s
trum
Queen
Elizabeth-2 is
de laatste van
de grote
lijnschepen
Meimaand
i/arenhuis
Centrum
Kleintje
ercari koopt1
uw huis.
jidend
diasten?
t Goirle
EET WIJZER
Reis boeken bij de infopaal
DE STEM
SURPLUS
rond in
:KTE AFNAME
3-10% korting
d Koop
MERCARI
0168-48.34.52.
en
n Terheijden
larkten
vrijdag en zaterdag
Smoking
Harp
Koken om energie te besparen
Eten
Interhome: hotels voor één nacht
VRIJDAG 24 NOVEMBER 1995
jaravans
EUROLAND
oordeel.
oot of klein
zijn.
ORDSTAR-
ANTANA.
kortingen
10,-
irtiment
aravans.
TINGEN en
96.
379,-
469,-
9!
29,50
139,-
199,-.
399-
395,-
39,95
9
59,-
SA serviezen
EVEILIGINGEN.
tot 17.00 uur.
MA Molenschot
ilburg)
>46
Goed, beter:
won. m. aparte gar.
ig v.v. vl.verw..
Jkmr 2e toil..
en 24 m2), berging.
Tel. 0165-304451J
Wij kopen zelf.
el voor het beste bod.
HUIS met brandschade
ppp.500m. Overslag 29
I. Tel.003293455876.
EDA. Loopakker HBj
r ruime eengezinswo:
3 in kindvriendelijke om
ing. Royale living, drie
ipkamers, zolder me
de slaapkamer, bergint
age. 259.000,-. k.'
076-5416509.
hypotheek hebben, kun,
itueel lopende leningjenj
gauw op tot honderd?"
iou u dit voordeel
honderden guldens
en wij u de scherpste
en u zult verbaasd zijn
11551.
b hoekwoning
or achtertuin wil
Wisselaar of
id, Liniekwart.,
Tuinzicht.
kt van 9.00-16.00 uur.
5346766/0162-455776,
it, Goirle.
,reda. Tel. 076-5140892
len te huur.
New York per Kjoe Ie Toe
Ijtyee eeuwen lang heb-
,en schepen passagiers
i(ervoerd tussen Europa
en Amerika. Al begin
I vorige eeuw, nog met
zeilschepen, was het een
Ijieuse lijndienst, toen al
lied voor soms wel een
Ijiiljoen klanten per jaar.
I steeds sneller, veiliger en
Lmfortabeler werden de
Lote oceaanstomers
l'indsdien. Het toppunt
Iran snelheid en verwen-
|nerij is bereikt in een
riaar Her Majesty
benoemd schip, dat
Ijaarschijnlijk de laatste
van de grote lijnschepen
|3oor Jan Smets
IJsland in volle zee
windkracht tien zelfs de
koningin van de Atlantische
loceaan om torsie te tolereren op
lengteas. Zeker tweehon
derd passagiers hebben al een
ar.:i-zeeziektespuit gehaald bij
|de scheepsarts. Zo niet miss Elli-
Quimvere. Waar anderen hulp
Izoeken aan stoelleuningen en
huren, scharrelt ze rustig aan
bakboordzijde van de Queen Eli-
abeth-2 naar de grote lounge
Lr het pre-lunch spelletje Tri
bui Pursuit.
IDe tachtigjarige weduwe van een
|onroerend goed-magnaat uit
is bepaald niet voor de eer
ier aan boord. Wat minder
llan vroeger, toen haar man nog
leefde, maar vijf weken per jaar
brengt ze toch op het schip door
|in een buitenhut op het 'Queens'-
dek, zo groot als een viersterren-
ïotelkamer en tien keer zo prij
zig, Het hangt een beetje af van
ie vriendinnen die mee willen.
