blijf toch met ontevredenheid
'Ik
zitten.
die wordt
En
erger
ackmanl
vier
Designprijs Rotterdam: kleurrijk kiezen
kort
Q
Ger Lataster (75)
vitaal, trefzeker
en een beetje mokkend
■ling a I fd Èfj waarbij het
►os verder
et Ooms
I Heyden 14-3; tweede rondej
ihappen
Grote Gids
VRIJDAG 9 FEBRUARI 1996 DEEL
lor KoosTuitjer
lelburgse maatje Sanderl
mende strijd verder. Uit-1
tch van het Viissingse Del
iburgh het Middelburgse|
Ir voordeel.
zijn. Tot de verbeelding spreken
de als eco-verpakking voor cos
metica gegroeide kalebassen naar
een idee van A.J. Velthuizen en
R.S. Wall en de meteen al van bij
namen als Broer konijn en
Dr.Spock voorziene nieuwe
ANWB-praatpaal door Chrit
Gerrits. En ook de door Gazelle
op de markt gebrachte Expresso
stadsfiets van Van der Veer
Designers is een typisch Hollands
staaltje ontwerpkunst dat ver
rast.
Wie uiteindelijk van dit kleurrij
ke geheel de Designprijs in de
wacht sleept, is nog even een
raadsel. Maar voor bezoekers van
de tentoonstelling die het wel
weten, staat de bus met briefjes
voor de publieksprijs tot 2 maart
open.
De tentoonstelling met de 17
genomineerde werken voor de
Designprijs Rotterdam 1996 is
nog tot en met 17 maart te zien
in de designgalerie van de Kunst
hal, Westzeedijk 341, Rotterdam.
Open di t/m za 10-17 uur, zo 11-
17 uur.
Aan uw manier van schilderen komt
wel veel energie te pas. Breekt u dat
niet op?
Ger Lataster: „Soms verbruik je heel
veel energie. Maar als je op leeftijd
raakt, zo heb ik ervaren, dan moet je
een soort strategie ontwikkelen. Je
moet je namelijk aanpassen aan je
mogelijkheden."
„Renoir kon toen hij oud was, zich niet
meer bewegen. Ze moesten hem de
penselen aan de vingers plakken. Toch
is hij door blijven schilderen. En
Matisse werd in 1944 geopereerd. Hij
was er 'vanaf dat moment heel slecht
aan toe. Maar daarna heeft hij nog die
prachtige knipsels gemaakt. Het schil
deren beperkte zich dus, maar hij is
heel doeltreffend op iets overgestapt,
waar hij anderen bij in kon schakelen.
Strategie
„Dat is een kwestie van strategie. Ik
moet oppassen dat ik bij het schilderen
niet te wild op trappen heen en weer
stap. Maar zolang je verder gezond
bent, gaat het."
In Venlo hebt u twee dagen driftig op
een steiger heen en weer staan schilde
ren.
Ger Lataster: „Ik was later wel uitge
put. Zolang ik werk, gaat het. Maar
daarna word je dus moe. Dan ga ik
even zitten en wil ook wel eens in slaap
vallen. Een uurtje meestal, dat helpt.
Liggen niet: dan word ik misselijk.
Overigens: in een aantal uren kan ik
een ding een eind op weg helpen. Dan
is het weliswaar niet klaar, maar ja."
Amsterdam
In uw tijd is een hele groep Limburgse
schilders in Amsterdam terecht geko
men. Het merendeel keerde later terug.
V bent in Amsterdam gebleven.
„Die gang naar Amsterdam werd door
de oorlogsomstandigheden bepaald.
We hadden in Maastricht onze eerste
verkenningen gedaan. Maar Maast
richt was ontoereikend. Eigenlijk had
den we naar Antwerpen gewild.'Maar
dat kon dus niet vanwege de oorlog."
„In Maastricht waren we opgegroeid
met met het impressionisme van
Cezanne. Dat was onze leidraad. In
Amsterdam heerste een heel ander kli
maat. Daar werden Picasso en de sur
realisten ons tot voorbeeld gesteld. Als
je op de Rijksakademie een plaatje van
Cezanne durfde op te plakken, werd je
ervan afgelazerd. Zover ging dat. Ik
denk dat een aantal daarom terug
gegaan is. De Franse cultuur was in het
zuiden bon ton. Die was ons aangebo-
En toch bent niet terug gegaan.
