outeren
China zoekt geheimen achter Westerse sport
STE HALF
'AN '95
N ONE
'Vuil geld' infiltreert Colombiaans voetbal
tT UW MERK
HAALT.
ETIMMERINGEN
ERK WONINGEN
LgSTEM
SPORT
B4
D A
W RETAILERS.
KRANT.
Kennis én sponsorgeld van harte welkom in 's werelds grootste ontwikkelingsland
sïZE OPEN HUIS DAGEN
'96: één oplossing voor
alle problemen, waar
de roerige sociale zeker
heidswetgeving u voor
kan plaatsen. Tegen
lage kosten en afge
stemd op uw bedrijfssi
tuatie. Info:
Goes: (0113)235360,
Terneuzen:
(0115)619101
'nistratieve
ER 1995
X 76
ZATERDAG 2 DECEMBER 1995
REDA NOORD
IEVITSTRAAT 42
loekwoning met grote gara-
e met bergvliering. Perc.opp.
03 m2. Bwjr. 1940. Cv. Tuin
ondom. Ind. o.a. woonk*
iet erker en tuindeur, dichte
euken, op leverd. badk.
I.v. zit(hoek)- bad, 3 slaapk.,
aste trap naar zoiderverd.
net kleine dakkapel,
ioopsom 219.000,-
teren 020-6242316.
TEL. 0115 - 694263 FAX. 0115 - 618579
particulieren van de in
emaakte hardhouten
ppen en speciaal lijst-
GAK GROEP ZEELAND
b i j h e t 3 A K
tt, de verderfelijke
top bekers en medail-
Ij^was een bourgeois-
e. Wie tijdens de Cul-
Ijjele Revolutie in commu-
ich China ook maar
|ffl millimeter boven het
saiveld uitstak, werd
j «geknuppeld,
togzaam kruipt China
overeind, wil het de schan-
lèrond de volksopstand
.989 vergeten en een
I serieuze partner worden,
I op de laatste plaats op
i; sportvelden.
harde dopingschandalen
lijzwemmers of atleten en
Ltniet-toewijzen van de
I Olympische Spelen van
IfOwaren enorme dreu
nen voor het land dat zo
gwil gaan meespelen
Iiade grote wereld.
■Nieuwsgierig, leergierig,
[volverbazing, maar ook
er argwanend kijken
IdeChinezen naar het wes-
I Dooi Vincent Ronnes
j Er was nog een paar minuten te
ainde eerste helft. Verdediger
Ilivan Beijing Giuo An ving de bal
(pde achterlijn op, zag midden in
I doelgebied een ploeggenoot lopen en
ét er verstandig aan te doen de bal dus
ur keurig naar de penalty-stip te spelen.
IEen aanvaller van Qingdao liet zich deze
te niet ontgaan en knalde voor het oog
o'n zestigduizend fans de bal in de tou-
Het westerse wielerpeloton slingert zich langs de Muur door een Chinees berglandschap.
FOTO ALLSPORT
i Beijing Giuo An op drie verlies-
i te staan. Het moest wel gek lopen
|yiide Shanghai de landstitel nog ontgaan.
ir, het was een staaltje van adekwaat
delen van de Qingdao-aanvaller, maar
IO Li presteerde zou hem in pakweg het
I siste van Appelscha Vooruit op een giganti-
14uitbrander hebben komen staan. Waar-
ISjnlijk zou hij zelfs voorlopig niet meer in
JdeAV-seiectie worden gezien.
Ifiithij Beijing Giuo An.
werden ze kampioen. Het
in China over het voetbalspel
't, maar nog niet is doorgedrongen hoe
iel gespeeld dient te worden. Het
'Mn bijvoorbeeld van het treffen tussen
'toppers uit Beijing en Qingdao, respectie-
Mijk de nummers drie en tien in de Marlbo-
j10 China League, is belabberd. Hetgeen
"teniet alleen te wijten is aan het slechte
Wis het spel zeker niet. Er hoeft maar een
Pa verkeerd neergezet te worden, of de
l'Hsrechter brengt het fluitje al naar zijn
Ah. En dat je tegen een scheidsrechter
Iwt mekkeren en schelden hebben de Chi
jl5'voetballers ook nog niet van hun Euro-
u Zuid-Amerikaanse vakbroeders
M.
