ZEN. Wij ers wil hogere ambities E fïscaliste Financiën:'Maak gewone kleding aftrekbaar' Sabena staat onder druk Sponsoring geen privé-speeltje van directeur tiffin MAiii DE KAPPER IN DE EREDIVISI E S t- P li Bouwbedrijven stellen concurrentieregels op KLM gaat handbagage strenger controleren A6 DflSTEM ECONOMIE A7 Rabobank =n voor. Werkgevers: autokosten- vergoeding moet omlaag Duitsland laat de rente onveranderd Centrale doelstelling kabinetsbeleid -350.000 banen- al in 1997 een feit iGalvanita's BACKX/<Hf kill ECONOMIE KORT Bredaas bureau wint NGPR-prijs Van Eijk Uitzendgroep naar Vedior Winst Ahold bijna 12 procent omhoog Halfjaarwinst Unigro 34 procent omhoog VÏVU trekt zich verder terug Gestolen computers melden zichzelf Consument erg tevreden over boekhandels ECEMBER 1995 Wall Street allied signal 29/11 30/11 46 47% amer.brands 43% 41% 66 amer.tel.tel 66% amoco corp 68 67% asarco Inc. 35 35% baan company 46% 45% bethl. steel 14% 14 boeing co 73% 72 burlington sfe 80% 80% can.pacific 18% 18% chevron 49% 49% cbiquita 13% 13% Chrysler 52% 51 citicorp 68% 70% 28 cons.edison 29% digit.equipm. 59% 58 dupontnemours 67% 66% dow chemical 71% 70 eastman kodak 69% 68 exxon corp 78 77% ford motor 28 28% gen. electric 67% 67% gen. motors 49% 48% goodyear 41% 42% 82 hewlett-pack. 84% int. bus.mach. 97% 96% int. tel.tel. 122% 122% kim airlines 34% 34% kpn 35% 35% mcdonnell 90% 89% merek co. 60 61 mobil oil 104 104% omega financ. 30% 31% philips 39% 39% royal dutch 129% 128% sears roebuck 40% 39% texaco inc. 73% 74 travelers 58 59% united techn. 93% 93% westinghouse 17% 16 whitman corp 22 22 woolworth „ptf» 15% 15 VRIJDAG 1 DECEMBER 1995 vk vorige koers sk slotkoers gisteren laten bieden exclaim gedaan/bieden ex dividend gedaan/laten bieden en ex dividend laten en dividend gedaan en laten ex dividend I gedaan en bieden ex dividend f 72,50 471 1,60 a 1,50 75,00 444 1,60 1,60 70,00 486 7,70 7,50 67,50 500 0,20 0,20 70,00 532 6,00 6,10 62,50 455 1,40 0,50 14,50 1124 7,70 7,80 17,00 396 5,30 5,40 465,00 548 13,20 14,70 b 470,00 901 9,10 10,20 475,00 1544 5,60 b 6,30 b 480,00 2750 3,00 3,50 485,00 1167 1,50 1,60 b 475,00 510 10,00 10,30 480,00 1251 7,10 7,80 490,00 874 3,20 3,40 460,00 521 53,00 a 52,00 465,00 431 0,50 0,50 470,00 660 1,40 1,10 475,00 1399 2,70 2,20 a 480,00 1067 5,10 4,50 460,00 539 1,70 1,50 460,00 413 5,00 4,30 460,00 500 23,00 23,00 60,00 488 1,60 1,30 105,00 383 3,10 2,70 110,00 473 2,60 2,30 115,00 615 1,20 1,30 105,00 617 1,80 a 1,90 47,50 510 1,80 a 1,70 35,00 1168 2,50 4,00 30,00 671 1,60 2,50 105,00 401 4,70 5,50 95,00 450 0,50 0,50 60,00 728 5,40 5,30 65,00 573 2,50 2,30 67,50 437 1,60 1,50 75,00 415 0,40 0,40 75,00 386 1,30 1,20 80,00 390 0,70 0,70 a 57,50 503 0,60 0,60 60,00 666 1,10 1,20 62,50 397 1,90 2,00 790,00 451 11,00 14,00 800,00 521 7,00 8,40 810,00 409 3,70 4,80 820,00 829 2,00 2,50 210,00 505 2,00 4,80 b 210,00 1322 3,80 7,30 220,00 1259 0,80 2,10 b wHaag (anp) - Gewone kleding die door de .a-dvan het werk ongeschikt wordt om in het Lelijks leven te dragen, moet aftrekbaare •orden voor de inkomstenbelasting. Alleen als L gaat om gebruikelijke slijtage mag de wecteur aftrek weigeren. 