Arbeidsbureaus hadden topjaar SÖflrs Shell Moerdijk hervat investeringen tiekbeurs 'hilips betaalt hele loon door bij ziekte Schiphol IJpoort samen met zeehaven Captain Iglo gaat duurzaam vissen Vrouwen moeten harder werken dan mannen ind van Ooit Galakleding A6 ECONOMIE fest-Brabant onder het gemiddelde, Zeeland doet het nóg beter Wonen Totaal en Antiek Mode Partij illegale JCD-rom's jin beslag genomen ECONOMIE KORT Reserves Kamerleden over Fokker 'Driekwart-cao' zuivel afgewezen Autowrakkenfonds goed begonnen Ontslag Nyqvist kan doorgaan Agent heropent staatslening 1991 Philips wil Internet voor massa Geen overheidshulp Bremer Vulkan SUARI 1996 all Street VRIJDAG 23 FEBRUARI 1996 ld signal 21/02 22/02 Ir.brands 53 54 46% 47 66% 68 lr.tel.tel ■co corp ?0% 71'/« Ico ine. 29% 30% In company 51% 52% ll. steel 14% 14% ling co 83 83% lington sfe 82% 82% ■.pacific 19% 19% Ivron 56% 58% Luita 13% 13% lysler 52 54% fcorp 77 77% Is.edïson 33% 33% Kt.equipm. 69% 74 pont nemours 78% 79 ■v chemical 76 77% Itman kodak 73% 75% [ton corp 81 83% ld motor 30% 31% n electric 77 79% |n. motors 50% 51% todyear 48% 48 wlett-pack. 98% 103% l bus.mach. 120% 124% 26% 26% industries m airlines 33% 34 M 40% 40% icdonnell 93% 93% erckco. 66% 67% lobil oil 113% 116% mega financ. 31% 33 bilips 41% 42% jyal dutch 139% 141% ears roebuck 43% 45% jxaco inc. 81% 82 •aveiers 66% 68 nited techn. 105% 107 /estinghouse 19% 19% i/hitman corp 23% 23% voolwortb 12 12 vorige koers slotkoers gisteren laten x dividend ex dividend investeren. Het niveau dit jaar op 35 miljoen ^1994 was de investerings- !st van het chemiebedrijf tot 1 absoluut dieptepunt eedaald: toen stak Shell I amper tien miljoen gulden in 1 twee miljard kostende fabrieken op Moerdijk. Over ,«95 kwam het bedrag op achttien miljoen. Tot 1993 lag Let investeringsniveau tussen L honderd en driehonderd miljoen gulden. De genoemde bedragen hebben Lijeen betrekking op de chemi sche fabrieken van Shell Moer dijk zelf. De investeringen (200 min) van Montell, een joint-ven ture van Shell en Montedison, staan los van Shell Moerdijk. Ook de mogelijke vestiging van een nieuwe fabriek van BASF en Shell (935 min) valt buiten de bedrijfsvoering van Shell Moer dijk. De scheidend directeur van Shell Moerdijk, ir. F. de Koning, zegt deze week in het bedrijfsperio- diek InterCom dat 'een efficiënt werkend bedrijf nieuwe investe ringen aantrekt'. De Koning rept van een verdubbeling in '95 ten opzichte van het voorgaande jaar, terwijl 1996 weer een ver dubbeling zal laten zien. In die cijfers zitten wat optimisti sche afrondingen, blijkt uit navraag. In het verleden blijkt Shell Moerdijk van het moeder concern geen toestemming te hebben verkregen voor voorgeno men investeringen. Zo blijkt van een aangekondigd investerings bedrag van 26 miljoen gulden in 1994 slechts tien miljoen gulden te zijn gerealiseerd. De investeringen leveren geen nieuw werk op. Het gaat vooral om efficiency-verbeteringen van bestaande fabrieken. Zo krijgen verschillende installaties nieuwe computer-sturingen, waardoor de produktie wordt verhoogd en het grondstoffenverbruik geopti maliseerd. Voor 1996 staat een grote onder- houdsstop gepland van de MSPO-fabriek. Met deze stop, die zeker een maand vergt, is veel geld gemoeid. De vaste kosten van Shell Moerdijk lopen dit jaar daardoor met dertig miljoen gul den op tot 193 miljoen gulden. Het bedrijf besteedt een flink deel van het werk uit: het aantal uren dat aannemers op het ter rein rondlopen, stijgt