bStem
Elk ras zijn eigen cultuur
ij
De waarheid omtrent Roddenberry
en andere Star Trek-rariteiten
Escort Bred
i Thuis
076-5428315
Vlot meisje gevr.
Nuchter
Toekomst
Aardlingen
Produktiebijbel
GRATIS SEX
KOSTELOZE SEX
Nieuw! Nieuw!
Tot ziens bij o"2
lieftallige gast J
wen. 0117-401954
Tijdens zat en zo"
speciaaltaj^.
s
■■I
Amerikaanse science fiction-serie Star Trek be
at al dertig jaar en is populairder dan ooit. Na de
"inturen van captain Kirk en zijn opvolger Picard
the next Generation lopen er ook in Nederland
jnenkort twee series naast elkaar: Deep Space Ni-
eii Voyager. Zeven films zijn er inmiddels gemaakt.
eral ter wereld verzamelen trekkies zich in fan-
■bsdie soms het fanatisme yan sektes vertonen.
,tbezielt de fans, oftewel trekkies? Gaat het om
eepzieke watjes, of zegt de populariteit van Star
(kmisschien iets over de tijd waarin zij leven?
duizend mensen georgam-
Star Trek-merchandi-
j van mokken en schaalmodel-
lot computerspelletjes, is jaar-
tgoed voor een omzet van naar
sitting een miljard dollar. Star
(loep Trommelen
iHederland telt de fanclub The
Uw Dutch duizend leden, in
zijn maar liefst acht-
werd William Shatner,
-«naam voor eeuwig verbon-
n zal blijven aan de allereerste
jtain van het Starship Enter-
James T. Kirk, allemaal te
cl. Acht jaar geleden in het po-
tv-programma Saturday
fit Live. Hij moest in zijn ogen
upzinnige vragen beantwoor-
i van door Star Trek bezeten
li.
jkon zich niet langer inhouden:
wil even zeggen...Begin te le-
mensen! Ik bedoel, in hemels-
II, het was maar een tv-
doen onder de gekwetste trek-
|s diverse versies van dit inmid-
jitot mythe verheven incident
ronde. Het zou niet gebeurd
ju, of Shatner zou naderhand
ibben gezegd dat hij bij wijze
terug viel in zijn rol als
il captain Kirk' uit aflevering
ror mirror'.
illusie
Trek onderscheidt zich van
lere science fiction, doordat de
ie een uiterst positief toe-
tbeeld schetst. Een unicum
de SF-wereld die niet alleen
hangt van clichés,
ook van apocalyptische toe-
lies.
to Trek is een verhaal van ver
voor de mensheid. Een
pech, humanistisch evangelie.
ihien schuilt daarin het ge
en van het wereldwijde succes,
voor sommigen aan gekte
st.
'kies leven in een 'parallel
liversum', een wereld gespiegeld
iade werkelijke, maar vol opti-
lisaie, En zo'n wereld is natuur-
jk alleen geloofwaardig als alles
'aan klopt. Vandaar hun ver-
iande obsessie voor feiten. Als
Trek niet in alle opzichten
t', valt het universum in dui-
en daarmee de geperfectio-
ceerde illusie van de trekkie.
neemt Paramount de
«ar Trek-kijkers serieus. Zelfs
gerespecteerde wetenschappers
annex fans waarderen de serie om
zijn 'wetenschappelijke' aanpak.
Stephen Hawking, astrofysicus en
schrijver van de wereldwijde best
seller 'Het Heelal', kreeg als dank
voor zijn waardering zelfs een
gastrolletje waarin hij in de ruim
te poker speelde met holografi
sche uitvoeringen van Isaac New
ton en Albert Einstein.
Ook Nederland kent zijn trekkies.
In Breda is ook een clubje actief.
Maar Nederland zou Nederland
niet zijn als de 'poldertrekkies'
hun bewondering voor Star Trek
niet door oer-Hollandse nuchter
heid lieten temperen.
Guido de Bué, bedrijfsleider van
de Bredase stripwinkel Franka,
waar hij allerlei Star Trek-hebbe-
dingetjes verkoopt: „In Nederland
gaat het gelukkig iets anders dan
in Amerika, Engeland of Duits
land. De mensen zijn hier nuchter
genoeg om het niet té serieus te
nemen. Typisch Nederlands denk
ik."
