Zeeuwse geschiedenis op school
DE STEM
Politie controleert dit jaar veel strenger op vuurwerk
Karakteristieke Zeeuwse boerderij verdwijnt
'£r is nog een grote kloof tussen house en historie
'Eurotransfer' maakt bedrijven
attent op kennis dichtbij huis
Drie scholieren bekennen
diefstal dertien brommers
'Belangstelling voor streekgeschiedenis in onderwijs neemt toe'
Bedrijven moeten zich
niet rijk rekenen
bij aanleg van toltunneP
oja. Quiksilver pulli 59.
Quiksilver sweater JlASl- 99.
Man schopt deuk
in politie-auto
sa e*
0115-562054
Profiteer snel van deze sportieve prijzenslag
Zeeland
DONDERDAG 23 NOVEMBER 1995 DEEL 1
Van onze verslaggever
ftmeuzen - De Zeeuws-
yiaamse politie gaat dit jaar
strenger controleren op vuur
werk. Het toenemend aantal
klachten over overlast vormt
de aanleiding daartoe. De con
troles worden uitgevoerd in
samenwerking met marechaus-
»e, douane en stadswachten.
Het aantal 'zware incidenten' in
1994 speelt eveneens een rol.
„Vorig jaar raakte iemand voor
het leven verminkt vanwege
experimenten met vuurwerk.
Tevens werd in die periode een
vuurwerkbom geplaatst onder
een auto bij het asielzoekerscen
trum in Terneuzen," kan politie
woordvoerder P. de Groene zich
herinneren.
De controle richt zich zowel op
legaal als illegaal vuurwerk. Het
legale vuurwerk mag uitsluitend
tussen 31 december 10.00 uur en
I januari 02.00 uur afgestoken
worden. Overtreders kunnen
rekenen op een boete variërend
van vijftig tot honderd gulden.
Jongeren tussen twaalf en acht
tien jaar, die zich schuldig maken
aan het vroegtijdig afsteken van
vuurwerk, kunnen net als vorig
jaar kiezen tussen een geldboete
of een HALT-project (bijvoor
beeld schoonmaken van bushok
jes).
Minder coulant is de politie bij
het aantreffen van illegaal vuur
werk. Hier kunnen de boetes
oplopen tot 250 gulden, afhanke
lijk van de leeftijd van de over
treder. Onder de noemer illegaal
vallen alle knallers en vuurpijlen
die niet in het vuurwerkregele-
ment zijn vastgelegd. Daaronder
dus ook de zogenaamde 'doods
kopstrijkers', die dit jaar voor het
eerst in ons land zijn gesignal
eerd. Deze strijkers zijn volgens
de politie levensgevaarlijk. Vol
gens De Groene zijn ze in
Zeeuws-Vlaanderen nog niet
gezien. „Maar het zou me verba
zen als ze er niet zijn."
De politie heeft met de stads
wachten in de diverse gemeenten
afspraken gemaakt over de ver
scherpte controle. Hoewel de
stadswachten niet bevoegd zijn
om bekeuringen uit te delen, zijn
ze (net als iedere burger) gemach
tigd om overtreders aan te hou
den en over te dragen aan de poli
tie.
Van onze correspondent
Goes v De politie van Goes heeft drie scholieren in de leef
tijd van zestien en zeventien jaar uit die plaats aangehou
den. Ze worden verdacht van het stelen van dertien brom
fietsen met een waarde van dertigduizend gulden. Het drie
tal heeft bekend en is weer op vrije voeten gesteld.
Van onze verslaggever
Middelburg - Zeeüwse
basisscholen en scholen
voor voortgezet onderwijs,
die dat willen, kunnen de
komende jaren lesbrieven
en -paketten krijgen over
de Zeeuwse geschiedenis.
Hiermee doet de regionale
geschiedenis officieel haar
intrede in het onderwijs in
Zeeland.
Het provinciebestuur steunt dit
voornemen, zo liet PvdA-gedepu-
tefrde De Kok (Cultuur) gisteren
weten.
Dat bleek in het Provinciehuis in
Middelburg, waar de nieuwe con
sulent voor de regionale
geschiedbeoefening, De Klerk,
gisteren zijn werkplannen voor
de komende jaren bekend maak
te.