met dik honderdduizend tot 422 duizend Shell Moerdijk houdt de kosten nog steeds goed in de hand, zo staat in een rapportage over de 'Kritische Prestatie Indicatoren'. Met de KPI's wil Shell het perso neel met heldere doelstellingen tot hogere prestaties brengen. Moerdijk scoorde goed met zijn KPI's, waardoor de werknemers als waardering tweehonderd gul den netto op hun bankrekening mogen verwachten. Dat hebben zij al ruim verdiend voor de Koninklijke door heel zuinig met de middelen om te gaan. De vaste kosten zijn in 1995 tien miljoen lager uitgevallen dan gebudgetteerd. Aannemers wer den 14 duizend uur minder inge schakeld, dan volgens de doel stellingen was toegestaan. Met tien ongevallen bleef Moerdijk ruim binnen de doelstelling van hooguit dertien ongelukken. Het aantal ongeplande stops viel tegen, maar volgens een woord voerster was de doelstelling te strikt geformuleerd. De stops doorkruisten ook het behalen van een andere doelstelling: de pro- duktieniveaus voor Shell Chemie Europa. Een logische samenhang: hoe vaker fabrieken stoppen, hoe minder ze produceren, aldus de woordvoerster. Zij zegt dat daar om verder aan de vorig jaar inge stelde KPI's wordt gesleuteld om de doelstellingen zo realistisch mogelijk te krijgen. ban onze verslaggever :da/Goes - De arbeidsbureaus hebben vorig jaar ruim „J 000 mensen aan werk geholpen, vier procent meer dan in [994, Nog nooit boekten ze zo'n goed resultaat. 420 1,30 1,10 489 4,20 5,50 382 24,00 27,00 430 3,90 2,80 520 1,10 0,90 755 9,10 11,30 a 2669 6,50 7,80 a 1157 4,30 5,30 a 627 2,60 3,50 968 1,50 2,10 2003 38,00 a 37,00 1000 0,40 0,40 486 2,10 1,30 1007 4,50 3,10 643 6,80 b 4,70 588 9,50 7,30 731 4,90 4,10 400 12,00 11,00 a 425 21,50 19,60 1001 1,50 1,40 2075 31,00 a 27,60 655 6,00 6,20 a 714 4,70 5,30 849 0,70 1,00 458 1,20 1,00 575 2,70 3,20 P 417 2,80 3,10 601 1,50 1,80 1556 1,40 a 2,10 807 17,80 18,90 745 4,10 4,30 1457 3,70 b 4,20 P 407 23,90 25,00 a 1442 6,50 5,50 0 393 1,80 2,30 :)0 1484 0,90 1,20 P° 693 2,70 3,10 4227 1,80 2,10 po 686 3,60 3,80 2992 2,90 2,40 800 4,50 a 4,50 00 980 6,50 a 5,50 •do 716 15,00 17,90 00 936 10,00 11,20 00 417 6,00 7,40 00 1013 1,50 2,40 00 512 13,00 - 10,50 00 549 19,50 16,00 ,00 603 1,20 a 1,10 00 536 2,80 3,50 Nette WERKSTER gevr.51i uur p/w. (via GAK), tel. 076- 5413957. HANGLAMP Petroleum j mril- f 25.-. 0162-684543. INBOEDEL t.k. wegens] verhuizing. Tel. 0lbD 313522. 3b. 100 stands 1-17 uur, zo. 11-18 uur e 0492-525483 Verhuur lang en kort, r°^°stu3u3g941 smokings, tel. 0165-533^1 kielden- en West-Brabant lopen |jcïs uit de pas. Ze laten het voor- lal afweten bij het aan een baan ien van minderheden. Zee- ,„.1 doet het daarentegen aan- linlijk beter dan het landelijk bemiddelde, zo blijkt uit gisteren I gepresenteerde cijfers van de llrteidsvoorziening. I\'an de mensen die in Nederland Ivorig jaar via de bureau's een Ibaan vonden, waren er 176.000 ■werkloos, van wie 62.500 zelfs [langer dan een jaar. Dat beteken- de voor die laatste categorie een van twintig procent „ole bemiddelingen door leen arbeidsbureau. I Etnische minderheden lagen met ■22.000 geplaatsten eveneens Iteter in de markt; vijfentwintig [procent meer dan het jaar daar laat Het aantal jongeren dat I werk vond, steeg met dertien pro ltent tot ruim 89.000 en het aantal (vrouwen met negen procent tot 13.300. Opvallend is dat de pro vincie Zeeland nóg betere resul- Itaten kan presenteren. „Wij pro- 16'eren nu extra van beleid dat (wij al enkele jaren voeren