ABAB wint slag om eerste plaats
Japanners
schaatsen in
isolement
6 Rintje kan boven niveau Koss
Winterspelen in Nagano nog niet actueel voor allrounder Shirahata
AGENDA
Ritsma in eerste rit tegen Japanner Noake
DESTE
Annamarie Thomas raakt
gewend aan kopmanschap
DE STEM
SPORT ZEELAND
Q
In eerste klasse regionale zaalvoetbalcompetitie
SPORT
Berekenende Ritsma staat volgens Veldkamp model voor moderne schaatsen
Schaatsrecords
Hoogtijdagen
Peloton
VRIJDAG 2 FEBRUARI 1996
Van onze sportmedewerker
Axel - In de eerste klasse van
het regionale zaalvoetbal is
ABAB alleen koploper gewor
den. De equipe van Theo de
Smet klopte in een rechtst
reeks treffen concurrent Ter-
neuzen met 7-3. Van der
Gucht, dat met 2-9 van Phi
lippine won, nam de tweede
plaats over en volgt op één
punt. Corn Boys/Benny Sport
werd derde door met 4-3 van
Kees Mechielsen te winnen.
Temeuzen werd door de neder
laag vierde in de dans om de titel.
Onderin bleef ZVH 2 deze week
weer met lege handen achter. Met
5-6 werd nipt van ZVC/Max Kor
ting verloren. Gemeente-Vervaet
eindigde in 2-6 en BVS-Vooruit in
7-4.
PHILIPPINE-VAN DER GUCHT
2-9 - De mannen uit Philippine
waren niet bijster goed op dreef en
dat werd door Van der Gucht
afgestraft. Ivan van de Vijver
werd met vier treffers topschutter.
Peter Drumont, Edwin Martens,
Ronny Goossens en Patrick de
Cock (2x) maakten het winnende
negental vol. Tonny Goossens
nam de produktie van Philippine
voor zijn rekening.
CORN BOYS/BENNY SPORT-
KEES MECHIELSEN 4-3 - Dit
duel werd bijna niet gespeeld. Een
misverstand maakte dat op het te
spelen tijdstip de zaal leeg was.
Later arriveerden beide teams als
nog en slaagden erin arbiter Neyts
naar de zaal te krijgen waardoor
er toch nog gespeeld kon worden.
Na 0-2 werd het 4-3 door winnen
de doelpunten van Luc van Hecke
(2x), John Boelens en Peter van
Regenmortel. John de Ritter (2x)
en Dennis Hamelink scoorden
tegen.
ZVH 2-ZVC/MAX KORTING 5-6
- In dit als 'aardig duel' aange
merkte potje voetbal, kreeg ZVH 2
het deksel toch nog op de neus. Na
2-2 halverwege waren het de
mannen uit Kloosterzande die met
de winst gingen lopen. De win
nende serie rake inzetten kwam
op naam van Dave van Overmee-
ren (2x), Dave de Boy, Gyon
Asselman (2x) en Sjef Pouwels.
Bruno Vanassche (2x), Marco
Maes (2x) en Benny Langeraert
schoten voor de equipe van coach
Ben Ockeloen raak.
ABAB-TERNEUZEN 7-3 - Wat
een topper had moeten worden,
werd het niet. Het duel was aar
dig, maar omdat de thuisclub hal
verwege al met 5-0 leidde, was de
spanning te snel weg. Mare Corijn
(2x), Werner Corijn, Theo Schram
(2x) en Jacky Camier (2x) schoten
voor ABAB raak. Patrick Baumg-
arte (2x) en Michel de Ridder
deden dat voor de rood-zwarten.
GEMEENTE-VERVAET 2-6 -
Vervaet zette de toon en won ver
diend. Twee treffers van Jordi van
Bunderen waren voor Gemeente
te weinig om aanspraak op een
punt te kunnen maken. Jeroen
Vervaet (4x), Martijn Bisschop en
Michael van Esbroeck voltrokken
het vonnis over de Temeuzense
ambtenaren.
BVS-VOORUIT 7-4 - Vooruit
heeft de vorm van het begin van
de competitie nog lang niet te
pakken. BVS liep naar 5-2 uit en
hield de teugels in handen. Voor
de zegevierende doelpunten meld
den zich Angelo Verbraeken (3x),
Evert Verwer, Peter Bouwman,
Carlo Blommaert en Jean-Claude
Everaert. Voor Vooruit, dat verde
digend regelmatig de mist inging,
scoorden Adrie van Haneghem
(3x) en Frank Neve.
