Brokx of de kunst
van het vooroplopen
O plu
Werklozen verstoren de nachtrust van de burgemeester van Tilburg
PSV reist toe
INn
'Wij doen hier niks,
nee niks verkeerd'
'Tot de
laatste snik
voorwaarts
mars
vooruit'
l Van lier
DE STEM
BINNENLAND
pekkers
schoenen
Ivan Pedroso
verliest
wereldrecord
WOENSDAG 22 NOVEMBER 1995 A8
Als zijn droom Groot Til
burg straks op 1 januari
1997 werkelijkheid
wordt, is het met hem
gedaan. Maar 'tot zijn
laatste snik' zal Gerrit
Brokx als burgemeester
voor het voetvolk uitlo
pen. Op zoek naar werk.
De oud-staatssecretaris
van Volkshuisvesting die
in 1988 de kwijnende
textielstad onder zijn
arm nam, zette Tilburg
weer op de kaart. Maar
nog steeds houden werk
lozen hem uit de slaap.
Door Henny Zetteler
In de schaarse uren die hem na
elke onmenselijk lange werkdag
resten, ligt hij er nog wakker van.
Nog steeds bezorgen ze mr. Ger
rit Ph. Brokx (62), burgemeester
van Tilburg slapeloze korte nach
ten. Al schaapjes tellend trekken
ze in het duister aan hem voorbij:
lange rijen werklozen, schadu
wen in de nacht.
Dat er überhaupt nog tijd voor
tellen overschiet lijkt haast
onmogelijk voor de man die er
prat op gaat tot negentig uren per
week tot ver over de landsgren
zen voor Tilburg op sjouw te zijn.
Op zoek naar werk, werk, werk.
Als zoon van een Oosterhoutse
kolenboer in een gezin met negen
kinderen van wie hij de zesde
was, wist Gerrit wel al heel vroeg
wat sjouwen was.
Toch lijkt al zijn gezwoeg niet
echt efficiënt. De voormalige
kwijnende wolstad, die in het
recente verleden met investe
ringspremieregelingen voor eco
nomisch zwakke gebieden bedrij
ven moest lokken, staat nog
immer met stip in de nationale
werkloosheidstop. Op een bevol
king van 165.000 zielen telt de
stad 11.500 mensen, die wellicht
nooit meer aan de bak komen.
Dat houdt hem uit de slaap. Want
werk is voor hem veruit het
belangrijkste dat een mens kan
hebben.
„Werkloosheid ligt aan de basis
van ongeveer alle sociale ellende,
misdaad incluis."
Tammer
Zijn woorden klinken nog weer
baar genoeg. Maar mensen om
hem heen menen waar te nemen,
dat Brokx 'op het eind van de rit'
wat tammer wordt. De gekwalifi
ceerde manager met tot voor kort
pitbull-neigingen zou zich in zijn
nadagen wat prettiger voelen in
de huid van een Sint Bernhard,
een vriendelijker lobbes. Op
afstand zou hij vanuit zijn nieu
we onderkomen in Oisterwijk
wat meer blijk geven van gezonde
realiteitszin.
Is de burgemeester getemd?
Twee zoetjes tollen als gekken in
zijn theeglas als Gerrit Brokx
onversaagd de aanval inzet. Met
de blik op de Prins van Oranje, de
latere Koning Willem II, die een
eindje verderop in zijn werkka
mer aan de wand verbeten strijd
voert bij Waterloo.
„Ik ben absoluut niet rustig. Vol
gend jaar heb ik amper tijd om
vakantie te nemen. Dus eh, daar
is nog niks mis mee, maar ik moet
het afkloppen. En rustig vanuit
mijn nieuwe huis in Oisterwijk
naar Tilburg kijken is er ook niet
bij. Ik ben er nog nauwelijks
geweest."
Een recente brief van zijn collega
burgemeester drs. W. Dijkstra
van Udenhout, dat binnenkort
tot 'Groot Tilburg' zal behoren,
brengt kleur op zijn wangen. De
Gerrit Brokx: „Ik ben absoluut niet rustig."
brief gaat onder meer over de
instelling van een Regiofonds
voor investeringen in het Samen
werkingsverband Midden-Bra
bant (SMB).
