:oper
DE STEM
1
'Natuurlijk besef ik dat ik verliefd ben op een land waar een dictator heerst'
Negatief reisadvies
Nederlandse keuken
moet weer meetellen
ikkelijk.
3 555 666
POSTBANK
Markt
Zwarte markt
Enorme schat
Begijnenrijst
Drie gangen
Zorgsector
X 54
beleggingsfondsen
Han kunt u natuurlijk
hoe het met de waarde
de stand van uw
Ind Krediet kunt u op.
■4 I
M 1
let de Girofoon. Als u J
VRIJDAG 19 JANUARI 1996
pgs vóór 18.00 uur een
Overgeschreven wilt heb-
uw Doorlopend Krediet
girorekening, dan belt
on even vóór 14.00 uur.
m
unt een bedrag tot maar
25.000,- overschrijven. J
lisschien wilt u nu
i van de Girofoon gebruik
Dat kan. Immers, alles
nodig hebt, is uw eigen
In en een nieuwe 5-cijferi-
gangscode. U belt gewoon
1555 666 (tussen 7 uur
I 's nachts) en u wordt stap
por de girofoonstem.
vanzelf hoe u een 5-cijfe-
^tgen als u die nog niet hebt.
binnen twee weken samen
[handleiding thuisgestuurd.
|u thuisbankieren als nooit
I ilmkse mannen praten wat. Chantal van de Cruys heeft veel bewondering voor het volk dat ondanks alle ellende zijn trots heeft bewaard.
Nieuw! 14 dagen Irak
Lij op zoek naar een team van
verkers m/v.
die in aanmerking willen komen
M/«
Het ministerie van Buitenland
se Zaken in Den Haag ontraadt
mensen naar Irak af te reizen.
Het negatieve reisadvies is nog
steeds van kracht, zo laat een
woordvoerster van het ministe
rie weten. „Wie toch die kant
op gaat, kan bij eventuele pro
blemen niet op consulaire bij
stand kunnen rekenen," aldus
de woordvoerster. Een zegs
man van het Algemeen Neder
lands Verbond van Reisonder
nemingen (ANVR) bevestigt
bet negatieve reisadvies voor
Irak. „Bij ons is dan ook geen
enkele Nederlandse reisorgani
satie aangesloten die reizen
naar Irak organiseert.
Niettemin, voor wie het advies
in de wind slaat:
tak beslaat een oppervlakte
»an 450.000 vierkante kilome
ter,
h het oosten wordt het land
begrensd door Iran, in het wes
ten door de woestijnen van
Syrië, en Saoedi-Arabië en Jor
danië, ten noorden van Irak ligt
ïurkije, in het zuiden grenst
net aan Koeweit.
Er wonen in Irak negentien
miljoen inwoners, van wie 77
proeent Arabieren en twintig
Proeent Koerden. De hoofdstad
I pagdad telt meer dan vijf mil
ten inwoners. Irak is een pre-
«dentiële republiek met een
«"Partijstelsel (Ba'ath-partij).
rhctator Saddam Hussein is
®>ds 1979 aan de macht.
e munteenheid is de Iraqi
gemiddelde minimumtem
peratuur in juli bedraagt in
Bagdad 26,5 graad Celsius, de
maximumtemperatuur kan
oplopen tot over de 40 graden.
In de winter schommelt de
temperatuur tussen de 4 en 15
graden.
Reisbureau Raptim in Antwer
pen organiseert, als enige in
België en Nederland, drie rei
zen per jaar naar Irak. Chantal
Van de Cruys fungeert als reis-
leidster.
De eerstvolgende trip vindt
plaats van zondag 31 maart tot
en met zaterdag 13 april. In de
zomer vertrekt Van de Cruys
op zondag 7 juli voor een trip
van drie weken.
Belangstellenden moeten zich
in verband met de langdurige
procedure voor het aanvragen
van een visum, minimaal twee
maanden van te voren inschrij
ven.
Een veertiendaagse groepsreis
naar Irak kost 53.000 Belgische
francs (ongeveer 2900 gulden)
per persoon.
Dat is inclusief lijnvlucht met
Royal Jordanian Airlines naar
Amman (Jordanië), vervoer per
bus naar Bagdad, reisbegelei-
ding, volledig pension en lucht
havenbelasting.
De prijs is exclusief visumkos-
ten voor Jordanië en Irak
(ongeveer 175 gulden). Deelne
mers jonger dan 65 jaar moeten
overigens een aids-test onder
gaan.