Methoden
Meer aandacht voor het onder
wijs is één van die plannen. En
dan in het bijzonder de Zeeuwse
geschiedenis met Zeeuwse
invalshoeken presenteren met
speciaal gemaakt lesmateriaal.
„De geschiedenismethoden van
de scholen nu zijn ontwikkeld in
Den Bosch of Groningen. Ze zijn
zo algemeen dat ze nauwelijks
nog voorzien in de behoefte die
steeds meer de kop opsteekt: de
toenemende belangstelling voor
de eigen streekgeschiedenis,"
aldus De Klerk bij. de toelichting
op zijn werkplannen.
De tijd van de Vikingen of de
V0C, de wallen en de burchten in
Zeeland, de Oranjes, de Water
geuzen en de Franse tijd, het zijn
allemaal historische onderwer
pen die met een Zeeuwse invals
hoek erin kunnen worden onder
wezen.
De bedoeling is een grotere
betrokkenheid te kweken van de
jeugd bij de lokale en regionale
geschiedenis en bij de eigen
omgeving, Veel jongeren leren
wel alles over de slag bij Water
loo, en dat is goed, maar bijna
niemand weet de historie van de
Duivelsberg in Kapelle, om maar
eens een Zeeuws voorbeeld te
schetsen.
Goede zaak
Consulent de Klerk gaat op korte
termijn onderzoeken in welke
worm het lesmateriaal gegoten
®oet worden. Hij zal kontakt
2°eken met onderwijsgevenden
en hun organisaties en verschil
lende oudheidkundige verenigin-
8®. Aansluiting zal worden
gezocht bij het door het muséum-
consulentschap ingestelde pro
leet basisvorming en musea in
Zeeland.
Cultuurgedeputeerde De Kok
noemde het plan 'een zeer goede
snak'. „De geschiedenislessen
ajn nu zeer algemeen en als we
nok praten over cultuureducatie,
®n is lesgeven in de eigen
Zeeuwse historie iets dat me zeer
aanspreekt en dat ik zal steu
nen," aldus De Kok.
f
mm -
In de provincie verdwijnen jaarlijks zo'n vijftig agrarische bedrijven.
Van onze verslaggever
Hulst - De karakteristieke Zeeuwse
boerderijen verminderen in aantal in
snel tempo. In de provincie verdwij
nen jaarlijks zo'n vijftig agrarische
bedrijven. In het overgrote deel van
de gevallen gaat het om bedrijfshoof-
den die op leeftijd zijn en hun zaak
langzaam afbouwen en verkopen.
Dat zegt J. Zuidweg van de landbouwor
ganisatie ZMO, die voor boeren taxaties
verricht en desgewenst ook bij overnames
bemiddelt. Volgens Zuidweg gaat het om
een tendens die al jaren bezig is. „Er
komen voortdurend boerderijen te koop,
maar daar worden meestal geen bordjes
'te koop' bij gehangen. Het gaat heel
geleidelijk en geruisloos. Meestal zijn het
boeren die eind vijftig of begin zestig zijn
die ermee willen stoppen."
De bedrijven worden meestal door ande
re boeren opgekocht, die zo werken aan
hun eigen schaalvergroting. „Want er is
in Nederland natuurlijk een slag om de
ruimte bezig," zegt Zuidweg. „Vanwege
woningbouwplannen en dergelijke ver
dwijnt er steeds meer landbouwgrond,
terwijl agrarische bedrijven juist steeds
meer grond nodig hebben om rendabel te
blijven. Iedereen wil minimaal 55 tot 60
hectare. Als er dan wat vrij komt, wordt
dat opgekocht. Zo krijg je dat er steeds
minder maar wel grotere bedrijven ont
staan."
Het verdwijnen van bedrijven is volgens
Zuidweg geen reden om meteen te denken
dat het met de boeren de slechte kant
opgaat. „Bijna allemaal is het een kwestie
van leeftijd en niet omdat ze het hoofd
niet meer boven water kunnen houden of
zo. Ik ben er in ieder geval nog geen
tegengekomen. Kijk, de zaak ligt simpel.