Brokx met zijn nasale stem als
nat krijt op een schoolbord: „Wat
lees ik! De voorzitter van het
SMB, dat ben ik dus, loopt te ver
voor de troepen uit. Kijk, het is
lijk zullen dan de zegeningen van
het geroemde Tilburgse Model,
waarmee de stad al jaren de
financiën in toom houdt, over de
hoogwaardigheidshoofden wor
den gegoten. Laat dat maar aan
Gerrit over.
Wat is er mis met Tilburg?
Hij gaat er voor zitten. De stilte
eenvoudiger kan doen."
Met die wat cryptische omschrij
ving doelt 'deze burgemeester' op
zijn vele reizen naar alle uithoe
ken van de wereld. Waar hij van
wege zijn vele nevenfuncties
vaak met ambassadeurs, indus
triëlen en andere hoogwaardig
heidsbekleders spreekt en hen en
passant de mogelijkheden van
zijn Moderne Industriestad onder
de neus wrijft.
Bord vliegen
„Nee ik vang geen vliegen weg
voor Indutil. Ik vang nooit vlie
gen weg. Ik ben niet bezig voor
Brokx. Ik probeer alleen een bord
met vliegen klaar te zetten, die zij
slechts hoeven te vangen, zal ik
maar zeggen.
Regelmatig hanteert de eerste
burger geanimeerd de eetstokjes
met bijvoorbeeld Japanse indus
triëlen. Een voortvloeisel uit de
contacten met Fuji Photo Film
zusterstad Minami Ashigara.
„Laatst was ik in Japan voor de
politie en de brandweer, maar ik
zoek toch snel in Tokyo even een
maar wat je wil. Moeten we geza
menlijk de longen niet uit ons lijf
lopen om werk werk werk te krij
gen. Niet zeggen, een beetje kalm
aan, u gaat wat te snel, nog eens
nadenken over dat fonds. Tuur-
lijk ik respecteer de democratie.
Als men niet wil, houdt het op,
maar ik constateer dat het in
Eindhoven wèl gelukt is."
Fluisterend: „Kijk, eh, eh, ik heb
met die komende gemeentelijke
herindeling voor de deur begrip
voor die burgemeesters. Maar
hun taak is wel voortrekker te
zijn. De burgemeester moet vóór
de troepen aanlopen en niet ach
ter het voetvolk aanzeulen."
Stropdas
Rechtop achter zijn lessenaar op
het kamerbrede bureau, de
stropdas onberispelijk tegen een
roze overhemd met contrasteren
de witte boord, gromt mr. Gerrit
Brokx even later binnensmonds
om die hoge werkloosheidsklas
sering.
In zijn kamer op de tweede ver
dieping van het stadhuis, geflan
keerd door een door de zon ver
bleekte koningin Beatrix en
Claus rechts en koning Willem II
met echtgenote Anna Pauwlowna
links, weigert hij die paradox te
accepteren: moderne industrie en
hoge werkloosheid, valt dat te
rijmen?
Hij is net terug van een zoveelste
korte trip naar Japan; ditmaal
om er meer aan de weet te komen
over politiebeleid, brandweer en
crisismanagement. En dit week
einde vertrekt Brokx naar Dubai,
waar hij als voorzitter van de
Habitat-organisatie Nederland
meewerkt aan de voorbereiding
van de Habitat II VN-wereldcon-
ferentie volgend jaar in Istanbul.
Habitat houdt zich bezig met
huisvesting in de wereld. En
Brokx mag in Dubai het Stadsbe-
heersplan van Tilburg als 'best
practice' laten zien. En natuur-
wordt secondenlang alleen ver
broken door het driftig getik van
zijn lepeltje in het glas waarin de
zoetjes onder heftige golfbewe
gingen zijn opgelost. Met een
stem als ratelend mitrailleur-
vuur: „Wij doen hier niks, ik zeg
U, niks verkeerd."
