leltsin balt vuist tegen Westen
Meubels halfgeld
'lgisclie soldaten mishandelden kinderen in Somalië'
Ideale opvolger voor Claes is er niet
Moord op Cools leidt naar Agusta-affaire
Vrouwen Bangladesh voeren actie tegen regering
Mancuso-show leidt crisis Italië in
BUITENLAND
A5
trategie
ssische president wil minister Buitenlandse Zaken Kozyrev ontslaan
Christine Barker Decorations
|u J DAG 20 OKTOBER 199s A4wSIEM
COMMENTAAR
BINNENLAND KORT
gaan bouwen in zee
naarder krijgt celstraf
mor Van Aartsen
•d reikt prijzen uit
ibtenaren opgepakt
sschade bedrijven
r arrogantie kerkleiders
"esident Jeltsin
ödtastelijk
0r de camera
BUITENLAND KORT
Europees Hof geeft journalist gelijk
Tamil Tijgers Sri Lanka lijden verliezen
Monument Berlijn opnieuw vernield
Matte verkiezingsstrijd in Zwitserland
Amnesty wil permanent hof strafrecht
Onenigheid over commando Bosnië
Gifschandaal bedreigt Beieren
Dinant verkoopt
stuitjes rots
VRIJDAG 20 OKTOBER 1995
/an de partij van politiek leider Hans
tsbeleid is al niet erg groot. En nu ziin
rwerp waar D66 zich echt sterk voor
iet kabinetsvoornemen om te komen
el en een correctief referendum - se-
aan.
itsplannen is vastgelegd in het regeer-
verklaarden zich in de lange politieke
koord met de voorstellen van D66 voor
uwing. De toen gegeven belofte blijkt
i verschillende inzichten van de onder-
erakkoord.
I plaats in kringen van de VVD. Fractie-
mceert voortdurend voorstellen die tot
en van de kabinetsvoornemens, waar- j
uidelijkheid bestaat. Maar ook niet alle
isiast achter het ideeëngoed van D66
elkert van Sociale Zaken noemde het
lassen in het huidige tijdsbeeld,
voornamelijk toe op de vraag of grote
ten als de Betuwelijn, de aanleg van de
e uitbreiding van Schiphol mogen wor-
een referendum. Een zinvolle vraagstel-1
dan de grens, wat is dan nog de waarde
erendum en hoe geloofwaardig ben je
lel op dat Bolkestein en consorten doel-
ik-strategie hebben gekozen. In formele
j aan het regeerakkoord. Maar ze laten
ienut om hun kritiek te spuien, waardoor
ellen ongeschonden door de Kamer ko-
ordt.
de opvallende bemoeienis van senator
]tie. Het voormalige boegbeeld van de
politieke toneel verdreven door zijn par
en minister van Binnenlandse Zaken
als troostprijs het lidmaatschap van de
oden.
i om zich bescheiden op te stellen. Wie-
bag en dat laat hij het volk op zijn eigen
■eten. Hoewel het zijn specifieke taak is1
lorstellen op hun uitvoerbaarheid te be-
i al laten weten tegen het referendum te
I heeft hem stevig de oren gewassen,
jielpen. De VVD heeft zijn eigen luis in de i
liberalen zullen nog heel wat met hem
- Zestien Belgische mi-
i deze week terecht op
"Lg van mishandeling van
Se kinderen tijdens hun
jjjssie in het Oostafrikaanse
j van hen zou schijnexecuties
Ljjtgevoerd en een jongen boven
L vol krokodillen hebben laten
i kwam aan het rollen door
rondslingerende privé-foto's van de inci
denten in de kazerne van de verdachten,
die behoren tot het vierde regiment Ja
gers te Paard. De manschappen waren
begin 1993 gestationeerd in Kismayo in
het kader van de multinationale vredes
operatie. Plaatselijke jongeren drongen
voortdurend de basis van het eskadron
binnen om wapens en voedsel te stelen.
De militairen hadden daarom een eigen
strafregime ingesteld met de bedoeling
hen af te schri&en.
Zo zouden ze Somalische jongeren op
dracht hebben gegeven hun eigen graf te
graven. Vervolgens kregen de kinderen
een pistool tegen het hoofd gedrukt,
waarna de militairen in de lucht schoten.
