e
md
ïen
Geen vervolging in Borsumij-zaak
'Twintig kandidaten voor Fokker'
DE STEM
'Kleurstof in kleding
lankerverwekkend'
Smiths: Succes van
Flippo niet in gevaar
Deelen: airshow voor behoud erfgoed luchtvaart
^ringen
in
iltuur
slavië
I rechtvaardigen. De recher-
i cheurs, die met het onderzoek
I warenbelast, hebben geen
I belangrijke notulen of documen
Delegatie vliegtuigbouwer overhandigt Kok en Wijers half miljoen briefkaarten
Zier organisaties eisen verbod
A7
Een beetje
olie of een
beetje zand
Landbouwclubs mogelijk samen
Outplacement
en Loopbaanbegeleiding
VAN EDE PARTNERS
VERVOLG TOONBANKUITGIFTE
6 V4°/o STAATSLENING 1993
PER 15 JUL11998
UARI 1996 A
n bed. Door zijn
bedreiging van
loed wordt hij
ene te kussen en
zo'n 600 gevan-
houden. De bewa-
de gedetineerden
ladden het daarbij
irzien op hun
ui.
heeft thans bijna
behandeld die
ampen in Kroatië
lebben overleefd,
jks komen er meer
Sommigen lijden
telijke castratie of
;ale verwondingen,
n ernstige psycho-
oblemen en de
eke symptomen,
veet hoeveel man-
misbruikt," aldus
ar uit de door ons
verzamelde bewij-
t het misbruik sys-
laatsvond en dat
aar het topje van
en."
artier, woordvoer-
J oegosla vië-Tribu-
Haag, zegt dat
de zaken die voor
en, betrekking heb-
csueel misbruik van
en van deze zaken
Sosnische Serviër die
wordt beschuldigd
ordenen van de cas-
een moslim-man in
iet beruchte kamp
in het westen van
:t slachtoffer bloedde
.er geval werden twee
bewakers van het
ïp bij Brcko, in het
fan Bosnië, beschul-
eksueel misbruik van
gevangenen. Het
n dergelijk misbruik
groot in de Balkan,
meeste slachtoffers
nlijk nooit met hun
n naar buiten zullen
nen voelen zich diep
id en gestoord
n van hen hun part-
de therapie wilde
aldus Loncar.
ische media, die over
ïeen uitvoerig over het
oorlogsslachtoffers
geschreven, schitter-
afwezigheid op het
[se internationale sym-
at onlangs in Zagreb
thema van seksueel
nisbruik werd gehou-
zei niet verbaasd te
et is slecht voor het
an de troepen."
Amsterdam (anp) - Het Open-
I 'baar Ministerie ziet af van
I vervolging in de zaak Borsu-
Ijnij Wehry. Daarbij werden
I onder meer de toenmalige
bestuurders J. Noordam en A.
I van der Graaf van dit Haagse
I handelshuis verdacht van
aandelenhandel met voorken-
1 nis.
Volgens het Openbaar Ministerie
I js er onvoldoende bewijs aanwe-
Economie
I zig °m
verdere vervolging te
ten kunnen vinden die de schuld
konden bewijzen. Uit deze stuk
ken had moeten blijken of de
verdachten, op het moment
waarop zij opdracht gaven tot de
onderzochte effectentransacties,
op de hoogte waren van besliss
ingen die koersgevoelige, ver
trouwelijke informatie bevatten.
Borsumij Wehry heeft zelf voort
durend volgehouden dat er nau
welijks schriftelijke verslagleg
ging van overleg of besluitvor
ming binnen de raad van bestuur
of de raad van toezicht tot stand
kwam.
Op 8 december 1994 heeft de
Stichting Toezicht Effectenver
keer (STE), naar aanleiding van
een rapport van het controlebu
reau van de Amsterdamse effec
tenbeurs, aangifte gedaan bij
justitie. De misbruik van voor
kennis zou zich hebben voorge
daan bij een aantal gelegenhe
den in een periode van ongeveer
zes maanden vanaf eind 1993.