Nee, Nederland verliest volgens
hem louter de slag, omdat we
hier, naast de hoge lonen ook niet
hard genoeg werken. „Jan Tim
mer van Philips heeft dat net nog
eens onderstreept, maar dat wil
len we hier niet graag horen. We
kunnen geen concurrentie bieden
aan booming area's in het Verre
Oosten. Waar scholing inmiddels
op een hoog niveau staat en ze
dus allang niet gek meer zijn."
Op doceertoon: „Maar Tilburg
alleen kan natuurlijk niks doen
aan die dure yen en de internatio
nale valutabewegingen. Wij kun
nen hier zorgen voor een goed
woonklimaat en goed onderwijs.
Want werk binnenhalen is één,
het hier houden is minstens zo
belangrijk."
Agressiever
Sinds de komst van Fuji Photo
Film beginjaren tachtig heeft Til
burg geen 'grote vis' meer binnen
gehaald. Ook in de zeven jaar dat
u hier inmiddels voorop loopt is
dat niet gebeurd. Bedrijvenwer-
ver RWI/Indutil lijdt kennelijk
aan corrosie. Wat doet U daar
aan?
Hij zoekt geen zondebok. Plots
mild: „Eh, ja, we vragen ons
inderdaad af of Indutil voldoende
is toegesneden op de huidige situ
atie. Of ze niet agressiever moe
ten optreden." Schrikt van dat
woord: „Zet maar tussen aanha
lingstekens."
Er is zelfs een voorzichtig excuus:
„Die situatie bij Indutil hangt
samen, en ik zeg dat met terug
houdendheid, met de burgemees
ter van Tilburg, en wellicht ook
met déze burgemeester, die dat
„Ik bedoel, ik doe hier gewoon mijn werk.
zakenrelatie op."
Blijk gevend van realiteitszin
vroegen enkele raadsleden: wat
levert dat op?
Brokx recht met een ruk zijn door
artrose geplaagde rug en tikt met
de knokkels hard op het bureau-
bladi „Niks, eh, niks, niemand
kan garanties geven, maar die
vraag mag je zo niet stellen." Een
understatement: „U weet, ik kom
wel eens in het buitenland en
vraag dan iemand te eten, omdat
ik denk dat dat voor Tilburg wel
goed is. Dat kost Tilburg zeg 75
gulden. Nee hoor, niet meer, als je
de adresjes in Tokyo maar kent."
Die relaties, die maaltijden;
investeringen in de toekomst
noemt Brokx dat. Of voorwaar
denscheppend bezig zijn. Zorgen
dat de terreinen klaarliggen voor
de investeerders. „Als je in een
bakkerswinkel om een zeven-
granenbrood vraagt, moet je niet
horen, dat het morgen gereed ligt.
Dat bedoel ik."
Hij grijpt terug naar de glorietij
den van onze Verenigde Oostin-
dische Compagnie, toen onze
voorvaderen de wereldzeeën
bevoeren. Met enig pathos haalt
Brokx de spreuk aan op het
zeventiende eeuwse Amsterdam
se grachtenhuis: 'de cost gaet
voor de baet uyt'. „Dat gold toen,
dat geldt nou nog."
Tilburg als dertiende Stedelijk
Knooppunt. De kroon op Uw eer
ste ambtstermijn. Tilburg telt
weer mee. Maar wat heeft het de
stad concreet opgeleverd?
De zevende stad van het land
staat weer op de nationale kaart.
Weer refererend aan zijn nimmer
aflatende bescheidenheid wil
Brokx daar wel iets over zeggen:
„Dat is onbetaalbaar, niet in mil
joenen uit te drukken."
