Tips met een flinke korrel zout van ervaren carnavalvierders
ssg
ll
DE STEM
Jonge klare
Snert
Bijwerkingen
Vruchtensappen
Geen druppel
Twee glazen
Roken
Relaties
Haringhappen
CH Orthense
u v
Voorkom een kater met water
NU
einiger type
r, spuitlans,
29T-NU
.NU
ype SF
59<m
1000
r^NU
Er valt niet aan te ontkomen: car
naval is op komst. En een ding is
zeker: de mix van leut, bier, kou,
zult en hopen geouwehoer heeft
een wonderlijke uitwerking op de
mens. Voor de een houdt dat een
dagenlange aanslag op zijn
gezondheid in, de ander kan zich
zo lekker uitleven dat hij er gees
telijk gezond van wordt. In Lijf
Leven geven we vandaag tips voor
een 'gezonde' carnaval. Tips van
mensen die het kunnen weten,
omdat ze al heel lang of heel
intensief in het carnavalsgewoel
meedraaien. Om wat voor reden
dan ook legden zij ongevraagd het
accent op drinken en eten. In die
volgorde. Of U er wat aan heeft?
Over een week weten we meer.
Van onze verslaggevers
SSSSS-
levard 118
elstraat 8
nkelstraat 39-41
i van Berchen
ERTAINMEHTST0
(rkt 10
straat 243
Aan Bacchus van dao baove,
höbbe wae motte belaove,
iet wae drie daag zulle gaon
en gein pilske laote staon...
Nee, het ligt niet aan U, beste lezers in West-
Brabant en Zeeland. Dit is onvervalst Lim
burgs. Het is het refrein van een Heythuysens
carnavalsliedje, waarvan met name de laat
ste regel in de oren geknoopt moet worden.
Als je maar in een niet al te snel maar gede
gen tempo bier blijft drinken, hoeft er niks
aan het handje te zijn. Het is daarbij echter
zeer belangrijk dat je niet onvoorbereid aan
de drie (kern-)dagen begint. Net als bij ande
re sporten, is een goede warming-up zeer aan
te raden, meldt een Limburgse Brabander,
die het allemaal graag van de sportieve kant
bekijkt en daarom aanraadt om al op don
derdag te beginnen met 'voorzichtig indrin
ken, net genoeg om het 's morgens een beetje
in maag en hoofd te voelen.' „Als je daar op
vrijdag en zaterdag mee doorgaat, bouw je
een soort immuniteit voor alcohol op," herin
nert de Limburger zich.
Uit Limburg komen sowieso vreemde verha
len waar het gaat om preventie. De maag in
het vet leggen, is daar een wijdverbreid
volksgebruik. Een ingewijde: „Ik ken iemand
die voordat hij carnaval gaat vieren steevast
een kilo paling naar binnen werkt. In de
maagwand ontstaat een vetlaag die voor
komt dat de alcohol tot het bloed doordringt.
Probleem is wel dat de volgende morgen het
vet is afgebroken en dat je dan dus langzaam
zat wordt."
Sommige carnavallers gaan in hun preven
tiedrift zo ver dat ze tevoren al Alka-Seltzer
of Aspro Bruis innemen. Een apotheker over
deze vreemde gewoonte: „Waanzin. Je doet
toch ook vooraf geen condoom om, voor het
geval je ergens een vrouw tegenkomt."
Aspro wordt afgeraden, omdat het middeltje
evenals alcohol het maagslijmvlies irriteert-.
Een beter middel is volgens hem Ibuprofen,
een bij de drogist verkrijgbare pijnstiller.
Ondergrond
De Oosterhoutse carnavalsveteraan Bertus
Jansen (72), plaatselijk onder meer bekend
als Janus Vataon, is maar liefst een heel jaar
met de voorbereidingen bezig: „Elke dag
fietsen, drie keer per week wandelen en vier
keer per week zwemmen. En dat allemaal om
™r dagen kroeg-in-kroeg-uit te kunnen
gaan en eindeloos te ouwehoeren," vertelt
hij.
Bertus viert al veertig jaar lang van 's och
tends vroeg tot diep in de ijacht carnaval. „Ik
ben meestal de oudste in het café. Ik begin 's
morgens om 10.00 uur en ik hou het elke dag
'ol tot in de kleine uurtjes."