'at bepleit mevrouw D. Rammeloo van het directo- (.generaal der directe belastingen van het jjnisterie van Financiën in een artikel in het Week- :vj voor Fiscaal Recht van deze week. Zij denkt daarmee een deel van de problemen op te lossen die zijn ontstaan door een reeks van recente werkkle- dingarresten van de Hoge Raad. Bij de belastingoperatie Oort (1990) werd kleding- aftrek beperkt tot werkkleding. In de praktijk is dat uitgelegd als kleding die uitsluitend of nagenoeg alleen geschikt is om tijdens het werk te dragen, zoals uniformen en vakkleding. Dat blijkt, achteraf gezien, tot wisselvallige uit komsten te leiden. Zo mag een predikant van een Gereformeerde Kerk zijn zwarte pak en zwarte schoenen voor kerkdiensten en begrafenissen wel aftrekken. Een operator die vloeibare zwavel overslaat, wiens zelf aangeschafte werkkleding permanent naar zwavel riekt en dus ongeschikt is als vrije-tijdskle- ding, mag dat niet. Een politierechercheur die zich moet vermommen als punker, kraker of voetbalsup porter en daarvoor bij uitdragerijen aangepaste kleding aanschaft mag die wel als werkkleding in aftrek brengen. De kleuterjuf die weet dat zij haar schoolkleding niet kan aftrekken en daarom schade aan kleding, door knoeiende en morsende pupillen als aftrekpost opvoert, redt het weer niet voor de Hoge Raad. „Helaas is er geen lijn in te ontdekken," concludeert de auteur. Door voor gewone kleding ook aftrek toe te laten als die door de aard van het werk onge schikt wordt om in het dagelijkse leven te dragen, wordt zowel de rechercheur als de zwaveloperator geholpen. Zelfs de kleuterjuf kan daar in bepaalde gevallen baat bij hebben. Pen Haag (anp) - De Werk geversvereniging VNO-NCW vindt dat bedrijven er goed aan doen hun werknemers minder royale autokosten vergoedingen te geven dan momenteel het geval is. Dat tan een van de bijdragen zijn aan het bestrijden van de fles op de Nederlandse megen. Een woordvoerder van VNO- NCW zei gisteren dat het verminderen van de autokos tenvergoeding voor het vioon-werk-verkeer een van ie middelen is die ingezet kannen worden bij het oplossen van de verkeerspro blematiek. Momenteel is er te weinig aanmoediging om dicht bij het werk te gaan wonen, omdat het bedrijf toch een flink deel van de autokosten vergoed. Een verminderde vergoeding kan er volgens VNO-NCW ook toe leiden dat werkne mers eerder overstappen naar het openbaar vervoer. Gebruik hiervan kan volgens de grootste werkgeversorga nisatie ook omhoog gaan als bedrijven met NS en bus maatschappijen contracten afsluiten voor het vervoeren van hun werknemers. De vakcentrale MHP heeft donderdagmiddag bij monde van zijn voorzitter G. van Dalen afwijzend gereageerd op de opstelling van VNO- NCW. Hij spreekt van een onverhoedse aanval, die de flexibiliteit en mobiliteit van het bedrijfsleven beperkt. De opstelling van de werkge versorganisatie zal er vol gens Van Dalen toe leiden dat werknemers veel minder geneigd zijn van baan te ver anderen als daar niet een behoorlijke reiskostenver goeding tegenover staat. Dat beperkt volgens hem de mobiliteit van de werkne mers en werkt verstarring in de hand. Frankfurt (dpa/anp/rtr) - De Bundesbank, de centrale bank van Duitsland, heeft gister besloten om niet te sleutelen aan het peil van de officiële rentetarieven. Het disconto, dat geldt als bodem voor de tarieven in de geldmarkt, blijft staan op 3,5 procent en bet Lombard-tarief, het pla fond voor de geldmarkt, blijft 5,5 procent. fris enige dagen op gespeculeerd dat de rente in Duitsland omlaag zou gaan, maar velen betwijfel den of dat er daadwerkelijk in zat. Woensdag verhoogde de Bundes bank haar beleningsrente voor bet eerst in drie jaar. he bank liet daarbij weten dat die maatregel