DE STEM
ft
ÊFI
ik hoop nooit volwassen te worden'
;Je legt de lat steeds hoger'
Marlies Helder:
ingetogen energie
Technohead ging door
na dood Lee Newman
Zangeres Patricia Paay is even terug in Nederland
>n nieuwjaar
ITY
Menu B
Regisseur Dirk Tanghe laat
ook 'Don Giovanni' vallen
Ad van Liempt en het nieuwe uiterlijk van de rubriek 'Nova'
11995
X 69
ZIE RAGAZZI OP ACHTERPAGINA - D5
Gids
ZATERDAG 16 DECEMBER 1995
DEEL D
rug van de dealer:
iel heb ik in no time een lekker
jke is dat je hem vrijwel overal
ten reuze blij met dit warmte-
genieten van het sfeertje van
l Zeker met deze koude dagen.
ITAURANT
Aperitief lychee-wijn
kkkk
Siu kou soep
kkkk
Longsie ha kau
kkkk
Gon bao anynk
sneden biefstuk met Gon boa
saus)
kkkk
Loe kan da mih ha
oeciale garnalen van de chef)
kkkk
Qu chow hai sing
(gevuld vogelnestje, vis
Jacobsschelp en garnalen met
div. groenten)
kkkk
Lychees of ijs
kkkk
Koffie of Chinese thee
79.75 B.frs. 1460.00
tkade 73 - 4554 CE Sas van Gent
Tel. 0115-451130
Itnaam Patricia Paay doet
osmakelijk denken aan het
L jij bent niet hip en de
,ep The Stars Sisters, waarin
Lusjes Patricia Paay en
Hunne Keeley, met een enkele
^moeder aan him zijde, de
-ndarische tijd van The
Lrew Sisters deden herleven.
Let ongekende succes werd
Lederland echter nog nau-
Ws iets vernomen van
L De grote oversteek, acht
L geleden, richting Amerika
L haar echtgenoot Adam
.y was daar debet aan. Nu
■tPaay terug op Hollandse
ttjem met een nieuwe cd.
«•Rein van Willigen
jukeerof drie, vier per jaar komt Patri-
ly naar Nederland. In de meeste
n bezoekt ze haar ouders en haar
jet Yvonne- Ijl had words -Keeley.
iticia verblijft in een Amsterdams
pehtenpandje. Vanuit dit onderkomen
letze hotel Americain aan om de pers te
itoidte staan. „Ik ben net als mijn moe-
Ijjogsteeds niet volwassen geworden",
p| Patricia Paay, nadat ze zich heeft
i van haar bontjas. „Ik heb me
i lat gedragen naar mijn leeftijd. Ik ben
a ik hoop nooit volwassen te Wor
ldStar Sisters was aan het begin van de
I bedoeld als een grapje. Tros-
Issentator Ivo Niehe kreeg moeder Paay
|staar dochters Patricia en Yvonne zo
jiomalaThe Andrew Sisters een med
iae kwelen. Paay: „Niet wetend dat er
|anszo'n vraag naar zou ontstaan. Jaap
mont belde op of we zijn Stars on
e manier wilde doen." Stars on
van producer Eggermont, waren
alleys bestaande uit aan elkaar geplak-
hekende nummers van Steve Wonder
itAbba. „Moeder zag het niet zitten,
'«neen ik hebben 'ja' gezegd; zij deed
instem, ik twee."
Star Sisters sloot voor Patricia haar
Merlandse periode min of meer af.
lil acht jaar geleden verruilde ze het
falandje, vanwege haar relatie met
Ittoerikaanse Nederlander Adam Cur-
voor het gigantische Amerika. „Als je
«raietmeer woont, vallen de leuke din-
aop, de oliebollen- en de haringkraam.
