si
DE STEM
"Ik ga mijn eigen gang'
Guus Hiddink is de Van Gaal-lobby een beetje beu
jbe semafoons
buzzers
B
*ij er naar
dat lied
ij»
nu vanaf 229j"
grote sortering semafoons
«traat 14 Breda/Princenhage Tel. 076-5212881
Sport
ZATERDAG 11 NOVEMBER 1995 DEEL
heb Ronald Spelbos hoog
«n Vroeger al, als ijzersterke
foef, en daarna als tech-
ad, directeur. Bij NAC toonde
i; zjCh een trainer op wiens
ird je rekenen kon, of je het
wel of niet met hem eens
1 Om te beginnen keek hij je
j jn de ogen als je met hem
Jen dat op zich is al een uit
kering in het trainerswereld-
Aan de Beatrixstraat heeft hij
jijen maar goede herinnerin-
achter gelaten, behalve dan
jijen Desmit. Spelbos liet de
"tiine verdediger bij de
gUee van NAC in de
foe debuteren
•aen ene Babangida en
foeft Jantje nu nog
■Mchtmerries van. Het
0d 2-3 doordat de
jaimante Belg aan alle
tanten voorbij gelopen
«ld door de bliksem
de Nigeriaanse
jeedy Gonzales. Het
a meteen het begin
iet eind van de wel
korte carrière van
jantje als professional.
Desondanks is in Breda
ui aan Desmit geen
naad woord over Spel
ter te ontlokken. Spel
ts heeft bij mijn weten
«5 nooit van zijn leven
Iemand besodemieterd,
Spelbos doet wat-ie
iegt,Spelbos is eerlijk en
Mhtlijnig, Spelbos pro-
W altijd waar te
naken wat-ie beloofd
tefttezullen proberen.
«et enige dat Ronald
Spelbos fout gedaan
leeft is naar Arnhem te
vertrekken. Had-ie
peten hoe eerlijkheid
enrechtlijnigheid in het Gelderse
«ordenboek verklaard worden
dan had-ie nu waarschijnlijk nog
«Breda gezeten.
lij Vitesse werd hij vanaf het
geconfronteerd met een
«ijlde colonne naar een oud
Amsterdamse model. Bij Ajax is
die ondergrondse beweging op
sterven na dood, maar omdat in
leven aan alles een eind
komt, is het alleen maar wachten
op de revival van de roddelclub.
Want ook in het voetbal gelden
de wetten van varkenscyclus en
«an de magere en de vette jaren,
lij Vitesse was de vijfde colonne
a! springlevend en tot overmaat
van ramp ging het vanaf het
begin niet echt lekker. Er werd
«atverloren en gemopperd, spe
lers gooiden de kont tegen de
bib, de voorzitter begon te zani-
ert de lokale roeptoeter
n olie op het vuur te gooi
en. Een bekend proces dat
feestal eindigt met het ontslag
w de trainer, en vreemd
poeg nooit dat van de voorzit
ter.
ipelbos kreeg wat uitstel toen er
«t wat gewonnen werd, en
fef iedereen kaarsrecht in de
JW kijken. Het zou mij niet ver
onals hij de eer aan zichzelf
Wt op het moment dat Vites-
s aan een winnende serie bezig
JiNjj zijn ontslag indient.
®nij die kans krijgt is de vraag,
"'galopen zondag verspeelde
P team uitgerekend in Breda
voorsprong en daar reageer-
Spelbos met een enigszins
oolmeesterachtige sanctie op:
Ween moest voor straf mee in
"alius naar Arnhem voordat hij
'aar huis mocht. Nou maakte dat
de meeste spelers niets uit,
Wvoor Edwin Gortertoevallig
0ie woont tien kilometer
«westen van Breda en Arnhem
sen kilometer of honderdtwin-
S naar het noord-oosten. De
perdeler van Vitesse verdom-
bet daarom om in de bus te
™PPcn en wendde het stuur
WtHeike.
l,kol9ende sanctie was voor-
f r,,,Wantde rechtlijnigheid
Spelbos liet weinig keus:
te? WLerd naar het tweede
«sn d nnen. Na interventie
kspelersraad bood Gorter
d e*tujes aan, maar donder-
jA,°Pd?at hij desondanks op
Uji», tijdens een flink uit de
Belopen oefenduel
hlr„ 'e' Dat was maar
«w ook, want een Gorter die
j,n d wordt wilde in het verle-
res2 ietsteontstuim'9
's alleen maar op
conflict in de Gel-
hldatm- I Ronald sPe!bos
Haar „T?chlen niet overleven,
"earliik K?-rsrecht' rechtlijnig
oprecht'LtSpelbos is zo
schier, f i bet> z'i het mis-
Snen »i ^et'e aarzelend, toe-
dromen u "°9 we'eens
Léon Krijnen
f Een opmerkelijk beeld; Hiddink als bondscoach tussen niet-Ajacieden (vlnr) Dennis Bergkamp, Arthur Numan en Youri Mulder.
