'Muziek onderstreept de emoties'
riet het
Dood
Het Brabants Orkest begeleidt opnieuw de film 'Nieuw Babylon'
halen
GROTE GIDS
D3
Bernd Lohaus
John Körmeling
IN BEELD
Rijense kunstenaars in Gemeentehuis
Wildschilderijen' in Ulvenhout
Improvisatie met film, taal en muziek
Bronzen, monoprints en schilderijen
I
VRIJDAG 5 JANUARI 1996
ramtische gebeurte- j
m een
king i..
Mulisch
it later
'Onmiddellijk
mijn
naai...
:even,
jor
r
linde
rr uit,
iDe
r meer
andere roman
van Moskou
in 1981 het
De aanslaq I
idellijk ver-
:n situatie van vier
ogen, aan een
Ik dacht aan
desnoods tien
die episode, maar
er en meer, zon-
in zicht kwam',
t. De Bezige Bij
i u* oer-Aanslag uit,
^ndgeschreven pagi-
nscriptie van de tekst
ihtende inleiding van
t boekje van 68 blad-
tegen de vijftig gul-
rer heeft de afgelopen
kt aan 'de eerste gro-
ïse roman'. Gewaagd j
februari in de boek-
e 17-jarige Creoolse
een toekomst in het 1
maar blijft verknocht
boortegrond. Snoer is
van de 29-jarige Sas-
iswou en handelt vol-
rbeiderspers over 'de
rkant van de Neder-
lligheid'.
5^8H
;ds in de knop. Zo'
/an Berkum ongewild
at er wel degelijk jon-
neisjesdingen bestaan.
ook duidelijk dat diel
elkaar onderdoen, en
lardige van dit verhaal.
erking
koning en de koningin
le Vries zijn de tekenin-
•deel van het verhaal,
tekeningen zijn door
;en gemaakt. Sterker'
elt dat het verhaal zich
ltspon uit de wisselwer-
en die twee. Het is een
chitterend uitgevoerd
oordevol gedetailleerde
ningetjes, 120 in totaal,
publiceerde eerder in!
re jeugdtijdschrift Mik-
t helaas ter ziele is
lij kreeg zijn opleiding
ogeschool voor de Kun-
lampen waar Annemie
een van zijn docenten
de achterflap staat wat
van haar leerling vindt:
Vries is volslagen uniek
ïaar. De humor in zijn
pinnerige tekeningen is
atbaar en tegelijkertijd
zichtbaar, als een bin-
iden lach verstopt in de
details. Hetzelfde gevoel
ïor spreekt uit zijn tekst,
elijk van dezelfde hand'
g is als de tekeningen,
ben ik het helemaal mee
Door Max Steenberghe
Bet Brabants Orkest
gaat zelden in herha
ling. Maar 13 jaar gele
den voerde het ook al
originele Sjostako-
vitsj-score uit bij een
vertoning van de film
Nieuw Babyion, een
Russische klassieker
uit de Stalin-tijd. Bij
zondere muziek bij een
bijzondere film: beide
waren hun tijd ver
vooruit en een nieuwe
uitvoering is op zijn
plaats, vindt kenner
Theodore van Houten.
Hij zet een film aan en
bet geluid af. „Zie je wel,
boor je wel? Zonder
I muziek gaat vaak meer
I dan de helft van zo'n film
verloren. Muziek is een
I door het publiek onder-
e factor bij film.
Muziek onderstreept de
is. Aan de andere
'sant is muziek zonder
beeld ook erg beperkt.
]e concerttraditie raakt
cp zijn eind: wie gaat er
au een hele avond naar
een orkest of een pianist
zitten kijken? Dan is dit
stukken indringender."