hiegrachten. Als ik vanuit mijn raam
ffanen door de grachten zie gaan, zing
k onwillekeurig Aan de Amsterdamse
picta. In Amerika denk ik aan
«terdam en niet Rotterdam, mijn
S*oorteplaats. Het is altijd Amsterdam
Rtzeop de Amerikaanse televisie laten
Whtertje
tta maakt zich op de bank zo klein
iStiijk. Armen en benen strak over
bar. Geslotener kan iemand zich niet
interen. Vriendelijkheid kan Paay
let ontzegd worden. De komst van haar
*e ed Time of my Life bezorgt haar
"nodige interviews. „Krijg er een droge
van", zegt ze knabbelend aan een
iwsized speculaasje. Voor ze haar nieu-
Patricia Paay: „Mijn zus bel ik iedere dag. Ik heb een telefoonrekening van hier tot gunter. Dat mag, ik rook en ik drink niet.
we schijf tot gespreksonderwerp bom
bardeert, praat ze vertederd over haar
vijfjarig dochtertje Christine.
„Ze hoort veel Nederlands. Ze is gek op
Bassie en Adriaan. Als ze voor het naar
bed gaan kijkt, horen we d'r altijd
lachen. Ik wil ze Nederlands opvoeden.
Net zo'n opvoeding als mijn moeder mij
gaf. De Hollandse manier van beleefd
zijn, maar ook tafelmanieren bijbrengen;
Amerikanen kunnen niet met mes en
vork eten."
De leiding van het hotel heeft ondertus
sen begrepen dat een schemerlamp wei
gert te branden. Een kapot peertje? Om
geen risico te lopen wordt de gehele lamp
omgewisseld. Totdat het Fawlty Towers-
effect dreigt toe te slaan en het stopcon
tact stuk blijkt te zijn. Paay is niet uit
haar verhaal te brengen. „In Amerika
vinden ze me erg lief", flapt ze er spon
taan uit. „Of ik lief ben moet je aan ande
ren vragen. Ik ben een vrolijk mens, dat
wel. Mijn zus bel ik iedere dag. Ik heb een
telefoonrekening van hier tot gunter. Dat
mag, ik rook en ik drink niet. Zij is mijn
beste vriendin. Net als mijn ouders.
Geweldige mensen die twee. Mijn man is
mijn beste vriend. Ik huil niet veel,
behalve bij een droevige film. Deze week
zag ik met mijn moeder een programma,
waarin moeders hun kinderen niet moch
ten zien. Heel zielig."
De niet te vermijden vraag of zij als
Bekende Nederlander iets doet aan mis
standen verrast haar. „Meen je dat nou?
Daar heb ik nooit over nagedacht. Ik ben
op zo'n moment blij dat ik mijn kind bij
me heb."
Leeftijd
Patricia's partner, Adam Curry, ooit
disc-jockey bij Veronica, kwam op
zevenjarige leeftijd vanuit Amerika naar
Nederland. Hij keerde terug met Patricia
aan zijn zijde. „Adam is vijftien jaar jon
ger dan ik", zegt ze. „Met leeftijd houd ik
me niet bezig.- Als het vijftig jaar ver
schilt wordt het onsmakelijk." Patricia
heeft Adam, nu directeur van een Inter-
net-bedrijf, tijdelijk achtergelaten in
New Jersey. „Mijn dochter neem ik altijd
mee. Meestal kijk ik er naar'uit om naar
Nederland te gaan. Soms, zoals nu, heb ik
er geen zin in. Als ik hier eenmaal ben,
vind ik het wel gezellig."
Patricia Paay betreurt het niet het
Nederlandse artiestenwereldje achter
zich gelaten te hebben. „Elke dag, 24 jaar
lang, draaide om mij", zegt ze met een
lichte vermoeidheid in haar stem.
„'Patricia zijn' is je werk. Geen sleur! Het
is egoïstisch als je altijd met jezelf bezig
bent. Je bent als je zo leeft bijna het
gevoel kwijt een norifiaal iemand te zijn.
Altijd die aandacht, altijd dat hangen
aan je lippen. Ik was het een beetje zat.
De rol van vedette spelen begon me te
vervelen. Als ik met de fotograaf een ses
sie doornam, zat ik te praten over een
ander mens."
Wie Paay aanschouwt, kan niet ontken
nen dat ze zich als 'ster' presenteert.
Haar in model, tanden parelwit en haar
omlijstende lippen in een constante glim
lach. „Ik verzorg me graag", meldt ze.
