Weekend mm Het geloof van Rijkswaterstaat-topman Henk Saeijs Het leven is een doos bonbons 3 INTERFACE DE STEM F3 aden tegenover dische NSB'ers in lamp in Suriname doofpot Wie wereldwijd oorlogen voor spelt om water, dicht je eerder een wat zorgelijke blik toe. Maar nee, dr. Henk Saeijs lacht onbekommerd in de camera. Meer dan vriendelijk. Het zit 'm vooral in zijn onwrikbaar ge loof. In de schepper - 'dat krijg jewel als je in een Jappenkamp de dood onder ogen hebt gezien' -, in het technisch vermogen van mensen om problemen op te los sen en in de kracht van die ene boodschap: 'Water is niet onze vijand. Integendeel...' 'Ik verwonder me over het primitief economisch denken, terwijl de ecologie toch boven de economie staat' 4 NOVEMBER 1995 f' ZATERDAG 4 NOVEMBER 1995 i - id was geweest en van achten ieroevers was de bevolking samen [om de geïnterneerden een t te brengen. Overal waren tocht van de gevangenen, [adden gehoopt, zat er niet in. D 'en werden door de plaatselijk an Paramaribo uitgezwaaid, toe Bossevain naar Nederland wei it. Begin augustus 1946 kwamen d in Amsterdam aan. „Daar werde gezet. Ze waren vrij en moeste |oe zich te redden. Ieder kreeg vijl den uitgereikt en een rood identi aldus Besier. men de eerste ex-bannelingen ui vanne bij hem op zijn advocaten 'Amsterdam. Ze verklaarden nim erking te zijn gekomen voor en schadeloosstelling. Besier de voormalige gevangenen recht vrijwel zonder resultaat, De Ne gering beriep zich erop dat ze geer jdelijkheid droeg voor wat indertiji ids-Indië is gebeurd. De Neder :he regering kon niet worden aan vant die bestond niet meer. ek van de Parlementaire Enquêtl |(18 oktober 1948) naar degebeurte de oorlog in Suriname bracht dl .n de mariniers niet aan het licht gouverneur generaal van Neder- Tjarda van Starkenborgl maakte de enquêtecommissie wé at de internering van vermeend! ■doeld was als 'veiligheidsmaatre- als strafmaatregel. Deze parlemen ;oeksgroep is niet op de hoogte ge- et onderzoeksrapport (onderzoo itie van gevangenen) van mr. ,e toenmalige waarnemend procu al in Suriname. Besier: „Het rap berg is in Nederland in de doof In de afgelopen decennia hebben igenen en hun nabestaanden stu et onrecht geaccepteerd. Hieru met de publikatie van De Groent |ering willen brengen. Besier: ,,t» schreven in de hoop dat de huidige ;e regering openlijk zal willen ver in de periode 1940-1946 groot om ichied. Het is niet de bedoeling o® ieding of bestraffing van de ver- iijke militairen te vragen. Rechts- ik niet mogelijk, hooguit postuu®- 's en ellende van de nabestaande let zijn er vele honderden. Een op raring van de Nederlandse regenng er helpen bij het verwerken van n moet mogelijk zijn. Nederlanae gevraagd van de Duitse regering ?rs vragen het aan de Japanse reg besef dat de huidige gezagsdrage - woordelijk kunnen worden ges tijdens de oorlog is gebeurd. In en Nederlanders het ook vragen v ■egering." ,,„uwPv- Kamerleden Van Oven en Valk l n na lezing van De Groene ™el ddering gevraagd aan de rege gime in de Nederlandse concentw- in de jaren 1940-1946. Het a minister Voorhoeve van dete ggend: in een tijd van oorlog w met elkaar om en wordt het n goed en fout niet altijd ëoe regering „betreurt dat ten zeeI\ noeten de slachtoffers en de n et doen. c as- ;r - De Groene Hel, uitgeverij Serv 13,90. DoorJan Jansen De hoofdingenieur-directeur van rijkswaterstaat in Zeeland tart het grijze betonblokken-imago van zijn dienst ook met een kleurige uitdos sing. Nu trekt hij er er het groene jasje eens voor uit en schuift het ene na het andere epistel over tafel. Toespraken en artikelen over hoe we met water zouden moeten om gaan. Heel anders dus dan Rijkswaterstaat en andere natte instanties lange tijd deden: tegenhouden, indammen, afvoeren. Waarom zou deze zendeling niet geloven in zijn missie? Uiteindelijk is de steen Rijkswa terstaat ook uitgehold door de