geen verandering m haar beleid betekent, maar >vas ingegeven door markttechni sche factoren. De rente in Duitsland is tot nu toe dit jaar twee keer verlaagd. De laatste keer was in augustus, ^gelopen week verlaagde de Nederlandse centrale bank op e'gen houtje de rente, terwijl nor- naai gesproken op het voorbeeld vaa. de Bundesbank wordt gewacht. De argumenten voor een lagere rente in Duitsland blijven over eind. Den Haag (anp) - Minister Wijers van Economische Zaken vindt dat het kabinet ambitieuzer kan en moet zijn. „We kunnen een flinke stap verder komen dan we ons hadden voorgenomen," zo zei hij gisteren op een studiedag in Rotterdam. De bewindsman baseert zich op de verwachting dat de centrale doelstelling van het kabinetsbe leid -350.000 banen- al in 1997 een feit zal zijn. Ook de doelstel ling ten aanzien van lastenver lichting en terugdringing van het overheidstekort zullen dan zijn gehaald. Maar de hogere ambities gelden ook ook na 1998, zo benadrukte de bewindsman, die naar de hoogste treden van de Europese welvaartsladder wil. Volgens hem is het mogelijk om de groei van de economie blijvend op drie procent per jaar te brengen, als Nederland al zijn mogelijkheden benut. De minister meent dat er dan een drastische verlaging van het aan tal mensen zonder werk ten opzichte van het aantal werken den in het verschiet ligt. „Als we die ambitie waar weten te maken, dan komt de volledige werkgele genheid een forse stap dichter bij." Maar dan moet de markt - via meer investeringen- de kan sen benutten, die de overheid biedt. De minister benadrukte dat er een sterke en goed functioneren de overheid voor nodig is om de mogelijkheden van Nederland te benutten. Die overheid moet ech ter offensief, met open vizier, en niet defensief zijn. „Economische sturing in de traditionele zin is voorbij." Hij sprak van een sterke en excellente overheid. Dat moet volgens Wijers vorm krijgen door een sterke rol in de economische ordening (bijvoor beeld door bestrijding van kar telvorming), door goede presta ties ten opzichte van andere over heden (zoals kortere inspraak), door rekening te houden met gevolgen voor het milieu en door mensen tot ander gedrag te sti muleren (van bedreigingen uitda gingen maken). En tenslotte door een vertrouwensfunctie te ver vullen. „De machteloze overheid is een mythe." Wijers benadrukte bij de uitwer king van visie dat meer markt (openbaar vervoer, telecom, sociale verzekeringen) ook uit drukkelijk meer marktwerking moet betekenen en niet het over hevelen van monopolies van de collectieve sector naar de markt sector. „Privatisering zonder concurrentie is niets anders dan etikettenzwendel, de wijn blijft immers slecht." In de discussie over flexibelere arbeidsverhoudingen verwierp Wijers de lijn om krampachtig vast te houden aan de belangen van mensen die werk hebben. De arbeidsmarkt moet open worden gemaakt voor buitenstaanders, die dan wel tegelijkertijd moeten worden geprikkeld om tot die arbeidsmarkt toe te treden. Wijers liet opnieuw blijken dat hij kartelachtige constructies, als het opleggen van cao-afspraken aan hele bedrijfstakken ver werpt, omdat hierdoor mensen buitenspel blijven staan. Con creet gaat het om cao's waarin te hoge minimumloonafspraken zit ten. Kabinet en sociale partners kijken de komende tijd of cao onderhandelaars er daadwerke lijk in slagen om die laagste scha len verder omlaag te brengen. 