Salaris
„Ja, als anderen al zeggen dat het
aan mij ligt. Ik bedoel, ik doe hier
gewoon mijn werk, dan kan je
Handmade 1
Kerkstraat 10, Oosterhout, tel. I
Van onze sportredactie
Arnhem - Vitesse hoeft er niet
te rekenen dat Ronald
Spelbos zich ook maar enigs
zins neer zal leggen bij zijn
ontslag- De Veenendaler zegt
maandagochtend volkomen
overrompeld te zijn door het
besluit van voorzitter Aal-
bers. „Ik lees overal dat ik op
„on-actief ben gezet, maar ik
ben ordinair ontslagen", aldus
een zwaar aangeslagen Spel
bos.
Ik hield na zondag totaal geen
rekening met de mogelijkheid
ontslagen te worden. Dit komt
werkelijk als een doodklap voor
mij. Maar ik laat het hier niet bij
zitten. Ik zal tot de laatste snik
zeggen dat deze burgemeester het
salaris voor zijn opvolgers tot het
jaar 2250 heeft verdiend."
Hij geeft aan dat de stad vele mil
joenen guldens - 'Ik tel ze niet
allemaal op' - heeft binnenge
sleept, sinds hij er vijf jaar gele
den in slaagde, de felbegeerde
status van Stedelijk Knooppunt
tegen alle prognoses in voor de
poorten van het Binnenhof weg te
slepen.
Euforie en activiteiten alom, De
Tilburgse burgervader is in zijn
enthousiasme nauwelijks te stop
pen en somt op: de stad waagt
zich, hand in hand met Telecom
als Tilburg-Net op de elektroni
sche snelweg - 'Zo heet dat toch
hè - kreeg een tropisch zwembad,
een leerstoel industrieel manage
ment aan de plaatselijke univer
siteit en bouwt aan een kunst
cluster.
Brokx: „Allemaal medegefinan
cierd door het Rijk als gevolg van
die status. Ik bedoel maar."
Voorts werpt Tilburg zich op
plannen voor een prestigieuze
stationszone, waar futuristische
kantoorkolossen straks in slagor
de de skyline moeten markeren.
Reeds priemt de 80 meter hoge
kantoorkolos van verzekeraar
Interpolis als een vinger de lucht
in.
Omhoog is voor de burgemeester
de enige juiste richting, want
ondanks zijn bescheidenheid is
voor hem 'de sky de limit'.
Maar veel belangrijker dan deze
'aardse zaken' noemt hij het ste
vig opgekrikte zelfbewustzijn
van zijn voetvolk. „Ze lopen hier
weer fier rechtop, Tilburg telt
weer mee. U kunt mij in de mond
leggen dat ik zit op te snijden,
maar ik ben ook op dit punt
bescheiden, zoals gebruikelijk. Ik
kom in het land geen mensen
tegen die niet zeggen dat er in
Tilburg wat gebeurt.
Inderdaad is er in de 'schoonste
stad van 't laand', tot wanhoop
van gemotoriseerd Tilburg, prak
tisch geen straat die niet is opge
broken, fietspaden in aanleg
meanderen zich vanuit de buiten
wijken naar het hart, pleuren
worden opgeknapt, het hart van
de stad autovrij. Brokx is er blij
mee: „Als we het niet gewe®
waren (Stedelijk Knooppunj'
HZ) hadden we dit niet gehad,
Groot Tilburg
Wat kan uw tweede ter#!
hier nog glans geven. Op 1 j®#'
ari 1997 als de herindeling
feit is is het voor u einde c
ning?
„Het zal u duidelijk zijn, voorna]
blijft het tot de laatse snik voor-1
waarts mars, voor de troepen u 8
Op zich is dat niet lang meer. W 81
dertien maanden, da's snel W
als de gemeentelijke herindeli g 1
doorgaat, ik hoop confonn
voorstellen van het kabinet, 1
wordt 1 januari 1997 de gen®I
te Tilburg opgeheven. En m I
deze burgemeester van rechts 1
ge ontslag. Dart is het ge® .1
Nee het ligt niet voor de hand» I
ik opnieuw solliciteer. Dan b I
63, ik bennual ongeveer de enige
burgemeester van deze leetti]
de grote steden, die t
„Wat mijn tweede aml)tsPeriu|
nog glans kan geven? Da I
Staatsblad zomer 1996 1
Door Jaap Bakker
Eindhoven - Luc Nilis
maakte op de valreep 2-1
en iedere PSV'er haalde
opgelucht adem. De knie
val van Werder Bremen,
zeven minuten voor tijd,
was door niemand meer
verwacht.
