Weekend
filligers
INTERFACE
E3
I oosterhoutse Fatiha Bouhan
helpt met preventieproject
'Arrazi' Marokkaanse ouders
De Marokkaanse jongeren in dit
Voorkomen
Methodiek
Open
Napraten
AR1
1996 E2 I DESTEM
ZATERDAG 17 FEBRUARI 1996
elderland is vorig jaar
it naar de marktkansen
Duizenden automobi-
den in de file, kregen
oorgelegd. Uit de ant-
kswaterstaat opmaken
:e hebben tussen open-
Ie auto. Slechts één op
ers (37 procent) heeft
ider alternatief om bin-
mijn op de plaats van
imen. Bijna de helft (46
rrijwilliger'. Ze kunnen
e bus nemen, maar zien
van af.
van Roon
[land hebben de naam moeilijk te
n, En inderdaad zijn de pro
blemen in die groep omvangrijk,
löat er niets tegen ondernomen
I wordt, is echter niet waar. In
IAmsterdam draait al drie jaar
■hetpreventieproject 'Arrazi'.
■Dat is een initiatief van de Ma
rokkaanse gemeenschap zelf.
■Waar gevestigde Nederlandse
(instellingen moeten constateren
[geen ingang te vinden bij Ma
rokkaanse ouders, daar lijkt
Arrazi' de gezinnen wél binnen
|te komen.
r Rinze Brandsma
de NS werd het manage-
urotisch van de extra hoe-
Die viel gewoon niet te
de bestaande infrastruc-
het studentenrecht op een
;1 teruggebracht tot uitslui-
s, of alleen in het weekend,
dat terug te betalen in de
issen autogebruik en open-
ederland, ligt momenteel op
NS de forensenmarkt plot-
rrerende tarieven benadert,
is Wagenaar uiterst aanne-
ïizigersaanbod op slag ver-
Ie drukte op de weg maakt
t, de verhouding tussen auto
10 blijven. Maar de NS kan
l van de vraag naar trein-
its absoluut niet verwerken,
een verkeersinfarct opleve-
waar niemand die verwacht.
agenaar nog maar de vraag,
automobilisten wel zo
als soms wordt
en
ilijk
crnjjv Zijn ow
ctivisten. Scheiden dezen
t consciëntieus hun afval, ne
builtje bij het gft, het merk-
lon op de stapel oud papie
it restafval? Zouden mense
ius milieubewust gedrag, me
•egelmatig af te zien van
igen auto? Wagenaar: „na
ipen als trein en bus veranae-
r tot serieus alternatief.
;ezet voor een slotconelu
litieke partijen en overhel»
lobilisten geen schuldgevo
hard nadenken over
het gebrek aan infrastructuur
•en. Reistempo en taneve
ërvoer blijven op beschamen
de reisbehoefte die hoo
n wonen, leven en perken.
aarom autogebruik we
•e noodzaak blijft voor
en die actief zijn in onze flex
onomie."
;eur' over overbodige r J
reer leidt volgens hem
s kern van de kwestie. Tem«
cele regeringscoalitie, va
ian ook, ooit de groei
heeft afgeremd. Integ
vandaag wordt allewe
aven Rotterdam het lanu
Seteen combinatie
vaad aan het milieu
Modaal, dat op zondag
irjaardagsvisite naaro
ndat de trein nou eenmaa
i als je met z'n vieren jjjfc.
i, drukt de verantwoo f
milieuvervuiling ie» daB
ihouders van de autor j
denkt als hij twijfelt tus
of autosleutels.
bdel is een Marokkaans joch van
een jaar of vijftien. Hij is voor het
Éeerst opgepakt door de politie,
betrapt als drugskoerier.
thuis bij Abdel vraagt zijn moeder zich intus-
len af waar hij blijft. 'Dat is jouw verant
woordelijkheid', kaatst Abdels vader terug,
ie telefoon gaat, vader neemt op: een politie-
[gente die meedeelt dat Abdel zich op het
politiebureau bevindt en daar afgehaald moet
porden. De vader schrikt, is kwaad, maar
j zijn vrouw niets en neemt een vriend mee
shij Abdel gaat ophalen.