Voor meer informatie: Raptim
Reizen Antwerpen, 00/32-
32341734
iten met:
gebied van fotografie,
fcpel)computers en software.
|genover
invloed kunt uitoefenen op uW
Tweestromenland. Op de
oudste landkaart van de
wereld - een kleitablet
uit 3800 voor Christus -
staan Tigris en Eufraat al
vermeld. Het wiel en het
schrift werden er uitge
vonden. En in de 'han
gende tuinen' van Baby-
Ion werden de sprookjes
van 1001 Nacht verteld.
Dat land, Tpak, was voor
de bloedige oorlog met
Iran en de Golfoorlog een
gewaardeerde vakantie
bestemming voor vooral
moslims uit de Arabische
regio. Na die Golfoorlog
is het toerisme als een
kaartenhuis in elkaar
gestort.
Door Gerlach Hochsteribach
Toch is Irak er op gebrand het
toerisme nieuw leven in te bla
zen. Het land krijgt daarbij steun
uit onverwachte hoek: Gierle, een
plaatsje in de Belgische Kempen,
onder de rook van de Belgische
stad Turnhout.
Daar woont Chantal Van de
Cruys, een 48-jarige psychologe
en docente opvoedkunde, die
enkele jaren geleden in haar vrije
tijd een master in het toerisme
haalde. Interesse in landen in het
Golfgebied had ze altijd al en in
augustus 1994 maakte ze met
haar man voor het eerst een reis
naar het land van Saddam.
„Maar het bleek een politiek
getinte reis te zijn, op anti-impe
rialistische grondslag," vertelt
ze. „En dat hadden ze ons er niet
bij verteld toen we de trip boek
ten. Na drie dagen hadden we
nog niks van Bagdad gezien."
Toen is Van de Cruys in Bagdad
op zoek gegaan naar mensen die
wat te vertellen hebben over het
toerisme. Ze kwam in contact
met een vertegenwoordiger van
het ministerie van Informatie en
Voorlichting. Die bracht de
Vlaamse op zijn beurt in contact
met een touroperator. „Het bleek
dat ze wel degelijk toeristen naar
Irak wilden halen, 'maar nie
mand in het Westen heeft belang
stelling', lieten ze weten."
Meer had Van de Cruys niet
nodig. Terug in België verkende
ze de toeristische markt, op zoek
naar een reisorganisatie die wel
oren had in een Iraaks avontuur.
Uiteindelijk kwam ze terecht bij
Raptim in Antwerpen. „Wie gaat
er nu naar Irak?, was hun eerste
vraag aan mij. Ze waren er in eer
ste instantie niet van overtuigd
dat het zou lukken. Uiteindelijk
kreeg ik toch toestemming een
reis te organiseren. Op voorwaar-
Militairen zijn in het Iraakse straatbeeld nog volop aanwezig.
de dat ik zelf alles zou regelen.
Raptim zorgde alleen voor de
vlucht."
Vervolgens heeft Van de Cruys
intensief telefoon-, fax- en telex-
verkeer met Bagdad gevoerd om
de reis tot in de puntjes te organi
seren. Uiteindelijk had ze de
kant-en-klare reis in samenwer
king met een touroperator in
Bagdad voor mekaar. „Die heeft
de afgelopen jaren nauwelijks
werk gehad en was dus zeer
enthousiast om eindelijk weer
eens een reisgezelschap uit het
Westen door het land te leiden."
Maar liefst dertig belangstellen
den schreven zich in voor de eer
ste reis die in april vorig jaar
plaats vond. De trip was zo'n suc
ces dat ze afgelopen Kerstmis
wederom met een groep toeristen
naar Irak toog. Met Pasen en in
de zomer pakt ze opnieuw haar
koffers voor de nog steeds moei
zame tocht naar Bagdad.
Moeizaam, inderdaad, bevestigt
Van de Cruys. Want het VN-
embargo dat Irak nu al jaren in
FOTO'S CHANTAL VAN DE CRUYS
een wurggreep houdt, treft ook
het vliegverkeer dat Bagdad links
moet laten liggen. Wie dus naar
Irak wil reizen, vliegt naar
Amman, de hoofdstad van Jorda
nië. Van daaruit volgt een stoffi
ge tocht van bijna duizend kilo
meter, per bus of taxi, door de
woestijn naar Bagdad.