En bij dit wijst hij op de
folder van Nieuw-Baby-
m: een filmvertoning
live orkestbegelei-
f,
De werkkamer van
Theodore van Houten
telt honderden boeken,
meer videobanden,
computertroep,
maar ook een oude
schrijfmachine. Foto's,
mappen, folders, enve-
loppen, gidsen, blaadjes,
ils en krabbels
I zwerven in het rond. Als hij er
j vijf minuten verkeert, ligt alles
meteen weer op een andere
s. Als had hij vier paar
armen, zo plukt hij links en
rechts materiaal bijeen om zijn
woorden te illustreren. Brieven,
manifesten, foto's; alles weet hij
te vinden in vuistdikke encyclo-
in of beduimelde, uit
elkaar vallende pockets.
Vraag Theodore van Houten niet
naar zijn passie, tenzij u een
middagje vrij heeft. De drijvende
j kracht achter de Stichting Silent
Movie Music Live heeft een groot
van zijn leven in het teken
I gezet van - om heel precies te
zijn - de muziek behorende bij
de stomme film.
I En hij is niet alleen, want anders
er geen publiek voor zijn
[vele publicaties, waaronder een
internationaal standaardwerk,
ïaar het liefst verwent hij het
omstreden scene met de dronken vrouw in 'Nieuw Babyion'.
FOTO ARCHIEF DE STEM
publiek - en zichzelf - met pro
jecten als Nieuw Babyion: de
vertoning van een uitzonderlijke
film, waarbij de originele film
score live wordt uitgevoerd.
Opbellen
Van Houten en HBO weten wat
hen te wachten staat. Het is de
tweede keer dat het orkest de
film begeleidt. De eerste keer
was in-1982.
Een gebeurtenis dié in Van Hou
tens geheugen is gegrift, omdat
het tevens de ontmoeting werd
met een van zijn helden: de toen
nog levende Russische regisseur
Leonid Trauberg.
Van Houten: „Ik miste nog wat
gegevens voor het programma
boekje. Maar toen ik telefonisch
navraag deed in Rusland, zeiden
ze: 'Vraagt u dat maar aan Trau
berg zelf en gaven een telefoon
nummer. Ik was verbijsterd te
horen dat de man nog leefde.
Toen ik hem aan de lijn kreeg en
vertelde wat we van plan waren,
werd hij lyrisch. Hij had de film
zelf 53 jaar niet meer gezien, en
slechts enkele keren met de ori
ginele muziek erbij. Hij was dan
ook graag bereid over te komen.
Dat leek nog een heel moeilijke
operatie omdat het IJzeren Gor
dijn er nog hing, maar bejaarden
mochten „toen al vrij naar het
westen reizen en dus was hij
even later hier en heeft hij in
Eindhoven de première bijge
woond."
Het bleef niet bij die ene ont
moeting. Het werden er meer,
het werd een vriendschap, het
werd een boek, de geautoriseer-
de biografie van Trauberg. En
via Trauberg kwam Van Houten
in contact met vele andere nog
levende legenden van de Russi
sche film.
Trauberg overleed op 89-jarige
leeftijd, een bericht dat via Van
Houten het westen bereikte.
„Trauberg was een uitzonderlijk
regisseur. Van huis uit dichter,
schrijver en toneelmaker. Even
na de Russische revolutie schreef
hij een cultureel manifest wat
vroeg om 'kunst zonder hoofd
letter, voetstuk of vijgeblad'. De
bedoelingen werden duidelijk in
de praktijk van de FEX-groep,
de Fabriek voor Excentrieke
Acteurs, een collectief dat hij
samen met kompaan Kozintsev
oprichtte."
„Lenin, en later Stalin, had ech
ter andere ideeën en riep film uit
tot kunstvorm van de toekomst.
Vanuit de staatskas werd het
Stalkino filmproductiecentrum
uit de grond gestampt, inclusief
peperdure studios. Jonge kun
stenaars kregen het verzoek
films te maken die hoogtepunten
uit de socialistische geschiedenis
moesten tonen."
„Kozintsev en Trauberg kregen
de opdracht de ondergang van
La Commune te tonen. Een
bewogen periode uit de Franse
geschiedenis. Napoleon III had
Pruisen de oorlog verklaard,
maar de Pruisen joegen de Fran
sen terug. Toen de regering uit
Parijs wegvluchtte voor de ver
wachtte Duitse inval, nam een
Franse burgerbeweging de
macht over. Een revolutie tijdens
de oorlog. In enkele dagen von
den 25.000 mensen de dood."