Een andere beschuldiging is het vastbin
den van kinderen aan een brug boven
een rivier vol krokodillen.
Het regiment Jagers te Paard had in So
malië opdracht bruggen en kruispunten
te bewaken met lichte pantserwagens.
De militairen waren van het begin af
mikpunt van treitercampagnes door de
.plaatselijke bevolking die hen vijandig
gezind was.
Volgens een woordvoerder van defensie
kwam het regelmatig voor dat kinderen
de vier tot vijf militairen van een pant
serwagen bestookten met katapults. Ver
volgens kwamen dan de vrouwen mas
saal opdagen om de manschappen uit te
jouwen.
Slot van het liedje was dat er soms van
achter uit de groep een granaat werd ge
gooid of een paar schoten werden gelost.
De soldaten stonden dan ook voortdu
rend onder grote stress, al kan dat na
tuurlijk nooit een excuus zijn voor mis
handeling, aldus de woordvoerder.
Volgens de auditeur van dienst van de
krijgsraad hangt de militairen een straf
van maximaal vijf jaar gevangenisstraf
boven het hoofd als zij schuldig worden
bevonden. De uitspraak van het college
wordt in de loop van volgende week ver
wacht.
Zuid-Holland en de landelijke overheid
ie mogelijkheid tussen Hoek van Holland
te gaan bouwen. Dat blijkt uit de gisteren
le van de Stuurgroep Kustlocatie die een
t uitvoeren. De studieis een gedetailleerde
Jt 1982 stammende plan Waterman. De
incie en het Rijk voor om tussen Hoek van
en een nieuwe kuststrook aan te leggen als
laarachter nieuw land. Door de vorming
chtig meer kan het oude strand intact blij-
aande duinen niet aangetast. Het huidige
jt zich vooral inhoudelijk van eerdere stu-
gen van het binnenmeer. Bovendien is de
plan in financieel opzicht sterk vergroot
an een gefaseerde aanpak: het zandbankie-
fworden namelijk alleen die plekken opge-
fakelijk is.
ik in Haarlem heeft gisteren de 47-jarige F.
-wegens aanranding veroordeeld tot vijftien
irvan vijf maanden voorwaardelijk. Tegen
jaar cel geëist. De rechtbank acht bewezen
mtenbewaarder in de gemeente Zaanstad
l met een vrouwelijke gedetineerde. Van D.
:omer als arrestantenbewaarder bij het po-
jk. Hij heeft toegegeven zich aan zo'n tien
>rgrepen. Onder de slachtoffers waren ook
[htbank heeft aan één van de slachtoffers
rgoeding toegewezen.
[tegen het mestbeleid van het kabinet zijn,
\artsen (Landbouw) gisteren in Zwolle „on-
Gouden Eikel. Een boerin hing de bewinds-
leinood om. Van Aartsen lachte erbij, zij het
)ijn. De boeren hadden het slotdebat over de
ïerlandse landbouw in Zwolle aangegrepen
ezien de gespannen verhouding tussen de
rabinet, had de organisatie een legertje vei-
chakeld. De politie hield zich zo veel moge-
r Jerzy Koch, filmer Alex van Warmerdam,
ker, de Stichting Kultuer en Toerisme yn
erentheaterproject Artisjok/Nultwintig zijn
lal een ton rijker. In de Westerkerk in Am-
se ieder een prijs van het Prins Bemhard
r en regent van dit cultuurfonds overhandig-;
laureaten mogen een kwart van het geld vnj
:ten ze op hun werkterrein benutten.
zijn twee medewerkers van de gemeente De-
wegens corruptie. Evenals twee ambtenaren
oakt, werken zij op het overlaadstation voor
n geld hebben aangenomen in ruil voor net
Daardoor is de gemeente voor een nog onbe-
eeld. De politie heeft dat gisteren bekend
iade die bedrijven lijden als gevolg van ver
en goederen, neemt per geval flink toe. De ge
ien opzichte van een jaar geleden toegenomen
6.500. Het gemiddelde aantal fraudegevallen
echter van vier naar twee. Dit blijkt uit »e
naar fraude bij bedrijven, dat KPMG Foren-
icht onder 275 ondernemingen. Uit het onder
dat een op de acht Nederlandse ondernenun-
wintig werknemers te maken had met hiter"
1994 kwam bij een op de vier onderneming^
De schade bij de onderzochte ondernemuui'
nterne fraude bedroeg 1,7 miljoen.