Justitie verdacht in totaal veer
tien personen, waaronder enkele
rechtspersonen, die 54 keer de
modelcode zouden hebben over
treden. Daarbij had het Open
baar Ministerie zich vooral vast
gebeten in de aankoop van war
rants door Borsumij-managers
op 2 december 1993. Dat was
vlak voor de overname van het
technische bedrijf Stokvis door
Borsumij. Deze transactie werd
op 17 december beklonken en
drie dagen later wereldkundig
gemaakt. Justtie vermoedde dat
de verdachten al bij aankoop
van de warrants op de hoogte
waren van de overnameplannen.
Alle aandacht ging uit naar twee
bestuurders van Borsumij,
Noordam en Van der Graaf. Bei
den hebben bij hoog en laag vol
gehouden zich niet schuldig te
hebben gemaakt aan misbruik
van voorwetenschap. Noordam
ontkende overigens niet actief te
hebben gehandeld. „Iedereen
doet er zo spastisch over, maar
wat is er nou mis met bestuur-
Ivan onze Haagse redactie
|Den Haag - Er hebben zich twintig kandidaten voor Fokker
[gemeld. Dat verklaarde gisteren bestuurder Huis in 't Veld van
I de vancentrale VHP. „En daar zijn enkele groten bij," zegt de
vertegenwoordiger van het middelbaar en hoger personeel.
iNamen wilde hij niet noemen,
maar de geluiden dat het Cana-
Idese Bombardier, een combina-
[tie van Hyundai/Daiwoo onder
[leiding van Samsung en het
Indonesische IPTM zich onder
ie belangstellenden bevinden,
[houden aan.
twintig geïnteresseerde con-
Icerns moeten via een te beant
woorden vragenformulier bewij-
[zen dat hun bedoelingen serieus
ti.
Het management van Fokker zal
rag de drie bewindvoerders
ivan de in surseance verkerende
[kern van het bedrijf vijf overle-
hdngsscenario's aanbieden. Die
scenario's dienen als handvat bij
de besprekingen met de poten
tiële kandidaten voor overname
]van de vliegtuigbouwer. De sce-
's variëren van een totale
['doorstart' van Fokker tot de
(verkoop van aparte activiteiten.
[„Het zijn theoretische excerci-
rties om voorbereid te zijn op de
gesprekken," zei Industriebond-
pestuurder Van Bers gisteren tij
pens de overhandiging van
feaO.OOO briefkaarten met de
lekst Houd Fokker in de lucht
pan premier Kok en minister
TVijers van Economische Zaken,
pe delegatie van Fokker-werk-
hemers en vakbondsvertegen-
poordigers noemde gisteren in
Den Haag de briefkaartactie
onder de Nederlandse bevolking
'een succes'. „Binnen een week
hebben we er al een half miljoen
en dagelijks komen er nog 40.000
binnen," zei voorzitter Van der
Weg van de Industriebond.
Teleurstelling is er alleen over
KPN.
Tante post weigert 50.000 kaar
ten af te leveren omdat er onvol
doende of geen porto op zit. „We
hadden gehoopt dat de PTT
spontaner zou meewerken, maar
daar gaan we nog over praten,"
zei Van der Weg.
„Misschien moet er maar eens
een telefoontje naar meneer Dik
(voorzitter van de raad van
bestuur van KPN) dat-ie die
kaarten door moet sturen,"
reageerde minister Wijers. Hij en
Kok kregen een berg postzakken
en een diskette met 713 steunbe
tuigingen via Internet. „Deze
actie illustreert nog eens hoe
belangrijk de Nederlandse
samenleving Fokker vindt," zei
Kok.
Hij beklemtoonde opnieuw dat
het kabinet alles op alles zet om
Fokker te redden. Wijers uitte
zich voorzichtiger. „Ik vind het
mijn verantwoordelijkheid dat
ik uitga van het slechtste scena
rio. Alles dat daar bovenop komt
is meegenomen."
oen Haag (anp) - Vier milieu- en consumentenorganisaties vin-
oen dat er een verbod op de import en verkoop van kleding met
jankerverwekkende kleurstoffen moet komen.
ddels proberen Servisch1
FOTO EP»
fe hebben daarop aangedrongen
5 een brief aan staatssecretaris
Jerpstra van Volksgezondheid.