Olenitis
jele balverlies maakt het er alleen maar
■(r op. Kortom, een voetbalmiddagje in
een Chinees stadion is alleszins de moeite
waard. De fans van de thuisclub zijn zeer
herkenbaar aan hun rode petje. En het olé,
olé klinkt uit duizenden Chinese kelen al
niet veel anders dan thuis.
Voetbal is in. Niet tafeltennis, niet atletiek,
niet zwemmen en niet badminton - zoals de
argeloze bezoeker misschien zou vermoeden
- is de meest beoefende sport in de volksre
publiek. „We zijn wel heel goed in tafelten
nis, maar het is echt niet zo dat alle Chinezen
die sport beoefenen. Atletiek is wel een alge
mene sport. Daar moet iedereen op school
aan doen," vertelt een middenstander in
Shanghai.
Van zijn kinderen heeft hij begrepen dat er
tegenwoordig op de scholen steeds meer
wordt gevoetbald. Het is een ontwikkeling
die kennelijk door de televisie het land is
binnengebracht en niet meer te stuiten is.
Voetbal heeft de laatste acht tot tien jaar een
enorme ontwikkeling doorgemaakt in de
volksrepubliek. Dat voetbal inmiddels tot de
populairste sport is uitgegroeid is het
zoveelste bewijs van het voornemen van het
land om haar deuren naar de westerse
wereld steeds verder open te zetten.
Wat uit het westen komt is goed, lijkt wel het
parool te zijn geworden, dus is het een soort
vanzelfsprekendheid dat het voetbal snel in
populariteit groeide. Terwijl de Chinezen
niet de minste kans maken binnen afzienba
re tijd op een wereldtoernooi een woordje
mee te kunnen spreken, hingen ze met tien
tallen miljoen tegelijk voor de buis van de
spaarzame toestellen die de plattelands
dorpjes rijk zijn, toen vorig jaar het wereld
kampioenschap voetbal in de Verenigde Sta
ten werd gespeeld.
Ze maken lange dagen, maar toch was het
kennelijk geen bezwaar voor de Chinezen
dat deze wedstrijden zich op het voor hen
onchristelijke tijdstip van twee of drie uur in
de morgen afspeelden.
Televisie
Invloeden uit het westen nemen toe, harde
buitenlandse valuta zijn zeer welkom. Maar
wie met al te liberale gedachten de volksre
publiek binnenstapt, komt toch nog van een
koude kermis thuis. Wat lijkt er bijvoorbeeld
normaler voor een sportjounalist dan eens
even met een sportbond of voetbalclub te
bellen en te trachten een afspraakje te
maken? Nu we toch in China zijn zouden we
wel eens iets meer willen weten van het voet
bal bijvoorbeeld, nietwaar?
Een vergissing, zo open is China nou ook
weer niet. Wat staat er in uw visum, mijn
heer? Juist ja: J-2. Hetgeen betekent dat u
geacht wordt uitsluitend en alleen te schrij
ven over hetgeen waarvoor u een visum hebt
gekregen. Dat was dus wielrennen.
Dat wordt behelpen met televisie kijken,
stiekempjes naar een voetbalstadion gaan en
on-officieel praten (eigenlijk dus illegaal)
met voetballiefhebbers en -kenners in het
land.
Dat het voetbal populair is blijkt wel uit het
aantal televisie-uitzendingen. Alleen al voor
de berichtgeving over de voetbalcompetitie
in de verschillende Europese landen zijn er
wekelijks drie televisieprogramma's, met
gewoonlijk een Chinese Hans Kraay senior
naast de presentator in de televisiestudio.