aanhoudende drup, die Saeijs en enkele geestverwanten veroorzaakten. En die hen, de bevlogen bio logen en ecologen, er zelfs aan de macht zou den brengen. Wat heeft hij toch met water? „Met water? Je kunt beter vragen wat ik heb met leven. Van jongsaf aan heb ik grote inte resse voor het fenomeen leven, en daar heeft water alles mee te maken. Ik ben geboren in het tropisch oerwoud van Borneo. Daar zag je het meest wonderlijke leven en ik wilde weten hoe het werkt. Als kind van vijf zou ik eens onderzoeken hoe diep de neusholte van een hond was. Ik stond niet zo stil bij de ge varen en werd dan ook beloond met beten." Het was maar even schrikken, en in ieder ge val een peuleschil vergeleken bij zijn weder waardigheden in de oorlogsjaren toen Henk Saeijs lange tijd in een Jappenkamp door bracht. „Daar heb ik veel mensen zien ster ven. Als kind heb ik aan de rand van het graf gestaan. Zodoende. Je realiseert je hoe waardevol leven is, als je bijna dood bent ge weest. Het heeft mijn belangstelling alleen maar vergroot." Na de oorlog pendelde Saeijs nog wat heen en weer tussen Nederland en Indonesië, stu deerde tropische landbouw en biologie ('mijn hart en ziel') en was een tijd land- bouwleraar, voor in 1970 Rijkswaterstaat in beeld kwam: een aanbod om te gaan werken bij de Deltadienst, die de 'veranderende sys temen' onder de loep moest nemen. Hat deed hij zo grondig dat Saeijs hoofd wa terhuishouding werd bij de hoofddirectie 'ïn Rijkswaterstaat en met doorslaand suc- ees een handtekening zette onder de nota Omgaan met water. „Dat betekende ook een *is lag bij de dienst. Toen ik er in 1970 'wam, was het een technologische dienst, die in het teken stond van wederopbouw, veiligheid, dat soort begrippen. Maar er kwam steeds meer kritiek op de toepassing van de civiele techniek zonder te kijken naar gevolgen. Veiligheid nodig? Dan bouwden ze toch gewoon een dam. Maar de levensge meenschappen daarachter gingen dood, be- Sennen te stinken. Daar ben ik op gezet en aderdaad, dat heeft gewerkt." Nu hoeft hij er bij de dienst niemand meer van te overtuigen dat 'water een essentieel bestanddeel is van alle leven'. Maar dat ;;4W Henk Saeijs:,, We moeten niet als een leraar gaan roepen hoe het allemaal moet. Maar we zijn wel een groot belanghebbende. Dus als eerste het goede voorbeeld geven, kan geen kwaad." foto jaap wolterbeek 'Water is niet de Rijkswaterstaat nu techniek, ecologie en be stuur wel zo'n beetje onder één noemer heeft gevangen, wil nog niet zeggen dat Saeijs' missie erop zit. Daarom aanvaardde hij kortgeleden gretig een leerstoel aan de Eras- mus-universiteit in Rotterdam, bij uitstek het domein der economen die van ecologie weinig willen weten. „Ik verwonder me over het primitief econo misch denken, terwijl de ecologie toch boven de economie staat. Samen met anderen wil ik daar dus nadenken over een integratie, de eco-economie. Dat wil zeggen dat je met economische ogen naar de watersystemen kijkt, en andersom. Neem Arnhem, waar ze woningbouw willen plegen in de uiterwaar den. Dat heeft natuurlijk gevolgen elders in de rivier. En wie zal dat betalen? Als je de kosten doorberekent naar het bouwproject, zou het dan nog doorgaan?" „En bekijk het eco-systeem Noordzee eens als een fabriek. We pakken er wel de pro- dukten weg, we vissen als een stelletje rovers, maar we investeren niets in het pro- duktieproces. Waarom maken we de haring niet een gulden duurder? Van dat geld kun je mooie dingen doen." Natuurlijke overgangen van zout naar zoet water in ere herstellen is bijvoorbeeld een aambeeld waar hij graag op mag hameren. De Waddenzee, het Hollandsch Diep, het Haringvliet, allemaal plekken waar botweg een dam is neergelegd om door het getij aan gevoerd hoog, zout water te stuiten. Amper honderd meter breed is de scherpe scheids lijn tussen zoet en zout water, terwijl juist de geleidelijke overgang