1j. L4 EVIS1E "I I ■RT m wmm riRwaU ■MMT COiffUBÈS "A I Door Paul Verlinden Breda - „Sponsoring is een zaak van het hele bedrijf en nooit een privé-speeltje van de directeur." Daarmee zette com municatie-adviseur M. Kerremans giste ren de toon op het seminar 'Sponsoring. Liefdadigheid of Marketinginstrument?' bij de Kamer van Koophandel in Breda. Volgens Kerremans, directeur van pr-bureau Van Rossum Partners, is sponsoring een zakelijke activiteit waarvan een bedrijf de effectiviteit moet afwegen tegen de kosten die gemaakt worden. „Een sponseringverzoek moet allereerst van emoties ontdaan worden. De afweging van het verzoek moet zijn: heb ik als onderneming voordeel van betrokkenheid bij dit project en wat zegt de betrokkenheid over mijn bedrijf." Om goed met sponsoring om te gaan is het daarom volgens Kerremans nodig dat het bedrijf zijn doelgroep goed in kaart brengt. Hij gaf het voorbeeld van een kledingbedrijf dat een sponsorverzoek krijgt van TU-stu- denten die met een vlot de Noordzee willen oversteken. Kerremans: „Misschien beoordeelt de doel groep van het kledingbedrijf het project wel als waaghalzerij van dronken corpsballen wier roekeloosheid financieel ondersteund wordt. Maar voor een ingenieursbureau dat in contact wil komen met eindexamen-kandita- ten van de TU kan de beoordeling van het project heel anders uitvallen." Een bedrijf dat zijn doelgroep goed kent en daar de sponsor-activiteiten op afstemt, is de Interbrew Oranjeboom Brouwerij in Breda. Commercieel directeur D. Wildeman liet geen mistverstanden bestaan over de motieven van Oranjeboom om iets of iemand te sponsoren: „Wij geven iemand iets en dan willen we er iets voor terugkrijgen. Sponsoring is gericht op de laatste schakel in de ketting. Dat is de consument. Dat wordt wel eens vergeten, maar het gaat er om dat die je produkt in huis haalt." Oranjeboom - dat jaarlijks 'enkele miljoenen' uitgeeft aan sponsoring - zal daarom nooit meedoen aan 'hobby-sponsoring'. Wat niet wegneemt dat het bedrijf soms geld steekt in projecten die amper iets opleveren. „Dat is het 'schoorsteenverhaal'. Als Bredaas bedrijf hebben we een verantwoordelijkheid voor wat er onder de rook van ons bedrijf gebeurt in de stad. Daar steken we ook geld in. Maar dat zijn donaties, goodwill, geen echte spon soring," aldus Wildeman. Volgens Wildeman vallen er wekelijks een stuk of tien sponsoringverzoeken op zijn bureau. „De brouwerij is altijd de klos. Bier is een emotioneel produkt." Maar de meeste verzoeken verdwijnen direct in de prullebak. Oranjeboom pikt de verzoeken eruit die bij haar passen: het produkt (bier) moet ingepast worden in het evenement dat gesponsord wordt. Alleen een bord langs een sportveld is niet meer voldoende. Sponsoring is pas effec tief als de bezoekers ook Oranjeboom te drin ken krijgen als ze om een glas bier vragen. M. Vreijsen, directeur betaald voetbal van NAC, bevestigde het beeld dat Wildeman schetste. Sinds enige tijd brengt NAC een dif ferentiatie aan in zijn sponsor-pakket. „Steeds moet ik me afvragen, hoe krijg ik een bedrijf zo ver dat het in NAC investeert. Wel ke toegevoegde waarde kan NAC het bedrijf bieden. En dan is een bord langs het veld inderdaad niet altijd voldoende." Breda - De campagne 'Betaal op Maat' heeft de NGPR-prijs 1995 gewonnen. De NGPR is de Nederlandse vereniging voor public relations en voorlichting. De voorlichtingscampagne 'Betaal op Maat' liep van 1992 tot 1995 en had als doel ondernemers en con sumenten aan te zetten tot doelmatiger