6Ik heb altijd het woordenboek bij 9
Erica van den Henvel kan weer lachen
OMST...
KOMST
EREN
DAG
SME
ing ROVA
J ®assieknf 5Fuzlek "ind ik mooi.
ervo
een opleiding op maat
SÖS
Chinese sterspeler Liu Qiang spreekt alleen de taal van het tafeltennis
SPORT
B4
Badmintonster met Coene en Michels op weg naar Atlanta '96
VOOR:
oneelsvoorziening; loopbaan
die- en beroepskeuze-adviseur.
IBEID TILBURG
IItijd) met de afstudeerrichtingen:
ting; U personeel en organisatie.
OO-l 5.00 UUR
'ag of vraag de brochure aan bij:
bsephstraat 108, Postbus 10077,
ïl 00.
lgopleiding
t Ga
w A
rwedestraat 1
35 XR Middelburg
ïfoon 0118 62 39 51
een samenwerkingsverband van
n en instellingen heeft per februari
.ogelijkheden. Het betreft opleidin-
stratie, automatisering en logistiek,
Et Spectrum College Breda worden
i ECABO-opleidingen varieert van 1
t het vak door middel van werkend
jgwezen.
30 of MAVO:
lesse
ptief Medewerker
ninistratief Medewerker
per Informatiesystemen
srker
\MO of MBO:
sse
Irder
Irper
Immeur
istiek Management
Breda,
hoven,
delburg
BOVA-
n de buurt:
6b
1°
DE OPEN DAG OP DONDERDAG
3ER VAN 13.00 TOT 20.00 UW
rdt vroeg of laat doorkruist door bles-
'releed. Het is niet iedereen gegeven
sterker uit te komen. De Helmondse
Jdsintonster Erica van den Heuvel (29)
•akte de afgelopen drie jaar kennis met
*le diepe dalen dank zij een onwillige
en een overbelaste achillespees. Die
elende periode lijkt echter al weer
achterhaar te liggen. Samen met Ron
jriels speelt ze momenteel uitstekend
jet gemengddubbel en ook in het
jjutvendubbel - met Eline Coene -
kopt het lekker. Erica van den Heuvel op
;,j naar eremetaal in Atlanta? „Wie
itet, Het gaat nu goed, heel goed zelfs."
:»cavan den Heuvel kan weer lachen.
«duiveltje sloeg bij Van den Heuvel toe
l'l992. oHet begon met een knieblessure,
jjirsa kreeg ik, misschien doordat ik wat
uiers ging lopen, last van de achillespees
jjinijn linkervoet. Dat was een hele verve-
late blessure, ik kon geen schoen meer aan.
[(tduurde in en uit, eerst de spuit erin, daar-
maar het hielp allemaal niets."
bleek onvermijdelijk, en uitein-
iïjkwas ze pas afgelopen voorjaar weer fit.
jaar toen was daar de schaduw van de twij-
jl.Zou ze nog wel terug kunnen komen? En
jja, was het reëel om te veronderstellen dat
weer terug kon komen op het niveau
(ivoor de blessures? Mentale training door
Schuyers sterkte de Helmondse in die
(teilijke momenten.
Talenten
Jistelt jezelf vragen, dat zonder meer. Maar
ilgeef niet op, dat heb ik nog nooit gedaan,
te zullen me eerst werkelijk van de baan
«ten vegen. Ik had alleen veel moeite met
tel accepteren van de blessure, ik werd op-
Rico heeft me doen beseffen dat het
i even niet meer ging zoals ik dat wil-
i."
Ik nuchterheid verdween, maar de gedreven-
„Dat zit er gewoon in. Ik ken mijn
talenten," vertelt ze. „De Spelen in Atlanta
/s;A-" ,lwt
.;vr?
Badmintonster Erica van den Heuvel: „Ik ben altijd een teamspeelster geweest.
waren het streven, en zijn dat ook gebleven.