Stand: ABAB 15-34, Van der Gucht 15-
33, Com Boys/Benny Sport 15-32, Ter-
neuzen 15-31, BVS 15-26, ZVC/Max
Korting 15-24, Vooruit 15-24, Philippine
15-20, Kees Mechielsen 15-15, Vervaet
15-12, Gemeente 15-8, ZVH 2 15-4.
Rintje Ritsma verdedigt van vandaag tot en met zon
dag in Inzeil de wereldtitel schaatsen. Zijn voor
naamste uitdagers zijn Keiji Shirahata en Hiroyuki
Noake. Vooralsnog voelen beide Japanners zich
onderdanig aan de wereldkampioen van 1995. De
vraag is wie er zondagavond voor wie buigt?
Door Marcel Luyckx
Inzeil - Keiji Shirahata verstaat
weinig, maar lacht des te meer.
De schaatskampioen van Japan
leeft het grootste deel van het
jaar in een wereld waarin hij zijn
medemens niet kan verstaan.
Zelfs het uitwisselen van koetjes
en kalfjes loopt al gauw uit in
frustrerende communicatie
stoornissen.
Sinds het begin van het schaats
seizoen is hij twee dagen thuis
geweest bij zijn ouders. Hij weet
niet wanneer hij hen weer ziet.
„Ik ben gewend om veel van huis
te zijn. Als ik in Japan ben, zit ik
op mijn studentenkamer in
Tokyo, duizend kilometer van
mijn ouders vandaan," laat Shi
rahata weten, als hij via een tolk
de taalbarrière kan doorbreken.
Shirahata (22) probeert evenals
zijn teamgenoten voor het WK,
Horiyuko Noake (21) en Toru
Aoyanagi (27), een westerse taal
te leren, maar gevraagd naar hun
hobby's buiten het schaatsen,
reppen ze geen van drieën over
studieboeken. Shirahata ver
maakt zich met computerspelle
tjes, slaapt veel en mag op zijn
hotelkamer graag naar sport op
televisie kijken. Ook Noake is een
geoefend zapper, winkelt graag,
al is het in het westen wel eens
moeilijk om uit te leggen wat hij
wil. Hij is de schuchterste van de
drie. Aoyanagi, die er al drie
Olympische Winterspelen op
heeft zitten, is de leukste van het
stel. „Ik praat graag met vrou
wen." Maar die hobby beoefent
hij vooral in eigen land, vanwege
het bekende taalprobleem elders.
Uitvalsbasis
Het (allround)schaatsen speelt
zich voornamelijk in Europa af.
Inzeil is de vaste uitvalsbasis op
het Europese continent voor de
Japanse schaatsers. Om ook in de
zomermaanden ijs te proeven,
slaan ze hun kamp op in het
Canadese Calgary. Honderdveer
tig man sterk waren de Japanners
afgelopen zomer aan het trainen
op de Olympic Oval. In drie
weken tijd maakten zij meer geld
op dan de Canadese schaatsers te
besteden hebben tot en met de
Olympische Spelen van Nagano.
Over geld hoor je de Japanners
niet. Waar je genoeg van hebt,
hoef je ook niet moeilijk over te
doen.
In september, toen hij even een
maandje in Japan was, onder
wierp Shirahata zich aan een
experiment van de Senshu-uni-
versiteit in Tokyo.
Hij sliep tien dagen in een hoge-
drukcabine van twee bij twee
meter, waarin het verblijf op gro
te hoogte werd nagebootst. In het
begin klaagde Shirahata over
slapeloosheid. „Toch geloof ik
dat ik er baat bij heb gehad, al
zijn de effecten nog niet helemaal
duidelijk."
BASKETBAL
Vrijdag 2 februari: Marathon 2-
Oostburg 1 (mannen eerste klas
se Zeeland), sporthal Basken-
burg Vlissingen, aanvang 21.30
uur.
Zaterdag 3 februari: Schelde-
sport 1-America Today 3 (man
nen rayon overgangsklasse A),
sporthal 't Zwaantje Terneuzen,
aanvang 19.30 uur. Schelde-
sport 2-Dynamo'70 2 (mannen
eerste klasse Zeeland), sporthal
't Zwaantje Temeuzen, aanvang
18.00 uur.