Hoeveel bier hij op een gemiddelde carna-
,s™g omzet, kan hij niet zeggen. „Vroeger
hebben we het wel eens geteld. Dan staken
we bij elk pilsje een lucifer in onze zak. Maar
«e tachtig zijn we opgehouden. Maar
djl^^ben ik gewoon een gezelligheids-
Pils
?°or alle duidelijkheid: waar tot nu toe over
®®ken wordt gesproken, gaat het over pils.
Zeeuwse Brabander verklaart waarom:
I 5™ jijdens carnaval geen druppel sterke
nk, daar word je alleen maar zat van. Als
Lüfj vliegen de pinten je toch al
joren' ®ke avond weer kun je zien
veel mensen al een boel last hebben met
,°P ach overzichtelijke gevolgen van een
V.at k'er kun je er gelukkig veel
CW n)' ^us kHjf van die borrel weg."
maaiïïent 4s n4e4- ^oor de cpboehf
zorili e koebange kroegtijger een uit-
niet Hf® weet dat het van sommigen
hclnt en vo^§ens anderen tegen kou niet
wtnnt,?133' 'k d°e het lekker toch: geen
koim«AiWn.t'er heupflacon (daarin gaat geen
vonrriee)- De heupflacon heeft twee grote
kou -n: Je denkt dat het helpt tegen de
seval o ®eyoe|steiaperatuur stijgt in ieder
zeker ,atmenhjk 2. Het bevordert de sfeer,
hebt ïjann®er ie met anderen deelt wat je
zeifo' rank hi de kou verbroedert, soms
m de :TSte ^eestvierders zoeken het niet
®mers f ^ranh> een carnavalvierder is
toeveeCn een zo S™04 m°gelÜke
d alcohol. Een Bredanaar: „Sterke
Goed eten is belangrijk voor een geslaagd carnavalsfeest: bonen met spek, van harte aanbevolen.
drank is taboe voor mij, ik drink louter bier,
want dat komt er het snelste weer uit en mag
dus ook weer aangevuld worden."
Een Friese Oosterhouter beperkt zich ook tot
pils. „Het gebruik van sterke drank moet
zoveel mogelijk worden vermeden op zulke
dagen." Om die uitspraak vervolgens te illu
streren met een sterk jeneververhaal waar
van we u de walgelijke details zullen onthou
den.
Behalve het slot dan: ,,'s Morgens nam R. een
sinaasappeltje. De partjes kwamen er enkele
minuten later weer net zo schoon uit...".
„Waarmee ik maar wil zeggen dat je het
gebruik van sinaasappels of aanverwante
sappen de volgende dag moet vermijden.
Veel te agressief voor je maag. Iets zoets is
daarentegen weer wel goed. Je kunt zelfs jam
door Spa rood roeren. Zelf prefereer ik zoete
Gevaarlijk is 'dweile' niet, maar het
vraagt een goede voorbereiding.
FOTO DE STEM/BEN STEFFEN
limonade met koud water," aldus de Ooster
houter.
Een geboren Bredanaar, die 25 jaar lang in
een Bredase carnavalsband de longen uit zijn
lijf geblazen heeft, vertelt smakelijk hoe hij
dat zilveren jubileum volgemaakt heeft: „Wij
begonnen al zo vroeg mogelijk. Rond 10.00
uur verzamelen voor een ontbijt: als voorge
recht twee jonge klare of Jagermeister. Dan
wat vette troep: uitsmijter, tosties of brood
jes zult. Daarna een paar pinten, heel snel
drinken want de eerste glazen smaken hele
maal niet.
Hij zal nooit naar huis gaan om tussendoor te
eten. „Doe dat in de rustige uren (rond 18.00
uur) maar in een restaurant of cafetaria en
doe het zo vet mogelijk."
Bertus Jansen denkt er ook niet over om tus
sendoor naar huis te gaan om te rusten. „Nee,
je moet in de weer blijven en je eigen straat
mijden. Wat moet ik thuis? Ik neem altijd
boterhammekes mee.
Boterhammekes met
gebakken spek en zult.
En eentje met een specu-
laasemanneke. Die
bewaar ik in mijn troep-
zak." Zijn dag begint
met gebakken eieren en
spek. „Een goede onder
grond, dat is heel
belangrijk."