Jat worden er steeds minder,
oals ook het aantal nice people
jiver de hele linie snel afneemt,
fa gelukkig is er nog de Kjoe
lie Toe, zoals de kenners het schip
poemen. Waar de vaste staf haar
ïent en haar vertroetelt. Waar
lice people een praatje met haar
ken, zoals de relatief jonge
iend van het continent die weet
vaar ze het over heeft als ze van
eroemde voorgaande Cunard-
chepen de Queen Mary noemt,
Se te omvangrijk was voor het
taamakanaal, en de Lusitania
ïe getorpedeerd werd in The
kit War, haar vaders favoriete
chip.
-Wist je dat de QE-2 de blauwe
vimpel had voor de snelste over
steek, vóór de Australiërs die
vamen halen met een tamelijk
jrfnaire catamaran-veerboot?
(et dit weer zal er geen record
gevaren worden, denk je niet?"
,Nee mevrouw, hoogst onwaar-
chijnlijk en bovendien, wie
.rordt er nog warm of koud van?
|De race is al lang gewonnen daar
'oven in de lucht waar elke
Juut een Jumbo passeert die
ireisdagen uren maakt."
IVertier
Op de wereldzeeën varen naar
Batting vierhonderd grote
phepen voor intercontinentaal
passagiersvervoer. Varen op deze
papen is meer een doel op zich
p een middel om ergens te
Pomen. Want het zijn cruise-
papen, varende hotels met aan
koord niet aflatend vertier. Hun
aderijen dragen soms grote
l'amen uit de tijd van de lijndien
st): Holland Amerika Lijn, P&O,
ward.
pamg schip steekt twee keer per
|aar de Atlantische Oceaan over
s het moet verkassen van bij
voorbeeld het Caribische cruise-
|eoied naar de Middellandse Zee.
pao cruiseschip maakt nog
•aanden achter elkaar Transat-
pc Crossings tussen Sout-
kaupton en New York. Dat is
pards vlaggeschip de Queen
E ~2> goed voor maximaal
J passagiers waarvoor dan
tot 1.100 bemanningsleden
fc!me^er lange en bij-
fa 99.000 brt metende schip (gra
ft dan de Titanic) is in 1967
Fouwd speciaal voor de Atlan-
X e Oceaan. Cunard houdt op
P2e route sinds 1840 een grote
l«am op met schepen als de Mau-
Lania, de Lusitania, de Queen
pj7 en de eerste Queen Eliza-
"eemar"èfo7a6251485665
huweli?<
n het u«":: -A rei
'enugjSteBreda is °P
jank te Brea on,
ïovember 19 jnge, - „mu
nummer 9 U ieilOVatieS
c.F.G.M. van chtjS.
mevrouw v teBa
tiaansen, won
Ruim 1.000 bemanningsleden leggen maximaal 1.800 gasten aan boord van de QE-2 in de watten.
echte cruisewerk. Eén van de ver
bouwingen geschiedde ten dele
op kosten van de Britse belas
tingbetaler. Dat was na de Falk-
landoorlog, toen ze gevorderd
was als troepenschip. De laatste
opknapbeurt kostte 150 miljoen
gulden. Het majesteitelijke schip
is ingericht 'net als toen' met veel
echt hout, alom vitrines met
scheepsmodellen, etsen en aqua
rellen die het rijke leven aan
boord uit vooroorlogse jaren ver
beelden, Cunard verkoopt de gast
ook een portie nostalgie. Als ze
uitvaart schalt Brittannia rules
the waves ongegeneerd door de
luidsprekers.
Aan boord bejaarde Amerikanen
en Britten die naar alle kanten
groetend hun dagelijkse gangetje
gaan en handjes schudden met
hoge en lage bemanningsleden.
De Cunard-staf koestert hen met
zorg. Het zijn mensen die maan
den per jaar op zee doorbrengen,
vaak de hele winter-wereldreis
meevaren. Het schip is hun thuis,
wat duurder weliswaar dan een
bejaardenhuis, maar veel gezelli
ger en zonder lastige familieleden
die komen informeren of ze nog
niet dood gaan.