Als de testresultaten positief uit
vallen, zal er op grotere schaal
met hogedrukcabines gewerkt
worden tijdens de aanloop naar
de Olympische Winterspelen.
Nagano'98 is nog niet actueel
voor Shirahata, bezweert de 1.67
meter lange oosterling. Voor spe
cialiseren vindt hij het nog te
vroeg.
„Iedereen begint steeds weer over
de Winterspelen in Nagano. Dat
is pas over twee jaar. Ik train
allround. Mijn eerste doel is te
slagen als meerkamper. Volgend
jaar is het wereldkampioenschap
allround in Nagano. Daar heb ik
mijn zinnen op gezet."
Een jaar geleden in Baselga di
Pinè achtte Shirahata Rintje
Ritsma nog onverslaanbaar. „De
kans om van Ritsma te winnen, is
groter geworden. Ik heb hem dit
seizoen in Heerenveen al versla
gen op de 1500 en 5000 meter. Ik
heb de indruk dat hij niet in vorm
is."
Shirahata
Shirahata was de eerste Japanse
schaatser op het erepodium bij
een allroundtoemooi. Dat histo
rische feit heeft van hem in eigen
land geen beroemdheid gemaakt.
Onder schaatsen wordt in het
Land van de Rijzende Zon vooral
sprinten verstaan. Het is bijna
een belediging van een volksheld
om te suggereren dat Shirahata
zijn landgenoot Akiro Kuroiwa,
wereldkampioen sprint in 1983
en 1987 en tegenwoordig een van
de coaches van de Japanse
allroundploeg, in populariteit
benadert. „Ik was te langzaam
voor de sprint. Daarom ben ik
maar allrounder geworden. Het is
misschien wel mijn verdienste
dat de afgelopen jaren het niveau
van het allroundschaatsen in
Japan over de hele linie hoger is
geworden."
Trainer Kuroiwa voorziet echter
evenals veel van zijn westerse
collega's het einde van het
allroundtijdperk. De toekomst is
aan de specialisten. „Het
allroundschaatsen heeft een rijke
geschiedenis. Tradities moeten
we respecteren. Maar het is
Keiji Shirahata: „De kans om van Ritsma te winnen, is groter geworden.
eigenlijk nonsens dat een schaat
ser zich toe moet leggen op
afstanden die variëren van 500
tot 10.000 meter. De accenten
zullen verlegd worden naar de
afstandskampioenschappen. Kijk
naar Veldkamp, Romme en de
Noor Söndral."
Kuroiwa verwacht dat Shiraha
ta, Noake en Aoyanagi over twee
jaar aan de start staan in Nagano.
„Maar we hebben ook nog een
aantal talenten achter de hand,
dat daar medailles kan winnen.
Namen? Jullie zullen ze wel zien
in de nabije toekomst."
Van onze verslaggever
Inzeil - De wereldkam
pioenschappen allround
schaatsen beginnen van
daag met een toprit. In de
eerste rit op de 500 meter
rijden de Japanner Hiroyuki
Noake en Rintje Ritsma.
Noake won vorig jaar bij het
WK in Baselga di Pine de
openingsafstand, Ritsma
werd derde. Na vier afstan
den was Noake zevende,
Ritsma eerste.
Keiji Shirahata, naar verwach
ting Ritsma's belangrijkste con
current, rijdt in de tweede rit
tegen de Canadees Neal Mars
hall. Ids Postma lootte in de
vierde rit de Rus Anoefrijenko,
Martin Hersman werd in de der
de groep ingedeeld en rijdt in de
achttiende van 21 ritten tegen
de Amerikaanse debutant Spi-
cer.
Bij de vrouwen rijdt titelverde
digster Gunda Niemann in de
tweede rit tegen de Amerikaan
se Becky Sundstrom. Annama
rie Thomas treft in de zesde rit
als tegenstandster de Italiaanse
Simionato. Tonny de Jong en
Carla Zijlstra completeren het
Nederlandse drietal.
