L Kabinet zet wao-plannen door es onbekend Rapport IRT-enquête voor 695 gulden te koop Asielzoekerscentrum Roosendaal geopend LTO spreekt scheuren agrarisch front tegen 14a a V0nn's van het kort McNeill beschrijft invloed culturen op elkaar de stem S REIZEN Kok hekelt uitspraken Tica-voorzitter Buurmeijer als 4orakelkwaliteiten' Sint Maarten per 1 maart niet meer onder curatele Tussen Oost en West binnenland KORT Kerkscheuring heilloze weg BINNENLAND A4 jvekerij juding -:r oewerker ewerker ocad :dewerker eur monteur leerder/ ;e endes l/technisch monteurs j Lohuis alleen in Nederland veilig Ook basisschool voor kinderen asielzoekers open i land 1 Dat Erasmusprijs voor Amerikaanse historicus McNeill DESTEM COMMENTAAR Kok: intrekking stadsprovincie niet uitgesloten Douane ondekt dieren in koffer Grote partij cocaïne onderschept Hoger beroep Van der Valk in mei X 65 ad De Limbu r g e r Met RECREA op winter sport. Bel voor gids met woningen. 0578-613992 K VLIEGREIZEN ELE GEZIN ZATERDAG 27 JANUARI 1996 vanaf SPANJE 112 in hotel, eigen vervoer 515 in hotel. exd. vlucht VLALTA 624 ind. vlucht D 759 2, ind. Ylucht en buurfiets MEN Mexico 1355 incl. vlucht anvakantiesbrochure bij de nkels, NBBS Reisagenten of rkopende Postkantoren en of bel GEEEBa (44 cpm), MA. MAAR DAN ANDERS. E pakkers tot 25 jaar voor het hoonmaakwerkzaamheden. een medewerker tussen de 20 veau met een goede kennis van rante boekhoudkundige kennis is bestaan uit het plaatsen en de daarbijbehorende heden. ien Bemetel/SOM opleiding en Jan hebben wij een baan voor je ekan. 3-onderdelen zoeken wij een ngere tijd aan de slag wil. motiveerde, flexibele en voor het in elkaar zetten, folders. notiveerde, zelfstandige die opgeleid wil worden tot 3e van computers hebben en bereid irrichten. B of installatietechniek die ervaring ;.v.-installaties en Er wordt gebruik gemaakt van een bedrijf opgeleid wil worden, voor langere tijd aan de slag te bestaan uit het knippen, buigen en loeken iemand van ong. 20 jaar die wil steken. .TS'er metaal die zowel mechanisch Ben je tussen de 22 en 30 jaar en Kom dan bij ons langs. visiewerkzaamheden op locatie of elektro. Wij denken aan iemand ir relevante ervaring, die bij er beschikt. en MBO opleiding, secretariële is en inzicht in databases voor het an het verrichten van secretariele LTS'er metaal van ong. 30 jaar die xibele instelling voor het bedienen opleiding strekt tot de aanbeveling. in contacten met afnemers en n van productvergelijkend onderzee verken van orders zoeken wij een on moet beschikken over nis hebben van de industriële n de 25 en 30 jaar zijn. Daarnaast is Engels een vereiste. p'ers of MTS'ers elektro met ervaring het bedraden van panelen. pen Haag - Volgende week donderdag worden de bevin dingen van de IRT-enquête of ficieel bekend gemaakt. Het »aat om twaalf boeken - het 'eindrapport en elf bijlages - met een omvang van 4500 bladzijden. Wie er belangstel ling voor heeft kan zich mel den bij de Staatsdrukkerij in pen Haag. De kosten? 695 gulden, inclusief luxe bewaardoos. Wie de tekst daarnaast ook nog op cd-rom wil, betaalt 1080 gul den en 78 cent. Die prijzen liggen tweehonderd gulden hoger dan aanvankelijk de bedoeling was. Dat komt vol gens woordvoerster Verweij van de Staatsdrukkerij omdat er aan de eindconclusie van de commis sie Van Traa op het laatste mo ment nog 2000 pagina's zijn toe gevoegd. Nog elke dag komen er tekstwij zigingen binnen. Na maandag kan er echter niets meer worden veranderd. „Want anders komen we met drukken in de problemen," aldus Verweij. In welke oplage het IRT-rapport gaat verschijnen is nog niet be kend. Op grond van