Een eigen kamermeisje, een eigen
ober aan tafel, een aardige
scheepsarts, gelijkgestemde
medepassagiers en aangepast
vertier. Zelfs is er de mogelijk
heid om een dansje te wagen,
want Cunard heeft speciaal voor
de reizende weduwen een kwar
tet walsvaardige grijze heren
ingehuurd om op 'levende
muziek' te dansen met elke dame
die hen vraagt.
Maar ook gewonere stervelingen
zijn aan boord. Toeristen van het
Europese continent, voor wie het
toch zo super-Britse Cunard zelfs
de knieval van Franse en Duitse
tolken heeft gemaakt. Er zijn
passagiers bij met vliegangst,
repatrianten met huisraad en
auto in het ruim, maar vooral
toch mensen met tijd en/of geld
in overvloed. Hen staan drie klas
sen ter beschikking. Twee 'dek
ken' zijn van viersterren-klasse.
Eén dek hoort in de vijfsterrenca-
tegorie en één scoort vijf sterren
met een Plus. Extra is het Pen-
thousedek, drie suites bovenin
het schip. De penthouses zijn
voor stamgasten. Een vaste Britse
Cunard-klant verreist er met
vrienden voor 1,2 miljoen pond
per jaar. Regelmatig ook woont
er zanger Rod („I am sailing")
Stewart, die niet zo van vliegen
houdt.
De scheiding der klassen
geschiedt zonder veel dwang. Op
het Penthousedek mag niemand
komen. Het Queens Grill-restau
rant is in etenstijd (de helft van
de tijd) gesloten voor gasten van
lagere dekken. Niemand heeft
daar moeite mee. Je wilt er eigen
lijk ook niet bij horen. Wie ver
neemt dat gasten van Queens of
Princess Grill zich drie van de
vijf avonden in smoking en
avondjurk moeten hijsen, zal
wellicht iets eerder kiezen voor
de viersterren-categorie. Daar
word je ook vijf keer per dag aan
tafel genood; de hutten zijn er
dubbel zo groot als op de meest
luxe Kanaalveerboot. Alle facili
teiten van het schip staan ter
beschikking, van fitnessruimte,
zwembad, sauna tot de biblio
theek met een schat aan boeken
die uitleggen hoe men in zeil
schiptijden als passagier op dit
traject drie pinten water per dag
kon krijgen (ook om je te wassen)
en mee moest helpen het dek te
zwabberen.
Zoals het een goed cruise-schip
betaamt, houdt de QE-2 haar
gasten ongelimiteerd bezig met
zang en dans en gezelschapsspel.
Aan dek staat een kooi waarin je
de golfswing kunt beoefenen,
daarnaast een putting oefenveld
je. Een zwembadje en een bub
belbad. Een strook dek voor een
tam schuifspelletje, maar ook een
plekje voor dektennis. Dat alles is
echter niet slechtweer-bestendig.
Bij windkracht tien wordt ook
het binnenbad benedendeks
gesloten, maar de fitness-studio
blijft in bedrijf.
Minder energie vergende bezig
heden te over. Lezen of tv-kijken
(met video-uitleen voor de duur
ste hutten). Luisteren naar
piano-, orgel- of harpspelende
mevrouwen in rustige hoekjes.
Dansles en computerles, cursus
sen waterverven en sjaaltjes
strikken. Trivial pursuit-compe-
tities, cultuurhistorische lezin
gen, concerten en shows. En bal-
Iroomdancing natuurlijk, met
aangepast tempo en geluidsni-
De Queen Elizabeth-2 valt in de traditie van grote schepen als de
Mauretania, de Lusitania, de Queen Mary en de eerste Queen Eli
zabeth. FOTO'S ANTON DIJKGRAAF
veau. Alles is gratis, alleen voor
een vergaande schoonheidsbe
handeling moet je betalen en de
meeste gasten raken ook geld
kwijt aan roulette, eenentwinti
gen en fruitautomaten.