„Een boeiend stuk geschiedenis,
maar daarmee nog geen boeiende
scenario. Kozintsev en Trauberg
vertaalden het naar een liefdes
drama: een jongen en een win
kelmeisje - van warenhuis
Nieuw-Babylon - worden ver
liefd, maar het verhaal eindigt
op de barricaden, met het meisje
in het ene kamp en de
jongen als soldaat aan de
andere kant. Hij rijgt
haar vader aan zijn
bajonet, maar als hij uit
eindelijk toch voor zijn
hart kiest, is hij te laat
en moet eigenhandig het
graf voor zijn geliefde
delven."
Gecompliceerd
„Het was een bijzonder
gecompliceerde geschie
denis. Moeilijk te verfil
men. Er waren weinig
professionele filmac
teurs. Dus kreeg de
boekhouder een rol, de
producent, de loopjon
gen. De film werd
gedeeltelijk gedraaid in
Odessa, maar ook was
een ploeg drie maanden
in Parijs. Daarvan is
slechts een paar secon
den beeld terug te vin
den in de film: het dak
van de Notre Dame."
„Waarschijnlijk is een
deel van de Franse opna
mes gesneuveld in de
montage-kamer. Want
toen de film al half af
was, kregen de twee het
idee voor een snellere
montage: geen seconde
rust meer, de beelden
spuiten uit de projector.
In Duitsland dacht men
onlangs dat de censuur
de nieuwe montage had
gemaakt en controver
siële delen had laten val
len, maar het waren
Trauberg en Kozintsev
zelf die de saaie scènes
eruit knipten", lacht
Van Houten.
„De film is razendknap
gemaakt en zit volge
stopt met vondsten. Er
zit een fragment in van
een timmerman, wat een
kopie lijkt van Rembrandt's
Abraham en zijn zonen. Er wordt
veel met beeldentaal en symbo
len gewerkt. Als de Franse sol
daten naar het front gaan, rijdt
de trein diagonaal van boven
naar beneden door het beeld.
Een heel vreemd beeld, maar het
symboliseert de naderende
ondergang van de soldaten, het
kanonnenvoer gaat het graf in."
Eisenstein
„Nieuw-Babylon was duidelijk
een revolutionaire film. En daar
hoorde revolutionaire muziek
bij, vonden ze. Eisenstein, hun
grote voorbeeld, had originele
muziek gebruikt voor zijn
Potemkin, dus wilden Trauberg
en Kozintsev dat ook in plaats
van de gebruikelijke improvisa
tie."
„Sjostakovitsj was een filmpia
nist. Wel had hij al serieus werk
haal is een zelfbedacht:
over een eigenaardigej
en een koningin. De
verzamelt schelpen, de
bewaart hij in zijn muse
e koningin is dol op berg-
ren. Als het niet te mooi
zitten ze samen op de
n het land te regeren. Da
>g een koningin-in
murtoren op het dak van
:is bedient,
krijgt de koningin eei)
op haar verjaarc
k vindt ze daar niets a
krijgt ze dit keer
waar na een tijdje
ïitkruipt. Sneu voor
want die is bang voor
Dan doet de hek
le haar intree aan het 1
s gaat daarna mis. Maa
een sprookje hoort, lo"P
led af.
uweeltje van uitgever
ress die behalve bijzo'1®'
okjes prachtige prenten®
geeft.
ie Cock: 'Stijn, Saar e»
lie Kuypers: 'Het bos van Sil
an Berkum:'Rosa'
snny de Jonge, prijs Ur
chriftje j,
de Vries: 'De koning en
ngin'. Uitg. Moonpress, Pr'J"
aing en de koningin
Het Museum voor Hedendaagse
Kunst (MUHKA) in Antwerpen
toont een overzicht van het werk
van de beeldend kunstenaar
Bernd Lohaus. In 1940 in Duits
land geboren en in 1966 in Ant
werpen aan komen drijven. Daar
is hij blijven wonen en werken
in zijn werk zijn de sporen
daarvan zichtbaar. Het werk is
aauw met het havengebied ver
bonden zonder dat het zich daar
inhoudelijk toe beperkt. Met het
scherpe oog van de relatieve bui
tenstaander heeft hij zijn instal
laties gebouwd met wat het
gebied aan materiaal verschaft.
