Kasteel bij kaarslicht
EINDE
rif-t
Allot
Molukkei
Weg
UH
lh l
-DE STEM
HET WEER
Sneeuw en ijzel
DE STEM
DE BINNENK ANT
BEL LEZERSCONTACT
076-5 312 312
Rondleiding door Slot Loevestein momenteel extra sfeervol
SUSKE EN WISKE: HET KOSTBARE KADER
HAMBONE
I Zon en maan
Hoogwater
EVEN PIEKEREN
ONTDEK DE VERSCHILLEN
BOES
DE STEM
Turken en Mare
ZATERDAG 30 DECEMBER 1995 A2
Ik kijk het jaar dat op een
slof en een schoen dood
vermoeid de laan uitstrom-
pelt met gemengde gevoelens
na.
In mijn tuin verobert een
merel een besje. Die hoeft ten
minste niet over zijn brunch of
tafelschikking in te zitten, die
hoeft niemand gelukkig
nieuwjaar te wensen, die hoeft
niet op het laatste nippertje
oliebollen te gaan kopen,
omdat de eigen bollen een
vierkante mislukking werden
en die hoeft niet naar 'Filmpje'
van Paul de Leeuw waarin
bekende tv-presentatoren een
rolletje spelen en blijkbaar zo
publiciteitsgeil zijn dat ze Paul
nog maar eens in hun eigen
programma lieten zeggen hoe
schitterend 'Filmpje' wel niet
was. De anale zone wordt in
technicolor breed uitgemeten
en er wordt diepgaand bele
digd, dat wordt dus genieten
met de feestdagen. Vergeet
vooral niet te reserveren.
Mijn merel hoeft ook geen tv
te kijken. Wat een geluk! Nee,
ik hoef er ook niet naar te kij
ken maar dan zou me ontgaan
hoe gezellig tv-kijkend Neder
land naar de afgrond van stup
iditeit afglijdt en dat laat ik me
toch zeker niet ontnemen?
Mensen die zeggen dat er een
knop aan het toestel zit, verge
ten dat het ook hun kijkgeld is
dat naar de knoppen wordt
geholpen.
1995 toonde aan dat leedver
maak een van de meest
gewaardeerde vormen van
vermaak is. Leedvermaak én
vals sentiment.
Het programma waarin Henny
Huisman een zwaar zieke jon
ge vrouw op een brancard
door Burgers Dierenpark
zeulde, dat ging toch alle
schaamte voorbij? Dit voorge
kauwde kleffe gedoe gaan we
toch zeker niet voor ontroe
ring aanzien?Ik gun die
mevrouw alle dierenparken
van de wereld en ik vind het
erg dat ze zo ziek is maar dit
soort programma's maakt kij
kers tot voyeurs. De enige die
zich normaal gedroegen,
waren de giraffen.
Tv maakt mensen ook ontzet
tend hebberig. Is het niet vré
selijk dat die mevrouw die
twaalfduizend gulden aan prij
zen heeft gewonnen de auto
mist alleen omdat ze het
woord tuttebel niet raadde? O,
wat zal haar man woedend
zijn, die slaat haar vast achter
de schermen in elkaar. Maar
dat geeft niet, ze kan dan altijd
nog bij tante Falkenburg in
Rondom Tien vertellen wat ze
voelt wanneer ze geslagen
wordt. Zo houdt het ene
tv-programma het andere in
stand.
En wat viel Ria Bremer me
tegen toen ze aan het echtpaar
dat via de IVF-behandeling
een blank en een zwart kindje
kreeg, op een schmierend
toontje vroeg of ze niet moes
ten huilen toen ze hoorden wat
er was misgegaan.
Drempelvrees
En dan dat kleine ventje dat
Boobytrap presenteert. Wie
niet groot is, moet maar zeer
dom zijn, heeft hij vast beslo
ten, want hij kraait vrolijk zijn
oproep onze huiskamers in
'Heb je de pest aan iemand,
wil je er iets aan doen? Bel ons
en wij zorgen overal voor.'
Dat vind ik nu helemaal laag
bij de grond. Wraak nemen via
de beeldbuis. Bartje wrijft zich
in zijn knuistjes van de lol. Hij
schijnt ook als kindeke Jezus
te hebben opgetreden en Hen
ny Huisman mocht de rol van
de ezel vervullen. Surprise,
surprise.