Peter Wagener, in het dagelijks le
ven grafisch vormgever: „Vandaar
dat je hier ook niet van die hele
grote groepen hebt die conventies
organiseren. Nederlandse fans
opereren in kleine groepjes, net
als wij. Ik zie mezelf niet als een
echte trekkie. Nee, dat zijn dwa
zen die de hele dag in een uniforn
rondlopen. In Nederland heb je
meer huis-tuin-en-keukentrek-
kies zoals wij."
De Bué: „Echte 'trekkies' verkla
ren alles wat Paramount zegt voor
heilig."
Bij Wagener thuis hangen de mu
ren vol Star Trek posters, speelt
de soundtrack van een ST-film
over de stereo, en zit een sticker
op de voordeur met de waarschu
wende tekst: 'Beam me up Scotty,
there's no intelligent life here'.
Nederlandse trekkies mogen dan
iets nuchterder zijn, de fascinatie
voor Star Trek heeft overal ter
wereld dezelfde achtergrond.
Voor wie in de jaren zestig en ze
ventig captain Kirk en mister
Spock aan het werk zag (Wagener:
'op woensdagavond zat ik als kind
naar de BRT te kijken. Aan de ene
kant doodsbang, maar ook vrese
lijk nieuwsgierig.') is Star Trek
VRIJDAG 20 OKTOBER 1995 DEEL
Peter Wagener en Guido de Bué tussen Star Trek materiaal uit de stripwinkel waar de laatste de scepter zwaait. „Als je de aarde ver
laat, is er een heel ander spelletje 'mogelijk.foto's de stem johan van gurp
De serie heeft als meest succesvol
le in zijn genre bovendien gezorgd
voor de emancipatie van science
fiction in het algemeen, en SF-
fans zijn daar uiteraard dankbaar
voor.
Peter Wagener legt uit waar het
volgens hem in de kern om gaat:
„In tachtig procent van alle Star
Trek-verhalen worden conflicten
door redeneren opgelost. Star
Trek toont nog steeds dat er toe
komst is voor de mens, dat we er
best nog uit kunnen komen met
z'n allen. Door rationeel te hande
len. Te onderzoeken en vervolgens
een oplossing te vinden. De Fede
ratie van Planeten bestaat uit vele
volkeren die daar samen aan wer
ken, een prachtig voorbeeld tegen
hedendaags racisme."
Hij weet ook waarom Star Trek
fans zo hondstrouw zijn en ver
slaafd raken aan de serie en de
films. „Schepper Gene Rodden-
berry heeft iets bedacht dat zo
goed is dat mensen extra kritisch
worden. Als je een flutprodukt
maakt, zal niemand de moeite ne
men kritisch te zijn. Dat is bij Star
Trek anders. Als het publiek kri
tisch is, moeten de makers aan de
hoge verwachtingen voldoen. En
daardoor wordt het publiek op
nieuw kritischer, enzovoort. Het is
een vicieuze cirkel."
Guido de Bué is iets minder opti
mistisch van karakter dan Peter
Wagener. De Federatie van Plane
ten is iets anders dan bijvoorbeeld
het Verenigde Europa in het hier
en nu, stelt hij.
„In het huidige Europa kan een
gevaarlijke situatie ontstaan.
Frankrijk, Duitsland en misschien
Engeland gaan straks de besluiten
nemen. De kleine landjes mogen
slechts ja-knikken en langs de zij
lijn toekijken. Het soort optimis
me van Star Trek is nu nog onmo
gelijk, maar erover fantaseren is
daarom des te leuk."
„Het punt is: op aarde samenwer
ken, is nu nog onmogelijk. Maar je
hebt al wel ruimteprojecten met
Russen en Amerikanen. Dasa doet
er aan mee, en straks ook de Chi
nezen. Als je de aarde verlaat is er
een heel ander spelletje mogelijk.
Als je met andere planeten te ma
ken krijgt, ben je als aardlingen
op elkaar aangewezen en heb je er
niets aan om als Rus tegenover een
Amerikaan te staan."
Guido zit op zijn praatstoel, de
juiste snaar is blijkbaar geraakt.
„We weten allemaal dat er buiten
ons zonnestelsel meer is. Je bent
een grote idioot als je denkt dat de
aarde de enige plaats in het heelal
is waar leven is. Op aarde is voor
de mens niets meer te ontdekken.
Star Trek is een grote ontdek
kingsreis door het heelal. Een Od-
dyssee. Alleen zat Oddyseus in het
gebied van de Middellandse Zee.
Star Trek trekt door het melkweg
stelsel, maar het is weer die onbe
kende zee die wordt overgesto
ken."