Iemand die een akkerbouwbedrijf van
dertig hectare heeft, weet dat hij daar z'n
zoon niet op moet zetten. Hij zegt, leer
maar een vak en zoek wat anders. De
opbrengst vaü het bedrijf is meestal
FOTO WIM KOOYMAN
genoeg om hem te voorzien van een rede
lijk pensioentje." Zuidweg schat dat er
jaarlijks zo'n dertig wat grotere akker
bouwbedrijven verdwijnen. Dé overige
zijn kleinere boerderijen of tuinders,
„Mensen die rustig hun bedrijf afbouwen.
Zoals het in de akkerbouw is, zo is het
ook in de veeteelt. Ik hoor van sommigen
dat je minsten 300.000 kilo melkquotum
moet hebben voor een rendabele veehou
derij. Iemand die onder pakweg 200.000
zit, zegt dus ook niet tegen z'n zoon, dit
wordt later jouw bedrijf. Die werkt gelei
delijk naar het einde toe en zorgt dat er
geen opvolger is. En voor je het weet is er
weer een bedrijf geruisloos verdwenen."
De politie kwam het trio op het
spoor nadat vorige week in
Goes een bestuurder van een
scooter werd aangehouden. Het
vermoeden bestond dat er aan
het voertuig was geknoeid. De
scooter werd in beslag geno
men en onderzoek wees uit dat
een aantal onderdelen van
diefstal afkomstig was.
Toen een jongen uit Goes een
dag later zijn scooter kwam
ophalen werd hij aangehouden
en aan de tand gevoeld. Dat
verhoor leidde tot de aanhou
ding van nog twee verdachten.
Het drietal kende elkaar goed
en opereerde dan ook gezamen
lijk.
Bij de drie verdachten werd
thuis een groot aant'al onderde
len, zoals wielen, motorblok
ken en zelfs een complete
scooter, opgebouwd uit gesto
len onderdelen, aangetroffen.
Wat de verdachten niet konden
gebruiken werd in het water
gegooid.
Van onze verslaggever
IJzendijke - Zeeuws-Vlaamse bedrijven moeten zich niet rijk
rekenen als het gaat om deelname aan de aanleg van de Wester-
schelde Oeververbinding (WOV). Het werk neemt maar vijf jaar
in beslag en er zal veel gebruik worden gemaakt van medewer
kers van de zes bedrijven die de tunnel gezamenlijk gaan bou-
Van onze verslaggever
Terneuzen/Middelburg
Waarom zou je het ver zoeken
als je het dichtbij huis hebt
Onder dat motto en onder de
noemers 'Eurotransfer' gaat
de Internationale Schelde
Faculteit (ISF) in Vlissingen
bedrijven aan weerszijde van
de grens attent maken op het
bestaan van de Universiteit
van Gent en de Hogeschool
Zeeland.
„Eurotransfer moet de bewust-
wording stimuleren dat hoger
onderwijs instituten in Kortrijk,
Gent en Vlissingen belangrijke
kennisinstellingen zijn. Als
bedrijven daar hun investering in
kennis doen, zien ze er op termijn
meer van terug, dan wanneer een
universitair student, op hun kos
ten, aan de Technische Universi
teit in Twente of Delft wordt
aangesteld," zegt directeur R.
Klaassen van ISF.
„In de praktijk komt het nu voor
dat een hoog innovatief bedrijf in
de Kanaalzone, dat kennis zoekt
op het gebied van vermogens
elektronica, bij de Universiteit
van Twente aanklopt, terwijl ze
diezelfde kennis op een steen
worp afstand in Gent had kunnen
halen," geeft hi'j als voorbeeld
aan.
De ISF heeft het project Euro
transfer aangemeld bij de Eure-
gio Scheldemond om geld
beschikbaar te krijgen. De facul
teit bouwt daarmee haar rol als
intermediair tussen het bedrijfs
leven en onderwijsinstellingen
uit.
De Scheldefaculteit werd daartoe
onlangs uitgedaagd door de
Kamer van Koophandel in
Zeeuws-Vlaanderen.
Het algemeen bestuur van ISF
heeft inmiddels 20.000 gulden
beschikbaar gesteld om ISF in
staat te stellen die rol waar te
maken.
wen.