Wat Frans Quadekker
(53), in Breda beter
bekend onder de naam
Prins Suus Quklequ,
betreft zit carnaval 'tus
sen je oren'.
„Je moet er goed bij na
blijven denken en daar
kun je een hele hoop lol
van hebben," legt hij uit.
Een van zijn belangrijk
ste aandachtspunten is:
blijven eten.
„Er moet bojem zijn.
Waar gedronken wordt,
moet gegeten worden.
Eerst een goede basis
van keeltjesstamp-met-
spek of boerenkool-met-
worst en daarna de hele
dag blijven zorgen voor de inwendige mens.
Als je niks eet, krijg je diarree, of auto-onge
lukken."
Een andere feestvierder: „Wat bij mij goed
werkt, is een warme maaltijd aan het begin
van de avond. Een stevige hap hutspot, zuur
koolstamp of iets dergelijks, 's Nachts als ik
thuis kom, neem ik altijd nog twee flesjes
bier en een bord snert. Die snert maken we
de week ervoor al zodat die lekker dik is en
met de dag dikker wordt."
En nog een: „Vermijd friet en kroketten en
ander junkfood, hoe groot de verleiding ook
is. Zorg dat de ijskast voor de dagen goed en
met zorg gevuld wordt. Zelfgemaakte snert
(met roggebrood en spek) is niet alleen lek
ker, je krijgt er ook nog mensen mee over de
vloer. En let maar eens op: kookrubrièken in
kranten en tijdschriften staan rond de carna
valsdagen vol met makkelijke, lekkere en
ook nog conditievergrotende recepten."
Een Amsterdamse Brabander, die hier zoda
nig zijn draai gevonden heeft dat hij het hele
jaar door carnaval viert, is zeer bedreven in
het opknappen 'the day after'. „Gooi je koel
kast vol met Yoghi-drink. Iets anders krijg je
's ochtends niet binnen. Het vult, het is zoet
(belangrijk!) en een beetje vettig. Hoef je niet
meteen te braken, gooi er vervolgens een
paar warme worstebroodjes in of zelfs een
goed doorbakken uitsmijter, inclusief kaas
en spek. Eet als je eenmaal begonnen bent
met drinken niet meer teveel tegelijk, want
anders loop je ongetwijfeld tegen de man met
de hamer op en kost het enkele uren plus vele
liters koffie om weer enigszins het mannetje
Wim van Vliet, voorzitter
van de Stichting Vastenavond
Bergen op Zoom...geen drup
pel alcohol, de hele vasten
avond niet...
FOTO ARCHIEF DE STEM
te worden. Duur tijdver
lies!"
Jan Kant (46) uit Hulst
combineert het vak van
gynaecoloog in het zie
kenhuis van Terneuzen
met de functie van car
navalsprins in Hulst.
Maar aan de medische
wetenschap zegt dokter
Kant niet veel te hebben
als het om carnaval gaat.
„Ik doe ook maar wat.
Vooral goed blijven eten:
erwtensoep, bruine-
bonensoep, zuurkool,
kluts."
Desondanks kan hij met
gezag spreken over
katerbestrijding.
„Veel bewegen, dan
word je niet ziek," tipt
Kant, „Al die drank moet
je uitzweten en verbran
den. Als je veel aan de
toog hebt gehangen, heb
je een probleem. Jezelf
volgieten met water als
je thuiskomt is mijn
remedie. Als je alcohol
drinkt, drijf je vocht af
uit je lichaam. Dat
vochtgebrek is 's mor
gens een van de redenen dat je je beroerd
voelt, maar niet het enige, overigens. Dus
moet je er op tijd voor zorgen dat je lichaam
vocht binnen krijgt. Het beste zou zijn om na
elk pilsje een glas water te drinken. Water bij
de wijn. Maar ja, dat doe je niet hè?"
Een collega van Jan Kant relativeert het ver
haal dat bewegen alcohol verbruikt. „De
afbraak van alcohol gaat in een regelmatig
tempo, tien procent per uur, of je nu zit, staat
of springt. Hooguit vindt er een tempover
snelling plaats van de natuurlijke darmbe
wegingen, waardoor de alcohol de darm
sneller passeert en niet helemaal wordt opge
nomen."
De methode van veel water drinken treft wel
zijn doel, maar kent ook ongewenste bijwer
kingen, want met een beetje pech blijf je de
hele nacht naar de wc laveren.