De nu lopende serie Deep Space
Nine speelt zich af in een ruim
testation. Het publiek in de Vere
nigde Staten was daar niet erg ge
charmeerd van. De ontdekkings
reizigers bleven ditmaal thuis!
Daarom keert Star. Trek: Voyager
weer terug naar het oude principe.
Star Trek sluit ook perfect aan bij
de Amerikaanse mythologie, rond
personages als Davy Crocket,
Captain Ahab en Huckleberry
Finn. Zoals cowboys in de negen
tiende eeuw de Amerikaanse
'frontier' steeds verder in westelij
ke richting verplaatsten en het
wilde westen veroverden, de Ame
rikaanse Droom najaagden en de
Nieuwe Wereld vorm gaven, ver
legden Kirk en zijn opvolger Pi
card een 'new frontier' in de ruim
te.
De opdracht voor de bemanning
van de eerste Enterprise was: 'to
boldly go where no man has gone
before'. Anno '95 is dat uit de tijd.
Nu is het dan ook: 'to boldly go
where no one has gone before'. Po
litieke correctheid in deep space.
Gene Roddenberry noemde Star
Trek ooit 'een western, maar met
ruimteschepen in plaats van paar
den'. Richard Slotkin, professor
Engels, zei: 'In plaats van blanken
tegen Indianen, heb je een multi-
etnische bemanning tegen Romu-
lans en Klingons'.
Roddenberry overleed voordat
Voyager begon. Maar hij liet zijn
opvolgers een 'produktiebijbel' na
waarin hij hen nauwgezette aan
wijzingen gal over wat wel en niet
met zijn geesteskind mag gebeu
ren. „En daar hebben ze zich maar
aan te houden," zegt Guido de
Bué beslist.
„In de serie zit ook volop mytholo
gie. Op een gegeven moment dui
ken de oude Griekse goden op, op
een planeet waar ze naartoe zijn
gegaan nadat ze op aarde niet
meer nodig waren. En wat te den
ken van de gedachte dat alle ras
sen in het heelal van één ras af
stammen."
De Vulcans, waarvan Spock met
zijn puntoren de bekendste is, ver
tegenwoordigen de ideale, ratio
neel handelende mens. Een voor
beeld voor de mensheid en dus
voor de kijker. Juist doordat
Spock zijn uiterste best om zo bui
tenaards mogelijk te zijn, werd hij
een van de populairste Star Trek
figuren. Zijn opvolger in The Next
Generation is de robot Data, die
juist niets liever wil dan menselijk
zijn. In het begin van zijn bestaan
geeft hij op de vraag hoe laat het is
een antwoord tot in de nanosecon
de. Later zegt hij: 'ongeveer drie
uur'. Hij doet tevens zijn uiterste
best om zaken als liefde en humor
onder de knie te krijgen.
„Star Trek plaatst zaken die op
aarde* gebeuren in een kosmische
context," vervolgt Guido de Bué.
„Je krijgt als kijker een spiegel
voorgehouden. Dat is het kenmerk
van goede science fiction. In de ja
ren zestig liet men de gevolgen
van chemische en nucleaire oor
logvoering al zien. Dat was in de
tijd van Vietnam en een paar jaar
na de Cuba-crisis. Star Trek trekt
altijd paralellen naar het nu."
„In de nieuwste serie zie je dat
vrouwen veel prominenter aanwe
zig zijn, er is nu zelfs een vrouwe
lijk captain. En wat te denken van
een alleenstaande vader. Dat was
in de jaren zestig weer ondenk
baar, maar nu wel. De karakters
zijn nóg menselijker geworden."
Star Trek: Deep Space Nine Is elke
donderdag om 18.00 uur op BBC1 en
vrijdag om 19.30 uur op SBS6 te zien.
Later in het seizoen zal SBS6 ook Star
Trek: Voyager uit gaan zenden. Star
Trek: the nex Generation is elke zon
dag om 19.10 uur via Nederland 1 te
zien en elke woensdag om 18.00 uur
op BBC 2. Sinds 6 oktober zendt TV10
Gold de oorspronkelijke Star Trek-se-
rie uit.
20
Vrouwen zoeken nie|fS"
mercieel. sexcon®1
046-4752333
adressen en numm^
van dames, heren
op aanvraag! 046;
De gezelligste (6|
Nederland. Trage' Vv Q
Schoondijke. Vanavanai
uur tot 02.00 uur.