MANNEN
500 meter, eerste rit: Noake (Jap) -
Ritsma (Ned); 2. Shirahata - Neal
Marshall (Can), 3. Boutiette (VSt) -
Breuer (Dui), 4. Postma (Ned) -
Anoefrijenko (Rus), 5. Sajoetin
(Rus) - Carta (Ita), 6. Aoyanagi
(Jap) - Soergoetanov (Kaz), 7. Tam-
burrino (VSt) - Dittrich (Dui), 8.
Kim (ZKo) - Andersen (Noo), 9.
Saetre (Noo) - Priz (Oek), 10. Knoll
(Can) - Sighel (Ita), 11. Kumm (Dui)
- Hereide (Noo), 12. Kaznatsjejev
(Kaz) - Zygmunt (Pol), 13. De Mar-
reiros (Por) - Feigenwinter (Zwi),
14. Chun (ZKo) - Balo (Hon), 15.
Nicholson (NZe) - Kuentz (Fra), 16.
Kevin Marshall (Can) - Krasjeninin
(Rus), 17. Rosendahl (Fin) - Stroes-
cu (Roe), 18. Hersman (Ned) - Spi-
cer (VSt), 19. Laimgruber (Oos) -
Novitsjenko (WRu), 20. Jonas
Schön (Zwe) - Veldkamp (Ned), 21.
Eminger (Oos) alleen.
5000 meter, eerste rit: Kaznatsjejev
- Carta, 2. Krasjeninin - Dittrich, 3.
Neal Marshall - Shirahata, 4. Aoy
anagi - Sajoetin, 5. Postma - Noake,
6. Boutiette - Ritsma, 7. Hereide -
Priz, 8. Kumm - Andersen, 9. Zyg
munt - Breuer, 10. Tamburrino -
Saetre, 11. Knoll - Sighel, 12. Chun
- Soergoetanov, 13. Spicer - Balo,
14. Hersman - Nicholson, 15.
Novitsjenko - Feigenwinter, 16.
Kim - Anoefrijenko, 17. De Marrei-
ros - Kuentz, 18. Kevin Marshall -
Rosendahl, 19. Veldkamp - Laimg
ruber, 20. Eminger - Stroescu, 21.
Jonas Schön alleen.
VROUWEN
500 meter, eerste rit: Dascalu (Roe)
- Tönsberg (Noo), 2. Becky Sundstr
om (VSt) - Niemann (Dui), 3. Huny-
ady (Oos) - Wamicke (Dui), 4. Pech-
stein (Dui) - Tabata (Jap), 5. De
Jong (Ned) - Uehara (Jap), 6. Simio
nato (Ita) - Thomas (Ned), 7. Liepa
(Can) - Hordobetiu (Roe), 8. Christi
na Schön (Zwe) - Antal (Oos), 9.
Konstantinova (Oek) - Bazjanova
(Rus), 10. D'Andrea (VSt) - Zijlstra
(Ned), 11. Nozaki (Jap) - Tama
Sundstrom (VSt), 12. Wasilewska
(Pol) - Vysokova (Rus), 13. Belci
(Ita) - Ionescu (Roe), 14. Luse (Let) -
Klyga (WRu).
1500 meter (zaterdag), eerste rit:
Tabata - Wamicke, 2. Pechstein -
Thomas, 3. De Jong - Niemann, 4.
Uehara - Becky Sundstrom, 5.
Hunyady - Dascalu, 6. Tönsberg -
Nozaki, 7. Tama Sundstrom - Belci,
8. Konstantinova - D'Andrea, 9.
Liepa - Antal, 10. Bazjanova -
Hordobetiu, 11. Christina Schön -
Zijlstra, 12. Luse - Simionato, 13.
Wasilewska - Ionescu, 14. Vysokova
- Klyga.
Door Marcel Luyckx
Inzeil - Verdedigt Rintje Ritsma dit
weekeinde in Inzeil met succes zijn
wereldtitel, dan komt zijn naam in het
rijtje te staan van Jaap Eden, Kees
Verkerk en Hein Vergeer. Zij werden
eveneens twee keer op rij wereldkam
pioen. Ard Schenk presteerde het als
enige Nederlander om drie wereldti
tels te vergaren: in '70, '71 en '72. Een
mini-enquête over Rintje Ritsma, die
Schenk in elk geval wat bijnamen
betreft al ver heeft overtroffen.
Wopke de Vegt, de prive-trainer: „Rint is
een selfmade-man die van iedereen -
ploeggenoten, concurrentie, begeleiding -
al het goede heeft genomen. Hij kan scherp
analyseren.