betalingsgedrag. Project leider van de campagne was het Bredase bureau Van Sluis Com municatie. Aan de campagne werd verder meegewerkt door onder andere diverse banken, de Consumentenbond en MKB-Neder- land. Etten-Leur - De Van Eijk Uitzendgroep (met tien vestigingen, waaronder een in Etten-Leur) is overgenomen door Vendex- dochter Vedior International. Als onderdeel van Vedior wordt de continuïtiet van de Van Eijk-groep gewaarborgd, aldus directeur F. van Eijk. Bovendien wordt de financiële draagkracht van de groep zo versterkt. Van Eijk, gespecialiseerd in de agrarische sec tor, blijft als zelfstandige werkmaatschappij opereren binnen de Vedior-groep. Zaandam - Het detailhandelsconcern Ahold heeft in het derde kwartaal een nettowinst behaald van 101,6 miljoen. Dat is 11,7 procent meer dan de 90,9 miljoen die de maatschappij vorig jaar in het derde semester verdiende. De winst per aandeel groeide met 7,9 procent tot 0,82. Het bedrijfsresultaat klom met 14,2 proeent tot ƒ211 miljoen. Houten - Detailgroothandel Unigro heeft in de eerste helft van het op 1 februari begonnen boekjaar een netto groepsresultaat geboekt van 12,1 miljoen. Dat is 34 procent meer dan in dezelf de periode van vorig jaar. Het bedrijfsresultaat groeide met 7 pro cent tot 27 miljoen. Het resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening bedroeg 24,1 miljoen tegen 20,3 miljoen vorig jaar. Naar ver wachting zal het nettoresultaat over het gehele boekjaar hoger uitkomen dan in 1994 18,6 miljoen). Hilversum - Uitgeversconcern VNU heeft zijn pakket van 1.884.000 aandelen- en cashwarrants in Roto Smeets De Boer ver kocht. Dat heeft de in Hilversum gevestigde grafische onderne ming, drukker van onder meer diverse publieks- en omroepbla den, donderdag bekendgemaakt. Koper is Roto Smeets De Boer zelf, die hiervoor de financiële hulp van een onbekende partij heeft ingeschakeld. Met de verkoop van de termijncontracten maakt VNU de banden met zijn voormalig grafische activiteiten nog losser. In 1993 verkocht het uitgeversconcern het grootste deel van zijn drukkerijen aan toen nog De Boer Boekhoven, thans Roto Smeets De Boer. Daarmee ontstond op afstand de grootste drukkerijgroep in Nederland en de op vier na grootste in Europa. Londen - Een Canadees softwarebedrijf heeft een programma ontwikkeld dat er voor zorgt dat een computer regelmatig zijn verblijfplaats opgeeft bij een controlecentrum. Hiermee kan het centrum onmiddellijk nagaan of een computer gestolen is. Dit meldt het wetenschappelijke tijdschrift New Scientist. Den Haag - De waardering van de Nederlandse consumenten voor de boekhandel is erg groot. Uit een onderzoek van het Hoofdbedrijfsschap Detailhandel is gebleken dat 89 procent van de consumenten het bezoek aan een boekhandel prettig vindt. Slechts 30 procent weet een ergernis te melden bij het rondneuzen bij een boekverkoper. Welke toegevoegde waarde kan NAC het bedrijf bieden. En dan is een bord langs het veld inderdaad niet altijd voldoende'.. FOTO DE STEM/DICK DE BOER Tot de extra's die NAC de bedrijven biedt, horen onder meer het sponsor-home waarin bedrijven na afloop van de wedstrijd kunnen napraten (met spelers) en de business-loges die straks in het nieuwe stadion komen. Volgens Vreijssen is NAC nu zo ver gevorderd met zijn sponsorbeleid dat er wachtlijsten bestaan. Trots meldde hij dat NAC de komende vier jaar zijn begroting gaat verdubbelen tot 15 miljoen gulden. „Voornamelijk met geld