Iet ministerie wil op korte ter-
lijn overleggen met de textiel-
pnche over maatregelen,
f organisaties, Natuur en
ilieu, de Alternatieve Konsu-
fintenbond, de Nederlandse
leniging van Huisvrouwen en
Nederlandse Bond van Plat-
andsvrouwen, verwijzen naar
rapport van de Keurings-
lenst van Waren in Alkmaar,
aruit blijkt dat een deel van
ia Nederland verkochte kle-
'gnog altijd dergelijke kleur-
'ffen bevat.
r ondanks een rapport van
'uur en Milieu uit 1986, waar
de stichting waarschuwde
F de schadelijke stoffen in
■ding.
et is duidelijk dat die stoffen
niet inhoren," aldus een
l0r^0er^er van het ministerie
[n VWS. „Het is dan de vraag
je dat bewerkstelligt. Wij
'en er de voorkeur aan dat de
mche zelf maatregelen neemt.
ar a's dat niet lukt, dan kan
een verbod komen." Het
wtement wil ook nader
erzoek naar de vraag wat
!cies de schadelijke gevolgen
P van het dragen van kleding
et dergelijke stoffen,
vier organisaties houden dit
'r een gezamenlijke campag-
F® Pleiten ze voor een ver
hop kleding die de zogenoem-
®z'de-analoge kleurstoffen
It a verwiizel» naar Duits-
dat al veel verder is met
:ngere regelgeving op dit
'e brief aan Terpstra halen de
pnisaties de problemen aan
I^eweek bij het kleding-
.A ontst°nden met
die kankerverwekkende
stoffen bleek te bevatten. De
partij beha's, waarvan er tien
verkocht zijn, slipte door de con
troles die het bedrijf geregeld
houdt. De rest is uit de winkels
gehaald.
Van onze verslaggever
Maarssen - Smiths vreest
vooralsnog niet dat het inci
dent in België, waarbij een
vrouw gestikt zou zijn in een
plastic schijfje, het succes
van de Flippo's in gevaar zal
brengen. Dit verklaarde een
woordvoerdster van de
chipsfabrikant gisteren.
„We hebben sinds maart miljoe
nen Flippo's op de markt
gebracht en er is nog nooit wat
mee gebeurd. Bovendien zijn ze
uitvoerig getest op veiligheid
voordat ze op de markt kwamen.
Als je nuchter naar de feiten
kijkt, is er geen reden om aan te
nemen dat mensen nu geen Flip
po's meer willen," aldus de
woordvoerster. Dat er een ver
bod komt op het verpakken van
plastic schijfjes in zakken
schips, zoals de Belgische rege
ring overweegt, verwacht ze dan
ook niet.
Uitspraken over het 'tragische
incident' in België, kan de
woordvoerster nog niet doen.
.„Wij wachten eerst een onder
zoek af." Volgens haar zou het
overigens niet om een Flippo
gaan maar om een plastic schijf
je van een concurrent.
De 68-jarige vrouw die in België
overleden is, had drie weken
geleden een zak chips gekocht.
Per ongeluk at ze een hard
schijfje op, dat als verzamelob
ject verpakt zit in zakjes chips
van Smiths en Croky. De vrouw
zou daardoor in ademnood zijn
gekomen, waardoor zij haar
bewustzijn verloor.
In de ambulance werd ontdekt
dat de luchtwegen verstopt
waren door een plastic schijfje
met een diameter van 4 centime
ter.
De 'flippo' werd met succes ver
wijderd. De vrouw was toen
inmiddels in coma geraakt en is
daar niet meer uit ontwaakt.
