geval zijn bus terug te krijgen. Het geval-Excelsior staat niet op zichzelf. Een andere Belgische busondernemer pro beert al sinds april 1994 een eveneens in Marokko in beslag genomen bus terug te krij gen. „Het is toch belachelijk. Er wordt daar ook drugs gevonden in treinen en vliegtuigen. Die worden toch ook niet geconfisqueerd?" Het wordt volgens Cannaerts tijd dat de internationale gemeenschap eens de politieke durf heeft om de gang van zaken in Marokko aan de kaak te stellen. „Wat zich daar afspeelt is gelegaliseerde diefstal. En het gevolg is dat er tal van chauffeurs vastzitten in dat land, uit diverse EG-landen. Een enkel land speelt niets klaar, dat heb ik wel gezien aan de mislukte pogingen van bijvoorbeeld Nederland om iets op het gebied van gevange- nenuitwisseling tot stand te brengen. Een internationaal forum moet zich hiermee bezighouden". En Cannaerts zwaait met een rapport van de Engelse organisatie Fair Trials Abroad (eer lijke processen in het buitenland). Een rap port over het Marokkaanse rechtssysteem en de gevolgen hiervan voor Europese burgers die ermee te maken krijgen. Het blijkt dat ruim vierhonderd EG-burgers vastzitten in Marokko. Een ongehoord hoog aantal, dat nergens anders ter wereld wordt gehaald. In 95 pro cent van de gevallen betreft het zaken waar bij drugs betrokken zijn. De organisatie hekelt daarbij de doctrine van absolute verantwoordelijkheid voor 'bezit' van drugs. „Als alle passagiers in Marokko uit een bus zijn gestapt en er blijft één tas achter, dan is de chauffeur op dat moment volgens'de wet verantwoordelijk voor wat erin zit. Dat maakt beroepschauffeurs eigen lijk vogelvrij, om van andere mensen maar niet te spreken," zegt Cannaerts. En haalt het voorbeeld aan van een ouder echtpaar uit het Belgische Lier. Zonder dat het tweetal er iets van wist werd, tijdens zijn vakantie in Marokko, een hoeveelheid drugs in een ijze ren kistje onder hun auto gelast. „Pas bij terugkomst in België werd dit ontdekt. Wat er was gebeurd als dit aan de Marokkaanse grens was ontdekt, laat zich raden". Komende jaren heeft zijn bedrijf te kampen met de financiële gevolgen van het verdwij nen van de bus. „Wij werken de volgende acht jaar voor onbekende Marokkanen. Want dan pas is de dure bus afbetaald. Dat betekent dat wij de broekriem moeten aanhalen. Zo heb ben we drastisch gesnoeid in onze post recla me en promotie." Een voor ruim een ton aangeschafte, oude dubbeldekker, moet proberen een deel van het passagiersaanbod bij Excelsior op te van gen. Mohammed Aschoui intussen zucht in de Marokkaanse gevangenis. Hij heeft in decem ber even de cel mogen verlaten om de in beslag genomen bus van de grens naar Rabat te rijden. Naar de nieuwe 'eigenaar'. Zijn familie in België, zo hoorde Cannaerts, heeft de auto al verkocht. Straks volgt moge lijk het huis, om te proberen de boetes die Aschoui zijn opgelegd, te betalen. „Het schijnt dat in Marokko al 400.000 BF is betaald. Gelukkig voor hem heeft hij ook nog familieleden in Marokko, die hem in de gevangenis van wat extra's kunnen voorzien. Hard nodig, zoals ik onlangs in een Neder landse tv-reportage zag. Wij zullen hem, helaas, voorlopig niet meer zien. Maar uit onze gedachten is hij nooit". Het heeft me wat losgemaakt, dat stukkie 'an vorige week over die gremlin die blijk baar gratis meegeleverd wordt als onderdeel "an Windows 95. Wisselende reacties. Zo Wsselend, dat ik nou door de bomen het bos Wemaal niet meer zie. Om te beginnen werd «de avond na het schrijven van mijn vorige hibriek voor de zoveelste maal hardhandig gewezen op de wet van Murphy en de afge- eiaen daarvan. Een