zo'n vruchtbare biotoop is. Wil Saeijs beweren dat we terug moeten komen op de Deltawerken, kapitaal in het water gooien? Met rugdekking van de koningin aan de kantoorwand zegt hij: „Welnee, dat hoeft niet, de veiligheid blijft recht overeind staan. Het gaat erom hoe je met die systemen omgaat. Technisch kunnen we die overgan gen herstellen, weer zout toelaten in die zoe te systemen en andersom." De Voordelta, voor de kust van Zeeland en Zuid-Holland, zou wat hem betreft een aar dig proefgebied kunnen zijn. „Het kost na tuurlijk wel geld, maar misaschien kun je werk met werk maken, door de uitbreiding van de Maasvlakte erbij te betrekken, bij voorbeeld. En anders kun je inderdaad die ene gulden die je extra vraagt voor de ha ring, ervoor gebruiken." Oorlogen „Ach," zegt hij, „dat zeg je natuurlijk ook om te prikkelen." Maar veel neemt hij toch niet terug van dat opmerkelijke hoofdstukje uit zijn inaugurale rede aan de Rotterdamse universiteit, waarin Saeijs voor de komende eeuw oorlogen om water voorspelt. „Veel oorlogsdreiging in het Midden-Oosten is een gevolg van problemen met water, meer dan door stammenstrijd of religieuze tegen stellingen. Maar ja, daar zal men niet zo gauw over praten, want dat ligt allemaal heel gevoelig." Neem het stroomgebied van Eufraat en Tigris. Met talloze stuwdammen en waterkrachtcentrales in het noordelijk stroomgebied verhoogt Turkije z'n eigen welvaart, ten koste van droogte in Irak en Syrië, benedenstrooms. Dat heet wel vragen om moeilijkheden. Saijs voorziet dat landen als Noorwegen en Canada waterexporteurs worden. „Water is nu al een schaars produkt, bovendien onge lijk verdeeld. Er zijn nu al 25 miljoen eco- vluchtelingen en dat aantal zal in 2000 ver dubbeld zijn. In Afrika raken hele landen ontvolkt. In Europa wordt het nog niet zo gevoeld. Hoewel, in Griekenland kost een li ter water al meer dan een liter benzine en in Spanje is het helemaal dramatisch. De ste den zijn er bijna niet meer te voorzien van water. De bevolkingsgroei, de hogere eisen die mensen stellen, daar heeft het allemaal mee te maken. En water is onvervangbaar, hè. Al het leven is ervan afhankelijk. Wa tertekort is erger dan een olietekort, of ero sie." Prijskaartje Er komt dus een prijskaartje aan te hangen, wil hij maar zeggen. En we moeten in Neder land, op het eerste gezicht regen- en water rijk genoeg, echt niet denken dat we deze dans ontspringen. Saeijs rekent voor dat we er hier per persoon per jaar zo'n 5.000 kubieke meter water doordraaien; niet alleen opdrinken, het is ook badwater, het is ook de verkwisting van polderbesturen die het er doorheen jagen, enzomeer. Daar staat een regenval van 680 kubieke meter tegenover! Natuurlijk profi teren we ook van via rivieren aangevoerd water uit buitenlanden, maar dan nog. „Op de milieuconferentie in Rio is een gebruik van duizend kuub per persoon per jaar als armoedegrens vastgesteld. Kun je nagaan dat water een dure grondstof wordt, ook voor ons. Wij zijn compleet afhankelijk van het buitenland." Nog wat cijferwerk, de Rijn betreffende. De ze levensader is jaarlijks goed voor een wa- terproduktie van 90 kubieke kilometer. „Maar het hele stroomgebied is natuurlijk veel groter dan Nederland en hier alleen verbruiken we, uitgaande van die 5.000 ku bieke meter per persoon, jaarlijks zo'n 75 kubieke kilometer water. Natuurlijk wordt het Rijnwater vele keren gebruikt, door re cycling, zuivering en noem maar op. Maar het is duidelijk dat er politiek weinig moet veranderen, of we hebben een groot pro bleem. In het stroomgebied van de Rijn vind je wel 480 sluizen en stuwen, waarmee je de watertoevoer kunt regelen, tegen kunt hou den dus. Daar kunnen de buren Nederland gigantisch mee pesten hoor." Mismoedig En dan trekken we in deze contreien nog leuk samen op, vergeleken bij andere we relddelen... Je zou er bijna van staan te kij ken als er geen