en dat Ito een verslaggever ■Son - Het softwarebedrijf Ifaosoft heeft gistermiddag Ivoor het eerst gebruik kt van de nieuwe Bene lux merkenwet, die sinds 1 Tanuari 1996 van kracht is. (Met inschakeling van een deur- Iwaarder werd bij een groothan- 1(1 in Son beslag gelegd op een Ipfflij illegale CD-rom's. De Igroothandel zou op diverse wij len inbreuk hebben gepleegd op lc merken- en auteursrechten |wi Microsoft. fc distributeur heeft volgens faosoft zonder toestemming Pruik gemaakt van de woord I® beeldmerken 'Microsoft' en [Windows'. Een aantal in beslag 1 CDROM's bevatten ook i'ogramma's waarop Microsoft "kt auteursrecht heeft. Daar- 'W verkocht het bedrijf ook 'iele losse Home-titels die nor mal gesproken alleen bij de ver hop van complete computersys temen geleverd mogen worden. ■Microsoft eist dat het bedrijf de Inkoop van de illegale CDROM's Ijdellijk staakt en de tot nu 1 winst aan Microsoft Anti-piraterij van Microsoft Neder- Hans Ranselaar spreekt van "j geslaagde actie'. „In het ®)f troffen wij zelfgeprodu- jttde CDROM's aan die onder F»aam 'World of Windows 95' rwocht werden. Ook verkocht .'stri')iteur diverse titels uit Microsoft Home-lijn - soft ie vo°r privé- en klein zakelijk ruikdie zonder de toestem- Tg van Microsoft zijn inge- nu pas landelijk wordt toege past," zegt plaatsvervangend regionaal directeur J. Tijmstra van de Arbeidsvoorziening Zee land (RBA) in Goes. „We voeren een beter relatiebe heer ten aanzien van de arbeids markt en onze interne werkpro cessen zijn beter op elkaar afge stemd. Zeeland liep hierin al voorop. De langdurig werklozen zijn de eerste zorg van de RBA's geworden en daarom ben ik blij dat we juist op dat gebied zo suc cesvol zijn." Minderheden Het RBA Midden- en West-Bra bant in Breda registreerde bij de minderheden een opvallende teruggang met tien procent naar 1489 aan werk geholpen mensen. 1994 Was voor de minderheden nog een 'topjaar'. „Maar je kunt je aandacht maar op één punt concentreren," zegt T. van den Akker van het RBA in Breda. „Er staat echter tegenover, dat we nu achtentwintig procent meer lang durig werklozen en jongeren aan werk hebben geholpen." De Zeeuwse arbeidsvoorziening hielp vorig jaar in totaal 5100 mensen aan werk; negen procent meer dan in '94. Daarvan waren er bijna 1100 langer dan een jaar zonder werk en dat betekent een stijging van maar liefst zesen twintig procent. „Een belangrijk percentage," zegt Tijmstra, „dat we samen met de gemeenten via gezamenlijke trajecten hebben bereikt, ondanks de bezuinigingen en de reorganisatie die het RBA overal hebben getroffen. We plukken nu de vruchten van eerder ingezet beleid, van een betere marktbe nadering. Maar natuurlijk moet ik toegeven dat het gunstige eco nomische tij ook een rol speelt." Het aantal leden van minderhe den dat via het RBA Zeeland werk vond steeg met vier procent naar 345. Het aantal jongeren daalde iets, van 2251 naar 2109. „Maar het jaar daarvoor hebben we het aantal jongeren verdub beld, dus je zou kunnen stellen dat we dat goed hebben vastge houden," zegt Tijmstra. Het aantal door het Zeeuwse RBA aan een baan geholpen vrouwen steeg met acht procent tot 1901. In Midden- en West- Brabant hielpen de arbeidsbu reaus 13.048 mensen aan een baan, ondanks de aantrekkende economie nagenoeg hetzelfde aantal als het jaar ervoor. Hier van waren 10.563 mensen werk loos, 3275 zelfs langer dan een jaar. Het aantal vrouwen waar voor met succes een bemidde lingspoging werd ondernomen, bleef stabiel