Ik ben sterker geworden van die blessures,
weet ook beter wanneer ik wat gas terug moet
nemen. Eerst bruiste ik van de energie, maar
verspeelde ook erg veel. Nu ben ik veel rusti
ger in de voorbereiding naar een wedstrijd, ga
heel anders met de sport om. Maar het is niet
zo dat ik na dat gedoe met die blessures het
succes meer ben gaan waarderen of zo."
Tijdens het gesprek gaat de telefoon. Of ze
een demonstratietraining wil komen verzor
gen. Ze zegt toe, mits er geen toernooi op het
FOTO RENE MANDERS
programma staat. Legt dan uit: „De mensen
kijken toch tegen je op. Aan de andere kant:
het wordt wel erg veel. Afgelopen zomer heb
ik anderhalve week vakantie gehad. In een
Olympisch jaar moet je van alles regelen en
vaak spelen. Gelukkig kan ik het evenwicht
wel vinden. Ik heb altijd veel sociale contac
ten gehad. Dat is erg fijn, zeker als je langdu
rig geblesseerd raakt. Dan wordt je wereldje
ineens wel erg klein, hoor."
Erica van den Heuvel heeft iets met de Olym
pische Spelen. In 1992 schreef ze historie: in
Barcelona won ze de eerste Olympische bad-
mintonwedstrijd in het enkelspel. „Maar ik
kwam samen met Eline voor het vrouwen-
dubbel. We stonden vijfde op de wereldrang
lijst. Eline kreeg vóór de Spelen last van een
blessure, daardoor vielen de prestaties wat
tegen."
Geveld
Na Coene werd later ook Van den Heuvel ge
veld door blessureleed. Twee jaar waren ze
eruit, en de vijfde plaats op de ranking ging
dus verloren. Nu ze weer fit is, heeft ze defini
tief gekozen voor het dubbelspel. Dat is haar
discipline, stelt ze. „Je kunt niet overal even
goed in zijn. Het dubbelspel ligt me heel goed.
Ik ben altijd al een teamspeelster geweest. In
het enkelspel boekte ik alleen incidenteel
eens een succesje, een toernooi winnend af
sluiten lukte me niet. Ik voel me beter op mijn
gemak met zijn tweeën."
Samen met Ron Michels won ze onlangs de
Duitse Open en daardoor maakten de twee
een spectaculaire klim op de ranglijsten.
„Och, de verschillen zijn klein, we hadden er
ook in de eerste ronde uit kunnen vliegen,"
relativeert ze. „Maar doordat we nu in een
goede vorm steken, kunnen we op beslissende
momenten de wedstrijden naar ons toe trek
ken. Dat maakt het verschil."
Vrouwendubbel
Momenteel staat ze met Michels achtste, ne
gentien plaatsen hoger dan een maand gele
den. In het vrouwendubbel staat ze samen
met Coene 22e, vijftien treedjes hoger dan in
oktober.
Op 31 maart 1996 worden de eerste zeventien
in het gemengd-dubbel en de bovenste negen
tien in het vrouwendubbel geselecteerd voor
de Spelen. Het ziet er dus goed uit. Van den
Heuvel: „Ik heb het gevoel dat ik zowel met
Eline als met Ron aan de eisen zal voldoen. De
kans op succes is echter in het gemengd-dub
bel het grootst. Met Eline moet ik van verder
komen, dat gaat langzamer. Eline heeft een
grote achterstand wat betreft wedstrijdritme
op internationaal niveau. Daar moeten we
nog veel inhalen."
Om zo optimaal mogelijk naar kwalificatie -
en daarna naar de Spelen zelf - toe te kun
nen werken, komt het prima uit dat ze een
tijdje niet meer hoeft te werken. Haar werk
gever, de gemeente Helmond, heeft haar met
ingang van 1 oktober onbetaald verlof gege
ven. „Ze hebben gezien dat het allemaal
moeilijk te combineren is. Ik train minimaal
vier uur per dag, speel bovendien competitie
in Duitsland. Aan rusten kwam ik weinig toe.