dat uit de markt wordt gehaald." Naast de sport-sponsering (en in toenemende mate ondersteuning van sociale projecten), gaat er ook veel geld om in de sponsering van kunst. Een culturele instelling die daar veel geld mee binnenhaalt, is het Chassé Theater in Breda. „Ons gebouw heeft zo'n 60 miljoen gekost, meer dan tien procent daarvan is opgebracht door sponsors," aldus zakelijk directeur T. Inniger. Ook volgens Inniger gaan bedrijven steeds verder met sponsoring. „Een van onze groot ste sponsors is Venco, naar wie ook de grote zaal vernoemd is. Maar Venco wil meer dan alleen een naam op een naambord. Het bedrijf heeft ook een prijsvraag gehouden op scholen voor de beschildering van het brandscherm in de zaal. En voor de musical Suske en Wiske hebben ze een speciaal snoepje op de markt gebracht." Maar grenzen aan sponsoring moeten er ook zijn, vindt Inniger. En daar zijn regels voor. „Om bij Venco te blijven: ze mogen wel snoepjes maken bij Suske en Wiske maar ze mogen niet zeggen: 'En nou moeten alle spe lers op het podium een pak Venco-dropje in hun hand houden'. Want dat is ons produkt en daar moeten ze van afblijven." Den Haag (anp) - De Nederlandse bouwbedrijven hebben nieu we spelregels opgesteld die een evenwichtige marktwerking moeten stimuleren. De voor dit doel opgerichte Stichting Marktwerking Bouwnijverheid (SMB) heeft algemene inschrij- vingsvoorwaarden geformuleerd die de bouwbedrijven moeten beschermen tegen oneerlijke concurrentie. De regeling is aangemeld bij de Europese Commissie in Brussel voor ontheffing van het verbod op mededingingsregelingen. SMB-voorzitter L. Brinkman gaat er vanuit dat de regeling wordt goedgekeurd. De Algemene Inschrijvingsvoor- waarden (AIV) moeten een eerlij ke concurrentie garanderen tus sen bedrijven die meedingen naar 'een opdracht. De regeling is zo opgesteld dat ook opdrachtge- vens zicht kunnen houden op de procedures. De AIV is vooral bedoeld om steeds vaker voorkomende prijs- dumping van bouwbedrijven en leurgedrag van opdrachtgevers tegen te gaan. Opdrachtgevers proberen steeds vaker om met de laagste offerte in de hand een nog goedkopere uitvoerder te vinden. Door onder de prijs van de goed koopste aanbieder te gaan zitten, kunnen bouwbedrijven boven dien in financiële problemen komen. De regeling voorziet ook in een vergoeding van de offerte-kosten aan het bouwbedrijf dat de opdracht niet krijgt. Die kosten kunnen fors oplopen, afhankelijk van de gedetailleerdheid van het bestek en de grootte van het pro ject. De AIV is een voorlopige regeling die de SMB in nauwe samen spraak met de overheid verder wil uitbreiden. Tot 1992 bestond er het zogenoemde Uniform Prijsregelend Reglement (UPR), dat door de Europese Commissie op grond van de Europese mede dingingsregels werd verboden. Momenteel bestaat alleen nog het Uniform Aanbestedingsregle ment (UAR), dat volgens de bouwbedrijven onvoldoende waarborgen biedt voor een goede marktwerking. Bovendien is het UAR niet algemeen verbindend voor de hele bedrijfstak. De AIV zal pas in werking treden als de ontheffing door de Europe se Commissie is verkregen. Naar verwachting gebeurt dat medio volgend jaar. Schiphol (anp) - De KLM gaat strenger toezien op de hoeveel- handbagage en de afmetingen. Steeds meer passagiers •temen te veel handbagage mee, die ook nog eens niet voldoet aan de maximale afmetingen. |n beperkte ruimte van een vliegtuig leveren de tassen en koffers verlast op voor andere passagiers en voor het cabinepersoneel. Hier- °or loopt ook de veiligheid aan boord gevaar. hM gaat de regels daarom streng toepassen. Een stuk handbaga- 8 met een maximale afmeting van 50x40x25 centimeter mag mee het i in. Als bij de instapbalie blijkt dat een passagier te veel Mbagage heeft, wordt die als overbagage in het laadruim vervoerd. 