„Mijn zoon zal u makkelijk de namen van
een groot aantal voetballers uit Nederland
kunnen noemen," zegt Kevin Kong, een
zakenman uit Beijing. Hij stoot wat vreemde
klanken uit, al snel wordt het duidelijk dat
hij het over mensen als Bergkamp, Gullit en
Koeman heeft. Voetbalclubs uit de Marlboro
League (de PTT Telecompetitie van commu
nistisch China) mogen sinds kort de naam
van een sponsor dragen. Per team zijn drie
buitenlanders toegestaan. Tot op heden zijn
het uitsluitend spelers uit Oosteuropese
(voormalig communistische) landen die
gezwicht zijn voor een buidel yuans. Zolang
de overheid bepaalt dat aan een voetballer
niet meer dan drieduizend dolar per maand
(voor Chinese begrippen overigens een
gigantisch salaris) mag worden betaald, zal
het aantal bekende buitenlandse voetballers
niet hard groeien.
George Zou Zhi Young, inwoner van hoofd
stad Beijing en werkzaam bij een groot
reclamebureau, is aanhanger van Beijing
Giuo An. Hij vindt voetbal fantastisch maar
is somber gestemd over de toekomst ervan in
zijn land. „Het zal nog vele jaren van trai
ning vergen," zegt hij. Het nationale team
krijgt al drie jaar lang de adviezen en trai
ning van de Duitse voetbaltrainer Klaus
Schlappner. Het zal best wel schelen, zegt
Zou Zhi Young, die grappige Duitser zal er
wel wat hardheid in weten te brengen, maar
uiteindelijk zijn de Chinese voetballers
voorlopig fysiek te zwak om mee te kunnen
doen. De enkele Chinees die het al heeft
geschopt tot de Bundesliga is voorlopig nog
een uitzondering.
De Spelen
Is het voetbal zo'n typisch element om zich
te kunnen meten in de grote wereld, China
had gedacht weer echt en helemaal op het
wereldsporttoneel mee te gaan tellen met het
organiseren van de Olympische Spelen in het
jaar 2000.
China en zijn 1.200.000.000 inwoners had er
zelfs al een beetje op geteld die Olympische
Spelen te krijgen. Waarmee de wereld
getoond had kunnen worden dat het drama
op het plein van de Hemelse Vrede in juni
1989 slechts een incident was.
De feesten waren al georganiseerd, de vlag
gen hingen al uit, de plannen lagen klaar,
toen in september 1993 Olympisch voorzitter
Samaranch de uitslag van de stemming in
het Olympisch Comité bekend zou gaan
maken. Hij begon met het bedanken van de
landen die zich kandidaat hadden gesteld. In
de alfabetische volgorde van zijn bedank-
woordje was Beijing het eerst aan de beurt.
De Chinezen verstonden niets van het Engels
gebrabbel van Samaranch, wel de naam van
hun hoofdstad en meenden dus dat het prijs
was.
Vele jongeren op het plein - tekenend voor
het nieuwe China - hadden wél iets van het
Engels begrepen en wisten dat het mis was.
De feestverlichting brandde al, de fonteinen
spoten zo hoog ze konden, maar al snel
barstte de menigte op het plein in de hoofd
stad in tranen uit. En het getreur is eigenlijk
nog steeds niet opgehouden. Binnenkort valt
het besluit of China een nieuwe poging zal
doen, ditmaal voor de Spelen van 2004.
Vrouwen
Ondertussen kijken de Chinese sporters,
maar vooral ook de Chinese sportautoritei-
ten nieuwsgierig om zich heen. Ze weten dat
ze nog een lange mars hebben te gaan. De
individuele successen die enkele atleten en
zwemmers in recente jaren heben geboekt,
werden overschaduwd door dopingschanda
len. „Dat waren individuele gevallen," haas
ten de autoriteiten zich te zeggen. Zoiets
komt overal voor, zeggen ze als dit pijnlijke
onderwerp ter sprake komt. „Jullie hebben
het druggebruik toch ook niet helemaal
onder controle?"
Wielrennen is een mooi voorbeeld
van hoe dit gigantische land tracht
een plekje op het internationale
sportpodium te krijgen. Tian Jun
Rong, in zijn dagelijks leven een
hoge ambtenaar op het Ministerie
van Sport, leidde het Chinese ama
teurteam, dat mocht meedoen in de
eerste Ronde van China die onlangs
in Beijing eindigde.
