Weekend
'Deze generatie
zoekt haar
toekomst hier'
Systems!
Big Brothers met rode baretten
ÜOKttmÏHCZfl
JIJ
INTERFACE
DESTEM
E3
en en Recreatie" I
Dertig jaar geleden begon in
Nederland het Molukse streven
naar een eigen vrije republiek
zich te uiten in gewelddadige
acties. Antropoloog Fridus
Steijlen promoveert op
9 februari op een onderzoek
naar de opkomst en neergang
van de RMS als ideaal.
„Opnieuw zijn Molukse
jongeren zich aan het
radicaliseren. Maar dit keer in
een andere vorm."
eidingen
Antropoloog promoveert op onderzoek naar de
opkomst en neergang van de RMS als ideaal
3, fax: 073-59410?!,
L i m b u r g e r
ekere mini-ski-
=n per luxe tou-
/anaf 371,- HP
ROVAC bv., 0524;
INUTE en Krokus
'ale mog. Frankrijk
l-in nu 675 -
k 16/2 en 1/3 y.a'.
icl.bus.Op 6 maari
f 369,- incl. HP en
jkiTime Wintersport
B0024
I/GARANTIE! 8 dgS
and slechts 599,.
dgn vanaf 319-1
,9,10,16/3. Winne-
iizen, 0488-468655
ZATERDAG 3 FEBRUARI 1996
incl. halfpensioni
SKI-LASTMINUTES
iu (tot 22.00 uur) en
nog a.s. vrijdag oi
23 feb., 1-8-15-22
r een van onze fan.
voordelige ski-be
ngen: Oostenrijk/
a/SPANJE! BV 10
•is incl.luxe bus, fraai
iet HP al v.a. 469,-!
luto 369,-! Uitgebr.
re? REKRO REIZEN
RDAM 01 0-4142233
j. SGR
er even tussenuit?
es elke zaterdag
de rubriek
[Door Rob Ruggenberg
17 DAGEN
'EST COAST PALET
IN FRANCISCO, YOSEMHE.
VEGAS. BRVCE, GRAND CANYW j
net. autohuur en hotel
v.a. 2.335,-
ROYAL
XUSTOUR
17 DAGEN
WESTERN SURPRISE
CALIFORNIA, NEVADA,
ARIZONA
cl. alle ontbijten en diners. I
excursies en
Nederlandse misleiding
VA 3.9*5,-
CROEPS
ampertoui
25 DAGEN
WESTERN MIRACLES
CALIFORNIA. ARIZONA,
OLORADO, UTAH Si NEVADA
let vliegretoor. camperhuur
en deskundige reisleiding I
v.a. 2.225,-
labintoui
23 DAGEN
HE NATIONAL TRE
Langs de Nat. parken van
difonua, Arizona. New M"1"
Colorado Si Utah
met. vliegretour, autohuur
en kabin
va. 1.685,-
jan doets america tours
I
Voor informatie
en boekingen:
TeL-072 - 575 33 33
Fax:072 - 574 59 40
U kunt onze brochure ook
PS Uitzendgroep. Nieuwe Emmeslngd
In Eindhoven (tegenover Phihps Uchttoi«|
BIJDRAGE PORTIKOSTENj
PER GIDS 5.- 1
kan de klant zijn eigen
taal een scherpe prijs
1 service. Als u van plan
1r enthousiaste verkopers
keuze.
meerprijs
f too.-
Haal meerprijs
f215,
voor Pentium
f380.
f 18,
f429.
t.v. 850
f 10,
s.v. 850
f 169,
e.v.850
f319,
f215.-
f309.
f 95,
f319.
f 39,
f 69,
f135,
f499,
f 599,
f 99,
renprinter
inter
f 199,
f 599,
iter 720*720 dpi
f 949,
0 begon het, dertig jaar geleden:
een Indonesisch executiepeloton
schiet mr. dr. Chris Soumokil
[lood, ooit minister van justitie van Oost-
ndonesië.
Soumokil is drie jaar eerder, in 1963, op het
klolukse eiland Ceram gearresteerd. De jurist
m daar de leider van het laatste Molukse
lierrillaverzet.
ffa het bekendworden van zijn doodvonnis
waarschuwt de Nederlandse minister van
buitenlandse Zaken Joseph Luns in het
geheim zijn Indonesische collega: daadwerke-
executie van Soumokil zal in Nederland
irote verontwaardiging wekken.
[Zelfs degenen die tot dusver niet sympathi
eën met Soumokils ideaal van een Vrije
epubliek der Zuid-Molukken zullen die RMS
fan gaan steunen," schrijft Luns.