Het MUHKA ligt ingeklemd tus
sen de Vlaamse Kaai, een enorm
P'ein temidden van opslagplaat
sen voor de over de Schelde aan-
gevoerde goederen, en de Schel
de zelf. Een plaats waar het
werk van Lohaus mee verbonden
's geraakt. Zijn beste werk
ademt de geest van een plek en
de geest van een tijd. En dat is de
Piekwaar de Schelde stroomt en
itet menselijk bedrijf zich con
centreert. De verloren resten
zijn het materiaal
waarmee Lohaus zijn installa^
'les maakt. Aangespoelde plan-
sen, achtergelaten pallets, stei-
Serbalken, meerpalen. Ruw,
""geschilderd hout, ongelijk van
'aogte en vorm, hout met een
Sjschiedenis.
'"aast deze objets trouvés zijn er
de kleine beelden uit de
Pren '60 en '70, alsmede de wer-
aenop papier en linnen die alles
'eg hebben van tekeningen en
schilderijen maar het niet zijn.
ontkennen eerder het medi
ate tekening en schilderij juist
er op te lijken. Maar deze
'De vierkante auto' van John Körmeling
-*■
^stuitingen,
«„uigcu, gedateerd door
minimalistische klimaat van
jaren '60 dat het klassieke
hüderij voor dood verklaarde,
allen weg tegen de monumenta-
mstallaties van zware balken
le hij voor diefje lokaties
f® gemaakt. Alsof
P'igsproces
een rij-
van dertig jaar
«mg ls geweest om een beteke-
"s 'e veroveren die meer is dan
tiiï ane^ote of een gril van de
J; Be balken van Bernd
Lohaus zijn merktekens die op
monumentale wijze een plek
markeren en aan de tijd ontstij
gen.
Voor de gelegenheid van deze
tentoonstelling heeft Lohaus en
installatie gemaakt getiteld Ant
werpen die bestaat uit een aan
tal massieve, houten vormen die
direct op de vloer staan. De vor
men zijn wat ze zijn en hebben
geen sokkel, vitrine of muur
meer nodig. Door de ogenschijn
lijk willekeurig plaatsing op de
vloer krijgt het oog geen greep
op het massieve karakter dat de
stukken hout toch hebben. Het is
de massa die opgeheven is en het
volume dat overblijft.
Vrijwel alle objecten zijn lineair
van karakter, doordat ze ooit
door mensenhand gemaakt en
bewerkt zijn om in een funktie te
dienen die al lang verloren is.
Niks past wat vorm betreft in of
bij elkaar. Alles is te lang of te
kort, te dik of te dun, te schuin of
te recht. Aan wat Lohaus vindt,
wordt niks veranderd, althans
niet aan de vorm. Hij plaatst
alles in een nieuw en ander ver
band en regisseert zo een eigen
orde met een verhalend karak
ter. Een verhaal met een roman
tisch verlangen naar andere,
wellicht voorbije wereld.
De enige ingreep die Lohaus
pleegt, versterkt die romantische
duiding. Hij kapt, schildert,
kerft of schrijft taaltekens in het
ruwe hout. Cryptische formule
ringen als Dut als
gegenüber/Ich, Zeichen von
Gezeichneten, Ich en zo meer.
Raadselachtige mededelingen
die een dialoog willen zijn tussen
beeld en kijker. In woord ver
sterken ze het idee van melan
cholie en verlangen dat in het
hout met zijn eigen geschiedenis
opgeslagen ligt. En alleen toe
gankelijk is voor de verbeelding.