22.00 uur S.M. sho*.
tease-shoW'
SONJA streng, Wj#
jarretelle, dame
11-21 uur.
Massagesalon Br
Relax/body/thai^'
luxe salon. 4
ZONDAG Mauntss
076-222333
V.l.n.rWorf(de Klingon), Spock (Vulcan), Hugh (Borg), Jordi (mens) Dukat (Cardassian).
rassen in Star Trek hebben een ge-
eigen cultuur.
e Klingons (links), die al in Kirks tijd
waren aanvankelijk een weer-
van de gestaalde communisten
-merikanen ze in de donkere ja-
^estig zagen.
201 ®t ras staat 'eer' op de eerste plaats,
sttffl '6Ven en eervo2 sterven, liefst in de
ld. Ook al waren de Klingons 'de vij-
q Ze mogen zich sinds ze in de Next
i «dta de bondgenoten zijn in een
kenetlSe Populariteit verheugen. Ze spre-
een eigen taal, vastgelegd in een
^-woordenboek. Uiteraard in het
Het k?n 'ec'ere rechtgeaarde trekkie.
kriti L ik® is overigens na de nodige
He p] Vanu^ hat kijkersvolkje ontstaan,
rare kt ®°nS sPraken eerst zomaar wat
klanken, en dat kan volgens de Star
eehteTetfen natuurlijk niet. Toen is een
L.„ aa' ontworpen, en vanaf de eerste
•Den m.'s gehanteerd.
'erengi, in The next Generation,
a)n het
meest extreem. Vrouwen hebben
totaal geen rechten, alles draait om geld,
alleen de mannen nemen deel aan de be
schaving...door winst te maken. Hoe meer
winst je maakt, al is het door corruptie en
andere smerige praktijken, hoe meer aan
zien je in de Ferengi-cultuur krijgt.
Trekkies verkneukelen zich bij het boekje
The Ferengi Rules of Acquisition. Vol le
venswijsheden van dit materialistische
volkje. Daarin staan prachtspreuken als
'Once you have their money, never give it
back' en 'Never make fun of a Ferengi's
mother, insult something he cares about
instead'. Maar ook: 'Peace is good for bu
siness' en 'War is good for business'.
De Ferengi zijn een karikatuur van het
westerse kapitalisme.
De Romulans, oorlogszuchtig en hoog
moedig ras, spelen al een belangrijke rol
vanaf het prille begin. Ze zijn verre af
stammelingen van de Vulcans. Maar waar
de Vulcans een weg van logica zijn inge
slagen waarbij alle emotie uitgebannen
is, zijn de Romulans negatieve kanten van
de emotie juist gaan waarderen. Zelfs als
bondgenoot zijn ze even onbetrouwbaar
als de Ferengi.
De Romulan-maatschappij en cultuur
worden zwaar gecontroleerd door de ge
heime dienst.
De Bajoran is een volk dat uiterst spiri
tueel en vreedzaam is. Ze zijn gedurende
vele jaren onderdrukt door de Cardas-
sians en daarbij is hun cultuur voor een
groot deel verloren gegaan. Het geloof in
de profeten en hun voorspellingen vor
men de basis van hun bestaan.
Na de jarenlange onderdrukking ontstaat
er een nationalistische beweging die zich
afzet tegen aansluiting bij de (Star Trek)
Federatie der Planeten, en een nieuwe,
door racisme geïnspireerde strijd begint.
De Cardassians (rechts op de foto). Een
uiterst militairistische samenleving die
eigenlijk in twee delen uiteen valt. De mi
litairen en de geheime dienst. Ook de Car
dassians zijn uiterst oorlogszuchtig en
dominant. Ze kennen echter wel een gro
te waarde toe aan het gezinsleven. Op het
gebied van nieuwe technologie ontpop
pen ze zich als de Japanners van de toe
komst.
Alles is door middel van spionage of han
del in het bezit te krijgen en daarna in
hun samenleving te integreren.
De Vulcans. Ieder kent natuurlijk mis
ter Spock, de beroemdste Vulcan aller tij
den. Hij is een vertegenwoordiger van
veruit het meest interessante ras. De Vul
cans leven volgens het principe van totale
logica. In een dergelijke levenswijze is
natuurlijk geen plaats voor emoties. De
Vulcan-cultuur is in de Star Trek sage
veruit het meest uitgewerkt.