Zou Hanneke Groenteman de
rol van de Heilige Maagd heb
ben gekregen? Nee, dat denk
ik niet want zij moedert ai over
Paul de Leeuw en een maagd
mag geen twee heren dienen.
Nou, ik hoop van harte dat
iemand een boobytrap in het
piasgootje van Barts luier
heeft gedeponeerd.Booby-
trap, ik zocht het nog even op
in de Van Dale: 'schijnbaar
onschuldig voorwerp dat bij
aanraking ontploft'.
Inderdaad, schijnbaar
onschuldig. Net als het pro
gramma 'De leukste thuis'
waarin oma onder haar eigen
auto komt en pa, in plaats van
haar te helpen, naar zijn video
camera grijpt. 'Kun je nog
even voordoen hoe je viel,
ma? Ja, ik zie wel dat je been
op drie plaatsen gebroken is,
maar zeg nou effe 'cheese'
voor de camera, verdomme.'
Ik kan er niet om lachen en dat
spijt me niet.
Kom, ik neem een borrel voor
ik al te treurig word.
Proost. Op 1996. Laat het een
mooie film worden.
Zolang er in huizen en kantoren kelders, zolders, planken en kasten
beschikbaar zijn, vullen wij deze. Niet omdat er zoveel de moeite van
het bewaren waard is, maar omdat er nog ruimte is. En je kunt
immers nooit weten of het bewaarde nog van pas komt.
De tol betaal je bij de verhuizing; naar een ander huis of naar een
andere baan. Wat bewaard werd, moet door je handen. Alles blijkt
gewoon wég te kunnen, maar het kost nu zeeën van tijd en rivieren
van weemoed.
Hoeveel aangenamer zou het leven zijn en hoeveel mobieler de men
sen, als de opberg-mogelijkheden in huizen en kantoren van over
heidswege zouden worden beperkt! (HC)
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem B.V.
Directie: drs. J.H.M. Brader en D.H. Ahles.
Hoofdredactie: H. Coumans - hoofdredacteur.
C. Hamans, H. Vermeulen en A. Verplancke - adjunct-hoofdredacteuren.
Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda.
Postadres: Postbus 3229,4800 MB Breda.
S 076-5312311 Telefax 076-5312355. Telefax redactie 076-5312512.
Rayonkantoren in Hulst, Terneuzen, Goes, Bergen op Zoom, Roosendaal, Etten-Leur
en Oosterhout. Zie voor meer informatie het colofon in het editie-deel van deze krant.
Abonnementsprijzen via automatische incasso:
(tussen haakjes de prijs via acceptgiro)
maand 31,15 n.v.t.
kwartaal 91,25 93,75)
halfjaar 181,00 186,00)
jaar 358,00 369,00)
Voor posttoezending geldt een toeslag.
Fotoservice S 076-5312573.
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30 - 17.00 uur):
Rubrieksadvertenties 't Kleintje S 076-5312313 en bij Teuben, Ginnekenweg 7, Breda.
Grote advertenties uitsluitend S 076-5312300, telefax 076-5312310.
Geboorte- en overlijdensadvertenties:
maandag t/m vrijdag tot 16.00 uur S 076-5312300.
zondag van 18.30 tot 20.30 uur S 076-5312242 5312311.
Alle advertentie-opdrachten worden uitgevoerd onder toepassing van
de Algemene Voorwaarden van Uitgeversmaatschappij De Stem B.V. alsmede
de Regelen voor het Advertentiewezen.
Bankrelaties: Postgiro 1114111 - ABN/AMRO rek. 520538447
De Stem op band: Centrum voor gesproken lektuur S 0486-482345.
De Stem op internet: http://dse.iaehv.nl/media/kranten/stem
Copyright 1995 Uitgeversmaatschappij De Stem B.V. Breda
BEZORGKLACHTEN - LEZERSSERVICE
ABONNEMENTENADMINISTRATIE
MA. T/M VRIJ. 8.00 - 17.00 UUR I ZAT. 8.00 -12.00 UUR
Beëindiging abonnementen:
uitsluitend schriftelijk, 1 maand vóór het einde van de betaalperiode,
bij voorkeur met vermelding van reden beëindiging.
(Anders automatische verlenging met de voor u geldende betaalperiode)
Slot Loevestein bij kaarslicht.
De rondleiding door Slot
Loevestein is door het
licht van honderden
kaarsen extra sfeervol.
Komende dinsdag en
donderdag is het slot ook
nog open van 13.00 tot
17.00 uur. Loevestein bij
kaarslicht trok deze week
al honderden bezoekers.