De mooiste installatie is tegelijk
de eenvoudigste en de indruk
wekkendste. Ze is getiteld Temse
naar de plaats vlakbij Antwer
pen waar Lohaus haar heeft
gerealiseerd. Een groot vierkant
van meters lange balken die alle
variëren van vorm. Balken waar
scheepstrossen omheen horen
maar hier werkloos rusten. Op
een van de zijden steunen twee
losse balken die daarmee buiten
het vierkant komen te liggen, die
een andere kant uitwijzen.
Een geweldige vorm in een ver
der grote, lege zaal. Wat van die
ruimte het meest nadrukkelijk
beleefd wordt, is de vloer. Het
beeld is door het gewicht en de
vorm van het materiaal onlos
makelijk met de vloer verbon
den. Het beeld ligt niet op een
plek, het is een plek. En alleen
met enorme inspanning zijn de
twee losse balken aan de zwaar
tekracht ontkomen en verheffen
zich van de vloer. Waarmee de
plek zo mogelijk nog meer bena
drukt wordt.
Deze installatie Temse is een
variatie op een werk van Lohaus
in het beeldenpark Middelheim
in Antwerpen. Eenzelfde figura
tie met loodzware balken, op de
grens van bos en grasvlakte en in
die context van groei en vergan
kelijkheid nog indrukwekkender
dan in de lege museumzaal.
MUHKA, Leuvenstraat 32, Ant
werpen; tot 15 januari. Alleen op
maandag gesloten
Van opleiding is de Eindhove-
naar John Körmeling architect,
van reputatie is hij beeldend
kunstenaar. In zijn praktijk is
hij een uitvinder, een bedenker,
een utopisch commentator, een
eigentijdse homo universalis die
met zijn ideeën onze wereld in
vormen een spiegel voorhoudt.
Zijn ideeën bestaan meestal
slechts in de staat van prototype
en het is via het domein van de
beeldende kunst dat we er ken
nis van kunnen nemen. Het is
kunst die steunt op een idee.
Onze wereld is vergeven van
bouwsels en gebruiksvoorwer
pen wier vorm ofwel gedomi
neerd wordt door de functie
ofwel door de behoefte aan deco
ratie. Veel lelijkheid is daarvan
het verklaarbare gevolg. Het
werk van Körmeling kan worden
opgevat als een niet aflatende,
beeldende aanklacht tegen
lelijkheid die door zijn grote
schaal voor ons een vanzelfspre
kendheid is geworden. De auto is
zo'n geval.
In het Museum van Hedendaagse
Kunst in Antwerpen toont hij
twee door hem ontworpen
auto's, die, naar te vrezen valt,
nooit in productie genomen zul
len worden. De eerste is De Vier
kante Auto, voluit aangeduid als
de Variomatic Sport 1100 cc. Het
prototype is eerder geëxposeerd
op de Biënnale in Venetië. Zijn
recente ontwerp is een vervolg
daarop: De Platte Auto 1400
CVT Race. Het zijn kooicon
structies van aluminium en
plexiglas die nog het meest weg
hebben van een aquarium. Een
kritisch commentaar op onze
dierbaarste welvaartstrofee die
juist door niet noodzakelijke
toevoegsels zo prijzig is en daar
mee zoveel status heeft kunnen
verwerven.
De auto's van Körmeling zijn
anarchistisch, maar met humor.
Ze ontwrichten het ons door en
door vertrouwde beeld van de
auto door er alles aan weg te
Door Frits de Coninck
laten wat voor ons een auto pas
echt tot een auto maakt. Een dat
is natuurlijk veel meer dan de
primaire bestaansreden om de
bezitter op een beschutte manier
van A naar B te vervoeren. Als
wij daarmee tevreden zouden
zijn, dan had Körmeling niet
meer deze ideeën hoeven te ont
wikkelen. Dan hadden wij niet
anders gekend dan deze minima
listische kooien op wielen. Een
motor, stuurinrichting, vier
kuipstoelen, ruitewisser en vier
lampen en klaar is de auto.