Woordvoerder J. Halewijn van de
aannemingscombinatie WOV zei
dat gisteren in zijn lezing ter
gelegenheid van de uitreiking
van de BOV (Beste Ondernemers
Visie)-trofee 1995 in IJzendijke.
De familie Van de Velde van de
recreatiecentra Pannenschuur in
Nieuwvliet en Zeebad in Bres-
kens werd gekozénuitverkozen
tot beste ondernemer van dit jaar
en nam de trofee in ontvangst.
Halewijn maakte wel duidelijk
dat er met name in Zeeuws-
Vlaanderen aanspraak wordt
gemaakt op regionale werkgele
genheid omdat De bouwplaats in
T.<bïW,y/-en is- „Werving van
werknemers vindt daarom vooral
in Zeeuws-Vlaanderen plaats.
Eén deël van de werkgelegenheid
wordt uit deze regio gehaald als
mede deelname van regionale
bedrijven. Maar deze bedrijven
moeten zich zeker niet rijk reke
nen."
Als de Tweede Kamer begin vol
gend jaar akkoord gaat met het
huidige plan voor aanleg van de
toltunnel wordt er eerst begon
nen met de voorbereidingen.
Halewijn verwacht in het tweede
of derde "kwartaal van 1997 te
kunnen beginnen met de daad
werkelijke bouw. De totale klus
neemt .vijf jaar in beslag. De eer
ste twee jaar wordt gebruikt voor
de aanleg van de twee tunnelbui
zen. Hiervoor worden twee zoge
naamde boortreinen gebruikt.
Deze treinen starten in Terneu
zen. Op het moment dat de inrit
ten op Bevelandse kant klaar
zijn, rijden de beide treinen daar
naar buiten. Vervolgens begint de
aanleg van zeventien kilometer
aan wegen en de. bouw van een
aantal kunstwerken. De totale
klus moet in 2002 zijn geklaard.
Volgens Halewijn gaat er in
Zeeuws-Vlaanderen heel wat
veranderen. Zowel tijdens de
bouw als'daarna als de WOV ein
delijk een feit is. „Als de WOV er
eenmaal is hoeven Zeeuws-Vla
mingen, die aan de overkant ver
blijven, niet meer angstig naar
buiten te kijken als het'mist of
hard waait. Ze zijn dan niet meer
afhankelijk van de vraag of de
boot wel of niet vaart. Daarnaast
krijgen ook de Zeeuws-Vlaamse
bedrijven met een andere situatie
te maken. Er komt meer concur
rentie maar ook een groter afzet
gebied.
Het publiek luisterde muisstil
naar de woorden van Halewijn.
Maar dat verandere in geroeze
moes toen hij het over de finan
ciële gevolgen voor de gebruiker
van de WOV had. „Er wordt de
komende dertig jaar tol geheven.
De tunnel is pas in 2032 tolvrij."
Halewijn houdt toch nog een slag
om de arm voor wat betreft .de
beslissing van de Tweede Kamer.
„Als het project in januari óf
februari niet doorde Tweede
Kamer wordt aangenomen dan is
het verstandig de plannen voor
een WOV gedurende een hele
generatie in de kast te leggen."
ZIE OOK ZEELAND - C3
Van onze verslaggever
Middelburg - De politie in
Middelburg kon de schade
dinsdagnadht opmaken:
een agent met een ver
wonding aan een hand,
een misvormde bril en een
deuk in een politie-auto.
De veroorzaker van al dit
leed is een 27-jarige man uit
Middelburg, die rond kwart
over twee betrapt werd, toen
hij in de binnenstad tegen
het rolluik van een bedrijf
stond te plassen. De man had
daarvoor diverse alcoholi
sche versnaperingen de
revue laten passeren.
De politie besloot poolshoog
te-te gaan nemen en was van
plan de man aan te houden
en naar het bureau te bren
gen. Maar de verdachte had
daar zo zijn eigen ideeën
over. Hij verzette zich hevig
en schopte en passant een
deuk in de politie-auto. Zijn
verzet bleek tevergeefs.
De man is in de loop van, de
nacht weer op vrije voeten
gesteld, maar niet nadat de
politie proces-verbaal tegen
hem had opgemaakt.