1 zijn pogingen om gratie voor Soumokil te
tijgen schakelt Luns zelfs de Amerikanen in.
Eijn stille diplomatie werkt echter niet. In
[pril 1966 brengt Indonesië de Molukse intel-
ectueel ter dood.
Jrie maanden nadien, op 26 juli, arriveert
lionja Soumokil, de weduwe van de Molukse
peteman, met haar kinderen op Schiphol.
nacht nog probeert een groep
dolukse jongeren brand te stichten in de
ndonesische ambassade in Den Haag. Dat is
f zo zal later blijken - de eerste gewelddaad
leen lange, lange reeks.
jerwijl Indonesië de opstand op de Molukken
1 bloed smoort, wordt in deze weken onder
|e jonge Molukkers in Nederland het radica-
isme geboren. In hun ogen toont de moord op
lun held Soumokil aan dat praten niet helpt.
de jaren daarna ondergaat Nederland, ver
pieterd en niet-begrijpend, de ene militante
je'ie na de andere: gijzelingen, bezettingen,
[landstichtingen. Er vallen doden en veel
[wonden: Wassenaar 1970, Wijster 1975,
Fridus Steijlen: „Die drie letters zijn
meer een symbool geworden. Ze staan voor
solidariteit, voor gevoelens van verwant
schap met familie en vrienden op de
Molukse eilanden.
foto fotopersburo dijkstra
De veldslag vorig jaar bij een demonstratie bij de Indonesische ambassade in Den Haag doet de vraag rijzen of die derde generatie uiteindelijk toch niet dezelfde ontwikkeling zal
doormaken als hun ouders. foto anp
Amsterdam 1975, De Punt 1977, Bovensmilde
1977, Assen 1978.
Geen Nederlander die snapt waarom juist
Nederlanders slachtoffers worden bij die
Molukse acties. En die RMS, die Republiek
der Vrije Zuid-Molukken, wat is dat? Moeten
we dat ideaal werkelijk serieus nemen? Ook
onder Molukkers woedt daarover een hevige
discussie, maar daar hebben de media in die
tijd weinig aandacht voor.
Zo is daar de linkse Pattimura-beweging die
al gelijk na de eerste treinkaping publiekelijk
aan het RMS-ideaal begint te twijfelen. De
RMS en zelfs martelaar Chris Soumokil zijn
gewoon produkten van het kolonialisme,
menen de leiders van deze organisatie, waar
veel jonge Molukse intellectuelen lid van
worden. „Niet wij, maar de mensen op de
Molukken moeten straks beslissen welke toe
komst ze willen."
Ook een enkele Nederlander is lid van deze
Pattimura-beweging. Onder hen de student
Fridus Steijlen die na zijn schooltijd in Bra
bant en Noord-Limburg antropologie is gaan
studeren in Amsterdam. Hij wordt als een van
de weinige Nederlanders een insider in
Molukse zaken. Volgende week promoveert
hij op een onderzoek naar de veranderende
betekenis van de RMS: van ideaal naar sym
bool.
Want de RMS als idee van een eigen vrije
republiek, dat ideaal bestaat nauwelijks
meer, zegt Steijlen. „Wat de meesten nu, na al
die jaren, nog onder RMS verstaan is iets
anders: die drie letters zijn meer een symbool
geworden. Ze staan nu voor solidariteit, voor
gevoelens van verwantschap met de familie
en de vrienden daar op de Molukse eilanden."
In die roerige jaren zestig en zeventig lag dat
heel anders. Veel kinderen van oud-KNIL-
militairen hadden de blik uitsluitend gericht
op terugkeer naar de Molukken. Daar, in die
toekomstige vrije republiek, lag hun toe
komst, niet in Nederland. Ze hadden geen
boodschap aan dit kikkerland. Ze hoefden
hier geen werk, geen huis, geen positie, geen
gezin. Ze gingen straks toch terug naar de
Molukken.
Deze zogenaamde tweede generatie Moluk
kers wees de Nederlandse samenleving niet
alleen af - er kwam nog iets bij: boosheid
gevoed door de tijdgeest.
hun verdeel- en heerspolitiek, ook nog eens
voor hun smerige koloniale oorlog tegen de
rest van de archipel'."
Die beschuldiging was zo sterk, zegt Steijlen,
„dat je je rustig kon veroorloven om die zoge
naamde onschuldige Nederlanders slacht
offer te laten worden van je acties."