„Thuis ben ik ook zo gekleed. Zeker als ik
me niet lekker voel. Van mijn moeder
meegekregen."
Hoewel menig televisieprogramma Paay
trachtte te strikken voor een optreden,
zag Nederland de laatste jaren nauwe
lijks iets van haar. „Ik heb zo vaak 'nee'
gezegd, dat ze me bijna niet meer belden.
Behalve platenmaatschappij Arcade. Zij
wilden een cd met me opnemen. Ik hoef
de niet alles te doen. Niet optreden voor
één of 'ander programma op een open kar.
De keuze van repertoire ging in overleg.
Filmmuziek vind ik te gek."
Naast Disney-klassiekers als Pocahontas
en The Lion King nam ze het thema uit
Mahogany op. De begeleiding is klassiek;
echte violen en trompetten en nauwelijks
elektronica. „Ik heb in tijden niet zo
genoten, het mooiste wat ik ooit heb
gemaakt. Een keuze uit het hart. Mijn
producer en arrangeur Gerard Stellaard
was fijn om mee te werken. Hij doet me
Maastricht (anp) - Regisseur Dirk Tanghe heeft zich om
persoonlijke redenen teruggetrokken uit de regie van Don
Giovanni van Mozart bij Opera Zuid. Aidan Lang, artistiek
leider van Opera Zuid, neemt de regie over. De nieuwe pro-
duktie gaat op 27 april in Theater aan het Vrijthof in Maas
tricht in première.
Eerder deze week werd bekend
dat Tanghe zich om gezond
heidsredenen genoodzaakt zag
de regie van De Mensenhater
van Molière bij het Nationale
Toneel neer te leggen. De lei
ding van het gezelschap heeft
besloten het stuk, dat op 19
januari in première zou gaan,
te laten vervallen gezien de
nauwe verwevenheid van
bezetting, stuk en regisseur.
Lang regisseerde bij Opera
Zuid onder meer La Bohème
(1994) en Het Sluwe Vosje
(1995).
De rol van Don Giovanni wordt
vertolkt door Robert Poulton.
Miranda van Kralingen krijgt
de rol van Donna Anna. Het
LSO, Symphonie Orkest van
Maastricht onder leiding van
Marco Zambelli, begeleidt de
opera.
foto dijkstra
denken aan mijn vader. Zijn absolute
gehoor, dat heb ik niét. Ik kan vals zin
gen, zuiver zingen kan eng zijn." Over
verdere plannen kan Paay niets melden.
„We zien wel. Als de cd aanslaat kunnen
we een volgende uitbrengen. Als ik zo
oud word als Frank Sinatra hebben we
alle tijd."
Delfts blauw
Voorlopig voelt de Rotterdamse zich sen
ang in haar Amerikaanse onderkomen.
Haar Amerikaanse keukentje heeft een
hoog Delfts blauw gehalte. Patricia blijft
Hollands nuchter. „Gewoon een huis
vrouw zijn, die met een jeepje haar kind
naar school brengt en boodschappen
doet. En haar man verzorgt. Dat soort
dingen heb ik jaren gemist."
Onwillekeurig borrelt het begrip 'femi
nisme' naar boven. „Wat is feminisme?",
echoot ze zachtjes. „Zakelijk heb ik geen
man nodig om mijn boontjes te doppen.
Ik neem mijn beslissingen zelf wel. Dat
weten mijn managers. Opmerkingen van
mannen over het 'gebruiken' van vrou
wen doen me pijn. Van Playboy heb ik
geen spijt." Het luchtige fotoblad scoorde
destijds hoog met de blootreportage van
Paay. „Wij Nederlanders zijn erge blo-
terds. Amerika is conservatief. Zeker niet
zo'n modern land als dat van ons. Veron
derstel dat je een tepel ziet."
Geertruidenberg - Theater De
Schattelijn. Right place, wrong
time door Marlies Helder en
band. Gezien op 15 december
1995. (Nog te zien in 1996 op 5
januari in Middelburg, 8
februari in Oosterhout, 13
februari in Bergen op Zoom, 8
maart in Breda en 4 april in
Temeuzen.)