„Hoe gaat dat? Ik ben in Amsterdam
getrouwd en misschien daarom wel
gebleven. Want Limburg was in die
dagen erg ingeslapen. De roomskatho-
lieke macht deed zich daar geleden.
Wij zijn niet in de kerk gertrouwd en
we hebben onze kinderen ook niet
laten dopen. Aan dat soort verplichtin
gen was je ontsnapt. Maar dat beteken
de dat je beter niet terug kon gaan."
„Natuurlijk, Picasso en Matisse golden
ook in Maastrichtse ogen als grote
schilders. Maar als ze katholiek waren
geweest, dan zouden ze in Maastricht
se ogen toch hoger zijn aangeslagen.
De geestelijkheid bepaalde dat soort
ideeën. En Charles Eyck natuurlijk
ook. Die ageerde heel fel tegen wat wij
deden. We hebben in Maastricht dan
ook heel veel weerstand ondervonden.
Nu nog even wat vooruit gekeken. Wat
gaat u voor Arnhem doen?
„Die schildering? Die komt in het
gerechtsgebouw tegen een muur waar
in twee deuren toegang geven tot de
grote zittingzaal, waar straks over het
lót van mensen beschikt wordt. Dat
gegeven ga ik schilderen."
Hoe gaat dat werk heten?
„Gewoon: Het Laatste Oordeel."
Werk van Ger Lataster is in het Museum
V^n Bommel van Dam in Venlo tot en
met 9 april te zien. De 75 werken op
papier zijn in een schitterend catalogus
gebundeld. Het museum (Deken van
Oppensingel 8) is geopend van di. t/m
vr. van 10-16.30, za. en zo. 14-17 uur.
Het musuem is gesloten tijdens carna
val.
aar eigen weg. Na
het Peter Ooms. ln
or Jan Joosen, die
aarvan de wereld.
Inaar nieuwe trai-
fcch Cor van der
/an het wedstrijd-
pr het management
ópische Spelen in
dan wel Dennis de J
voor Mike Simon. De aki
|lve finales tegen de win-|
maar.
nommeerde duo Haroldl
erzege op Erwin de Key-f
De alles overheersende indruk is dat
dit alles zo panggg uit het gemoed van
de schilder werd weggeschoten. Maar
de kunstenaar corrigeert dit denk
beeld.
Ger Lataster: „Iedereen denkt steeds
weer: dat gaat zo maar, dat schilderen
van hem. Maar dat is niet zo. Ik moet
steeds weten wat ik wil. Wat erop
moet, volgt daar dan uit. Het is telkens
een bewuste aanpak. Tekeningen en
schilderijen ontstaan zo op dezelfde
wijze. Er is geen verschil."
Machteloos
„Je kunt met dit werk niet zeggen: ik
rijd naar XYZ, zonder een van te voren
vastgestelde koers te hebbfen. Natuur
lijk gebeuren er onderweg onvoorziene
dingen. Dat moet je ook rustig laten
gaan. Je kunt niet alles aan touwtjes
binden. Maar zonder plan ben ik
machteloos."
Een scheve blik bij het aanhoren van
roemend commentaar. Want ik zeg
hem dat zijn werk, zoals dat in Venlo
uit alle tijden gepresenteerd is, sterk
gebleven is. Tot op de dag van. van
daag.
Lataster, mokkend bijna: „Ik kan niet
zeggen dat ikzelf onverdeeld tevreden
over mijn werk ben. De laatste tijd ziet
het er met name niet zo best meer uit.
Als anderen daar een andere mening
over hebben, dan luister je daar wel
naar en je voelt je gevleid. Maar ik blijf
toch met ontevredenheid zitten. En die
wordt steeds erger."
Is dat op den duur geen beletsel om
hier te blijven komen?
Lataster: „Nee, dat niet. Ik doe mijn
werk met een grote hardnekkigheid.
En ik denk maar zo: ik leer er van."