Beslist is de tweestrijd in de der
de ronde van het toernooi om de
UEFA Cup absoluut nog niet,
maar PSV reist over twee weken
in ieder geval met een voorsprong
af naar Duitsland. En daar, zo
verwacht PSV-trainer Dick
Advocaat, krijgt zijn ploeg veel
meer ruimte dan in de eerste ont
moeting. Mede dankzij die late
goal van Nilis.
De nummer twee van Nederland
marcheerde gisteren stroef. Ster-
I ker, het PSV van gisteren leek
vaak heel erg op het PSV van Aad
de Mos. De huidige trainer van
Werder Bremen gaf tot 28 okto-
I ber 1994 anderhalf jaar leiding
aan de Eindhovense ploeg en
kreeg maar zelden vaart in het
spel van zijn pupillen.
Het team dat Dick Advocaat
onder zijn hoede heeft genomen,
heeft normaal gesproken een veel
mooier gezicht, maar zag er tegen
Werder lelijk uit. De PSV'ers
leden continu balverlies, waren
zelden creatief in hun pogingen
de Duitse defensie open te spelen
en mochten de handen dichtknij
pen dat halverwege het duel (1-0)
nog geen tegentreffer was geïn
casseerd. Alleen Marciano Vink
bracht gevaar in het aanvalsspel,
waar het PSV van gisteren was
verder nimmer de flitsende ploeg
I van de afgelopen weken.
„Dit is geen goed resultaat",
begon Advocaat meteen na
aflooP„ „maar we verdienden
gewoon niet meer. Dat het nog 2-
1 werd, daar mochten we al blij
wee zijn." De oorzaak was sim
pel, aldus Advocaat: „Te veel
spelers misten de vorm. En Wer
der speelde niet alleen puur op
zekerheid, maar ook tactisch
I
ste
de
re
wei
ma
ste.
tev
ma
teg
fou
de
De
de
van
Grooti
wijzigingsvoorstellen
kabinet publiceert. Dus
Tilburg met Goirle,
Enschot en Udenhout samen.
Dat Gerrit Brokx straks jan
grootste stad van Bra%4'o)(f
vijfde van het land, met
inwoners geen burgemeesi
zijn deert hem niet. Vo
opvolgers heeft hij in™,d an
salaris al verdiend. Tot
jaar 2250.
FOTO'S TON TOEMEN
Rome (sid) - De Cubaan
Ivan Pedroso is zijn
wereldrecord verspringen
kwijt. Een Italiaanse offi-
C1al, Luciano Gemello, is
voor het leven geschorst.
at heeft de Italiaanse
auetiekbond (FIDAL)
dinsdag beslist.
Pedroso sprong op 29 juli in
hestnere 8,96 meter. Vanaf
begin stond het record
J,er dlscussie. Op video-beel-
en was duidelijke waar-
vrf een Persoon
n°r de windmeter stond.
bleek Gemello te zijn.
v ee ai*dere officials, die
antwoordelijk waren voor
vp ^anS van zaken rond het
naiS?-n?^en' werden wegens
nalatigheid drie jaar
geschorst.
e Internationale Amateur
bi !!- Federatie (LAAF)
d«.i Zlch nu over het °or-
Zr,yan de FIDAL. Het
wereldrecord blijft in han-
Y?n Mike Powel met
aLDe Amerikaan leverde
het w£tatie 111 1991 ^ens
WereMu Tokyo toen hii
ri kampioen werd. Ove-
JL"f. ®ag Pedroso de Fer-
tecLa? l] met ziin 'wereld-
verdiende behouden.
|fr
Van
Mac
wel
Welil
dag
Mad
Real
giste
wegi
wel
land
Tijde
giste:
sloeg
te At
Met