>ms-Katholieke Kerk berokkent zichzelf scta"
net tot het ambt toe te laten, vindt secreta
le Raad van Kerken (RvK). „Er vindt een en
talent en energie plaats. Ik stoor me aan de
kerkleiders zo maar de helft van de me
eerste vrouwelijke secretaris van de oecume
lie in september wijlen Wim van der Zeeop
weekblad De Bazuin. De Rooms-Kathob
is lid van de Raad van Kerken. Het is bu®
de gewoonte zich met de interne gang van
lidkerken te bemoeien. Volgens Bakker vo
moment ter discussie gesteld binnen de
een klimaat groeit waarbinnen het vertrou
s dat we elkaar wel lastige vragen kunnen s I
l,jeredactie buitenland
- De Russische
Jjent Boris Jeltsin
lach gisteren krachtig
i?roken tegen de uit
ing van de Navo naar
.j-en Oost-Europa,
j repte tijdens een gesprek
(buitenlandse journalisten
Lhermende maatregelen
spansie'. „We zullen nooit
-i dat de Navo kernwa-
Eatst in Oosteuropese lan-
[t vroeger met Moskou in
ijschaupact zaten."
Wrokte verder dat Russi-
ptairen in de vredesmacht
sein geen geval onder Na-
Landanten zullen dienen,
pende dagen kaart hij deze
ran tijdens ontmoetingen
te in Parijs en Clinton in
(ton aan.
idigde gisteren verder aan
Kozyrev van Buiten-
baken te zullen ontslaan,
id verliest steeds meer in-
lii de wereld en schuift de
biet naar Kozyrev. Het
bent eiste vorige maand dat
^middellijk zou aftreden we-
I'volslagen hulpeloosheid'
i Russische buitenlandse
n de Bosnische oorlog,
i werd in oktober 1990
i van Buitenlandse Zaken
je Russische Federatie, een
nordat de Sovjetunie uit el-
lid. Jeltsin zal de fel bekri-
Kozyrev vervangen zo-
u geschikte opvolger is
pen, zei hij. „Kozyrev
ir en zal dat blijven
r mijn beslissing staat
iDt president vindt dat Ko-
|erniet in slaagt het inter
lak beleid met andere be
ll ministeries te coördine-
fesin overweegt nu zelf de-
'jkopzich te nemen, zei hij.
Itr vuur
nationalistische oppositie
:ev al geruime tijd on-
[i® omdat hij niet genoeg
'ffld zou bieden aan de Na-
pkstegen de Bosnische Ser-
i de uitbreiding van het
in Midden- en
i»? ■I?r' ^an camera-
™eid heeft de Russi-
- President Jeltsin weinig
«en voordat hij giste-
Persconferentie gaf
Kussische en Ameri-
e knfflialisten, kneep
bn O0® van de we-
Hiüle secrei-aresses
kneep de vrouwen
achter hun stoelen
m 'u0? zi'n Plaats in te
hallo' zei hij er nog
ut eetSïe sprong
tdsfk tweede vrouw
t«daanStaatSh°°fd Ver"
gisteren ook
I hii v President Chirac
I» binnenkort bezoekt)
il'tennisduel Ken-
L jeltsin, na alle ver-
L„Ver ziJn drinkge-
t- - aantonen dat hij
conditie is.
Den Haag - De Britse journalist John Carvel, die strijdt voor een
grotere openheid in de raden van de Europese Unie, heeft donder
dag steun gekregen van het Europese Hof.
Het rechtscollege oordeelde dat de Europese ministerraad niet
zonder enige toelichting Carvels verzoek om inzage in de notulen
had mogen afwijzen. De uitspraak houdt in dat de Europese Raad
een nieuw besluit over de openbaarheid van stukken moet nemen.
Een algehele afwijzing van inzageverzoeken is niet meer moge
lijk.
Colombo - Felle gevechten tussen verzetsstrijders van de Tamil
Tijgers en het Srilankaanse leger hebben gisteren minstens 65 le
vens aan Tamil-zijde geëist. Gisteren was de derde dag van een
grootscheeps regeringsoffensief bij Jaffna, het noordelijke bol
werk van het Bevrijdingsleger van de Tamiltijgers van Eelam
(LITE).