John Körmeling is een Tijl
Uilenspiegel die met artistieke
middelen kritisch commentaar
geeft op onze banaliteit. Dat
strekt zich uit tot de architec
tuur, design, gebruiksvoorwer
pen, stedebouw enz. Maar wei
nig is echt uitgevoerd en in
gebruik. Maar zijn betekenis is
daarom niet minder. Hij stelt het
vanzelfsprekende aan de kaak,
de dictatuur ook van de wan
smaak. Dat wat vertrouwd is,
brengt hij graag aan het wanke
len door er utopische alternatie
ven voor aan te dragen. Een gla
zen brug voor Venetië, een muse
um in de vorm van een projectie
met laserstralen (want exposi
ties moeten voor hem kort en
hevig zijn), een theehuisje voor
een park in Breda dat gevormd
wordt door de letters van alle
artikelen die daar verkocht zou
den kunnen worden. Zijn duide
lijkste uitspraak is toegevoegd
aan de presentatie in het MUH
KA: Hi, Ha, een lachsalvo in
neonletters.
John Körmeling, tot 15 januari in
het MUHKA, Antwerpen.
Theodore van Houten
op zijn naam staan - onder
andere de Gogol-opera De
Neus - maar dat was weer te
controversieel voor het grote
publiek. Het kon Trauberg en
Kozintsev echter niet absurdis
tisch genoeg zijn, ook zij ado
reerden Gogol. En ze vroegen
Sjostakovitsj dan ook om de film
te bekijken. Hij keek, ging weg
en kwam na 9 dagen terug. De
twee dachten dat hij kwam
afzeggen of de film nogmaals
wilde zien, maar hij ging achter
de piano zitten en speelde de
hele score achter elkaar. 'Vindt u
dit wat?' vroeg hij. 'Het is fantas
tisch', zeiden zij. 'Dat dacht ik
ook', moet hij toen weer gezegd
hebben. Hij kwam een week later
terug met de uitgewerkte parti
turen: ruim 350 vellen vol."
Handgeklap
„Het was bijzondere muziek en
klinkt ook nu nog hypermodern.
Er zit een cancan-scene in, die in
contrapunt voortkomt uit de
Marseillaise. Stukken Offenbach
hoor je, parodieën op meesters,
bepaalde vondsten die samen
vallen met beeldbewegingen:
handgeklap valt samen met een
bekkenslag. Als een directeur
staat te gebaren, lijkt hij de
muziek te dirigeren."
„De muziek was zo radicaal, dat
hij vrijwel meteen werd
geschrapt. Echt waar, hij is mis
schien drie keer uitgevoerd en
werd toen vervangen door, ja,
door geïmproviseerd gepingel.
Trauberg loog niet toen hij zei
dat hij de film zelden in zijn
compleetheid had gezien. De
partituur verdween zelfs en is in
een museum gevonden toen in
1971 de herdenking van de Com
mune plaatsvond. En al die
decennia is de muziek nooit
samen met de film uitgevoerd,
tot in 1982, in Eindhoven. Geen
FOTO DIJKSTRA
wonder dat hij stond te trappe
len om over te komen."
Het kostte Van Houten geen
moeite om Het Brabants Orkest
opieuw voor zijn karretje te
spannen. „Integendeel. Bij de
vorige uitvoeringen merkte ik
hoezeer iedereen ervan genoot.
Sjostakovitsj is op zich al bijzon
der pittig werk om te spelen,
maar deze score is binnen zijn
oeuvre extra moeilijk. Met daar
naast ook nog uitdagingen in de
praktijk. Je moet natuurlijk de
tempo-aanwijzingen van de
muziek volgen, maar boven je
hoofd zie je precies wanneer het
beeld voor- of achterloopt."
