De Schelde
schrapt
425 banen
Doodstraf geëist
in moordproces
Marijke van Dijk
per dekker
Surpffis
Leiders Bosnische Serviërs slikken
Dayton-akkoord onder druk Servië
Nederlandse directeur van
Terre des Hommes gedood
Uitstel van
kamerdebat
#ver toltunnel
Eis 4 jaar tegen
kantonrechter
wegens incest
Hof: Bouterse
moet getuigen
Woéde en ongeloof
na nederlaag
hockeyvrouwen
Vandaag 'zwarte
vrijdag' door
Franse staking
_en overvol
door treinstaking
in delen België
Arafat
Duitse vredesprijs
naar
en Rabin
s
5 JapL lijdt
Soekarno op
de planken
Grote Gids
Scharrelvlees
is geen vetpot
Top concern aan de kant
WD: W inkels
mogen elke
zondag open
GROTE
UITVERKOOP
30%, 40%, 50%, 60%
'SaCoe tyocttcon,
4Ik bedank ze allemachtig
voor dit kerstgeschenk9
iKl
KJ
téa
Nafta-verontreiniging in bodem
Ellewoutsdijk zit nog dieper
ECHT BRUYNZEELPARKET
ALLEEN OP DIT ADRES
j
■LlM ■■■ÉHi Vak vrijdag 24 november
OOSTBURG
135e JAARGANG
Den Haag/Middelburg - Er is op-
nieuw vertraging opgetreden in
je procedure rond de toltunnel
flOV. De Tweede Kamer, die het
kabinetsbesluit moet beoordelen,
vergadert pas in februari over de
kwestie en niet nog voor het ker
streces, zoals het provinciebe
stuur van Zeeland hoopte.
|ZIEZEELAND - 81
Almelo - Tegen de 51-jarige kan
tonrechter M.C.K. uit Almelo is
gisteren vier jaar gevangenisstraf
jeeist wegens incest met zijn vier
dochters. Volgens de verdachte
hebben die de beschuldigingen
«zonnen. Het gaat naat zijn
menrns om een complot.
ÏZIE BINNENLAND-A3
Den Haag - Het Haagse gerechts
hot heeft gisteren bepaald dat de
officier van justitie de Surinaam
se ex-legerleider Bouterse als ge
le moet horen in een zaak te-
een Nederlandse cocaïneben-
5e. Bouterse zou met de bende
ien samengewerkt. Minister
Sqrgdrager van Justitie kan het
besluit van het hof eventueel
blokkeren.
ZIE BINNENLAND - A4
Kaapstad - Woede en ongeloof
vochten gisteren om voorrang na
dramatische 1-0-nederlaag
van de Nederlandse hockeysters
a Canada. Bondscoach Tom
van 't'Hek slikte en murmelde
roodomrande ogen, dat
Oranje misschien niet goed ge
noeg is om op de Olympische
Spelen in Atlanta uit te komen.
ZIE SPORT - C1
Parijs - Ambtenaren en trendvol
gers in Frankrijk staken vandaag
en leggen zo vrijwel alle over
heidsdiensten stil. Het openbaar
vervoer ligt op deze 'zwarte vrij-
dag' bijna geheel plat. De staking
is vooral gericht tegen een belas
tingverhoging die de volksverze
keringen uit het slop moet halen.
■zie buitenland -a5
Weinig verandering
In het huidige weer komt
nauwelijks verandering.
Het wordt een vrij mooie,
droge dag met zon. Heel
aangename temperaturen
en een matige wind.
■■■■■HM
De treinstaking in de
Jsche provincies Antwerpen,
Limburg en Henegouwen heeft
Weren voor overvolle snelwe-
lange files gezorgd,
.ag wordt een nog grotere
verwacht als het personeel
an de spoorwegen ook in Brussel
««werk neerlegt. De 48-uurssta-
,8 's door de vakbonden uitge-
i!!?en a^s Protest tegen de bezui-
van de regering.
'"Baden - PLO-leider Yas-
seM heeft gisteren de Duit-
dia-prijs voor <fe vrede ont-
n"on, die hij deelt met wijlen
nor Yitzhak Rabin van Is-
Namens Rabin nam de Is-
«ische ambassadeur Avi Pri-
or de prijs in ontvangst.
De Schelde
Ul schipbreuk
VANDAAG IN DEZE KRANT
Het toneelstuk dat Jan Blokker
schreef over Soekarno, is óók
bedoeld als rehabilitatie van
de man die in Nederland als
verrader te boek staat.