Berlijn - Voor de vierde keer in drie weken hebben onbekenden
het Holocaustmonument voor de ruïne van het Berlijnse Anhal-
ter-treinstation beschadigd.
Drie van de zestien figuren van het in september opgerichte mo
nument werden omgegooid. Het door de Britse kunstenaar Stuart
Wolfe gemaakte monument is opgericht ter nagedachtenis aan de
slachtoffers die via het station naar concentratiekampen zijn af
gevoerd. Over de daders of hun motieven is niets bekend.
Den Haag - Waarnemers verwachten weinig verandering na de
verkiezingen die zondag in Zwitserland worden gehouden. De
campagne is mat. Het moet raar lopen willen de vier partijen die
al 36 jaar de regering vormen, hun 'record' niet stilzwijgend
scherper stellen.
Opinievorsers houden rekening met geringe verschuivingen, die
vermoedelijk beperkt zullen blijven tot een winst of verlies van
twee zetels per regeringspartij. Er is één thema waarvoor de
Zwitsers wel warm lopen: het debat over het lidmaatschap van de
Europese Unie.
Den Haag - De meer dan 140 wereldleiders die in New York de
viering van het vijftigjarig bestaan bijwonen, moeten daar een
eerste stap zetten op weg naar de vestiging van een permanent in
ternationaal hof voor strafrecht.
Zo'n permanent hof moet dan de verantwoordelijken voor vol-
kenmoord en andere misdaden tegen de menselijkheid vervolgen.
Dit zegt de mensenrechtenorganisatie Amnesty International.
Brussel - De Navo en Rusland zijn het nog niet eens over het com
mando over de internationale troepenmacht in Bosnië die in de
plaats moet komen van de VN-vredesmacht als er eenmaal een
vredesakkoord is voor het gebied in ex-Joegoslavië. Dat heeft de
Russische ambassadeur in België, Vitali Tsjoerkin, gisteren ge
zegd na een gesprek met de Navo-raad in Brussel.
President Tudjman van Kroatië beloofde gisteren aan de Ameri
kaanse bemiddelaar Holbrooke dat Zagreb de regio Oost-Slavo-
nië niet zal binnenvallen zo lang het vredesoverleg aan de gang is.
Oost-Slavonië is het laatste Kroatische gebied dat nog in handen
van de Serviërs is.
De dreiging van een oorlog om de regio lijkt hiermee voorlopig
afgewend.
Lauterhofen - In Beieren tekent zich een van de grootste gifafval-
schandalen in Duitsland af.
Bij een grootschalige zoekactie heeft de Beierse politie tot gister
middag 33 vaten met enkele tonnen levensgevaarlijke chemica
liën ontdekt.
De vaten waren op parkeerplaatsen langs autowegen in het noor
den en oosten van de deelstaat gedumpt. Twee politieagenten en
vijf brandweerlieden raakten licht gewond na het inademen van
blauwzuurgas, nadat ze geprobeerd hadden vaten met zinkcyani-
de te openen.
De politie waarschuwde de bevolking dringend elk contact met de
vaten te vermijden. Van de daders ontbreekt elk spoor.
iiiel ook zijn premier Vik-
jtmomyrdin gisteren open-
Hij beschouwt diens con-
fee rivaal Yuri Skokov na-
serieuze kandidaat
Ji post van premier. „Sko-
lim, kent de industrie
nu ook de politiek. Sinds
wlitieke wegen zich scheid-
«ft hij zich nimmer tegen
®Ment uitgesproken."
'zei verder nog dat de oor-
Tsjetsjenië de grootste te-
™tg uit zijn president-
Van onze verslaggever
Dinant - De toeristische
dienst van Dinant heeft snel
ingespeeld op de internatio
nale belangstelling voor de
bijna-ramp met naar bene
den vallende rotsblokken.
Vanaf vandaag biedt de ge
meentelijke dienst stukjes
rots te koop aan. De brokjes
zijn voorzien van een au-
thenticiteits-label en het wa
pen van de stad Dinant. Ze
kosten tweehonderd frank
per stuk. De opbrengst wordt
gebruikt om de schade te
herstellen, die is veroorzaakt
door het rotsblok, dat afgelo
pen maandag enkele panden
en auto's verpletterde.