De Belgische minister van
Volksgezondheid Colla neemt de
zaak ernstig op, al wil hij eerst
het officiële rapport van de
doodsoorzaak zien.Colla over
weegt het verpakken van flip
po's in voedsel te verbieden. Het
Nederlandse ministerie van
Volksgezondheid gaat zich op de
hoogte stellen van de gebeurte
nis in België.
Door Willem Reijn
Deelen - „Ja, het mogelijk verdwij
nen van Fokker raakt me echt. Ik ben
er echt emotioneel bij betrokken.
Fokker is een deel van Neerlands
industrieel erfgoed."
Jan Plesman, kleinzoon van de beroem
de KLM-oprichter Albert Plesman, zegt
het na de persconferentie, waarop de
Airshow Europe als grootste luchtvaart
evenement van het vasteland van Euro
pa is aangekondigd.
Jan Plesman is voorzitter van de Stich
ting Airshow Europe en de Nationale
Federatie Historische Luchtvaart. De
federatie nam het initiatief tot de show,
die een jaarlijk terugkerend evenement
moet worden.
De geschiedenis van luchtvaartshows
gaat in Nederland terug tot 1919, De
Eerste Luchtverkeer Tentoonstelling
Amsterdam, de ELTA, trok 400.000
nieuwsgierigen, van wie de meesten voor
het eerst van hun leven een vliegtuig
zagen.
De ELTA vormde de start van een rijke
luchtvaartgeschiedenis: door de bij het
publieke gewekte belangstelling konden
de Koninklijke Luchtvaart Maatschap
pij en Fokker worden opgericht.
Nu, 77 jaar later, moet met de Airshow
Europe op vliegbasis Deelen bij Arnhem
(31 augustus en 1 september) de grootste
luchtshow van het vasteland van Europa
worden.
Zeker 250 vliegtuigen staan tentoonge
steld, terwijl nog eens 200 toestellen
Stuntteam van de partij
invliegen. Beroemde stuntteams van
allerlei luchtmachten ter wereld zullen
hun kunsten vertonen.
Maar vooral oude kistjes zijn te aan
schouwen, zowel op de grond als in de
lucht. „Het doel is het behoud van het
erfgoed van de luchtvaart," zegt Jan
Plesman.
De aankondiging van het evenement
komt op een gevoelig moment in de
N ederlandse luchtvaartgeschiedenis.
Elk moment kan het immers definitief
gedaan zijn met Fokker, waarmee de
Nederlandse vliegtuigbouw voor altijd
geschiedenis wordt.
Het toeval wil dat het toestel van de F27
Friendship Association in onderhoud
was. Daarom werd de Nederlandse pers
van Schiphol ingevlogen met een gloed
nieuwe Fokker 50, die Fokker inmiddels
in het kader van het boedelkrediet van
minister Wijers heeft mogen verkopen
aan de Koninklijke Luchtmacht. „Doen
we met de huur in elk geval iets goeds
voor Fokker."
Je mag wel zeggen dat Jan Plesman iets
met luchtvaart heeft. Hij is kleinzoon
van de grote Albert Plesman (1889-
1953), de oprichter van de Koninklijke
Luchtvaart Maatschappij.
De tijdgenoten Plesman en Anthony
Fokker zijn de grondleggers van de
Nederlandse luchtvaart. De een vloog,
de andere bouwde vliegtuigen. De KLM
en Fokker zijn dan ook precies even oud,
hoewel de levensverwachtingen na 77
jaar drastisch uiteenlopen.
De kleinzoon vliegt nu zelf bij de KLM,
als gezagvoerder van een Boeing 747.
Zijn zoon zat laatst als tweede vlieger
naast hem.
Het vliegen zit de Plesmans blijkbaar in
de genen. „Fokker en KLM zijn eigenlijk
te groot in vergelijking tot de maat van
Nederland," zegt Plesman. „Dat geeft
ook aan dat Nederland zeer zeker lucht-
vaart-minded is."
Dat enthousiasme zal de organisatie van
Airshow Europe zeker nodig hebben om
het evenement tot een succes te maken.