R'eer thuis legt de vader de schuld bij de moe-
Ier. De opvoeding is toch haar taak? Als de
pend bemiddelend opmerkt dat zij daar bei-
Jen de verantwoordelijkheid voor hebben,
stert de vader, opgewonden en in verwar-
ig, nauwelijks. Impulsief zegt hij dat zoon
«moeder maar terug moeten naar Marokko.
Ner legt hij de schuld bij de school. Daar
fordt hem gevraagd waarom hij nooit eens
[peenouderavond geweest is. Te druk, zegt
1 overuren maken om een huis in Marokko
ro later, voor de kinderen, te kunnen bou-
iflodel
zijn de openingsscènes van een videofilm,
«el en zijn ouders staan model voor een
»ot aantal Marokkaanse jongeren en hun
[We thuis.
e jaren wordt steeds duidelijker hoe
»thun problematiek is. Als criminologen -
s bij de commissie-Van Traa - aanvoeren
omvangrijk het aandeel van allochtone
teen in de criminaliteit is, ontstaat een
pikeffect. Als een kranteverhaal 'meldt'
moskeeën spil zijn in een omvangrij-
r'arokkaanse hasjhandel, dan doet dat de
r dicht.
P'r beeft onze gemeenschap last van.
s negatieve publiciteit, steeds beschui
ten. En dan staat daar weer dat de
tokkaanse gemeenschap passief is en zelf
De Oosterhoutse agoge Fatiha Bouhan: „Bij kinderen van tien moet je goed bezig zijn. Want binnen drie, vier jaar kan het te laat zijn.
niets "doet aan de problematiek." Volgens
Abdou Menebhi, voorzitter van het Komité
Marokkaanse Arbeiders Nederland (KMAN),
belemmert al die stigmatiserende publiciteit
het meedoen aan de preventie-projecten die
wel degelijk draaien. Want waarom meedoen
als je als Marokkaans gezin toch steeds weer
een draai om de oren krijgt van de maat
schappij.
Zo'n project is 'Arrazi'. Drie jaar loopt het nu,
vooralsnog in Amsterdam en nog uniek. Maar
het preventieproject, bedoeld om Marok
kaanse jongeren weg te houden bij drugs, cri
minaliteit, verslaving, staat op het punt om
op te gaan in een landelijk netwerk. Want
waar gevestigde Nederlandse instellingen
moeten constateren geen ingang te vinden bij
Marokkaanse ouders, lijkt 'Arrazi' de gezin
nen wél binnen te komen.
'Arrazi' is genoemd naar een middeleeuwse
Arabische arts en filosoof die uitging van
'Voorkomen is beter dan genezen'. Op het
kantoor van het KMAN, om de hoek van de
Albert Cuypmarkt in de hoofdstad, leggen de
drie medewerkers van het project uit dat hun
aanpak op den duur wel effectief móet zijn.
Fatiha Bouhan, agoge, wonend in Oosterhout
(daar werkte ze voorheen met Marokkaanse
vrouwen, ook in opvoedingsprojecten): „In de
opvoeding, daar begint alles. Bij kinderen van
tien moet je goed bezig zijn. Want binnen
drie, vier jaar kan het te laat zijn. De proble
men van allochtone jongeren, zoals geen per
spectief voor de toekomst en minder kans op
werk, kunnen verergerd worden door de
manier waarop daar in het gezin door de
ouders mee wordt omgegaan." Mhamed El
'In de opvoeding,
daar begint alles'
Ouafrassi, ook agoog: „De video is heel her
kenbaar voor Marokkaanse ouders. De vader
voelt zich overrompeld en aangevallen, ter
wijl hij naar zijn gevoel alles doet voor de toe
komst van zijn kinderen. Keihard werken,
sparen voor een huis voor later in Marokko.
Hij weet niet dat zijn zoon daar totaal geen
boodschap aan heeft en in een heel andere
leefwereld zit. Hij beseft niet dat een deel van
de identiteit van zijn kinderen allang in
Nederland ligt."
'Arrazi' begon, als initiatief van de Marok
kaanse gemeenschap zélf, naar aanleiding
van de beleidsnotities en ongunstige verhalen
over de situatie van Marokkaanse jongeren in
ons land. Hoge schooluitval, toenemend drug
gebruik en verslaving en stijgende criminali
teit.
