Weekend
van OZ.
ENDMAKING
Toscane, een open
luchtmuseum annex
Luilekkerland van
22.000 vierkante kilometer
MEENTE FIJNAART
HEUNINGEN
DE STEM
ZATERDAG 28 OKTOBER
pn wethouders van Fijnaart en
Een bekend dat met ingang van
Rtober 1995, in het kader van de
lp de Algemene Bijstandswet ge.
len bij de sector burgerzaken in
liis te Fijnaart ter inzage ligt:
lerordening Toeslagen en verla-
Eene Bijstandswet';
lerordening 'Premiebeleid ter be-
van de zelfstandige
Jrziening';
Ita nABW 'Normensystematiek';
Elan nABW 'Rechtmatigheid
lid';
lan nABW 'Uitstroom'.
In de inspraakprocedure kan een
^men van de conceptverordenin-
snota en de beleidsplannen. Te-
3 mogelijkheid om gedurende vier
fcchriftelijk te reageren. Uw schrif-
lient gericht te zijn aan het college
kter en wethouders, Postbus 19
|rt.
Burgemeester en wethouders
van Fijnaart en Heijningen,
de burgemeester,
M.J. de Sutter-Besters
de secretaris,
I. Hubregtse
|pruk kan het zijn in Florence.
druk dat je er over de koppen
Lit lopen. Een Babylonische
(spraakverwarring heerst er dan,
waarin naast Italiaans
Imerikaans, Nederlands en
aak ook Japans nadrukkelijk
loorklinken. Al die mensen
tomen af op de rijke kunst
schatten van de stad.
levergapen er zich aan de
■weelderige vormen van de
Renaissance die nergens in
Europa zo prominent aanwezig
lijn als hier in het hart van het
lloscaanse land.
Florence,
een
slenterstad
moor Wim van Leest
nen 14 dagen aan u uit. U hoeft
in «ure
ziet: er is alle reden
atis het boekje "van ^gggggg
rmeerd worden over
lan gratis 06-0368.
ekje "van ziekenfonds naar
over de particuliere ziekte-
DSZI28.10
eringen, Antwoordnummer 10201, 4300 VB Breda.j
het voorjaar. Mild zonlicht hult
dan het heuvelachtige landschap
i duizenden tinten groen en het bruin, rood
m geel van de steden en dorpen zorgen voor
lüiepte en perspectief.
ffie door Toscane reist, waant zich terug in
aide schilderijen, waarop Arcadië werd ver
beeld en waarop richting hemel reikende cy-
iressen aan de ene kant en een ruïne aan de
idere kant het beeld begrensden.
adembenemend als het Toscaanse land-
:hap oogt, zo teleurstellend is de eerste aan-
ilik van Florence. Als je de stad nadert over
van de toegangswegen, valt er weinig
itaculairs aan te ontdekken. Florence ligt
een tamelijk vlak stuk langs de Arno en zo-
lis bij zoveel Italiaanse steden zijn ook hier
le buitenwijken rommelig en saai van archi-
:tuur. Pas als je het centrum nadert, wor-
in de contouren van de oude binnenstad
ichtbaar en krijg je een vermoeden van wat
hartje Florence te wachten staat,
lenmaal in die oude binnenstad word je over-
impeld door de gigantische overvloed aan
ituurschatten. Waar je ook kijkt, overal lij-
de bezienswaardigheden elkaar te ver
ingen om als eerste op je netvlies door te
ingen.
irak is het er ook. Zeker in het voorjaar en de
lege zomer is de oude binnenstad overdag
in kolkende mensenmassa. Italiaanse
ihoolklassen, kunststudenten van overal
indaan, individuele toeristen uit alle wind
eken en veel, heel veel reisgezelschappen
e de stad per bus aan doen.
lankzij de goedkope lire doen Italië in het al
gemeen en Toscane en Venetië in het bijzon-
ir momenteel uitstekende zaken op toeris-
ich gebied. Veel Nederlanders herontdekten
Italië als vakantieland, want de lire is in een
jjaar of vijf tijd van ruim 1,60 per duizend
laald tot rond de gulden per duizend. In
'gelijking met landen als Spanje, Frankrijk
|m Griekenland is Italië momenteel zelfs heel
goedkoop en Nederlanders hebben nu een
snel in de gaten als het ergens voordelig
toeven is.