„Nee hoor," zegt Jan Kant. „Meestal slaap je
zo vast dat je daar geen last van hebt. Maar
als je eenmaal wakker bent, moet je wel hard
lopen natuurlijk."
Bertus Jansen, die we al eerder aan het
woord lieten, voorkomt een kater ook met
water. Jansen: „Als je thuis komt, nooit recht
naar bed gaan. Eerst een uurtje de krant
lezen en al dat bier aftappen. Daarna flink
water drinken tot er niks meer bij kan.
Inderdaad, dan moet je 's nachts regelmatig
plassen. Maar daar heb ik zo'n aanlegfles
voor in bed, want anders moet ik er te vaak
uit."
Water helpt, maar het is geen medicijn. „Als
FOTO WIM KOOYMAN
je echt een zware kater hebt, dan helpt alleen
een behoorlijk medicament," zegt vrouwen
arts Kant. „Ikzelf pak in dat geval paraceta
mol of ibuprofen, dat helpt goed tegen
katers. En 's morgens vlot weer beginnen met
een pint natuurlijk, dat wil ook nog wel eens
helpen."
De Friese Brabander heeft baat bij sappen:
„Voor het naar bed gaan, als je de bui al voelt
hangen: drink veel water of bouillon,
desnoods met een preventief aspirientje. Bij
het opstaan: vruchtensappen."
Hij heeft nog een tip om de kater te lijf te
gaan? „Van een douche knap je ook op, het
liefst met wisselend koud en warm water.
Maar het enige wat echt helpt tegen een
kater is gewoon lekker zat blijven. Van ont-
Een heupflacon tijdens de optocht helpt
tegen de kou, je gevoelstemperatuur stijgt
in ieder geval aanzienlijk.
FOTO DE STEM/BEN STEFFEN
nuchteren kim je lelijk ziek worden!
Een andere carnavaller: „Eet 's nachts, voor
dat je naar huis gaat, nog eens flink veel en
vet. En als je thuis bent: nooit meteen naar
bed, neem nog een paar pinten. En nooit te
lang uitslapen. Hoe langer je slaapt, hoe
duffer je de hele dag bent. Tien uur eruit. En
dan om elf uur weer in de kroeg om te ontbij
ten. Blijf vooral zo lang mogelijk in de sfeer."
De Zeeuwse Brabander doet een laatste
poging: „Tegen een echte kater bestaat nau
welijks een remedie. Daarom moet die ten
koste van elke prijs worden voorkomen. De
beste manier daarvoor (Dean Martin is er
oud mee geworden) is: niet nuchter worden."
Carnaval vieren zonder het geringste spoor
van een kater kan ook. En het is niet de min
ste vastenavondvierder die daar smakelijk
over kan vertellen: het is Wim van Vliet (65),
voorzitter van de Stichting Vastenavond
Bergen op Zoom. Zijn remedie tegen de alom
gevreesde kater is onthutsend van eenvoud:
geen druppel alcohol, de hele vastenavond
niet.
Wim van Vliet: „Geen kater is 'een van de
weinige voordelen van geen alcohol drinken.
Ik ga 's avonds toch ook tot het laatst toe
door, maar 's morgens stap ik om 8.00 uur
weer zo helder als iets uit bed."
Van Wim van Vliet verwacht je een sluitende
filosofie over 'het waarom' van een alcohol
vrije vastenavond, maar ook hier blijkt het
leven simpel.
„Ik lust het gewoon niet," zegt van Vliet.
„Thuis hadden we vroeger geen geld om
alcohol te drinken. Ik ben er dus niet mee
opgegroeid en heb het naderhand ook nooit
geleerd. Ik drink tijdens de vastenavond
alleen maar jus d'orange en cola. Daar heb je
inderdaad zo genoeg van, dus veel heeft de
kastelein niet aan mij."
Het nadeel van een carnaval zonder drank is
volgens Van Vliet dat heel de omgeving lollig
wordt en dat jij de 'serieuze eend in de bijt
blijft'.
„Ik geniet van al die vrolijke mensen om me
heen en ik heb bewondering voor mensen die
zo geweldig ad rem worden. Ik vind het
prachtig als mensen plezier maken, maar het
zou wel leuk zijn als ikzelf iets minder seri
eus zou zijn."