het aantal in schrijvingen wordt maandag de definitieve oplage bepaald. Bij de Staatsdrukkerij wordt gedacht aan 3500 tot. 4000 exemplaren. Het eindrapport, zonder bijlagen, verschijnt overigens ook in pocketvorm. Die ligt binnenkort voor 55 gulden in de boekhandel. De commissie Van Traa heeft on geveer twee maanden nodig ge had om de conclusies op papier te stellen van de 93 openbare verho= ren uit 88 monden over de opspo ringsmethoden van politie en jus titie naar zware criminelen. In die periode hebben de commis sieleden, van wie mevrouw Ai- king halverwege afhaakte, elk contact met de media vermeden. Leden van het Openbaar Ministe rie, de korpsbeheerders en de po litiechefs kregen van minister Dijkstal (Binnenlandse Zaken) het schriftelijke verzoek om niet mee te werken aan een tv-uitzen- ding van Nova over het IRT-rap- pórt. Ook werd terughoudend heid bepleit in de richting van de pers. Voorzitter Doctors van Leèilwen van het Openbaar Mi nisterie stuurde een soortgelijke brief naar de hoofdofficieren van Justitie. De bevindingen van Van Traa c.s. worden volgende week gedrukt in een afgezet gedeelte van de Staatsdrukkerij. Het personeel heeft geheimhoudingsplicht. „Het zal zeker niet gebeuren dat delen van het rapport hier door het gebouw gaan zwerven," aldus woordvoerster Verweij. Pers en politici kunnen donder dagochtend vanaf zes uur over het lijvige IRT-rapport beschik ken, Op het rapport rust echter een embargo. Tot half twee 's middags, wanneer commissie voorzitter Van Traa de conclusies officieel zal overhandigen aan Kamervoorzitter Deetman, mag er niets over naar buiten worden gebracht. Nova besteedt donder dag een marathonuitzending aan het IRT-rapport, Van onze Haagse redactie Den Haag - Ongekend fel heeft minister-president Kok gisteren gereageerd op de 'voorspelling' van voormalig PvdA-kamerlid Buurmeijer, dat het kabinetsplan voor herziening van de wet arbeidsongeschiktheidsverzeke ring (wao) het niet zal halen. Volgens Kok bestaat geen enkele aanleiding voor die suggestie. Kok hekelde de 'orakelkwalitei- hand van de brief die ze van het ten' van Buurmeijer, die voorzit- kabinet wil, zou in de Kamer een ter is van de Tica, het orgaan dat de sociale zekerheid moet coördi neren. Het is Kok een raadsel hoe Buurmeijer durft te suggereren dat er ook twijfel in het kabinet is over de nieuwe wao-wet, die nog voor advies bij de Raad van State Egt. „Het is me niet opgevallen dat Buurmeijer honorair lid van de ministerraad is," schamperde de premier. De premier erkende dat er veel aarzelingen in de Tweede Kamer bestaan over de nieuwe wao, waarbij premies per bedrijfstak kunnen variëren. Maar volgens Kok is het veel te vroeg om daar al conclusies uit te trekken. Buurmeijer baseerde zijn nega tieve voorspelling op zijn 'Fin- gerspitzengefühl', maar volgens Kok is het niet echt duidelijk wat Buurmeijer in zijn vingers heeft. ,We vinden onze opvattingen over de nieuwe arbeidsonge schiktheidswet nog steeds de bes te. Niet dat we herbevestiging zoeken van ons eigen gelijk, want dan zou het treurig gesteld zijn met ons. Maar we hebben natuur lijk goede argumenten," aldus Kok die niet wilde ingaan op be richten dat de Raad van State een negatief oordeel zal uitspreken. „We wachten dat advies eerst maar eens af," aldus de premier. D66-kamerlid Schimmel wil vol gende week aan het kabinet vra gen waarom het wetsvoorstel voor wijziging van de wao zo lang op zich laat wachten. Aan de debat kunnen worden gevoerd over de problemen met het wao- plan. Schimmel zegt dit in reactie op een uitspraak van voorzitter Buurmeijer van het Tica. Schimmel wil ook naar alterna