van die sub-wetjes is at een Qngeluk nooit alleen komt. Dat bleek ®aar weer eens. Nadat ik vorige week «oensdag en donderdag die gremlin in Win dows 95 met verschillende verdelgingsmid- te jijf gegaan was, leek ik uiteindelijk et pleit in mijn voordeel beslecht te hebben, weet nog wel: formatteren, de boel uitzet- "'OPriarten met een bootable disk zodat de •arae weer weet dat-ie moet gaan draaien y aaarna Windows 95 opnieuw installeren, «volgens weer een trits programma's en ip i ouuuu-uiasier, ue Appie v^ujajk. WinCim, AfterDark, RoboDunn, Offi- ',orton Anti Virus, System Agent en nog tic ,ta' andere speeltjes. Toen al dat spul schr f ®en §^e<^en allemaal weer liep, wa i'k m'in c°lumn van vorige week wnTr'j me "Ivroeg of het nou verdorie niet dra Wer<* om OS/2 of Linux te gaan van l'Vn p'aats van Windows 95. Het eind maar rl verHaal was het helaas nog niet, 'oris r kwam 1^ Pas achter toen mijn jj. ePistel al naar een van de Power °P de krant gestuurd was, Quark XPress het opgemaakt had, een laserprinter op de eerste verdieping pagina week 3 al uit gebraakt had en de drukplaat al vervaardigd was. Want toen ik thuis kwam, in de wetenschap dat er een schone en snelle computer op me stond te wachten, bleek die gremlin van de tower naar de monitor verhuisd te zijn en zijn wraak was zoet. Met een harde tik nam de beeldbuis afscheid: beeld zwart, display linksonder dood, ventilator wegstervend. Dat laatste stelde me nog enigszins gerust, want daaruit meende ik te mogen conclude ren dat de voeding de geest gegeven had zodat de schade waarschijnlijk te overzien is. Of ik daarin gelijk krijg weet ik nog niet, want de reparateur heeft de leverancier nog niet laten weten wat er precies aan de hand is. Wat de laatste uiteraard wel wist te ver tellen, na één blik op het typegoedkeurings plaatje, was dat de garantie inmiddels waar schijnlijk verlopen is. Dat moet ik voorals nog maar aannemen, want voor rekening en garantiebewijs geldt hetzelfde als voor die licentienummers die ik vorige week nodig had: ze moeten ergens in huis zijn, maar de brandende vraag is tot nog toe waar. De reacties die ik de afgelopen week heb mogen ontvangen waren weliswaar wisse lend, maar ze vertoonden desondanks één gemene deler: heimelijk dan wel luidruchtig leedvermaak. Omdat cynisme mijzelf niet helemaal vreemd is gun ik al die harde lachers, met ene Martijn van Breugel als dirigent, hun plezier. Ik ben zelfs niet te beroerd om hen te laten weten dat mijn elek tronische kruisweg daarna nog niet ten einde was. Lach niet hard, want wie weet wat uw hard ware de komende weken voor nukken gaat vertonen. Net voor de monitor voortijdig de tegenstelling tot die Megahertz Card, van de baas. Met een klein beetje mazzel, waar ik nou onderhand wel een beetje recht op meen te hebben, is alleen de PCMCIA-uitgang van de Toshiba naar de knoppen. Want ook de Smart Card, die nog ergens in een hoek bleek Door Léori Krijnen Reacties: E-mail: 100445.2062@compuserve.com Vut in ging, had ik gezien dat ik post had. Die wilde ik nog wel even lezen, dus de Tos hiba 1950 snel uit zijn koffertje gehaald. De steun en toeverlaat die mij in bush en ber gen, op campings en in shabby motels Down Under foutloos bediend heeft. Telefoon draad uit de PC getrokken, in de PCMCIA- card gestopt en opnieuw verbinding gemaakt met Compuserve. Volgde een wer kelijk oorverdovend gekrijs en daarna doffe stilte. Dat gekrijs leek de doodskreet te zijn van dat 28K8 modemkaartje, waarvoor ik in september 375 Amerikaanse dollars betaald heb. Maar ik koester de stille hoop dat er in de Toshiba zelf iets kapot is, want die is, in te