Door Theo van Drunen
Marlies Helder brengt in haar
derde theaterconcert Right place,
wrong time een keur aan eigen
liedjes in het Nederlands, Frans,
Duits en Engels. Ze doet dat op
een zeer eigen wijze, wat de voor
stelling bijzonder maakt.
Je ziet en voelt de onderhuidse
energie. Maar tegelijkertijd komt
die energie zo ingetogen naar
buiten, dat het lijkt alsof de rand
van het podium de grens is voor
haar gevoelens.
Achter die grens ben je als bezoe
ker echt toeschouwer, wat je met
een melancholiek gevoel achter
laat.
Marlies Helder zingt en wordt
daarbij begeleid door rasmuzi
kanten. Bas Odijk bespeelt de
toetsen, Aryan Ferwerda de bas
en Pierre van der Linden (jawel,
die van Brainbox en Focus) de
drums.
Soms hangt Marlies de accordeon
om als extra begeleiding en tus
sen de liedjes door zijn er instru
mentale stukken waarbij zij
sopraan saxofoon speelt. Die ins
trumentale stukken vormen trou
wens een soort rode draad door
het programma en hebben vaak
nog het meeste weg van de
muziek die in een circustent
gespeeld wordt.
De liedjes stralen vaak weer
andere sferen uit. Als ze Duitse
liedjes zingt, doet Marlies Helder
denken aan Mariene Dietrich. Als
ze in het Frans zingt, komt het
beeld van Edith Piaf naar boven.
In het Engels kan ze alle kanten
op-
En in het Nederlands is het
meestal nostalgisch en een tikje
droevig.
De persberichten en programma
boekjes mogen' dan wel beweren
dat Marlies Helder zingt over
winners en losers, in werkelijk
heid gaat het toch alleen over die
laatsten: de verliezers.
Aan het begin van het program
ma is Marlies de vrouw die uren
lang wacht op een man die niet
komt.
Ze gaat dan een kroeg in, waar.
een vrouw, die sterk op haar lijkt,
juist het podium betreedt en een
voorstelling begint. De volgende
ochtend vroeg gaat ze dronken
naar huis.
Tussen dat begin en einde is het
over het algemeen ook droefheid.
In welke taal ze ook zingt, de
boodschappen zijn steeds het
zelfde.
'Ik heb mijn hart al zo vaak ver
loren. Mijn bestaan is een hoop
grijze wolken. Ik ben een vrouw
en al 7 maal gescheiden; ik heb
andere plannen dan kinderen en
huwelijk.'
Hier en daar klinken wel wat
positievere klanken, maar die
zijn meestal ingebed in droom
beelden die nog te ver van de
werkelijkheid staan.
Droefheid alom dus, maar mooie
droefheid. En de prachtige omf
loerste stem van Marlies Helder
maakt dat melancholieke heel
goed te pruimen. De absoluut
onvoorspelbare muziek is intri
gerend.
Dat maakt Right place, wrong
time tot een indrukwekkende
voorstelling.
Er zou misschien iets meer humor
in het programma mogen zitten.
En er vallen soms hinderlijke
stiltes tussen twee nummers.
Maar dat zijn kleinigheden. En
opgemerkt dient te worden dat
die kleine onvolkomenheden
ruimschoots goed woeden
gemaakt doordie zeldzaam
mooie drumsolo van Pierre van
der Linden.
Maarten van de Rakt
mag best iets verras-
Si' v'nc^ hoofdredacteur
J®, van Liempt. Daarom
'"t de actuele rubriek van
en Vara maandag een
-n, eigentijdser uiterlijk.
oor de Studio Sport-pre-
Sntatoren is geen stoel meer
®het gerenoveerde Nova.
h het nieuwe Nova draait alles
Ai j 'ameden achterwand.
s de lamellen open zijn en je
•'«oorheen kunt kijken, heeft
j Ve®' weS van het huidige
l*' han heb je de rustige ach-
iJf0- 1 past bij de live
fviews", legt hoofdredacteur
toft Li-mpt uit- »Doe ie ze
oud 'e er elektronisch het
liilrtTj1'3 op Projecteren. Het
tm j Presentator midden in
®i«>r zit van het onderwerp
als 0m ®aat' Bijvoorbeeld:
is al6en partV drugs in beslag
tnsln°imen' zit presentator
p ,n de vaten drugs."