Zijn mannen kwamen nog veel te
kort, concludeerde hij. Overigens,
zo zegt hij, Chinese vrouwen zou
den het in verhouding veel beter
doen. „De vrouwen zitten hier in de
sport op een veel hoger niveau dan
de mannen, dat zie je bij alle spor
ten, dat zie je overal in China. De
beste vrouw zou, denk ik, in een
wedstrijd met de mannen, vierde of
vijfde worden."
Waarom? Tja, waarom? „De vrou
wen trainen samen met de mannen.
Dat is goed voor hen, maar niet
voor de mannen."
„Vrouwen hebben hier altijd veel
harder moeten werken. Kijk nu nog
maar op het platteland." Nu, in de
sport kunnen de vrouwen hun
voordeel plukken van de achter
stelling die ze in de geschiedenis
van China altijd hebben moeten
dulden.
„Vrouwen hebben lange haren en
kort verstand", luidt een oud Chi
nees gezegde.
Verschillen
Tian Jun Rong heeft veel geleerd in
de elf dagen die de Ronde van Chi
na duurde. „Ze hebben me veel ver
teld over de ploegentactiek en bij
voorbeeld ook over de techniek om door de
bochten te gaan. De Chinese renners zijn
altijd bezig in de verkeerde versnelling. Dan
ziet hij ineens zo'n renner er keihard van
door gaan en kan hem niet volgen. Dat is
echt een kwestie van te weinig kracht."
Vol belangstelling hoorde hij ook van de
salarissen die de renners in de professionele
ploegen ontvangen. Graag verneemt hij van
de Nederlandse verslaggever nog wat meer
details over het financiële reilen en zeilen in
de profwereld. Ronduit verbaasd is hij over
de verschillen in salarissen van de renners.
Toch, zo denkt hij hardop, zal het wel niet
anders kunnen. Ja, hij denkt dat ook in zijn
land er op den duur gesponsorde ploegen
zullen komen.
„Als je een kampioen wilt krijgen, moet je
het professionele systeem hanteren. En dan
moet je aan een topper meer betalen dan aan
iemand anders."
De eerste lessen van het kapitalisme zijn
glashelder overgekomen.
Geld is een mooi ding, maar hoe komt het
dat die fietsers uit Europa zo ontzettend
hard kunnen gaan, vooral ook als ze tegen
bergen op rijden? Patrick Lefèvere, de Belgi
sche ploegleider van 's werelds meest succes
volle ploeg Mapei, werden daarover ver
schillende keren vragen gesteld.
„Wat zijn de geheimen van het wielrennen in
Europa," vroeg de Chinese coach, fluiste
rend en op samenzweerderige toon aan een
van de bekendste leiders uit de wielerwe-
reld.
Lefèvere schetst komisch het tafereeltje door
het gebroken Engels van de Chinees na te
bootsen. „Ik keek hem aan en vroeg hem:
wat zijn de geheimen van het atletiek en van
het zwemmen in China?"
Het gesprek viel stil.
«a (ips) De Colombi
aanse voetbalwereld wordt
al lang van verdacht ban-
te hebben met de drugs-
adelaren. Onlangs week
«te de bom, met de
^statie van de voorzitter
.Me Colombiaanse Voet-
'Md (FEDEFUTBOL).
dat vuil geld is bin-
®gen in het Colombi
an voetbal," zei Miguel
«s "PMjaar aanklager in
W,WCBlii in het westen van
litL t was die voor
in r uan Bellini liet oppak-
Munoz is de drugshan-
mJ j sPortorganisaties bin-
/«rangen en heeft ze heel
ïakv'r verblind die met
^verdiend geld indruk
%Grr Van onderwijs Maria
sul .°°k bevoegd is voor de
Beltin-261 arrestatie van
•Mat vo°ral te betreuren is
a' ze Colombia
s aanzien in
de wereld besmeurt. Samen met
het kantoor van de openbare
aanklager volgt het ministerie
al een tijd de financiën van de
professionele voetbalclubs.