Tot en met 31 augustus van het volgende jaar
kan ik me nu volledig op Atlanta richten."
En na Atlanta? Helemaal stoppen doet ze niet,
daarvoor is ze teveel liefhebster. „Ik ga de za
ken echter wel op een rijtje zetten. Als het
goed draait en we halen medailles... Ik blijf in
ieder geval nog een seizoen in Duitsland com
petitie spelen. Maar ik ga wel weer werken."
Het bevalt haar goed in de Duitse competitie.
Ze verruilde AA Drink/BC Nuenen in 1994
voor Heiligenwald. Een nieuwe uitdaging,
vond ze. De hele Europese top badmintont
immers bij de oosterburen, bovendien is het
geld er beter dan in Nederland. „Ik kreeg een
leuke aanbieding", glimlacht ze. „Niet dat ik
er van kan leven, maar toch. En we hebben
een hartstikke leuk team."
Stadsgenoot
Nadeel van het vertrek bij de Nuenense bad
mintonclub was dat ze Judith Meulendijks
achter moest laten. Haar jeugdige stadsge
noot is een van de grootste Nederlandse bad-
mintontalenten, en Van den Heuvel schepte er
behagen in om Meulendijks de kneepjes van
het vak bij te brengen.
Ook in de toekomst zou ze graag talenten be
geleiden. „Ik zou het zonde vinden als ik an
deren geen wegwijs zou kunnen maken in het
wereldje. Eigenlijk heb ik altijd al veel ge
coacht, ben ook een van de weinigen die tij
dens bondstrainingen collega's aanwijzingen
gaf. Dan zeiden sommigen: wat doe jij nou?
Het zijn nota bene je tegenstanders op een
NK. Maar ik heb vroeger ook veel opgestoken
van anderen. Rob Ridder nam mij destijds op
sleeptouw, en dat waardeerde ik heel erg."
Door Peter van de Berg
Bom - Het kleine rode woor
denboekje is van onschatbare
Het is voor Liu Qiang
enige manier om zich
Maanbaar te maken in zijn
«uwe leefomgeving. De
'oortdurende glimlach ver
zijn onzekerheid. Dat
kan communice-
met de mensen maakt hem
weinig uit. Zeker
Wen, de Chinees spreekt He-
wde taal van het tafeltennis.
Pter de pingpong-tafel wil
®i zijn kwaliteiten laten zien.
ten woorden maar daden.
jongeman verblijft sinds
«halve maand in Limburg,
cultuurverandering heeft
'olijks invloed gehad op de
«jtbaar ontspannen Qiang. Hij
zich als een vis in het water
Z1)n nieuwe woonplaats. De
'Magen na zijn aankomst
«toj zijn ogen uit in Bom. „Ik
Nederland alleen als het
1,1 van de klompen, tulpen en
«is. Het is hier zo rustig en de
zijn erg schoon. Iedereen
cnulpzaam en vriendelijk."
!n8 heeft weinig last van de
Fbamère. Ondanks dat zijn
w!> bePerkt blijft tot
®n okay' geeft hij met een
knikje aan dat hij de
!io»Tf P'lPb En als hij zijn
«taalwil spreken gaat Qiang
u °®y Cheng, uitbater van
Wauraantel'ike Chinees"Indisch
_teg heeft zich over zijn land-
ontfermd. Hij treedt niet
°P nis tolk, maar zorgt er
'or dat Qiang drie keer per
en kruS een maaHijd kan nut-
„j mori nog wennen aan
led it eetgewoonten. Brood
turtle, nooit gegeten. En
ld, ajn veel te zoet. Ik
*1." r
De overgang van het hectische Peking met zijn
tienduizenden vogtgaqgeE?, fietsers en automobi
listen naar het rustige leven in het Zuidlimburgse
dorp Born. Een cultuurshock voor Liu Qiang, die
sinds 21 september de clubkleuren van tafelten
nisvereniging Van Sloun Interieur/Bartok verde
digt. Gecontracteerd om de ploeg van coach Piet
van Sloun opnieuw kampioen in de eredivisie te
maken. Na zeven duels zijn de rollen echter op
pijnlijke wijze omgedraaid. De Chinese topper
arriveerde weken te laat in Nederland waardoor
het gehavende team uit Buchten in de competitie
grote averij opliep. De nationale titelhouder vecht
op dit moment voor lijfsbehoud.