oorlog van kwam. Dus kan ook de optimistische Saeijs nogal mismoedig worden van de manier waarop we met water omgaan. „Steeds meer drainage. Als het re gent, spoelen we het water zo snel mogelijk weg, in de rivieren, waar je dan weer over stromingen van krijgt. De grondwaterstan den zijn systematisch verlaagd. Bruinkool winning is desastreus. Door ontbossingen wordt het water niet lang genoeg vastgehou den. De Alpen smelten in hoog tempo af. Dat W is a box of chocolates, Forest, you never know W you gonna get/ ik voelde me de afgelopen dagen ook een beetje als west Gump die bovenstaande wijsheid door zijn moeder voor de laatste keer kreeg toegefluisterd van- at haar sterfbed. Het leven is een doos bonbons, maar je weet nooit wat er zit. «Voensdagavond kon ik mijn nieuwe doos bonbons r« snel genoeg uitgepakt krijgen, maar over de in- jjoud had ik een paar uur later gemengde gevoelens, jj kunt vanaf vandaag lokaal inloggen' meldde mij wiGrn woensdag, de communicatie-manager van Compuserve, nadat ik voor de honderdduizendste jaar verbinding had gemaakt met de node. computerruimte ergens in Amstelveen, waar een indrukwekkende batterij modems gezellig staat te pen en kwetteren met de computers van 17.000 Donnees in Nederland. rindelijk lokaal bellen, en ook nog op een snelheid w 28K8, dat is toch weer een stapje in de goede 'c™ng. Aan het eind van die Stairway to Cyberspace dp kt i°ns comPJter"idioteo het beloofde land: onbe- ee haa' ^e"en voor een vast bedrag van nul of en halve cent per gesprek, een paar honderd kiiobit- Lferseconde, real-timë video. s uat in de praktijk oplevert? Dan heeft u een flat- Daaaa" muur hangen, een schilderij van een V|erkante meter, waarop u, als u geen film of tv kijkt, met de scherpte van een reuze-dia een mooi schilderij projecteert. Heeft u zin in een filmpje? Even ergens aan loggen, click op de gewenste film, en hij begint te lopen. Niks geen video-banden meer, de he te wereld is uw eigen archief geworden 'en alle bewe gende beelden die ooit opgenomen zijn kunt u ergens vandaan halen. Goed, even mezelf voor mijn voor hoofd slaan en wakker worden, want zover is het nog lang niet. Terug naar mijn doos bonbons. Die bleek ditmaal dus minder lekkers te verwachten dan waar ik op gere kend had. Er zaten inderdaad telefoonnummers in van modems in elf verschillende Nederlandse steden, waaronder Breda. Maar, om te beginnen, bleek Com puserve die modems niet zelf neergezet te hebben. De kastjes stonden al in het netwerk van een Franse communicatie-leverancier die blijkbaar al in Neder land actief was: FT Connect. Mooi en wel, maar die Fransen stellen dat netwerk natuurlijk niet voor niets beschikbaar. Daarom rekent Compuserve voor het lo kaal bellen een toeslag per uur en die is in dollars 2,20. Daar zijn we lekker mee. Bovendien loop ik hier tegen een gewetenskwestie aan: geen Frans wijn na de streken van die hautaine Chirac, maar wel Franse modems? Nog geen uur nadat andere Compusurfers hun doos bonbons hadden uitgepakt, begon het gemopper in het Nederlandse Computer Forum. Ik ben zelf niet zo thuis in lokale en interlokale telefoontarieven, maar ik heb natuurlijk gemakkelijk praten. Onder mijn tele foonrekening wordt een paraafje gezet, waarna hij naar de boekhouding verdwijnt en dat is voor mij het eind van het ver haal. Maar de meeste leden van Compuserve moeten hun telefoonre kening zelf betalen en die zaten daarom al maanden vol ongeduld op de lokale nummers te wachten. Binnen een uur werden de eerste rekenvoorbeelden in het NL Forum geparkeerd. Daaruit blijkt dat het lo kaal bellen meestal iets goedkoper is dan naar Am stelveen bellen, maar soms zelf niet. En dan moet de dollar ook nog onder de 1,77 blijven, want anders valt er helemaal geen voordeel meer te behalen. Maar ook met de huidge stand van dollar levert lokaal bel len hooguit maar een paar cent voordeel zodat