Het handelsembargo dat de VN
Irak oplegden, laat zijn sporen
achter, constateert Van de Cruys
telkenmale. Daarom is ze' daar
ook fel tegen, 'want je raakt de
bevolking en niet degene die je
eigenlijk met je embargo wil tref
fen, Saddam dus. Die eet er geen
boterham minder om'.
„Het embargo mag dan niet voor
voedsel en medicijnen gelden,
maar je kunt voedsel en medicij
nen alleen maar kopen als je geld
hebt. En waar komt dat geld van
daan? Uit buitenlandse deviezen.
En deviezen kun je alleen maar
krijgen door import en export.
Maar dat is door het embargo
niet mogelijk. Zo is de cirkel
rond." De armoede onder de
bevolking groeit als gevolg van
het embargo, zegt Van de Cruys.
„Zag je kinderen twee jaar gele
den nog bedelen om een balpen,
nu willen ze alleen maar iets te
eten."
De Irakezen leven momenteel
voor tweederde van gesubsidieer
de voedselpakketten. De zwarte
markt tiert er welig. De situatie
in ziekenhuizen is abominabel;
medische apparatuur is totaal
ontoereikend en er is een schrij
nend tekort aan geneesmiddelen.
Voor operaties wordt men op een
uitzichtloze wachtlijst geplaatst
en kinderen komen ondervoed ter
wereld.
Toch vindt Van de Cruys niet dat
de armoede westerlingen ervan
moet weerhouden als toerist een
bezoek aan Irak te brengen.
„Natuurlijk besef ik dat ik ver
liefd ben op een land waar een
dictator heerst. Per toerist die ik
meeneem, eist de Central Bank,
Saddam dus, vijftig dollar. Maar
mijn reizen maak en begeleid ik
niet als steun aan het regime. Ik
hoop op lange termijn iets te kun
nen doen voor het Iraakse volk.
Irak heeft een enorme cultuur
schat. Als het toerisme daar
naartoe weer op gang zou komen,
komt dat op den duur ten goede
aan de gewone Iraakse man en
vrouw, die nu in bittere armoede
leven."
Als de VN morgen het embargo
opheffen, dan is Irak binnen een
jaar een van de meest vooruit
strevende landen in de regio. Dat
is de heilige overtuiging van Van
de Cruys. „Want een bevolking
die zo enorm hard werkt, zo fier
is en blijft. Dat is onvoorstelbaar.
Van de oorlog is bijna niks meer
te zien. Toen ik in april vorig jaar
in Bagdad was, isde laatste
gebombardeerde brug her
bouwd."
Van de Cruys is van Irak gaan
houden. „Het land heeft een
enorme schat aan archeologie en
aan Mesopotamische en Arabi
sche cultuur. Daarbij heeft het
een vriendelijke bevolking, die
toeristen uit het Westen ondanks
het embargo, warm onthaalt."
De reizen die de Vlaamse organi
seert, bestaan in ieder geval uit
een bezoek aan de hoofdstad
Bagdad. Daar leidt Van de Cruys
de deelnemers langs musea, mos
keeën en bazaars. De reis, die
komende Pasen op het program
ma staat, vermeldt voorts een
bezoek aan de heilige Sjiitische
stad Karbala, de hangende tui
nen van Babyion en de histori
sche karavaanstad Hatra. „Daar
zullen we een internationaal fes
tival meemaken met zang- en
dans-folklore in antieke palei
zen," aldus Van de Cruys. „Ik
verheug me er nu al op."
Döor Hein Sluijter
De liefde voor de preipol met gebakken sepieten en voor de kapu
cijnertafel lijkt onverwoestbaar. Die Brabantse preisoep met
kalfszwezerik en de tot een hoogte van een rijsttafel aangeklede
kapucijnermaaltijd met spek, uien en nog veel meer zijn puur
Nederlandse gerechten.
En opnieuw worden deze en vele andere vaderlandse heerlijkhe
den in tal van restaurants in het land toebereid en met trots aan
de consument voorgeschoteld.
De nieuwste ontwikkeling in culinair Nederland is dan ook de
heroprichting van de stichting Neerlands Dis. Wat ooit het groot
ste samenwer
kingsverband in
het Nederlandse
restaurantwezen
was, wordt nu
nieuw leven
ingeblazen.