Hij volgt het voetbal op de voet.
„Ajax is ook bekend in China. De
club speelt fantastisch. Ik heb me
voorgenomen om nog één keer
naar een wedstrijd van Ajax te
gaan kijken."
Last van heimwee heeft hij nog
niet gehad. „Ik ben gewend op
eigen benen te staan. Toen ik in
Peking trainde, woonde ik ook
alleen. Ik was vaak van huis. Dan
leer je om voor jezelf te zorgen.
Af en toe bel ik naar huis en
schrijf ik brieven naar mijn fami
lie."
Kustlijn
Liu Qiang groeide op in Qingdao.
Een miljoenenstad aan de baai
van de Gele Zee op vierhonderd
kilometer van Peking. De streek
is in trek bij westerse toeristen.
De kustlijn is volgebouwd met
hotels. De inwoners van Qiang-
dao kunnen zich slechts vergapen
aan de rijkdom van de mondaine
badgasten. Zelf moeten ze hard
werken in de haven en de katoe
nindustrie.
In die grauwe omgeving maakte
Qiang kennis met tafeltennis. De
sport behoort tot de Chinese cul
tuur en is bijna een onmisbaar
onderdeel van de opvoeding. In
vrijwel elk gezin wordt het spel
door meerdere mensen beoefend.
Tot voor enkele jaren was tafel
tennis voor vele talenten zelfs hét
middel om de Volksrepubliek
China te ontvluchten. Talenten
kregen toestemming van de auto
riteiten om hun 'kunsten' in het
buitenland te tonen.
Een nieuwe wereld openbaarde
zich voor toppers als Ma Wenge
en Wang Tao. Ze verlieten des
tijds het met strak regime gere
geerde communistische China en
maakten kennis met de luxe en
verlokkingen in Europa.
Progressie
Ook de jonge Liu Qiang bleek
meer dan gemiddelde aanleg voor
..Ik kijk graag tafeltennis te hebben. Als achtja
rige ging hij naar een van de ruim
3500 jeugdsportscholen in China
waar de talenten van de toekomst
Pittig gekruid voed-
Wbal
^nummer zestien van China
,0»t drieL v®bli)fsvergunning
Mode aanden- Tijdens deze
h^tb'ovefa over een
0erdewinkelvan coach
achter h» Qiang niet
*andelt l< J ennistafel staat>
tevtaU? e0r de winkelstra-
Op in 0"lof11eest hij een boek.
%Lït!Fka™r. staat ^n
I Ik lukt het maakt niets
"«sternaar alles."
worden voorbereid op de eerste
wedstrijden. Qiang maakte in
sneltreinvaart progressie. Nadat
hij zijn middelbare school had
afgerond, verhuisde hij naar de
hoofdstad Peking. Hij werd toe
gelaten tot de Tiyanguan Lu - de
beroemde sporthallenstraat -
waar alleen de beste atleten
mogen trainen.
Al snel werd hij opgenomen in de
Chinese jeugdselectie en verover
de hij een zilveren medaille bij
het nationaal kampioenschap
voor junioren. In 1992 maakte hij
op twintigjarige leeftijd de over
stap naar het A-team. In mei van
dit jaar was hij reserve bij het
wereldkampioenschap in Tianjin.