die 2,20 als een onaangename verrassing uit die doos bobons tevoorschijn is gekomen. Daar bleef het niet bij. Omdat er veel meer andere ge bruikers op dat FT Connect zitten moet dat netwerk iemand van Compuserve als zodanig herkennen, zo dat hij meteen doorgekoppeld kan worden naar die immense computerhal van Compuserve in Columbus, Ohio. Nou weet ik niet waarom, maar daar is blijkbaar meer voor nodig dan simpel aanloggen met gebrui- Door Léon Krijnen Reacties: E-mail: 100445.2062@compuserve.com kersnaam en passeerwoord. Compuserve heeft woensdag tenminste twee ellen lange script-files bijgeleverd die dat aanloggen zou den moeten vergemakkelijken. Ze werken, maar niet zoals het zou moeten. Nadat dat Franse modem met een oorverdovende hand-shake had opgepakt, het lijkt wel een brandweersirene, kwam de verbinding woensdag inderdaad tot stand. Vervolgens ging er de hele avond van alles fout. Vastlopers bij het binnen te proberen gaan van een forum, crashes bij het ophalen van post, niks waar je vrolijk van wordt. Tot overmaat van ramp wil de Microsoft Internet Ex plorer absoluut niet door de deur met die twee scripts, die blijkbaar zo werken dat het ene script het andere ophaalt, ik ben net vier weken lang een rede lijk gelukkig en tevreden mens geweest met de com binatie Windows 95, Microsoft Internet Explorer en de Robodun Scripting Tool met daarin één simpel maar doeltreffend script van tien korte regeltjes. Vier weken lang foutloos aanloggen, geen enkele crash gehad, vier weken twee maal zo snel als Net scape, En zou zal ik, om minder dan een dubbeltje per uur te verdienen, me zelf met lokaal bellen weer een hoop kersverse ellende op mijn nek moeten gaan halen? Ze bekijken het maar. Ik heb dat Amstelveense nummer weer netjes teruggezet in mijn settings, die twee script-files naar de prullenmand van Windows 95 gesleept en daarna liep de boel weer naar beho ren. Laat maar even liggen, dat lokaal bellen. De komende dagen zullen er, naast een hoop boze brieven, waar schijnlijk weer snel genoeg pasklare oplossingen ge parkeerd worden in het NL Forum. Bovendien heeft Compuserve nog een andere belofte openstaan: inte gratie van WinCim met het World Wide Web. Dat zou binnen een paar weken gerealiseerd moeten worden. Dan zou de praktijk zo moeten zijn dat WinCim en willekeurig welke browser naadloos op elkaar aanslui- geeft tijdelijk extra water, maar op is op. Natuurlijk, ik praat nu wel over een termijn van een eeuw of zo. We moeten niet meteen zenuwachtig worden. Hoewel... er moet wel iets gebeuren." Water als economische factor, is het ant woord. De ernst van de kwestie wil pas tot onze botte hersens doordringen als het geld gaat kósten. „Van dat geld bekostigen we een grootschalig ecologisch herstelprogram ma, leidend tot gezonde watersystemen. En natuurlijk moet je ook veel nalaten. Bouwen in de uiterwaarden bij Arnhem? Dat soort dingen moeten we gewoon niet meer doen." Als autoriteit op dit terrein is Saeijs mede schrijver van de vierde nota waterhuishou ding van het kabinet. Het stuk is nog maar in het klad-stadium, maar hij weet nu al wat absolute voorrang krijgt: de internationali sering van het waterbeleid. „We kunnen het als Nederland niet alleen." Nederland weer als preken afstekend gids land, wat we nog kennen van mensenrech ten- en bewapeningskwesties uit het recente verleden? „Nee, we moeten niet als een le raar gaan roepen hoe het allemaal moet. Maar we zijn wel een groot belanghebbende. Dus als eerste het goede voorbeeld geven, kan geen kwaad." Doorgeslagen Het water als vijand, is een terugkerend the ma. Nederlands eeuwenlange streven naar droge voeten kan hij billijken, maar het is doorgeslagen. „We zouden eens moeten kij ken wat we allemaal verkeerd aangepakt hebben. Maar nee hoor, de houding blijft: water is onze vijand. Terwijl wij zelf onze grootste vijand zijn. „Kijk eens naar