„Het vastenavond-feest draait ook niet om
drank," vindt Van Vliet. „Waar mensen
menen dat de feestvreugde uit de fles moet
komen, kunnen ze beter thuis blijven. Ik
moet de eerste zatte nog tegenkomen hoor,
maar soms zie ik wel eens mensen met twee
glazen bier in hun handen en drie onder hun
arm en dan vraag ik me af of ze niet beter
hun verstand kunnen gebruiken. Het feest is
te hoogstaand om op te offeren aan de drank.
Vastenavond draait om mensen."
In zijn relatief serieuze rol vangt Van Vliet
ook heel wat verhalen op van die mensen.
„Meer droevige verhalen dan vrolijke," zegt
hij. „Dood, vriendschappen die verloren
gaan. Die mensen vinden bij mij een oor.
Vastenavond is een prachtige uitlaatklep. Ik
heb de psychiater hier wel eens horen zeggen
dat -er in Bergen op Zoom wel plaats voor
vier psychiaters zou zijn als er geen vasten
avond was. Mensen drinken wat, praten wat
gemakkelijker, vieren feest. Dat is goed voor
de geestelijke gezondheid."
Over roken worden in dit vrolijke gezelschap
niet veel woorden vuilgemaakt. Dat doe je
gewoon niet, of het nou carnaval is of niet.
Nou is carnaval geen uitgesproken moment
om te stoppen. Daarom een tip om het roken
te beperken: „Roken is funest, hos er daarom
maar lekker op los; wie zijn armen om de
schouders van een ander heeft, kan in ieder
geval geen sigaret vasthouden."
De stembanden krijgen het ook dagenlang
zwaar te verduren. „Ik zuig af en toe wat op
een Fisherman's Friend en dat is me heel
aangenaam," zegt oud-prins Quadekker.
„Een keer ben ik op zondagochtend mijn
stem al kwijtgeraakt en moest ik dus nog een
paar dagen. Toen hebben ze in het ziekenhuis
mijn stembanden aangestipt met een watten
staafje waarop een of andere vloeistof zat.
Toen ging het weer prima.
Moeie voeten bestrijd je volgens Frans
Quadekker vooral door je schoenen te laten
rusten. Je moet met andere woorden twee
paar schoenen in gebruik hebben, zodat je
steeds kunt wisselen. „En verder elke dag
douchen en elke dag schone sokken."
Anderen hebben baat bij voetmassage door
hun partner.
Over partners gesproken. Er doen volop ver
halen de ronde dat carnaval een levensge
vaarlijk feest is voor bestaande relaties. Als
drank en losbandigheid zegevieren is de
huwelijkstrouw nogal eens de klos. Toch is er
nergens een indicatie te vinden dat carnaval
tot een hausse aan echtscheidingen leidt.
Maatschappelijk werkers en advocaten heb
ben na carnaval geen last van hogere werk
druk. „Na de zomervakantie wel. Dan heb
ben ze het vaak nog een keer geprobeerd en
zijn ze er achter gekomen dat het niet meer
gaat," zegt een advocaat. „Maar wie zal zeg
gen dat de kiem niet tijdens carnaval gelegd
is?"
Om de relatie warm te houden is een tip van
voorheen-prins Qukelequ op zijn plaats. Na
de carnaval neemt hij vrouw en kinderen een
paar dagen mee naar Cadzand of Thermae
2000. „Die krijgen tijdens carnaval te weinig
aandacht en dat moet ook goedgemaakt wor
den. Je moet het immers samen met het
thuisfront doen."
Na de warming-up, waarmee we dit verhaal
sportief begonnen, en de vierdaagse wed
strijd moet natuurlijk een cooling-down vol
gen. Op woensdagavond haringhappen dus.
„Niet vanwege de haringen," zegt een ken
ner. „Als je er drie op hebt ben je misselijk,
maar vooral om de drank. Drink weer flink
bier, niet te snel. Je voorkomt daarmee een
kater, die je anders een hele week van de
straat houdt. Neem tot slot minstens een dag
vrij om bij te komen."
Een allerlaatste tip: neem al deze goedbe
doelde adviezen met een flinke korrel zout.
Een gezonde carnaval!
WOENSDAG 14 FEBRUARI 1996 DEEL