De vader van Indonesië is 'ie
mand met wie je ongelooflijk
kunt meeleven en meevoelen'.
DEEL D
Scharrelvlees heeft het moeilijk.
Als puntje bij paaltje komt,
vindt de Nederlander het te
duur. Bovendien bestaat er veel
onduidelijkheid over de aan
duidingen. Intussen zit de boer
die diervriendelijk bezig is,
behoorlijk klem.
DEEL E
INHOUD
4 KATERNEN
De Binnenkrant
A2
Binnenland
A3/A4
Buitenland
A5
Beurs
A6
Economie
A7
Zeeland
deel B
Sport
deel C
Grote Gids
deel D
RTV-programma's
D4
Surplus
deel E
Van onze verslaggever
Vlissingen - Bij de Koninklijke Schelde Groep in Vlissingen
verdwijnen 425 van de 3085 arbeidsplaatsen. Gedwongen ont
slagen zijn onvermijdelijk. De beursgang van de onderneming,
die eerder was aangekondigd, is van de baan.
De Schelde (scheepsbouw en -re
paratie, toelevering industrie)
presenteerde gisteren de uitkomst
van een onderzoek door een stuur
groep, ondersteund door het ad
viesbureau McKinsey.
De maatregelen zoals De Schelde
die in 1993 in het plan 'Schelde
2000' neerlegde, blijken volstrekt
onvoldoende om het bedrijf een
gezonde toekomst te bieden, is de
conslusie van het nu uitgevoerde
onderzoek. „Als er nu niet inge
grepen wordt, verdwijnen er over
een paar jaar twee tot drie keer
zoveel banen," aldus de voorzitter
van de Raad van Commissarissen,
J. Schoufour.
Volgens het nieuwe' plan 'De
Schelde voorbij 2000' moet de on
derneming zijn marktgerichtheid
verhogen, de bedrijfsvoering ver
beteren en de kosten omlaag bren
gen. De organisatiestructuur
wordt ingrijpend aangepast.
Van onze Haagse redactie
Den Haag - De WD wil alsnog
dat de gemeenten beslissen hoe
veel zondagen de winkels open
mogen. De liberalen keerden zich
gisteren fel tegen het PvdA-plan
om de zondagsopening te beper
ken tot twaalf zondagen per jaar.
Het hangt nu van het CDA en de
kleine partijen af of het PvdA-
plan een meerderheid krijgt.
Eerder deze week verklaarde
WD-kamerlid Van Erp nog het
plan van de PvdA voor twaalf
koopzondagen te zullen steunen,
omdat die partij dreigde anders
tegen de wet te stemmen.
De WD wil eigenlijk helemaal
geen winkeltijdenwet. De politie
kan naleving van de huidige wet
door gebrek aan mankracht al
niet controleren en dat wordt
straks niet anders, aldus Van
Erp. De liberalen vinden dat on
dernemers 'zelf wel kunnen be
palen op welke tijdstippen ze hun
klanten het beste van dienst kun
nen zijn'.
Ook D66 viel uit naar de PvdA
over het plan voor maximaal
twaalf koopzondagen. D66-ka-
merlid Van Walsem blijft 'onaan
genaam verrast over die onbe
grijpelijke ommezwaai'. D66
blijft het wetsvoorstel van minis
ter en partijgenoot Wijers van
Economische Zaken onverkort
steunen. Zowel D66 als WD wil
dat tankstations aan de snelweg
straks ook alle levensmiddelen
kunnen verkopen. Tankstations
mogen nu slechts een beperkt as
sortiment voeren.
ZIE OOK ECONOMIE - A7
(ADVERTENTIE)
kortingen
Kinder- Jeugdschoenen
WINKELCENTRUM 5 -
ETTEN-LEUR
ROMAGNOLI
De grootste klappen bij De Schel
de vallen in de sector scheeps-
nieuwbouw. Daar verdwijnen 170
banen. De rest van de arbeids
plaatsen wordt geschrapt bij ke-
telbouw (75j en apparatenbouw
(60) en de algemene afdelingen
(120). Tevens overweegt De Schel
de om de dochterbedrijven in
Goes en Terneuzen, waar elk 35
mensen werken, te verkopen. Ook
in de top van het concern wordt
ingegrepen. De tweehoofdige
Raad van Bestuur (voorzitter B.