De social director kent zijn gas
ten. Hij organiseert kennisma
kingsbijeenkomsten voor oma's
en opa's („vergeet de foto's van
de kleinkinderen niet!"). Op de
gevel van de bioscoop (met de
nieuwste kassuccessen) plakt hij
een waarschuwing: 'In moderne
films gebruikt men ruwe taal,
[eth.
'-2 is, anders dan moderne
'seschepen, gebouwd om in
Mti zee gewoon door te stam-
Met een kruissnelheid van
J over de dertig knopen kan ze
j m°et de oversteek maken
Weëneenhalf etmaal. Een
o van verschil met de zeil
en, die op dit traject 24 tot
gen nodig hadden, afhanke-
van de wind.
J®"2 is na bijna dertig jaar
,an nieuw. Drie renovaties
j1® jaren maakten het schip
as beter geschikt voor het
Door Marijke Prins
Mensen kopen steeds meer diepvries- en kant-en-klare maaltij
den, waardoor de winkels overgaan tot het aanbieden van een
steeds groter assortiment maaltijden in steeds grotere koelinstal
laties. Dat kost veel energie.
Onlangs las ik in de krant dat supermarkten wat gaan doen aan
hun hoge energieverbruik. Je zou zeggen dat de eigenlijke oplos
sing simpel is: de maaltijden (die ook nog in koelwagens moeten
worden aangevoerd) links laten liggen en gewoon zelf een maal
tijd maken.
Ook als je een drukke dag hebt, kun je snel iets lekkers op tafel
zetten, bijvoorbeeld door het gerecht als ovenschotel vantevoren
klaar te maken. Neem nu lasagne, dat kan de avond tevoren of 's
ochtends in alle rust worden voorbereid. En bij dezelfde super
markt waar ze kant-en-klare lasagne verkopen, kun je ook lasag-
na-vellen kopen die je niet vantevoren hoeft te koken.
Voor vier personen
Voorbereidingstijd: 30 minuten
Oventijd: 40 minuten
voor de vleessaus:
4 eetlepels olijfolie
250 gram rundergehakt
1 blik gepelde tomaten
4 eetlepels gehakte peterselie
1 grote ui, fijngehakt
zout, peper,
'A theelepel oregano
eventueel: scheut rode wijn
voor de béchamel:
35 gram boter
350 ml warme melk
35 gram bloem
zout, peper, nootmuskaat
verder:
1 klein blikje tomatenpuree, aangelengd met 1 glas water
150 gram geraspte kaas (helft parmezaanse, helft extra belegen)
vier grote tomaten in dikke plakken gesneden
250 gram lasagna-vellen die niet gekookt hoeven te worden
Maak eerst een eenvoudige vleessaus: smoor de uien in de olie tot
dat ze glazig zien, doe het gehakt erbij, bak dit rustig totdat de
vleeskleur verdwenen is en voeg dan de gepelde tomaten (en de
eventuele scheut wijn) toe.
Laat de saus vijf minuten doorpruttelen, breng hem op smaak met
zout, peper, een halve theelepel oregano, peterselie en zet het vuur
uit. Dan de béchamel: smelt de boter totdat hij bruist, voeg dan de
bloem toe, roer goed met een garde en giet in een rustige stroom,
terwijl je stevig klutst, de hete melk toe. Laat de saus aan de kook
komen en vijf minuten pruttelen (kijk uit voor aanbranden).
Maak vervolgens de (diepe, vierkante) schaal klaar: eerst een
laagje saus, lasagna-vel, tomatenplakken, lasagna, saus, lasag-
na-vel, kaas en béchamel. Herhaal die volgorde nog een keer en
zorg ervoor dat je voldoende béchamel overhoudt om de schotel
met een lekkere laag te besluiten. En natuurlijk ook voldoende
kaas om de schotel mee te bestrooien. Giet langs de randen de met
water aangelengde tomatenpuree. Die zorgt ervoor dat de lasagne
lekker smeuiig wordt.