FOTO LEO VOGELZANG
Woensdag, als het Neder
lands elftal tegen Noor
wegen speelt, zit Guus
Hiddink als enige baas in
de dug-out. Dat wordt
overal in de wereld nor
maal gevonden, behalve
in Nederland. Omdat de
Ajacieden doorgaans in
het Nederlands elftal
minder presteren dan bij
hun club, leek het som
migen wel wat om Louis
van Gaal naast de bonds
coach te zetten.
De technisch directeur
van Ajax peinst niet over
zo'n constructie. Hiddink
ook niet. Maar degene die
hem deze discussie heeft
bezorgd, dankt hij langs
deze weg hartelijk.
„Laten we kalm blijven
zeg," zei de KNVB'er in
een exclusief gesprek aan
de vooravond van het
trainingskamp voor de
interland van het jaar.
Oranje móet winnen,
daar wordt Nederland
een beetje zenuwachtig
van. Hiddink niet en juist
die relaxte houding
wordt hem weieens kwa
lijk genomen. „Gelul,"
zegt de bondscoach. En
dat is eigenlijk wel leuk;
een bondscoach die
gewoon gelul zegt.
Door Chris van Nijnatten
Hans Kraay startte een bizarre
lobby. Louis van Gaal moest
maar naast Guus Hiddink in de
dug-out gaan zitten tijdens
Nederland-Noorwegen. „Je flapt
zoiets eruit in een opwelling en
pas daarna onderken je de impact
van je woorden," verklapte 's
lands tv-voetbalwijsgeer achter
af. De toon, nee, het onderwerp
voor de discussie was bepaald.
Maar Kraay is natuurlijk een Jan
zonder Land. Hij heeft makkelijk
praten zonder enige verantwoor
delijkheid. Guus Hiddink is er
goed pissig van geworden. „De
buitenwacht stookt onrust rond
Oranje." Het verbaasde hem.
„We staan voor de belangrijkste
wedstrijd van de kwalificatie
reeks! Laten we kalm blijven
zeg."
Het demagogisch gehalte van
Kraays lobby viel hem tegen, had
de bondscoach meteen geroepen.
„Geen sterke reactie," zei Hid
dink later, twee dagen voor hij
met Oranje het trainingskamp
inging. „Ik had me harder op
moeten stellen."
Een bondscoach verdient door
gaans geen mededogen. Hij zit
alleen op de bok, heeft alle leids
els, in handen en kan dus afge
schoten worden - zo luidt nu een
maal het jargon - als zijn paarden
de bocht uitvliegen. „Maar hier
proberen ze heel vaak een wig te
drijven in het collectief van het
Nederlands elftal. Dat is met
voorbeelden uit de historie te sta
ven. Bondscoach-pesteri is een
geliefde bezigheid in deze con
treien."
Het hoort erbij, denkt-ie. „Dus ga
ik geen tijd en energie steken in
het reageren op oeverloos
eh...gezeur. Wij moeten naar
Engeland. Laat mij die klus even
klaren, want ik geloof dat ik dat
wel kan."
Interpreteer de woorden van
Hiddink niet als het angstig
geblaat van aangeschoten wild.
Zo voelt hij zich niet. Hij fixeert
zijn irritatie ook helemaal niet op
Kraay. „Maar ik sla al die dinge
tjes als een jachthond op."
Niet alleen in zijn hoofd, ook in
zijn agenda. De jachthond heeft
er een stapel van. Het zijn eigen
lijk dagboekjes. Hij schreef er
bijzondere voorvallen in op. Wie
in de 'verzamelde werken van
Hiddink' zijn periode als coach
bij PSV opslaat, komt daarin
ongetwijfeld zijn relatie met
Kraay tegen, de toenmalige
manager van PSV. Kraay werd
toen weieens plotseling ziek en
op zulke momenten depte Hid
dink als een broeder het zweet
van des managers voorhoofd.
En nu? „Ja verdomme. Kraay
roept iets, wat hij in principe
mag, maar ik word met de gevol
gen geconfronteerd. Het verhaal
over de fijne chemische reactie
tussen Van Gaal en de Ajacieden.
Daar komen mensen dan mee aan
bij mij. En niet één keer, jezus,
dan denk ik weieens: hé, bedenk
zelf eens iets in plaats van Kraay
na te praten. Het is zo gemakke
lijk kletsen voor de zogenaamde
voetbalgoeroes en zo weinig men
sen slagen er helaas in om daar
doorheen te kijken."