Door Bertjan Kers
Een oer-Hollandser wintertafe-
reel kun je je bijna niet voorstel
len: de lage zon beschijnt het
besneeuwde Loevestein, het
roemruchte slot op het meest
westelijke puntje van de Bomme-
lerwaard.
Op de witte vestingwallen ravot
ten kinderen. Binnen in de
taveerne van het slot is de erw
tensoep bijna niet aan te slepen
voor de mensen die zijn gekomen
voor een speciale rondleiding.
Loevestein bij kaarslicht. De
honderden lichtjes trokken het
publiek als motten naar het kas
teel.
FOTO COR DE KOCK
Twee jaar geleden hadden de
slotbeheerders dezelfde winter-
rondleiding georganiseerd. Toen
gooide de wispelturige rivier roet
in het eten. Loevestein was een
eenzaam eiland, geïsoleerd door
het water. Deze week konden de
bezoekers met koude maar droge
voeten het kasteelterrein betre
den. De Waal lag op veilige
afstand.
Bestorming
Op het plein voor het slot verza
melen zich tientallen mensen om
het kasteel met nieuwsgierigheid
te'bestormen. Vooral op de kin
deren blijven de dikke hoge
muren indruk maken. Als het
legertje van zo'n vijftig bezoekers
op het punt staat om de binnen
plaats te betreden, gaat eerst een
bruidspaar met fotograaf naar
binnen. Verbaasd kijken de
wachtenden naar de zwarte
bruidsjurk.
In de kemenade, de woonkamer
van het slot, is het al snel vol. Alle
kaarsen in de luchter branden en
de eersten die binnenkomen heb
ben een plaats op de bank voor
het haardvuur snel gevonden. De
7
ruggen worden langzaam warm,
maar tijd om het heen en weer te
krijgen is er niet want de ridder
zaal, de cel van Hugo de Groot en
de grote voorraadzolder wachten.
Voetje voor voetje wurmen de
dikke jassen zich over de steeds
smallere trappen van de ene naar
de andere zaal. Duidelijk wordt
dat het bestaan op het kasteel
bepaald niet comfortabel was. De
vele kaarsen veranderen daar nu
ook weinig aan.
Steeds kouder
Hoe hoger in het kasteel, hoe
kouder het wordt. Stampvoetend
horen de bezoekers het verhaal
van de gids aan, die soms moeite
heeft om boven het geroezemoes
uit te komen. Dirk Loeff van
Home en Hugo de Groot passeren
de revu. Deze bewoner en gevan
gene van Loevestein hebben het
kasteel niet anders gekend dan
bij kaarslicht. Voor de mensen
die anno 1995 het zeshonderd
jaar oude gebouw bezoeken is
deze verlichting een attractie. Zij
zijn meer gewend aan de spaar
lamp in het armatuur bij de uit
gang.
\lsmbtk, jij strijkt de hemden(n jtj,Hmpers, wst süe vutte sokken uit /J
In opielet Jk noteer site
prestaties Vooruit
met de 0
Het zonnige
vriesweer ver
dwijnt. Daar
voor in de
plaats komt
een weertype
dat veel ver
keersproble
men kan ver
oorzaken. De
scheidingslijn
tussen zachte
lucht in het
zuiden en de
koude lucht
waar we nu
mee te maken
hebben, ligt
vanaf van
avond dicht in
onze buurt. Op
deze lijn valt
sneeuw, ijzel en
regen. De tem
peratuur loopt
langzaam op
naar ongeveer -2 graden, maar de wind maakt het voor het gevoel
een stuk kouder. In eerste instantie schijnt de zon, maar in de loop
van de dag betrekt de hemel van het zuiden uit. De bewolkingstoe-
name wordt aan het eind van de middag in de zuidelijke provincies
gevolgd door sneeuw of ijzel. In de loop van de avond breidt het
gevaarlijke weer zich naar het noorden uit. Zondag en Nieuwjaars
dag wordt het er op de wegen in Nederland niet veiliger op. Steeds
kunnen sneeuw, ijzel en mist gevaar opleveren voor het verkeer.
Weerrapporten 29 december 19 uur
Amsterdam
onbewolkt
-1 gr
Kopenhagen
zwaar bew.
-5 gr
De Bilt
onbewolkt
-1 gr
Las Palmas
half bew.