Dan 40 minuten (of iets langer) in een op 175 graden voorver
warmde oven totdat de schotel bubbelt en goudbruin ziet.
De Queen Elizabeth-2 in de haven van New York.
wordt bruut geweld getoond en
seks niet geschuwd, wij vragen
daarvoor begrip aan gasten die er
niet van houden'.
Er zijn gasten die het grootste
deel van hun tijd aan tafel door
brengen. Wining and dining
bereikt op de QE-2 een hoogte
punt waarover je slechts
beschroomd durft te vertellen. De
Queen en Princess Grill-gasten
genieten na de thee op bed van
een ontbijt a la carte: warme
makreel of omelet met zalm, pan-
nekoek met stroop of vers fruit
met yoghurt, noem het en het
wordt gebracht. Koffie en thee
met gebak rond 11.00 uur in elk
van de vele lounges. Lunch met
een flesje wijn uit de rijke kelder,
a la carte of keuzemenu. Het bes
te van de Europese keuken, met
veel Franse en Italiaanse invloe
den.
Drie, vier of vijf gangen, het
maakt niet uit. Als gerookte zalm
en kaviaar niet op het menu
staan, dan bestel je het gewoon.
High tea in de namiddag, met
vers gebak en een warme hap.
Dan het diner, wie voor dit culi
naire hoogtepunt van de dag tong
wil of oesters, heeft ze 's middags
al besteld bij de eigen (vier obers
per tafel) restaurantbrigade. Vijf
gangen is normaal, het dagmenu
biedt vier keuzes, maar ook nu is
a la carte eten geen probleem. En
tegen 24.00 uur wordt in de bene-
dendekse restaurants het mid
dernachtbuffet gedekt.
Daar schept menigeen zich nog
een bordje vol.
Transatlantische trips met de
Queen Elizabeth-2 worden in Neder
land verkocht uit de brochure van
VCK-Zeereizen, te vinden bij de
meeste reisbureaus. Een recente
aanbieding (voor 2.429 gulden)
bestaat uit een vijfdaagse zeereis
met het ms QE-2, drie hotelover
nachtingen in New York, vluchten
Amsterdam/Southampton en New
York/Amsterdam (of omgekeerd).
Door Hans Bos
Geen onnozele 'hittepetits' meer
die nog nauwelijks buiten de
eigen woonplaats zijn geweest.
Geen juffrouwen met ochtendhu
meur, slechte adem of de uitstra
ling van een hippopotamus. Nee,
een romantische droomreis, een
voortreffelijk hotel of de trip van
ons leven boeken we in de nabije
toekomst bij een touch screen
infopaal'. Het reisbureau terug
gebracht tot de essentie: een
pilaar met een beeldscherm.
De techniek staat nog in de kin
derschoenen en vertoont tal van
feilen. Daar wordt aan gesleu
teld. Wie er een blik op wil wer
pen, vervoege zich bij het enige
exemplaar in West-Europa: het
Thomas Cook reisbureau op Che-
apside in Londen. Helaas werkte
het apparaat niet naar behoren,
maar het bood in ieder geval een
blik op de toekomstige mogelijk
heden. Thomas Cook, de grootste
reisorganisatie ter wereld, onder
handelt met de Nederlandse
belangstellende NBBS over
introductie van de multimediale
aanpak op de Nederlandse
markt. Thomas Cook trekt,
samen met Olivetti, de kar in de
experimentele fase, die dermate
duur is dat vrijwel geen enkele
reisorganisatie ter wereld deze
zich kan permitteren.