0 Passagier moet daar extra voor betalen. ree man*er hoopt de KLM de passagiers bewust te maken van de voo l hePerkingen aan boord. Overigens doet het probleem zich Sch K5!001 k'j overstappende passagiers, die op hun vlucht naar KLM vee^ handbagage meenamen. Een werkgroep van de gaat bekijken hoe dit probleem kan worden aangepakt. Van onze correspondent Brussel Een half jaar na het huwelijk van Sabena en Swis sair zijn de wittebroodsweken wel voorbij. De werknemers van de Belgische luchtvaart maatschappij hebben te horen gekregen dat ze harder moe ten werken en bepaalde voor delen zullen verliezen. Het antwoord van de vakbonden kwam woensdag: Sabena ging 24 uur plat. Het sociaal conflict bij Sabena suddert al heel lang. Het perso neel levert al sinds 1982 loon in, zeggen de vakbonden. Bij de maatschappij werken momenteel zo'n 9000 mensen. De Sabena- directie wil duizend man extra in dienst nemen, maar dan wel met contracten van bepaalde duur en deeltijdbanen. In ruil daarvoor moeten de werknemers opnieuw de broekriem aantrekken. De vakbonden weigeren daar over te praten. Maandag besloot de directie om alle lopende cao's - 56 in totaal! - op te zeggen. De bonden beschouwden die daad als een oorlogsverklaring en hiel den woensdag de vliegtuigen aan de grond. Sabena slaagt er maar niet in uit de rode cijfers te komen. Vorig werd 55 miljoen gulden verlies geleden. Partner Swissair, dat een minderheidsaandeel heeft, eist dat Sabena een financieel gezonde onderneming wordt. Dat kost echter pijn. De loonkosten zijn te hoog, zegt de directie, die verder beweert schade te onder vinden van de koersschommelin gen. Bijna 80 procent van de inkomsten haalt Sabena uit het buitenland, terwijl de hoge kos ten en sociale lasten vooral een binnenlands probleem zijn. Gisteren nodige Sabena de bon den uit voor nieuw overleg, maar die voelen daar vooralsnog wei nig voor. Ondertussen dreigen nieuwe acties. De staking van afgelopen woensdag kostte de maatschappij ruim 8 miljoen gul den. Alle Sabena-vluchten wer den geschrapt, 17.000 reizigers moesten een alternatieve reisrou te kiezen, anderen strandden in Brussel en op internationale luchthavens. De Sabena-directie schermt met de harde buitenlandse concur rentie. Directie-voorzitter Pierre Godfroid verwees op de BRTN- radio naar het recente akkoord bij Lufthansa over meer flexibili teit. „De inhoud van de uitdaging is overal dezelfde. Waarom zou den wij hier niet dezelfde inspan ningen kunnen verwezelijkën als elders in Europa," aldus Godf roid. Sabena wil om te beginnen de lonen de komende drie jaar bevriezen, de arbeidsduur verho gen van 38 naar 40 uur en, zoals bij Lufthansa, meer flexibiliteit op de werkvloer. Smeulende autobanden rond het vliegveld in Zaventem woensdag, reizigers die zelf hun koffers moesten sjouwen, auto's die niet verder mochten, veel rijkswacht op de been. Het inmiddels ver trouwde beeld van vakbondsac ties bij Sabena. De winter in Bel gië kan wel eens heel erg onrustig blijven. Reizigers die zelf hun koffers moesten sjouwen

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1995 | | pagina 7