.24 gr
Deelen
niet ontv.
gr
Lissabon
motregen
.17 gr
Eelde
onbewolkt
-2 gr
Locarno
zwaar bew.
gr
Eindhoven
onbewolkt
0 gr
Londen
onbewolkt
3 gr
Den Helder
onbewolkt
-2 gr
Luxemburg
onbewolkt
.-2 gr
Rotterdam
onbewolkt
-1 gr
Madrid
motregen
10 gr
Twente
onbewolkt
-2 gr
Malaga
regen
14 gr
Vlissingen
onbewolkt
0 gr
Mallorca
half bew.
16 gr
Maastricht
onbewolkt
-3 gr
Malta
onbewolkt
.17 gr
Aberdeen
onbewolkt
-2 gr
Moskou
zwaar bew.
-13
Athene
regen
16 gr
gr
Barcelona
half bew.
15 gr
München
licht bew.
-8 gr
Berlijn
onbewolkt
-6 gr
Nice
zwaar bew.
8 gr
Boedapest
licht bew.
-5 gr
Oslo
licht bew.
-10
Bordeaux
licht bew.
14 gr
gr
Brussel
onbewolkt j.
-1 gr
Parijs
zwaar bew.
-1 gr
Cyprus
onbewolkt
20 gr
Praag
grondmist
-12
Dublin
onbewolkt
3 gr
gr
Frankfurt
onbewolkt
-2 gr
Rome
half bew.
.13 gr
Genève
sneeuw
-1 gr
Split
regen
9 gr
Helsinki
licht bew.
-7 gr
Stockholm
zwaar bew.
-5 gr
Innsbruck
zwaar bew.
-3 gr
Warschau
licht bew.
-8 gr
Istanbul
regen
9 gr
Wenen
half bew.
-9 gr
Klagenfurt
sneeuw
-8 gr
Zürich
poolsneeuw
-5 gr
Weersvooruitzichten van het KNMI, gemiddeld over Nederland:
voor
zonneschijn
in proc.:
neerslagkans
minimumtemp.:
mi
zaterdag zondag maandag dinsdag woensdag
wind:
40
40
-2
05
10
60
-3
0
ZO 5
10
60
-2
1
ZO 4
(Windrichting en windsnelheid gelden voor overdag boven open gebieden)
20
30'
-1
2
ZO 4
20
30
-2
0
04
VANDAAG/ Zon op: 08.48. Zon onder: 16.36. Maan op: 12.57. Maan onder:
02.17. MORGEN/ Zon op: 08.48. Zon onder: 16.37. Maan op: 13.25. Maan
onder: 03.23. MAANDAG/ Zon op: 08.48. Zon onder: 16.38. Maan op:
13.57. Maan onder: 04.27. DINSDAG/ Zon op: 08.48. Zon onder: 16.39.
Maan op: 14.33. Maan onder: 05.27.
VANDAAG/ Bath: 09.40-22.15. Dordrecht: 11.14-23.45. Hansweert: 09.16-
21.55. Hoek van Holland: 09.14-21.44. Terneuzen: 08.48-21.24. Vlissingen:
08.28-21.09. MORGEN/ Bath: 10.48-23.35. Dordrecht: 12.36. Hansweert:
10.26-23.08. Hoek van Holland: 10.19-23.05. Terneuzen: 10.00-22.46. Vliss
ingen: 09.40-22.26. MAANDAG/ Bath: 12.02. Dordrecht: 00.55-13.24. Hans
weert: 11.38. Hoek van Holland: 11.29. Terneuzen: 11.12-23.49. Vlissingen:
10.49-23.29. DINSDAG/ Bath: 00.42-13.07. Dordrecht: 02.05-14.40. Hans
weert: 00.15-12.39. Hoek van Holland: 00.04-12.24. Terneuzen: 12.16. Vliss
ingen: 11.51.
Groot-Brittannië en Ierland
Overgang naar minder koud
weer met in het algemeen veel
bewolking en een toenemende
kans op regen, sneeuw of ijzei
In het noorden een aantrekken
de oostenwind. Maxima zon
dag van 3 graden in oost-
Schotland tot 10 in zuidwest-
Ierland en zuidwest-Engeland
België en Luxemburg: Dook
weer met veel bewolking
regen, sneeuw of ijzel. Aanvan
kelijk een koude oostelijke
wind. Zaterdag nog lichte
vorst, zondag enige graden
dooi.