tieven kijken die al door onder anderen Buurmeijer en de So ciaal-Economische Raad zijn ge opperd. Een mogelijkheid zou zijn het wao-risico tijdelijk pri vaat te verzekeren en vervolgens publiek. Een andere variant is een stelsel waarbij de overheid alleen garant staat voor een ba sisuitkering. In cao's of via verze keraars zouden daarop aanvul lingen kunnen worden geregeld. Het wao-plan van het kabinet, dat een bezuiniging van 750 mil joen moet opleveren, ligt politiek zeer gevoelig. Het speelde een be langrijke rol bij de totstandko ming van het regeerakkoord. Vooral de WD hecht er zeer sterk aan. Het liberale kamerlid Van Hoof verklaarde donderdag onverkort aan het voornemen vast te houden. Staatssecretaris Linschoten van Sociale Zaken, eveneens een WD'er, liet vrijdag via een woordvoerder weten niet te wil len reageren op-de opmerkingen van Buurmeijer. Volgens de woordvoerder is het wachten op het advies van de Raad van State over het wetsvoorstel. Ingewijden houden er rekening mee dat dat zeer kritisch zal zijn. Den Haag (anp) - De voorzitter van de landelijke boerenorga- nisatie LTO-Nederland, G. Doornbos, ontkent dat er sprake is van een dreigende scheuring in het boerenkamp over acties te- gen het mestbeleid. Doornbos stelt dat hijzelf en het bestuur van LTO-Nederland de aangekondigde mestboycot on- Volgens hem bestaat er alleen verschil van mening tussen de boerenvoorlieden en de boeren- organisaties over de gekozen ac- tievorm, maar niet over de inhou delijke kritiek op het beleid. Die staat volgens Doornbos nog steeds recht overeind en wordt door alle voorlieden en organisa- |De voorzitter van de (grote) I ®elkveehouderij-afdeling van |U0, P. Miedema, keerde zich I donderdag openlijk tegen het I plan de mestboekhouding te boy- I cotten en de verschuldigde mest- heffing niet langer te betalen uit I protest tegen de voorgenomen I ®estmaatregelen. De boerenor- I ganisaties uit Zuid- en Oost-Ne- I derland en de actiecomités heb- I den tot die stap opgeroepen. 'VERVOLG VOORPAGINA lorige week nog haalde Lohuis !j]R schouders op over het ver- s'ekvonnis. Hij was ook niet van P™ in verzet te gaan, als hij ?ar Met in België hoefde te ver fijnen. hij internationaal 'geseind' is hij in principe alleen in cderland veilig, omdat Neder- dersteunen. De regionale boeren- organisaties in Noord- en West- Nederland (NLTO, FLTO en WL- TO), waar de mestmaatregelen relatief minder ingrijpend zullen zijn, hebben geweigerd zich ach ter de protesten te scharen, Ze vrezen dat de acties de boeren in juridische problemen brengen. Veel veehouders doen op eigen houtje wel mee aan het verzet. VERVOLG VOORPAGINA Schmitz liet ook nog weten dat Nederland momenteel 0,3 pro cent van alle vluchtelingen (23 miljoen) in de wereld binnen haalt. „Dat mogen er best nog wat meer zijn, mits duidelijk is dat ze echt vluchteling zijn." Stoové verwacht dat er in de toe komst permanent 20.000 plaatsen beschikbaar moeten zijn voor de vluchtelingen. „Het beleid is er vooral op gericht om die centra vooral in de middelgrote en gro tere steden te plaatsen. Daar is het draagvlak groter dan in de kleinere gemeenten." Voor de officiële opening, waar bij Roosendaals burgemeester Marijnen zich bijzonder tevreden toonde met de gang van zaken rond het centrum, werd ook nog de dépendance van de basis school De Wingerd geopend. In de lokalen bij het centrum krijgen de kinderen van de asiel zoekers de eerste lessen die erop gericht zijn de stap naar de Ne derlandse maatschappij gemak kelijker te maken. Staatssecretaris Schmitz, (verantwoordelijk voor het asielbeleid) was gisteren een van de aanwezigen bij