Hiddinga en T. Bouwman) wordt
aan de kant geschoven en vervan
gen door een college van bestuur,
bestaande uit vier personen. Wie
daar de voorzitter van wordt, is
niet bekend. Duidelijk is wel dat
R. van den Heuvel als gedelegeerd
commissaris een zeer belangrijk
rol bij de uitvoering van het plan
zal spelen. De vakbonden noemen
de plannen 'shockerend'. Maar ze
vinden het nog te vroeg om een
oordeel over de maatregelen te
vellen. Daartoe zullen ze eerst de
plannen nader moeten bestude-
ren.De Zeeuwse gedeputeerde D.
Bruinooge betitelt de reorganisa
tie bij De Schelde als 'buitenge
woon dramatisch voor de mensen
die hét betreft'. „Maar naar mijn
overtuiging is deze ingreep nood
zakelijk." De Schelde werd in
1983 uit de boedel van het RSV-
concern gehaald. Het aandelen
pakket is sindsdien volledig in
handen van de overheid.
ZIE OOK ECONOMIE - A7:
Neergang De Schelde traag
en slopend
- Kwart voor twaalf voor De Schelde
ZIE OOK ZEELAND -B1:
- Geen nieuwe reddingsactie
voor werf De Schelde
Belgrado (rtr) - De leiders
van de Bosnische Serviërs
hebben gisteren het vredes
akkoord voor Bosnië aan
vaard op een bijeenkomst in
Belgrado, die was, uitge
schreven door president Mi
losevic van Servië. „Wij zul
len het akkoord uitvoeren,
ondanks enige voor ons zeer
pijnlijke oplossingen," aldus
de Bosnische Serviërs.
Aanwezig op de bijeenkomst
waren de zelfbenoemde presi
dent van hun republiek Sprska,
Karadzic, en parlementsvoor
zitter Momcilo Krajisnik.
Volgens het akkoord mogen
verdachten van oorlogsmisda
den geen politieke functie meer
bekleden.
Dat betekent dat de rollen van
Karadzic en van de Bosnisch-
Servische legerleider Mladic,
die als oorlogsmisdadigers wor
den gezocht door het Joegosla-
vië-tribunaal in Den Haag, zijn
uitgespeeld. Het akkoord
schrijft echter geen uitlevering
van beiden voor.
De instemming door de Bos-
nisch-Servische leiding neemt,
de vrees weg dat de Bosnische
Serviërs aanvallen zullen ple
gen op VN-personeel. De angst
bestond dat zij dit zouden kun
nen doen om het aarzelende
Amerikaans Congres verder
angst aan te jagen voor deelne
ming van 20.000 man Ameri
kaanse troepen aan de Navo-
vredesmacht voor Bosnië.
Verwanten van in Bosnië omge
komen blauwhelmen eisten gis
teren dat de ondertekening van
het akkoord in Parijs niet door
gaat zolang twee boven Bosnië
neergehaalde Franse piloten
niet vrij zijn.
„Anders dreigt spectaculaire
actie," zei de groep in een ver
klaring.
ZIE OOK BUITENLAND - A5:
Murw geslagen Bosnische
Serviërs geven verzet op
Door Cees Maas
JA, vroeger. Toen wandelde Ar-
jaon van Wanne elke ochtend
nog met tientallen andere West-
kappelaars over het strand
langs Zoutelande, Dishoek en
het Nollestrand naar De Schel
de in Vlissingen. Vijftien kilo
meter, de broodzak over de
schouder. En 's avonds weer te
rug, zomer en winter. Een hele
stoet. Zingen deden ze soms, die
mannen, maar alleen bij mooi
weer. Liedjes als Achter 't stille
klooster zweefden dan over de
zee. Dat waren momenten. La
ter kwamen de fietsen.
Maar later bracht niet alleen
welvaart. Huib, de kleinzoon
van Arjaon van Wanne, werkt
nu ook bij De Schelde, maar hij
kwam gisteravond thuis met de
boodschap dat er 425 banen
verdwijnen. En dat ook zijn
baan achter het tekenbord op de
tocht staat. Zijn vrouw schrok
behoorlijk en liet het avondeten
voor wat het was. Geen honger
meer. Zijn opa, die hij belde,
vloekte.
Huib Minderhoud: „Hij zei dat
er vroeger ook weieens groepjes
arbeiders ontslagen werden,
maar die konden dan twee
maanden 'later weer terugko
men, als er weer werk was. Dat
zit er nu niet in. Nee, de werf is
hard achteruitgegaan, en de ar
beiders moeten maar zorgen dat
ze weer aan het werk komen,
dat zei d'n ouwen."