Japanners kwamen er altijd al veel in Italië,
maar omdat de verhoudingen tussen lire en
yen nog schever liggen als die tussen lire en
gulden, gedragen die Japanners zich uitbun
diger dan ooit te voren. Niet dat ze hun vor
melijkheid laten vallen, integendeel, maar be
halve aan gedisciplineerd fotograferen en fil
men doen ze nu ook aan gedisciplineerd ko-
n. Zo kan het dus gebeuren dat je in de Via
i Turnabuoni, de dure winkelstraat van
Florence waar de grote Italiaanse modehui
zen hun zaken hebben, Japanse vrouwen eerst
m kolonne naar binnen ziet gaan om ze ver
bolgens met in elke hand een dure tas weer in
e naar buiten te zien komen.
Dat die kapitaalkrachtige Japanners voor de
Italiaanse toeristenindustrie belangrijk zijn,
mag ook blijken uit het feit dat er volop Itali
aanse reisleiders zijn die vloeiend Japans
preken en dat terwijl de gemiddelde Italiaan
nooit veel verder komt dan wat Inspecteur
Qouseaii-achtig Engels.
De drukte in Florence maakt de schatten van
Je stad steeds ontoegankelijker. Wie bijvoor
beeld de unieke schilderijencollectie van het
U/fKi-museum wil bekijken, wordt er stee
vast geconfronteerd met een rij bezoekers die
minstens twee uur op ie beurt wachten be
looft.
Jroeger, toen de verhouding tussen binnen
landse en buitenlandse toeristen fifty fifty
®as, kon je het tussen de middag nog wel eens
Proberen, omdat de Italianen dan massaal
S'ngen lunchen. Nu de buitenlanders ruim
schoots de overhand hebben, heeft ook die
strategie geen nut meer. Zolang het museum
geopend is, staat er een lange rij wachtenden,
jelfs hartje zomer.
«ie maar een of twee dagen in Florence te be
steden heeft, zal dus nadrukkelijk moeten
hezen: of veel tijd kwijt zijn om het Uffizi te
hen of met de massa meeschuifelen langs de
telloze andere bezienswaardigheden. Want
"aar je 00^ ^omt jn piorence en wat je 00k
Jut bekijken, altijd zul je dat doen in gezel
schap van honderden andere toeristen,
te drukte maakt van Florence ook een typi
sche slenterstad. 'Opschieten doe je er toch
Jergens, dus terwijl je van kerk naar baptiste-
um of van dom naar palazzo wandelt, kun je
aar beter je gemak nemen en de historie van
e stad mengen met hedendaagse beziens
waardigheden.
c Piazza Mercato Centrale is er zo een.
ondom het stedelijke marktgebouw, waarin
Florence met de Arno en de Ponte St. Trinite.
dagelijks groente, vlees en vis verhandeld
worden, staat een permanente markt met
vooral veel leren jassen, souvenirs en imita-
tiekleding. Omdat dit Noord-Italië is, gaat
het er in vergelijking met bijvoorbeeld Napels
uiterst gemoedelijk aan toe, maar dat neemt
niet weg dat je er op je hoede moet zijn. Ben je
dat niet, dan word je getild. Maar wie een
beetje lef en doorzettingsvermogen heeft, kan
er met afdingen niettemin goedkoop aan een
goede leren jas komen.
Als je op Italiaanse merkkleding valt of toe
bent aan nieuwe schoenen, doe je er goed aan
om in Florence te winkelen. Alweer door de
lage lire liggen de prijzen voor Italiaanse mo
de en schoeisel soms honderden guldens on
der de Nederlandse prijs en ook een merk-
zonnebril kost er vaak maar de helft van wat
je er in Nederland voor betaalt.
Heb je veel plek in je bagage en ben je gek op
de Italiaanse keuken, dan zou je wel stom zijn
als je een bezoek aan Toscane niet benut om
olijfolie, parmenzaanse kaas, wijn en andere
specialiteiten in te slaan. Ook die zijn mo
menteel spotgoedkoop. Florence heeft op dat
gebied veel te bieden, maar wie tijdens zijn
verblijf Lucca of Siena nog aandoet, kan die
spullen beter daar kopen.