In een van de opzienbarende atelier
stukken staat The End geschilderd. Is
dat dan toch wellicht een voorbode
voor een terugtreden? Ger Lataster,
opverend: „Nee hoor, dat is een schil
derij van een aantal jaren terug, uit
Amerika. Ik reisde rond en belandde in
een drive in -bioscoop. The End wil
niet meer zeggen dan: 'einde voorstel
ling', Dat doek is niet anders dan het
bijeenrapen van allerlei dingen die ik
in die tijd gezien heb."
Maar er is wel menigmaal beweerd, dat
het met het schilderen gedaan was.
Ger Lataster: „Het schilderen hebben
ze al dikwijls doodverklaard. Onzin!
Het is een normale bezigheid, net als
eten, drinken of slapen."
Na een korte stilte: „Schilderen dood?
Wat een gelul. Ze moeten me dan maar
eens vertellen wannéér dat dan afgelo
pen is. Trouwens: tegenwoordig mag
het weer."
En nu echt boosaardig: „Constant is nu
weer de voorloper. Hij heeft de schil
derkunst gered. Daar gaat-ie prat op.
Nou, dat is een gezochte arrogantie,
het redden van de schilderkunst. IK
heb altijd geschilderd."
Lteinde 10-3.
1-6, Remy Tax-Izaak van del
12-3. I
an walk over De Jong; twee-I
h, Rutger van Dierendonck-I
trt Groenendijk 6-5, Eugènn
itfeer-Jan-Kees Ganseman 8-1
[j, Ralf Simpelaar-Jelle Gern-|
JCeijzer/Manten 17-3.
fs/Verschuure 9-6, De Bruij-J
jNutzmann 9-8, Davidse/Pe'
ller/Raas-Van Belzen/Janse
Bustraan/Visser-Van de Ber-j
de Heyden 15-5, Doreley-j
12-4; tweede ronde: Jessicj
Ikenburgh-Mirjam Roose 7-5,
|seman 7-6. A
urg 7-6; tweede ronde: Anoui
Marianne Snijder 8-6.
de Berge/Spies
d-7, Liplijn/De Nooyer-Mos
fchagen5Westeijn-Hinton/van
ïroot, groter, het grootst,
let een huis-, tuin- en keuke-
patelier kon de schilder allang
iet meer uit de voeten. Daarom
liet hij twaalf jaar geleden een
bouwen op het inspira
tieloze en ver van de bewoonde
raeld gelegen industrieterrein
Sloterdijk III in Amsterdam,
laar de hoogte van dat uit hout
ópgetrokken bouwwerk - toch
nooi vier meter - is nu niet lan-
toereikend. Daarom wijkt
pe schilder de komende maan-
P uit naar een leegstaande
gasfabriek, wat dichter bij huis.
b die ruimte zal de Arnhemse
jopdracht worden uitgevoerd.
■^taster is een begrip. Wie praat over
«doorbraak van de moderne kunst in
island, praat óók over Ger Lataster,
Limburg (Schaesberg) geboren,
t sinds het midden van de jaren
lig aan Amsterdam verknocht. In
Wboek over die na-oorlogse periode
preekt zijn naam, in een adem
looemd met Appel, Constant en noem
«aar op.
fester, de Cobraïst?
r dat is een misser van de eerste
de halve eindstrijd in 4
inschappen in De Braa 1
>ertjes Blackman was iw|
uitslagen mannen
enkelspel d
kwartfinale: Donovan 1
Charl van Leeuw.elU"1, J
iwartfinale: Dylan Bla gensJ
Bentley 10-4, Frank Huys
Seconde: H Nannttgi
in 12-5; kwartfinale. M.® T I
uitendijk 9-5, Evert-Ja" J2J
Stephan de Schoolmees pi'
rste ronde: Leo Loones-C-
16 dubbelspel de
.eenhouwers/Marteijn- 17.,
sr/Onno van
jerste ronde: Mol/WUland 9i
/De RoMf Quckell
ielink/Hamelink-Van I
;he/Gijssen 10-9. „.„„./pijp
kwartfinale: Nann g g
-Dieleman/Monsieur „gj,
vrouwen dubbelsfe
2: tweede ronde- )S-i
UENGDDUBBELSPEL eeU,
halve finale: Buy
:kman/Erpelinck 14-tt-
linflf %n'x>l'ln,n\9Uro^OTOS~r^ngen
J scto"™ en natuursteen
a v, in verband lmaZ onder een flinke
u als zonaas foto rob versluys
iromö'P
ar de senioren die voo 2!
jn verschoven naar
Lataster, net niet verbeten: „De men
sen die dat beweren hebben zich ver
gist. Ik praat nu over de Cobra-groep,
hadden in het begin een gemeenschap
pelijke deler. Kindertekeningen en niet
westerse 'kunst, dat waren de Cobra
stokpaardjes."