Wat Hiddink het meeste steekt, is
dat een imago-probleem hem
meer parten lijkt te gaan spelen
dan de verloren partijen tegen
Wit-Rusland en Tsjechië. „Aan
de juiste spanning en beleving
ten aanzien van Nederland-
Noorwegen hoef ik niets te doen.
Die wedstrijd is op zich al
belangrijk genoeg. Iedereen kent
de consequenties van een slecht
resultaat toch al." Dat had hij
beter niet kunnen zeggen, daar
zit dan weer die ongekend ont
spannen bondscoach in volle glo
rie. „Nee, weet ik, maar ik klop
niets op om mijn eigen imago wat
te veranderen of aan te scherpen.
Ik ga mezelf toch geen geweld
aandoen. Men stigmatiseert
graag in het voetbal, dat is dan
jammer."
Imago's bouwen, vindt hij 'inte
ressant', dat wel. „Ik doe er niet
aan mee, maar dan kun je zo'n
proces nog wel interessant vin
den. Het imago, het beeld van een
trainer, nuances tellen niet.
Michels is de harde, de ondoor
grondelijke. Dat die man zachte
kanten had, bleef lang onderbe
licht. Dat moest om zijn imago te
handhaven. Van wie? Van nie
mand of iedereen. Het lijkt soms-
wel een stille afspraak tussen de
imago-bouwers. Ik geloof niet
dat Michels er ooit zelf om
gevraagd heeft."
Een stigma is een brandmerk,
eigenlijk een nooit meer te ver
wijderen, door de publieke opi
nieleiders aangebrachte en
onderhouden tatoeage. 'Hiddink
de relaxte man, de door de jaren
zeventig gevormde jongerenwer
ker, de begrijper.' Het zal duide
lijk zijn, dit stigma klopt van
geen kanten, vindt Hiddink.
„Als er bij mij eens iemand te laat
aan tafel schuift in Noordwijk,
dan krijgt die speler een boete. Ik
ben zelf als eerste te laat bij het
eten verschenen. Expres, ook
meteen de bijbehorende boete
betaald. Noem het het stellen van
een onschuldig voorbeeld. Maar
vind je het zelf ook niet een beet
je gênant dat ik dit voorbeeld nu
moet geven?"
Waarom is Rinus Michels de
generaal? Waarom is Dick Advo
caat de kleine generaal? Hen
werd een streng leiderschap toe
gedicht. Vooral Michels' heer
schappij heeft jaren na dato
Hiddink geeft zijn Oranje-spelers aanwijzingen.
Napoleontische vormen aangeno
men. Maar tussen de rellen in
Hiltrup (1974) en het EK in Zwe
den (1992) is er onder Michels
ook het een en ander gebeurd.
Liet hij zijn assistent Advocaat in
Zweden niet eens het bordje van
Wouters ophouden en weigerde
die toen niet doodleuk het veld te
verlaten? Werd Michels niet twee
keer bij een Bundesliga-club ont
slagen? En had Advocaat tegen
Brazilië in Dallas niet óf Jonk 'óf
Wouters uit de basis moeten
laten?
Hiddink grijnst weieens als hij
aan die voorvalletjes denkt. „Ik
ga mijn gang," zei hij deze week
grimmig. „Een bondscoach moet
soms rottige maatregelen treffen.
Ik treed niet in details, maar weet
dat noodzakelijke beslissingen in
het verleden bij het Nederlands
elftal niet altijd genomen zijn.
Maar neem van mij aan: ik neem
iedere noodzakelijke beslissing.
Populair hoef ik niet worden. Een
beslissing over opstelling en tac
tiek is altijd tégen iemand. Ze
zijn dus vaak niet leuk. Ik heb
Jonk buiten de selectie moeten
houden. Hoe dacht men dat zoiets
valt? Dacht er misschien ook
maar iemand, dat het leuk is om
Ed de Goey na dertig interlands
of zoiets eruit te halen? Als er
ingegrepen moet worden, dan
grijp ik ook in. Dat vind ik niet
prettig. Ik ontleen er ook zeker
geen sado-masochistische genoe
gens aan en ik ga ook niet han
denwrijvend tegen een of andere
belangrijke journalist daarover
interessant lopen doen. Ik doe
mijn werk. Punt. "Hij doet zijn
werk. Maar dat pakt niet altijd
even goed uit. Hij won twee keer
van Malta, won en verloor van
Wit-Rusland en verloor van Tsje
chië. Hij zal, toen hij op 1 januari
van dit jaar aantrad, ook niet
gedacht hebben, dat Nederland-
Noorwegen alles beslissend zou
worden. „Niet meteen, nee,"
geeft hij toe. En dat die Ajacieden
het zouden laten afweten, wie
had dat nou gedacht? Hiddink in
ieder geval niet.