liggen, weigerde om zich te laten installe ren. Bovendien kon een diagnose-program ma eerst geen fout in het modempje vinden, om vervolgens mede te delen dat het dat modempje niet vinden kan. Knock on wood, dat duidt op intern gedonder. Al met al had ik nog steeds mijn post niet kunnen lezen. Ik ben eerst maar koffie gaan drinken bij een collega em mede-Compuser- ver waar ik even mijn user-id en pass-word in diens WimCim mocht tikken. Daarna heb ik nog een andere oplossing gevonden. Thuis stond nog ergens een oer-Toshiba te verstof fen. Uit de 1000-serie, alle garantietermijnen verstreken en overleefd, inmiddels tien jaar oud, zonder floppy-drives, met mini-hard disk met daarop de allereerste versies van Procomm Plus én een 2400 bauds-modem. Een old-timer, maar daar zou toch ook iets mee te verzinnen moeten zijn? Voor de gein, en omdat ik verder toch niets te doen had met die twee kapotte computers, back to the future. Het bleek een fluitje van een cent. Gewoon een dial-up gemaakt met de standaard-instellingen N81 enzovoort, mede-freaks weten wel wat ik bedoel. De verbinding kwam zowaar tot stand, maar ik zag alleen maar onleesbare rommel. Dat is niet verontrustend, zo wist ik, vanwege het verschil tussen 7 en 8 bits waar je mee zit totdat de rest van het protocol is afgewerkt. Ik ging er dus maar letterlijk blindelings van uit dat ergens in die over het schermpje dansende geheimtaal gevraagd werd wat ik wilde en wie ik was. Dus tikte ik netjes CIS in, daarmee aangevende dat ik via een termi- nal-verbinding naar Compuserve wilde. Ver volgens mijn nummer en password ingetikt en, verroest, het licht ging ineens aan. Een keurig leesbaar menutje, zoals het allemaal ging toen ik Fido-net en Internet jaren gele den begon te verkennen en het World Wide Web en de eerste grafische browser nog uit gevonden moest worden. Go: mail ingetikt, en, jawel, acht brieven vol leedvermaak en goede raad voor deze pech vogel. Die er alleen nog niet achter is hoe ze te beantwoorden vanuit die terminal-ver- binding van waaruit ook het commando read all bleek te werken. Vandaar dat u nog niets van mij vernomen heeft. Ik heb nog wel even overwogen om de DOS- versie van het mail-programma te downlo aden omdat ik in die oude tikbak nou een maal geen floppies kan stoppen, maar ik ben maar afgehaakt toen bleek dat dat op 2400 baud 84 minuten zou duren. Bovendien zal ik vandaag of morgen wel een belletje krij gen dat ik die monitor weer op kan halen in ruil voor een volle Eurocheque, dus u wacht voor de verandering maar eens een dag of wat op antwoord. Van verschillende lezers heb ik vernomen dat OS/2 zo ook zijn nukken heeft, en dat ze daarom weer teruggegaan zijn naar Win dows 95. Ik beraad me nog op de suggestie van meneer Van Breugel voornoemd. Die vindt Windows 95 twaalf keer niks, maar hij heeft me desondanks een ruiltje voorgesteld. Hij draait een half jaar Windows 95 als ik zes maanden Linux uitprobeer. Ik heb er in principe wel oren naar, maar ik vrees dat ik vijf van die zes maanden nodig heb om dat spul aan de gang te krijgen en te leren ken nen en is dat nou allemaal de moeite waard? Andere opties: op Merlin wachten, de opvol ger van OS/2? Terug naar Windows 3.11? Windows NT aanschaffen? Alles in de uit verkoop gooien en een Power Mac bestellen bij de Cyberian Outpost? Nee, ik ben tame lijk eigenwijs, en alleen daarom al ga ik gewoon door op de ingeslagen weg. Ik blijf een 95'er, maar als die gremlin zich nog één keer laat zien haal ik een dubbelloops jacht geweer tevoorschijn. Hij is een gewaar schuwd beest.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1996 | | pagina 39