Van Houten is bijzonder te spre
ken over HBO. „De eerste keer,
in 1982, had Trauberg tranen in
zijn ogen. Het was perfect
gedaan, met het juiste gevoel
erbij. Er zijn niet veel orkesten
dat nadoen. Ook niet veel die het
willen doen, trouwens. Sommige
orkesten denken dat ze erdoor in
een bijrol worden geduwd. Maar
dat is onzin. Een orkest hoort in
een orkestbak. Orkesten hebben
vaak genoeg een begeleidende
rol. Wat is het verschil tussen het
begeleiden van een zanger, een
solist, of een film? Dat kan juist
veel mooier zijn, beeld en muziek
versterken elkaar en die symbio
se tussen twee kunsten levert een
veel hoger rendement op."
Het Brabants Orkest voert onder
Mark Fitz-Gerald de originele
Sjostakovitsj-score uit bij de ver
toning van de film 'Nieuw Baby-
Ion'. Maandag 8 januari is de
première in Theater aan de Para
de te Den Bosch. Verder: 9 jan.
Muziekcentrum Enschede, 11
jan. Singel Antwerpen, 13 jan.
Vredenburg Utrecht, 15 jan. Phi-
lipszaal Den Haag en 16 jan.
Muziekcentrum Frits Philips Eind
hoven.
In het gemeentehuis van Gilze en Rijen, gelegen in Rijen, wordt een
overzichtstentoonstelling gehouden van het werk van drie landelijk
bekende kunstenaars die in Rijen wonen: de schilder Matti Schilders,
de beeldhouwer Adriaan Seelen en de schilder-beeldhouwer Simon
Woudwijk. Tijdens de opening van de driemanstentoonstelling, zon
dag 7 januari om 15.00 uur, wordt tevens het drieluik Synergie ont
huld, een kunstwerk dat de drie kunstenaars eendrachtig hebben
gemaakt en dat permanent in de hal van het gemeentehuis zal blijven
hangen. Geopend tijdens kantooruren, (t/m 2 febr.)
De beeldhouwer Maarten Luijk en de wildschilder Nico Bulder expo
seren vanaf zondag 7 januari in galerie De Pekhoeve, Dorpsstraat 92,
Ulvenhout. Zowel Ossenaar Maarten Luijk - die werkt in hout en
steen - als Nico Bulder - die in zijn woonomgeving op de Veluwe zijn
objecten in het wild bestudeert - vinden inspiratie in de tradities van
de Noordamerikaanse indianen. De opening vindt zondag plaats tus
sen 15.00 en 17.00 uur. Geopend donderdag t/m zaterdag 11.00-18.00
uur, zondag 13.00-17.00 uur. (t/m 17 feb.)
Uitgaande van een virtuele partituur presenteert een groep kunste
naars een eenmalige improvisatie onder de titel Une suite transfi-
gurée. Dat zal gebeuren in De Spiegelzaal in Breda. Het evenement
vindt op donderdag 11 januari plaats in het kader van het langlopen
de project De Blauwdruk, dat wordt georgeniseerd door de Bredase
kunstenaarsgroep DELOODS. Uitvoerenden zijn de cult-videotheek
Next Page, de musici F. v.d. Kooij en D. Breukers, en M. Koeman voor
het tekst-aandeel. De Spiegelzaal, Reigerstraat 22a Breda, 11 januari,
21.15 uur.
In kunstgalerie De Mollegangen wordt op zaterdag 6 januari om 15.00
uur een dubbelten
toonstelling geopend.
Enerzijds bronzen
beelden van de beeld
houwer - hij zegt zelf
beeldenmaker - Joop
Houthuijzen, geba
seerd op het thema 'de
vrouw'. Anderzijds
schilderijen en monop
rints van Emy van
Geel, die een achter
grond in de textiele
vormgeving heeft.
Galerie De Mollegan
gen is gelegen aan de
Molstraat 12-14, Ber
gen op Zoom. Geopend
vrijdag 10-21 uur,
zaterdag 10-17 uur.
(t/m 26 jan.)
'Doortastend', een
brons (32 cm) van
Joop Houthuijzen, te
zien in De Mollegan
gen te Bergen op
Zoom.