De bondscoach krijgt van de Aja
cieden niet gedaan wat Van Gaal
wel van ze gedaan krijgt. „Wil je
mij niet met Van Gaal vergelij
ken," het klonk bits. „Dat bedoel
ik niet persoonlijk, maar een
bondscoach heeft een heel andere
functie. Ik ben meer representa
tief dan een clubcoach. Daarom
kan je het niet helemaal vergelij
ken. We maken wel afspraken
over hoe we spelen, maar ja, er is
zo weinig tijd. Bij een club kun je
eens gaan stoeien met een speler
of met een paar spelers als je
denkt, dat ze dat nodig hebben.
Je kan ook eens aan een spelcon-
cept schaven. Dat is je als bonds
coach allemaal niet gegeven."
Maar die kritiek op de al of niet
vermeende misverstanden met de
Ajacieden, die steekt hem. „Ik
begrijp ook niets van dat verhaal.
Het is een aantal keren verkeerd
uitgepakt met het Nederlands
elftal. Dat had met vorm te
maken, met pech, ook met instel
ling. Maar ik heb niet de indruk
dat de Ajacieden op een bepaalde
manier verzet tegen me plegen. Ik
heb tussendoor veel contact met
Danny Blind gehad, dat gaat
altijd goed. Ik krijg geen enkel
negatief signaal."
„Tussen mij en de Ajacieden is er
niks. Ik weet heus wel hoe het fij
ne gevoel tussen hen en hun
coach is. Ik heb bij PSV ook eens
een succesvolle periode meege
maakt. Zou iedereen dat nog
weten? Maar nu ben ik bonds
coach en die heeft een heel spe
ciale functie. Je bent aan de ene
kant protocollair bezig, maar je
moet ook in een heel snel tempo
een paar spelers op een lijn zien
te krijgen. Het Nederlands elftal
is op bepaalde posities anders
dan Ajax. Het kost tijd om daar
aan te werken. Die tijd is je van
uit je specifieke functie niet
gegund."
Het is eigenlijk alleen coachen,
wat een bondscoach doet. Het
woord zegt het overigens al.
„Maar wat is coachen," relati
veert Hiddink. „Je spreekt wat af
en iets lukt of het lukt niet. Dan
grijp je in met de beperkte mid
delen die tot je beschikking
staan. Tegen Wit-Rusland speel
den we niet goed en niet slecht.
Dus breng ik Orlando Trustfull
en Youri Mulder in. Die twee
maken het winnende doelpunt;
Trustfull passt op Mulder en die
scoort. Ik wilde daar eigenlijk
nooit meer op terug komen, maar
in dit geval komt het me te pas.
De hand van Hiddink, hahaha."
En wat nu als Nederland van
Noorwegen verliest? „Geloof ik
niet in," moet hij dan zeggen. Iets
dergelijks zei hij ook. Waarom
eigenlijk? Waarom zou Oranje nu
ineens wel boven zichzelf uitstij
gen? En dan nog wel tegen de
godvergeten negativo's uit Noor
wegen. Hiddink is goed ziek
geweest in de afgelopen twee
weken. Hij zag veel minder kan
didaat-internationals dan hij
wilde. Toch is hij hoopvol. Waar
om?
„Ik bemerk gretigheid. Een gre
tigheid die ik weieens heb
gemist.Arsenal-Manchester
United zag hij vorige week toe
vallig wel. Hij sprak, snotterend,
dat wel, met Dennis Bergkamp en
dacht aan iets moois. „Dennis is
ook weer gretig," maar een spoor
van twijfel weet hij niet te ver
bloemen, „met hem weet je het
natuurlijk nooit. Hij is onbere
kenbaar. Wilde hij maar eens wat
vaker fors van zich afbijten. In
het EK in Engeland moet hij toch
een uitdaging zien? Ik voel dat hij
er staat."
En als hij er niet staat en de
anderen ook niet, dan nóg wil
Hiddink best langer dan tot 30
juni aanstaande doorgaan als
bondscoach.
„Ja, want de body van het nieuwe
Nederlands elftal wordt duide
lijk. Ik geloof in die groep van 20
man, die we nu hebben. Met hen
wil ik best naar het WK in Frank
rijk. Tenzij er een grote buiten
landse club voor me voorbij komt
natuurlijk. Dan moet ik naden
ken."
Guus Hiddink, als er dan toch
één vooroordeel over hem beves
tigd moet worden, dan is het wel
de opvatting, dat hij eigenlijk een
clubcoach is. Die stelling ontken
de hij namelijk niet, een paar
dagen voor 'Noordwijk' en dat is
toch opvallend.