Steijlen: „Het RMS-denken paste precies in
het anti-imperialistische gedachtengoed van
die tijd. De Molukkers voelden zich deel van
de mondiale strijd tegen het kolonialisme:
'Die Nederlanders zijn klootzakken, want ze
hebben onze ouders dubbel uitgebuit. Eerst
eeuwenlang ais koloniale macht en later, in
Sinds die chaotische jaren is er iets gebeurd
met dat RMS-ideaal. „Het slijt," zegt Steijlen.
Er werd een derde generatie geboren en die
kreeg bij het opgroeien van hun ouders vaak
niet dezelfde verhalen. Sommige kinderen
kregen zelfs helemaal geen verhalen te horen.
Een deel van die derde generatie groeide ook
op buiten de Molukse woonwijken, dus ook
buiten een directe Molukse invloedssfeer. En
ze zijn meer en langer onderwijs gaan volgen.
Niettemin doet de veldslag vorig jaar bij een
demonstratie bij de Indonesische ambassade
in Den Haag de vraag rijzen of die derde
generatie uiteindelijk toch niet dezelfde ont
wikkeling zal doormaken als hun ouders.
Steijlen daarover: „Onder die nieuwe jonge
ren vindt inderdaad een vorm van radicalis
me plaats.
Maar het is een andere vorm. Deze radicale
jongeren hebben meer en sterkere banden met
de Nederlandse samenleving. Ze zijn libera
ler, opener. Ze sluiten zich niet af van sociaal-
economische posities. En deze tendens zal
zich voortzetten."
„Dat is een essentieel verschil en belangrijk
voor de manier waarop hun radicalisme in
actiemethoden zal worden omgezet. Deze
generatie zoekt zijn toekomst in Nederland.
Ik steek mijn hand niet voor in het vuur dat er
geen jongens gewapende acties willen - maar
het ligt veel minder in de logica dan toen in de
jaren zeventig."
Er zijn nog altijd Molukkers in Nederland die
zeggen dat zij contact hebben met een onder
grondse RMS op de Molukken, maar Steijlen
gelooft daar niet erg in.
„Natuurlijk zijn er contacten met familiele
den en betrokkenen op de Molukken. We zien
ook dat op de Molukken de sociale ontevre
denheid groeit. Maar dat wil niet zeggen dat
er op de Molukken een ondergronds netwerk
bestaat of dat er een potentiële beweging is
die iets gaat organiseren - zoiets is er niet, of
nog niet."
Bij zijn onderzoek op de Molukken zocht Ste
ijlen naar een verband tussen de onvrede en
het RMS-ideaal. Hij vond dat verband niet.
„De ontevredenheid heeft in de eerste plaats
te maken met de huidige sociale situatie en is
niet per se een voortvloeisel van de RMS-pro-
clamatie van 1959. De ontevredenheid wordt
veroorzaakt door de komst van Javanen die
topfuncties in het maatschappelijk leven heb
ben ingenomen en door de Chinezen die de
handel beheersen. De mensen zeggen: dit
moet anders. Slechts een enkeling benoemt
dat gevoel als RMS."
Zolang op de Molukken geen aantoonbare
strijd wordt gevoerd kunnen de Molukkers in
Nederland weinig anders doen dan hun fami
lieleden of hun dorp financieel en materieel te
steunen, en er af en toe op bezoek gaan.
Wat dat betreft is de situatie op de Molukken
volstrekt anders geworden dan bijvoorbeeld
die op Irian Jaya, of op Oost-Timor, of in
Noord-Sumatra, waar nog altijd verzetsgroe
pen actief zijn.„Daarom zijn het de ontwikke
lingen op de Molukken die uiteindelijk de
grootste invloed zullen hebben op een nieuw
Moluks nationalisme in Nederland," meent
Steijlen.
Over enkele jaren zal de Indonesische presi
dent Suharto plaats maken voor een ander.
Wat er dan gaat gebeuren, weet niemand. Zal
het rijk van duizend eilanden uiteen vallen?
Het Indonesisch leger en de zakenwereld zul
len proberen de eenheidsstaat te bewaren -
maar de gebeurtenissen in het Oostblok laten
zien hoe sterk latente nationalistische gevoe
lens kunnen zijn.
„Als op de Molukken een verzetsbeweging
ontstaat, of als de Indonesische eenheidsstaat
op andere wijze onder druk komt te staan,
zullen Molukkers in Nederland in actie
komen," voorspelt Steijlen.