Hij filtert wat niet goed is voor zijn
lichaam. Fysiek is hij vreselijk sterk, men
taal erg fris. In een persoonlijkheidstest
scoorde hij vorig seizoen ver boven het
gemiddelde. Daarbij werd onder meer
gekeken naar ambitie en motivatie. Je ziet
het terug in zijn omgang met mensen. Hij
is heel moeilijk uit balans te brengen. Dat
alles maakt van hem een complete sporter.
Koss is eenzelfde soort persoonlijkheid.
Dat blijkt wel uit de initiatieven die hij
ontplooid heeft. Dat vereist lef. Het socia
le gebeuren van een ploeg heeft Rint niet
nodig. Ook als sportman is hij een tweede
Koss. Ik denk dat hij twee van de drie
wereldrecords van Koss kan verbeteren.
Alleen de tien kilometer zal moeilijk zijn."
Ab Krook, de ex-trainer: „Als trainer
streef ik ernaar dat een sporter zichzelf
kan trainen en mondiger wordt. Rintje
heeft vier jaar in de kernploeg goed geluis
terd, weet wat hij doet, handelt daarnaar
en aanvaardt de consequenties. Kracht
heeft hij genoeg. Qua effectiviteit kan hij
zich nog veel verbeteren. Redt hij dat, dan
kan hij boven het niveau van Koss uitstij
gen."
Gerfred Greveling, de fysiotherapeut:
„Een fijn, stabiel en eerlijk mens. Rintje is
een ideaal mens voor een fysio. Hij is erg
gezond en gaat heel verantwoord met zijn
lichaam om. Hij rekt goed, werkt goed in
en uit. Als hij even ongemak heeft, weet hij
dat precies te communiceren naar mij toe.
Een krachtmens die zijn krachten in wed
strijden goed doseert. Het is voor mij geen
werk om hem na een wedstrijd weer op te
rails te krijgen. Als het te veel kracht kost
om twee seconden sneller te zijn, doet hij
dat niet. Hij heeft veel gekeken naar de
grote jongens en is nu zelf een grote
geworden. Dat maakt dat hij geen een
dagsvlieg is."
Jacqui van Diessen, de voorzitter van de
fanclub: „Een kanjer. Een fantastische
sportman die weet wat hij wil en hoe hij
het wil; Als het moet tegen de stroom in.
Hij is wel met beide benen op de grond
gebleven. Een unieke combinatie. Een
sekssymbool? Dat is een hype die de media
bedacht hebben. Kennelijk hebben veel
mensen hem nooit eerder goed aangeke
ken. Er zijn al jaren posters in omloop
waarop hij gedeeltelijk ontkleed is. Op die
posters ziet Rint er tien keer mooier uit
dan in de reclame-spotjes op tv."
Egbert van 't Oever, de regelneef: „Er is
moed voor nodig om je eigen ploeg te
beginnen. Dat siert een mens, een sport
man in het bijzonder. Want topsporters
zijn in de regel behoudend. Als Rintje niet
presteert, is het hele team naar de knop
pen. Uit niets blijkt dat hij onder druk
staat. Daar heb ik bewondering voor. Hij
is erg professioneel ingesteld, naar de
sponsors en naar de media toe. Een ver
ademing. Ik heb veel schaatsers gekend die
je naar de pers moest slaan."
Keiji Shirahata, de concurrent: „Ik vind
hem vooral groot en sterk. Maar ik heb de
indruk dat hij dit seizoen niet fit is. Hij
rijdt zwaar."
Jan Charisius, de bondsbons: „Een sterke
vent en een persoonlijkheid. Hij straalt
wat uit, doet me denken aan Hjalmar
Andersen en Ard Schenk. Daar staat
iemand op het podium. In de Friese selec
tie - ik was toen voorzitter van de techni
sche commissie van het gewest - vond ik
hem een normaal mens. Onder normaal
versta ik fatsoenlijk. Dat is hij nog. Hoe ik
als bestuurder van de KNSB tegen hem
aankijk? Als hij zichzelf kan verbeteren,
wie ben ik dan om hem tegen te houden?"