Vroeger was 'de fabriek' zo
sterk als de Westkappelse zee
dijk, maar dat was vroeger.
Minderhoud is aangeslagen.
„We wisten wel dat er wat zou
komen. De laatste jaren kwam
er reorganisatie op reorganisa
tie en nu zeggen ze dat het nodig
is om te overleven. Anders is al
les weg. Dat zal misschien ook
wei, maar 't is ook wrang. Er
zijn toch fouten gemaakt op di
rectieniveau. En ook al hou je
uiteindelijk je baan, dan is er
toch onzekerheid, de komende
tijd. Ik bedank ze dan ook alle
machtig voor dit kerstge
schenk." De overbuurman van
Huib Minderhoud is lasser bij
De Schelde. Hij neemt het wat
laconieker op, maar is ook jon
ger. „Als ze mij ontslaan, ga ik
gewoon naar een uitzendbu
reau. Er zijn lassers zat nodig,
dus ik ben niet bang. Maar ik
vind het wel heel vervelend voor
de collega's die ook op de keien
komen, dat wel. En het zal de
werksfeer wel drukken de ko
mende tijd. Er zal een grafsfeer
zijn vanaf nu."
Een grafsfeer; Wellicht. Zeker is
wel dat deze mogelijk weg-ge-
reorganiseerde Westkappelaars
morgen niet zullen zingen op
weg naar hun werk. Want vroe
ger was alles anders.
Beiroet (rtr) - De 53-
jarige Frederik Val
kenburg, de Neder
landse directeur van
Terre des Hommes in
Beiroet, is gisteren
dood aangetroffen in
zijn appartement in
de Libanese hoofd
stad. Volgens justi
tiële kringen is hij
vermoord. „Hij is
vier of vijf keer in de
rug gestoken," aldus
een woordvoerder.
Collega's vonden de
man in een plas bloed.
Zij waren naar zijn
huis gegaan, omdat hij
niet op zijn werk kwam
opdagen.
„Het was een ver
schrikkelijk gezicht,"
volgens een werknemer
van Terre des Hommes
in Beiroet, die anoniem
wil blijven. Het motief
voor de moord is nog
onduidelijk. Mogelijk heeft de
Nederlander inbrekers betrapt.
De politie onderzoekt de zaak.
Terre des Hommes in Lausanne
zegt diep bedroefd te zijn over de
dood van haar medewerker. Val
kenburg kwam in oktober 1991
voor de hulporganisatie naar Li
banon.
Daar heeft hij onder meer onder
wijsprogramma's opgezet en was
LOS EXEMPLAAR: MAANDAG T/M VRIJDAG: 1,95 - ZATERDAG: 2,50
Alanya (anp) - De officier van justitie in de Turkse stad Alanya
heeft gisteren de doodstraf geëist tegen de vier Turken die in
mei dit jaar een Nederlandse en Georgische vrouw vermoord
den en twee andere Nederlandse vrouwen mishandelden, ver
krachtten en probeerden te doden met messteken. Op verzoek
van de verdediging van de verdachten is de uitspraak uitgesteld
tot 21 december.
Volgens officier van justitie mr.
H. Dikmen is er geen spoortje
twijfel over de schuld van de vier
mannen. „Volgens een goed uitge
dacht plan zijn zij samen verant
woordelijk. Wie er daadwerkelijk
gestoken heeft of verkracht, doet
voor de straf niet ter zake.
Op 21 mei zouden de mannen de
21-jarige Georgische vrouw Vale
ria hebben ontvoerd in een taxi
busje, ernstig mishandeld, ver
kracht en daarna met een schroe-
vedraaier en mes doodgestoken.
Een dag later gebeurde hetzelfde
met de drie vriendinnen Marijke
van Dijk (35), Hanneke Adrichem
ƒ28) en Suzanne Kranenburg (26)
'uit Hilversum. Marijke vgn Dijk
moest haar verweer met de dood
bekopen. De mannen staken haar
neer en gooiden haar in een ra
vijn. Of zij toen al dood was, is
niet bekend. De verdachten gooi
den de twee andere Nederlandse
vrouwen een stuk verderop, naakt
en hevig bloedend, in een greppel.
Een herder redde hun leven met
een snelle aftocht naar een zie
kenhuis.