de opening van het asiel- zoekerscentrum in Roosendaal. Daar verblijven momenteel 440 asielzoekers. Er is plaats voor 600 mensen. Schiphol (anp) - Sint Maarten staat vanaf 1 maart niet lan ger onder curatele van Nederland en de Nederlandse Antil len. In plaats van dit 'hoge toezicht' komt er een versneld stappenplan, dat de bestuurlijke situatie op het eiland bin nen drie jaar gezond moet maken. Minister Voorhoeve voor Antil- tie op Sint Maarten na de wer- liaanse en Arubaanse zaken velstorm," aldus Voorhoeve. heeft dat aan het eind van zijn bezoek aan de Antillen afge sproken met de autoriteiten van Sint Maarten. In 1993 besloot Nederland Sint Maarten onder curatele te stel len vanwege de bestuurschaos op het eiland. Inmiddels is vol gens de minister goede vooruit gang geboekt. Bovendien zou een voortzetting van het oude regime alleen maar tot meer ir ritaties leiden. „Het laatste half jaar stelde het hoge toe zicht niet zo veel meer voor, vanwege de veranderde situa- Voor de uitvoering van het be stuursakkoord is ruim 30 mil joen gulden uitgetrokken, waarvan Sint Maarten de helft moet betalen. Nederland neemt 8,4 miljoen voor zijn rekening en de regering van de Neder landse Antillen de rest. Voorhoeve verwacht binnen kort een krediet van 100 tot 200 miljoen dollar beschikbaar te kunnen stellen voor de her structurering van het finan- cieel-economische beleid op de Nederlandse Antillen en Aru ba. (geen onderdanen uitlevert, is nu voor hem aanleiding om I al Licui aauiciUi I ,„Sno?ln verzet te gaan. „Als het I wat u mij nu zegt, is mijn I ,es™it genomen," aldus Lohuis, e ervan overtuigd is dat hij vol- I Mede vrijspraak kan halen, vanwege de hoge proces- I iet af1 Za® no®toe van ver~ I geat tevens in beroep te- [ïref I sinaan§espannen. Daarin be- H °i racll(bankpresidentmr- I nL6 (ter om een beslag, dat I var, x?S 8elegd op tegoeden heffe Way' (gedeeltelijk) op te dat de Etten-Leurse firma ■eway Lighting tegen Lohuis Amsterdam (anp) - De Ameri kaanse historicus William McNeill (1917) krijgt de Erasmusprijs 1996. Hij krijgt die omdat hij de onbetwiste pionier is op het terrein van de wereldgeschiedenis, aldus het bestuur van de Stichting Praemium Erasmianum. De stichting kent de prijs jaar lijks toe. De uitreiking is in het najaar. De onderscheiding gaat naar een persoon of instelling die een voor Europa belangrijke bijdrage heeft geleverd op cultureel, so ciaal of sociaal-wetenschappelijk terrein. Aan de prijs is een geld bedrag van 300.000 gulden ver bonden. Vorig jaar won de Itali aanse architect Renzo Piano. McNeill heeft volgens de stich ting door toepassing van sociaal wetenschappelijke theorieën in de geschiedenis en historische theorieën in de sociale weten schappen een vernieuwende im puls gegeven aan beide discipli nes. McNeill is geboren in Canada. Hij haalde aan de universiteit van Chicago een graad in ge schiedenis. Vanaf 1947 doceerde hij dat vak aan die universiteit. In 1957 volgde zijn benoeming tot hoogleraar. (advertentie) 12.00 - 14.00 uur Radio 2 Al 25 jaar een wereldprogramma Hat kan aak andcrai Den Haag (anp) - The Rise of the West: A History of the Hu man Community uit 1963 is het hoofdwerk van de emi nente Amerikaanse historicus William Hardy McNeill, aan wie gisteren de Erasmusprijs 1996 is toegekend. Het boek heeft een grote invloed op de theorie van de geschiedenis wetenschap gehad. De titel van het werk zou kunnen doen denken dat het vooral de ge schiedenis van het Westen be schrijft, maar het is veel breder. The Rise of the West is een we reldgeschiedenis, waarin McNeill zijn centrale stelling uitwerkt dat het contact tussen