Bart Veldkamp, ex-ploeggenoot: „En lot
genoot, want we zijn allebei uit de kern
ploeg gestapt. Eigenlijk vind ik Rintje
geen super-interessante sporter. Twee jaar
geleden vloog hij er nog in en reed hij een
wereldrecord, nu rijdt hij berekenend. Hij
zal niet te veel doen als het niet hoeft. Rin
tje is representatief voor het schaatsen van
dit moment. Sinds 1994 worden er geen
grenzen meer verlegd. Hij doet het goed
met zijn eigen ploeg. Dat vind ik knap. Ik
volg het met argusogen. Er is een heel pro-
dukt aan hem opgehangen. Velen zouden
onder de druk bezwijken. Er is een sfeertje
gekweekt dat iedereen nu tegen hem rijdt.
'Als ik maar van Rintje win.' Als ploegge
noot was hij niet asociaal. Als er iets aan
mijn fiets mankeerde, was hij de eerste om
te helpen. Elke topsporter is vooral met
zichzelf bezig. Het enige asociale is dat hij
voor zichzelf gekozen heeft. Ik had die
stap met de hele ploeg gedaan."
Svein-Havard Sletten, Noors bondscoach
en voormalig privé-trainer van Johann-
Olav Koss: „Ritsma is een complete
allrounder. Zijn 500 meter kan beter. Hij is
sterk genoeg om een nieuwe Koss te wor
den."
MANNEN
500 METER
Baanrecord: 36,49 (Yasunori Miyabe, Jap, 10 maart 1991).
Nederlands record: 36,48 (Van Velde, 12 februari 1995, Calgary).
Wereldrecord: 35,76 (Jansen, VSt, 30 januari 1994, Calgary).
1500 METER
Baanrecord: 1.52,60 (Noake, Jap, 12 november 1995).
Nederlands record: 1.51,60 (Ritsma, 8 januari 1994, Hamar).
Wereldrecord: 1.51,29 (Koss, Noo, 16 februari 1994, Hamar).
5000 METER
Baanrecord: 6.47,54 (Koss, 10 maart 1991).
Nederlands record: 6.39,40 (Veldkamp, 13 maart 1993, Heerenveen) I
Wereldrecord: 6.34,96 (Koss, 13 februari 1994, Hamar).
10.000 METER
Baanrecord: 14.09,25 (Koss, 10 maart 1991).
Nederlands record: 13.46,34 (Veldkamp, 14 februari 1993, Hamar).
Wereldrecord: 13.30,55 (Koss, 20 februari 1994, Hamar).
PUNTENKLASSEMENT
Baanrecord: 161.937 (Vergeer, 16 februari 1986).
Nederlands- en wereldrecord: 156.201 (Ritsma, 7-9 januari 1994,
Hamar).
VROUWEN
500 METER
Baanrecord: 39,67 (Blair, VSt, 13 maart 1992).
Nederlands record: 40,24 (Aaftink, 29 januari 1994, Calgary).
Wereldrecord: 38,69 (Blair, 12 februari 1995, Calgary).
1500 METER
Baanrecord: 2.02,23 (Kania, DDR, 8 maart 1986).
Nederlands record: 2.00,68 (Van Gennip, 27 februari 1988, Calgary), I
Wereldrecord: 1.59,30 (Kania, 22 maart 1986, Alma Ata).
3000 METER
Baanrecord: 4.13,96 (Niemann, Dui, 12 maart 1994).
Nederlands record: 4.11,94 (Van Gennip, 23 februari 1988, Calgary), I
Wereldrecord: 4.09,32 (Niemann, 25 maart 1994, Calgary).
5000 METER
Baanrecord: 7.23,00 (Niemann, 29 december 1994).
Nederlands record: 7.14,13 (Van Gennip, 28 februari 1988, Calgary), I
Wereldrecord: 7.03,26 (Niemann, 26 maart 1994, Calgary).
PUNTENKLASSEMENT
Baanrecord: 172.614 (Niemann, 28-29 december 1994).
Nederlands record: 171.452 (Thomas, 7-9 februari 1994, Hamar).
Wereldrecord: 164.658 (Hunyady, 26-27 maart 1994, Calgary).