Noord- en Midden-Frankrijk
Overgang naar zachter weer
met van tijd tot tijd regen
zaterdag in het noorden nog
een kans op ijzel. Middagtem-
peratuur rond 10 graden
zaterdag in het noordoosten
nog beduidend kouder.
Zuid-Frankrijk: Zachter weer
met veel bewolking en op beide
dagen plaatselijk regen, moge
lijk met onweer. In het zuid
oosten kan veel neerslag vallen.
Middagtemperatuur rond 14
graden, zaterdag met name
rond Lyon nog aanmerkelijk
frisser.
Portugal: Aanhoudend onbe
stendig met vooral zaterdag
opnieuw flink wat regen. Ook
kans op onweer. Aan de west
kust van tijd tot tijd veel wind.
Middagtemperatuur rond 16
graden.
Spanje: Wisselvallig met tame
lijk veel bewolking van tijd tot
tijd regen, misschien met
onweer. Vooral in de westelijke
helft opnieuw hier en daar veel
neerslag. Langs de costa's in
het zuiden en oosten zondag
mogelijk wat zon. Tamelijk
veel wind. Maxima aan de
costa's tussen 16 en 21 graden.
Canarische Eilanden: Perioden
met zon, in het noorden ook
enkele wolkenvelden. Overwe
gend droog. Middagtempera
tuur rond 23 graden.
Mallorca en Ibiza: Half tot
zwaar bewolkt en vooral zater
dag kans op enkele buien, mis
schien met onweer. Zaterdag
ook veel wind. Maxima onge
veer 18 graden.
Italië: Zaterdag in het midden
en zuiden enkele opklaringen.
Verder veel bewolking en van
tijd tot tijd buiige regen, vooral
in de bergen in het noorden
sneeuw. Met name zondag kan
er veel neerslag vallen. Maxima
van 5 graden in het noorden tot
circa 17 op Sicilië.
Griekenland en Kreta: Licht
wisselvallig weer met af en toe
zon, maar ook kans op wat
regen. Rond Rhodos veel meer
bewolking en meer regen.
Vooral rond de Egeische Zee
eerst veel wind. Middagtempe
ratuur van 7 graden in het
noorden tot 16 langs de Griek
se westkust; maxima op Kreta
rond 14 graden.
Oostenrijk: Zaterdag eerst
kans op enkele opklaringen en
overwegend droog. Daarna
veel bewolking en grote kans
op sneeuw. Middagtemperatu-
ren tussen -2 en -6 graden.
HORIZONTAAL:
3. Gewezen gebedsleraar? (10); 7.
Zeilclub? (13); 8. Keepers hebben
een hekel aan deze dieren (6); 9.
Utrechtse plaats van niets in
Drenthe (6); 10. Hij is het onder
nemen de baas (12); 12. Die orga
nisatie is niet uit de koers (10); 15.
Niet lang gemaakt om drastisch
op te treden (6); 16. Het wedijve
ren is een heel proces (6); 17. De
eigenschappen van een kunstrich
ting (13); 19. Dier door een berg
voortgebracht (4); 20. Extra hei
lig? (8).
VERTIKAAL:
1. Het blijft u achtervolgen als u
vuur ontdekt (12); 2. Bij deze mili
taire stelling komen veel brieven
aan (8); 3. Hiermee heeft de glas
teelt effect (8); 4. Voetbalbons?
(16); 5. Klooster voor bejaarden?
(15); 6. Slaapgeluid (4); 11. Het
gaat om bijen (10); 13. Zo komt
men aan om te helpen (8); 14.
Niet direct verschillend (7); 18.
Een bevel kan 't geven (4).
JFS
Oplossingen
van gisteren:
Telefoontje:
We belden met
Helmut Kohl
Anagram:
vier-
doem-
Stan-
daar-
raaf-
lade-
elan-
akte-
raak-
Saar-
uiver-
moede-
staan-
baard-
graaf-
laden-
malen-
kat je-
klaar-
Sarah-
■Fuiver
■Oedeem
■Naaste
■Daarby
■Agrafe
Nadeel
•Talmen
■Jacket
lihtri FONDAS
-;fl
dsaB'jajjoii 'ihdei 'uaoqas 'dajj uba luexljz 'apajj ajsuaAoq 'sijug ua>||0M 'pueqim do 'smq uba dot 'siq3aJJ
Den Haag (anp) - Het wegens
cellentekort voortijdig heen
zenden van gedetineerden die
in huizen van bewaring hun
straf uitzitten, is in strijd met
de wet.