„We hopen dat dit zal helpen
om een van de belangrijkste
sporttakken van Colombia te
zuiveren van vuil geld," zei
Mejia. De minister kondigde
aan dat er normen zullen wor
den opgesteld die het aantal
aandelen die men in een voet
balclub heeft zullen regelen.
Hetzelfde zal gebeuren met de
transferregeling van spelers, in
de hoop dat drugsgeld zo niet in
de voetbalsport binnensijpelt.
Bellini werd in Cali gearres
teerd op beschuldiging van
'oneerlijke verrijking'. Hij
wordt er ook van verdacht een
stroman van het Cali-kartel te
zijn.
De aandacht van de openbare
aanklager vestigde zich op de
voorzitter van FEDEFUTBOL
nadat zijn naam gevonden werd
in de boekhouding van de leider
van het Cali-kartel, Miguel
Rodriguez Orejuela.
Zijn naam kwam ook voor in
het adresboekje van Miguel
Murcillo en Jose Santacruz,
twee bekende leden van het
kartel.
Bellini ontkende dat hij ook
maar enige commerciële relatie
had met het drugskartel. Ik heb
enkel contacten met sommige
leden van het kartel, beweerde
hij, omdat zij aandelen hebben
in de voetbalclub waarvan ik de
voorzitter ben, America de Cali.
Het schandaal dat volgde, leid
de tot een poging van enkele
clubs om Bellini af te zetten als
voorzitter van de voetbalbond.
Maar Bellini kon zich op zijn
post handhaven dankzij de
steun van de beheerders van de
profclubs, die stelden dat 'een
eenvoudige verdenking' niet
volstaat om iemand weg te stu
ren.
FEDEFUTBOL is nu verdeeld
tussen een kamp dat zegt dat
Bellini's arrestatie de aanzet
moet zijn van een algemene
schoonmaak in de voetbalwe
reld, en een kamp dat beweert
dat Bellini's geval een enkele
uitzondering is.
De banden tussen drugsmaffia
en voetballeiders in Colombia
dateren van in de jaren zeven
tig, toen de drugshandel nog
een nieuwe activiteit was.
Sedertdien is een hele weg afge
legd. Scheidsrechters, spelers
en beheerders werden bedreigd,
ontvoerd en vermoord. De voet
balsport is letterlijk een levens
gevaarlijke zaak geworden.
Een boek dat in de jaren tachtig
werd gepubliceerd, Los jinetes
de la cocaina (vrij vertaald 'de
cocaine-ridders'), legt de ban
den tussen de voetbalclubs en
prominenten van de drugkar
tels bloot. Het werd geschreven
door journalist Fabio Castillo,
die kort na de publicatie
gedwongen werd uit Colombia
te vluchten.
„Voetbal is aantrekkelijk voor
de drughandelaars," schreef
Castillo. „Om hun financiële
steun worden ze aanbeden door
de supporters. Tegelijk vinden
ze een uitstekend kanaal om
geld wit te wassen. In feite heb
ben zij de voetbalsport in
Colombia overgenomen."
Op 15 november 1989 ver
moordde de drugsmaffia
scheidsrechter Alvaro Ortega.
Daarop besloot de voetbalbond
het lopend kampioenschap op
te schorten. Een onderzoek uit
1988 wees uit dat betalingen
aan de buitenlandse spelers van
de Millonarios club uit Bogota
gedekt werden door Gonzalo
Rodriguez Gacha, het voormali
ge hoofd van het militair appa
raat van het kartel van Medel-
lin.
Tijdens de wereldkampioen
schappen voetbai van juni vorig
jaar in de Verenigde Staten
kreeg de trainer van het Colom
biaans elftal verscheidene
doodsbedreigingen die toege
schreven werden aan de
drugsmaffia.
De international Andres Esco
bar werd eveneens tijdens het
WK dood geschoten, maar die
daad is toegeschreven aan een
opgewonden fan, die Escobar
de uitschakeling van Colombia
kwalijk naam.
De Colombiaanse international Andres Escobar werd vorig jaar, vanwege een eigen doelpunt op het
WK in de Verenigde Staten, dood geschoten. Tijdens de begrafenis nam een jonge fan op ontroerende
wijze afscheid van zijn held.
FOTO AP