„De beweging, berustte op een yell:
'laten we de mens bevrijden'. Ze gingen
ervan uit dat elk mens, eenmaal door
de beeldende kunst bevrijd van zijn
materiële en dagelijkse gedachten, een
kunstenaar zou worden. Een ideaal dat
kort en goed gebaseerd was op een pri
mitieve, door Karl Marx uitgedragen
gedachte."
„Het enige naar wat je kunt kijken, dat
zijn de kinderen. Die zijn beschermd
en kunnen zich vrij uiten. Maar een
mens is geen kind meer. Hij is volwas
sen. Ik kan de kindertekening als vol
wassen mens niet gebruiken. Ik kan
haar alleen bewonderen."
„Dat is het verschil tussen de Cobraï-
sten en zoals ik er tegen aan keek. Wat
mij aantrok was het abstract expres
sionisme, zoals De Kooning dat ont
wikkeld had."
Punt uit.
Loeiers
Het door een schot in tweeeën gedeelde
atelier staat mudvol kleurrijke godsbe
wijzen van deze leerstelligheid. Vitale
en trefzekere schilderijen. In doorsnee,
loeiers van doeken en een enkel kleiner
werk. Lataster: „Je kunt niet alleen
grote dingen maken."
Door Angelique Spaninks
Knallend geel voor langs de
Nederlandse snelweg, flitsend
rood voor de Deense posterijen en
dansen in een zee van wit. De
zeventien geselecteerde kandida
ten voor de Designprijs Rotter
dam 1996 vormen weer een
kleurrijk en onvermijdelijk
divers geheel. Ondanks die diver
siteit biedt de tentoonstelling in
dé Rotterdamse Kunsthal toch
ieder jaar weer een mooie
momentopname van de verwik
kelingen in vormgeversland.
Van verpakkingslijnen en mode
collecties tot een behangdrukma-
chine en een fiets. Voor wie het
nog niet weet, 'tegenwoordig
wordt over alles nagedacht en als
dat een beetje zinnig gedaan
wordt, levert het de denker moge
lijk nog een prijs op ook. Bijvoor
beeld de Designprijs Rotterdam
die op 2 maart voor de vierde keer
wordt uitgereikt. Dit keer kwa
men er 294 inzendingen binnen.
Vooruitlopend op de bekendma
king van de definitieve winnaar
van de Designprijs zijn de zeven-
tien genomineerde produkten
vanaf deze week te zien in de
Designgalerie van de Kunsthal.
Ze liggen nu alleen niet meer voor
het grijpen zoals vorig jaar het
geval was. Dat durfde de organi
satie niet aan met de drukbezoch
te Leonardo da Vinci-téntoon-
stelling als buur. Daarom staat de
fiets op slot, liggen de sieraden in
de vitrine én hangen de kwetsba
re jurkjes en broeken van ont
werpster Saskia van Drimmelen
hoog om al te veel besmetting
door vieze vette vingers te voor
komen.
Tendensen
Overigens blijken volgens De
Baan uit de betrekkelijk magere
selectie van slechts zeventien
produkten een aantal interessan
te tendensen in de Nederlands
Vormgeving te zien. In voorgaan
de jaren waren er bijvoorbeeld
nauwelijks mode-collecties, dit
jaar zijn er liefst twee gerfomi-
neerd: een mannenlijn van
Alexander van Slobbe en de fra
giele maar o zo zorgvuldige col
lectie 04 van Saskia van Drimme
len. Andere keren waren er veel
accessoires; hoeden, petten,
schoenen, sieraden. Dit jaar zijn
die nauwelijks te vinden, op de
vreemde maar 'intrigerende
Ouroboros ringen van Ruudt
Peters na. Dit blijken echter geen
'ringen' zoals we ze kennen maar
vreemd gekleurde klompen
metaal, edelsteen of mineraal die
veroverd moeten worden door ze
te dragen, wat niet meevalt
omdat je ze niet anders dan tus
sen je vingers geklemd kunt hou
den.