In feite komt het erop neer dat
een vonnis van de rechter niet
wordt uitgevoerd, en dat is
onaanvaardbaar." Dat vmdt
oud-minister van Justitie Kort
hals Altes.
Korthals Altes, die momenteel de
VVD-fractie in de Eerste Kamer
leidt, was voorzitter van de com
missie die in opdracht van minis
ter Sorgdrager van Justitie
onderzocht welke alternatieven
er zijn voor vrijheidstraffen.
Al in dat rapport, in augustus van
dit jaar uitgebracht, wraakte de
Utrecht (anp) - Allochtone ki
van de Nederlandse preventie^
bruik is bij buitenlandse kinde:
de vaccinaties laten te wensen
moeders 22 procent-niet tegei
helft niet wist of zij al dan niet
Dit blijkt uit een onderzoek door
TNO Preventie en Gezondheid in
Leiden, dat gisteren is gepubli
ceerd in het Nederlands Tijd
schrift voor Geneeskunde
(NTVG). De onderzoekers stellen
dat hun enquête beperkt van
omvang was, en dat dringend
breder en diepgaander onderzoek
nodig is, waarin de resultaten
kunnen worden vergeleken met
Nederlandse kinderen. Deson
danks vinden ze dat nu al maat
regelen moeten worden genomen.
Kinderen van Turkse en Marok
kaanse ouders behoren tot de
twee grootste groepen allochtone
kinderen in Nederland en zijn
daarom geselecteerd voor het
onderzoek. Daarnaast is om
praktische redenen gekozen voor
Chinese en Vietnamese ouders.
Die vier groepen buitenlandse
ouders zijn namelijk de enige die
zogenaamde tweetalige babyboe
ken hebben gekregen. De baby
boeken gebruikt het consultatie
bureau als communicatie- en
registratiemiddel.
Ten minste 17 procent van de
borstgevoede kinderen kreeg de
eerste drie maanden geen aanvul
lende vitamine K, wat wel gea
viseerd wordt aan moeders die
hun kind borstvoeding geven.
Achttien procent van de ouders
wist niet of zij vitamine K had
den gegeven. Een belangrijk deel
van hen is van Marokkaanse
afkomst.
Ook het gebruik van vitamine A-
Door Ivo Postnna
TOEN HIJ op 11 september
1953 in Nederland aankwam,
werd hem weliswaar politiek
asiel verleend, maar werd hij
tevens behandeld als een
staatsgevaarlijke terrorist.
Het was vier jaar na de souve-
reiniteitsoverdracht en de
Nederlandse regering wilde
zich niet meer de vingers
branden aan de Molukse
kwestie die nu een binnen
landse Indonesische kwestie
was.
Johan Alvarez Manusama, minis
ter van Defensie van de niet
erkende Republiek der Zuid-
Molukken (RMS), kreeg een
spreekverbod opgelegd. De rege
ring dreigde hem met verbanning
naar Texel( Ials hij zich daar niet
aan zou houden.
Van de wijze, minzame en
bedaagde Manusama, die hier de
kost verdiende als wiskundele
raar, hebben de Nederlandse
autoriteiten nooit veel last onder
vonden. Ook niet nadat hij in
1966 de door Indonesië geëxecu
teerde Soumokil was opgevolgd
als president in ballingschap.
De 26.000 Molukkers die hem in
bat jaar in Assen uitriepen tot
hun president, moeten verwacht
hebben dat deze invriendelijke
vaderfiguur in staat was hun ide
aal te verwezenlijken. Hij is hetj
mogelijk zelf ook vast van plar
geweest. Maar Manusama wat
tevens een realist. Het gebruik
van geweld was niet zijn manier
en hij wist dat hij het niet moesl
verbruien in Nederland, het lanc
waar hij wilde blijven zolang hi;
hiet terug kon naar Maluku Sela
tan.
Manusama heeft altijd zijn besl
gedaan om behalve strijder vooi
et Molukse onafhankelijkheids-
üeaal een loyaal burger var
- ederland te zijn. In de reactie
an de Nederlandse regering op
yn dood gisteren klonk dan ook
en spoor van dankbaarheic
door.
^et kabinet betuigde zijr
espect voor de wijze waarop di
eer Manusama gedurende velu
ren de gevoelens van de Moluk-
gemeenschap heeft vertolkt'
an Molukse zijde werd gisterei
°°k gewezen op Manusa-
s blunders' op een cruciaa
m°ment.