Wie moe is van al het wandelen, kan zijn toe
vlucht zoeken op het Piazza Repubblica, waar
zich de fraaiste terrassen van de stad bevin
den. Het straatleven daar is wat Italiaanser
dan rondom de monumenten en het is aardig
om dat vanuit een luie stoel te bekijken. Vroe
ger waren die terrassen peperduur, maar de
goedkope lire heeft ook hier een prettig effect
gehad. Echt goedkoop is het niet, maar voor
rond de vijf gulden drink je er een kop koffie
FOTO ZBIGNIEW KOSC/HOLLANDSE HOOGTE
en die prijs betaal je tegenwoordig in een
Griekse toeristenplaats van beduidend lager
niveau ook.
Laat je niet verleiden om op het plein uitge
breid te tafelen, want dan ben je wel duur uit,
zeker als je de fout maakt bij Le Giubbe Ros
se te gaan zitten. Voor goed en goedkoop Ita
liaans eten moet je in een van de vele tratto
ria's zijn in de straten die wat verder van het
oude stadshart wegliggen.
Toscane is het Luilekkerland van Italië. Het
land levert een rijke oogst en in de eethuizen
worden die spijzen en wijnen verwerkt in ge
rechten die als de lekkerste van Italië gelden.
Overal zie op gevels ristorante, trattoria of
osteria staan en vrijwel overal kun je heel be
hoorlijk tot uitstekend eten. Mijd de zaken
die al te opzichtig zijn of waar alleen maar
toeristen zitten, maar kies die tenten waar
veel Italianen tafelen. In Italië hebben ze de
goede gewoonte om de wijnen in een eethuis
maar een fractie duurder te prijzen dan in de
winkel, zodat je voor relatief weinig geld kunt
genieten van uitmundende wijnen. Huiswijn
is vaak goed en spotgoedkoop.
Simpel eten kan natuurlijk ook. In vrijwel el
ke bar verkopen ze goede sandwiches of
broodjes voor prijzen die je zelfs in Nederland
amper tegenkomt. En voor een paar gulden
koop je bij een bakker forse stukken pizza.
Wie wat rozig is van de lunch of moe van het
slenteren, kan geen betere plek om bij te ko
men vinden dan de Giardino di Boboli. Deze
aan de overkant van de Arno gelegen voorma
lige paleistuin ligt gedeeltelijk op een heuvel.
De rust in de tuin vormt een aangenaam con
trast met de drukte van de stad en bovendien
heb je vanaf het hoogste punt in de tuin een
magnifiek uitzicht op hartje Florence.
Later in de middag is het ook op een heuvel
aan de andere Arno-oever gelegen Piazzale
Michelangelo een perfecte plek om genietend
van een kop thee met uitzicht op Florence tot
rust te komen.
Florence is natuurlijk dé trekpleister van
Toscance, maar ook elders is er zoveel te zien
en te beleven dat je ogen te kort komt. Een
stadje als Lucca heeft binnen de stadswallen
een magnifiek autovrij centrum liggen. Het is
er minder toeristisch dan in andere Toscaan--
se steden, zodat je er meer te zien krijgt van
het leven van alledag. Lucca staat ook bekend
om zijn culinaire specialiteiten. Betere olijfo
lie dan die van Lucca is er amper.
Pisa-met-zijn-scheve-toren vormt samen met
Venetië-met-zijn-gondels hét clichébeeld van
Siena: II Campo en het immense Palazzo Publico.
FOTO FRANS SCHELLEKENS/HOLLANDSE HOOGTE
toeristisch Italië. Ze zijn zo overbekend dat je
ze alleen al daarom zou willen mijden. En
toch is het niet verstandig om Pisa niet aan te
doen. Die scheve toren is ondanks alles een
indrukwekkend momument en de nabijgele
gen dom en baptisterium zijn prachtige, uit
bundig gedecoreerde bouwwerken die je ei
genlijk gezien moet hebben. De stad Pisa zelf
laten de meeste toeristen letterlijk links lig
gen en daar hebben ze eigenlijk geen ongelijk
in.
Van alle Toscaanse kerken is de dom van Sie
na misschien wel de mooiste en ook als het
pleinen aankomt, kunnen er weinig tegen de
Campo van Siena op. Siena is van oudsher de
aartsrivaal van Florence, maar vrijwel steeds
heeft Siena het tegen Florence af moeten leg
gen. Florence is met zijn ruim 500.000 inwo
ners een van de grotere Italiaanse steden, ter
wijl Siena met 70.000 zielen een provincie
stadje is gebleven.