Zuid-Holland. In de polders daar blijven we onszelf maar omlaag malen. En waar gaan we met al onze bouwactivitei ten naar toe? Precies, naar die diepste gaten. Zeven meter diep is de nieuwbouwwijk van Rotterdam gepland. Straks is het oorlog, is er geen geld en geen olie voor de pompen en ligt ons grootste kapitaal in de diepste put ten. Bouwen moet je natuurlijk op hoge pun ten." Onuitputtelijk zijn zijn voorbeelden. „Ze bouwen nu Maas-kades. Een investering van 150 miljoen gulden om 150 miljoen gulden aan huizen te beschermen tegen het water. Zo blijf je bezig." Beleidsmakers moeten dus integraal gaan denken. Belangen van economie en ecologie op elkaar afstemmen, in plaats van ze tegen over elkaar te stellen. En lange-termijnden- ken is nodig. Niet alleen: hoe hou ik komen de winter de voeten droog, maar ook: wat zijn over 50 of 100 jaar de gevolgen van in grepen die we nu plegen. „Ik hoop het in Rotterdam aan veel jonge mensen te kunnen doorgeven. Het wordt hun water, waarmee zij verstandig moeten om gaan." Vrouwen Misschien dat vrouwen dat beter kunnen dan al die mannen die het in eeuwen hebben verprutst. 'De vrouw moet een belangrijker rol gaan spelen in het waterbeheer,' luidt één van de stellingen, die hij in het boekje opvoert. „Het is op de milieuconferentie in Rio ge constateerd: Bij ontwikkelingshulp denken we te vaak in elitaire westerse oplossingen, terwijl je juist moeten kunnen denken op de schaal waarop de mensen daar leven. En daarin speelt de vrouw een vitale rol. Zij weet alles van de waarde van water, maar wordt zelden gehoord." En hier dan? „Ik hoef maar naar mijn eigen huis te kijken. In de praktijk geeft mijn vrouw inhoud aan ons milieubewust gedrag. Zij scheidt de flessen, levert het oud papier in, enzovoort. Wie het huishouden bestiert, speelt een essentiële rol. Daar moeten we be ter naar luisteren." Saeijs gelooft. In een goede afloop. In God. „Aan het lang en in dringend omgaan met leven en dood hebben wij thuis een diep geloof overgehouden." RK. In de boekvorm van zijn inaugurale re de krijgt Franciscus van Assisi met het Zon nelied het eerste woord. Dit loflied op de schepping is er een naar zijn hart, met een terechte hoofdrol voor de schepper. „Dat is in onze maatschappij niet meer populair, maar daarom niet minder waar. Er is een schepper. Die bescheidenheid hoor je steeds in acht te nemen." ten via één en hetzelfde nummer, via hetzelfde proto col. Als die belofte over twee weken met opnieuw veel tam-tam waargemaakt wordt zal er ongetwijfeld opnieuw een paar avonden gemopperd en gesleuteld moeten worden, en misschien zit er wel weer een le lijke adder onder het gras. Bovendien wacht na iedere trede die ik beklommen heb op die Stairway to Heaven weer een andere. Een belangrijke stap wordt die ISDN-verbinding, die ik me zelf als Sinterklaas-surprise beloofd heb. Want Com puserve heeft ook al beloofd om ISDN voor het eind van het jaar mogelijk te maken voor iedere abonnee. Dan haal ik in de laagste versnelling 64 kilobits per se conde binnen, 128 kilobits over twee kanaaltjes en zelfs 512 met de nodige compressie-technieken. Maar laat ik mezelf nou niet al te veel in een eufori sche stemming brengen. Straks heb ik dat hele ISDN- circus binnen. Er moet een stuk hardware aan de muur komen waar dat telefoonkabeltje binnenkomt, er moet een dure ISDN-kaart in mijn computer geprikt worden, ik heb minstens één digitaal telefoontoestel nodig. De zoveelste rooie rug ben ik zo kwijt voordat 'en de dat spul gebruiksklaar is. Daarna vallen de Rosten mee. Ik ga weliswaar acht tientjes per maand abonne mentskosten betalen, maar de gesprekskosten blijven nagenoeg gelijk. Zul je zien dat Compuserve weer een onsmakelijke bonbon serveert. Zeker een toeslag van vijf piek per uur, of zoiets? Je weet maar nooit, maar

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1995 | | pagina 59