Er werd een eigen werkmethodiek ontwik
keld. Themabijeenkomsten, voor de vaders en
moeders apart, werden georganiseerd over de
rol van politie en justitie, Islam en de opvoe
ding, onderwijs, jongeren en drugs en de leef
wereld van de Marokkaanse jongeren in
Nederland. Aan de ene kant krijgen de ouders
daar informatie - bijvoorbeeld over waar
voor hulp aan te kloppen is - en tegelijk kun
nen de Marokkaanse agogen werken aan een
scherper beeld en effectieve aanpak. Daar
naast zijn er spreekuren.
De thema-avonden blijken onverwacht popu
lair, maar zijn uitputtend voor de mehsen van
'Arrazi'. Want het gaat om huizenhoge
taboes.
Vooral de vaders schuiven gretig alle schuld
af: op de moeder (terwijl die niet het gezag
krijgt, in een maatschappelijk isolement leeft,
geen Nederlands begrijpt, zich ongelukkig
voelt in een vreemd en vijandig land), op de
school (want die maakt de kinderen brutaal),
op Nederland (te veel vrijheden).
Thijs van Rens, stafmedewerker: „Het ligt
aan alles en iedereen en niet aan jezelf. Daar
bij komt dat de communicatie binnen Marok
kaanse gezinnen vaak moeilijk is." Fatiha
Boudhan schetst een stereotiep voorbeeld:
„Vaak begint het met een kleine fout van het
kind. Een jongetje van tien dat een keertje
gespijbeld heeft. De vader reageert woest en
slaat. Bij elk volgend incident herhaalt zich
dat, het stapelt zich op. Vaak wordt ook nog
een andere jongen als slecht voorbeeld voor
gehouden, als schrikbeeld. De vader is zich er
niet van bewust hoe negatief die uitwerking
is. Hij denkt juist dat-ie op de goede manier
aan het opvoeden is."
„Wij proberen over te brengen dat het beter
werkt als hij het op een andere, meer open
manier probeert. Vragen waaróm zijn kind
spijbelde, proberen iets te weten te komen
van zijn leefwereld, of hij misschien gepest
wordt op school, of hij soms problemen met
FOTO FOTOPERSBUREAU DIJKSTRA
de onderwijzer heeft, en prijzen voor een goed
cijfer of prestatie. En proberen samen met de
moeder over de opvoeding te praten."
Wat kan het gevolg zijn als dat de ouders niet
lukt? „Dat het kind op zijn 12e, 13e écht uit de
greep van de ouders raakt. Dat die alle con
trole kwijt zijn. Dat de zoon in aanraking
komt met criminaliteit. Met iemand die je wel
als drugskoeriertje kan gebruiken. Van
kwaad tot erger dus."
Opmerkelijk is dat de godsdienst te hulp kan
worden geroepen: dat nemen de vaders
gemakkelijker aan dan het advies van een
voorlichter, ook al is die zelf Marokkaan. Een
liefdevolle en wijze raad voor de opvoeding,
van alle tijden.
„De uitspraak van de profeet Mohammed dat
je de eerste zeven jaar met je kinderen moet
spelen, ze de tweede zeven jaar kennis moet
bijbrengen en de derde zeven jaar een vriend
voor ze moet zijn. Dat klinkt toch heel anders
dan eerst straffen en leren bidden.
De mensen van 'Arrazi' zijn bescheiden over
hun succes. „Mensen verander je niet in drie
jaar. Maar na themabijeenkomsten blijkt nog
wekenlang in het koffiehuis onderling over de
aangesneden onderwerpen gediscussieerd te
worden. Jongerenproblematiek, opvoeding,
drugs en verslaving zijn bespreekbaar gewor
den onder Marokkaanse ouders."
De laatste tijd zou sprake zijn van een grote
re toestroom van jonge Marokkanen naar de
verslavingszorg, zonder dat het aantal ver
slaafden is toegenomen. „Dat wijst er op dat
de Marokkaanse gemeenschap zelf ook begint
te erkennen dat er problemen zijn en gemak
kelijker om hulp vraagt."