op 5004. De Bredase cijfers bevestigen de uitkomsten van een onderzoek dat eind vorig jaar uitwees dat de werkloosheid in de regio Breda stijgende is en het aantal banen dalende. In de regio Breda was eind '95 9,2 pro cent van de beroepsbevolking werkloos, terwijl het landelijke percentage gedaald was naar 7,5 procent. "hift26 versla99ever isrli «n Philips betaalt zieke werknemers ook na het je, en van de ziektewet per 1 maart volledig door geduren- w weken. Alleen een stijging van het ziekteverzuim zou ^nen leiden, dat Philips in de toekomst dit standpunt ^directeur mr. A. de Haas L® Nederlandse Philips 1 en zei dit gisteren tijdens fcZetsconf« °ver het LJr «o-overieg. Philips is zi«w ei®en risic°-drager voor is hotTet Seweest. Daardoor taan ,e ^herneming toege- de controle en begelei- „J® arbeidsongeschikte -en m6? eiSen beheer uit te ebeleid hL<f?°rTh'lips gevoer- i&fcv» geleid tot een laag erzmm van tussen de 3,5 en 4% en van een zeer beperkte uitstroom naar de AAW/WAO. De onderneming zegt ervoor te kiezen om het succesvolle beleid voort te zetten, ondanks het feit dat dit in de nieuwe situatie extra kosten met zich meebrengt. Onlangs veroorzaakte de werkge versorganisatie FME-CWM nog commotie door haar leden, die onder de grootmetaal-cao vallen, het advies te geven om het loon bij ziekte niet langer aan te vul len tot 100%. Een schets van Schiphol IJpoort De leiding van Boskalis en ingenieursbureau Lievense volgen een diapresentatie over de aanleg van Schiphol IJpoort in zee. FOTO ANP Van onze verslaggever IJmuiden/ Den Haag- Schiphol IJpoort is de enige locatie waar zonder veel pro blemen de nodige uitbreiding van de nationale luchthaven begin volgende eeuw plaats kan vinden: in zee dus. Op de Maasvlakte of in de Flevopolder bij Lelystad zal dat niet lukken wat betreft hinder, vliegveiligheid en te grote afstand van Schiphol. Voor de kust bij IJmuiden, op vier kilometer afstand de zee in, kan voor 2,5 tot 3 mil jard een kunstmatig schiereiland aangelegd worden met twee banen, parallel aan de kust, samen met een zeehaven en overslag voor spoor- en wegtransport. Dat plan heeft baggermaatschappij Boska lis ontwikkeld, samen met het Bredase inge nieursbureau Lievense. Het plan Schiphol IJpoort houdt een zesde en zevende baan voor de luchthaven in, als westelijke termi nal een aanvullig voor het huidige Schiphol. De nieuwe luchthaven in zee zou 60-70% van de capaciteit van Schiphol kunnen overnemen ter ontlasting van de milieupro blemen daar. Per jaar zou de 'annex' van Schiphol zo'n 30 miljoen passagiers kunnen verwerken. De initiatiefnemers hebben hun plan giste ren in Den Haag aangeboden aan minister Jorritsma van Verkeer en Waterstaat. Zij beloofde het mee te nemen in de plannen voor de toekomstige Nederlandse lucht vaart-infrastructuur. Boskalis en Lievense noemen hun - nog maar beperkt uitgewerk te - plan een studie, voorlopig alleen nog bedoeld voor discussie. Het kunstmatige eiland, drie bij vijf kilometer groot, vergt zeven tot tien jaar bouwtijd. De oppervlakte wordt in totaal 1460 km2 groot, er moet 270 miljoen m3 zand voor opgespoten worden. Boskalis heeft ervaring met de aanleg van luchthavens op opgespoten land in zee, zoals bij Hongkong. Bureau Lievense heeft ook vaker plannen ontwikkeld voor kunst matige eilanden in zee. 