Tijdens een vierdaagse staking in Dhaka, de hoofdstad van
Bangladesh, gericht tegen de regering van premier Khaleda Zia
kwam het gisteren tot ongeregeldheden. Er ontploften enkele bom
metjes en bij vechtpartijen raakten minstens twintig politie-agen-
ten en stakers gewond. Aan de betoging deden ook zo'n tweehon
derd vrouwelijke leden van de belangrijkste oppositiepartij Awa-
mi mee. foto epa
(ADVERTENTIE)
Import,exportbedrijf verkoopt toonkamer en beursmodellen direkt
aan partikulieren voor half geld of met zéér hoge kortingen.
Grote keus uit (RELAX)fauteuils in zowel leer als stof, schapeleren
fauteuils: 2 en 3-zitsbanken in de mooiste rundleer kwaliteiten en
ook bijpassende design salontafels.
Hoogwaardige lattenbodems en matrassen met zéér hoge kortingen.
De verkoop start vrijdag om 10 uur en duurt tot 21.00 uur, zaterdag
van 10-17.00 uur
aan de Kerkstraat 113 in Sprang-Capelle bij Waalwijk
Van onze redactie buitenland
Brussel/Den Haag - Een idea
le kandidaat voor de opvol
ging van Willy Claes als secre
taris-generaal bij de Navo be
staat niet. Op elk van de mo
gelijke kandidaten is wel wat
aan te merken.
De Deense oud-minister van Bui
tenlandse Zaken, Uffe Ellemann-
Jensen (53), gooit hoge ogen. Hij
maakte echter vijanden onder de
Navo-lidstaten. De Griekse rege
ring kon zijn bloed wel drinken,
toen hij Athene kapittelde over
de kwestie-Macedonië.
De Nederlanders die genoemd
worden zijn oud-premier Lub
bers en Europees commissaris
Van den Broek (beiden CDA).
Lubbers heeft in de ruim 12 jaar
als regeringsleider nergens vrien
den gemaakt.
De Duitse bondskanselier Kohl
moet niets van hem hebben. Van
den Broek lijkt meer kans te ma
ken.
Hij staat bekend als fervent at
lanticus, maar met zijn oproepen
tot hard optreden in Bosnië heeft
hij de Britten tegen zich in het
harnas gejaagd.
Noorwegen heeft in de persoon
van Thorvald Steltenberg (64)
een kandidaat, die ook vorig jaar
al dong naar het hoge ambt.
Steltenberg, nu VN-bemiddelaar
in voormalig Joegoslavië, heeft in
de ogen van de Amerikanen ech
ter een te halfzachte houding
hebben ingenomen in het Bal
kanconflict.
De andere Noorse kandidaat is
premier Gro Harlem Brundtland
(56), maar zei heeft nooit belang
stelling voor veiligheidsvraag
stukken getoond. Verder circule
ren de namen van de Britse oud
minister van Buitenlandse Zaken
Douglas Hurd (65) en zijn opvol
ger Malcolm Rifkind (49). Hurd is
evenwel net met pensioen en Rif
kind heeft zijn anti-Europese
houding tegen.
De vier grote fracties in de Twee
de Kamer vinden dat Claes moet
opstappen nu het Belgische par
lement heeft besloten dat hij
moet terechtstaan voor coruptie.
Zij vinden dat de Navo niet ge
leid kan worden door iemand die
zich moet verdedigen voor de
rechter. Weisglas van de WD
voegt daar aan toe dat indien
Claes niet zelf zou aftreden, Ne
derland en de andere Navo-lan-
den hem moeten dwingen.
viel daar vo-
I® december binnen in een
'een einde te maken aan
I 'Jafhankelijkheidsbewind
^Tsjetsjeense leider Dzjo-
«edajev. „Misschien had-
Naar een andere politiek
P voeren beschaafder,
'ep de lange termijn," al-
Door Aart Heering
Rome - Vandaag staakt de Ita
liaanse brandweer. Als gevolg
daarvan wordt het luchtver
keer, net bekomen van een
week van wilde acties van het
grondpersoneel, andermaal
stopgezet. Het is de vraag of
de spoorwegen het extra aan
bod kunnen opvangen, want
ook de stationschefs hebben
het werk neergelegd.