Hoewel ze de lastige en onwerkbare emo
ties hebben uitgebannen hecht het volk
heel veel waarde aan traditie en overleve
ring. Ze vormen eigenlijk het intellect
binnen de Federatie.
De bedenker van Star Trek, Ge
ne Roddenberry, was een kleur
rijk en veelzijdig figuur. De jon
ge Roddenberry, geboren op 19
augustus 1921 te El Paso in
Texas, was als kind al gefasci
neerd door de luchtvaart. Gedu
rende de Tweede Wereldoorlog
maakte hij deel uit van het Ar
my Air Corps en voerde maar
liefst 89 gev'echtsvluchten uit.
Tussen de missies door vond hij
toch nog de tijd voor het schrij
ven van zijn eerste verhalen.
Na de oorlog volgden verschil
lende banen, met als constante
zijn voorliefde voor de lucht
vaart. Gene deed een tijd lang
onderzoek naar vliegtuigonge
lukken. Vervolgens trad hij als
piloot in dienst bij Pan Ameri
can Airlines.
In 1949 liet hij de luchtvaartwe
reld achter zich. Een studie lite
ratuur had hem voldoende zelf
vertrouwen gegeven om te ko
men tot het schrijven van televi
siescripts.
Voor het dagelijks leven en fi
nancieel gewin koos hij het be
roep van politieman. Zijn inte
resse werd in groeiende mate
getrokken door het zich snel
ontwikkelende drugprobleem.
Steeds meer tijd hield hij zich
bezig met onderzoek hiernaar.
Uiteindelijk promoveerde hij
tot hoofd onderzoek bij de poli
tie te Los Angeles.
In 1951 verkocht Roddenberry
zijn eerste televisiescript, een
jaar later volgde zijn eerste
science-fictioncreatie. In 1954
verliet hij de politie om zich
full-time met schrijven bezig te
gaan houden. In 1960 werd het
idee voor Star Trek geboren.
De eerste Star Trek-pilot, The
Cage (oude serie) werd in
zwart/wit geproduceerd in
1964. De kapitein van het ruim
teschip was Cristopher Pike
(Jeffrey Hunter). Deze afleve
ring heeft het tv-scherm nooit
bereikt. De tweede pilot, Where
No Man Has Gone Before, werd
op 22 september 1966 voor het
eerst op de Amerikaanse TV
vertoond. Pike, door ziekte ge
veld, werd vervangen door Ja
mes Tiberius Kirk (William
Shatner).
Het buitenaardse gezicht van
de wetenschapsofficier 'mister
Spock', de puntoren en opge
trokken wenkbrauwen, bracht
reeds na de eerste aflevering al
de nodige discussies op gang. In
het algemeen werd 'het' als te
buitensporig gezien. Bijna was
het karakter dan ook uit de se
rie verdwenen.
Na maar liefst 400.000 brie
ven van trekkies besloot de Na-
sa het prototype van de Space
Shuttle Enterprise te noemen,
naar het ruimteschip van Kirk
en de zijnen. Ironisch genoeg is
dit exemplaar nooit in de ruim
te gekomen. In ruil daarvoor
hebben de Star Trek-producers
een ruimteschip de naam En
deavour gegeven, naar de ge
lijknamige NASA-pendelraket.
Als eerbetoon aan de in 1986
omgekomen Challenger-be-
manning werd de vierde Star
Trek bioscoopfilm, The Voyage
Home opgedragen aan dit ze
vental.
In Amerika bestaat een Klin
gon Universiteit, waar zeven
mensen full-time werken. Die
vertalen momenteel de Bijbel in
het Klingon. Aangezien het oor
spronkelijke Klingon geen
woorden kent voor 'brood' en
'vis', ontstond er een probleem
bij de vertaling van het verhaal
van de wonderbare broodver
menigvuldiging.
Er bestaat een Star Trek-en-
cyclopedie, waarin de meest de
taillistische wetenswaardighe
den staan. Alles wat maar even
- in de series, zeven bestaande
films, de Star Trek-tekenfilm-
serie en de verschenen boek
werken - ter sprake is gekomen
is hierin terug te vinden.
Een boek met de intrigerende
titel The History of the Future
brengt op chronologische volg
orde alle 'geschiedkundige' we
tenswaardigheden in beeld. Te
beginnen met de Big Bang en
het ontstaan van het heelal en
eindigende in de 33e eeuw.
In Amerika staat momenteel
een handboek voor managers
van een bekende organisatie
deskundige in de boeken Top
10. Hierin staat captain Picard
als model-manager beschreven.