Schaatsster heeft leren omgaan met veranderingen
Door Danny van den Broek
Inzeil - Bij een temperatuur van vijftien graden onder nu! I
stapt ze met frisse tegenzin de baan op. Annamarie Thomas I
is zwaar ingepakt. Twee extra truien, een bivakmuts en een I
sjaal moeten haar op die vroege ochtend in Inzeil bescher-1
men tegen de kou. Alleen de ogen zijn zichtbaar. Maar die I
beginnen gelijk te stralen als iemand opmerkt dat ze ken-1
nelijk al klaar is voor de Elfstedentocht. Haar lach weer-1
kaatst tegen de bergwanden.
De onbetwiste nummer één van
de Nederlandse kernploeg oogt
ontspannen. Thomas lijkt klaar
voor het WK allround, dat van
daag van start gaat. Als je haar
zo ziet, zou je niet zeggen dat
ze een moeilijke periode achter
de rug heeft. Vier maanden
geleden, tijdens het eerste trai
ningskamp in datzelfde Inzeil,
stond haar positie binnen de
kernploeg nog ter discussie.
„Ik had weer last van mijn rug.
Ik kon niet eens het ijs op. Dat
gaf de anderen het gevoel van:
we hebben haar bijna te pak
ken. Ze waren gewoon bewust
bezig om mij eraf te rijden,"
herinnert Thomas zich.
Aan tafel
Maar niet alleen op het ijs, ook
aan tafel werd de strijd voort
gezet. „Normaal heb ik een
grote bek. Ben ik druk onder
het eten. Maar nu was ik
geblesseerd. Ik was rustig. De
anderen vormden gelijk een
kliekje. Logisch misschien,
maar toch. De jongens uit de
kernploeg merkten ook dat de
sfeer bij ons niet goed was.
Jezus, jullie praten nauwelijks
met eikaar, zeiden ze dan tegen
mij. Zo voelde ik het ook. Daar
heb ik het heel moeilijk mee
gehad."
„In die periode heb ik veel
gepraat met Krook en ben ik
veel bij Bart geweest. Ik moest
uit die sfeer. Daar kon ik niet
tegen. Bart heeft me er boven
op geholpen. Hij heeft tenslotte
hetzelfde meegemaakt."
„Ik merkte dat ze het moeilijk
had," zegt Veldkamp. „Anna
marie was de beste van het
land. Een vizierpunt voor de
rest van de ploeg. Iedereen had
goed gereden als ze haar ver
slagen hadden. Ook al reed ze
dan zelf slecht. Daar moest ze
mee om leren gaan. Dan word
je maar een keer tweede, zei ik
dan. Belangrijk was dat ze zich
niet bezig hield met bijzaken."
Thomas vond zelf echter het
beste antwoord op de proble
men. Tijdens het NK allround
in Den Haag reed ze alle con
currenten naar huis. „Daarna I
was alles weer normaal. Gin-1
gen we ook weer met z'n drieën
op stap."
De rangorde was weer hersteld. I
Haar status van de absolute]
nummer een van Nederland
bracht de afgelopen tijd meer
veranderingen met zich mee.
Thomas stond vaak in del
belangstelling. Het giebelende
meisje van weleer moest plot-1
seling met teksten komen.
„Een oneerlijk strijd, want in
principe zijn het alleen maar]
goede schaatsters," beschrijft
Ab Krook de beginperiode,
waarin Thomas in verhalen
vaak werd afgeschilderd als de I
goedlachse puber. „Ik probeer-1
de dat wel te sturen, maar ook
niet te veel.. Tenslotte mocht ze
ook niet verkrampen."
Hunyady
„Net als in de relatie met het I
publiek. In het begin gaf ik I
haar bij het inrijden tijdens een
EK wel eens een seintje. Zol
van: joh, steek je hand eens opl
naar die juichende mensen I
Maar ook dat moet gedoseerd
gebeuren. Tenslotte hoeft
geen Hunyady te worden diel
voor de 87se keer een pirouet I
laat zien. Gelukkig leert Anna-|
marie steeds bij. Ze blijft
impulsieve jonge hond. Maail
het dartelende veulen veran-f
dert langzaam in een dressuur-1
paard. Uiteindelijk moet ze e
mondige sporter worden. Da'sl
iets anders dan iemand met een
grote mond."
Van haar vriend Bart Veld-I
kamp heeft ze inmiddels
geleerd dat ze het beste a'
maar eerlijk kan zijn. „Daarl
krijg je ook het meeste vooi|
terug," aldus Thomas.