hui)*611 Ziin ook prima
tu-, ar om de overgangen
'en d te 'hustreren. „Met
eetiaa °P knop oreëer je
II Vol "aere sieër die past bij het
1 Meem onderwerp. Een pro-
am,. van Nova is dat je van
vaB anas'e naar opera gaat en
Plattoi^j bestriiding naar
Z!!.andsproblemen. De over-
worden nu natuurlij-
„Met deze techniek kun je veel
verder gaan. In Spanje presen
teert een mevrouw zo het weer
bericht. Ze loopt door een ruim
te en wijst links en rechts hoge-
drukgebieden aan. Daar hebben
wij ook weieens aan gedacht "bij
verkiezingsuitzendingen. Je zou
de presentator door de uitslagen
kunnen laten wandelen. Maar
het is al gauw een poppenkast.
Sensatie, spektakel en tromge
roffel willen we niet. Nova moet
een aantrekkelijke gedegenheid
blijven uitstralen."
„Aanleiding voor de nieuwe
vormgeving is dat we rond de
duizendste aflevering van Nova.
zitten. Dat is heel veel voor een
decor. Wij zijn in onze vorm een
beetje voorspelbaar en saai
geworden. Een doorsnee Nova
moet iets verrassender en spran-
kelender zijn. De vorm geeft
daar de aanzet toe", verklaart
Van Liempt.
Bloedgroepen
Of de duizendste aflevering ook
een reden is inhoudelijk de
balans op te maken? „Dat is hier
een permanent proces. De
hoofdlijnen van het programma
moeten overeind blijven: achter
gronden brengen bij het nieuws,
originele invalshoeken bedenken
om de kern te raken, eigen
nieuwsgaring plegen, op gezette
tijden met eigen onderwerpen
komen, inkijkjes geven in de
samenleving."
„We hebben een tijd lang een
imago gehad dat Nova een pro
gramma was waarin deskundi
gen af- en aanliepen. Nu zijn we
niet meer tevreden met een des
kundige. Als rond het vredespro
ces in Dayton alle deskundigen
de hele dag al op radio en tv ver
schijnen, zetten wij graag een
stapje verder. Dan willen wij
bijvoorbeeld Sacirbey (de Bosni
sche minister van buitenlandse
zaken) hebben, live vanuit een
studio in New York."
„Over slechte uitzendingen kun
nen we hier ontzettend tekeer
gaan, Elke week zit er wel eentje
tussen. Dan gaat het hard. Dat
hoort ook bij dit vak. Van bloed
groepen hebben we geen last",'
verwijst Van Liempt naar de
NOS-Laat- en Achter het
Nieuiüs-wortels. „Haarscheuren
treden niet meer op langs de lijn
Vara-NOS. Er is behoorlijk wat
'discussie, de normale discussie
over het dagelijkse werk. We zijn
een paar keer per week tevreden,
en een paar keer minder tevre
den. Je legt de lat steeds hoger."
Divers
„Saai en voorspelbaar, vinden
sommigen redacteuren. We doen
iets te veel de waan van de dag,
zeggen anderen. Of: issues waar
het echt om gaat moeten we die
per uitwerken. Dan zijn er men
sen die zeggen dat er in Nova te
veel gepraat wordt. Of dat de
onderwerpen te kort zijn. Het is
ontzettend divers."
De fusie van NOS-Laat en Ach
ter het Nieuws lijkt een eeuwig
heid geleden, terwijl Nova pas
aan het vierde seizoen bezig is.
De integratie verliep vrij gladjes.
„De redacties wilden graag
samen. Niet concurreren op een
net, maar samenwerken. We
hadden meer moeite de directies
te overtuigen dan andersom.
Dan komt vervolgens de vraag:
Wat willen we eigenlijk zijn?