Maar Siena is wel een magnifiek stadje. Van
af Florence voert er een speciaal voor het toe
risme aangelegde snelweg heen en als je de
laatste paar van de 80 km aflegt die Florence
en Pisa scheiden, zie je het oude deel van Sie
na op een heuvel liggen. Het groen-wit van de
dom en zijn klokkentoren lijken zich nog eens
extra boven de stad te verheffen. Het is een
onvergetelijke aanblik. In het vrijwel voor het
verkeer afgesloten oude stadsgedeelte van
Siena lijkt de tijd sinds de middeleeuwen de
hebben stilgestaan. In de nauwe, hellende ste
gen doen de elektriciteitsmeters op de buiten
muren hun best om niet al te zeer op te vallen
en zelfs de winkelpanden in de straten rond
om de Campo zijn ingetogen genoeg om de
authentieke sfeer niet al te zeer te verminken.
Siena is in alles stukken bescheidener dan
Florence, dus ook in het toerisme, maar dat
neemt niet weg dat ook deze Toscaanse stad
dagelijks vele busladingen vol te verwerken
krijgt. En als op 2 juli en op 16 augustus de
Palio, de plaatselijke middeleeuwse paarden
rennen worden gehouden, dan is er in Siena
dagenlang absoluut geen doorkomen meer
aan. Die Palio vindt plaats op de Campo. Dat
schelpvormige hart van Siena is van een im
ponerende schoonheid. Als je er op een zonni
ge dag op staat, zou je willen dat je hoofd een
paar groothoeklenzen had in plaats van ogen.
De combinatie van ruim opgezet rosekleurig
plein, historische gevels eromheen en strak
blauwe lucht erboven is zo intens dat je wel
haast bevattingsvermogen te kort komt om
het allemaal in je op te nemen.
Net na het middaguur, als het gewoel van de
toeristen even wat minder is, en je op een ter
rasstoel richting Palazzo Publico blikt, dan
valt er eigenlijk niets meer te wensen.
Of het zou een overvloed aan tijd en geld moe
ten zijn die je in de gelegenheid stellen om
langer in Toscane te blijven, want in dit gi
gantische open luchtmuseum van pakweg
22.000 vierkante kilometer blijven er altijd
opnieuw nog zo veel bezienswaardigheden
over waar je eigenlijk naar toe zou moeten,
rest er nog zoveel natuurschoon dat je op je in
zou willen laten werken, lonken er nog zo veel
restaurants, waarvan je haast zeker weet dat
een oud Italiaans moedertje er de authentieke
smaak van de rijke Toscaanse keuken over
vloedig op tafel zet.
Florence en Siena liggen op nog geen tachtig
kilometer van elkaar. Toscane, maar ook beiae
steden en hun directe omgeving, bieden een
aangenaam klimaat en een boeiende geschie
denis, veel kunst, een heerlijke keuken.
Hotels en appartementen zijn er in Toscane te
kust en te keur; groot en klein, midden in de
stad of tussen de korenvelden en wijngaarden.
Vooraf reserveren is aan te raden. Ook kam
peerders kunnen in Toscane terecht, al is het
aantal campings beperkt. De prijzen van on
derdak, eten en drinken wijken nauwelijks af
van die in ons land.
Vanuit Nederland bieden tal touroperators meer
daagse busreizen aan voor prijzen vanaf circa
500 gulden p.p. Vliegreizen zijn er in beperkte
mate. Treinreizen zijn naar verhouding duur.
Toscane is uitstekend per auto te bereiken. Inclu
sief overnachting moet je rekenen op onge
veer anderhalve dag reistijd.
De gespecialeerde boekhandel heeft een geva
rieerd aanbod van reisgidsen over Toscane,
van beknopte boekjes tot en met speciale gid
sen waarin de de rijke kunstschatten van Tos
cane tot in detail beschreven worden.
Informatie over Toscane, Florence en Siena en de
accommodaties daar is te krijgen via het Itali
aans Verkeersbureau, Stadhouderskade 6,
1054 ES Amsterdam, telefoon 020-6168244. Te
lefonisch is dat verkeersbureau vaak moeilijk
bereikbaar, dus schriftelijk om informatie vra
gen is beter.