Bij 150.000 bezoekers, die voor 32 gul
den in de voorverkoop en 40 gulden aan
de poort een kaartje kunnen aanschaf
fen, bereikt de stichting haar doel van
fondsenwerving voor het behoud van
oude vliegtuigen.
„We moeten slagen met deze show," zegt
Plesman. „Als het misgaat komt er geen
tweede keer."
Daarom is de Britse organisatie Interna
tional Air Tattoo ingehuurd. Tattoo
heeft 25 jaar ervaring met grote evene
menten in Engeland.
De organisatie denkt in elk geval met
90.000 toeschouwers uit Nederland en
Duitsland quitte te kunnen spelen.
Voorwaarde is wel dat nog een hoofd
sponsor wordt gevonden die vier ton op
tafel legt.
Een tiental subsponsors trekt al de por
temonnee, terwijl de Koninklijke Lucht
macht voor de ontvangst op vliegbasis
Deelen zorgt.
ZATERDAG 3 FEBRUARI 1996
ders die beleggen in aandelen
van het eigen bedrijf?" zei hij in
mei.
Toen de affaire vorig jaar in de
openbaarheid kwam, leidde dit
tot een versnelde overname van
het gerenommeerde Borsumij
Wehry door branchegenoot
Hagemeyer. Bestuursvoorzitter
A. Land van Hagemeyer weigert
desgevraagd commentaar.
Het is niet de eerste keer dat jus
titie bakzeil haalt in een voor
kenniszaak. Eerder deze week
werd Begemann-topman J. van
den Nieuwenhuyzen vrijgespro
ken in de RDM-affaire. Van den
Nieuwenhuyzen wacht nog een
proces in de slepende HCS-zaak.
Minister Wijers en premier Kok (midden) nemen de voorlopige opbrengst van de actie Houd Fokker in de lucht in ogenschouw: bijna
een half miljoen briefkaarten. foto anp
Nog niet zo lang geleden
waarde een heus spook
door de economie,
genaamd inflatie. Kwistige
overheden, gretige consumen
ten en ijverige vakbonden hiel
den de spiraal van lonen en
prijzen eendrachtig gaande.
Die te doorbreken leek lange
tijd onbegonnen werk.
In de jaren tachtig is overal het
inzicht doorgebroken dat die
spilzucht en die gestage geld
ontwaarding de economie en
de welvaart uiteindelijk opbre
ken. Overheden zijn als op
commando gaan bezuinigen,
vakbonden hebben matiging
tot motto verheven en consu
menten hebben het spaarvar
ken teruggevonden.
De inflatie is nu in de meeste
Europese landen, maar ook in
de Verenigde Staten en Japan,
al geruime tijd beperkt tot
twee, drie of hooguit vier pro
cent. Het spook van de jaren
zeventig is een schoothondje
geworden.
Zo dicht nadert het tempo van
de geldontwaarding de nul, dat
sommige economen - met een
schuin oog naar de economi
sche vertraging - beginnen te
waarschuwen voor het omge
keerde: deflatie, ofwel een
algemene daling van het prijs
peil.
Je zou zeggen: als weinig infla
tie goed is voor de economie, is
helemaal geen inflatie prima en
een daling van de prijzen nog
het allerbeste. Maar een beetje
geldontwaarding is nog altijd
verre te verkiezen boven een
beetje deflatie. Het een is als
smeerolie, het ander als zand in
de economische machinerie.
Wat doet iemand die van plan
is een nieuwe videorecorder te
kopen als hij weet dat het appa
raat volgende week een paar
tientjes goedkoper is en de
week daarop nog een paar tien
tjes minder? Hij stelt zijn aan
koop even uit.
Wat doet iemand die een huis
wil kopen, maar beseft dat zijn
hypotheekschuld eigenlijk
alleen maar groeit? Zijn huis
daalt immers in waarde en zijn
salaris zal ook wel afnemen.
Dat huis kopen gaat dus even
niet door.
Aanhoudende deflatie van eni
ge betekenis is derhalve een
doeltreffend recept voor een
recessie. Door vraaguitval zal
de economie krakend en pie
pend tot stilstand komen, met
massawerkloosheid en malaise
als gevolg.