Een gedegen maar soms saaie
achtergrondrubriek, die NOS-
Laat kon worden genoemd. Of
een newsy, actuele en wat spec
taculaire, meer populistische
rubriek als Achter het Nieuws.
Wij wilden de gedegenheid
paren aan de nieuwsgerichtheid.
'Het heeft een poosje geduurd,
voordat het soepel ging lopen."
Imago
Het imago van Nova bij de kijker
laat Van Liempt weinig te wen
sen over. „We staan er ontzet
tend goed voor. Enorm betrouw
baar en goed, en vergeleken met
andere actualiteitenrubrieken
het meest gewaardeerd. Dat
maakt het aantrekkelijk voor
mensen die in het nieuws staan
en iets belangrijks mee te delen
hebben, om dat bij ons te doen.
Maar voor sommigen zijn we
misschien te voorspelbaar of te
weinig sprankelend. Dat
bedreigt een dagelijks program
ma natuurlijk altijd."
Nova trekt een ander publiek
dan je zou verwachten, beweert
de hoofdredacteur. „Iedereen
denkt: dat zijn de hoger opgelei
den. In twee groepen zitten we
boven het gemiddelde: de hoogst
opgeleiden en de laagst opgelei
den. Dat is verrassend, zou je
zeggen. Laagst opgeleiden kij
ken überhaupt meer televisie,
dus zijn ze overal oververtegen
woordigd. We scoren hoog bij de
oudere kijkers, en dat zijn rela
tief veel mensen met een lage
opleiding. Daarom is de dèf initie
opleiding op ons niet zo erg van
toepassing. De JVoua-kijker is
iemand die echt wil weten hoe
het zit in de wereld. Het is een
gigantisch grote groep van vier-
en-een-half miljoen mensen.
Alleen hebben ze het ontzettend
druk. Ze hebben veel aan hun
hoofd, vergaderen, sporten,
schouwburgen, lezen. Dus kij
ken ze twee keer per week. Per
uitzending trekken we gemid
deld 750.000 kijkers."
Of de veertigkoppige Nova-
redactie rekening houdt met die
doelgroep? „Daar is die groep
veel te groot voor. De redactie
beslist wat zij vindt dat mensen
zouden moeten weten. Aan de
andere kant schep je natuurlijk
je eigen verwachtingspatroon.
Als we niks kunnen toevoegen
aan groot nieuws, ergens in de
wereld, krijgen 'we te horen:
Waarom hadden jullie dat niet?
Dat geldt voor andere rubrieken
Hoofdredacteur Ad van Liempt schaft de duopresentatie van 'Nova' af. „Dat past niet meer in het
beeld, ook technisch niet.foto dijkstra
niet. Op de dag dat Brinkman de
politiek vaarwel zei, bracht
Avro's Televizier een special
over het kantongerecht in
Emmen. Dat hoeven wij niet te
flikken, dan is het land te klein."
Karakter
Bepalend voor de uitstraling van
Nova blijven de presentatoren:
Groenhuijsen. Van Weegen en
Witteman, vandaag voor het
laatst in duopresentatie te zien.
„Dat past niet meer in het beeld,
ook technisch niet", verklaart
Van Liempt. De sportpresenta-
toren gaan terug in hun eigen
kwartier, het Sportjournaal. De
Nova-baas ontkent dat onderlin
ge meningsverschillen - volgens
Tom Egbers zou Paul Witteman
de sportcollega's eruit hebben
gewerkt - het einde inluidden
van de duopresentatie.
Hij prijst zich gelukkig met de
drie presentatoren, wier con
tracten nog een a twee jaar door
lopen.
„Het is een ontzettend moeilijke
klus, Nova presenteren. Live
interviewen over de meest uit
eenlopende onderwerpen. Het
betrouwbare en degelijke karak
ter mede bepalen. Charles en
Maartje gaan hun zevende sei
zoen in, als je NOS-Laat meetelt,
en Paul zijn vierde sèizoen na
een aantal jaren Achter het
Nieuws. Het zijn dus ervaren
krachten, die je om een bood
schap kunt sturen. En die als het
fout gaat de uitzending kunnen
redden. Als er nu een weggaat,
zou ik niet weten wie ik moet
nemen."