IS?' tenminste bestaat, mag van mij
"Zjjnertijd best mijn ziel redden, vooropge-
«Id dat ik er een heb. Ik heb mijn eerste zin
1 andaag geleend van John Spencer, omdat ik
roerend met hem eens ben.
»r ivie mij een beetje kent zal dat geen ver-
""1 wezen, en voor wie het nog niet in de
,lad: ik ben, als ik überhaupt iets ben,
1 scepticus. Ik hou niet van flauwekul, ik
fc h van ^errebeelden hebben, en ik
recalcitrant als er goeroes, antroposo-
gebedsgenezers, gifmengers, hypnoti-
s °t bandopleggers in de buurt zijn. Ik
veri J1®' lekker dwars liggen als er op een
t dugsteestje iemand begint te verkon-
8 n dat hij een bijzonder frappant gesprek
een helderziende gehad heeft.
reen mag van mij geloven wat-ie wil, als
JLmaar niet mee lastig gevallen word. Ze
maar' ze mogen van mij blijven
eu*en dat er tussen aarde en hemel
a, dle?) veel meer is dan ik denk dat er
Set v26 maar met C"5' laten. Praat me
Seller v Amanda's, en hou op over Uri
'atretv®8' voorutt' dat mag van mij, want
eldad 6n strekken, dat zou best wel eens
'8 voor de spieren van de stijven en
fel lartlT161 ons bunnen zijn.
National ils gelubbig niet van die inter-
tvaak e,samenzWering van betweters, want
enrerfii! „ze nou ook weer niet op straat
oon ik „e?' ak dat wel het geval is, dan
vel een eindje om. Wat dat betreft is
het in cyberspace, zoals zovaak, precies het
zelfde als in het dagelijkse leven. Kom ik op
een een of andere zijweg van de elektroni
sche snelweg iets tegen waar ik absoluut
niets van moet hebben, dan ben ik via een
simpele muisclick weg en ze bekijken het
verder maar.
Waar ik op zo'n moment wel van baal is dat
ik een voetstap heb achtergelaten op zo'n
pagina en dat ik word meegenomen in het
totaal aantal hits dat die pagina gescoord
heeft. Als ik pech heb en de desbetreffende
home-page is professioneel in elkaar gezet
dan betaat de kans dat hij de E-mail-adres-
sen van alle bezoekers verzamelt. Als dat zo
is, krijg ik binnen afzienbare tijd weer de
nodige junk in mijn postbak, in dezelfde slij
merige of veel te veel belovende bewoordin
gen waarmee loterijen, postorderbedrijven
en religieuze fanatici als sinds jaar en dag
knaken dan wel zielen binnenboord probe
ren te halen.
Dat kost me weer de nodige clicks extra,
want ik moet het allemaal twee keer deleten
voor die vlekjes op mijn onbedoezelde harde
schijven weggepoetst zijn. Als je geen junk
mail thuis op de mat wilt hebben, dan kun je
zo'n sticker op de brievenbus plakken, hopen
dat de bezorger van dat reclamespul kan
lezen, en dan ben je er weer een tijdje vanaf.
Er zal ook in cyberspace wel zoiets wezen, en
zo niet, dan duurt het niet lang meer. Wie
weet heb ik nog niet eens ontdekt dat ik aan
mijn postbode, in casu Compuserve, door
kan geven van welk rijtje E-mail-adressen ik
absoluut geen byte meer ontvangen wil. Hoe
wel het bij sommigen ook meteen afgelopen
is als je ze een berichtje terugstuurt met de
vraag of ze zo snel mogelijk op willen houden
met die rommel.
Daarentegen ga ik mezelf wel met onmiddel
lijke ingang lid, aanhanger, donateur en
een paar alinea's geleden omschreven heb,
gruwen uiteraard van de Skeptics Society. Ik
vind alleen de naam een beetje ongelukkig
gekozen, want als er een gemeenschap is
waar alles afgekort wordt dan is het wel
Internet.