Zijn definitieve doorbraak lijkt
slechts een kwestie van tijd. Voor
de Olympische Spelen in 1996 is
hij een van de genomineerde spe
lers.
Makkelijker
Nu ook China steeds meer wes
terse trekjes begint te vertonen
gaat voor de tafeltennissers de
deur naar Europa steeds makke
lijker open. Liu Qiang is de derde
Aziaat op rij die in de Nederland
se competitie èn bij Bartok aan
de slag gaat. Zijn landgenoten
Chen Sung en Wang Wei gingen
hem voor. Net als bij Sung en Wei
kwam coach Piet van Sloun met
Qiang in contact dankzij tussen
komst van de Amerikaanse kin
derarts Jolly Sajino.
De nationale competitie gaat al
jaren gebukt onder de zuigkracht
van het buitenland. De eerste
acht spelers van de ranglijst
zochten hun heil over de grens.
Vooral in Duitsland en België
worden ze vorstelijk beloond
voor hun diensten.
In ons land is de strijd om de titel
in de eredivisie uitgegroeid tot
een veredeld onderonsje van acht
teams. Toppers van het niveau
Liu Qiang geven de competitie
enige kleur.
Vermoeid
Beleefd als hij is, wil Qiang - tot
op dit moment zonder nederlaag
in het enkelspel - zich niet nega
tief uitlaten over het matige
niveau van zijn Nederlandse col
lega's. „Ik moet honderd procent
geconcentreerd spelen om te win
nen. De eerste wedstrijden was ik
niet tevreden over mijn presta
ties. Ik was vermoeid door de lan
ge reis. Het gaat nu steeds beter.
Ik wil ervaring opdoen. Dat is
voor mij belangrijker dan geld
verdienen. In China trainen we
minstens zeven uur per dag.
Wedstrijden spelen we nauwe
lijks. Nu kan ik veel partijen
afwerken. Dat is goed voor mijn
ontwikkeling."
De Nederlandse tafeltennisbond
(NTTB) maakt dankbaar gebruik
van de aanwezigheid van Liu
Qiang. De laatste veertien dagen
ging hij twee keer per week met
de inmiddels tot Nederlander
genaturaliseerde Chen Sung naar
de kadertrainingen in Utrecht.
Daar fungeert hij als sparring
partner voor de internationals.
Ook naar het Duitse Jülich - het
walhalla van de Chinese tafelten
nissport in Europa - heeft Liu
Qiang zijn vleugels uitgeslagen.
Daar kan hij oefenen tegen zijn
landgenoot Wang Tao, wereld
kampioen dubbelspel. „Bij Bar
tok kan ik weinig leren. Ik train
graag tegen internationale top
pers. Dat heb ik nodig om te
groeien."
Gebarentaal
Zijn verblijfsvergunning is nog
ruim een maand geldig. Coach
Van Sloun stelt alles in het werk
om Liu Qiang langer voor de ver
eniging te behouden. De speler
zelf wil ook graag blijven. „Ik
hoop dat de vergunning verlengd
wordt zodat ik ook aan de voor
jaarscompetitie kan deelnemen."
Eerst staat voor Liu Qiang een
andere moeilijke klus op het pro
gramma: Bartok door de degra
datiepoule loodsen. „Het is jam
mer dat ik niet voldoende kan
spreken met mijn trainer en de
ploegmakkers. De coach maakt
tekeningen om aan te geven op
welke manier ik moet aanvallen.
Met gebarentaal proberen we
elkaar te begrijpen. De tijd is te
kort om Nederlands te leren spre
ken. Daarom heb ik altijd mijn
woordenboek bij me."
o Liu Qiang: „Ik kende Neder
land alleen als het land van de
klompen, tulpen en molens."
TONNY STROUKEN
IHSSTEM
ZATERDAG 11 NOVEMBER 1995