Hanneke en Suzanne en de moe
der en zus van Marijke van Dijk
maakten deze week voor de ze
vende keer de tocht naar de Turk
se badplaats, waar de vier sinds
juli terecht staan. De vier vrou
wen hadden gehoopt dat het de
laatste keer was en dat de rechter
uitspraak kon doen. „Nu moeten
we nog een keer. Het is zo vrese
lijk allemaal."
Voor de officier van justitie was
uitstel niet nodig geweest. „Ik
acht de moorden en pogingen tot
moord honderd procent bewe
zen," aldus Dikmen. Ook de twij
fels over de leeftijden van twee
verdachten waren, volgens hem,
met de resultaten van botonder
zoeken helemaal weg. Voor min
derjarigen zet Turkije de dood
straf om in levenslang. „Wij heb
ben spijt en laten de beslissing
'over aan de rechtbank," mompel
den de drie verdachten G., K. en
C. gisteren met gebogen hoofden.
Hoofdverdachte K. zei niets,
maar wierp een vernietigende
blik richting rechtbank en slacht
offers.
en Suzanne Kranenburg zoeken
steun bij elkaar. Op' de achter
grond de moedeh van Marijke
van Dijk. foto anp
(ADVERTENTIE)
CITROEN
EUROCASIONLtJN
010-4472002
Ellewoutsdijk (anp) - De met nafta verontreinigde polder in Elle
woutsdijk moet op bepaalde plaatsen nog dieper worden afgegraven.
Eerder is al 30 a 40 centimeter grond weggegraven. Grondmonsters
tonen echter aan dat op bepaalde plaatsen nog steeds nafta in de
grond zit. Vorige week zaterdag lekte 200.000 liter van de brandbare
vloeistof de polder in. De nafta kwam uit een kapotte leiding tussen
Total in Vlissingen en Dow in Terneuzen. Een woordvoerder van Dow
schatte gisteren dat er waarschijnlijk nog 1000 kubieke meter grond
moet worden verwijderd.
(ADVERTENTIE)
bruynzeel vtoeren
Breda, Sophiastraat 11
tel. (076) 521 48 48
KWALITÊÏr
KdofWFVOO,
«TZELVER
i^ACHTÊ,
l^OITIOuc]1,
LUK
PARKET
Het stoffelijk overschot van Frederik
Valkenburg wordt door Libanese veilig
heidsagenten weggedragen. foto anp
hij bezig met de overdracht van
die programma's aan de nationa
le autoriteiten.
Valkenburg was in de jaren
1979/1980 tolk in Libanon. Daar
na was hij verbonden aan de
voorlichtingsdienst van de Ge
meente Amsterdam en nog weer
later aan de VN-organisatie voor
Palestijnse vluchtelingen op de
westelijke Jordaanoever.
Dit woord is vandaag in het nieuws. Een van de vele. Een krant vol. Nu de
daad bij het woord: een echte Parker Roller-pen voor u, met uw woord(en)
naar keuze erin gegraveerd, als u een nieuwe abonnee opgeeft. U de pen,
de nieuwe abonnee om te beginnen twee weken de krant.gratis.
L
Noteer als nieuwe abonnee:
Naam:
Adres:-
Postcode: Plaats:
telefoon (voor controle bezorging):1
De nieuwe abonnee betaalt per: maand autom. incasso....;..../ 29,80 J
kwartaal autom. incasso.,..../ 86,90
bank/gironrkwartaal acceptgiro89,40
De Parkerpen zenden aan:
Naam:
Adres:ff
Postcode: Plaats:
In de pen moet komen te staan: (max. 15 letters)
De pen wordt opgestuurd zodra wij het eerste abonnementsgeld ontvan- 3 I
gen hebben. Stuur deze bon in een open envelop zonder postzegel naar
Dagblad De Stem, Antwoordnummer 112,48Ó0 VB Breda. j
DE STEM. DAGBLAD VOOR ZUIDWEST-NEDERLAND
DE STEM
Brouwerijstraat 31
Telefoon 0117-455221
Speciaalzaak in geloogd grenen
uwe AllerHan-
voor u klaar In
kei.*
rvicelijn:
35,
ikelen In deze
entte kunt u In
AH winkels
behalve de
en waar kleine
es bi) staan,
tikelen kunt u
kopen In AH
s waar èèn van
jfertjes op de
itaat Reclame-
i gelden t/m
ag 25 novem-
:.s..*Zolang de
ad strekt