'Wel de lusten, niet de lasten van een mainport', is de leus bij het plan. Het vliegveld zou zo ver in zee lig gen, dat de badgasten van Wijk aan Zee tot Bergen 'het lawaai niet boven de branding uit horen', zoals ir.D.Zwemmer van bureau Lievense zonder blikken of blozen aankon digde. Het lucht-/zeehaveneiland komt ter hoogte van het Hoogovens-complex, direct ten noorden van de havenpieren van IJmui- den.In het plan is een 15 tot 20 minuten snelle, 29 kilometer korte verbinding met Schiphol voorzien via een 'shuttle'-treinver- binding. Die moet deels lopen door geboor de tunnels onder duinen, natuurgebieden en woonkernen door. Schiphol IJpoort moet met spoor- en autowegen aangesloten wor den op de bestaande infrastructuur bij Cas- tricum en Uitgeest. Zonnig Het plan spreekt zonnig over het milieu. Zo zou in de luwte van het schiereiland een wad-achtig gebied ontstaan waar watervo gels profijt van hebben. Toch werpt het idee grote milieu-vraagtekens op, waar de plan nenmakers nog geen antwoord op hebben. Zo verstoort het luchthaven-eiland de vogeltrekroute, die langs de kust loopt. 'Een vogelvriendelijke omleidingsroute' zou moeten voorkomen, dat trekvogels massaal de straalmotoren binnengezogen worden. Ook zullen de gevolgen voor kustafslag noordwaarts groot zijn. De aanleg en ver lenging van de havenpieren zorgde al voor gevaarlijke veranderingen in de erosie bij Egmond en Bergen, Texel en de overige Waddeneilanden. Ingrijpende, voortduren de zandsuppletie en aanleg van strekdam men moet daar het wegvreten van de zeewe ring tegengaan. Afwijzend Toen het plan vorig jaar oktober uitlekte reageerde de Noordhollandse milieu-gede puteerde De Zeeuw afwijzend. Hij wees er op, dat de regio al onder een hoge milieu druk zucht. De Stichting Natuur en Milieu heeft gisteren het plan onverantwoord genoemd. Zij veroordeelt het mikken op een voortgaande groei van het luchtverkeer en voorziet dat de milieuproblemen in de regio Schiphol hierdoor verder zullen verergeren. Bovendien wordt de kwetsbare duinstrook aangetast. Om geluidoverlast en risico's voor de veiligheid te voorkomen zou zo'n luchthaven niet vier, maar twintig kilome ter ver in zee moeten komen, aldus Natuur en Milieu. Nijmegen (anp) - Vrouwen die in een organisatie een hogere of lei dinggevende functie willen, moe ten daarvoor harder werken en zich meer bewijzen dan mannen. Hoewel de meeste bedrijven vin den dat zij mannen en vrouwen dezelfde kansen bieden, blijkt dat in de praktijk niet waar te zijn. Dit stelt drs. Y. Benschop, die volgende week aan de Katholieke Universiteit in Nijmegen promo veert op een onderzoek naar emancipatie in bedrijven. Volgens Benschop nemen organi saties als vanzelfsprekend aan, dat vrouwen die een hogere func tie willen, zich als een ideale werknemer gedragen. Zij moeten voortdurend beschikbaar zijn, mogen niet in deeltijd werken, moeten opleidingen volgen en overwerken en algemeen inzet baar zijn. Bedrijven willen zo min mogelijk merken van eventu eel moederschap. Organisaties en Den Haag - De Tweede-Kamerleden Van Walsem (D66) en Van Gelder (PvdA) houden reserves bij een mogelijke zelfstandige doorstart van Fokker. Zij vrezen vooral dat de Nederlandse over heid uiteindelijk toch moet opdraaien voor de risico's, hetgeen de kamerleden koste wat kost willen voorkomen. „De risicodragen de factor in zo'n scenario kan nooit de overheid worden," zei Van Gelder. Zoetermeer - De werkgevers in de zuivel, verenigd in de Neder landse Zuivel Organisatie (NZO), voelen niets voor het voorstel van de Voedingsbond FNV om te komen tot een 'driekwart-cao'. In zo'n cao wordt een beperkt aantal zaken op landelijk niveau geregeld; de overige