de verschillen de culturen de motor is achter de wereldgeschiedenis. Hij bestrijkt in zijn boek vijfdui zend jaar geschiedenis. Het han delt zowel over de Oosterse als Westerse beschavingen en be trekt daarbij ontwikkelingen in Afrika, Oceanië en Pre-Columbi- aans Amerika. McNeill stelt dat het belangrijkste kenmerk van de Europese beschaving vanaf 1500 haar instabiliteit is. Die heeft haar een dynamiek van constante vernieuwing bezorgd, waardoor de oude culturele ba lans met Oosterse beschavingen is verstoord en de Westerse de overhand kreeg. McNeills opvattingen staan in schril contrast met die van zijn mentor, collega-historicus Ar nold Toynbee. Die ging ervan uit dat beschavingen opkomen en ondergaan volgens hun eigen in terne ritme, zonder invloed van buitenaf. De nu 78-jarige William Hardy McNeill werd in het Canadese Vancouver geboren. Net als zijn vader had hij al op jonge leeftijd een grote belangstelling voor ge schiedenis. Het was ook zijn va der die hem stimuleerde zich met brede historische patronen te gaan bezighouden. William McN eill studeerde in 1939 af aan de University of Chicago. Vooral als assistent van Carl Bec ker aan Cornell University on derging McNeill de invloed van diens brede historische analyses. Ook werd hij sterk beïnvloed door diens studies op het terrein van de Amerikaanse culturele antropologie. In de Tweede Wereldoorlog dien de hij in het Amerikaanse leger, een aantal jaren in Griekenland. Dat inspireerde hem tot drie boe- De toekomst is aan het verleden. In Polen en andere delen van Centraal Europa tenminste, zo lijkt het. Józef Oleksy, eerste mi nister in Warschau, heeft de handdoek in de ring moeten gooi en. Zijn vriendschappen met Russische KGB'ers heben voor zoveel lawaai gezorgd, dat hij en zijn kabinet niet meer aan re geren toekwamen. Of hij, als voormalig communist, nu echt landverraderlijke re laties met de vroegere bezetter heeft onderhouden, is nog on duidelijk. Het feit alleen al dat zijn naam in verband gebracht kon worden met de Sovjets was voldoende. Rufmord heet zo iets bij onze oosterburen. En ook die kunnen er wat van. Zodra een functionaris uit het oude oosten enige hoge verantwoordelijkheid krijgt, begint het te gonzen van geruchten. 'Informeel Stasi-medewerker' is wel de geringste. In Bulgarije, Roemenië, Servië, Kroatië, Slowakije en nu ook Polen spelen ex-communisten een prominente rol in het be stuur. Doorgaans zijn ze op min of meer democratische wijze in het zadel gekomen. De kiezers waren op de hoogte van hun vroegere en hun huidige politieke oriëntatie. Hun houding ten opzichte van het wereldcommunisme en de feitelijke leiders daarvan in het Kremlin was nimmer een geheim. Vanwaar dan nu de verdachtmakingen? Omdat politiek in Oost-Europa geen zaak - of hoopvoller ge formuleerd - nog geen zaak van democratische besluitvor mingsprocessen en van algemeen belang is, maar van macht. Macht die, als in het verleden, aangewend kan worden tot pro fijt van de eigen groep of achterban. En macht moet minder met argumenten dan met alle ter beschikking staande midde len verkregen en verdedigd worden. Het verleden levert daar voor ammunitie. Iedere politicus in het nu voormalige Oostblok heeft lijken in de kast. Of het nu om Oleksy of Walesa gaat. Want ook van de ze grote verzetsheld is op grond van vage aanwijzingen be weerd dat hij aan celspionage gedaan heeft, dat hij een infor mant van de geheime dienst geweest is en dat hij in ruil voor gunsten zijn acties gematigd heeft. Na de val van de Berlijnse Muur is in de meeste van de jonge democratieën besloten het verleden te laten rusten. Slechts een paar