Verder behoorde vorig jaar
slechts één CD-rom tot de geno
mineerden. Dit jaar zijn het er
twee geworden waarvan er een -
het door Opera ontwikkelde
Défilé sans public - ook alles met
mode te maken heeft. De traditio-,
nele catwalk voldeed namelijk
niet meer voor het op details en
concept geënte werk van mode
ontwerperscollectief Le Cri Neér-
landais. Door hun show op CD-
rom te zetten is deze altijd
oproepbaar, en kan naar keuze
in- en uitgezoomd worden op
details en ideeën achter de para
derende modellen.
Diametraal tegenover deze CD-
rom staat de V.O.L.V.O,/Airbag
CD-rom die Paul Groot en Jans
Possel ontwikkelden.
Want waar Opera de interactivi
teit benut, spotten zij nu al met
alle conventies op dit pas ontgon
nen gebied. Wegvluchtende
icoontjes en als malloten jagende
cursors maken het de gebruiker
moeilijk om de rijkdom van het
schijfje te ontdekken. Maar dat
maakt het juist ook spannend.
Grafisch
Zoals ieder jaar is ook nu de grar
fische vormgeving onder de geno
mineerden behoorlijk vertegen
woordigd. Een huisstijl, een ver
pakkingsserie, een affiche-reeks,
een afzonderlijk affiche en een
sober maar doeltreffend Vertaal
woordenboek voor kinderen
behoren tot het beste wat Neder
land op dit vlak te bieden heeft,
al is het allemaal beduidend min
der uitgesproken en eigenzinnig
dan een paar jaar geleden. Alleen
het als achttiende genomineerde
Mentaliteiten-boekje dat de Rot
terdamse Kunststichting zelf uit
gaf - en om die reden van mede
dinging naar de prijs is uitgeslo
ten- stijgt boven de strakke
soberheid uit.
Resten tot slot zeven ontwerpen
die niet onder één hoed te vangen
De nieuwe praatpaal van de
ANWB die zich binnenkort als
eert reddende Broer Konijn
met extra lange oren voor de
versterking van het geluid
langs de Nederlandse wegen
bevindt. foto j. en m. zweerts
5, 2. Skjelbreid (Noo)
lus) 22.53,1, 5. Niogret
f 2. Grasic (Slv) 163, 3.
|os voor de halve f ina-1
ppen in Goes. Dennis I
de veteraan uit Hoek!
De schilder en tekenaar Ger Lataster werd 75
jaar. Het Museum Van Bommel van Dam in Venlo
heeft daar de vlag voor uitgestoken. Vijfenzeven
tig tekeningen uit een periode van vijftig jaar
worden in het museum getoond. Dit overzicht
leidt tot een boeiende confrontatie met Latasters
kunstenaarschap. Onstuimige vervoering spreekt
uit alles wat er hangt. Latasters hartstocht voor
het scheppen wordt ditmaal extra gesymboliseerd
in een ter plekke gemaakte supertekening. In twee
dagen tekende hij in Venlo een doek van vijf bij
drie meter vol.
De loftuitingen over zijn werkzaamheden hoort de
kunstenaar schijnbaar achteloos aan. Och, hij had
makkelijk vijf van die tentoonstellingen kunnen
samenstellen. En over omvangrijk gesproken?
Ach, hij gaat deze maand aan de slag met een
schildering van vijftien bij drie meter. Bestemd
voor de nieuwbouw van het paleis van justitie in
Arnhem.
Een gesprek met een groot, maar bij tijd en wijle
ook stevig mopperend schilder.
i debuut als
in de Ronde
ploeg-
[n
j| zich afgemeld voor
In komend weekein-
wegens gebrek aan
reft nog te veel last
Ink. Rintje Ritsma,
mme starten wel in
nas en Carla Zijlstra
ikampioene
Be Zuidduitse plaats
Biathlon over 7,5 km
iGer Lataster: „Het schilderen hebben ze al dikwijls doodver
klaard. Onzin! Het is een normale bezigheid, net als eten, drin
ken of slapen." FOTO'S GERUNDE DE DEUS