bepalingen worden per bedrijf afgesproken. De Voedingsbond had de plannen voor de driekwart-cao dinsdag gepresenteerd. Gisteren schoten de werkgevers ze bij de eerste onderhandelingsronde echter al af. De bond gaat nu nieuwe cao- voorstellen formuleren. In de zuivel werken 14.000 mensen. Den Haag - Auto- en Recycling Nederland (ARN) is financieel goed uit de startblokken gekomen. Vorig jaar, toen de verplichte verwijderingsbijdrage op nieuwe personenauto's inging, werden veel meer auto's verkocht dan verwacht. De inkomsten bedroegen 116 miljoen gulden ofwel 25,8 miljoen gulden meer dan begroot. Daar stonden uitgaven van 21,9 miljoen gulden tegenover. Het is echter nog veel te vroeg om te besluiten, dat de verplichte bijdra ge van 250 gulden omlaag kan, aldus het jaarverslag van ARN, de onderneming die tot stand kwam op initiatief van de garage- en sloopbedrijven. Utrecht - Het voorgenomen ontslag van VSN-topman mr. C. Nyq vist kan worden doorgezet. De president van de rechtbank in Utrecht heeft gisteren de door Nyqvist geëiste adempauze van zes maanden afgewezen. Naar het oordeel van de rechtbank-presi dent heeft de raad van commissarissen van de VSN groep geen procedurele fouten gemaakt. Volgens de raad van commissarissen ontbeert het Nyqvist aan de kwaliteit om de rol van manager te vervullen. Hij is daarom voor de komende jaren niet meer de juis te man op de juiste plaats. De VSN Groep verzorgt in vrijwel geheel Nederland het streekvervoer en heeft grote belangen in touringcar- en taxibedrijven. Amsterdam - De Nederlandse Staat komt met een vervolguitgifte van de tienjarige 9-procents staatslening uit 1991, met aflossing in één keer op 15 januari 2001. De bestaande lening staat al geno teerd aan de Amsterdamse effectenbeurs met een koers van 114,50, hetgeen staat voor een rendement van 5,52 procent. De lening wordt aangeboden volgens het tendersysteem, hetgeen wil zeggen dat de Agent van Financiën in Amsterdam eerst laat inschrijven door belangstellenden en dan vervolgens een koers afgeeft. Inschrijving en uitgiftekoers staan geagendeerd voor vol gende week donderdag. Storting moet op 5 maart plaatshebben. Tot nu toe is de lening goed geweest voor 7,7 miljard. De reste rende looptijd van de lening is 4,9 jaar. De obligaties van deze lening kunnen worden omgewisseld in strips, zo heeft Financiën nu ook besloten. Amsterdam - De elektronische snelweg ligt open voor de hele familie, althans als het aan Philips ligt. Voor het zoeken op Inter net is vanaf volgende maand geen computer meer nodig. Het elek tronicaconcern uit Eindhoven introduceert dan de mogelijkheid om te 'internetten' via de televisie. De klant moet wel beschikken over een cdi-speler en moet natuurlijk het door Philips ontwik kelde cdi-Internet-pakket aanschaffen. Het pakket alleen al gaat 400 gulden kosten. Bonn - De Duitse overheid stopt geen geld in de werf Bremer Vul kan, die woensdag uitstel van betaling aanvroeg. Subsidies voor een afzonderlijke onderneming hebben geen zin en zijn door de Europese Commissie niet toegestaan. Minister van Economische Zaken Rexrodt ziet de surséance ais beste mogelijkheid Bremer Vulkan te reddden. Directie en commissarissen van de onderne ming moeten een plan opstellen waarin onder meer het schrappen van banen moet staan. Bremer Vulkan moet weer winst maken en kredietwaardig worden. „Daar gaat het om, en niet om subsi dies," zei Rexrodt gisteren. Van onze verslaggever Londen/Rotterdam - Captain Iglo gaat het voorbeeld geven