Een en ander kan leiden tot rellen
en uitslaande branden, maar het
Italiaanse publiek zal daar wei
nig van werken, want ook de
journalisten van kranten, radio
en tv zijn tot zondagochtend in
staking.
Daarom worden de Italiaanse
krantenlezers vandaag evenmin
geïnformeerd over het begin van
wat een zware constitutionele
crisis kan worden: het gisteren
afgesloten Senaatsdebat over de
motie van wantrouwen tegen mi
nister van Justitie Filippo Man-
cuso. 173 tegen 3 senatoren eisten
het aftreden van de bewindsman,
bij 8 onthoudingen.
De vertegenwoordigers van de
rechtse partijen Forza Italia en
Nationaal Verbond hadden uit
protest de zaal verlaten, omdat
zij de stemming in strijd met de
grondwet achtten. Dat is ook de
mening van Mancuso die weigert
om op te stappen en voor de
Filipo Mancuso
foto ap
stemming al beroep heeft aange
tekend bij het Constitutionele
Hof. Volgens Mancuso is de stem
ming onwettig, omdat volgens
hem het parlement alleen het he
le kabinet naar huis kan sturen
en niet één minister.
Premier Dini, die wordt gesteund
door dezelfde centrumlinkse
meerderheid die Mancuso weg
wil werken, heeft gisteren zelf de
portefeuille van Justitie ad inte
rim op zich genomen. Het wach
ten is nu op de uitspraak van het
Hof. Tot zo lang heerst er een
staatkundige patstelling.
De aanleiding tot de motie van
wantrouwen was een reeks inter
venties van de minister om het
Milanese corruptie-onderzoek
'Schone Handen' te dwarsbomen.
Mancuso probeerde daarbij voor
al de onderzoeken tegen ex-pre
mier Berlusconi - leider van de
rechtse partij Forza Italia - te
frustreren.
Mancuso is een vertrouweling
van Berlusconi. De rechtse coali
tie van Berlusconi bewierookte
gisteren dan ook de tegendraadse
bewindsman.
Mancuso zelf deed de kritiek aan
zijn adres af als 'vuige laster, be
ledigingen en provocaties'. Hij
betoogde dat zijn acties niet be
doeld waren om de acties tegen
corruptie en maffia te stuiten,
maar om de rechten van de ver
dachte te beschermen en een ein
de te maken aan de oppermacht
van de openbare aanklagers.
Maar Mancuso legde er ook nog
eens de nadruk op, dat niemand
hem er toe kan brengen om zijn
post vrijwillig te verlaten. De
kans bestaat dat het Constitutio
nele Hof hem daarin gelijk geeft,
in welk geval de val van het kabi-
net-Dini onvermijdelijk wordt.
DE BELGISCHE Kamer van
Afgevaardigden heeft gister
avond Navo-secretaris-gene-
raal Willy Claes doorge
stuurd naar het Hof van Cas
satie. De hoogste Belgische
rechter moet zich buigen
over de vraag of hij weet
heeft gehad van de smeer
geld-betalingen van de Itali
aanse vliegtuigfabrikant
Agusta.
Het begin van de affaire ligt in
1988, toen de Belgische regering
bij Agusta helikopters bestelde.
Claes was toen minister van
Economische Zaken.
Zoekend naar de oplossing van
de moord op de Luikse socialis
tische politicus André Cools in
juli 1991 stuitte de Belgische
justitie op het Agusta-omkoop-
schandaal. Een gedegen link
tussen de twee zaken hebben de
gerechtelijke onderzoekers nog
niet kunnen leggen, maar in de
ontrafeling van de smeergeld
affaire rond de aankoop van 46
Agusta-helikopters zijn ze een
aardig eind opgeschoten.
In eerste instantie leek er alleen
geld van de Italiaanse helikop
terfabrikant naar de partijkas
sen van de Waalse socialisten te
zijn gegaan. Maar al snel ont
dekten de speurders ook sporen
naar Vlaamse socialisten. De tot
Navo-secretaris-generaal opge
klommen Willy Claes zou als
minister van Economische Za
ken een belangrijke rol hebben
gespeeld. Hij gaf zijn fiat aan de
compensatie-orders.
Hier een overzicht van de Agus-
ta-zaak, die vrijwel zeker tot het
opstappen van Claes als secreta
ris-generaal van de Navo leidt.