„Zij zullen willen dat Nederland een Molukse
wens voor zelfbeschikking gaat steunen. De
manier waarop de Molukkers dan acties gaan
ondernemen zal afhankelijk zijn van de maat
schappelijke positie die zij op dat moment in
Nederland innemen - en van de mate waarin
Nederland die nationalistische gevoelens
serieus neemt."
I Fridus Steijlen - RMS - van ideaal tot symbool,
uitgeverij Het Spinhuis, prijs 40. Het boek
verschijnt maandag.
Ijk ga u, zolang het nog kan, nog even lekker
ljaioers maken. Ik heb net voor de eerste keer
I sinds een week die Toshiba weer eens opge-
Igraven vanuit de kofferbak, waarin hij onder
I ?e jentstokken en het kampeerbestek bleek
efoonstraat 41, 013-536033i
srstraat 82, 030-2331133
zerkade 6, 038-4536935
dat was even zweten want het was, zoals ze
aat m Australië noemen, a hot and sticky
1"e- ^°'n dag waarop voor velen de na bush-
Fes meest gevreesde nachtmerrie levend
I Aching thongs. Thongs zijn die teen-
ptppers die op zo'n dag, als je dat even ver-
I?en kent, aan het kokende asfalt blijven
lieT"' §auw oversteken en daar sta
IJ dan stom vastgeplakt, midden op een
|gesmolten stuk weg. In de verte komt er zo'n
Ï-» vrachtwagen aan, maar je kan niet
Ibrpu een aan die thongs geeft, dan
sen Se§arandeerd dat stukje rubber tus-
L je grootste en je op een na grootste teen.
L arstaie dan op die twee stukjes losse zool,
F intussen aan het wegdek gevuleaniseerd
pdukkig draag ik die dingen nooit, en het is
(van !,anavond op dat balkonnetje op de top
LTambourine lekker koel, een
dje of zesentwintig. Vanaf de berg kun
nen We, nachtleven aan de Gold Coast
t>aarSCR teren' veertig kilometer verder.
L 's..a* vanavond tegen veertig graden en
fie ra j no§ steeds lekker sticky. Over
v van het balkon zitten een paar gif-
wna boomkikkers. Die dingen lopen snel
ler tegen de muur omhoog dan een hazewind
rechtdoor en nemen nogal wat exotische
insecten te pakken. Ga zo door jongens, kun
nen die etters tenminste niet meer steken...
De meeste hotels, maar dat had u al begrepen
als u deze rubriek wat vaker gelezen heeft,
zijn nog steeds niet ingericht op reizigers met
een computer. That's a bloody joke mate, zei
de eerste hotelier op de berg, nadat ik zijn
kamer afgekeurd had vanwege het feit dat ik
de Toshiba geen nummer kon laten draaien
omdat hij geen direct dialing kon verstrek
ken. 'Heb ik net vijfduizend bucks betaald
voor een nieuwe telefooncentrale en dan
kom jij me vertellen dat je er niks aan hebt...'
Nummer twee had wel wat ik wilde, maar
dan wel dertig dollar extra voor die kamer
en een blanco imprint van een credit card
vooraf. Grappenmakers die er Vandoor
gegaan waren met achterlating van een tik of
tweehonderd hadden ze blijkbaar al gehad.
Ik moest er wel het halve hemelbed voor
afbreken, want in de telefoon zat niet zo'n
vierkant jackje en ergens onder dat enorme
bed hing zo'n Australische telefoonstekker
die net zo groot als een luciferdoosje is, maar
waar ditmaal aan de zijkant gelukkig wel
een modular jack aan vast bleek te zitten.
Hardware oké derhalve, opluchting één.
Daarna weer het nummer van de local node
in Brisbane ingevoerd, nulletje ervoor voor
de buitenlijn, en connect aangeclickt. En
eerst een kruisje geslagen, want sommige
digitale hotelcentrales kunnen zo'n PCM-
CIA-modemcard blijkbaar binnen enkele
seconden in de vernieling helpen. Goed mee
luisteren dus. Er zat een lelijk bijgeluidje in,
maar verder klonk het geschreeuw van de
twee modems redelijk normaal.
Opluchting twee. 'Hoe heet jij, hoe snel ben
jes doorgesluisd naar een van de Atlantische
backbones, en na nog een aantal kanalen zijn
er uiteindelijk drukletters van gemaakt die u
nu onder ogen heeft.