al te opvallende machtscriminelen zouden vervolgd worden. De zonden der anderen werden met de mantel der liefde bedekt, hetgeen betekent met het gesloten houden der archieven. Het resultaat bleek niet zozeer de verhoopte verzoe ning, maar een kruitvat onder het dagelijkse politieke bedrijf. Het was slechts wachten op rancuneuze tegenstanders die het lont aan zouden steken, leder is in staat ieder ander op basis van zijn verleden te laten veroordelen in Oost-Europa. Wie naar Centraal Europa kijkt met een Westerse bril en zich dus zorgen maakt over het democratische gehalte en fatsoen van het daar bedreven politieke spel, maakt dezelfde fout als wie met Franse smaakpapillen de Schotse keuken keurt. De landen van het voormalige Warschau-pact gaan vooruit. Dat wie eenmaal op het Slavische pluche zit, zich zelden nog bekommert om het belang van het gemeen, deugt weliswaar niet, naar min of meer objectieve Westerse maatstaven en kan nauwelijks als vooruitgang aangemerkt worden. Er is echter toch een begin van democratie. Verkiezingsuitslagen worden immers niet meer vervalst en de burgerij kan zodoende haar onwelgevallige regimes naar huis sturen. Invloed op het dagelijkse politieke reilen en zeilen heeft de kiezer niet, hij mag slechts eens in de zoveel jaar zijn stem laten horen. Maar is dat zoveel anders dan in de gevestigde democratieën van de vrije wereld? Welk recht hebben die zo doende om anderen te bekritiseren? Van onze Haagse redactie Den Haag - Premier Kok sluit niet uit dat het kabinet het wetsvoorstel voor de stads provincie Rotterdam alsnog zal intrekken, of aanpassen. Het kabinet zal de komende week proberen de Tweede Kamer als nog te winnen voor de stadspro vincie Rotterdam met een opde ling van de Maasstad in vijf ge meenten. Lukt dit niet, dan komt er een opnieuw overleg tussen de coalitiepartijen PvdA, D66 en WD of kabinetsberaad, aldus Kok. Premier Kok durfde zich gisteren na afloop van de ministerrraad niet aan een voorspelling te wa gen over de uitkomst van het ka merdebat over Rotterdam. „Op dit moment is het een onover zichtelijk geheel. We zullen nog bepaalde hordes moeten nemen," aldus de premier. Hij voegde daaraan toe dat het 'te riskant is' om nu al te roepen dat het kabi net het wetsvoorstel 'nooit' zal intrekken. De Tweede Kamer is hopeloos verdeeld over de stadsprovincie Rotterdam. PvdA en D66 wijzen de opdeling van de stad Rotter dam in de stadsprovincie af, na dat de inwoners van de Maasstad die opsplitsing in een referendum massaal hebben afgewezen. WD en CDA steunen het kabinets voorstel wel. Dinsdag praat de Tweede Kamer opnieuw met mi nister Dijkstal en staatssecretaris Van de Vondervoort over de stadsprovincie. Schiphol - De douane op Schiphol heeft gisteren in een koffer van een 37-jarige man 110 kameleons en ruim honderd gekko's ont dekt. De dieren zaten dicht tegen elkaar aangedrukt. Vijf kame leons en een aantal gekko's overleefden de barre tocht niet. De man kwam aan met een vlucht uit Kenia. Hij kreeg een proces verbaal voor dierenkwelling en illegale invoer van de hagedisach- tigen. De kameleons van circa twintig centimeter lengte zaten op gerold en op elkaar gepakt in katoenen zakjes in de koffer. De gekko's, ongeveer vijf centimeter groot, zaten in twee plastic fles sen met daarin kranteproppen. Kotterdam - De douane en de FIOD (Fiscale inlichtingen- en op sporingsdienst) hebben in Rotterdam een partij van 435 kilo co caïne onderschept. De hard drugs, met een straatwaarde van ruim 87 miljoen gulden, zaten verstopt in een container met calcium- carbonaat. De container was afkomstig van een schip uit Colom bia dat in