Neerlands Dis
lijkt, afgeslankt,
uit de as herre
zen. Vijftien
restaurants,
verspreid over
het land, heb
ben de fakkel
weer opgeno
men. Ze tonen
op de gevel
weer het schild
met de rood-
wit-blauwe
soepterrine.
De doelstel
ling is in prin
cipe hetzelfde
als in het ver
leden. Laten
zien en laten
proeven dat
er een echte
Nederlandse
keuken
bestaat en
dat je daar in
goede res
taurants net
zo van kunt
genieten als van een Franse Boeuf Bourguignon
of van een Chinese Peking Eend.
Onder het motto "s Lands Spijs, 's Lands Eer' gaan die vijftien
chef-koks weer in onderling overleg sleutelen aan de reubesoep
met lamsvlees uit Limburg, aan de Olipodrigo, een potpourri uit
Gelderland en aan de begijnenrijst uit Breda. Tegelijkertijd
wordt, vanuit een andere hoek, de campagne 'Tafelen in Neder
land' voortgezet. Vorig jaar werd die voor het eerst gevoerd en
met succes. Dit jaar doen daar 165 restaurants aan mee.
De nieuwe voorzitter van Neerlands Dis, Hans de Goede van het
Amsterdamse restaurant De Roode Leeuw, is enthousiast over
beide acties maar het meest natuurlijk over zijn eigen club.
„Neerlands Dis was helemaal verwaterd," zegt hij nu met spijt.
„In 1992 waren er nog 180 restaurants bij aangesloten. Door
gebrek aan 'een eigen gezicht en aan onderling kontakt viel lang
zamerhand bijna iedereen af. Het hing allemaal als los zand aan
elkaar. Vorig jaar was het aantal geslonken tot 30. Wat we nu, na
zeventien jaar, over hebben, is de kern."
Die kern wil zich niet zozeer gaan profileren als restaurants waar
je óók typisch Nederlandse gerechten kunt bestellen maar meer
als waarachtige en volwaardige Nederlandse restaurant3, net
zoals je Japanse of Chinese restaurants hebt. Dus met produkten
van Nederlandse bodem, op zijn Nederlands gekookt, met uitslui
tend Nederlandse namen en als het even kan met Nederlandse
wijn. „Een amuse vooraf kun je zo gezien een mondvullertje noe
men", verduidelijkt De Goede.
Hij wil eigenlijk niet meer streven naar zo'n grote en dientenge
volge logge groep. Per provincie zo'n twee tot drie leden binnen
halen waar je tussen 37,50 en 50 terecht kunt voor drie gan
gen, lijkt mooi.
Hij hoopt dat het project Tafelen in Nederland wat goede leden
zal opleveren. „Kijk, die activiteit is prima maar over een jaar is
die voorbij en dan heb je helemaal niets meer. Nou, dan kunnen ze
bij ons terecht".
Tafelen in Nederland was vorig jaar een initiatief van Nico de
Rooij, algemeen secretaris Van het World Trade Center in Amster
dam.
Hij zet nu voor 1996 zijn werkzaamheden voort. Uitgangspunt
daarbij is het gegeven dat er in Nederland twaalf provincies zijn.
Elke maand worden de streekgerechten uit steeds één provincie
gepromoot. De consument kan ook thuis meedoen, want net als
vorig jaar is er een kookboek annex kalender uitgebracht met
opnieuw receptuur van Albert Tielemans, chef-kok en manager
van het World Trade Center. De recepten zijn uiteraard allemaal
anders. Nieuw is ook in enkele gevallen de koppeling aan een
hotelarrangement.
Behalve de publieksrestaurants prijken er nu ook 150 bedrijfsres
taurants op het lijstje van De Rooij. Ze zullen een keer per week
of soms een keer per maand nadrukkelijk een streekgerecht
opdienen. In de
zorgsector heb
ben andermaal
zo'n zestig
bejaardenoorden
en ziekenhuizen
toegezegd.
Nieuwkomer is
verder de KMA
in Breda, zodat
ook de krijgs
macht gaat
ondervinden
dat Hollandse
kost niet altijd
bestaat uit .ste
vige stamppot
of massieve
erwtensoep.
Nederland
gaat weer
weten wat
venezoenen
(vispaté's)
zijn, hoe
bolussen-met-
flauwe-kul
smaken, hoe
uitmuntend gebraden fazanten met
perehiet op de tong liggen en hoe mals Gieterse eenden met
boffert door de keel glijden.