(ADVERTENTIE)
Door Cees Maas
ZE NOEMEN het 'de grootste
hobby van Nederland', want
uitgerekend is dat 1,3 miljoen
Nederlanders de eigen, regio
nale geschiedenis bestuderen.
Meestal doen ouderen dat,
hus mag het geen wonder
heten dat juist in het sterk
vergrijzende Zeeland de
geschiedbeoefening bruisen-
der is dan ooit tevoren.
Geschiedenis is zwaar in de
®°de. Het hele leger in archie
ven spittende amateurhistorici
e't in Zeeland ongeveer 9500
Manschappen. 5400 mensen zijn
angesloten bij een heemkundi
ge club of een andere historische
vereniging. Per vereniging zijn
in Zeeland gemiddeld 675 leden
geteld, het zijn dus voorwaar
geen kleine clubjes. En het laat
ste nieuws: de historische ver
eniging Arnemuiden is in
oprichting.
De geschiedenis leeft en zeker in
Zeeland. Maar er zit ook een
keerzijde aan. Gisteren presen
teerde de nieuwe consulent voor
regionale geschiedbeoefening De
Klerk in Middelburg zijn werk
plannen voor de komende jaren,
en hij noemde het 'natuurlijk
leuk om in deze euforie met de
regionale historie te gaan wer
ken'. De Klerk, aangesteld in
maart dit jaar voor achttien uur
per week, roerde echter ook nog
wat anders aan dan historische
rozeschijn.
Het bezoek aan Zeeuwse musea
en archieven loopt sinds kort
terug. De Klerk had het over 'een
vorm van verzadiging' als oor
zaak, en noemde het zijn uitda
ging om die ontwikkeling te
keren.
De passieve belangstelling voor
de regionale historie is dus
groeiend, terwijl de actieve
belangstelling dalend is. Dat kan
een momentopname zijn. De
Klerk vond het dan ook te voor
barig om hier al een conclusie
aan te verbinden. Een plan van
hem, om meer aan deskundig
heidsbevordering bij amatuers
te doen door bijvoorbeeld cur
sussen oud-schrift te geven, kan
het bezoekersaantal opkrikken,
maar zeker is dat niet.
Verder gaat er nog heel wat
gebeuren op dit vlak. Een groot
onderzoek naar oude, Zeeuwse
boederijen moet nog worden
afgerond, en er komt een hand
boek, gewijd aan de paleografie
van Zeeland, aan de wetenschap
die studie maakt naar oud
schrift.
Regionale geschiedbeoefening,
De Klerk noemde het een tegen
wicht tegen de voortschrijdende
Europanisering en internationa
lisering. Onderzoeken hoe het
toeging in de Vikingtijd in je
dorp is naar zijn mening 'de
accentuering van de eigen
indentiteit'. De groei van de
'kleine geschiedenis' zal in Zee
land nog onverminderd door
gaan, verwacht de consulent.
Luister maar naar een fragment
uit zijn toespraak: „De Zeeuwse
Boekenweek was daar al een
uiting van, en wij verspreiden
onze nieuwsbrief in een oplage
van 2200 exemplaren. Steeds
meer mensen willen weten wie
ze zijn en waar ze vandaan
komen en dat is een juichende
ontwikkeling waar ook de
wetenschap mee is gebaat."
Zoals het gaart met muziekkorp
sen, zo gaat het in de geschied
beoefening: men zit te springen
om jeugd, want jeugd is toe
komst voor de club, daar zijn
zelfs geschiedkundigen het niet
over oneens. Maar de Zeeuwse
jeugd heeft in de vrije tijd wel
wat beters of leukers te doen dan
regionale geschiedebeoefening,
zo lijkt het. Er is een zeer gerin
ge betrokkenheid van de jeugd
bij de cultuurhistorie. En dat is
natuuurlijk logisch. Na de ver
plichte geschiedenislessen op
school kiezen veel jongeren niet
nog eens voor geschiedenis in de
vrije tijd. Toch wil De Klerk hier
oók wat aan gaan doen, maar dat
klinkt ambitieus en zal moeilijk
worden. Want zoals hij zelf
gisteren zei:
SPORTS CASUAL WEAR
St. Annastraat 27, Sluis - 0117-463057
1.000m2 sport