8 december 1988: het Bel
gische kernkabinet besluit 46
gevechtshelikopters aan te ko
pen bij de Italiaanse fabrikant
Agusta. Elf dagen later onderte
kenen minister van defensie
Guy Coëme en Agusta-directeur
Raffaelo Teti het contract.
18 juli 1991: André Cools, de
patriarch van de Luikse socia
listen, wordt doodgeschoten.
Onderzoeksrechter Veronique
Ancia volgt diverse sporen. Een
spoor voert naar omstreden le
gerorders aan Agusta en de
Franse vliegtuigbouwer Das
sault.
13 januari 1993: Het gerecht
doet huiszoekingen bij het
Agusta-kantoor op het vliegveld
Zaventem en bij de Belgische
lobbyist van het Italiaanse be
drijf, Georges Cywie. Het heeft
aanwijzingen dat er bij de aan
koop van de helikopters smeer
gelden zijn betaald aan de Parti
Socialiste. De vermoorde Cools
heeft zeker bemoeienis gehad
met de Agusta-aankopen we
gens de beloofde compensaties
waarvan Luik zou profiteren.
7 januari 1994: justitie vraagt
om opheffing van de parlemen
taire onschendbaarheid van drie
Franstalige socialistische kop
stukken, de 'drie Guys': vice-
premier Guy Coëme, Guy Mat
hot en Guy Spitaels. Ze treden
kort daarna af. Mathot maakt
een vertrouwelijk document
openbaar waarin Agusta-direc
teur Baldini verklaart dat Claes
in januari 1989 een ontmoeting
heeft gehad met toenmalig pre
sident-directeur Teti van de he-
likopterfabriek. Claes ontkent
dat tot op heden.
17 februari 1995: justitie doet
huiszoeking in het hoofdkwar
tier van de Vlaamse socialisten
(SP). Kort daarvoor zijn SP-
functionaris Luc Wallyn en de
Brusselse advocaat Puelinckx
gearresteerd. Twee dagen later
verklaart justitie Claes te willen
horen in verband met de affaire.
SP-penningmeester Etienne
Mangé bekent ruim 2,5 miljoen
gulden aan steekpenningen van
Agusta te hebben ontvangen.
22 februari 1995: Claes be
houdt het vertrouwen van de
Navo, maar penningmeester
Mangé meldt dat Claes wel de
gelijk op de hoogte was van de
Agusta-'gift'. Minister van Bui
tenlandse Zaken Vanden-
broucke bevestigt het verhaal
van de penningmeester. Claes
ontkent 's middags nog, maar
herinnert zich 's avonds plotse
ling 'terloops' van het aanbod
van de helikopterfabrikant te
hebben gehoord.
1 maart 1995: De politie vindt
het lijk van de Belgische luite
nant-generaal Lefèbvre, moge
lijk kroongetuige in de Agusta-
affaire. Hij heeft in een hotelka
mer zelfmoord gepleegd. Tege
lijk breidt het omkoopschan
daal zich uit met de Dassault-
affaire. De Franse firma zou
miljoenen frank aan smeergeld
hebben betaald om een order
voor de modernisering van F16'
en Mirages in de wacht te sle
pen.
22 maart 1995: Het weekblad
Knack onthult dat minister
Vandenbroucke als voorzitter
van de Vlaamse socialisten in
1992 opdracht had gegeven een
grote som geld te laten verbran
den omdat de herkomst ondui
delijk was. Mogelijk ging het om
geld van Agusta. De minister
treedt af.
7 april 1995: huiszoekingen bij
Claes en SP-leider Louis Tob
back in verband met de Agusta-
en Dassault-affaires. De druk
op de Navo-chef om af te treden
groeit.
6 oktober 1995: procureur-ge
neraal Velu van het Hof van
Cassatie vraagt de Kamer om
Claes en Coëme formeel in staat
van beschuldiging te stellen op
verdenking van corruptie en
valsheid in geschrifte in de
Agusta- en Dassault-affaires.
13 oktober 1995: een speciale
Kamercommissie voelt Coëme
en Claes aan de tand over hun
rol in de smeergeldzaken. Giste
ren besluit de voltallige Kamer
met 97 stemmen voor en 52 te
gen Claes door te sturen naar
het hof van Cassatie.