Hebben we behoefte aan een 'inf
opaal'? „Nu misschien nog niet,
op korte termijn zeker," stelt Jan
van Putten, algemeen directeur
van NBBS en (samen met uw ver
slaggever) in Londen op zoek
naar het in parelgrijs gespoten
'demo-service center' in Cheaps-
ide. Merkwaardig, maar waar, 40
procent van de NBBS-reizen
wordt telefonisch geboekt. Voor
al klanten in Brabant en Limburg
staan erom bekend: „ja, doet u
maar voor vier personen!" De
toekomst voorspelt verdere groei:
bij de Zwitserse zusterorganisa
tie wordt al bijna zestig procent
van de reizen per telefoon ver
kocht. Tachtig procent van de
boekers vertrekt binnen vier
weken. Op dit moment voorzien
de klanten zich nog van informa
tie door 'het doorspitten van een
folder of het aanhoren van span
nende verhalen van vrienden
en/of familieleden. De multime
diale infopaal zal daar grondig
verandering in brengen.
Touch screen is voor de kenner
niet nieuw. Door het aanraken
van de juiste knop op het beeld
scherm kan de kijker (na de wel
komstfilm) een keus maken uit
mogelijkheden als stedenreisjes,
korte vakanties, speciale aanbie
dingen, vluchten of hotels. Elke
aanraking kan worden omgezet
in een voorlichtingsfilmpje. Dat
is al een stuk nieuwerwetser.
De filmpjes duren nooit langer
dan dertig seconden, opdat de
irritatie-tolerantie van de kijker
niet wordt overschreden. Waar
ligt dat hotel precies in Benid-
orm? Bliep, het scherm toont pijl
snel de stadsplattegrond en een
fraai overzicht van zwembad,
lobby en/of terras. Met één vinger
zwerft de aspirant-reiziger full
colour pijlsnel over de aardbol:
van Palazzo Pitti in Florence via
Kaap Hoorn naar het Vrijheids
beeld in New York. Met uiteraard
de bijbehorende tarieven...Het
blijkt mogelijk om vanuit Londen
voor 350 gulden naar Benidorm
te vliegen, inclusief een week,
hotel.
Hoe nu verder? Het is met name
de face to /ace-aanpak die ons
boeit. De infopaal is niet alleen
voorzien van een telefoontoestel,
de linkerbovenhoek wordt
gesierd door een minuscule
camera. Na het opnemen van de
telefoon wordt deze door een juf
frouw 'in vivo' geactiveerd. De
dame zelf is linksboven op het
beeldscherm te aanschouwen.
Helaas, een kinderziekte heeft
toegeslagen. Telefonisch hebben
we wel contact mét de 'info-
miss', maar het systeem vermag
niet haar in levende lijve te
tonen. Vooralsnog komen in
Europa 500 van deze informatie
centra te staan. Op termijn moe
ten dat er 15.000 worden.
Van Putten weet zeker dat ook de
pc's bij ons thuis in de nabije toe
komst van een cameraatje zullen
zijn voorzien. De vraag is alleen
of we het leuk vinden als de juf
frouw in de studio van het reis
bureau over onze schouder mee-
blikt in onze huiskamer. „Het
service center dient als een stukje
voorselectie. Vooral jonge klan
ten zijn computer litterate. De
huidige toerist is een ervaren rei
ziger en weet in grote lijnen wat
hij wil."
Tot slot kunnen we bij de paal
ook boeken. Het apparaat is
voorzien van een gleuf waar een
bankpas of een kredietkaart in
past. Kan het nog simpeler?
Reisorganisatie Interhome, verhuurder van vakantiewoningen, neemt
een proef met stop-ouerhotels in Zwitserland. Volgens de organisatie
is er de laatste jaren een vraag ontstaan naar overnachtingsmogelijk
heden op weg naar de uiteindelijke vakantiebestemming. De onderne
ming heeft hotels in Martigny en Chur gecontracteerd voor mensen die
naar Italië reizen en in de buurt van Genève voor vakantiegangers die
op weg zijn naar het zuiden van Frankrijk.