Elke dag vindt ze haar gelijk I
„Ik leid het leven van een top-l
sporter. Stappen doe ik nietl
meer. Vroeger wel. Drie keer|
per week in de zomer. Dat is eil
nu niet meer bij. Geeft nietl
want dit is een fantastiscb|
leven."
Grof, grover, grofst. „Va
al dat rijden op de dake
krijgt ook Sint Nicolaas
wel eens een harde lui,"
zei cabaretier Hans Teei
wen begin december in
een onvergetelijke gastri
bij Debiteuren Crediteu
ren. Youp van 't Hek
maakte een paar weken
later vele (columnisten-
jtongen los met zijn
oudej aarsconference:
„Als je op de Dam in
Amsterdam Willem
Alexander zijn eigen
moeder ziet bevredigen,
ja, dan heb je nog een
kansje dat een enkele
bejaarde denkt, nou...."
Kan het nog leuker, gek
ker, grover? Cabaret in
Nederland is immers
populairder dan ooit
tevoren. Lachen jongen..
Door René van der Velden
Het Hollandse cabaret vierc
vorig jaar zijn honderdjari
bestaan. Het vaak vertelde vei
haal wil dat de Amsterdamse dia
mantslijper Eduard Jacobs op 1
augustus 1895 deze vorm va
kleinkunst introduceerde i
Nederland. Een kunst die hij o
Montmartre in Parijs, waar h«
allemaal echt begon, had afgekr
ken. Jacobs doet wat hij de goc
father van het cabaret, Aristid
Bruant, had zien doen: liedje
zingen over het rosse leven, d
zelfkant van het bestaan, me
grove teksten. Het publie
beloont de harde humor, door
spekt met beledigingen en ordi
naire scheldpartijen, met een gii
óp het dienplateau.
Een hele eeuw later is de cirkc
rond. Cabaretiers als Paul d
Leeuw en Youp van 't Hek zette:
nu de toon met de formule va:
honderd jaar geleden. Het opge
heven vingertje van de dominees
zonen heeft plaats gemaakt voo
nieuw repertoire met passage
als, om maar eens wat te noemer
'Godverdomme, ik ga eens ever
lekker een zieke non in haar bei
schijten'. Tsjakka dus.
„Deze maatschappij schreeuw
om te kakken te worden gezet,'
mijmerde Seth Gaaikema, eer
van de laatste ouwe-stempel
cabaretiers, vorig jaar in Di
Volkskrant.
Na vele ups en vooral ook down:
('het cabaret is dood') beleeft d(
typisch Hollandse kunstvorir
cabaret hoogtijdagen. Nederlanc
telt volgens het blad Manage
ment Team 'ongeveer 250 acts'
Het Nederlands Theater Instituut
houdt het op ruim zestig produk-
ties per jaar. Deze ensembles en
solisten geven jaarlijks zo'n 4500
voorstellingen voor circa ander
half miljoen bezoekers. Dat is
bijna een verdubbeling ter
opzichte van tien jaar geleden.
Cabaretiers zijn bekende Neder
landers die niet alleen optreden
in theaters, maar ook radio- en
tv-programma's presenteren, hits
zingen en columns en boeken
schrijven.
Wat rond de eeuwwisseling over
zichtelijk begon met een drietal
(Jacobs, Jean-Louis Pisuisse en
Koos Speenhoff), na de oorlog
opgevolgd door weer een trio
(Wim Kan, Toon Hermans en
Wim Sonneveld) is een heel 'pelo-
ton geworden. Aangevoerd door
een flinke kopgroep met onder
anderen Youp van 't Hek, Paul de
Leeuw, Herman Finkers, Brigitte
Kaandorp, Hans Liberg, Tineke
Schouten en Waardenberg De
■Jong, die nog altijd in Freek de
Jonge hun meefietsende ploeglei
der moeten erkennen.
Cabaret heeft altijd geworsteld
met diepe dalen en periodes van
grote bloei. Gouden tijden waren
de vooroorlogse jaren, de jaren
vyftig (studentencabaret) en
V°i?ra' fk iaren zestig (het maat
schappij -kritische hemelbestor
mende barkruk-cabaret).
Sinds die jaren zestig is er geen
land ter wereld waar zoveel aan
cabaret gedaan wordt als Neder-
Cabaret Ivo de Wijs (1975)
Annamarie Thomas: er bovenop.
FOTO ARCHIEF DE Slf