de haven van Amsterdam lag. Er zijn drie verdachten aangehouden. Den Haag - Het hoger beroep van de zeven van fraude en valsheid in geschrifte verdachte familieleden Van der Valk speelt in mei voor het Haagse Gerechtshof. Er zijn drie dagen uitgetrokken, een dag minder dan de rechtbank er voor nodig had. Op 13, 14 en 15 mei moeten de Van der Valken zich opnieuw verantwoorden in de hoop dat er lagere straffen zullen uitrollen, dan die in november vorig jaar werden uitgesproken door de rechtbank in Den Haag. Topman Arie (65) uit Voorschoten, Gert-Jan (Motel Tiel), Lucas (Motel Haarlemmermeer en Brugrestaurant Schiphol) en Ben van der Valk (Akersloot) werden door de rechtbank veroordeeld tot dertig maanden gevangenisstraf, waarvan tien maanden voor waardelijk. Daarnaast legde de rechtbank hen elk een boete op van 500.000 gulden. Alphen aan den Rijn (anp) - De gecombineerde synode van her vormden, gereformeerden en lutheranen heeft gisteravond met de stemmen van dertien 'Bonders' tegen besloten het proces tot vereniging voort te zetten in de richting van volledige eenwor ding van de Nederlandse Hervormde, Gereformeerde en Lu therse Kerken. ken over dit land. In 1954 begon hij aan zijn magnum opus over de wisselwerkingen tussen de be schavingen. Andere werken van zijn hand zijn Plagues and Peoples (1976), The Human Condition (1980), The Pursuit of Power (1982), Mythi- satory and Other Essays (1986) en een biografie over Arnold Toyn bee (1989). Sinds 1947 doceerde hij aan de University of Chicago, waaraan hij tot 1969 verbonden bleef. McNeill heeft inmiddels het res pectabele aantal van achttien eredoctoraten. Ook is hij lid van de American Philosophical So ciety, de American Academy of Arts and Sciences, de Brtish Aca demy of Arts and Sciences en is hij president van de American Historical Society. Op de gezamenlijke synodeverga dering in Alphen aan den Rijn deed de hervormde synodevoor zitter ds. W. Beekman een drin gend beroep op de tegenstanders van het Samen-op-Wegproces om niet langer verzet te plegen. „Verlaat de kerkpolitieke weg, die alleen maar tot heilloze span ningen voert." De machtige rechtervleugel in de Hervormde Kerk -de Gerefor meerde Bond tot verbreiding en verdediging van de Waarheid - had vorige week de synode ge waarschuwd dat van de hervorm de gemeenten en classes (regiona le kerkvergaderingen) geen ge hoorzaamheid meer verwacht kon worden. Synodelid ds. M. Baan uit Nijkerk zei eergister op de synode, dat 'kerkelijke onge hoorzaamheid en scheuringen' niet langer uitgesloten zijn we gens de grote gewetensnood bij de tegenstanders. Beekman verwierp het verwijt dat de synode de scheuring zelf bewerkstelligt. Dat argument werd ook gebruikt door degenen, die zich in de vorige eeuw bij de Afscheiding en Doleantie los maakten van de Hervormde Kerk. Beekman wees de tegen standers van Samen-op-Weg er op, dat zij die weg altijd hebben afgewezen. Er is diep verzet tegen Samen- op-Weg, maar ook veel hervorm den zijn er diep van overtuigd dat het verenigingsproces voortgang moet vinden. Dan zijn er volgens Beekman drie mogelijkheden: het bouwmodel, waarbij snel en voortvarend aan de kerkelijke vereniging wordt gewerkt - zijn eigen voorkeur het afbouw- of sloopmodel, beëindiging van Sa men-op-Weg; en het groeimodel, dat van voor- en tegenstanders grote concessies vraagt. Een federatie van de drie kerken noemde de synodevoorzitter een vluchtmodel. Dat is de Kerk on waardig. „Je gaat samen, maar je blijft jezelf." Bovendien dienen na verloop van tijd dezelfde pro blemen zich weer aan.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1996 | | pagina 5