Ondernemingen hebben het
onder zulke omstandigheden
toch al lastig, omdat zij met
veel geleend geld werken, en in
reële termen hun schuld (net
als die van de huiseigenaar)
alleen maar zien toenemen.
Natuurlijk zijn er bij deflatie -
net als in het geval van stevige
inflatie - mensen die profite
ren. De koopkracht van vermo
gens groeit als kool, en hetzelf
de geldt voor vaste pensioen
uitkeringen. Maar de recessie
die er aan vast zit, is tenslotte
voor iedereen slecht. Het ver
lies van de verliezers overtreft
de winst van de winnaars, zo
drukte de Amerikaanse eco
noom Paul Samuelson het ooit
uit.
Deflatie en de overheid vor
men een hoofdstuk apart.
Zeker een overheid met een
schuld zoals veel Europese lan
den hebben. De staatsschuld
dijt immers evengoed uit als de
hypotheekschuld van de parti
culier. Bovendien zullen rege
ringen, om er weer vaart in te
krijgen, de neiging hebben hun
uitgaven op te voeren, ook al
moeten zij daarvoor extra
lenen.
En dan is er nog de Europese
Monetaire Unie. Door deflatie
en recessie zouden de kandi
daat-deelnemers steeds verder
weg drijven van de gestelde
financieel-economische doe
len. Als de staatsschuld niet
krimpt maar het nationaal
inkomen wel, dan kom je met
de verhouding tussen die twee
(volgens het verdrag van Maas
tricht maximaal 6/10) immers
steeds verder van huis.
Ook zonder een deflatiedrei-
ging hebben de Europese rege
ringen argumenten genoeg om
te proberen de stemming in de
economie op te vrolijken met
renteverlaging, lastenverlich
ting en andere leuke dingen
voor de mensen.
Zij hebben hun ziel en zalig
heid verbonden aan de EMU
en die kan er binnen de gestel
de termijn eigenlijk alleen
maar komen als de economi
sche ontwikkeling de komende
jaren gunstig blijft.
De overheidsbudgetten sane
ren en de staatsschulden terug
dringen in een kwakkelende
economie is vragen om moei
lijkheden, zowel politiek als
economisch. Een beetje inflatie
is smeerolie, ook voor Europa.
Terneuzen - De landbouworganisaties ZMO, NCB en LTO Midoost
gaan volgende week met elkaar rond de tafel zitten, om te praten over
één organisatie in de drie zuidelijke provincies. Van een fusie wil
NCB-secretaris L. Hooghiemstra nog niet spreken.
De NCB heeft aangegeven op te willen gaan in één Zuidelijke Land
en Tuinbouworganisatie (ZLTO). De bond is bereid daarvoor de
katholieke identiteit en de naam NCB op te geven. „Op dit moment
hebben we een rondgang langs onze kringen nagenoeg afgerond.
Inmiddels is gebleken dat een meerderheid van de kringbesturen voor
het plan is," aldus Hooghiemstra.
(ADVERTENTIES)
PERSOONLIJKE ONTWIKKELING EN INZETBAARHEID
Eindhoven: telefoon 040 245 72 20, ir W.H.M. van Lange
Rotterdam: telefoon OIO 412 OO 22, mw E.S.H. van Eerde
inschrijving dagelijks, te beginnen op 5 februari a.s. via banken en
commissionairs
koers wordt dagelijks vastgesteld; is doorlopend aan te passen
rente jaarlijks op 15 juli
storting op 1 maart 1996
aflossing op 15 juli 1998 wordt het uitstaande bedrag van de lening
a pari aflosbaar gesteld, gehele of gedeeltelijke vervroegde
aflossing is niet toegestaan
voorwaarden zijn gratis verkrijgbaar bij banken en commissionairs
schuldregister-
inschrijvingen ten minste nominaal ƒ10.000,- op te openen rekeningen
nadere
inlichtingen Agentschap van het Ministerie van Financiën 020-5810700