De initialen van de club van sceptici zouden
wel eens tot misverstanden kunnen leiden,
maar dat even terzijde. Op het adres
Door Léon Krijnen
Reacties: E-mail: 100445.2062@compuserve.com
abbonee maken van de Skeptics Society die
ik de afgelopen week op Internet ontdekt
heb. Ik had wel eens wat gelezen over die
club van nuchtere wetenschappers die er een
satanisch genoegen in schijnt te scheppen om
luchtballonnen door te prikken, maar ik wist
niet dat ze al een site op het World Wide Web
hadden.
Pseudo-wetenschappers, kwakzalvers, halve
en hele oplichters, alle grappenmakers die ik
http://www.skeptic.com kan je je abonneren
op de nieuwsbrief en/of het magazine van de
Society, of je kunt er verslagen downloaden
over de manier waarop er iets of iemand door
de mand gevallen is.
Omdat wetenschap en techniek meer zijn
dan broer en zus, die kon ik even niet laten,
verwijs ik gelijk maar even naar de site van
Popular Mechanics. Een van mijn favoriete
tijdschriften waarin altijd zo mooi uitgelegd
wordt hoe en waarom iets werkt zoals het
werkt. Dat moet interessant zijn voor een
substantieel gedeelte van de lezers van deze
rubriek. Dat meen ik af te mogen leiden uit
het gegeven dat nogal wat reacties erop
afkomstig zijn van schrijvers die blijkbaar
een account op een technische opleiding
gebruiken. Voor hen, al vinden ze dat blad
misschien een beetje te kinderachtig, Popu
lar Mechanics is te vinden op http://popular-
mechanics.com.
Ik mag dan wel sceptisch zijn, en heel af en
toe een beetje eigenwijs en recalcitrant, maar
ik ben desondanks de beroerdste niet. Daar
om heb ik links en rechts nog wat adressen
opgeduikeld waarin die alternatieve lezers
die vandaag tot deze zin een gloeiende hekel
aan me begonnen te krijgen, ook aan hun
trekken komen. Om te beginnen is daar The
Jesus Army op het
http://www.tecc.co.uk/jesusa. U kunt daar
een mailt je naartoe sturen met uw dringend
ste geestelijke problemen en u krijgt per
ommegaande passende psalmen, bijbeltek
sten en gebeden terug.
Voor wie desondanks de moed opgegeven
heeft maar dit ondermaanse in stijl wil verla
ten heb ik een andere tip. Ga naar
http://newciv.org/worldtrans/naturaldeath
Dat is de site van de Association of Nature
Reserve Burial Grounds. U kunt er bouwte
keningen van doodskisten vinden, waarvan
er sommige eerst als salontafel gebruikt kun
nen worden, voordat ze het uiteindelijke doel
dienen. Verder kunnen er bouwpakketten
besteld worden, waarvan de goedkoopste
(zestig Engelse ponden zonder deksel) uit
bordkarton is samengesteld.
Ooit wel eens gedacht dat u al eens eerder
geleefd heeft? Sjees als de weerga met uw
browser naar http://www.oro.net:80/fox/ en
daar vindt u uw een soortgenoot. De samen
steller van die site heet eigenlijk Jon C. Fox,
maar sind hij in 1983 stemmen hoorde weet
hij geloof ik dat hij eerst als Plato of de apos
tel Johannes door het leven gegaan is en
daarom noemt hij zichzelf nu Hilarion. Als ik
het tenminste goed begrepen heb, maar ik
heb niet echt de moeite genomen om alles
goed te lezen.
De mooiste nonsens tenslotte is te vinden op
het adres http://cathouse.org/ Daar is een
verzameling urban myths waarvoor we in het
Nederlands dankzij Ethel Portnoy de mooie
omschrijving broodje aap hebben. Die onuit
roeibare verzinsels die iedere keer opnieuw
als zogenaamd waar gebeurd opduiken.
Vooral in de komkommertijd, waarvoor ze
hier in Australië weer een betere omschrij
ving hebben: The silly season. Bezoek het
cathouse, lees en lach. Dat laatste is volgens
mij nog de beste remedie voor heel wat
klachten en problemen. Wat zegt u? Maar ja,
natuurlijk is dat wetenschappelijk bewezen.
Ik moet alleen nog eens even opzoeken waar,
wanneer en door wie.