Prachtig toch, die techniek, niet dan? Verder
vond ik een stuk of zes afleveringen van de
Daily Planet die iedere dag in mijn postbak-
Door Léon Krijnen
Reacties: E-mail: 100445.2062@compuserve.com
je, hoe doe je het het liefste,' dat zijn zo onge
veer de rituele paringsdansjes die twee
modems tijdens de handshake afwerken,
waarna ze besluiten dat ze een tijdelijke
relatie aangaan. Het resultaat van de ontlo
ken liefde? Tien brieven vanuit Nederland,
waarvoor mijn hartelijke dank, en in de out-
box van WinCim heb ik meteen de replies
geproduceerd. Die zijn inmiddels tijdens de
tweede run naar Brisbane de deur uitgegaan,
samen met wat u op dit moment leest. Van
waar ze door die Australische server via de
Pacific backbone naar Amerika doorge
stuurd zijn.
Eenmaal in Columbus, Ohio, zijn de pakket-
kie gestopt wordt door Francisco van Jole,
nog wat reclamepraat van de firma Micro
soft over Windows '95, en een herinnering
van Kesmai.
Kesmai? Oh, ja, dat is een of ander mysteri
eus spelletje waar ik maanden geleden aan
meegedaan heb. De gamekeeper vraagt of ik
er nog zin in heb en zoja, of ik dan binnen
een dag of tien iets van me wil laten horen,
want anders is het over en sluiten met
meneer Krijnen.
Laat maar zitten, gamekeeper. Toch nog
maar eens proberen wat te webben met die
Toshiba? Ja, waarom niet, onze nieuwe
hoofdredacteur is tenslotte een techneut, dus
die zet straks ongetwijfeld een krabbeltje
onder dat telefoonbonnetje. Ik moet tenslot
te toch weten waar ik het allemaal over heb,
nietwaar? Of het nou aan temperatuur of
hoogte ligt is mij een raadsel, maar nou liep
Netscape ineens wel als een tierelier, terwijl
het programma meestal binnen een minuut
of wat begint te bokken op de Toshiba met
dat rudimentaire geheugen van slechts vier
megabyte.
Als de wiedeweerga naar Teletekst, even
gauw kijken wat er allemaal aan de hand is.
Nog steeds lekker koud? Nog geen Elfsteden
tocht? Dat IRT-gedoe eindelijk afgesloten? In
New South Wales is eenzelfde corruptie
onderzoek gaande, dat zich ook al maanden
voort blijft slepen. Wat krijgen we nou? Ajax
door Cambuur uit de beker geknikkerd? Is
die Toshiba gek geworden? Dat noem ik nou
een bloody joke.
Wegwezen uit Nederland, over twee weken
word ik weer terug verwacht en dan hoor ik
het verder wel. Eerst weer eens even lekker
rondneuzen op de elektronische snelweg,
want ik begon toch enigszins last te krijgen
van ontwenningsverschijnselen na een week
je webloos. Er wordt links en rechts weer
heel wat afgekankerd over censuur. In
Duitsland blijkt er het een en ander op dat
gebied aan de hand te zijn, maar dat zal in
Nederland intussen ook wel uitgebreid in de
krant gestaan hebben. Maar ook in Frankrijk
en Amerika is het zo te zien de afgelopen
weken aardig raak geweest met ijverige
overheidsdienaren die zich opwerpen als
moraalridders in cyberspace.
Van mij mogen ze alle halve garen, sekten,
neonazi's, praktizerende pedofielen en weet
ik veel wat nog meer misbruikers van Inter
net via een speciale backbone rechtstreeks
naar de elektronische hel of voor mijn part
hemel sturen, maar zo simpel is de praktijk
helaas niet. Het lijkt erop dat de meeste tot
nog toe overhaast genomen maatregelen
meer ongemak voor goedwillenden dan
bescherming tegen kwaadwillenden opleve
ren.
Zelfs de Guardian Angels gaan zich nu ook
al met Internet bemoeien. Die jongens met
hun rode baretten, die zich geroepen voelen
om in nogal wat Amerikaanse subways de
zwakkeren te beschermen, gaan dat nu ook
op de electronic highway doen. Ze noemen
zich de Cyber Angels, en ze doen niets anders
dan de hele dag duizenden home-pages
navlooien op drie criminele activiteiten
waaraan ze het meeste belang zeggen te
hechten: zogenaamde sex-related crimes,
fraude met creditcards en hate-crimes. Als ze
iets zien wat niet door de beugel kan, gaat er
een kopietje naar het Amerikaanse ministe
rie van justitie.
Het is 1996 en twaalf jaar na dato heeft
George Orwell zijn gelijk gekregen. Al heeft
hij nooit kunnen vermoeden dat Big Brother
een rode baret zou dragen...
voorbehouden,
lor 3 jaar.