hoe de consument smakelijk zijn vissticks kan wegkauwen, terwijl tegelijkertijd de ernstig bedreigde visstand van de werelzeeën toch wordt ontzien. De consument kan voortaan aan een logo op het pak zien of de vangst ecologisch verantwoord is geschied, zoals scharreleieren en scharrelvlees in de schappen zijn voorgegaan. werknemers vinden het heel gewoon dat een vrouw die kiest voor werk en moederschap, uit sluitend in aanmerking komt voor een laag functieniveau. Bedrijven beschouwen de enkele vrouwen die wel een hogere func tie hebben, als paradepaardjes, stelt Benschop. Unilever en het Wereld Natuur Fonds (WWF) slaan de handen ineen om de wereldwijde achter uitgang van de visstand een halt toe te roepen. Het voedingsmid delenconcern en de natuurbe schermers maakten gisteren bekend samen een organisatie op te richten die duurzame visserij gaat promoten. Deze Marine Ste wardship Council (MSC) wordt opgezet naar het model van de FSC, een organisatie die zich sterk maakt voor duurzame bos bouw. Het Wereld Natuur Fonds ziet in de samenwerking met Iglo een mogelijkheid om de macht van de consument in te zetten tegen de overbevissing in de wereld. „De macht van de consument is een uiterst effectief wapen voor het behoud van de visstand," vindt Michael Sutton, leider van de WWF-campagne rond de bedreigde zeeën. Ongeveer zeventig procent van de visstand in de wereldzeeën lijdt onder overbevissing, zo melden studies van de Verenigde Naties. Volgens het WWF wordt de vis stand in dertien van zeventien belangrijkste visgronden in de wereld bedreigd. Dood Herstel van de visstand is moei lijk omdat onder meer door moderne vangstechnieken veel onvolgroeide vis dood terug de zee in wordt gegooid. De mondia le vloot van een miljoen indus triële vissersschepen vangt jaar lijks 85 miljoen ton vis, maar zet 27 miljoen ton weer overboord. Quota, verdragen en nationale wetgeving blijken onvoldoende te hebben geholpen om de aanslag op het aqua-fauna te beperken. Het contract tussen Unilever en het Wereld Natuur Fonds is een nieuwe weg om de overbevissing te lijf te gaan. Voor Unilever snijdt het zwaard aan twee kan ten: een duurzame visvangst stelt de verkopen op lange termijn vei lig, terwijl de consument met met scharrelvlees en -eieren heeft getoond een duidelijke voorkeur voor ecologische, milieu- en dier vriendelijke produkten te heb ben. Omzet Unilever, eigenaar van de merken Iglo en het in Engeland populaire Birds Eye, is al een van 's werelds belangrijkste verkopers van diepvries-visprodukten. Het voe dingsconcern heeft met een omzet van anderhalf miljard gul den in Europa en de VS een aan deel van twintig procent van de diepvriesvismarkt. Het op te richten MSC wordt een onafhankelijke stichting. Unile ver en het WWF willen weten schappers, milieuorganisaties en de visserij-industrie betrekken bij het MSC. Het MSC moet duurzame visserij bevorden door middel van markt-instrumenten. De organi satie zal richtlijnen voor vis vangst opzetten. Produkten die gemaakt zijn van vis die gevan gen is volgens deze voorschriften krijgen een keurmerk. Consu menten kunnen zo visprodukten kiezen waarvan bij de herkomst rekening is gehouden met de duurzaamheid van de visstand. Volgens Unilever en het WWF zijn maatregelen nu hard nodig omdat diverse vissoorten op lan ge termijn in hun voortbestaan bedreigd worden. Het probleem doet zich met name voor bij tonijn, kabeljauw en schelvis.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1996 | | pagina 7